De kunstenaar achter het
kunstwerk
c
c
c
Waagfestival: musicerende studenten trekken weinig volk
3
J
X
Leon v.d. Eijkel, Krikor Momdjian en Itta Smeets of...
Kunst
te
kijk
WOENSDAG 8 JUNI 1983
PAGINA 27
LEIDEN - Twee groepen van mu-
ziekbeoefenende studenten, een
harmonie-ensemble en het Ma
drigaalkoor, musiceerden en
zongen, gisteravond in De Waag,
onder leiding van hun beider di
rigent Bastiaan Blomhert. Ook
dit concert was een bijdrage tot
het "Waag-Festival".
Het kleine publiekje werd later op
de avond nog uitgedund, toen de
twintig zangers naar het toneel
tje verhuisden. Ze hadden voor
dien naar hun musicerende
vrienden geluisterd. Geen van
beide groepen verdiende zo'n ge
ringe belangstelling. Wat deze
De acht blazers bespeelden hobo's,
klarinetten, fagotten en hoorns.
Ze beperkten zich tot een Mo-
zart-opera: "Die Entführung aus
dem Serail", waarvan ze de ou
verture gedeeltelijk en vijf aria's
met de genoemde instrumenten
in een bewerking van Went
speelden. Dit losmaken van ue
tekst uit een onverbrekelijk ver
band is slechts puur historisch
goed te praten. De straat- en an
dere muzikanten maakten zich
van de mooie opera-wijsjes
meester en brachten die bij het
volk. Daarvoor hadden ze onder
meer blaasinstrumenten nodig.
Die gaan er altijd in, ook in onze
tijd, want dat arrangementsge-
doe bestaat nog steeds. (Bach en
Beethoven, o.a.)
Hoe dan ook, de acht Sempre-bla-
zers speelden zeer verdienstelijk
(als amateurs). Hun dirigent
zorgde er voor, dat de karakters
goed overkwamen, sprekend
vooral in de aria van haremwach
ter Osmin ("Ha, wie will ich
triumphieren").
Het Madrigaalkoor, uit twintig a
cappella-zangers bestaande,
bleek eveneens goed geïn
strueerd. Ze zongen meestal zui
ver, zeker in de liederen, waar ze
zelf ook van harte mee instem
den. Ik zeg niet, dat de stukken
uit Schütz' "Die sieben Worte Je-
su Christi" een benedenmaatse
uitvoering kregen. Men zong
nauwlettend, maar toch niet zo
overtuigd, dat de stemmen van
zelf tot een vloeiend geheel sa
men gingen. Bij Distier ("Es ging
ein dunkle Wolk herein") en
Brahms (o.a. "In Stiller Nacht")
liep de voordracht al natuurlij
ker. Het viel wel op, dat Blom
hert in elk werk een pittig tempo
nam. Ook in de mooie Pavane
van Arbeau (een PaVane gaat van
nature niet zo vlug). Het koor
was op z'n best en ongedwon-
genst in het Engelse "Fair Phil-
hs", de genoemde Pavane en een
Napolitaanse Villanella.
JOHAN VAN WOLFSWINKEL
Leidse Ateliers
in de Lakenhal
Itta Smeets. T/m 3
"Leidse Ateliers"
Werk van Leon i
kor Momdjian ei
juli.
LEIDEN - Met de serie
driemans-tentoonstellin-
gen onder de naam "Leid
se Ateliers" wil De Laken
hal, als stedelijk museum
van Leiden, actuele kunst
uit stad en omgeving pre
senteren en documente
ren. Jaarlijks krijgen zo
drie kunstenaars de kans
hun meest recente werk
vers uit het atelier in
een royale omgeving te
exposeren.
De tentoonstellingen worden gedo
cumenteerd in een uitgebreide
catalogus die het gehele oeuvre
van de kunstenaars belicht, zo
dat het geëxposeerde actuele
werk in het kader van het vooraf
gaande te plaatsen is.
Het bezoek aan een expositie van
moderne kunst in een "oud" mu
seum als De Lakenhal is steeds
weer een gecompliceerde erva
ring. Na een tocht door gangen
en over trappen staat men voor
een keus: linksaf levert aan het
eind van een gang een "zachte"
entree via een hoekdeur tot de
lange smalle zaal; rechtsaf leidt
tot een veel abrupter confronta-
'Lambrizering' van Leon v.d. Eijkel
tie: men staat gelijk in het volle
tegenlicht van de grote zaal. Dat
ik toch meestal voor rechtsaf
kies komt omdat ik mij, als aperi-
tiefje, graag even laat aanwakke
ren door de verontrustende aan
blik van Chris van der Windt's
zelfportret, dat daar hangt. Daar
vlak voor de ingang van de zaal
onderga ik zijn hooghartig uitda
gende tronie als een waarschu
wing: Achter elk kunstwerk
staat een kunstenaar. Met die
boodschap voor ogen blijken
dan ook de drie kunstenaars van
deze expositie zich ieder op hun
eigen manier voor te stellen. Het
is haast vanzelfsprekend dat de
uitdaging van zo'n tentoonstel
ling op de kunstenaars een im
puls-werking uitoefent. Bij Van
den Eijkel en Momdjian is te zien
dat zij voor deze gelegenheid
"iets klaar gemaakt hebben".
Van den Eijkel
Voor Leon van den Eijkel ligt dat
ook helemaal in zijn lijn. Hij
toont het beeld van de kunste
naar als ambachtelijk hand
werksman. Hij legt zich een rol
op om, als op bestek, een eigen
opdracht tot perfecte uitvoering
te brengen. Zijn opdracht is een
concept; een breed opgezet plan.
In dit geval het aanbrengen van
"lambrizeringen" op alle moge
lijke en onmogelijke plaatsen.
Lambrizering als beschilderd be
schot op een ondermuur verwijst
naar menselijke maatverhoudin
gen in gebouwde ruimten. Van
den Eijkel speelt met humor een
ongelooflijk veelvormig spel met
deze verwijzing naar alledaags
heid. Het effect is een hoog kijk-
bewustzijn. De kunstenaar zelf
blijft achter het getimmerte van
het decor verborgen.
Momdjian
Uit heel ander hout is Krikor
Momdjian gesneden. Hij is Ar
meniër en groeide op in de Liba
non. Via Florence en Parijs raak
te hij in Woubrugge verzeild,
waarhij een 'nest' in de polder
bewoont. Daar in Woubrugge zag
ik voor het eerst zijn werk, dat
toen een overrompelende indruk
maakte. En opnieuw weet hij nu
te imponeren. Voor hem is de na
tuur de enige absolute waarde.
"De mens kan zich daarvan niet
los ervaren". "II faut vivre son
art", is zijn expressionistisch cre
do, van waar uit het dan ook be
grijpelijk is dat hij - zijn leven
en zijn kunst zijn een - in het
vooruitzicht van deze tentoon
stelling onder een geweldige
spanning gewerkt heeft. Het re
sultaat is een aantal machtig mo
numentale, wandvullende doe
ken in de grote zaal. Archaïsche
gestalten verheffen zich daarop
als contourloze menhirs in de
alomvattende natuurruimte.
Momdjian's filosofie spreekt het
sterkst uit de kleinere doeken en
de etsen en monotypes in de lan
ge zaal. Daar brengt hij een ont
roerende eenheid tot stand tus
sen (de) mens en (de) natuur.
Itta Smeets
Niet in het minst bevangen door de
gebeurtenis van deze tentoon
stelling lijkt Itta Smeets. Haar
poëtische aard komt in subtiele
tekeningen en collages onaange
tast tevoorschijn temidden van
het veel meer masculiene werk
van haar medeëxposanten.
Haar materiaal is het wit van pa
pier, dat staat voor het onbe
grensde geheel. Wat daarin ge
beurt is de neerslag van een in
nerlijk ervaren. Als een rillend
spoortje van teder beroeren trekt
zij lijnen die niet meer dan een
aanraking zijn. Kleine kleefsels
van enkel papiertjes worden tij
delijk collage; veegsels van verf
worden vleugels die zo weer ver
dwijnen. Het poëtisch talent van
Itta Smeets doet denken aan Hai
ku-gedichten. Uit de catalogus
citeer ik een dichtregel die Itta
Smeets volledig lijkt te passen:
'l'Ange gardien' van Krikor
Momdjian
(Catalogusfoto)
De horizon zo zacht, verplaatst
zich zonder tegensputteren.
Die catalogus biedt overigens een
welkome, grondige documenta
tie, die niet alleen zicht geeft op
wat er eerder in de ateliers van
deze kunstenaars tot stand
kwam, maar bovendien een blik
gunt op de kunstenaar achter het
kunstwerk. En dat wakkert wel
degelijk de belangstelling aan.
CLEMENS KORTENBACH
LEIDEN/OEGSTGEEST - Aimee
Crince le Roy. Loet Tarenskeen,
Nel Breeschoten-De Haas, Han-
nie Bal en Veri van Dormolen ex
poseren in het kunstcentrum
'Langevoort' in Oegstgeest.
Aimee Crince le Roy laat er haar
houtsneden, zeefdrukken en-
'wood-rubbings' zien. Van Loet
Tarenskeen zijn er olieverven,
aquarellen en gouaches en van
Hannie Bal eveneens olieverven
en aquarellen. Nel Breeschoten
is vertegenwoorigd met kera
miek en zilversmeedwerk en
Veri van Dormolen met brons-
olastieken. De ope
ningstijden zijn dinsdag-, woens
dag-, donderdag- en vrijdagmid
dag van 13.30-17.30, vrijdag
avond van 19.00 tot 21.00 uur en
zaterdagmiddag van 12 tot 17.00
uur.
Tekeningen van Truus Hoog-Vis
zijn tot en met 6 juli te zien in het
veipleeghuis 'Leythenrode' in
Leiderdorp, dagelijks van 10 tot
20 uur.
De Leidse kunstenaar Wim Lam-
boo laat zijn experimentele kleu
renfotografie zien in het theater
café Vol Sap aan de Keizers
gracht in Amsterdam. De exposi
tie van Lamboo duurt tot en met
25 juni.
De eveneens uit Leiden afkomsti
ge Petra Hes, die zich bezig
houdt met abstracte toepassin
gen van grafische technieken als
etsen, lithografie en blinddruk,
exposeert gedurende de'maand
juni in het Veurhuis, het ontmoe
tingscentrum van Schakenbosch
in Leidschendam.
De Haagse Annemarie Quist-Rut-
grink exposeert haar olieverven,
pentekeningen en aquarellen
tot 4 juli in art-galery
JVC in Zoeterwoude.
De beeldhouwster Kiny Copinga-
Scholten en de fijnschilder Bram
Tielen exposeren hun werk,
resp. in brons en in surrealisti
sche stijl, in de tentoonstellings
ruimte van Schiphol.
Met de bus naar balletpremières
LEIDEN - Het Nederlands Dans
Theater brengt in de Holland-
Festival-voorstellingen van don
derdag 16 en vrijdag 24 juni in
het Scheveningse Circustheater
twee nieuwe balletten uit. Op de
ze avonden rijden weer gratis
K&O-bussen van Leiden naar
Scheveningen en terug.
Het eerste nieuwe ballet, Curses
and Blessings, is een co-produk-
tie van de choreografen Christop
her Bruce en Jiri Kylian. De
tweede première van deze avond
is van de hand van V/illiam For-
sythe, die in het verleden voor het
NDT al vele bijzondere balletten
heeft gemaakt. De derde produk-
tie van deze avond is een reprise
van Svadebka, op muziek van
Strawinski's "Les Noces".
Kaarten kunnen tot een week voor
de voorstelling worden gekocht
bij K&O. De bussen vertrekken
op beide avonden om 19.15 uur
bij molen De Valk.
Leidse bioscopen
LUXOR (121239): "Stripes", da. 14.30,
19.00 en 21.15 uur, zo. 14.15, 16.30,
19.00 en 21.30 uur, al.
LIDO 1 (124130): "De lift", da. 14.30,
19.00 en 21.15 uur, zo. ook 16.45,16
jaar.
LIDO 2: "48 Hours", da. 14.30, 19.00
en 21.15 uur, zo. ook 16.45 uur, 16 jr.
LIDO 3: "An officer and a gentle
man", da. 19.00 en 21.15 uur, do. vr.
en di. ook 14.30 uur, 12 jr.
Fam. voorstelling: "Als je begrijpt
wat ik bedoel",za., zo. en wo. 14.30
uur, zo. ook 16.45 uur.
LIDO 4: "Sophie's Choice", da. 14.00
en 20.15 uur, 16 jr.
STUDIO (133210): "Gandhi", da.
14.00 en 20.00 uur, al.
TRIANON (123875): "Six weeks", da.
14.30, 19.00 en 21.15 uur. zo. 14.15,
16.30,19.00 en 21.15 uur, al.
REX (125414): "Sexbommen in ac
tie", da. 14.30,19.00 en 21.15 uur, 16
Bioscopen Alphen
(voor reserveringen 01720-20800)
EURO 1: "De lift", da. 20.00, vr. tm.
Bioscopen
20.15 uur, di. 14.00 i
zo. 18.45 en 21.15 uur, za., zo. en
woe. ook 13.45 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Teenage sex-
maids", za. 24.00 uur, 18 jaar.
Euro 2: "An officer and a gentleman",
da. 20.00 uur, vr. tm. zo. 18.30 en
21.15 uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Lucky Luke en de
ballade van de Daltons", za., zo. en
woe. 14.00 uur.
Nachtvoorstelling: "An officer and a
gentleman", za. 24.00 uur, 16 jr.
EURO 3: "Tootsie", da. 20.00 uur, vr.
tm. zo. 18.30 en 21.00 uur, za., zo. en
woe. ook 14.00 uur, al.
Nachtvoorstelling: "Bruisende bru
nettes", za. 24.00 uur, 18 jr.
EURO 4: "Puberty Blues", da. 20.00
uur, vr. tm. zo. 18.45 en 21.15 uur,
za., zo. en woe. ook 13.45 uur, al.
Nachtvoorstelling: "Puberty Blues",
za. 24.00 uur,16 jaar.
Bioscoop Voorschoten
(voor reserveringen 01717-4354)
GREENWAY: "De vierde man", do.
"ET", za., zo. en woe. 15.45 uui
"Cat People", vr. en za. 19.30 c
18.30 uur, 16 jr.
Bioscopen Katwijk
(voor reserveringen 01718-74075)
CITY 1: "De man met het dodelijke
oog", do. 14.45 en 20.00 uur, vr., za.
en zo. 14.45,19.00 en 21.15 uur, ma.
en di. 20.00 uur, woe. 14.45 en 20.00
uur, 16 jr.
CITY 2: "De Maniak", zelfde tijden
als City 1,16 jr.
CITY 3: "Trail of the Pink Panther"
CITY 4: "Zombies Holocaust", do.
14.45 en 20.00 uur, vr. 14.45,19.00 en
21.15 uur, 16 jr.
CITY 4: "De kanonnen van Navaro-
ne". za., ma„ di. en woe. 20.00 uur,
zo. 14.45 en 20.00 uur. 12 jr.
Rijksmuseum voor Volkenkunde,
Steenstraat - 'In der minne schik
ken', t/m 4 juli, di. t/m za. 10-17, zo.
13-17 uur.
Rijksmuseum van Geologie en Mine
ralogie, Hoogl. Kerkgracht 17
'Energie uit eigen bodem', t/m 4 a
gustus, ma. t/m vrij. 10-17 uur, z
Galerie Denise Stephan (Bakkersteeg
18-20): tekeningen en etsen Trees
Klijn, vrijd. zat. en zond. 1.30-5.30
uur, t/m 30 juni.
De Bange Duivel Rijndijkstraat 4,
aquarellen en grafiek van Günthei
Wagner, tot 3/7, ma. t/m zo. 13.00 -
17.00 uur.
Galerie Denise Stephan - Trees
Khjn, tekeningen en etsen t/m 30/6,
vr., za., zo. 13.30 - 17.30 uur.
Exposities
OEGSTGEEST
Jacques van Bellen
Arabische Tapisserien van Tjitske
Ketting-Zijlstra, t/m 25/6, di t/m do
9-18 o
r 9-21 v
i 9-17 i
Pieterskerkchoorsteeg 12 - Diederik
van Kleef, recent werk, t/m 25/6,
wo. t/m za. 12.00 - 18.00 uur, do.
19.00 - 21.00 uur.
Galerie Fenix - Botermarkt 26, expo
sitie Josephine Verbist, schilderij
en, tot 10/7, dag. behalve maandag.
Rijksmuseum voor Volkenkunde" -
Steenstraat, tentoonstelling "Bhoe-
tan, land v.d. vreedzame draak", tot
22/8, di t/m za 10-17 uur, zo. 13-17 uur.
Openbare Bibliotheek - Nieuwstraai
4, tentoonstelling over het boekbin
den en al haar facetten; tot 14/6, ma,
woe, do van 10-20.30 uur, di en vr
van 10-17.30 uur en za van 10-13
Kunstcentrum Lange Voort - exposi
tie van Aimée Crince Le Roy; Loet
Tarenskeen; Nel Breeschoten-De
Haas; Hannie Bal en Veri van Dor
molen; t/m 2/7, di, woe, do, vr van
13.30-17.30 uur, vr 19-21 uur, za van
12-17 uur.
Leiderdorp: Muzenhof- Jan de Waal,
olieverfschilderijen, tot 16/6, werk
dagen van 14-18 uur en op za. van
9-12 uur.
Gemeentehuis: Paulien van der Zee,
cancas-reliëfs en papierschepwerk,
tot 21/6, werkdagen van 8-17 uur.
WASSENAAR
Auberge De Kieviet, Stoeplaan 27,
aquarellen en collages Frieda van
Voorst, 8 mei tot 16 juni, dag. behalve
maandags.
'Galerie Henk de Greef - Adrianastraat
10, "Landschap-impressies in Sepia"
van René Boelen, t/m 11/6, zon en ma
gesloten.
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Acade
misch Ziekenhuis behalve van dins
dag 13.00 uur tot woensdag 13:00 uur
(Diaconessenhuis) en van vrijdag
13.00 uur tot zaterdag 13.00 uur (Elisa-
beth-ziekenhuis).
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis - doorlopende be
zoektijd van 16.00 uur tot 20.00 uur;
met uitzondering van:
- de kinder- en jongerenafdeling: da
gelijks van 14.00 uur tot 19.00 uur.
de afdeling intesieve zorg: uitslui
tend na overleg met het hoofd van de
afdeling.
Sportmedisch Advies Centrum:
Blessurespreekuur: Elisabethzieken-
huis Leiderdorp, 's maandags van
19.30-20.30 uur.
Bezoekuren St. Elisabeth-zieken-
huis:
Volwassenen: dagelijks van 14.00-
Ziekenhuizen
14.30.-14.45
18.30-18.45
14.45 en van 18.30-19.30 uur. Klasse
afd. dagelijks van 11.15-12.00 uur, van
14.00-14.45 uur en van 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: dagelijks van 11.15-
12.00 uur (alleen voor echtgenoot) en
van 15.00-16.00 uur en van 18.30-19.30
Afdeling C.C.U. (hartbewaking) dage
lijks van 14.00-14.30 uur en van 19.00-
19.30 uur.
Intensieve verpleging: dagelijks van
14.00-14.30 uur en van 19.00-19.30 uur.
Academisch ziekenhuis
Tel. 269111
Voor alle patiënten (behalve kinde
ren) zijn de bezoekuren als volgt:
18.30-
Avondbezoekuur afdeling Verlos
kunde 18.00-19.00 uur.
Praematurenafdeling dagelijks van
Bezoek aan ernstige patiënten
Wanneer voor ernstige patiënten
doorlopend bezoek wordt toegestaan
kan de hoofdverpleegkundige hier
voor speciale kaarten verstrekken.
19.00 u
Bezoektijden kinderafdelingen:
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30-
19.00 uur. (Alleen voor ouders van
kinderen kan er een afwijkende tijd
afgesproken worden met de hoofd
verpleegkundige).
Alphen aan den Rijn
Rijnoord:
Bezoektijden 's middags 14.30-15.15
uur, 's avonds 18.30-19.30 uur. Extra
bezoek voor de hartbewaking: 's och
tends 11.00-11.30 uur. Extra bezoek
voor vaders op de kraamafdeling: 's
avonds 19.30-20.30 uur. Kinderafde
ling 's middags 14.30-15.30 uur, 's
middags alleen voor ouders 14.30-
18.30 uur.
En nu geen gekke kuren meer.'
We moeten Jommeke vinden
GEMARINEERDE
VARKENSHAASJES
Vermeng 2 dl witte w\jn
200 g e
Goed la
afdrogen en dan in 75 g
hete boter aan alle kan-
hoogstens 6 minuten.
Licht zouten. Voeg dan
kÏ,V
n het stoofvocht
CÖ7ucL lieuius
8 juni 1983
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
Het kroningsfeest te Moskou
heeft, ofschoon het zonder onge
lukken leek te zijn verloopen,
toch nog een slachtoffer
geeischt, en wel onder de vol
gende omstandigheden. Op den
dag dat de keizerlijke familie
zich van St.-Petersburg naar
Moskou begaf, was het ten
strengste verboden op den tijd,
dat de keizerlijke trein passee-
ren moest, de spoorbaan te na
deren, en vooral moest men op
passen dat niemand bij de
bruggen kon komen. De wacht
posten hadden bevel, bij over
treding van dit verbod, onmid
dellijk te schieten. Tusschen Os-
taschkowo en Twer wilde een
boer met een houtvlot onder de
brug, die over de Twerza ligt,
doorvaren, daar hem van de ge
geven bevelen niets bekend was.
Of hij het geroep van een der
schildwachten niet gehoord
heeft of dat de schildwacht niet
heeft geroepen, is niet bekend,
maar de boer werd, toen hij
zich bij de brug bevond, dood
geschoten. Uit St,-Petersburg
wordt intusschen bericht, dat
de kwijtschelding van achter
stallige belasting, bij keizerlijk
manifest geschonken, ongeveer
50 millioen roebels bedraagt.
De czaar heeft den Russischen
consul-generaal Serschputows-
ky te Amsterdam, benoemd tot
staatsraad met den rang van
Excellentie en de waardigheid
van Kamerheer voor de bevor
dering in Holland van het Rus
sische krediet. Vooral heeft
Serschputowskv zich voor de
deelneming van Rusland aan
de tentoonstelling te Amster
dam bij Regeering en indus-
triëelen veel moeite gegeven.
Vijftig jaar geleden:
- De directeur van de water
voorziening te Altona bij Ham
burg is op staanden voet zonder
toekenning van pensioen ont
slagen, omdat hij was gaan
zwemmen in een reservoir, dat
voor drinkwater bestemd was.
Tengevolge van een ontplof
fing in een steenkolenmijn na
bij Sasebo in Japan zijn 46
menschen om het leven gekomen
en 30 zwaar gewond.
