Regie schiet tekort in
muzikaal sterke Mozart
c
D
c
3
c
fOlXAKp
iVAL
'La Clemenza di Tito'
Expositie oude kunst biedt veel kwaliteit
DINSDAG 7 JUNI 1983
SCHEVENINGEN - Mozart
schreef de opera "La Clemenza
di Tito" in zijn rijpste periode,
anderhalf jaar na de voltooiing
van "Cosi fan tutte" en slechts
enkele maanden voor zijn vroeg
tijdige dood. Het karakter van de
opera seria, verheven en met
weinig uiterlijke handeling,
heeft in later tijden de populairi-
teit van het werk echter danig in
de weg gestaan en leidde boven
dien tot de veelgehoorde mening
dat de componist dit gelegen
heidswerk niet met enthousias
me geschreven kon hebben. Het
aandachtig beluisteren van Moz-
arts muziek kan gelukkig tot een
andere conclusie leiden en de
voorstellingen door de Ned. Ope
rastichting in het Holland Festi
val bieden hiertoe een uitgelezen
mogelijkheid (die helaas nog
door te weinig mensen werd aan
gegrepen). De grootste lof ver
dienen Hans Vonk en het Resi
dentie Orkest, die na enige aarze
lingen aan het begin de première
lieten uitgroeien tot een krachtig
muzikaal pleidooi. De regie van
Filippo Sanjust had zich beperkt
tot het creëren van mooie, ro
mantisch belichte prenten waar
in de personages zich vertraagd
en vrijwel emotieloos bewogen.
Maar wat op het toneel aan dra-
Kunst
matiek ontbrak, werd ruim
schoots gecompenseerd door
een orkestspel, dat gedrevenheid
paarde aan een klankverzorging
om romantiek bij te zwijmelen.
De bezielende leiding van Vonk
is hierop natuurlijk van essentië
le invloed geweest, maar daar
naast speelt allicht ook een rol
dat Mozart het orkest in "La Cle
menza di Tito" wel heel goed be
dacht heeft en met name een
aantal soloblazers een sterk dra
matische functie he^ft gegeven.
Juist een dermate levendige uit
voering maakte echter nog beter
voelbaar dat Sanjust (met eigen
decors en kostuums) zijn regie
een louter esthetische functie
had gegeven en was voorbijge
gaan aan de mogelijkheden om
conflicten en spanningen verder
uit te werken. Dat dit op sommi
ge momenten toch gebeurde,
dankte men vooral aan de inzet
van individuele solisten, die zich
niet aan de kracht van de muziek
konden onttrekken. De vitaliteit
waarmee de Zweedse Sylvia Lin-
denstrand de centrale rol van
Sextus op het toneel zette, werd
nog overtroffen door de sugges
tieve kracht die Van haar kruidi
ge mezzo-sopraan uitging. Ro
berta Alexander (Vitellia) leek
enige problemen te hebben met
de lage ligging van haar partij,
maar wist desondanks met een
groeiende intensiteit de versma
de keizersdochter tot een sterker
karakter te maken dan men van
een personage uit een 18de-
eeuwse opera seria zou verwach
ten. In de derde hoofdrol, de hu
mane keizer Titus, trad de tenor
Anthony Rolfe-Johnson vooral
op de voorgrond door de tech
niek en de vloeiende lijnen waar
mee hij zijn veeleisende rol wist
neer te zetten. Door de regie van
Sanjust bleef het meestal echter
onduidelijk wat er in hem om
ging en hetzelfde gold voor de
overige drie rollen, die trouwens
ook niet gezongen werden op
een wijze waaraan men met ple
zier terugdenkt. (De inhoudsbe
schrijving in het programma
boekje, opgesteld voor de ge
denkwaardige voorstelling die
Karl-Ernst Herrmann vorig jaar
in Brussel regisseerde, contras
teerde in al haar dramatiek wel
heel opvallend met wat hier op
het toneel gebeurde).
Voorstellingen in Amsterdam op
10, 13, 15, 17, 19 en 21 juni.
PAUL KORENHOF
Anthouny Rolfe-Johnson als keizer Titus in 'La Clemenza di Tito'.
Jean Freustie
overleden
PARIJS - De Franse schrijver en
criticus Jean Freustie is na een
langdurige ziekte op 68-jarige
leeftijd overleden.
De uit Libourne in zuidwest-
Frankrijk afkomstige Freustie,
wiens eigenlijke naam Jean
Teurlay was, was arts voordat hij
zich aan de literatuur ging wij
den. In 1970 werd hij recensent
bij France-Observateur, de latere
Nou vel Observateur.
Van zijn talrijke romans werd 'La
Passerelle' in 1963 bekroond met
de naar Roger Nimier (1925-1963)
genoemde prijs. In 1970 ontving
hij voor 'Isabelle ou l'arriere-sai-
son' de naar Theophraste Renau-
dot genoemde onderscheiding.
Andere werken van hem zijn
'Les collines de l'est', 'Harmonie
ou les horreurs de la guerre', 'Le
medecin imaginaire', 'l'heritage
du vent', 'Les Proches', 'l'En-
treacte Algerien' en 'Prosper Me-
rimee'.
In Amsterdams Nieuwe Kerk
AMSTERDAM (GPD) - Zin om
een schilderij van Jan Brueghel
te kopen? Voor ongeveer een
miljoen gulden is een prachtex
emplaar te koop van deze schil
der, die leefde van 1568 tot 1625
en die was bijgenaamd De Flu
welen Brueghel. Om tot aanschaf
hiervan over te gaan moet u naar
de Nieuwe Kerk in Amsterdam,
waar tot 12 juni een verkoopex
positie wordt gehouden door de
Vereeniging van Handelaren in
Oude Kunst in Nederland. Het is
een jubileummanifestatie, ter ge
legenheid van het 70-jarig be
staan van genoemde vereniging.
Er zijn 48 leden van de vereniging
op deze expositie vertegenwoor
digd, onder wie vijf antiquaren.
Er is dus ook een afdeling oude
boeken. De kwaliteit van het ge-
bodene - en dat geldt zeker voor
de topstukken - wordt hoog aan
geslagen. De prijzen zijn er dan
ook naar, hetgeen niet wil zeggen
dat er niet iets in lagere prijsklas
sen te krijgen zou zijn. Maar het
meeste loopt toch minimaal wel
in de vier cijfers.
De expositie is uitstekend inge
richt; de Nieuwe Kerk is als het
ware gemaakt om als tentoon
stellingsruimte te dienen, het
geen al eerder bleek bij een ex
positie van nieuwe kunst. De
tentoonstelling heeft duidelijk
een tweeledig doel, namelijk
klanten te binden en klanten te
winnen, en dat op alle niveaus,
zowel wat prijs als kwaliteit ten
aanzien van de geboden waar be
treft. Maar ook de liefhebber van
oude kunst en antiek, die alleen
maar wil komen kijken, zal dat
daar met veel plezier kunnen
doen.
Alvorens enkele van de vele top
stukken te signaleren zij nog ver
meld, dat de vereniging een jubi
leumboek heeft uitgegeven, dat
voor de prijs van negen gulden te
koop is. Daarin staan veel afbeel
dingen van stukken die door le
den van de vereniging vroeger al
aan musea zijn verkocht. Voorts
is er een artikel in opgenomen,
geschreven door de deskundige
Michael Archer, over tulpenva
zen van Delfts aardewerk, waar
aan ook een kleine expositie is
gewijd. Deze vazen zijn meest
omstreeks 1700 gemaakt en door
diverse musea in bruikleen gege-
Er is te veel om op te noemen; alle
terreinen en periodes zijn verte
genwoordigd: goud, zilver, nauti-
ca (zaken die met scheepvaart te
maken hebben), beelden, waar
onder een Brabantse Madonna
uit 1525, kleden uit Azië, juwe
len, porselein, schilderijen, etsen
van Rembrandt, te kust en te
keur, in prijzen van 30.000 gul
den tot een ton, en wat al niet
De handelaren hopen op een goede
beurs, in de winkels zelf is het op
dit moment ook niet alles, reces
sie en drempelvrees spelen dui
delijk een grote rol. De heer Fri-
des-Lamèris, voorzitter van het
werkcomité van deze expositie,
onderscheidt vier soorten cliën
ten, namelijk toeristen, de minst
belangrijke, dan de beleggers
("die mensen dienen van advies
te worden gediend, want dat
kunnen ze niet ontberen"), de ca
deau-zoekers ("bijvoorbeeld
voor een scheidende president
van een onderneming") en de
verzamelaarsgroep ("dat is de
groep die je vrienden worden").
"Zij allen moeten", zegt Frides-
Lamèris, "als ze iets willen heb
ben, altijd naar een antiquair
gaan en niet naar een veiling,
tenzij ze daarheen met een des
kundige antiquair als hulp
gaan".
De openingstijden van de exposi
tie, die heet Oude Kunst in de
Nieuwe Kerk, zijn op weekdagen
van 11 tot 21 uur en op zondag
van een tot vijf uur.
WIM-HENK BAKKER
Leidse bioscopen
LUXOR (121239): "Stripes", da. 14.30,
19.00 en 21.15 uur, zo. 14.15, 16.30,
19.00 en 21.30 uur, al.
LIDO 1 (124130): "De lift", da. 14.30,
19.00 en 21.15 uur, zo. ook 16.45, 16
LIDO 2: "48 Hours", da. 14.30, 19.00
en 21.15 uur, zo. ook 16.45 uur, 16 jr.
LIDO 3: "An officer and a gentle
man", da. 19.00 en 21.15 uur, do. vr.
en di. ook 14.30 uur, 12 jr.
Fam. voorstelling: "Als je begrijpt
wat ik bedoel",za., zo. en wo. 14.30
uur, zo. ook 16.45 uur.
LIDO 4: "Sophie's Choice", da. 14.00
en 20.15 uur, 16 jr.
STUDIO (133210): "Gandhi", da.
14.00 en 20.00 uur, al.
TRIANON (123875): "Six weeks", da.
14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo. 14.15,
16.30, 19.00 en 21.15 uur, al.
REX (125414): "Sexbommen in ac
tie", da. 14.30,19.00 en 21.15 uur, 16
Bioscopen Alphen
(voor reserveringen 01720-20800)
EURO 1: "De lift", da. 20.00, vr. tm.
Bioscopen
20.15 uur, di. 14.00
jr.
zo. 18.45 en 21.15 uur, za., zo. en
woe. ook 13.45 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Teenage sex-
maids", za. 24.00 uur, 18 jaar.
Euro 2: "An officer and a gentleman",
da. 20.00 uur, vr. tm. zo. 18.30 en
21.15 uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Lucky Luke en de
ballade van de Daltons", za., zo. en
woe. 14.00 uur.
Nachtvoorstelling: "An officer and a
gentleman", za. 24.00 uur, 16 jr.
EURO 3: "Tootsie", da. 20.00 uur, vr.
tm. zo. 18.30 en 21.00 uur, za., zo. en
woe. ook 14.00 uur, al.
Nachtvoorstelling: "Bruisende bru
nettes", za. 24.00 uur, 18 jr.
EURO 4: "Puberty Blues", da. 20.00
uur, vr. tm. zo. 18.45 en 21.15 uur,
za., zo. en woe. ook 13.45 uur, al.
Nachtvoorstelling: "Puberty Blues",
za. 24.00 uur,16 jaar.
Bioscoop Voorschoten
(voor reserveringen 01717-4354)
GREENWAY: "De vierde man", do.
Kindermatinee: "Donald Duck's
merfeest", za.en zo., 14.00 uur,
14.30 uur.
"ET", za., zo. en woe. 15.45 ui
"Cat People", vr. en za. 19.30
18.30 uur, 16 jr.
Bioscopen Katwijk
(voor reserveringen 01718-74075)
CITY 1: "De man met het dodelijke
oog", do. 14.45 en 20.00 uur, vr., za.
en zo. 14.45, 19.00 en 21.15 uur, ma.
en di. 20.00 uur, woe. 14.45 en 20.00
uur, 16 jr.
CITY 2: "De Maniak", zelfde tijden
als City 1,16 jr.
CITY 3: "Trail of the Pink Panther"
CITY 4: "Zombies Holocaust", do.
14.45 en 20.00 uur, vr. 14.45,19.00
21.15 uur, 16 jr.
CITY 4: "De kanonnen van Navaro-
ne", za., ma., di. en woe. 20.00 uur,
14.45 en 20.00 uur. 12 jr.
Rijksmuseum voor Volkenkunde,
Steenstraat - 'In der minne schik
ken', t/m 4 juli, di. t/m za. 10-17, zo.
Rijksmuseum van Geologie en Mine
ralogie, Hoogl. Kerkgracht 17 -
'Energie uit eigen bodem', t/m 4 au
gustus, ma. t/m vrij. 10-17 uur, zo.
Galerie Denise Stephan (Bakkersteeg
18-20): tekeningen en etsen Trees
Klijn, vrijd. zat. en zond. 1.30-5.30
uur, t/m 30 juni.
De Bange Duivel - Rijndijkstraat 4,
aquarellen en grafiek van Günther
Wagner, tot 3/7, ma. t/m zo. 13.00 -
17.00 uur.
Galerie Denise Stephan - Trees
Klijn, tekeningen en etsen t/m 30/6,
vr., za.. zo. 13.30 - 17.30 uur.
Exposities
Pieterskerkchoorsteeg 12 - Diederik
van Kleef, recent werk, t/m 25/6,
wo. t/m za. 12.00 - 18.00 uur. do.
19.00 - 21.00 uur.
Rijksmuseum voor Volkenkunde -
Steenstraat, tentoonstelling "Bhoe-
tan, land v.d. vreedzame draak", tot
22/8, di t/m za 10-17 uur, zo. 13-17 uur.
Openbare Bibliotheek - Nieuwstraat
4, tentoonstelling over het boekbin
den en al haar facetten; tot 14/6, ma,
woe, do van 10-20.30 uur, di en vr
van 10-17.30 uur en za van 10-13
Jacques van Bellen
Arabisché Tapisserien van Tjitske
Ketting-Zijlstra, t/m 25/6, di t/m do
9-18 uur, vr 9-21 uur, za 9-17 uur.
Leiderdorp: Muzenhof- Jan de Waal,
olieverfschilderijen, tot 16/6, werk
dagen van 14-18 uur en od za van
Gemeentehuis: Paulien van der Zee
cancas-reliëfs en papierschepwerk
tot 21/6, werkdagen van 8-17 uur.
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Acade
misch Ziekenhuis behalve van dins
dag 13.00 uur tot woensdag 13.00 uur
(Diaconessenhuis) en van vrijdag
13.00 uur tot zaterdag 13.00 uur (Elisa-
beth-ziekenhuis).
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis - doorlopende be
zoektijd van 16.00 uur tot 20.00 uur;
met uitzondering van:
de kinder- en jongerenafdeling: da-
Sportmedisch Advies Centrum:
Blessurespreekuur: Elisabethzieken-
huis Leiderdorp, 's maandags van
19.30-20.30 uur.
Bezoekuren St. Elisabeth-zieken-
huis:
Volwassenen: dagelijks van 14.00-
Ziekenhuizen
14.30.-14.45
Kraamafdeling: dagelijks van 11.15-
12.00 uur (alleen voor echtgenoot) en
van 15.00-16.00 uur en van 18.30-19.30
Afdeling C.C.U. (hartbewaking) dage
lijks van 14.00-14.30 uur en van 19.00-
19.30 uur.
Intensieve verpleging: dagelijks van
14.00-14.30 uur en van 19.00-19.30 uur.
Academisch ziekenhuis
Tel. 269111
Voor alle patiënten (behalve kinde
ren.) zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30-
19.30 uur.
Avond bezoekuur afdeling Verlos
kunde 18.00-19.00 uur.
Praematurenafdeling dagelijks van
f Bezoek aan ernstige patiënten
Wanneer voor ernstige patiënten
doorlopend bezoek wordt toegestaan
kan de hoofdverpleegkundige hier
voor speciale kaarten verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek
Dagelyks 15.00-15.45 uur e
19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdelingen:
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30-
19.00 uur. (Alleen voor ouders van
kinderen kan er een afwijkende tijd
afgesproken worden met de hoofd
verpleegkundige).
Alphen aan den Rijn
Rijnoord:
Bezoektijden 's middags 14.30-15.15
uur, 's avonds 18.30-19.30 uur. Extra
bezoek voor de hartbewaking: 's och
tends 11.00-11.30 uur. Extra bezoek
voor vaders op de kraamafdeling 's
avonds 19.30-20.30 uur. Kinderafde
ling 's middags 14.30-15.30 uur, 's
middags alleen voor ouders 14.30-
18.30 uur.
18.30-18.45
Aeuws
7 juni 1983
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
Dat de telephoon meer en
meer in gebruik komt, kan
blijken uit de volgende opga
ven. Zij doet tegenwoordig in
303 steden van de vijf wereld-
deelen dient met een totaal
van 78808 abonnés. In Euro
pa is Engeland er het over-
vloedigst van voorzien; zij is
daar aangebracht in 75 ste
den tegenover slechts 18 in
Frankrijk. Die getallen be
dragen voor Duitschland 21,
Italië 13, Rusland en België
elk 6. In de overige landen
van Europa komt de tele
phoon bijna niet voor (Neder
land 3). Ofschoon zij in Enge
land veel menigvuldiger
voorkomt dan in Frankrijk,
spant Parijs toch de kroon bo
ven Londen. In eerstgenoem
de stad telt men 2667 abonnés
op 2,600,000 inwoners, in de
laatste 2177 abonnés op
4.000.000 inwoners. In Ameri
ka werkt de telephoon in 126
steden met een totaal van
47185 abonnés, waarvan ne
gen tiende gedeelten in de
Vereenigde Staten. In de
groote steden aldaar zijn
openbare bureaux ingericht,
waar men voor 25 cents vijf
minuten met een abonné kan
spreken. Afrika telt slechts
vier steden met telephoon-
dienst namelijk Kaapstad.
Elisabethport, Alexandrië en
Cairo. In Azië zijn zeven ste
den met telephoon, in Austra
lië vijf, waaronder Honolulu,
waar men allerminst afkee
ring is van nieuwe uitvindin
gen. Onlangs werd daar ge
durende groote hitte des
nachts de oogst ingezameld
met aanwending van elec-
trisch licht.
Vijftig jaar geleden:
In Dresden bood een onbeken
de op straat aan een meisje
een brillant te koop aan. Een
automobilist die dit zag en
hoorde, vond dit aanbod ver
dacht en waarschuwde de po
litie. Toen een zich in de
buurt bevindende Schupo
den bezitter van de brillant
naderde, trok deze een revol
ver en legde op den agent
aan. Deze slaagde er in zijn
tegenstander het wapen uit
de hand te slaan, waarbij de
revolver echter afging en de
brillant-koopman doodelijk
in het hoofd werd getroffen.
Onderzoek wees uit, dat de
brillonten kort tevroren wa
ren gestolen.
