c
Bijtlustige vissen maken
verregend nieuwjaar goed
Kruiswoord
Bridge
VISSPORT
ZATERDAG 4 JUNI 1983
Extra
DOOR BRAM VAN LEEUWEN
Gekromde hengels op
de eerste dag van
het nieuwe visseizoen.
(Foio GPD/De Bóer!
De eerste visdag, vandaag
precies een week gèleden,
heeft waarschijnlijk niet hele
maal beantwoord aan het
beeld dat de meesten zich er
van hadden gevormd. Want in
bespiegelingen over een ope
ningsdag van een nieuw vissei
zoen past een warm vooijaars-
zonnetje en een kalm windje.
Juist genoeg voor een kleine
kabbeling op het water en om
de ontluikende rietkragen
heen en weer te wiegen.
De praktijk was echter van een
totaal andere orde. De vooraf
gaande dagen viel er een re-
cordhoeveelheid regenwater
en hoewel de gemoederen nog
enigszins werden opgepept
door de voorspellingen van het
KNMI dat er slechts "een en
kele bui" zou vallen was de
realiteit er een in mineur.
Een paar korte opklaringen daar
gelaten bleef de regen vrijwel
de hele dag uit de loodgrijze
hemel vallen. Dat noodzaakte
de - in weerwil van alle elemen
ten op pad gegane sportvis
sers om al op de eerste visdag
uitgebreid gebruik te maken
van kaplaarzen, regenpakken,
visparaplu's en andere neer-
slagwerende attributen.
Teleurstelling ook bij de vis-
bootjesverhuurders die op de
openingsdag van het seizoen
altijd kunnen rekenen op een
"uitverkocht huis", maar dit
maal duidelijk merkten dat de
weergoden toch vele henge
laars hadden afgeschrikt. De
toch al vroeg uit de veren ge
stapte verhuurder uit Roelofa-
rendsveen stelde tenminste
met flinke spijt in zijn stem
vast dat er maar acht roei
bootjes waren verhuurd. Op
een eerste visdag onder beter
gesternte zouden ze zeker alle
twintig zijn uitgevaren.
"Ik heb niet eens de gelegenheid
gehad om alle bootjes een op-
Zeevissen hoeft lang niet al
tijd takel en blokwerk te
zijn. Neem bijvoorbeeld het
vissen op geep. Het is een op-
pervlaktevis, zodat we het
aas drijvend moeten presen
teren. Dat kan met een werp-
dobber. Zeevisser Iwan Ga-
ray ontwierp al weer jaren
geleden de zogenaamde Sta-
bilo-dobber die in verschil
lende afmetingen en gewich
ten verkrijgbaar is.
Dankzij de torpedovorm kun
nen er flinke afstanden mee
overbrugd worden. Dat is
ook nodig omdat de geep een
bijzonder schuwe vis is. Aan
de werpdobber wordt een
flinke onderlijn verbonden
met daaraan de haak. Als
aas kan onder meer spiering
of een reepje makreel wor
den gebruikt.
De meeste kans maakt u wan
neer vanaf een kleine boot
wordt gevist, de grote huur-
schepen zijn meestal te la
waaierig om geep te vangen.
Soms is het mogelijk geep
vanaf de kust aan de haak te
slaan. Bijvoorbeeld vanaf de
Afsluitdijk. Geep - met lich
te materialen bevist - is een
fascinerende sportvis.
knapbeurt te laten geven. Ze
waren niet droog te krijgen
voor een noodzakelijk schil
derbeurtje. Dat moet de ko
mende weken dan maar gebeu
ren....".
Nu heeft zo'n dag vol nattigheid
ook zo zijn voordelen voor de
sportvisser. Had er een stralen
de zon aan de hemel gestaan
dan was het op plassen en me
ren ongetwijfeld een gekrioel
geweest van allerhande vor
men van watersport. Van snel
varende speedboten, via on
wennige surfers op wiebelige
planken tot minder goed oplet-
tende zeilers. Evenzovele mo
gelijkheden voor een extra
portie ergernis tijdens het vis-
Daar was nu geen sprake van. De
plassen en meren waren er al
leen voor onverschrokken
sportvissers en enkele onver
stoorbare zeilenthousiasten.
Die rust vormde weer een flin
ke compensatie voor de niet
bijster gunstige weersomstan
digheden.
Ook de vissen wensten op de
meeste plaatsen de alles trotse
rende hengelaars voor hun
doorzettingsvermogen te belo
nen. Vrijwel overal was er
sprake van een goede bijtlust.
Het was daarom aan mijn ei
gen stommiteit te wijten dat de
seizoensouverture niet kon
worden afgesloten met de
vangst van een flinke karper.
Toen zo rond half acht 's och
tends de pen zich met een ma
jestueus gebaar uit het water
verhief was dat een overduide
lijk teken dat de forse aardap
pel ruim een meter lager in de
bek van een karper was ver
dwenen. Of het lag aan het op
gekropte enthousiasme van
tweèenhalve maand gesloten
vistijd of aan een wat al te stug
afgestelde slip van mijn nieu
we werpmolen, ik weet het
niet. Maar het resultaat van een
vermoedeljk wat al te krachti
ge opslag was dat de verbin
ding hengelaars-vis al na een
fractie van een seconde weer
was verbroken. Het doelloos in
de wind wapperende stuk
gloednieuw nylon vormde een
overduidelijke getuige van de
eerste grote teleurstelling in
het nog zo prille visseizoen.
Elders op de plas zaten vissers
die er kennelijk beter het oog
in hadden. In een bootje een
paar honderd meter verderop
zag ik tenminste geregeld de
hengels gekromd staan en ver
volgens na korte tijd het schep
net overboord gaan. Met de re
gelmaat van de klok werden
daar brasems en voorns aan de
haak geslagen. Helaas waren
ze niet al te goed bestand tegen
de elementen, zodat ze na eni
ge tijd capituleerden voor de
neergutsende regen.
Later op de dag toen we de kans
om nog een karper aan de haak
te slaan wat lager aansloegen
smaakten we ook het genoe
gen om wat voorn, brasem en
blei te haken. Dat het koele
voorjaarsweer zijn invloed op
de visstand heeft uitgeoefend
bleek overduidelijk. De witvis
zit nog midden in de paaiperio-
de. Vrijwel elke vis die aan de
haak werd geslagen vertoonde
de kernmerken van een
paaikleed.
Ruw aanvoelende schubben,
verdikkingen op buik-, rug- en
staartvinnen, witte stippen op
de kop en de kieuwen en by
sommige exemplaren een on
gewoon dikke buik ten teken
dat de kuitafzetting nog niet
heeft plaats gehad. Helaas zijn
er nog altijd hengelaars die
dergelijke uiterlijke verschijn
selen niet herkennen en veron
derstellen dat de vissen het
slachtoffer zijn geworden van
een of andere parasiet of infec
tie.
De aanwezigheid van bubbels en
beschadigingen aan de flan
ken zijn echter slechts tijdelij
ke verschijnselen die al kort na
de paaitijd weer volledig zijn
verdwenen. Als het werkelijk
een aantasting van de gezond
heid zou zijn, stond het er niet
best voor met de visstand in
ons land.
Uit ervaringen die elders op de
eerste visdag werden opge
daan kreeg ik dezelfde indruk
als mijn vismaat en ik hadden
opgedaan. Ondanks de lage
watertemperatuur een over het
algemeen bijtlustige vis. Bijna
overal kon een visje worden
gevangen, al waren vooral de
ondiepe plekken favoriet. Dat
laatste is niet verwonderlijk
omdat vis voor de paai nu een
maal plaatsen opzoekt waar
het water de hoogste tempera
tuur heeft. En dat zijn vooral
die plekken waar weinig water
staat.
De eerste paar dagen van het
nieuwe seizoen mochten we
van minister Braks nog ge
bruik maken van de oude vis
vergunning, maar sinds afgelo
pen woensdag zijn de nieuwe
papieren vereist. De viskaart is
inmiddels in prijs verhoogd tot
f 6.50 en voor de kleine visakte
wordt dit seizoen f 12.75 gere
kend.
Diegene die er met een moto
risch aangedreven boot op uit
gaat moet er bovendien reke
ning mee houden dat voor be
paalde wateren een vaarver-
gunning verplicht is. Welke
wateren dat precies zijn kun
nen ze u bij het hoogheemraad
schap van Rijnland aan de
Breestraat in Leiden vertellen.
Daar moet u trouwens ook zijn
voor zo'n vergunning.
Een jaarkaart voor een bootje
met een lengte tot 6 meter en
een motorvermogen tot 5 pk
kost f31.50. Voor een zwaarde
re motor of een grotere boot
betaalt u f 52.-. Het is ook mo
gelijk een vergunning te kopen
voor een periode van zes we
ken. Die kosten voor alle boten
f 12.50. Jaarlijks worden er een
kleine 10.000 van dergelijke
vergunningen uitgegeven. En
Rijnland verzekert dat het geld
dat op die manier binnenkomt
weer wordt besteed aan het
herstel van de oevers.
MATERIAALTIP
Pas op wanneer u tot de aan
schaf van een lichtgevende
dobber overgaat. Er blijken
namelijk opnieuw exempla
ren in de handel te zijn die
de gevaarlijke radioactieve
stof tritium bevatten. Ze
worden onder meer ver
kocht onder de merknaam
"Pete Drennan's".
De dobbers zijn te herkennen
aan een langdurige uitstra
ling zonder te worden ge
voed door een mini-batterij
tje. Ongevaarlijke lichtge
vende dobbers zonder een
batterijtje gaan na een dag
of twee al veel minder sterk
gloeien. Blijft de pen ook
daarna sterk licht uitstralen
dan loopt u de kans een ge
vaarlijke dobber in uw bezit
te hebben.
Gooi zo'n pen niet in de vuil
niszak, maar lever hem af
bij de politie of de Keurings
dienst van Waren in Haar
lem. Wie een veilige verlich
te pen wil aanschaffen doet
er goed aan een exemplaar
te kopen die is voorzien van
een zogenaamde "Ied"(light
emitting diode) op het pun
tje van de antenne. Dat
lichtpuntje wordt gevoed
via een minuscuul lithium-
batterijtje dat in de pen-
schacht zit.
Horizontaal
1. gebeurtenis-werkelijk; 4. ver
driet; 8. noviet-groen; 11. in-
sekteneter; 13. familielid; 14.
nachtvogel; 15. plaats in
Utrecht; 18. bergplaats; 20.
mannelijk dier; 21. deel van
een motorvoertuig; 22. behoef
tig; 23. inhoudsmaat; 25. deel
van een week; 27. voordeel; 28.
in orde; 30. majeur (muz.); 32.
landbouwwerktuig; 34. meer
in Finland; 36. muzieknoot; 37.
vrouwelijke soeverein; 38.
pret; 39. maanstand; 40. woon
plaats-zetel (lat.); 42. persoon
lijk voornaamwoord; 43. on
derwereld; 44. ogenblik; 45. ge
wicht; 47. roem; 50. gezet; 52.
teer-mager; 53. zangstem; 55.
snijwerktuig; 57. standaard-
maat; 59. stel-paar; 61. vierhan
dig zoogdier; 62. jong dier; 64.
vlaktemaat; 65. plaats in Gel
derland; 66. zuurdeeg; 67. lij-
merig-kleverig.
Vertikaal
1. trots; 2. onvatbaar; 3. vat; 5.
soort onderwijs; 6. werelddeel;
7. rondhout; 8. Europeaan; 9.
wederkerig voornaamwoord;
10. uitdrukking; 12. onder
richt; 14. deel van een etmaal;
16. water in Utrecht; 17. bevel;
18. deel van een ambtsgewaad
19. bar-zeer; 24. Europeaan; 25.
telwoord; 26. order; 28. niet
netjes; 29. vogel (woerd); 31.
hoofddeksel; 33. een kans wa
gen; 34. vordering; 35. boom;
36. hoofddeksel; 41. medelij
den; 43. uitroep van droefheid;
46. eenvoudig; 47. eetlust; 48.
kloosterlinge; 49. beroep; 51.
Indisch-Chinees; 52. honing
bij; 53. zeepwater; 54. gevange
nis; 56. soort pantoffel; 58.
smalle plank; 60. puistje; 62.
dierengeluid; 63. persoonlijk
voornaamwoord.
IkIaIrInItIoInIA
Qnanianrvvv^II^B^Q
saeas'w waBsna
animnHGirwwwia
anMnar laaar 'ar v v iq
ar ^aaaaizK ^aaasar ig
rTmjarTvwvvm
omaaBaarMaaaaana
□rvvMannnarwvyia
Eaaaaaar ^aamaaac]
B'IB'WI'WWWIB
aaaasj'ww ^aaaai
arwiB'wvviHrwa
naamaasnaaaaaaa
De prijs van 25,- werd toege
kend aan Fam. Houwer, Dra-
gontuin 24, 2353 PR Leider
dorp.
De prijs wordt de winnaar toege
zonden.
Oplossingen met vermelding van
"Puzzel" voor donderdag op
briefkaart of in enveloppe zen
den aan Redactie Leidsch Dag
blad, Postbus 54, 2300 AB Lei
den.
Een oud thema is de vraag of
schaken een sport is of iets an
ders. De laatste tijd circuleert
hierover in de internationale
schaakpers toch weer een
nieuwe anekdote. In Canada
vroeg een jeugdspeler die aan
een pan-Amerikaans jeugd-
toernooi wilde deelnemen, bij
het rijk subsidie aan ter bestrij
ding van de reiskosten. Aan
vankelijk werd de subsidie ge
weigerd, tot een minister, die
zelf ook kon schaken, van deze
zaak hoorde. Hij wilde zelf
trouwens ook wel eens een
paar partijtjes tegen het jeugdi
ge talent spelen. Maar eerst
moest worden vastgesteld wat
schaken nu eigenlijk was,
kunst, sport of tijdverdrijf; dit
om na te gaan uit welke subsi-
diepot het geld moest komen.
Desgevraagd antwoordde de
jeugdschaker de minister:
"Dat hangt ervan af wie schaak
speelt. Is dat ex-wereldkam
pioen Smyslov, dan is schaken
kunst, ben ik het, dan is scha
ken sport en bent u het, dan is
schaken tijdverdrijf'. Het sub
sidieverzoek werd alsnog afge
wezen.
Tot welke categorie de volgende
partij behoort laat ik graag aan
uw oordeel over. Het is een zo
genaamde "onsterfelijke par
tij". (Voor niet-ingewijden: dat
is een partij waarin de torens
op al en hl worden geofferd,
gevolgd door een stille pionzet,
naar het voorbeeld van Ander-
sen-Kieseritzky, Londen 1851).
Wit: Veltz; zwart: Berger; ge
speeld in het Kurt Richter her-
denkingstoernooi, Berlijn
1983. 1. e4 c5; 2. b3 e6; 3. Lb2
Pc6; 4. Pf3 d6; 5. d4 cd4; 6. Pd4
Ld7? (Verzwakt de d-pion; be
ter is Pf6) 7. Pb5 Db8; 8. La3
d5; 9. ed5: La3:; 10. Pla3.
De5+; 11. Le2 ed5:; (Diagram)
(Zwart denkt dat hij zich met
het tussenschaakje op e5 net
De kampioenschappen van
Zuid-Holland, tegenwoordig
omgedoopt tot kwartfinale van
Nederland, hebben enige
fraaie partijen opgeleverd. Het
blijft tot en met de laatste ron
de spannend. Hans den En
gelsman gaat die in met een
luttel puntje voorsprong op
Cees Rijkaart en Ron Heus-
dens, terwijl Peter van der
Stap moet afwachten wat zijn
concurrenten presteren.
In de negende ronde moet Ron
Heusdens tegen de koploper,
terwijl Rijkaart een sterke fi
nish van Ruud Kloosterman
kan verwachten. Ik zelf moet
het opnemen tegen de voor
zijn laatste kans vechtende
Van der Stap. Om even op mijn
persoontje door te gaan, een
ongelukkig toernooi! Presta
tie? lijkt het niet al te best te
gaan maar wat het dammen op
zich betreft, loopt het prima.
Frits van Vloten riep mijn op
mars een halt toe, waarna zelfs
een vervelende samenloop van
omstandigheden betekende
dat Cees Rijkaart zonder een
zet te hoeven doen de twee
punten kon opstrijken.
In de ronde, waarin ik tegen Rij
kaart uit had moeten komen,
verloor halve finalist Cees Bak
ker onverwacht van Bert Kaïn:
1. 32-28 18-23; 2. 38-32
17-21; 3. 42-38; zoals bekend
NEDERLAND - Eigenlijk 2 jaar
te laat zullen op 21 juni 2 bij
zondere zegels worden gewijd
aan de beweging van De Stijl
(1917-1931). Het zijn wel stijl
volle zegels, die werden ver
zorgd door professor Wim
Crouwel. Met enkele van "zijn"
zegels worden we dagelijks ge
confronteerd en wel met de cij-
ferzegels.
Maar terug naar de Stijl-zegels,
die in waarden van 50 cent en
65 cent zullen worden uitge
bracht. Van beide zegels zullen
15 miljoen exemplaren van de
persen komen. Kleuren: grijs,
rood, blauw, geel en zwart.
Op de zegel van 50 cent wordt
het schilderij "Compositie
1922" van Piet Mondriaan afge
beeld. Crouwel heeft dit schil
derij, dat in bezit is van de fa
milie Rothschild in New York,
neergezet op een schildersezel.
Mondriaan heeft met zijn schil
derijen de wezenlijke kenmer
ken van De Stijl het meest zui
ver verbeeld.
B73
A
O AHV1032
H96
AH1096 N 8
B73 w D V1086542
08 W O B754
10842 Z 5
4 V542
<?H9
O 96
AVB73
'Ze doen niets bijzonders, maar
ze maken weinig fouten en hun
discipline is formidabel'. Al
dus Cees Sint over het Indone
sische team dat zojuist overtui
gend winnaar was geworden
van een vierlandenwedstrijd
waaraan verder nog België en
Frankrijk deelnamen. Cees
Sint sloeg de spijker op zijn
kop, Indonesië speelde zeker
niet briljant maar wel doeltref-
O
i *i
ijl i ïii
4 1
li
"1-
ai Hr
1 2 SM';
B' 3!' "B
gered heeft, maar nu breekt de
hel los!) 12. Dd5:ü Dal: (Na
tuurlijk niet Dd5: 13. Pc7+) 13.
Kd2 Dhl:; 14. Pd6+ Ke7; (Ook
na Kd8 15. Pb7:+ en nu Kc8;
16. La6 of Ke8; 16. Pb5 zit
zwart in de problemen) 15.
Df7: Kd6:; 16. Pb5+ Kc5; 17.
Dc4+ Kb6; 18. b4! (Daar is dan
de allesbeslissende stille zet!)
Pb4: 19. Dc7+ Ka6; 20. Pd6+
b5; 21. Lb5: en zwart gaf op.
Na Lb5:; 22. Db7+ ka5:; 23.
Db5: is het mat.
heeft "Blasserdamse" Cees een
grote hekel aan modevarian-
ten; 3...21-26; 4. 34-29 23x34;
5. 40x29; een ander bekend as
pect is dat Bakker altijd aan
valt; 5...16-21; 6. 45-40 11 16;
7. 39-34 19-24; Kaïn probeert
de witte linker vleugel in zijn
ontwikkeling te belemmeren;
8. 44-39 14—19; 9. 49-44
20-25; 10. 29x20 25x14; 11.
47-42 15-20; 12. 31-27; ook
een plan met voorlopig onbe
zet laten van 27 komt in aan
merking (drukken via 29);
12...6-11; 13. 50-45 20-45; 14.
37-31; zo blijft wit met een
achtergebleven schijf zitten.
Sterk is 28—23, maar ook na de
tekstzet is er nog niets aan de
hand; 14...26x37; 15. 42x31
21-26; want 27-22-18 is goed
voor zwart; 16. 41-37 10-15;
17. 34-29 5-10; 18. 39-34
15-20; dreigt dam met 25-30
en 14-20, terwijl zwart na 19.
43-39 de onvoltooide hekstel
ling met 19-24 kan overwegen.
Als wit niet goed oplet verliest
hij snel: 19. 43-39 19-24; 20.
48-43 13-19 (na 14-19 is
29-23 sterk); 21. 29-23 1-6; 22.
34-29? 25-30!; en zwart wint,
omdat door het open veld 13
40-34 faalt op 20-25 en boven
dien dreigt 11-17!, dus bijv.
46-41 11-17! 27-21 (na 27-22
16-21 en 6xl7X) 16x27 31x11
6x17 32-27 of? 20-25 29x20
17-22 35x13 22x42 38x47 9x49
etc.; 19.44-39 10-15; 20. 27-22
12-17; 21. 31-27 20-24; na
17-21? 36-31! en wit staat pri
ma; 22. 29x20 15x24; 23. 34-29;
sterk lijkt 36-31 maar niet
37-31x41 wegens 17-21 38-32
25-30 14-20 24-30 13-19. En
na 34-30x20 wordt wit om
kneld; 23...25—30; 24. 29x20 14-
x25; 25. 35x24 19x30; 26. 39-34
30x39; 27. 43x34 7-12; 28.
33-29 17-21; 29. 38-33 12-18;
30. 29-24?; de oorzaak van
moeilijkheden. Beter is 36-31
en 48-42-38; 30...1-6; nu is
25-30 26-31 16-21 geen drei
ging, maar wel 34-29 8-12
48-43 12-17 43-39 26-31! en
18-23 verliest. Het beste is
36-31; 31. 34-30 25x34; 32. 40-
x29 9-14; dreigt 14—19 en
14-20 26-31 16-21 met posi
tievoordeel; 33. 36-31 14-19;
34. 45-40 19x30; 35. 40-35
18-23; 36. 29x9 4x13; 37. 35x24
13-18; 38. 22x13 8x30; 39.
28-23 30-34; 40. 33-29 34-39;
41. 23-19 3-9; 42. 29-24
39-44; 43. 24-20 44-50; 44.
20-15 of? 50-39; 45. 15-10
39-30 en zwart won.
door
Ton Schipperheyn
fend en het aantal fouten bleef
beperkt. En als er dan al een
fout werd gemaakt bleek het
incasseringsvermogen groot.
Oost gever, allen kwetsbaar
Oost opende 1 Sch (0-10 pnt
ongeacht verdeling), zuid 2 KI,
west pas, noord 2 Ru, oost 2
Ha, zuid 2 Sch, west 3 Ha. Na
dit begin besloot de Indonesi
sche noord tot forse actie: 4
SA, Azen vragen. Oost (Max
Rebattu) bood nog 5 Ha en
zuid gaf via doublet te kennen
dat hij er verder voor de eigen
partij geen brood meer in zag.
.fcn terecht, 5 Ha gaat bij goede
verdediging drie down. Noord
evenwel bood nog 6 KI en west
mocht uitkomen. Sch A, Sch H
en schoppen na betekende ver
volgens 200 minpunten. Cees
Sint en ikzelf hebben de laatste
jaren heel vaak het verzoek ge
kregen om het Acolsysteem
eens wat uitgebreider te be
schrijven.
Welnu, dat is gebeurd in Het mo
derne Acolboek dat onlangs bij
Elsevier is verschenen. We be
schrijven daarin de natuurlijke
biedmethoden zoals deze in de
tegenwoordige toernooiprak-
tijk door veel topspelers wor
den gebruikt, inclusief trans
ferbiedingen, negatief doublet
en een groot aantal conventies.
Het boek is in de boekhandel
27,50) en bij de Nederlandse
Bridge Bond verkrijgbaar.
De zegel van 65 cent toont een
van de vele tekeningen (con
tra-constructies) van het "Mai-
son particulière" uit 1923
(Dienst Verspreide Rijkscol
lecties), waarvan de architec
tuur werd gemaakt door de ar
chitect Van Eesteren en de
kleur-beelding door Theo van
Doesburg. Dit project, dat on
der de naam "Vers une con
struction collective" in 1923 in
de Stijltentoonstelling van de
Galerie L'Effort Moderne te
Parijs werd geëxposeerd, kan
worden gezien als een voor
beeld van de nauwe samen
werking tussen architect en
beeldende kunstenaar, geba
seerd op gemeenschappelijke
principes.
De beweging van De Stijl wordt
internationaal beschouwd als
de meest belangrijke Neder
landse bijdrage aan de ontwik
kelingen van de moderne
kunst, vormgeving en architec
tuur. De bijna uitzichtloze
strijd tijdens de Eerste Wereld
oorlog en de chaotische, drei
gende economisch-politieke si
tuatie erna leidde tot uiteenlo
pende reacties onder de kun
stenaars in Europa. Die reac
ties kennen we nu onder de na
men van het Futurisme, Da
daïsme. Surrealisme en De
Stijl (1917-1931).
De ideeën van De Styl waren ge
richt op de toekomst, op een
nieuwe betere wereld, waarin
het willekeurig individualis
me, het onberekenbare gevoel
plaats zou hebben gemaakt
voor samenwerking en voor
harmonie. De Stijl wordt on
danks haar internationaal ka
rakter ook gezien als een ty
pisch Nederlandse stroming
en men wijst er vaak op hoe
het strenge polderlandschap
een rol in de vormentaal van
De Stijl zou hebben gespeeld.
De horizon die overal zichtbaar
is als een rechte lijn, de hori
zontalen van de kanalen, van
de dijken: een rationeel cul
tuurlandschap, dat zo duide
lijk is ontstaan door de strijd
tegen het water.