c
Leerplicht op 5
jaar omstreden
^0®
Onderzoek voorlichting
gemeenten "onthutsend"
Bukman wil van
inflatiecorrectie af
CDA-fractie roept op tot eenheid
Zwijnen afgeschoten
vanwege varkenspest
>-
Kamer wil eerst onderzoek
Meer geld voor blijf-
van-mijn-lijf-huizen
Jonge vogels massaal
van honger gestorven
Eigen bijdrage awbz
wordt stuitje minder
"Dissidenten" moeten zich houden aan partijlijn
DONDERDAG 2 JUNI 1983
HOENDERLOO (GPD) - Vanwege de varkenspest in het nationale
park De Hoge Veluwe hebben nu al ongeveer vijftig wilde zwij
nen het loodje gelegd. Het merendeel hiervan is afgeschoten,
maar er zijn ook zwijnen aan de ziekte zelf gestorven. Alle op het
besmette gedeelte nog levende varkens zullen eveneens gedood
worden.
Op het Otterlose Zand, een omheind deel van het park, waartoe de
varkenspest zich heeft beperkt, klinken overdag vrijwel onop
houdelijk schoten. Personeel van het park is daar met zware
jachtgeweren bezig alle daar voorkomende zwijneh, waaronder
ook de vele kleintjes die in april en mei zijn geboren, af te schie
ten, omdat wordt aangenomen dat elk zwijn besmet is. Voor de
dode beesten is een immens grote diepe kuil gegraven, die als
massagraf dienst doet. Buiten het jagende personeel, dat zich na
terugkomst uit het gebied moet ontsmetten, wordt niemand an
ders tot het bewuste gebied toegelaten.
Vorige week vrijdag berichtte de Veterinaire Dienst aan het park,
dat alle nog in het gebied levende varkens gedood moesten wor
den. De avond daarvoor was op De Hoge Veluwe al de uitslag
van een laboratoriumonderzoek van een onderzocht zwijn bin
nengekomen, dat aantoonde wat men al vreesde: varkenspest.
De varkens die deze ziekte hebben, worden erg mager en sloom
en zijn ook goed herkenbaar aan het feit dat ze langzaam lopen.
De besmettingshaard is nog onbekend.
Binnenland
UTRECHT (ANP) - De voorlich
ting van de gemeenten in ons
land stelt meestal nog weinig
voor. In de meeste van de 177 ge
meenten die over een afdeling
voorlichting beschikken, wordt
de voorlichter buiten de deur ge
houden bij belangrijke bestuur
lijke besluitvorming.
Er vindt te weinig overleg plaats
tussen de voorlichting en de rest
van het gemeente-apparaat, er is
weinig planning en onderzoek en
veel voorlichters houden zich
meer met promotie dan met ech
te voorlichting bezig.
Dit zijn enkele conclusies uit het
rapport "Besturen met voorlich
ting", dat vier gemeentevoorlich-
ters hebben opgesteld. Het rap
port is de weerslag van een on
derzoek naaf de opvattingen van
gemeentebestuurders en voor
lichters over het functioneren
van de gemeentevoorlichting in
Nederland. Het levert volgens de
samenstellers een "onthutsend"
beeld op van de voorlichtingssi
tuatie in veel gemeenten.
Uit het onderzoek blijkt dat slechts
in tien procent van de gemeen
ten de voorlichter bij de vergade
ringen van burgemeester en wet
houders aanwezig is. In veel ge
meenten is de situatie nog dat de
voorlichting de taak heeft het be
leid te verkopen en zich verder
niet met de gang van zaken te be
moeien. De rol van de voorlich
ting is in PvdA-gemeenten
meestal groter dan in CDA-ge-
meenten.
Voorlichters en bestuurders blij
ken sterk verdeeld te zijn over de
grenzen van overheidsvoorlich
ting. In de praktijk blijkt dat bij
na driekwart van de voorlichters
druk bezig is met reclame maken
voor de gemeente. Dit gaat vol
gens bijna alle betrokkenen goed
samen met objectieve voorlich
ting.
Het grootste deel van de onder
vraagden is van mening dat
openheid moet worden vastge
legd in wettelijke regels. De re
cente Wet op openbaarheid van
bestuur voldoet nog niet, vinden
veel voorlichters. Daar valt vol
gens de onderzoekers uit af te lei
den dat de wet niet ver genoeg
gaat en te rekbaar is. Vooral ge-
meentevoorlichters hebben in de
dagelijkse praktijk met de uit
voering van de wet te maken.
Om de positie van voorlichters bin
nen het gemeentelijk beleidspro
ces te verbeteren, pleiten de on
derzoekers ervoor om voorlich
ters van meet af aan bij belangrij
ke besluitvorming te betrekken,
van de afdeling voorlichting een
beleidsafdeling te maken, en een
regelmatig overleg tussen het ge
meentebestuur en voorlichting
in te stellen.
DEN HAAG (GPD) - De Tweede Kamer wil dat de regering nagaat waarom ongeveer
twee procent van de vijfjarige leerlingen niet naar de kleuterschool gaat. Uit dat onder
zoek moet blijken hoe deze groep leerlingen is samengesteld en wat de motivatie van de
ouders is om hun kinderen thuis te houden. De verlaging van de leerplichtige leeftijd
van zes naar vijf jaar zal in afwachting van de resultaten van dit onderzoek achterwege
moeten blijven.
Dat bleek gisteren tijdens de be
handeling van de Overgangswet
Basisonderwijs in de Tweede
Kamer. De overgangswet geeft
de weg aan die scholen en
schoolbesturen moeten gaan om
de basisschool op 1 augustus
1985 van de grond te krijgen. Gis
teren waren de fracties uit de
Tweede Kamér aan het woord.
Staatssecretaris Van Leijen-
horst, die het basisonderwijs in
}'66 en PSP waren het meest uit
gesproken in hun standpunt
over het verlagen van de leer
plichtige leeftijd. „Leerplicht
voor kleuters doet denken aan
vloeken in de kerk", zei D'66-
woordvoerder Mik. Beide frac
ties wijzen de leerplichtverlaging
dan ook rigoureus af.
DEN HAAG (GPD) - Het CDA wil
volledig-af van de inflatiecorrec
tie in de inkomstenbelasting. In
flatiecorrectie is een vergoeding
voor gestegen prijzen, opdat de
inflatie niet doorwerkt in de
hoogte van de belastingtarieven.
CDA-voorzitter Piet Bukman zei
gisteren in Den Haag dat de in
flatiecorrectie geheel moet ver
dwijnen om een rechtvaardiger
inkomensverdeling tot stand te
brengen. De hoge inkomens le
veren volgens Bukman naar ver
houding veel te weinig in. Vooral
hogere inkomens profiteren van
de inflatiecorrectie.
Het pleidooi van Bukman voor af
schaffing van de inflatiecorrectie
staat haaks op de opvattingen
van coalitiepartner WD, die
steeds heeft gepleit voor een vol
ledige inflatiecorrectie. In het re
geerakkoord tussen CDA en
WD is afgesproken de inflatie
correctie te beperken tot 80 pro
cent.
WEERRAPPORTEN
De WD heeft zich bij het opstellen
van het regeerakkoord met veel
moeite neergelegd bij deze be
perking. Verdere daling daarvan
werd door de WD toen niet aan
vaardbaar genoemd.
Bukman zei het onrechtvaardig te
vinden dat de hogere inkomens
in 1983 relatief weinig inleveren.
De last wordt nu vooral gescho
ven naar de middeninkomens.
„Het kabinet zegt dat het geen
instrumenten heeft om daar wat
aan te doen. Maar dan moeten
die instrumenten maar worden
gemaakt. We kunnen bijvoor
beeld zeggen: inflatiecorrectie
weg ermee".
Bukman verwees naar de huidige
actie van de PvdA, „voor een
dubbeltje geboren, voor een
kwartje gepakt". Het CDA zal
het volgens hem als een uitda
ging moeten zien om te bewijzen
dat dat niet gebeurt.
Bukman zei voorts dat het CDA
een duidelijker gezicht zal moe
ten durven tonen. „We moeten af
van de behoedzaamheid geen
duidelijke keuze te maken. We
zijn vaak te onduidelijk, waar
door van het CDA, geen werf
kracht uitgaat".
Financiën
PvdA-woordvoerder Van Ooijen
vroeg de regering om nu eens
aan te tonen dat de invoerjng van
een leerplicht voor vijfjarigen
ook inderdaad de deelname van
die leeftijdsgroep aan het onder
wijs zal bevorderen. Als dat niet
het geval is, kan volgens Van
Ooijen deze maatregel beter ach
terwege blijven.
Ook de benarde situatie van de
overheidsfinanciën speelde een
grote rol in het debat. Het CDA
vroeg de regering eens duidelijk
uit te spreken dat de voor de in
voering van het basisonderwijs
toegezegde extra 125 miljoen
gulden ook werkelijk voor dit
doel beschikbaar zullen zijn.
De PvdA vroeg de regering haar
toezeggingen waar te maken.
Niet alleen de toegezegde 125
miljoen gulden moeten beschik
baar komen, ook de toezegging
dat er in het basisonderwijs een
kostendekkende vergoeding
door het rijk zou worden ver
strekt, zal nagekomen moeten
worden, vindt de PvdA.'
In navolging van Van Ooijen
(PvdA) onderstreepte ook Dijk
stal (WD) dat een kostendek
kende rijksvergoeding voor het
basisonderwijs noodzakelijk is.
Dijkstal pleitte zelfs voor extra
gelden als blijkt dat de toegezeg
de 125 miljoen gulden niet vol
doende zijn.
Kritiek
Het CDA liet by monde van me
vrouw Andela-Baur weten te re
kenen op kostendekkende ver
goedingen door het rijk. De kri
tiek van de Vereniging van Ne
derlandse Gemeenten (VNG) dat
de gemeenten op het ogenblik te
maken hebben met onderwij ste-
korten van 500 miljoen gulden
per jaar, wees zij van de hand.
„De gemeentebesturen hebben dit
zelf in de hand", aldus mevrouw
Andela-Baur, „omdat ze eigen
beleid voeren bovenop de rege
ling van het rijk". De VNG toon
de echter juist aan dat het gaat
om voorzieningen die het rijk
eist maar niet vergoedt.
DEN HAAG (ANP) - Staatssecretaris Van Leijenhorst (onderwijs en
wetenscha.ppen) heeft gisteren in het overheidsvoorlichtingscentrum in de
Haagse binnenstad een tentoonstelling over het basisonderwijs geopend.
Hij deed dat door het luiden van een ouderwetse schoolbel, gezeten achter
een katheder: het officiële begin voor de voorlichtingscampagne over de
invoering per 1 augustus 1985 van de nieuwe basisschool. Daarin zullen
de kleuter- en de lagere school zijn samenaesmolten.
De campagne is voorbereid om de onderwijskundige en bestuurlijke in
voering van de basisschool de komende jaren te ondersteunen. Naar
schatting krijgen ongeveer twee miljoen ouders met de operatie te maken.
(Foto: ANP)
DEN HAAG (ANP) Staatssecre
taris Van der Reijden (welzijn,
volksgezondheid en cultuur) wil
spoedig drie nieuwe blijf-van-
mijn-lijf-huizen erkennen. In de
begroting voor komend jaar zal
daarvoor een bedrag van drie tot
vijf ton worden uitgetrokken. Dit
bedrag wordt toegevoegd aan de
ruim 2,5 miljoen gulden die al
zijn bestemd voor instandhou
ding van de 15 erkende blijf-van-
mijn-lijf-huizen. Uit het aanbod
van nog niet tot de subsidierege
ling toegelaten huizen moeten de
drie meest schrijnende gevallen
nog worden geselecteerd, zo zei
de staatssecretaris.
De staatssecretaris kondigde giste
ren in overleg met de Tweede
Kamer aan dat hij eveneens van
plan is om geld beschikbaar te
stellen voor het opknappen van
de accommodatie van de huizen.
Dat geld zal over een reeks van
jaren beschikbaar worden ge
steld, aangezien het om grote be-,
dragen gaat. Alleen al om het
Amsterdamse blijf-van-mijn-lijf-
huis op te knappen is een bedrag
van 1 miljoen gulden vereist, al
dus Van der Reijden.
ZEIST (ANP) Door de aanhoudende regen van de afgelopen
weken zijn grote aantallen jonge vogels gestorven. Uit nestkast-
onderzoek is gebleken dat van jonge mezen zelfs ruim dertig
procent de wateroverlast niet heeft overleefd, aldus de Neder
landse Vereniging tot Bescherming van Vogels.
Hoewel er genoeg voedsel beschikbaar was, hadden de volwassen
vogels door de voortdurende regenval niet voldoende gelegen
heid de rupsen en insekten naar de jongen te brengen, conclu
deert de vereniging. En dat juist in een periode dat de jonge
vogels veel voedsel nodig hebben om warm te blijven.
De vogelbeschermers conctateren dat de weersverbetering van dit
ogenblik voor veel vogels te laat komt. Toch kan er voor veel
jongen nog hulp worden geboden door op korte afstand van
nesten voedsel neer te leggen.
De vereniging wijst er op, dat het voedsel voor de ouders moet
worden neergelegd, en waarschuwt voor rechtstreeks voeren
van jonge vogels. Verder moet geen zwaar wintervoer worden
neergelegd, zoals brood, kaas of pinda's, omdat de jonge vogels
dit nog niet kunnen verteren. Wel geschikt is tamelijk vochtig
gemaakt krachtvoer of eikrachtvoer, en eventueel meelwormen.
Het voedsel moet in kleine hoeveelheden worden neergelegd op
een voor katten onbereikbare plaats.
DEN HAAG (GPD) - Er komt per 1
oktober van dit jaar een lichte
versoepeling van de zogenaamde
eigen bijdrage voor AWBZ-ver-
pleegden (patiënten in inrichtin
gen, verpleeghuizen e.d.). Een
meerderheid van de Tweede Ka
mer verklaarde zich gisteravond
- hoewel met kritische kantteke
ningen - akkoord met de plannen
die staatssecretaris Van der Reij
den (WVC) hiervoor heeft ont
wikkeld.
Het gaat om ongeveer 75.000 pa
tiënten die sinds 1 januari maxi
maal f 1350 per maand moeten
betalen (voorheen f770). De
plannen waren nog afkomstig
van minister Gardeniers, toen
malig bewindsvrouw van volks
gezondheid. Doel was een bezui
niging van f 160 miljoen per jaar,
verder wilde zij voorkomen dat
(bijvoorbeeld) zwaar geestelijk
gehandicapten geld ontvangen,
dat ze niet kunnen besteden.
Toen deze plannen in oktober 1982
werden behandeld, drong de Ka
mer erop aan te bekijken of er
verscheidenheid in de bijdragen
is aan te brengen. Gehandicap
ten die maatschappelijk actief
zijn hebben meer „zakgeld" no
dig.
Minister Gardeniers zegde nader
onderzoek toe. De Ziekenfonds
raad werd gevraagd advies uit te
brengen over de gewenste ver
scheidenheid. De raad zag geen
kans met objectieve maatstaven
te komen om het maatschappe
lijk functioneren van groepen
patiënten te bepalen.
Staatssecretaris Van der Reijden
kreeg onlangs van het kabinet
gedaan dat hy iets van de aan
vankelijke bezuiniging mag af
wijken. Hy wil nu een regeling
maken voor fiscale aftrekposten,
die maatschappelijk actieve pa
tiënten hebben, zoals voor tele
foon, reis- en verblijfskosten (in
weekeinden e.d.) en abonnemen
ten op bladen. De bewindsman
sprak van een „sterk persoonsge
bonden verlichting".
Van der Reijden wil ook onge
trouwde patiënten f180 per
maand voor maaltijden laten be
talen. Zo'n bedrag betalen nu
ook (thuiswonende) partners van
verpleegden.
Van der Reijden kreeg met dit plan
hevige kritiek te incasseren van
vooral PPR, PSP en CPN die
(opnieuw) per motie intrekking
van de hele regeling vroegen. De
PvdA had een plan ingediend
waarin onderscheid wordt ge
maakt naar de soort instelling
waarin patiënten verblijven.
Daaruit blykt hoe maatschappe
lijk actief men is en aan de hand
daarvan moet het besteedbaar
inkomen eventueel omhoog. De
socialisten stonden daarmee al
leen.
CDA en WD bleken zich in grote
lijnen met Van der Reijdens
ideeën te kunnen verenigen.
Aangedrongen werd op grote
haast, want de kamerleden zijn
bedolven onder de klachten en
protesten van patiënten en in
stellingen over de knelpunten
van de regeling. De bewindsman
zal streven naar invoering per 1
oktober. Hij zal de Ziekenfonds
raad spoedig advies vragen,
maar verwacht dat niet eerder
dan september.
ADVERTENTIE
De heer van Dijk maakt
zaterdag a.s. kans op 1.000,-
extra vakantiegeld!
Tenminste: als hij bij ons (alleen a.s. zaterdag)
uiterst scherp en met de hoogste inruilprijs,
een nieuwe auto koopt. In onze vestiging
aan 't Lammenschansplein mag hij
dan daarna, als extraatje, een
slinger geven aan het
Amsterdam half bew. 2
De Bilt zwaar bew.
Deelen half bew.
Eelde zwaar bew.
Eindhoven zwaar bew.
Den Helder licht bew.
Rotterdam half bew.
Twente zwaar bew.
Vlissingen half bew.
Zd.-Limburg licht bew. 24
Aberdeen regen 10
Bercelona
Berlijn
half bew.
licht bew.
licht bew.
onbew.
Lissabon mist
Locarno geheel bew.
Londen geheel bew.
Luxemburg zwaar bew.
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genéve
Helsinki
Innsbruck
Klagen furt
Kopenhagen
Madrid
Malaga
Mallorca
München
Oslo
Parijs
Split
Stockholm
Wenen
Casa Blanca
Istanbul
Las Palmas
Beiroet
Tel-Aviv
Tunis
onbew.
onbew.
half bew.
geheel bew.
half bew.
onbew.
half bew.
onbew.
half bew.
s Dijkman rechtsen Buïkema na afloop van
er het optreden van met name Dijkman.
(Foto: ANP)
DEN HAAG - De CDA-fractie in de
Tweede Kamer heeft gister
avond het openbaar optreden
van enkele dissidente fractiele
den, zoals Dijkman, fel veroor
deeld. In een schriftelijke verkla
ring eiste de fractie dat de dissi
denten hun optreden wijzigen
om daardoor de goede samen
werking binnen de fractie te her
stellen.
In de verklaring komt alleen de
naam Dijkman voor, die de afge
lopen weken het scherpst af
stand heeft genomen van de offi
ciële fractielijn. Wel wordt ver
wezen naar een aantal andere
(ongenoemde) fractieleden, die
de afgelopen weken schade heb
ben toegebracht „aan fractie en
partij".
Volgens fractieleider De Vries was
Dijkman „de grootste zondaar",
maar zou het onevenredig ge
weest zijn andere fractieleden
geheel buiten schot te laten.
„Een fractie die zichzelf respec
teert kan niet laten passeren dat
in het openbaar de koers alleen
maar gekenmerkt wordt door ne
gatieve berichten", zei De Vries.
Met name het optreden van
CDA'ers als Faber en Buikema
(die met de oppositie meestem
den), Scholten en de rechtse Ma-
teman wekten de afgelopen we
ken irritatie op binnen het CDA.
Van deze fractieleden lieten Fa
ber, Buikema en Mateman vol
gens De Vries niet blijken het
met de (unaniem aanvaarde) ver
klaring van het CDA oneens te
zijn. Scholten nam niet aan de
vergadering deel, omdat hij in
het buitenland verblijft.
In zijn eerste reactie was Dijkman
verbitterd over het door de frac
tie uitgesproken oordeel. Hij zei
tegenover journalisten dat het
gesprek was gevoerd „met spy-
kers en nagels". Ook liet hij we
ten enkele dagen te willen over
leggen omdat zijn politieke toe
komst op het spel staat.
In de verklaring zei de fractie het te
betreuren dat door het optreden
van de betrokken dissidenten
„de vertrouwensband" binnen
de fractie geschaad is. „De frac
tie doet een dringend beroep op
de betrokken collega's alles te
doen om de goede samenwer
king binnen de fractie te herstel
len", aldus de fractie.
De Vries zei na afloop van de ruim
vier uur durende vergadering dat
het niet de bedoeling is van de
fractie om Dijkman tot zondebok
te maken. Wel gaf hij toe dat de
nog pas in januari afgesproken
gedragscode, waarbij de fractie
zoveel mogelijk als een groep
zou optreden, door Dijkman en
de zijnen geschonden was.
Gebleken is dat de code niet goed
heeft gefunctioneerd, aldus frac
tieleider De Vries. Een nieuwe
afspraak is echter niet gemaakt.
Het is volgens hem gebleven bij
een beroep op elkaar, in de hoop
dat de gebeurtenissen van de af
gelopen weken zich niet zullen
herhalen. De Vries wilde niet
vooruitlopen op mogelijke stap
pen tegen de betrokkenen, in
dien zij zich niets aantrekken
van het beroep dat de fractie op
hen heeft gedaan.
De problemen zijn met name door
Dykman opgeroepen, die bij ver
schillende gelegenheden felle
kritiek uitte op het opereren van
de fractie. Dat leidde er enkele
weken geleden toe dat hy niet
namens de fractie het woord
mocht voeren bij het debat over
volkshuisvesting. Samen met
Scholten stemde hy daarna te
gen de voornemens van het kabi
net op het terrein van de volks
huisvesting.
Volgens De Vries zal Dijkman op
nieuw woordvoerder volkshuis
vesting worden, zodra hij zich
aan de lijn vein de fractie houdt.
Er is geen reden voor om aan te
nemen dat Dijkman niet langer
deel van de fractie kan uitmaken,
zei hij verder. Ook tijdens het
overleg van gisteren bleek duide
lijk dat hij verwantschap voelt
met het CDA, zei De Vries.
In zijn verklaring zei Dijkman zich
te willen beraden over de nu ont
stane situatie. Daarbij wil hij
overleg voeren met politieke
geestverwanten zoals Buikema
en Scholten. „Het blijft mij gaan
om de koers, de uitgangspunten
en het politiek opereren van het
CDA", zei hij.
„Ik blijft hechten aan een zo groot
mogelijke openheid naar buiten.
We dienen een politieke discus
sie niet uit de weg te gaan. Maar
na zes ronden van interne discus
sie heb ik tijd nodig voor beraad,
temeer daar het gaat over myn
politieke toekomst".
