c
'Portrait': op het
lijf geschreven
D
c
c
C
D
D
Ongemakkelijk avondje poppentheater
'Onkhotel II' mist spanning
Premières bij Stichting Dansproduktie
Omroeporkest geeft er de brui aan
DONDERDAG 2 JUNI 1983
AMSTERDAM - Stichting Dans
produktie is dit jaar voor de
tweede keer uitgekozen als ver
tegenwoordiger op het Holland
Festival van de kleine moderne
dansgroepen van ons land. In de
Meervaart in Amsterdam gingen
gisteren twee nieuwe balletten in
première. De eerste daarvan,
"Portrait", is een door Hans van
Manen gemaakte solo voor dan
seres Pauline Daniels. "Ze heeft
een fantastisch lijf en een prach
tige beheersing van haar li
chaam", heeft de choreograaf
van haar gezegd.
Die fascinatie komt in de choreo
grafie sterk tot uiting. Het hele
ballet is als een hulde aan deze
gespierde danseres op te vatten.
Van Manen presenteert haar als
de verpersoonlijking van de li
chaamscultuur, die in een op hol
geslagen vorm ook bij body buil
ding en aerobic dancing is terug
te vinden. Portrait is vooral een
fysiek ballet. Daniëls danst het in
een bikini, zodat alle spierzwel
lingen goed te zien zijn. Een man
met een volgspot licht haar uit,
zodat delen van haar lichaam op
achterdoek of vloer worden ge
projecteerd. De schaduwwer
king van de spot geeft de spieren
nog een extra accent. De poses
doen soms denken aan Griekse
beelden.
De mogelijkheden van deze danse
res worden in de choreografie
ten volle benut. Van Manen heeft
haar de dans bijna letterlijk op
het lijf geschreven. De kwaliteit
van de uitvoering is navenant
zorgvuldig en beheerst. De pia
nomuziek van Eric Satie ver
sterkt nog de bijna religieuze
aandacht voor het lichaam, die
uit deze treffende dans spreekt.
"I etcetera", de tweede première, is
gemaakt door Ton Lutgerink op
fragmenten uit het verhaal "Ba
by" van Susan Sontag en met
muziek van Glenn Branca. Deze
solo wordt gedanst door Beppie
Blankert. Het verhaal gaat over
een paranoia ouderpaar, dat ern
stig in de problemen raakt door
hun op de rand van gekte en ge
nialiteit balancerende zoontje.
Kunst
Een stem en de danseres vertel
len afwisselend het verhaal.
De choreografie bestaat uit schijn
baar terloopse bewegingen, die
vaak onafgemaakt en stuurloos
lijken. In het begin wordt daar
mee treffend de ontwikkeling
van het verhaal verbeeld. Maar
de clou van het gegeven, het on
begrip van het ouderpaar, ver
liest eigenlijk al halverwege zijn
kracht. Daarna ebt de spanning
langzaam weg en gaat het stuk
veel te lang duren. Beppie Blan
kert is als danseres sterk op
dreef, maar haar rol vergt zoveel
acteertalent, dat ze de aandacht
niet weet vast te houden. De ge
kozen mengvorm van dans en to
neel krijgt daarmee iets half
slachtigs.
Het programma wordt gecomple
teerd met een heruitvoering van
"Vermiljoen" van Bianca Van
Dillen. Stichting Dansproduktie
is ook vanavond nog in de Meer
vaart te zien. Op 7, 8 en 9 juni
komt de groep naar Haarlem, op
11, 12, 13 en 14 juni naar Den
Haag (HOT-theater).
ARIEJAN KORTEWEG
AMSTERDAM (GPD) - Het Omroeporkest heeft er
woensdag tijdens de eerste van vier kunstzinnige
avonden in Carré voortijdig de brui aan gegeven.
Tijdens het slotnummer van de eerste avond in het
kader van het Holland Festival, rechtstreeks op tele
visie uitgezonden door de VPRO, raakte dirigent
Ivan Fischer zo geirriteerd door verkeerd opgevatte
reacties uit de zaal, dat hij zijn orkest het podium af
dirigeerde.
De bron van irritatie lag in het voorlaatste optreden
van de Amerikaanse componist Glenn Branca en
zijn band. Het Newyorkse gezelschap produceerde
gedurende ongeveer twintig minuten een oorverdo
vend kabaal. Bij terugkomst in de zaal verklaarde de
concertmeester van het OmroepkorKest dat Mol-
land-Festival-directeur De Ruiter zelf met de vin
gers in de oren op de gang liep. „Het is een schan
de", zo riep hij gekweld uit.
Tijdens het slotnummer, een gedeelte uit Wagners
'Tristan und Isolde', gezongen door presentatrice
Moniek Toebosch, werd het de frêle dirigent van het
orkest vervolgens te veel. Het publiek reageerde la
cherig op een presentatie van kostuums door de
Arnhemse Academie voor Beeldende Kunsten
waarbij het een en ander mis ging. Fischer meende
kennelijk dat hij uitgelachen werd, tikte af en ver
dween. Een deel van het orkest volgde hem. Ge
steund door de achtergebleven orkestleden zong
Moniek Toebosch de avond uit.
DEN HAAG - De plaats van het poppenspel
binnen het Japanse theater maakt het lo
gisch dat deze kunstvorm in het Holland
Festival vertegenwoordigd is. Het besluit
om de eerste voorstelling van de groep Bu-
nya Ningyo voor de televisie op te nemen
verdient ook bijval, al was het alleen maar
ter compensatie van de tot nu toe geringe
publieke belangstelling. Zo kon het dus ge
beuren dat enkele tientallen bezoekers van
het Haagse Diligentia bij hun binnentreden
geconfronteerd werden met camera's in de
zaal, een speciale belichting en enkele ande
re ongemakken, maar dat hoeft op zichzelf
geen bezwaar te zijn. In het buitenland heb
ik meermalen geconstateerd dat een tv-op-
name in het geheel niet hinderlijk behoeft te
zijn voor de aanwezigen, al is men daar dik
wijls wel zo vriendelijk de toegangsprijzen
enigszins aan te passen. Wat zich in Diligen
tia afspeelde, getuigde echter van een schan
dalige minachting van het publiek dat men
alleen maar kan prijzen om zijn geduld en-
zijn tolerantie. Eerst raadde een vriendelijke
heer van de NOS iedereen aan om toch voor
al bij elkaar in het midden te gaan zitten,
omdat de repetities hadden uitgewezen dat
dat de beste plaatsen waren.
En toen vrijwel iedereen volgzaam gehoor had
gegeven aan deze suggestie, werden er
schuin van boven enkele schijnwerpers op
het publiek gericht die tijdens de hele voor
stelling (gelukkig maar anderhalf uur) niet
meer gedoofd zouden worden. De schijn
werpers negeren was onmogelijk, temeer
daar men wel omhoog moest kijken: boven
het toneel hing immers het scherm waarop
de Nederlandse toelichtingen geprojecteerd
werden. Hoeveel daarvan terechtkwam is
duidelijk en bovendien was de helft van de
teksten door de overmaat aan zaallicht on
leesbaar geworden. (Men behoefde trou
wens geen Japans te kennen om te constate
ren dat deze toelichting gebrekkig was en
zeker in het begin niet synchroon liep met
de handeling). Maar misschien kom ik er bij
de tv-uitzendmg wel achter wat er allemaal
precies gebeurde. Tot het bespreken van de
ze kleurrijke folklore, een primitief soort
poppenspel, waarbij de speler zich achter
een pop "verbergt" zodat zijn handen die
van de pop kunnen worden, acht ik mij na
de ervaringen van gisteren niet in staat. Lief
hebbers en belangstellenden kunnen echter
nog tot en met zaterdag 4 juni in Diligentia
terecht (zonder televisie!). Het leek er giste
ren echter op dat het goedkoper zou zijn ge
weest het publiek naar Japan te vliegen dan
om de voorstelling hierheen te halen. Dat
zou bovendien de mogelijkheid tot vergelij
king kunnen opleveren, want met alle res
pect voor onze Japanse gasten het niveau
van deze incidentele voorstellingen is door
ons moeilijk te bepalen.
PAUL KORENHOF
AMSTERDAM - Onkhotel is een
aluminium bouwwerk van 12
meter hoogte, waarin de mime-
spelers van Will Spoor allerhan
de capriolen kunnen uithalen.
De constructie werd in 1981 voor
het eerst opgesteld, op het Mu
seumplein in Amsterdam.
In 'Onkhotel II' staan twee groe
pen tegenover elkaar, het hotel
personeel en de gasten. De laat-
sten moeten veel moeite doen
om het hotel binnen te komen;
eenmaal binnen kunnen zij niet
rustig op hun kamer zitten, maar
worden zij alle hoeken van het
hotel rondgeleid door het perso
neel, dat een achteloze tot drei
gende houding aanneemt.
Met stuk heeft een vreemde op
bouw. Een gast, die zich later als
geveltoerist zal ontpoppen, be
treedt het hotel via het riool, ver
laat het weer, en komt pas veel
later weer terug, waarna hij het
personeel door zijn gedrag in
verwarring brengt. Voordat het
zover is, heeft het personeel ech
ter een lang bewegingsspel uit
gevoerd dat de spelers door het
hele hotel voert. Daarbij worden
telkens trappen beklommen,
muziekinstrumenten bespeeld
Het aluminium bouwwerk dat het Onkhotel moet verbeelden.
(Foto Maarten Brinkgreve)
en met een jas omhangen; er
wordt veelvuldig gebruik ge
maakt van de lift en de glijpaal.
In dit fragment ontbreekt elke
spanning, omdat er tussen de
personages geen enkele relatie
is.
Ook blijft in het vage wat hun han
delingen te maken hebben met
het gegeven van het hotel.
Boeiend wordt het pas wanneer
de eerste gast binnenkomt, en
door de achteloze bejegening
van het personeel geïntimideerd
wordt. De tweede gast, een in
eerste instantie sekseloos wezen
dat zich ontpopt als travesiet,
trekt teveel naar het karikaturale
waardoor zijn relatie tot het ho
telpersoneel of de gasten niet in
teressant meer is. Na de terug
komst van de geveltoerist wordt
het helemaal een rommeltje. Alle
spanning vloeit weg doordat de
steeds vreemder wordende han
delingen niets meer met de per
sonages of met het hotel te ma
ken hebben, en ook niet door de
spelers op een zodanige manier
worden uitgevoerd dat zy span
ning van zichzelf hebben. De
goede mogelijkheden die het On
khotel biedt, worden niet of nau
welijks benut.
'Onkhotel II' wordt tot en met 12
juni (6 jum uitgezonderd) ge
speeld in de Amsterdamse
Zuiderkerk, bij het Waterloop-
lein.
JACQUELINE MAHIEU
Fragment uit 'Vermiljoen' van Bianca van Dillen.
(foto Bob van Dantzig)
L«idse bioscopen
LUXOR (121239): "Stripes", da. 14.30,
19.00 en 21.15 uur, zo. 14.15, 16.30,
19.00 en 21.30 uur, al.
LIDO 1 (124130): "De lift", da. 14.30,
19.00 en 21.15 uur, zo. ook 16.45, 16
jaar.
LIDO 2: "48 Hours", da. 14.30, 19.00
en 21.15 uur, zo. ook 16.45 uur, 16 jr.
LIDO 3: "An officer and a gentle
man", da. 19.00 en 21.15 uur, do. vr.
en di. ook 14.30 uur, 12 jr.
Fam. voorstelling: "Als je begrijpt
wat ik bedoel",za., zo. en wo. 14.30
uur, zo. ook 16.45 uur.
LIDO 4: "Sophie's Choice", da. 14.00
en 20.15 uur, 16 jr.
STUDIO (133210): "Gandhi", da.
14.00 en 20.00 uur, al.
TRIANON (123875): "Six weeks", da.
14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo. 14.15,
16.30, 19.00 en 21.15 uur, al.
REX (125414): "Sexbommen in ac
tie", da. 14.30,19.00 en 21.15 uur, 16
Bioscopen Alphen
(voor reserveringen 01720-20800)
EURO 1: "De lift", da. 20.00, vr.
Bioscopen
zo. 18.45 en 21.15 uur, za., zo. en
woe. ook 13.45 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Teenage sex-
maids", za. 24.00 uur, 18 jaar.
Euro 2: "An officer and a gentleman",
da. 20.00 uur, vr. tm. zo. 18.30 en
21.15 uur, 16 jr.
Kindermatinee. "Lucky Luke en de
ballade van de Daltons", za., zo. en
woe. 14.00 uur.
Nachtvoorstelling: "An officer and a
gentleman", za. 24.00 uur, 16 jr.
EURO 3: "Tootsie", da. 20.00 uur, vr.
tm. zo. 18.30 en 21.00 uur, za., zo. en
woe. ook 14.00 uur, al.
Nachtvoorstelling: "Bruisende bru
nettes", za. 24.00 uur, 18 jr.
EURO 4: "Puberty Blues", da. 20.00
uur, vr. tm. zo. 18.45 en 21.15 uur,
za., zo. en woe. ook 13.45 uur, al.
Nachtvoorstelling: "Puberty Blues",
za. 24.00 uur, 16 jaar.
Bioscoop Voorschoten
(voor reserveringen 01717-4354)
GREENWAY: "De vierde man", do.
jr.
Kindermatinee: "Donald Duck's zo
merfeest", za.en zo., 14.00 uur, woe.
14.30 uur.
"ET", za., zo. en woe. 15.45 uur, al.
"Cat People", vr. en za. 19.30 uur, zo.
18.30 uur, 16 jr.
Bioscopen Katwijk
(voor reserveringen 01718-74075)
CITY 1: "De man met het dodelijke
oog", do. 14.45 en 20.00 uur, vr., za.
en zo. 14.45, 19.00 en 21.15 uur, ma.
en di. 20.00 uur, woe. 14.45 en 20.00
uur, 16 jr.
CITY 2: "De Maniak", zelfde tijden
als City 1, 16 jr.
CITY 3: "The best little whorehouse
in Texas", zelfde tijden, al.
CITY 4: "Zombies Holocaust", do.
14.45 en 20.00 uur, vr. 14.45,19.00 en
21.15 uur, 16 jr.
CITY 4: "De kanonnen van Navaro-
ne", za., ma., di. en woe. 20.00 uur,
zo. 14.45 en 20.00 uur, 12 jr.
Kindermatinee: "Donald Duck's zo
merfeest", za. en woe. 14.30 uur.
Rijksmuseum voor Volkenkunde,
Steenstraat - 'In der minne schik
ken', t/m 4 juli, di. t/m za. 10-17, zo.
13-17 uur.
Rijksmuseum van Geologie en Mine
ralogie, Hoogl. Kerkgracht 17 -
'Energie uit eigen bodem', t/m 4 au
gustus, ma. t/m vrij. 10-17 uur. zo.
14-17 uur.
Galerie Denise Stephan (Bakkersteeg
18-20): tekeningen en etsen Trees
Klijn, vrijd. zat. en zond. 1.30-5.30
uur, t/m 30 juni.
De Bange Duivel - Rijndijkstraat 4,
aquarellen en grafiek van Günther
Wagner, tot 3/7, ma. t/m zo. 13.00 -
17.00 uur.
Galerie Denise Stephan - Trees
Klijn, tekeningen en etsen t/m 30/6,
vr., za., zo. 13.30 - 17.30 uur.
Exposities
Pieterskerkchoorsteeg 12 - Diederik
van Kleef, recent werk, t/m 25/6,
wo. t/m za. 12.00 18.00 uur, do.
19.00 - 21.00 uur.
Rijksmuseum voor Volkenkunde -
Steenstraat, tentoonstelling "Bhoe-
tan, land v.d. vreedzame draak", tot
22/8, di t/m za 10-17 uur, zo. 13-17 uur.
Openbare Bibliotheek - Nieuwstraat
4, tentoonstelling over het boekbin
den en al haar facetten; tot 14/6, ma,
woe, do van 10-20.30 uur, di en vr
van 10-17.30 uur en za van 10-13
Leiderdorp: Muzenhof - Jan de Waal,
olieverfschilderijen, tot 16/6, werk
dagen van 14-18 uur en op za. van
9-12 uur.
Gemeentehuis: Paulien van der Zee
cancas-reliëfs en papierschepwerk
tot 21/6, werkdagen van 8-17 uur.
WASSENAAR
Auberge De Kieviet, Stoeplaan 27,
aquarellen en collages Frieda van
Voorst, 8 mei tot 16 juni, dag. behalve
maandags.
Galerie Henk de Greef - Adrianastraat
10, "Landschap-impressies in Sepia"
van René Boelen, t/m 11/6, zon en ma
gesloten.
OEGSTGEEST
Jacques van Bellen -
Arabische Tapisserien van Tjitske
Ketting-Zijlstra, t/m 25/6, di t/m do
9-18 uur, vr 9-21 uur, za 9-17 uur
WARMOND
Oude Raadhuis, Dorpstraat - Aqua
rellen en zeefdrukken Jan van Zonne
veld, 7 mei tot 3 juni, di. 19-21 uur,
woe., do. en zo. 14-16 uur; le en 2e
Pinksterdag 14-16 uur.
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Acade
misch Ziekenhuis behalve van dins
dag 13.00 uur tot woensdag 13.00 uur
(Diaconessenhuis) en van vrijdag
13.00 uur tot zaterdag 13.00 uur (Elisa-
beth-ziekenhuis).
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis - doorlopende be
zoektijd van 16 00 uur tot 20.00 uur,
met uitzondering van:
de kinder- en jongerenafdeling: da
gelijks van 14.00 uur tot 19.00 uur
- de afdeling intesieve zorg: uitslui
tend na overleg met het hoofd van de
afdeling.
Sportmedisch Advies Centrum:
Blessurespreekuur: Elisabethzieken-
huis Leiderdorp, 's maandags van
19.30-20.30 uur.
Bezoekuren St. Elisabeth-zieken-
huis:
Volwassenen: dagelijks van 14.00-
Ziekenhuizen
14.45 en van 18.30-19.30 uur. Klasse
afd. dagelijks van 11.15-12.00 uur, van
14.00-14.45 uur en van 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: dagelijks van 11.15-
12.00 uur (alleen voor echtgenoot) en
van 15.00-16.00 uur en van 18.30-19.30
Afdeling C.C.U. (hartbewaking) dage
lijks van 14.00-14.30 uur en van 19.00-
19.30 uur.
Intensieve verpleging: dagelijks van
14.00-14.30 uur en van 19.00-19.30 uur.
Academisch ziekenhuis
Tel. 269111
Voor alle patiënten (behalve kinde
ren) zijn de bezoekuren als volgt:
Avondbezoekuur afdeling Verlos
kunde 18.00-19.00 uur.
Praematurenafdeling dagelijks van
14.30.-14.45 uur en van 18.30-18.45
i uur.
f Bezoek aan ernstige patiënten
Wanneer voor ernstige patiënten
doorlopend bezoek wordt toegestaan
kan de hoofdverpleegkundige hier
voor speciale kaarten verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek
Dagelijks 15.00-15.45 uur en 18.30-
19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdelingen
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30-
19.00 uur. (Alleen voor ouders van
kinderen kan er een afwijkende tijd
afgesproken worden met de hoofd
verpleegkundige).
Alphen aan den Rijn
Rijnoord:
Bezoektijden 's middags 14.30-15.15
uur, 's avonds 18.30-19.30 uur Extra
bezoek voor de hartbewaking: 's och
tends 11.00-11.30 uur. Extra bezoek
voor vaders op de kraamafdeling: 's
avonds 19.30-20.30 uur. Kinderafde
ling 's middags 14.30-15.30 uur, 's
middags alleen voor ouders 14.30-
18.30 uur.
WACHT.'! BEDENK JÉ
NEEF"! DÉNK TÖCH ÉÉNS
HOÊVÉÉÉ &OÉDS JÉ KUNT
DOEN f*£TZ-O'N KIST VOL
GOUD.JUIST JJ, MET JE
ZUIVERE KARAKTER, BE-
DOEl- IK
EM... IETS GOEDSGE
>OF IK... IK SEN TE ON-
ZEt- O/a GOED OP ZO'N
GOUDSCHAT TE KUNNEN
BASSEN...HET IS BEIER,
OAT HET v/EER TERUGGAAT
NAAR KONING GNOSIS
EN ZJN TROLUÉNVOLK.
^ud^Lieums
2 juni 1983
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
Te Weenen heeft in het laatste
der vorige week een duel met
doodelijken afloop plaats ge
vonden tusschen den luit.-ko-
lonel Von Schlayer, van den
generalen staf, en den heer
Von Bolgareersten luitenant
buiten dienst, redacteur van
een militair blad. Eerstge
noemde voelde zich beleedigd
door een artikel over zijn be
noeming tot chef van het
nieuwe spoorwegcorps en hij
daagde den heer Von Bolgar
uit, die verklaarde niets te
gen den heer Von Schlayer te
hebben en alleen over de
zaak, niet over den persoon te
hebben geschreven. Niettemin
wilde de heer Von Schlayer
niets van verzoening weten,
ook niet op de kampplaats,
waar de secondanten de zaak
wilden bijleggen. De heer Von
Schlayer had het eerste schot
en schoot mis; de heer Von
Bolgar trof hem in de hoofd,
hoewel hij voornemens was
hem niet te raken. Na korten
tijd was de heer Von Schlayer
overleden. Hij was een alge
meen geacht en zeer verdien
stelijk officier, maar eenige
jaren geleden was hij door
den bliksem getroffen en na
dien tijd zeer prikkelbaar ge
bleven. Daaraan wordt het
toegeschreven, dat hij zich het
artikel van den heer Von Bol
gar zoo had aangetrokken en
van geene minnelijke schik
king wilde hooren. De heer v.
B. behoorde nog tot het leger
en kon dus, naar de heer-
schende begrippen, het duel
niet weigeren. Maar omdat
hij buiten dienst was, moet
hij nu voor den burgerlijken
rechter terechtstaan, die in
dergelijke zaken strenger is
dan de krijgsraden.
Vijftig jaar geleden:
De Turksche minister van on
derwijs heeft gelast, dat in al
le scholen van Turijke des
morgens voor het aanvangen
der lessen de leerlingen allen
hardop de volgende woorden
moeten zeggen: "Ik ben een
Turk, eerlijk en een harde
werker. Het is mijn plicht de
zwakkeren te beschermen,
mijn ouders te eerbiedigen en
mijn land lief te hebben. Het
is mijn verlangen mijzelf
vooruit te brengen en mij te
ontwikkelen. Ik geef mijn
heele persoon aan mijn va
derland".
