LEIDSCH
DAGBLAD
Bouwtaak voor gemeenten
Spoorwegen zien de
toekomst somber in
Rabo maakt werk
van deeltijdbanen
Duitsers en surfers beste
klanten van strandbrigade
Boer kan ook
op vakantie
"Fiscaal onderzoek bij
banken eerst melden"
Staatssecretaris Brokx gaat programma s dicteren
PAUS OMRINGD DOOR DANSERESSEN
NISSAN MICRA
"Duurdere kaartjes, minder reizigers"
a&9
BANENPLAN
CDA
Lisse: affiches FNV-
jongeren moeten weg
DONDERDAG 2 JUNI 1983
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 37101
HET GROOTSTE DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
POSTBUS 54
2300 AB LEIDEN
VOOR TEL NRS ZIE COLOFON
HAARLEM (ANP) De strandbri-
gades van de Koninklijke Neder
landse Bond tot het Redden van
Drenkelingen hebben vorig jaar
meer dan 300 mensen uit de
Noordzee en de Zeeuwse wate
ren gered. Dit aantal is veel ho
ger dan het jaar daarvoor, toen
door de slechtere zomer en de
daarmee gepaard gaande minde
re watersportbehoefte "maar"
130 maal reddend werd opgetre
den. Deze ciifers vermeldt de
bond in zijn jaarverslag.
Opvallend is het aantal surfers dat
op zee in moeilijkheden raakte.
Van de 328 geredden waren 185
surfers. Geconstateerd wordt,
dat niet alleen onbekendheid
van de sürfers met de omstandig
heden op zee hierbij een rol
speelt, maar dat eenderde van de
moeilijkheden een gevolg is van
materiaalpech, zoals mastbreuk.
Een steeds terugkerend gegeven in
de jaarverslagen van de bond is
het naar verhouding grote aantal
Duitse badgasten dat in moeilijk
heden geraakt. Van de geregi
streerde geredden waren er ruim
zestig afkomstig uit de Bondsre
publiek. Onbekendheid met de
zee en overmoed noemt de bond
als oorzaken hiervan.
ALMEN (GPD) - De Agrarische
Bedrijfsverzorging Oost-Ne
derland, waarbij 19.000 boe
ren zijn aangesloten, gaat ge
heel verzorgde vakanties or
ganiseren. Een primeur voor
ons land, want behalve het
regelen van een op agrarische
belangstelling afgestemde
reis, zorgt deze dienst ook
meteen voor een vervanger,
een bedrijfsverzorger, op de
boerderij. Een service die bij
de prijs van de vijf- en zes
daagse vakanties naar Beie
ren en Weserbergland is inbe
grepen.
Ook de boerin kan lid worden
van de dienst. Bij ziekte
wordt zij dan vervangen door
een gezinshulp.
DEN HAAG (ANP) - De fiscale in
lichtingen- en opsporingsdienst
FIOD moet voorgenomen onder
zoek bij banken melden aan een
ambtelijke werkgroep. Die on
derzoekt of de maatregelen het
vertrouwen in het bankwezen
niet onevenredig schaden dan
wel de uitvoering van de belas
tingwetgeving schaden. Dat
staat in een richtlijn die minister
Ruding van financiën heeft uit
gevaardigd.
De werkgroep, die in een zo vroeg
mogelijk stadium moet worden
ingeschakeld, bestaat uit ambte-
"ar°n van de directies algemene
fiscale politiek, algemene fiscale
zaken en binnenlands geldwe
zen. Mocht de werkgroep het
niet eens worden tijdens het on
derzoek, dan moeten de betrok
ken directeur(en)-generaal en de
thesaurier-generaal een oordeel
geven. Bestaat ook daar geen
eenstemmigheid, dan hakt de
minister de knoop door.
Bovendien mag de pers pas wor
den ingelicht na toestemming
van de betrokken directeur(en)-
generaal en de thesaurier-gene
raal, zo laat Ruding in zijn richt
lijn weten.
UTRECHT (GPD) - De directie van
NS vreest in een neergaande spi
raal te raken van hogere kosten, Hierdoor komt NS voor het dilem-
duurdere treinkaartjes, minder
service en een dalend aantal rei
zigers. Ook voor het goederen
vervoer schetsen de spoorwegen
een somber beeld. Aldus blijkt
uit het jaarverslag over 1982.
Onder invloed van de economische
recessie is het goederenvervoer
a te staan van nog verdere kos
tenstijging, of verder uitstel van
vervanging. Maar uitstel leidt tot
uitwonen van het bedrijf, waar
door achterstanden kunnen ont
staan die - zoals bij de Britse
spoorwegen - niet meer ingelo
pen kunnen worden.
met 13 procent teruggelopen ter- Als factoren die het r
wijl er voor dit jaar vrijwel geen
zicht is op verbetering. Door ta
riefverhogingen is de groei van
het passagiersvervoer tot stil
stand gekomen, zoals NS begin
dit jaar al zei te vrezen. Door de
inkomensbevriezing van ambte
naren en trendvolgers is de NS-
directie nog nauwelijks in staat
een zelfstandig personeelsbeleid
te voeren. Er dreigt langzamer
hand een onhoudbare situatie te
ontstaan, aldus de NS.
Er moeten grote investeringen
worden gedaan om verouderde
en versleten produktiemiddelen
(materieel, infrastructuur, ande
re technische inrichtingen) te
vervangen, en de achterstand in
te lopen die in de afgelopen jaren
is ontstaan. Door de investerin
gen stijgen de afschrijvings- en
rentekosten, een ontwikkeling
i per trein
beinvloeden noemt NS de benzi
neprijs, tariefhoogte, de kosten
van levensonderhoud en het be
steedbare inkomen. Zowel in
1973 als in 1978-'79, toen de ben
zineprijzen sterk stegen, groeide
ook het vervoer per trein. Door
de groei van het besteedbaar in
komen daalde het treinvervoer
van 1975 tot 1977, maar op dit
moment voor komt de tariefver
hoging van 1 april dat de daling
van inkomens en de groei van
het passagiersvervoer per trein
tot stilstand is gekomen.
Door de sterke terugloop van het
goederenvervoer dreigt dat deze
vervoerstak geheel verdwijnt.
Met het oog op de zeehavens en
mogelijk verdere stijgingen van
brandstofprijzen benadrukt NS
dat de Nederlandse samenleving
zich dat niet kan veroorloven.
De vervoersomvang viel vorig
jaar met dertien procent terug tot
het niveau van 1978 (18 miljoen
ton). De opbrengsten daalden
met 11 procent tot 268 miljoen
gulden.
De totale opbrengsten van de NS
stegen in 1982 met 140 miljoen
tot 2512 miljoen gulden, terwijl
de kosten met 208 miljoen (8,7
procent) stegen tot 2610 miljoen.
IMISSAIM-
Puur denkwerk.
Zonnig
Droog en zonnig, minimumtempera
tuur omstreeks 10 graden, middag-
temperatuur ongeveer 20 graden.
Matige zuidwestenwind.
3 juni 1983
Zon op: 05.24 uur, zon onder: 21.52 uur.
Maan op: 02.43 uur, maan onder: 12.27
li NISSAN
AUTO HEEMSKERK B.V.
SCHEVENINGEN/DEN HAAG (GPD/ANP) - Staatssecre
taris Brokx (volkshuisvesting) wil de gemeenten over
ruim een jaar gaan binden aan vaste woningbouwpro
gramma's. Hij zal daarbij aangeven hoeveel en welke wo
ningen een gemeente mag bouwen in een periode van
drie jaar. Brokx zal daarmee beginnen bij de opstelling
van zijn begroting voor 1985.
Hij kondigde dit vandaag, onder Ook geldgebrek is een reden,
enig voorbehoud, aan op de jaar- De staatssecretaris zei dat het tijd-
VATICAANSTAD - Een niet alledaags beeld op het St. Pietersplein. Paus Johannes Paulus II wordt omringd
door een groep danseressen uit Taiwan tijdens de gisteren gehouden audiëntie.
(Foto: AP)
lijkse bijeenkomst van de Ne-
prom, de vereniging van project
ontwikkelaars.
Het is voor het eerst dat het minis
terie van volkshuisvesting de ge
meentelijke programma's voor
enkele jaren tegelijk wil bepalen.
Tot nu toe konden alleen pro
gramma's voor een jaar worden
vastgesteld.
De aantallen woningen die ge
meenten kregen toegewezen,
konden tot nu toe van jaar tot
jaar sterk verschillen. Dat heeft
altijd geleid tot grote onzeker
heid bij de reservering en aanko
pen van grond.
Het nieuwe systeem waarbij ge
meenten voorjaren achtereen ze
kerheid krijgen over de precieze
aantallen en soort woningen die
gebouwd kunnen worden, kan
pas in 1985 ingaan.
De Neprom heeft de staatssecreta
ris gevraagd de jaarlijkse nieuw-
bouwprogramma's geleidelijk te
verminderen. Gevreesd wordt
dat met bouwprogramma's van
steeds 100.000 woningen (waar
naar de regering streeft) over een
aantal jaren de grootste woning
nood voorbij is. Dan zou in een
tot twee jaar de bouwproduktie
zo snel moeten verminderen, dat
veel bouwbedrijven geen werk
meer hebben.
Mede omdat er volgens de staatsse
cretaris binnen afzienbare tijd
een eind aan de woningnood
Komt, vindt hij het niet nodig om
de bouw van nieuwe woningen
"buitengewoon" te bevorderen.
Gerard de Lange
nu echt failliet
BERKEL-RODENRIJS (ANP) -
Gerard de Lange, detailhandels-
bedrijf in wasautomaten en koel
kasten, moet definitief de poor
ten sluiten. Het bedrijf, dat vorig
jaar na een faillissement in afge
slankte vorm werd voortgezet,
heeft zich niet pit de verliezen
kunnen werken.
Dat is vanmorgen meegedeeld
door een woordvoerder van Ge
rard de Lange. Sinds de nieuwe
opzet is uitsluitend met verlies
gewerkt door de geringere koop
kracht, waardoor vervangingen
worden uitgesteld, en verzadi
ging van de markt. Het bedrijf
heeft 35 vestigingen. De Leidse
winkel in de Breestraat is al
sinds de eerste problemen, vorig
jaar, gesloten.
Voor de 104 personeelsleden zal
ontslag worden aangevraagd.
stip dat er in Nederland voldoen
de woningen zijn, nadert. Hij gaf
overigens niet aan waaraan hij
dat ontleende.
Brokx zei tevens dat hij de stijgen
de vraag naar huurwoningen niet
zo begrijpt. Een verschuiving in
de vraag naar meer goedkope
woningen hoeft volgens hem
niet te worden vertaald in de
bouw van meer goedkope huur
woningen. Dat vindt hij ouder
wets. Bij een lage rentestand zijn
sommige koopwoningen (pre
mie-A bijvoorbeeld) soms nog
goedkoper dan goedkope huur
woningen, zo hield hij de project
ontwikkelaars voor.
24 PAGINA'S
"Ze benne dit jèr
fantastisch..."
Leerplicht naar
5 jaar omstreden
PAGINA 7
Verkiezingen in
Turkije onzeker
PAGINA 9
Cacao-industrie
tien jaar vooruit
PAGINA 11
Bank komt met nieuwe hypotheek
UTRECHT (GPD) - Bij de
Rabobank zullen dit jaar
500 volledige arbeids
plaatsen verdwijnen. In
voering van' deeltijdwerk
op grote schaal moet daar
bij ontslagen voorkomen.
Onderzoek heeft tot de
slotsom geleid, dat deel
tijdarbeid bij banken zeer
wel mogelijk is zonder
aanzienlijke kostenstij
ging. De bank is ook van
plan schoolverlaters in
deeltijdfuncties aan te
trekken.
Dat zei ir P.J. Lardinois, president
directeur van de centrale Rabo
bank vandaag bij de opening van
de jaarvergadering in Utrecht.
Tot nu toe zijn dit jaar al 287 vol
ledige arbeidsplaatsen verdwe
nen. Vorig jaar steeg het aantal
banen nog met veertig. In de af
gelopen tien jaar kwamen er jaar
lijks zo'n duizend tot 1500 ar
beidsplaatsen bij.
Lardinois zei verder dit jaar een
iets hogere bruto-winst dan de
1331 miljoen in 1982 te verwach
ten. De netto-winst van 489 mil
joen zal echter nauwelijks stijgen
door noodzakelijke toevoegin
gen aan de stroppenpot van du
bieuze debiteuren. In het afgelo
pen jaar namen de baten bij de
bank met 10 procent toe, maar de
kosten met 14 procent. Dit jaar
verwacht Lardinois een geringe
verhoging van de inkomsten ter
wijl hij goede hoop heeft dat de
kostenstijging kan worden te
ruggebracht tot 3 3,5 procent
oftewel minder dan een kwart
van de kostenstijging in 1982.
Hypotheek
Lardinois kondigde vanmiddag
een nieuwe hypotheekvorm aan.
De opzet ervan is de huiseige
naar te vrijwaren van al te sterke
schommelingen in de rente. De
nieuwe Rabo-hypotheek kan
worden afgesloten voor 30 jaar
tegen een vaste rente. Gaat in die
tijd de rente meer dan 2 procent
stijgen of dalen dan wordt de
rente aangepast met dat percen
tage min 2 procent. „Dat bete
kent in de praktijk", aldus Lardi
nois, „dat normale renteschom
melingen geen invloed hebben
op de hypotheeklasten van de
huiseigenaar".
Minister Deetman (on
derwijs en weten
schappen) en de on-
derwijsvakbonden hebben de afge
lopen dagen met de presentatie
van hun banenplannen duidelijk
gemaakt dat de zorgelijke werkge
legenheidssituatie in het onderwijs
een krachtige aanpak vereist. Maar
daarmee houdt de overeenkomst
tussen beide plannen dan ook wel
op.
Beide partijen gaan er van uit dat de
onderwijsgevenden tien procent
korter kunnen gaan werken om op
die manier enkele duizenden ar
beidsplaatsen te behouden. Maar
over de wijze waarop de werktijd
verkorting moet worden betaald, lo
pen de meningen sterk uiteen.
Minister Deetman heeft daarbij wel
een erg gemakkelijke weg geko
zen. In grote trekken komt zijn plan
erop neer dat tien procent korter
werken een navenant loonoffer
vraagt. Hij wil de prijscompensatie
van twee procent - een totale be
sparing van 60 miljoen gulden - dan
wel gebruiken om de volledige pen
sioenrechten van oudere onder
wijsgevenden veilig te stellen. Maar
voor de rest is zijn rekensom van
een verbijsterende eenvoud en op
pervlakkigheid.
De bewindsman schuift de verant
woordelijkheid voor de werktijdver
korting volledig op de schouders
van de onderwijsgevenden zonder
zelf ook maar enige substantiële
bijdrage te leveren. Hij geeft boven
dien niet aan met welke snelheid
de werktijdverkorting - en daarmee
het loonoffer - moet worden inge
voerd,
Zijn plan verdient daarom minder se
rieuze aandacht dan het plan van
de onderwijsvakbonden dat aan
twee kanten een bijdrage vraagt,
namelijk van de overheid en van de
onderwijsgevenden. Dit plan is niet
alleen beter uitgewerkt, maar ge
tuigt ook - meer dan de visie van
Deetman - van offervaardigheid en
verantwoordelijkheidsbesef. Alleen
bij de financiering past een enkel
vraagteken, omdat niet duidelijk is
of het aanwenden van wachtgelden
en uitkeringen wel een voldoende
garantie biedt voor het behoud van
banen op langere termijn.
De CDA-fractie in de Tweede Kamer
heeft gisteravond een originele op
lossing bedacht om aan de traditio
nele verdeeldheid in eigen gelede
ren definitief een einde te maken.
Zij gaf een verklaring uit waarin met
zoveel woorden staat dat opstandi
ge fractieleden niet kunnen worden
geduld en dat deze leden (dus) al
les moeten doen "om de goede sa
menwerking binnen de fractie te
herstellen". Want, zo blijkt verder
uit de verklaring, het publicitaire op
treden van enkele dissidenten
heeft zowel de partij als de fractie,
en daarmee "de vertrouwens
band", geschaad.
De verklaring van de fractie doet
wonderlijk aan. In de eerste plaats
is de schade die Dijkman, zijn
geestverwanten en Mateman aan
partij en fractie zouden hebben toe
gebracht, niet te meten. Boven
dien. en dat is belangrijker, gaat de
verklaring voorbij aan het feit dat de
zg. dissidenten een niet te verwaar
lozen deel van de achterban verte
genwoordigen. Dat poets je niet
weg door de wil van een meerder
heid op te leggen aan een minder
heid. die over principiële zaken als
sociale zekerheid en kernwapens
diepgaander wenst te discussiëren
dan kennelijk tot nu toe in de fractie
is gebeurd.
Als de zg. dissidenten in de fractie
monddood worden gemaakt, ligt
het voor de hand dat ze op een an
dere manier - via de publiciteit -
aandacht proberen te krijgen voor
hun standpunt. Voor de fractie als
geheel zou dat een signaal moeten
zijn om zich ernstig op haar koers
te beraden. Want het kastijden van
een minderheid kan voor het CDA
op langere termijn schadelijker zijn
dan de incidentele publiciteit van
een handjevol gefrustreerde frac
tieleden.
(Van een onzer verslaggevers)
LISSE - De gemeente Lisse eist
van het FNV-jongerencontact
dat zij op korte termijn de ille
gaal in het dorp geplakte affiches
verwijderen. Bovendien moeten
de jongeren een waarborgsom
van 1000 gulden storten, als
garantie dat dat ook inderdaad
gebeurt. Als die eisen niet wor
den ingewilligd gaat het over
nachtingskamp van de FNV-
fietskaravaan in Lisse vrijwel ze
ker niet door.
Het gemeentebestuur is boos op de
jongeren omdat zij zonder toe
stemming in Lisse affiches heb
ben geplakt met daarop de op
roep mee te rijden in de protest-
tocht die maandag in Den Haag
begint. Dinsdag doet de kara
vaan Lisse aan. Eindpunt is
Utrecht, waar volgende week za
terdag een landelijke manifesta
tie wordt gehouden.
Een woordvoerder van de gemeen
te vertelde dat het zeker niet de
bedoeling is de jongeren dwars
te zitten. Volgens hem zijn op
merkingen van FNV-jongeren-
bestuurders dat de gemeente het
protest tegen de CDA/WD-rege-
ring niet wil dan ook "grote on
zin". "Dat blijkt wel uit het feit
dat er vergunning is verleend om
te overnachten op een terrein bij
Magnifiosi".
Vanmorgen bleek, volgens een
woordvoerder van de politie in
Lisse, dat er al een flink aantal
affiches is verwijderd. De politie
man had dan ook de indruk dat
het allemaal wel goed zal komen.
abonnern®11
Nieu^
Stuur mij uw krant vier weken op proet voor f 9.50. Daarna beslis ik.
Noteer mij voor een kwartaalabonnement (t 61,25)
Vóór het abonnement ingaat, ontvang ik de krant twee weken gratis
LEIDSCH DAGBLAD
