c
Cacao-industrie
10 jaar vooruit
Premie op investeren helpt niet
kort zakelijk
marktberichten
"Aanval op gemeente
tarieven overdreven"
Benzine weer duurder
Oorspronglanden op afstand
Krupp Stahl
wil 9000
banen kwijt
Doorbraak stukgoed
over korter werken
Jeugd wantrouwt STER
Beurs Amsterdam
DONDERDAG 2 JUNI 1983
Vakantie
Het Nationaal Bureau voor Toeris
me (NBT) verwacht dit jaar een
stijging van het aantal binnen
landse vakanties tussen de
300.000 en 500.000. Bezuinigin
gen door de consument zijn de
belangrijkste oorzaak. Dit blijkt
volgens het NBT uit het perma
nente NRIT-Interacht vakantie-
onderzoek. Het totaal aantal
vakanties, dat in de maanden ju
ni, juli en augustus in eigen land
wordt doorgebracht komt dit
jaar uit op ruim 4,3 miljoen. De
voorstelling van het NBT houdt
geen rekening met uitzonderlijk
slecht weer.
Sparen
Het spaartegoed van alle Nederlan
ders tezamen is gedurende het
eerste kwartaal van dit jaar met
600 miljoen gulden afgenomen
tot 134 miljard gulden. In dezelf
de periode in 1982 was er nog een
toeneming van 3,5 miljard. Dit
heeft het Centraal Bureau voor
de Statistiek (CBS) bekend ge
maakt. De daling werd eind vo
rig jaar al ingezet. Samen met het
laatste kwartaal van '82 liep het
spaartegoed tot en met maart dit
jaar met 1,8 miljard gulden terug.
De spaarders legden de eerste
drie maanden van 1983 in totaal
15,6 miljard gulden in. Daar
stond tegenover, dat er ook 17,5
miljard werd opgenomen.
Elsevier—NDU
Elsevier-NDU is met de Ameri
kaanse uitgever Miller Freeman
Publications in San Francisco
overeengekomen om twee bla
den op het gebied van medische
produktinformatie over te ne
men. Het gaat om International
Hospital Equipment en Clinical
Laboratory International, die elk
zesmaal per jaar over de gehele
wereld worden verspreid op ba
sis van controlled circulation
(een blad, dat aan een doelgroep
gratis wordt toegezonden), aldus
Elsevier—NDU.
Mitsubishi
Mitsubishi Motor Corporation,
vierde op de ranglijst van Japan
se autofabrikanten, heeft in het
op 31 maart afgesloten boekjaar
een winst behaald van 49 miljoen
dollar, vier procent minder dan
in het voorgaande boekjaar, zo is
woensdag bekendgemaakt. De
omzet bedroeg 4,46 miljard dol
lar, 1,9 procent minder.
De binnenlandse verkoop van mo
torvoertuigen kwam uit op
466.000 stuks tegen 534.000 stuks
in het voorgaande boekjaar. In
het buitenland ging de verkoop
achteruit van 624.600 tot 566.900
stuks. Mitsubishi verwacht dat
zich in het lopende boekjaar een
winststijging zal voordoen van
10,2 procent en een toeneming
van de omzet van 2,6 procent.
Importbeperking Is
raël
De Israëlische regering heeft be
sloten maatregelen te nemen te
gen de voortdurende toeneming
van het tekort op de handelsba
lans van Israël. Een daarvan is
dat bij import van 311 artikelen,
hoofdzakelijk duurzame ver-
bruiksgoederen, voortaan vijf
tien procent van de waarde op
een geblokkeerde rekening moet
worden gestort.
Het bedrag kan pas na een halfjaar
worden opgenomen. Er wordt
geen rente over vergoed en even
min wordt compensatie voor de
inflatie geboden. De maatregel is
woensdag onmiddellijk in wer
king getreden. Minister van han
del en industrie Gideon Patt
hoopt op deze manier het tot vier
miljard dollar aangegroeide te
kort op de handelsbalans belang
rijk te kunnen verkleinen.
GROENTEVEILING KATWIJK AAN
DEN RIJN, van 1 juni.
Andijvie per kg 2,02-2,14; bospeen II
1,99-2,16; waspeen AI per kist 20-
30,70; All 6,50-17,20; BI 25-32,50; Bil
3,20-4,70; Cl 5,30-14,70; CII 1,80-9,70.
Aanvoer: 226 V2 ton. Prei A per kg
0,97-1,25; radijs (bos) 0,18; rabarber
0,49; sla (natuur) 0,45-0,48; uien per kg
0,14-0,24; peterselie (krul) 0,78-1,06.
Economie
DEN HAAG (ANP) - Staatssecre
taris Van Amelsvoort van bin
nenlandse zaken vindt dat de
Consumentenbond een verte
kend beeld schetst met de aanval
op een aantal tarieven en belas
tingen van gemeenten en water
schappen. De bewindsman zegt
dit in een brief aan de bond naar
aanleiding van het dit vooijaar
gepresenteerde actiepakket te
gen de aanslagen.
In het eindrapport van de actie
prijsalarm concludeert de consu
mentenbond dat in de overheids
sector nogal gemakkelijk met
ontheffingen wordt omgespron
gen. De bond ging onder meer
bij 150 gemeenten na wat zij hun
inwoners in rekening brengen
voor gemeentelijke diensten zo
als vuilnisophaal, uittreksel be
volkingsregister, paspoort, trou
werij en begrafenis.
Dat er bij de consumentenbond
veel telefonische meldingen bin
nenkomen over tariefsverhogin
gen van de overheid, vindt de
staatssecretaris begrijpelijk. In
ons land worden namelijk grote
aantallen aanslagen verstuurd,
bij voorbeeld meer dan negen
miljoen per jaar aan onroerend-
goedbelastingen. Het aantal mel
dingen op zich is dus relatief niet
groot, zo zegt Van Amelsvoort.
Uit het rapport blijkt dat het groot
ste deel van de 2100 klachten
over onroerend-goedbelastingen
betrekking had op het tijdstip
van vaststelling van de waarde
van het onroerend goed in relatie
tot het moment waarop de belas
ting wordt geheven. Dit betekent
dat er op voorlichtingsgebied
meer werk aan de winkel is. Een
oorzaak zou kunnen zijn dat er
een vastgestelde heffingsmaat
staf voor ten hoogste vijf jaar
geldt.
Van Amelsvoort is het niet met de
consumentenbond eens dat er
reden is tot zorg. Hij merkt op
dat er met betrekking tot de on
roerend-goedbelastingen voor
namelijk sprake is van onbegrip.
Van feitelijke onjuistheden is
niet gebleken. Slechts een zeer
klein aantal meldingen heeft be
trekking op gemeentelijke belas
tingen.
ROTTERDAM (ANP) - Super-
en normale benzine worden
morgen duurder. De prijs van
super gaat met 2,4 cent per li
ter omhoog, die van normale
benzine stijgt met 1,8 cent
per liter. Ook diesel- en huis
brandolie ondergaan een
prijsstijging: 1,2 cent per li
ter.
De prijsverhogingen zijn een
gevolg van de sterke dollar
en de ontwikkelingen op de
internationale produkten-
markt, zo heeft een aantal
oliemaatschappijen meege
deeld. In ohekringen is de
verwachting dat de prijsaan
passing algemeen is en dus
ook door de vrije pomphou
ders zal worden gevolgd. In
een aantal gevallen gaat de
verhoging zaterdag in.
Een liter super bij een zelftank-
station zal ongeveer 168,8
cent kosten, voor een liter
normaal wordt de prijs 164,6
cent. Bij bediende stations
ligt de prijs ongeveer zes cent
hoger. Een liter dieselolie
gaat ongeveer 111 cent kos
ten.
ZAANDIJK (GPD/ANP) - Cacaofabriek De Zaan in Koog aan de Zaan denkt zijn voor
sprong op oorspronglanden als Brazilië, Maleisië en Westafrikaanse producenten
van cacaobonen voor tien jaar te hebben veilig gesteld. Hoog-technologische proces
technieken moeten de positie van Nederland als vooraanstaand cacao-industrieland
waarborgen, nu de produktielanden met overheidssteun zelf de verwerking ter hand
nemen.
Dat is gisteren meegedeeld door de
directie van De Zaan bij de ope-
ning van een nieuwe branderij
malerij door minister Braks van
landbouw en visserij. Met deze
fabriek, waarin 25 miljoen gul
den werd geinvesteerd, beschikt
Cacao De Zaan over de grootste
verwerkingseenheid van cacao
bonen ter wereld, voor de pro-
duktie van cacaopoeder en caca
oboter. De Nederlandse cacao-
industrie biedt werk aan 3000
mensen. Jaarlijks worden hier
148.000 ton cacaobonen ver
werkt, waarvan 45 procent bij
"Cacao De Zaan. De fabriek heeft
een omzet van 500 miljoen gul
den en is eigendom van het Ame
rikaanse voedingsconcern W.R.
Grace.
President-directeur ir. W. B. van
BOCHUM (DPA) - Bij de West-
duitse staalondememing Krupp
Stahl AG zal eind dit jaar een-
kwart van het aantal personeels
leden dat er driejaar geleden was
zijn verdwenen. De onderne
ming heeft dan nog 31.300 man
in dienst. Het sociale plan dat tot
eind 1985 loopt voorziet in de
vermindering van nog eens twee
duizend arbeidsplaatsen. Krupp
heeft dan met behulp van dat so
ciale plan negenduizend arbeids
plaatsen afgestoten en via indivi
duele regelingen drieduizend.
Het sociale plan kost Krupp, inclu
sief de nodige toevoegingen aan
de pensioenreserves, 600 miljoen
mark, waarvan vorig jaar 100 mil
joen mark werd uitgegeven. De
onderneming acht het redelijk
dat de kosten voor de helft door
de overheid worden gedragen.
Het afgelopen jaar is voor Krupp
Stahl niet makkelijk geweest. De
produktie van ruwstaal vermin
derde van 4,93 miljoen tot 3,99
miljoen ton. Een achteruitgang
van 1,57 miljoen tot 1,33 miljoen
ton was er bij de produktie van
edelstaal. De concernomzet zak
te van zes miljard tot 5,8 miljard
mark en het aandeel van edel
staal daarin verminderde van 47
tot 46 procent. Het exportaan
deel in de omzet ging van 28 naar
29 procent.
Bergen van de De Zaan deelde
mee, dat met de nieuwe fabriek
een capaciteitsverhoging van
tien procent wordt bereikt bij
verbeterde werkomstandighe
den. Bij Cacao De Zaan worden
cacaobonen verwerkt tot boter
Nederlander
at 3,8 kilo
aan chocola
AMSTERDAM (ANP) - Het
verbruik van cacaobonen in
ons land heeft vorig jaar een
record te zien gegeven. Het
verbruik van chocolade-arti
kelen per hoofd van de bevol
king steeg iets van 3,7 tot 3,8
kilo. In vergelijking met an
dere Europese landen is dit
echter nog steeds zeer laag.
In West-Duitsland bedraagt
het verbruik 6,5 in België 6 en
in Zwitserland zelfs 10 kilo.
Dit blijkt uit het jaarverslag
van de Nederlandse Cacao en
Cacaoproducten Vereniging.
De vermalingen van cacaobo
nen in Nederland die sinds
1979 een sterk stijgende lijn
te zien hebben gegeven zijn
ook vorig jaar fors gestegen.
In ons land werden 150.000
ton cacaobonen ingevoerd
ter waarde van f915 min. De
invoer van halffabrikaten be
droeg 40.000 ton ter waarde
van f 300 min.
Van de ingevoerde produkten
werd verreweg het grootste
deel in de vorm van half- en
eindfabrikaten uitgevoerd.
De uitvoer van cacaoboter
had een waarde van f750
min, die van cacaopoeder
f214 min. Hiermee is Neder
land de grootste exporteur
van cacaoboter, cacaopoeder
en chocoladeprodukten.
Op grond van de grote cacaobo-
nenvoorraden zijn de prijzen
vorig jaar verder gedaald. De
steunaankopen van de Inter
nationale Cacao Organisatie
in 1981 hadden nauwelijks in
vloed op de prijzen van caca
obonen zodat ernstige twijfel
ontstond over de effectiviteit
van het bufferstock-mecha-
nisme. Omdat de financiële
reserves vrijwel uitgeput zijn
is van verdere steunoperaties
afgezien. Thans wordt ver
wacht dat in 1983 voor het
eerst sinds zes jaar het ver
bruik de produktie zal over
treffen.
en poeder, basisprodukten voor
industriële afnemers in de cho
colade- en levensmiddelenindus
trie. Circa 85 procent van de pro
duktie wordt geëxporteerd. In
deze nieuwe branderij-malerij
vindt het belangrijkste deel van
het produktieproces plaats,
waarbij smaak, kleur en kwali
teit van de cacaopoeder wordt
bepaald.
Vrijwel het hele produktieproces is
thans geautomatiseerd. Derhalve
vindt er bij de huidige perso
neelsbezetting van circa 470
mensen door interne omscholing
geen directe uitbreiding van de
werkzaaheden plaats. Doordat
van de totale investering van 25
miljoen gulden 80 procent in Ne
derland is besteed, is er tijdens
de bouw voor 250 manjaren aan
werkgelegenheid geschapen.
Volgens Van Bergen kampt de Ne
derlandse cacao-industrie niet al
leen concurrentie vanuit de oor
spronglanden, maar ook vanuit
West-Berlijn, dat belangrijke
subsidies van de Westduitse re
gering zou krijgen om industrie
aan te trekken. Van Bergen
sprak in dit verband 1
rentievervalsing.
Honderdste
verjaardag
DEN HAAG (ANP) - De
ANWB zal zich dit jaar, waar
in Nederlands grootste ver
eniging met ruim twee mil
joen leden het honderdjarig
bestaan viert, richten op de
problematiek van de vrije
tijd.
Dit maakte voorzitter ir. F. H.
van der Linde van Sprank-
huizen gisteren bekend tij
dens de feestelijke viering
van het ANWB-jubileum in
de Ridderzaal op het Binnen
hof in Den Haag in aanwezig
heid van koningin Beatrix.
Op de foto; Van der Linde over
handigt de koningin twee
herinneringen aan 100 jaar
ANWB, een jubileumboek en
een penning.
HAARLEM (ANP) - Steeds meer jeugdige kijkers en luisteraars staan
kritisch tegenover de STER-reclame op radio en televisie. Dat blijkt uit
een groeiende stroom klachten van deze groep alsmede uit een
groeiend aantal verzoeken voor toezending van het boekje waarin de
voorschriften staan vermeld waaraan etherreclame moet voldoen. Dit
blijkt uit het jaarverslag over 1982 van de Reclameraad dat onlangs is
verschenen.
Naar aanleiding van deze ontwikkeling besloot de raad dat ook minderja
rigen die een serieuze klacht indienen, zonder formele beperkingen
recht hebben op een normale procedure. Meer moeite heeft de Recla
meraad met een situatie waarin "onderwijsgevenden klassen vol leer
lingen klachten laten indienen".
In totaal werden in vorig jaar 972 televisiespots aangeboden en 1669 ra
dio-boodschappen. Daarvan werden respectievelijk drie en negen door
de STER afgewezen.
ROTTERDAM (ANP) - Werkge
vers en werknemers in de Rotter
damse haven lijken op weg naar
overeenstemming over een ar
beidstijdverkorting van 10 pro
cent in de stukgoedsector, waar
door 300 tot 350 arbeidsplaatsen
behouden kunnen blijven.
Van werkgeverszijde is gistermid
dag na afloop van cao-besprekin
gen betrekkelijk positief gerea
geerd op een voorstel van de Ver-
voersbond FNV betreffende 10
procent arbeidstijdverkorting.
"Wij zullen dit voorstel construc
tief beoordelen", aldus werkge
versonderhandelaar Heemskerk.
Morgen zullen de werkgevers
een eindoordeel geven'over het
FNV-voorstel.
Tot nu toe liepen besprekingen
over 10 procent arbeidstijdver
korting in het stukgoed vast op
de financiering ervan. De finan-
cieringsvoorstellen die de Ver-
voersbond nu verrassenderwijs
heeft gedaan, lijken acceptabel
voor de werkgevers.
Het bereiken van een akkoord over
arbeidstijdverkorting betekent
nog niet dat er geen gedwongen
ontslagen hoeven te vallen in het
stukgoed van de Rotterdamse
haven. De werkgevers zijn van
oordeel dat er een overcompleet
is van minstens vijfhonderd
Het FNV-voorstel is voor de werk
gevers in de Rotterdamse haven
bespreekbaar omdat het vrijwel
voldoet aan hun eis dat arbeids
tijdverkorting "kostenneutraal"
gefinancierd moet worden (het
moet de werkgevers geen geld
kosten). Belangrijkste element
van het voorstel is dat het ver
plichte overwerk op een zaterdag
per drie weken (de zogenoemde
"klos-zaterdag") wordt inge
bouwd via roosters in de werk
week.
Voorts wordt een aantal toeslagen,
verbonden aan het overwerk, in
de maandsalarissen ingebouwd.
Als gevolg hiervan ontstaat een
arbeidstijdverkorting van onge
veer 4 uur gemiddeld per week.
De arbeidstijdverkorting wordt
verder gefinancierd door inleve
ring van een half procent vakan
tiegeld voor de werknemers en
via een aantal kleine technische
aanpassingen in de cao. Verder
wordt in het voorstel van de Ver-
voersbond FNV rekening gehou
den met een produktiviteitsstij-
ging van twee procent.
Volgens de FNV-onderhandelaar
Kees Voormeulen zullen de stuk-
goedwerkers voor de arbeidstijd
verkorting van 10 procent onge
veer 4 procent van hun netto
loon moeten inleveren. Hij denkt
dat de achterban met een derge
lijke oplossing genoegen kan ne
men.
Leidenaar Vermeend in proefschrift:
LEIDEN (ANP) - De ruim zeven miljard gul
den investeringspremies, die de overheid
jaarlijks, in het belang van de werkgelegen
heid, ter beschikking stelt om bedrijven aan
te zetten tot extra investeringen, hebben
weinig effect. Ondernemers baseren hun in
vesteringsbeslissingen vooral op winst- en
afzetverwachtingen
Investeringspremies en ook belastingfacilitei-
ten spelen bij de vraag of al dan niet zal wor
den geïnvesteerd een ondergeschikte rol. De
meeste investeringsplannen zouden ook zijn
uitgevoerd zonder de overheidspremies.
Dit concludeert mr. W. Vermeend, die van
daag in Leiden promoveert tot doctor in de
rechtsgeleerdheid, in een proefschrift over
de effecten van investeringspremies in het
kader van de Wet Investeringsrekening
(WIR) en van belastingfaciliteiten op het in
vesteringsgedrag van bedrijven.
Wel signaleert Vermeend dat veel bedrijven
behoefte hebben gekregen aan premies en
faciliteiten. Niet zo zeer als stimulans voor
extra investeringen, maar wel ter verlichting
van hun financieringsproblemen.
Vermeend stelt verder dat de becijferingen
van het centraal planbureau over de werkge
legenheidseffecten niet deugen. De effecten
zijn volgens Vermeend te hoog ingeschat.
AANDELEN binnenland doorlopend
Noteringen van
donderdag 2 juni 1983 (tot 12:29 uur)
begemann
btycMOOO c
X)00B 1250 00B
206 00 205.00
westingh. 48 10 4i
beleggingsinst.
OBLIGATIES
staatsleningen
parallelmarkt
officieel toegelaten
270000
251000
indices e.d.
indices (a.n.p.-c.b.s)
obl.lndex/eff.rend.(c.b.s.)
Spaanse peseta (100)
VERKLARING DER TEKENS
NG ottoéle not geschorst
Beursoverzicht
LICHT VERDEELDE MARKT
ming te zien en mede door de per
saldo geringe koersverschillen op
de Amerikaanse beurs, bleven gro
te schommelingen uit. De belang
stelling om zaken te doen werd
zeer matig genoemd.
De omzet in Nederlandse aande
len daalde gisteren tot 168 min,
lagen
n op de obliga-
prijshoudende
het rendement
De
gend iets lager met verliezen uit
eenlopend tot krap f 0,50 Alleen
Philips trok f 0,20 aan Kon Olie
begon f 0.40 lager op I119.20 en
tijdens de beurs kwam de notering
onder de f 119 te liggen.
De banken waren in herstel met
een winst van f 5 voor de ABN De
verzekeringen waren verdeeld,
waarbij Amev 2 verloor en de hy
potheekbanken trokken vandaag
iets aan Zwak lag KLM met een
verlies van 13. Heineken lag ook
iets lager en de scheepvaart brok
kelde m lichte mate af.
De uitgevers gaven een goed pri|S-
houdende stemming te zien en de
bouw was licht verdeeld