I jPW
ivi I
114
Houding bouwfonds
irriteert kopers
huizen Stevenshof
Alliance Frcmccme bekroont
opstel twee leerlingen Agnes
Bont spektakel bij Vlietschans
Provincie keurt plan
Verversbuurt op
twee punten na goed
Stikkelorum treedt terug
als voorzitter Ons Doel
"Het Frans
is elegant
en het
Nederlands
gewoon bot"
-1
moet nu meteen ja of nee zeggen
LEIDEN - A. Stikkelorum
vindt zichzelf een rare
Chinees. Jarenlang voor
zitter geweest van wo
ningbouwvereniging Ons
Doel, maar wanneer hij
nou precies begon met dat
werk - geen idee. "Ik ver
geet jaartallen, zaken
niet". Vorige week nam
hij afscheid. Een gesprek
met de bestuurder die
over inspraak zegt: "Ach,
ze doen alsof het allemaal
nieuw is, maar de oude
Grieken kenden het feno
meen toch ook al".
Terwijl op de achtergrond een stof
zuiger raast, denkt Stikkelorum
na over een typering van de ver
eniging Ons Doel. Als zijn vrouw
een kopje koffie voor z'n neus
heeft gezet begint hij. Langzaam
pratend, alsof op een woord te
veel de doodstraf staat.
"Het is eeti vooruitstrevende ver
eniging. Wij zijn altijd warm te
krijgen voor nieuwe gedachten.
En we lopen ook niet met
oogkleppen op. Tijdens lande
lijke vergaderingen over de wo-
ningbouwproblematiek viel mij
altijd weer op dat de Leidse wo
ningbouwverenigingen schit
terden door afwezigheid. Behal
ve Ons Doel dan".
Wie generaliseert, er dus vanuit
gaat dat het meer voor de hand
ligt om in je vrije tijd duiven te
houden dan je te bemoeien met
woningbouw, zal zich zeer verba
zen over de keuze van Stikkelo
rum. Waarom timmerde hij geen
duiventil?
Stikkelorum blijft aanvankelijk
het antwoord schuldig. Daarna
vertelt hij deze jeugdherinne
ring. Voer voor psychologen. "Ik
moet een jaar of zes zijn geweest
toen ik m'n vader iets hoorde
vertellen over wat er was ge
beurd bij de oprichting van een
woningbouwvereniging. Hij was
teleurgesteld, ik merkte dat. Te
leurgesteld omdat er door som
mige mensen was geknoeid. Het
mag vreemd klinken, maar op
mij maakte dat indruk. Natuur
lijk heb ik toen niet gedacht: ik
ga me later ook bemoeien met
die verenigingen. Stel je voor
zeg, een knaapje van zes. Maar
toch..toch heb ik vaak aan die
opmerkingen van m'n vader
moeten denken".
Drieëntwintig jaar geleden - Stik
kelorum was 36 en werkte bij de
gemeente - werd hij benaderd
door Ons Doel. Hij had weieens
losgelaten een baantje te willen
vervullen. Als ze echt iemand no
dig hadden dan. Dat was nu het
geval. Ons Doel had een tweede
penningmeester nodig. Iemand
dus die toekijkt hoe de eerste
penningmeester het geld telt.
WOENSDAG 1 JUNI 1983
LEIDEN - 'De Knecht van twee meesters', een van de meest gespeelde
stukken van Carlo Goldoni, biedt volop mogelijkheden voor een bont
theaterspektakel. Met de nadruk op de Commedia dell'Arte-sfeer heeft
de toneelgroep van de Scholengemeenschap De Vlietschans deze keu
ze op enthousiaste wijze beslist waargemaakt.
Niet alleen het toneel, maar ook een groot deel van de ruimte voor het
toneel werden zinvol benut. Het publiek kon daardoor nog directer bij
het toneelgebeuren betrokken worden en de verschillende spelmoge-
lijkheden van dit stuk konden aldus nog beter tot uitdrukking komen.
De uiteindelijke geliefden Florindo en Beatrice (Erik Pul en Joke van
Bilsen) hebben - zo blijkt pas aan het eind - een en dezelfde knecht.
Aan dit personage komt natuurlijk de glansrol toe. Robert Strijk speelt
deze rol uitstekend en op een eigen wijze. Hij is namelijk niet zozeer het
sluwe, duivelse kereltje, maar veel meer een verstrooide goedmoedige
olijkerd, die het gebeuren af en toe relativerend becommentarieert.
De andere zeer komische nooit komt voor rekening van Menno Bentveld,
die een prachtige clownerie ten toon spreidde. Verder treden nog ande
re Commedia dell'Arte-figuren op, zoals Pantalone (Nicky van Leeu
wen), zijn dochter Clarice (CLarie Dekker), de Dottore (Volkert Post) en
zijn zoon (Caspar Boendermaker). Liesbeth Esselink speelde met fraai
Italiaans accent de herbergierster. De somstijds vrouwen-emancipatie-
bewuste Smeraldina werd bekwaam gespeeld door Sabine de Bruijne,
die deze rol pas een week geleden heeft overgenomen. De regie was in
handen van Bert Jonk. Vanavond en zaterdagavond wordt deze voor
stelling herhaald in de aula van de school.
WIJNAND ZEILSTRA
door
Wim Brands
"Ik kreeg een uitnodiging om een
vergadering bij te wonen. Ik er
heen. Bleken ze een secretaris
nodig te hebben. Ach Stikkelo
rum, werd er gezegd, sou je dat
werk niet kunnen doen. Zo gaat
dat. En voor je het weet ben je
voorzitter geworden".
Deurknop
Volgt een verhaal over rechtvaar
digheid. Op de kalme toon - hem
eigen - vertelt hij dat hem door
z'n ouders één ding heel goed is
ingeprent: het ia altijd beter om
voor de waarheid uit te komen.
"Die instelling is me later, toen
ik voorzitter was, goed van pas
gekomen. Je kunt in zeer moeilij
ke situaties terecht komen. Eer
lijk blijven, heb ik op die mo
menten altijd gedacht".
Stikkelorum wordt even afgeleid
omdat iemand in de buurt een
boormachine aanzet en vervolgt
dan: "Als bestuurder van een
woningbouwvereniging moet je
je beste krachten geven. Dat mag
een gemeenplaats zijn, maar het
vervelende is dat veel bestuur
ders op de foute manier werken.
Kijk, ze maken zich druk over de
vraag: een gouden of een zilve
ren deurknop, terwijl ze de lec
tuur over volkshuisvesting altijd
ongelezen laten. En het rare is
dat ze zelf niet eens weten dat ze
op de verkeerde weg bezig zijn.
Te weinig kennis om dat te be
seffen".
Ontvredenheid onder bewoners -
bij Ons Doel merken ze daar wei
nig van volgens Stikkelorum.
"Het gaat om je aanpak. Je kunt
natuurlijk nooit iedereen tevre
den stellen. Maar watje wel kunt
proberen is: zoveel mogelijk
mensen tot hun recht laten ko
men. Zodat je niet met de verve
lende siutatie wordt geconfron
teerd dat het hele bestuur wordt
weggestemd. Iets wat hier in Lei
den nogal eens is voorgekomen
bij woningbouwverenigingen".
Maar hoe voorkom je dat? "Luis
ter. Je hebt altijd een paar men
sen onder de bewoners die de
grootste mond hebben. Schreeu-
werds. Als je niet oppast gaan zij
iedereen overstemmen. Even ter
zijde: je ziet soms weieens dat in
spraak niet functioneert, omdat
een paar mensen dankzij die in
spraak de meerderheid tot zwij
gen brengen. Goed, wat doe je
nou om aan ieders wensen tege
moet te komen? Je zegt niet: wie
wil er wat zeggen. Doe je dat, dan
geef je de minderheid het touw
in handen. Nee, je maakt gewoon
een rondje langs alle bewoners.
De meeste mensen krijgen dan
vertrouwen in zichzelf en doen
hun zegje. Op die basis werken -
Tegenslagen
Nadat Stikkelorum heeft verteld
dat hij zijn functie heeft neerge
legd om gezondheidsredenen en
dat hij gelukkig nog wel adviseur
blijft, komen we te spreken over
tegenslagen.
Eén keer heeft hij op het punt ge
staan om het bijltje er bij neer te
gooien. "Je hebt wel eens bepaal
de ideeën", begint hij. "Nou, ik
herinner me dat ik op een keer
het vervelende gevoel had dat ik
voor m'n voeten werd gelopen.
Nee, ik ga geen details geven.
Nou goed, om door te gaan: op
een bepaald moment werd het
me teveel. Ik dacht dat ik voor
een goede zaak streed en daarom
heb ik de stoute schoenen aange
trokken. Jongens, als het zo
doorgaat ga ik weg, heb ik ge
zegd".
En?
"Ze schrokken. Het is dan ook alle
maal in orde gekomen. Wat ik
daar mee bedoel? Dat lijkt me
toch wel duidelijk. Ik heb min of
meer m'n zin gekregen".
LEIDEN - Gedeputeerde Staten
van Zuid-Holland hebben hun
goedkeuring gehecht aan het be
stemmingsplan voor de Ververs-
buurt met uitzondering van een
tweetal onderdelen waartegen
bezwaren waren ingediend.
Een grossierderij aan de Haven
maakte bezwaar tegen het weg-
bestemmen van dit bedrijf in de
toekomst. Volgens de gemeente
is het wenselijk, gelet op de om
vang van de grossierderijbedrijf,
om tot verplaatsing over te gaan.
Hoofddoelstelling van het be
stemmingsplan is om het wonen
en kleinschalige bedrijvigheid in
de wijk te bevorderen.
Het provinciebestuur meent dat er,
blijkens de stukken, noch plan
nen noch middelen beschikbaar
zijn om het grossierderijbedrijf
binnen de planperiode te ver
plaatsen. Men acht het daarom
niet juist om het bedrijf slechts
op grond van het overgangsrecht
te laten voortbestaan. Het be
zwaar is gegrond verklaard.
Een staalbouwbedrijf aan de Zijl
straat, dat ook meent ten onrech
te te zijn wegbestemd, is niet
door Gedeputeerde Staten in het
gelijk gesteld. De bezwaarde zegt
niet door de gemeente te zijn be
naderd over de mogelijke ver
plaatsing van het bedrijf naar
een bedrijfsterrein elders. Het
voortbestaan van het bedrijf zou
daardoor onzeker zijn geworden.
De gemeente zegt daarentegen
dat de eigenaar van het staal
bouwbedrijf een stuk grond in
De Waard is aangeboden en dat
het bedrijf dit aanbod in overwe
ging zou neffien. Het bedrijf zou
daarna echter niets meer van
zich hebben laten horen.
Volgens de provincie is de ge
meente voornemens alles in het
werk te stellen om het bedrijfje
aan de Zijlstraat te verwerven en
verkeren de onderhandelingen
daarover in een- vergevorderd
stadium. Er zou daarom onvol
doende aanleiding bestaan om
de goedkeuring aan dit planon
derdeel te onthouden.
De bezwaren van het buurtcomité
Verversbuurt, tegen de aanleg
van een bruggetje over de Bin
nenvestgracht in het verlengde
van de Zijlstraat, zijn door de
provincie gegrond verklaard.
Het toekomstige parkje, op het
terrein van de gemeentelijke
stadshulpwerf, wordt volgens de
provincie voldoende toeganke
lijk gemaakt door de aanleg van
twee andere bruggetjes en de
toegang vanaf de Oude Heren
gracht. Het geplande bruggetje,
in het verlengde van de Zijl
straat, zou het woongenot en de
privacy van de omwonenden on
nodig beperken en wordt daar
om niet noodzakelijk geacht.
Renée Hilverdink (links) en
Caroline Schoenmaker. "Je
kreeg gewoon de indruk dat ze
het jammer vonden dat we Ne
derlanders waren".
(Foto Holvast)
LEIDEN De kopers van de eerste woningen in de Stevenshof zijn teleurgesteld,in de
bouwer, het Bouwfonds Nederlandse Gemeenten. "Als ik alles tevoren geweten had,
was ik er nooit aan begonnen", zegt een van de toekomstige bewoners van de Leidse
nieuwbouwwijk. Om er relativerend aan toe te voegen: "Maar zodra ik er zit, is natuur
lijk meteen alles vergeten".
LEIDEN - Een succes voor de vak
groep Frans van de Agnes Scho
lengemeenschap. Liefst twee
leerlingen van deze school vielen
in de prijzen bij een opstelwed
strijd, uitgeschreven door de Al
liance Francaise des Pays Bas -
een vereniging die ervoor waakt
dat het Frans nooit verloren gaat.
Vorige week mochten Renée Hil-
verdink (havo-4) en Caroline
Schoenmakers (mavo-4) als eni
gen uit Leiden in het muziekcen
trum Vredenburg in Utrecht van
"Son Excellence Monsieur 1'Am
bassadeur de France" een stapel
goede Franse literatuur in ont
vangst nemen.
Ruim elfhonderd scholieren van
middelbare scholen uit heel Ne-
deland hadden een poging ge
waagd om bij de 'Alliance Fran
caise' in de gunst te vallen door
de Franse taal o zo schoon te ge
bruiken. Vijftig scholieren lukte
dat.
Het leek haast een examen. Onder
toeziend oog van een Fransmin-
nend docent kregen de leerlin
gen die dat wensten, tweeënhal-
fuur de tijd om het een en ander
te schrijven. Vooraf kreeg men
drie titels te zien, waaruit een
keuze kon worden gemaakt.
Zes leerlingen op de 'Agnes' meld
den zich hiervoor aan. Het mo
tief: ze bèheersten allen redelijk
deze toch voor velen moeilijke
vreemde taal. De Franse lerares
Staats omschrijft de kennis van
haar leerling Caroline Schoen
makers als een vlotte babbel, een
goede pen en ook haar uitspraak
lijkt op die van een Frans ingeze
tene.
Jammer genoeg, vindt Caroline,
komen deze zaken in een gewone
les piet altijd even goed uit de
verf. Er wordt, volgens haar, be
trekkelijk weinig aan spreken en
creatief schrijven gedaan. Zo kan
het gebeuren dat haar cijfer op
de eindexamenlijst niet hoger
dan een zeven zal zijn. 'Slechts'
een zeven en dan toch een opstel
wedstrijd winnen, dat zit hem in
het feit dat ze vanaf haar tweede
levensjaar al met Frankrijk als
vakantieland kennis maakte.
Vaak werd ze er door haar ou
ders alleen op uitgestuurd voor
de meest ingewikkelde bood
schappen.
Kritisch
Twee jaar geleden heeft ze zelfs
enige tijd gecorrespondeerd met
een Frans meisje. Daar is ze mee
opgehouden, niet omdat de brie
ven in het Frans niet lukten of
onleesbaar waren, maar meer
omdat het meisje zo zat te zeuren
over hoe ze met haar ouders om
ging.
De keus van haar opsteltitel was
overigens gauw gemaakt. Ook
nu kon een brief geschreven
worden aan een Frans meisje dat
had vernomen dat Holland een
rijk, rustig en welvarend land
was. In deze brief moest naar vo
ren komèn waar dit meisje op
haar veertien dagen durende
vakantietrip het beste heen kon
gaan om voornoemde kwalifica
ties te vinden.
Enigszins kritisch heeft Caroline
Schoenmakers deze vraag bena
derd. "Ik heb Holland aangepre
zen om zijn natuurschoon, maar
ik heb haar ook de keerzijde van
de medaille voorgehouden, want
wat is rijk?".
Renée Hilverdink houdt meer van
Parijs dan van Frankrijk. Als ze
geld en de gelegenheid zou krij
gen, zou ze in deze hoofdstad
vaak te vinden zijn. Ook zij heeft
zich door veel te praten met
Franse vrienden de taal eigen ge
maakt. Hoewel ze nog niet weet
wat ze na de havo gaat doen -
misschien vwo - staat in elk geval
vast dat het iets moet zijn dat
met het Frans te maken heeft.
Haar keus viel op titel nummer
drie. Een respectabele Nederlan
der beweert dat Frankrijk niet al
leen moet worden beoordeeld op
de taal en het eten en drinken,
maar dat er ook een heleboel an
dere zaken in ogenschouw moe
ten worden genomen. Op de dag
dat de prijzen werden uitgereikt
maakte de ambassadeur bekend
dat deze 'responsable néerlan-
dais' Piet Dankert was.
Pleidooi
Wat beide meisjes overigens ver
schrikkelijk ergerde op deze dag
was dat er door de sprekers een
te vurig pleidooi voor de Franse
taal werd gehouden. "Alsof er
niets ander wordt gesproken in
de wereld. Je kreeg gewoon de
indruk dat ze het jammer vonden
dat we Nederlanders waren",
zegt Caroline verontwaardigd.
Wat Renée ook heel raar vond.
was dat over de hoofden van de
prijswinnaars ouders en docen
ten uitvoerig werden geprezen,
"terwijl wij het toch hadden ge
daan".
Op de vraag waarom de meisjes het
Frans dan toch zo'n mooie taal
vinden nemen beiden het woord
"elegant" in de mond. "Natuur
lijk koesteren wij ook chauvinis
tische gevoelens voor ons eigen
land, maar wat de taal betreft
kunnen we dat niet waarmaken.
Het Nederlands is gewoon bot",
aldus de winnaressen voor wie
de prijs zeer onverwacht kwam.
De kopers van de eerste 45 premie
koop-woningen waren vorige
week bijeen in het houten ge
bouwtje aan de Rijndijk, dat
voorlopig als buurtcentrum fun
geert. Belangrijkste punt op de
agenda: de mogelijke uitbreiding
van de woningen. Door een ver
groting van de benedenverdie
ping met een meter negentig zou
de huiskamer aanzienlijk ver
groot kunnen worden. Het idee
was niet afkomstig van de aspi
rant-bewoners, maar van het
Bouwfonds.
Dat heeft te maken met de voorge
schiedenis. Het Bouwfonds en
de gemeente lagen aanvankelijk
met elkaar in de clinch over de
hoogte van de koopprijs. De ge
meente had berekend dat de hui
zen tegen een prijs gebouwd
konden worden, die achtduizend
gulden lager lag dan het Bouw
fonds in rekening bracht. Wet
houder Tesselaar (PvdA) van
volkshuisvesting weigerde de
grond uit te geven, als het Bouw
fonds niet met de prijs zou zak
ken. De bouw dreigde vertraagd
te worden en werd zelfs geheel
onzeker. Een onzekerheid die de
gegadigden in de problemen
bracht. Wat moesten zij met hun
optie voor een hypotheek? Wan
neer konden zij de oplevering
van hun huizen verwachten?
De bouwer ging uiteindelijk over
stag. Met de kopers werd bespro
ken wat er met het bedrag van
achtduizend gulden per woning
zou gebeuren. Unaniem was men
van mening dat het plaatsen van
hardhouten kozijnen (in plaats
van vurehout) een verbetering
was. Toen werd ook het idee van
de vergroting van de woonkamer
geopperd. Een uitbreiding die al
in het bouwplan was voorzien.
Als er nu extra heipalen de grond
in zouden gaan, dan zou in de
toekomst de uitbreiding eenvou
dig te realiseren zijn. Dat kon
ook nog allemaal voor die prijs.
Sterker, er resteerde ook dan een
bedrag van 5530 gulden per wo
ning. Dat bedrag zouden de ko
pers bij oplevering van de huizen
terug ontvangen.
Afgekeurd
De kopers verenigden zich in een
bewonerscomité, genaamde de
Ijsbaan. De vereniging, die ove
rigens nog in oprichting is,
schreef een brief aan het Bouw
fonds, waarin gevraagd werd of
het mogelijk was om de toekom
stige uitbreiding meteen bij de
bouw uit te voeren. Bedongen
werd ook dat resterend geld eer
der zou worden terugbetaald. Te
gelijk werd een enquête gehou
den onder de kopers naar de be
hoefte hieraan. Uit die enquête
bleek dat tenminste 26 kopers in
die uitbreiding geïnteresseerd
waren, mits voor een redelijke
prijs. Sindsdien werden de erva
ringen met het Bouwfonds
steeds slechter, aldus een lid van
het bewonerscomité. De brief
aan het Bouwfonds was 'niet ont
vangen'. Een tweede brief werd
daarom persoonlijk afgeleverd,
waarbij wel duidelijk werd dat
hij niet in dank werd aanvaard.
Het comité kreeg steeds meer de
indruk dat het Bouwfonds geïrri
teerd was over de gang van za
ken en niet meer verder wilde
praten met de kopers. Die indruk
werd versterkt toen het Bouw
fonds verklaarde dat de uitbrei
ding door de gemeente was afge
keurd, terwijl de gemeente dat
ten stelligste ontkende.
Woordvoerder De Gast van het
Bouwfonds moest vorige week
toegeven dat het gewijzigde
bouwplan uitgevoerd kon wor
den. Hij zei verder dat het niet
eerder mogelijk was geweest om
de kosten van de uitbreiding pre
cies voor te rekenen. Maar nu
had de aannemer dan toch een
prijs gemaakt. Het tot de nok toe
gevulde zaaltje wachtte met
spanning. "Maar u moet nu met
een ja of nee zeggen, want de
aannemer moet het materiaal
morgen bestellen", zei De Gast.
Groot geroezemoes in de zaal. De
kopers werden voor het blok ge
zet. De Gast krabbelde terug:
men kreeg bedenktijd tot uiter
lijk het einde van de volgende
dag. Even later werd dat maan
dagochtend.
Reputatie
De opwinding werd nog groter
toen de prijzen werden ge
noemd. Afhankelijk van de vraag
of de buren ook de uitbreiding
wilden varieerden de prijzen van
10.315 gulden tot 13.900 gulden.
"Een Ford Fiësta", rekende ie
mand om en schudde zijn hoofd.
Interim-voorzitter Van de Mark
van het bewonerscomité stelde
voor om eerst maar eens te pei
len of er - gezien de prijs nog
wel enige belangstelling be
stond. Die was meer dan gehal
veerd. Een tiental aanwezigen
stak aarzelend de vinger om
hoog. Hoe kon men zo snel be
slissen? Er moest immers nogal
wat veranderd worden. De hypo
theek, de gemeentegarantie.
Maar nog was het geduld van de
kopers niet genoeg op de proef
gesteld. Tja, als de interesse dan
zo gering was, dan zou het nog
wel eens duurder kunnen wor
den. Hoeveel duurder? Ja, dat
was niet te zeggen. "En dan te
bedenken", aldus een van de ko
pers, "Dat we eerst zeiden: Het
Bouwfonds Nederlandse Ge
meenten. Altijd doen. Die heb
ben een uitstekende reputatie.