Z
J
Toch Theater wil Leidse groepen nieuwe impulsen geven
Herman van Veen etaleert
opnieuw zijn vakmanschap
c
c
D
Collegium Musicum verrast
W0ENSDAG1JUNI1983
Kunst
Driedaags festival in de Waag
LEIDEN - Binnen het Waagfesti-
val heeft dit jaar voor de eerste
keer een minitheaterfestival
plaats, georganiseerd door de
stichting Toch Theater in oprich
ting, die in haar korte bestaan al
enkele opmerkelijke initiatieven
heeft ontplooid. Het Toch Thea
terfestival is een van de manie
ren waarop de nog geen jaar ou
de stichting het theaterleven in
Leiden nieuwe impulsen wil ge
ven. De andere wegen die de
stichting bewandelt zijn het naar
Leiden halen van groepen die
een interessante werkwijze heb
ben, voor het geven van voorstel
lingen en/of workshops. De
workshops zijn bedoeld voor
amateurs die het eerste begin
nersstadium voorbij zijn en na
een eerste kennismaking met het
theater wat dieper op de ver
schillende aspecten in willen
gaan. Bij de vier workshops die
in de afgelopen tijd georgani
seerd zijn, lag het accent op het
acteren. Het is echter mogelijk
dat in de toekomst ook work
shops gegeven zullen worden
met betrekking tot bijvoorbeeld
alternatieve manieren van decor-
bouwen.
Het minitheaterfestival is een lo
gisch uitvloeisel van deze activi
teiten. De stichting is namelijk
benieuwd te zien of de door haar
georganiseerde workshops de
cursisten inderdaad nieuwe
ideeën hebben opgedaan en hoe
ze die verwerkt hebben. Op don
derdag 2, vrijdag 3 en zaterdag 4
juni zullen verschillende Leidse
amateurgezelschappen zich aan
het publiek presenteren met
groepstheater, marionetten,
acrobatiek, commeda dell'arte,
onzichtbaar theater, dans enz.
Het zijn voornamelijk de onbe
kendere groepen, die zich nog
niet voluit aan het publiek heb
ben kunnen presenteren omdat
ze nog niet tot een echt program
ma gekomen zijn, hun program
ma te kort is voor een avondvul
lend stuk, of zij nog druk aan het
experimenteren zijn. Aan deze
groepen wil Toch Theater door
middel van dit festival de gele
genheid bieden iets van hun
werk te laten zien, samen met an
dere groepen. Het is vooral de
bedoeling dat uit deze kennisma
king met elkaar nieuwe impul
sen voortkomen. Daartoe dient
ook de zg. "vakaturemuur", een.
muur in de Waag waarop men
zijn ideeën en wensen kwijt kan,
contact kan leggen met gelijkge
stemden, informatie kan uitwis
selen.
Het programma: 2 juni: Must, een
zeer jonge theatergroep die "on
zichtbaar theater" maakt op de
Boalmanier: de acteurs bevinden
zich tussen hun publiek, spelen
hun rollen, maar zijn niet als ac
teurs herkenbaar. Het optreden
van Must zal de afsluiting zijn
van een daglang werken. Pan-
cras (Oost) brengt acht scènes
van zijn groepstheater, waarin de
tekst een minder belangrijke rol
speelt dan het beeld. Villa Mu
ziektheater is een wat bekendere
groep; het gezelschap brengt
"muziek voor wachtkamers".
Ixixi heeft een hoorspel van Jac
ques Hamelink omgewerkt tot
marionettentheater, met mario
netten van minstens een halve
meter hoogte.
3 juni: De Noorderzon met een col
lage, gemaakt op grond van so
lo's van de afzonderlijke
groepsleden. M-blame is een ge
legenheidsformatie met Rik van
Boeckel; hun "Op leven en
dood" is een combinatie van per
formance, theater en expositie.
Een groep van het LAK brengt
twee scènes in commedia dell'ar
te stijl. Villa brengt opnieuw
"Muziek voor wachtkamers".
4 juni: Pancras (Oost) speelt weer
"Acht scènes voor ketters";
Dansvariejant, dat al eerder op
tredens verzorgde in Leiden,
brengt een programma waarin
elementen van moderne dans en
dansexpressie worden gecombi
neerd. Onder voorbehoud zal
tenslotte Matrogoth een gedeelte
laten zien van de voorstelling die
het voorbereidt voor het Shaffy-
theater in Amsterdam.
JACQUELINE MAHIEU
Twee avonden in Leiden
LEIDEN Een sfeerteke
ning. Meer kan het echt
niet worden. Herman van
Veen terugbrengen tot
wat verloren recensie-re-
gels in een krant is on
recht doen aan het vak
manschap. Is onderwaar
dering van opgeroepen
emoties.
Gisteravond stond hij, door K&O
naar Leiden gehaald, in de Stads
gehoorzaal. Vanavond staat ie er
weer. Met z'n fiets en z'n viool.
Met z'n haast onhoorbaar gefluis
ter en dreigend geschreeuw. On
rustig zoeken z'n zinnen zich een
weg naar de toeschouwer. Om je
heen kijkend constateer je, dat
hij ontroert. Mensen kijken ge
fascineerd naar een pop die kin
dergeluiden maakt. Vergeten te
applaudiseren. Soms. Z'n pro
gramma is autobiografischer ge
worden. Gevoel en ratio draaien
zowel voor als na de pauze om
eikaars as. De meest afgrijselijke,
veel-lettergrepige Nederlandse
woorden komen ontroerend z'n
strot uit. Hij schreeuwt z'n emo
ties de zaal in. Over werkloos
heid bijvoorbeeld. Z'n beeldend
taalgebruik maakt de machtelo
ze component los uit een sociaal
verschijnsel, dat ook voor velen
van z'n toeschouwers zo'n harde
realiteit is geworden. En steeds
weer herinnert hy z'n publiek
aan de simpele eerste Kievit-
dwarsstraat in Utrecht, waar je
met een boksbeugel of een fiets-
ketting minder opviel dan met
een viool. Aan meneer Mok, die
Herman motiveerde viool te
gaan spelen. In een milieu waar
de viool even ingeburgerd was
als vrijheid van meningsuiting in
menig Oosteuropees land. Want
ook daarover gaat het program
ma. Herman is het stadium,
waarin hij z'n publiek bespeelt,
allang ontgroeid. Zelfs als hij
(verbale) nonsens de zaal in
zendt, luistert het publiek gretig.
Maar vele jaren geleden was het
'Harlekijnlied' verbaal toch ook
ongrijpbaar?
Een cabaretier ontleent z'n artis
tiek succes doorgaans aan twee
belangijke bouwstenen: woor
den en muziek. Van Veen boeit
echter ook met inhoudsloze
woorden, met gefluisterde re
gels, waarvan je alleen het be
langrijkste zelfstandig n
woord met enige moeite kun
verstaan. Hij speelt een humoris
tisch spel met woorden, die plot
seling achterwege blijven als he
gebaar, de mimiek of een sugges
tieve melodie de taak van hel
"uitdrukkingselement" heeft
overgenomen. Applaus gaat in
golven van meeslepend enthou
siasme door de zaal. Via een
bandopname speelt Herman met
dat applaus. Het applaus gaat
over in het geluid van regen. Het
verhaal lijkt verteld. De circel is
gesloten. Een liedje in het Duits
nog. Een punk-persiflage op
(Foto Jan Swinkels)
neun-und-neunzig Luftballons
van Nena. Een lied, getiteld
KGB-I. Ook nog CIA-I. De
broekspijpen opgestroopt.
Steeds terugkerend naar de zaal
om onbelangrijke informatie
over het lied aan te vullen met zo
mogelijk nog onbelangrijker in
formatie. KGB-I. CIA-I. Hij
maakt ritme door de klep van de
piano veelvuldig dicht te slaan.
Plotseling de opmerking: "Het
was oorlog, maar niemand ging
erheen". Vanavond zet Herman
van Veen net het trio Erik van
der Wurff, Nard Reijners en Cees
van der Laarse de Stadsgehoor
zaal weer op z'n kop. En nie
mand die dat zal willen verhinde
ren.
BERT KOEKEBAKKER.
LEIDEN - In het kader van het Waagfestival gaven het kamer
koor en het orkest van Collegium Musicum een concert in de
Waag. We nemen maar aan, dat het plotseling uitgebroken wel
dadige lenteweer een kwart van de stoelen onbezet liet.
Het is bij dergelijke goed zingende en spelende ensembles altijd
moeilijk uit te maken of men met gewone amateurs of muziek
studenten te doen heeft. Zijn ze, in dit geval allemaal bij de
universiteit betrokken? Zulke vragen rijzen vanzelf op. Al luis
terend en mij verwonderend over het niveau, dat deze jonge
zangers en muzikanten bereikt hebben, kon ik gemakkelijk die
vragen verdringen. Het werd een concert van interessante, deels
zelden te horen werken, van een lovenswaardige beknoptheid,
door een vrij korte pauze onderbroken.
Het kamerkoor (zeven dames en acht heren; waar vind je zo'n
verhouding!) zong onder de klankboetserende leiding van Nico
van der Meel, met levendige, dynamisch en voordrachtelijk ge
varieerde expressie, kostelijke Franse chansons uit de 16de
eeuw (dus modaal en zonder dominant septime-accoorden). Ze
hebben op allerlei manieren betrekking op de liefde en het hu
welijk pikant of tragi-komisch. De dirigent vertelde vooraf tel
kens waar het om ging. Het koor zong klankzuiver en suggestief
vertellend. Voorafgaand was Alessandro Scarlatti's "Missa ad
usum Capellae Pontificiae" heel wat schuchterder uitgevallen.
De klank was beschaafd en zuiver, maar weinig sprekend (het
Credo ontbrak). Haydns vier koorliederen met pianobegeleiding
bleken edel en melodieus (o.a. "Der Greis", dit was de oude heer
zélf), met herinneringen hier en daar aan de grote oratoria, maar
ze reikten (afgezien van de andere stijl) niet aan de Franse chan
sons.
Het orkest, onder Bruno de Greeve, deed kwalitatief niet voor het
kamerkoor onder. We hoorden drie van Dvorak's "Legenden"
waarin hij telkens een oud verhaal in muziek vertelt. Deze stuk
ken zijn doortrokken van de schone Tsjechische volkslied-folk-
lore. De leider vuurde aan tot een plastische vertolking. Nog
beter geslaagd vond ik het "Divertimento" van Adriaan Bonsel,
een frisse vierdelige reeks, waar je probleemloos van kunt genie
ten. Een bijzonder genoegen gaf het "groteske" Allegretto",
i de fagottist opviel.
JOHAN VAN WOLFSWINKEL.
Charles de Wol ff
K& O. orgelserie
LEIDEN - K&O organiseert ook
deze zomer een aantal orgelcon
certen. De reeks van zes concer
ten wordt vrijdagavond 3 juni in
de Hooglandse Kerk geopend
door de Leidse organist Joop
Brons. De hoboïst Han Kapaan
zal zijn medewerking aan dit
concert verlenen. Op het pro
gramma staan composities van
Scheidemann, Loeillet, Walther,
Quantz, Buxtehude, Sisato e.a.
De volgende orgelconcerten wor
den om de veertien dagen gege
ven. Op vrijdag 17 juni concer
teert in de Hartebrugkerk de be
kende organist Feike Asma.
Eveneens in de Hartebrugkerk
geeft Ben Fey op 1 juli een con
cert. Op vrijdag 15 juli zijn de or
ganist Jan Schmitz en de trom
pettist Malcolm Morton in de
Pieterskerk te beluisteren en op
29 juli bespeelt Charles de Wolff
het orgel in de Pieterskerk. Fol-
kert Grondsma sluit de serie zo
merorgelconcerten af op 12 au
gustus in de Hooglandsekerk.
K&O heeft trouwens voor de n
ziekliefhebbers nog meer in pet
to, n.l. twee zomeravondconcer
ten door het Nederlands Kamer
orkest. Op zaterdagavond 20 au
gustus concerteert het orkest on
der leiding van Horia Andreescu
in de grote zaal van de Stadsge
hoorzaal in Leiden. De bekende
fluitist Raymond Delnoye zal so
listische medewerking verlenen
in het concert voor fluit en orkest
van Hoffmeister. Verder staan
werken van Mozart en Constanti-
nescu op het programma. Op
vrijdag 2.6 augustus geeft het or
kest wederom een zomeravond
concert waarbij de cellist Herre
Jan Stegenga solist zal zijn in het
celloconcert in D van Haydn.
Daarnaast staan composities van
Mozart en Schubert op het pro
gramma. Toegangskaarten voor
deze beide orkestconcerten zijn
op het K&O-bureau verkrijg
baar.
Leidse bioscopen
LUXOR (121239): "Who dares wins",
da. 14.30, 19.00 en 21.30 uur, zo.
14.00,16.30,19.00 en 21.30 uur, 12 jr.
LIDO 1 (124130): "De bit", da. 14.30,
19.00 en 21.15 uur, zo. ook 16.45,16
jaar.
LIDO 2: "48 Hours", da. 14.30, 19.00
en 21.15 uur, zo. ook 16.45 uur, 16 jr.
LIDO 3: "An officer and a gentle
man", da. 19.00 en 21.15 uur, do. vr.
en di. ook 14.30 uur, 12 jr.
Fam. voorstelling: "Als je begrijpt
wat ik bedoel",za., zo. en wo. 14.30
uur, zo. ook 16.45 uur.
20.15 i
TRLANON (123875): "Ten to mid
night", da. 14.30,19.00 en 21.15 uur,
zo. 14.15, 16.30, 19.00 en 21.15 uur,
16 jr.
HEX (125414): "Zes Zweedse blond
jes op Ibiza", da. 14.30, 19.00 en
21.15 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Het grote verlan
gen", vr. en za. 23.30 uur, 16 jaar.
«oacopwi
Bioscopen Alphen
(voor reserveringen 01720-20800)
EURO 1: "De lift", da. 20.00, vr. tm.
zo. 18.45 en 21.15 uur, za., zo. en
woe. ook 13.45 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Bruisende bru
nettes", za. 24.00 uur, 18 jaar.
Euro 2: 'Ten to midnight", zelfde tij
den als Euro 1, za., zo. en woe. ook
14.00 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: 'Ten to mid
night", za. 24.00 uur, 16 jr.
EURO 3: "Evil dead", da. 20.00 uur,
vr. tm. zo. 18.45 en 21.15 uur, za., zo.
en woe. ook 14.00 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Ten to mid
night", za. 24.00 uur, 16 jr.
EURO 4: "The world according to
Garp", da. 20.00 uur, vr. tm. zo.
18.30 en 21.15 uur, al.
Kindermatinee: "Walt Disney's te
kenfilmgrabbelton", za., zo. en woe.
14.00 uur.
Nachtvoorstelling: "Het proefwerk",
za. 24.00 uur,18 jaar.
Bioscoop Voorschoten
(voor reserveringen 01717-4354)
GREENWAY: "De vierde man",
21.00 uur, vr. en za. 19.30 en J
uur, zo. 18.30 uur, di. 14.00 uu
14.30 c
"ET", za., zo. en woe. 15.45 i
"La Nuit de Varennes", zo. 21.00 u
ma. tm. woe. 20.15 uur, 16 jr.
Bioscopen Katwijk
(voor reserveringen 01718-74075)
CITY 1: "A Force of One", do. 14.45
en 20.00 uur, vr., za. en zo. 14.45,
19.00 en 21.15 uur, ma. en di. 20.00
uur, woe. 14.45 en 20.00 uur, 16 jr.
CITY 2: "The Entity", zelfde tijden als
City 1,12 jr.
CITY 3: "Halelujah voor e
vuisten", zelfde tijden, al.
CITY 4: "Karatefolterkamer", do.
14.45 en 20.00 uur, vr. 14.45,19.00 e
21.15 uur, 16 jr.
CITY 4: "Wraak der barbaren", zi
19.00 en 21.15 uur, zo. 14.45,19.00 e
21.15 uur, ma., di. en woe. 20.00 uur,
16 jr.
Kindermatinee: "Kuifje en het haai-
LEIDEN
Rijksmuseum voor Volkenkunde,
Steenstraat - 'In der minne schik
ken', t/m 4 juli, di. t/m za. 10-17, zo.
Rijksmuseum van Geologie en Mine
ralogie, Hoogl. Kerkgracht 17 -
'Energie uit eigen bodem', t/m 4 au
gustus, ma. t/m vrij. 10-17 uur, zo.
Galerie Denise Stephan (Bakkersteeg
18-20): tekeningen en etsen Trees
Klijn, vrüd. zat. en zond. 1.30-5.30
uur, t/m 30 juni.
De Bange Duivel - Rijndijkstraat 4,
aquarellen en grafiek van Günther
Wagner, tot 3/7, ma. t/m zo. 13.00 -
Galerie Denise Stephan - Trees
Klijn, tekeningen en etsen t/m 30/6,
vr., za., zo. 13.30 - 17.30 uur.
Exposities
Rijksmuseum voor Volkenkunde -
Steenstraat, tentoonstelling "Bhoe-
tan, land v.d. vreedzame draak", tot
22/8, di t/m za 10-17 uur, zo. 13-17 uur.
Openbare Bibliotheek - Nieuwstraat
4, tentoonstelling over het boekbin
den en al haar facetten; tot 14/6, ma,
woe, do van 10-20.30 uur, di en vr
van 10-17.30 uur en za van 10-13
OEGSTGEEST
Jacques van Bellen -
Arabische Tapisserien van Tjitske
Leiderdorp: Muzenhof - Jan de Waal,
olieverfschilderijen, tot 16/6, werk-
WASSENAAR
Auberge De Kieviet, Stoéplaan 27,
aquarellen en collages Frieda van
Voorst, 8 mei tot 16 juni, dag. behalve
Galerie Henk de Greef - Adrianastraat
10, "Landschap-impressies in Sepia"
rellen en zeefdrukken Jan van Zonne
veld, 7 mei tot 3 juni, di. 19-21 uur,
woe., do. en zo. 14-16 uur; le en 2e
Finksterdag 14-16 uur.
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Acade
misch Ziekenhuis behalve van dins
dag 13.00 uur tot woensdag 13.00 uur
(Diaconessenhuis) en van vrijdag
Ziekenhuizen
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis - doorlopende be
zoektijd van 16.00 uur tot 20.00 uur;
met uitzondering van:
de kinder- en jongerenafdeling: da-
Sportmedisch Advies Centrum:
Blessurespreekuur: Elisabethzieken-
huis Leiderdorp, 's maandags van
19.30-20.30 uur.
Bezoekuren St. Elisabeth-zieken-
huis:
Volwassenen: dagelijks van 14.00-
Kraamafdeling: dagelijks van 11.15-
12.00 uur (alleen voor echtgenoot) en
van 15.00-16.00 uur en van 18.30-19.30
Kinderafdeling: dagelijks van 15.00-
18.30 uur.
Afdeling C.C.U. (hartbewaking) dage
lijks van 14.00-14.30 uur en van 19.00-
19.30 uur.
Intensieve verpleging: dagelijks van
14.00-14.30 uur en van 19.00-19.30 uur.
Academisch ziekenhuis
Tel. 269111
Voor alle patiënten (behalve kinde
ren) zijn de bezoekuren als volgt
Avondbezoekuur afdeling Verlos-
14.30.-14.45 uur
Bpzoek aan ernstige patiënten
Wanneer voor ernstige patiënten
doorlopend bezoek wordt toegestaan
kan de hoofdverpleegkundige hier
voor speciale kaarten verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks 15.00-15.45 uur en 18.30-
19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdelingen
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30-
19.00 uur. (Alleen voor ouders van
kinderen kan er een afwijkende tijd
afgesproken worden met de hoofd
verpleegkundige).
Alphen aan den Rijn
Rijnoord:
Bezoektijden 's middags 14.30-15.15
uur, 's avonds 18.30-19.30 uur. Extra
bezoek voor de hartbewaking: 's och
tends 11.00-11.30 uur. Extra bezoek
voor vaders op de kraamafdeling: 's
avonds 19.30-20.30 uur. Kinderafde
ling 's middags 14.30-15.30 uur, 's
middags alleen voor ouders 14.30-
18.30 uur
^ud^lieuius
1 juni 1983
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
De "Java-Bode" bericht het
volgende over gevechten in
Atjeh op Sumatra. Daar het
Gouvernement verwittigd
was, dat bij Kroeng Raba een
benting werd gemaakt (ben
ting of benteng versterking,
fort, Red.) werd besloten eene
expeditie derwaarts te zen
den. In den nacht van den 10-
den Mei rukten de troepen uit
Kotta Radja, bestaande uit
800 man infanterie, mt cava
lerie, 4 kanonnen, sappeurs
en ambulance, te zamen 1100
man, naar Boekit Seboen. Na
een scherp gevecht werd een
benting genomen en de vij
and uit zijn positie verdre
ven. In de veronderstelling
dat de Atjehers waren heen
getrokken, keerde men terug
maar op den terugweg naar
Boekit Seboen werden de
troepen aan alle zijden aan
gevallen en vervolgd tot on
der het geschut van de ver
sterking te Boekit Seboen. Het
totale verlies der onzen was
19 gewonden en 5 dooden.
Men zegt, dat de Atjehers 34
dooden en 51 gewonden verlo
ren. De "Koningin Emma"
verleende mede haar hulp,
door van de reede van
Kroeng Raba op des vijands
positie te vuren. Op denzelf
den datum toerden twee Cht-
neezen, bij klaarlichten dag,
op een kwartier wandelens
van Kotta Radja vermoord.
Geheel Groot Atjeh verkeert
in staat van oorlogde Atje
hers worden dadelijks stout
moediger, door hun voortdu
rend succes, lederen dag ver
wacht men dat Kotta Radja
en Oleh-leh zullen worden
aangevallen. Laatstgenoem
de plaats is versterkt.
Vijftig jaar geleden:
Een sedert drie dagen woe
dende boschbrand heeft in het
Japansche district Saghalian
geweldige boschgebieden en
verscheidene dorpen in asch
gelegd. Gevreesd wordt, dat
honderden dorpelingen in de
vlammen om het leven zijn
gekomen. Men is er nog steeds
niet in geslaagd het vuur een
halt toe te roepen.
