C en A wil geen
aandelen kopen
in parkeergarage
c
Leerlingen moeten een discussie kunnen
Noorlander: "Wij kunnen
Driessenplein bebouwen"
Wegens problemen met nieuwbouw
Bijenstal in
polderpark
Cronesteyn
Werk in
uitvoering
VAKTAAL
ZATERDAG 28 MEI 1983
LEIDEN - C en A voelt er in de huidige situatie niets voor om geld te steken in de
parkeergarage, die het aannemersbedrijf Du Prie aan het Levendaal wil bouwen. Het
bedrijf, dat al zo'n twintig jaar tevergeefs tracht tot nieuwbouw in het Leidse cen
trum te komen, vindt dat de gemeente eerst in dat opzicht duidelijkheid zou moeten
scheppen.
Leiden
De parkeergarage kan er niet ko
men zonder steun van het be
drijfsleven. Volgens de opzet van
Du Prie wordt er vier miljoen
van de bank geleend ter financie
ring van het plan en moet één
miljoen komen van het bedrijfs
leven, dat aandelen voor duizend
gulden per stuk kan kopen.
Voor bedrijfsleider Jünger van de
Leidse vestiging van C en A is de
weigering van het Amsterdamse
hoofdkantoor een enigszins pijn
lijke zaak, omdat hij als secreta
ris van de Stichting Leidse Bin
nenstad een van de grote pleitbe
zorgers is van de parkeergarage
aan het Levendaal (die moet ko
men op de plaats waar de zeepfa
briek Sanders heeft gestaan).
Maar hij kan zich het standpunt
van zijn 'baas' wel voorstellen.
"Kijk, investeren is niet zo moei
lijk, maar daar is wel een gebaar
van het gemeentebestuur voor
nodig. Maar in Leiden schijnt het
allemaal moeilijk te moeten
gaan, terwijl andere gemeentebe
sturen met open armen klaar
staan".
Al eerder heeft C en A afgezien van
de grootse verbouwings- en
nieuwbouwplannen die het kle
dingmagazijn aan de Breestraat
had. Het plan is nu om het nieu
we filiaal niet te laten doorlopen
tot aan de Langebrug. Het ver
kleinde plan blijkt echter op be
zwaar te stuiten bij de gemeente.
Het afhaken van C en A als kandi
daat-aandeelhouder hoeft niet te
betekenen dat de bouw van de
Sanders-parkeergarage niet
doorgaat. Zijn andere pet opzet
tend, die van secretaris van de
Stichting Leidse Binnenstad,
toont Jünger zich daaromtrent
optimistisch. Du Prie kreeg on
langs twee maanden uitstel van
de gemeente om de financiering
van zijn plan rond te krijgen.
Volgens Jünger heeft de mid
denstand in de omgeving van de
parkeergarage in het algemeen
positief gereageerd op het plan,
hetgeen kan leiden tót de uitgifte
van vierhonderd aandelen. Daar
zitten ook grotere zaken als V en
D, P en C en Lampe bij. Vierhon
derdduizend gulden is dus min
of meer binnen; resteert een gat
van zes ton.
"Waar we ons nu op gaan richten
zijn vooral de bedrijven, de ban
ken, de kantoren", zegt Jünger.
"Ten tweede: we gaan met de
bank praten over de financie
ring. Misschien is er meer moge
lijk. We kunnen in elk geval zeg
gen: we hebben zelf 400.000 gul
den bijeen. Ten derde moet er ge
sproken worden met de gemeen
te. Die stelt nogal hoge eisen aan
het uiterlijk van de garage. Op
dat punt is flink te bezuinigen".
Het is de bedoeling dat de kopers
van de vierhonderd aandelen die
er tot nu toe uitgegaan zijn, te
bundelen in één organisatie, die
als onderhanelingspartner kan
optreden.
De stichting toont zich ook ingeno
men met de suggestie van bouw
bedrijf Noorlander om op het Ir.
Driessenplein een parkeergarage
neer te zetten (zie ook elders op
deze pagina). Hoewel Du Prie
daar concurrentie van vreest
voor 'zijn' garage aan het Leven
daal. "Wij zijn voorstander van
een aantal parkeergarages", zegt
Jünger. "Het zou toch prachtig
zijn als binnen een jaar de Di-
grosgarage (aan de Langegracht),
Sanders en de garage op het Ir.
Driessenplein er zouden ko
men".
Afscheid van
rechercheur
LEIDEN - De Leidse politie heeft
gistermiddag afscheid genomen
van adjudant G. Hulsbos, die de
laatste jaren de leiding had over
de dagelijkse gang van zaken bij
de recherche. Hij gaat met pen
sioen, oftewel functioneel leef
tijdsontslag, zoals dat bij de poli
tie heet.
Hulsbos is in 1948 als agent in Rot
terdam begonnen en kwam in
oktober 1951 naar Leiden. Hij
werkte achtereenvolgens bij de
algemene dienst en de afdeling
verkeer. In 1967 werd hij als bri
gadier wachtcommandant bij de
geüniformeerde dienst, waar hij
later bij de afdeling planning
ging werken. In 1976 werd Huls
bos adjudant en in 1979 ging hij
naar de justitiële dienst.
Hij was voorts van februari 1972 tot
maart 1979 voorzitter van de
Leidse afdeling van de Algeme
ne Christelijke Politie Bond.
Verder vervulde hij in Leiden, en
thans in zijn woonplaats Leider
dorp, kerkelijke functies.
Expositie
geeft beeld
van Japan
LEIDEN In het Rijksmuseum
voor Volkenkunde werd gister
morgen de tentoonstelling "Ja
pan, profiel van een kuituur" ge
opend. De tentoonstelling geeft
een beeld van een aantal cultuu
raspecten van het traditionele en
hedendaagse Japan. Te zien zijn
o.a.: kleding, huisinrichting, cal-
ligrafie en voedsel.
Het bijzondere van deze kleine ten
toonstelling is evenwel dat er
voor het eerst echt rekening is.
gehouden met blinde, slechtzien
de en slechthorende mensen. Er
zijn cassettebanden met muziek
en algemene informatie over Ja
pan. Verder is er een gesproken
rondleiding over de tentoonstel
ling. En er zijn ook brailletek-
sten. Voor slechthorenden is een
zogenaamde ringleiding aanwe
zig.
LEIDEN - In het polderpark
Cronesteyn is gistermiddag
een nieuwe bijenstal geopend
van de Vereniging tot Bevor
dering der Bijenteelt. De heer
Speelziek, voorzitter van de
landelijke vereniging, open
de de stal met het plaatsen
van een nieuwe bak op een
van de bijenkorven. De nieu
we bijenstal de oude moest
weg in verband met de in
richting van het polderpark
- zal deel gaan uitmaken
van een kinderboerderij in
Cronesteyn.
De nieuwe bijenstal is er een
van de twee die de vereniging
in Leiden heeft. Ook in het
Heempark staat er nog een.
De nieuwe stal zal vooral
worden gebruikt bij cursus
sen in de bijenteelt. Deze cur
sussen passen in de doelstel
ling van de vereniging om de
belangstelling voor bijenteelt
te bevorderen.
LEIDEN - "Het gaat mij om de continuïteit van ons be
drijf. Het doel is om bouwvolume te scheppen, zodat we
ons personeel aan het werk kunnen houden. Wij hebben
350 mensen in dienst. Daarom willen we ook in Leiden
dolgraag aan de slag en daarom ben ik naar wethouder
Fase gestapt en gezegd: Wij kunnen het Ir. Driessenplein
bebouwen, overeenkomstig het bestemmingsplan". Dat
zegt A.H.F. Swaak, adjunct-directeur van Noorlander
Bouw BV.
door
Leo Maat
Het bespelen van dit Japanse instrument was onderdeel van de officiële
opening van de tentoonstelling in het museum voor volkenkunde.
(foto Holvast)
wordt door i
altijd gedacht: rekening houden
met gehandicapten kan niet.
Neem de blinden. Ze zien met
hun handen; je kunt die r
toch niet aan de spullen laten zit
ten. Welnu, hier blijkt dat je wel
degelijk rekening kunt houden
met bünden en mensen die
slecht zien of horen".
"Dit keer hebben we geen kant-en
klaar plan ingediend. Wij hebben
in Leiden te vaak meegemaakt
dat wij de plannen maakten die
uiteindelijk door een ander wer
den uitgevoerd. De laatste jaren
hebben we plannen gemaakt
voor De Overdekte, voor San
ders, noem maar op. Voor de Ste
venshof hebben we hele boeken
geschreven. Daar gaat enorm
veel kapitaal en energie in zitten.
En dan is het een hele teleurstel
ling als zoiets aan je neus voorbij
gaat. Je bent daar ook emotio
neel bij betrokken".
Belegger
"Bij Sanders was het bovendien zo
dat we een belegger bereid had
den gevonden om te investeren.
Daar moet dan de Raad van
Commissarissen aan te pas ko
men, die het geld er speciaal voor
reserveert. Om dan naar zo'n re
latie toe te moeten en zeggen:
sorry, het gaat niet door; dat is in
ons vak geen beste beurt. Dat
heeft die relatie me ook erg kwa
lijk genomen. Vandaar dat we
ons nu anders opstellen. We to
nen ons bereid, maar wachten af
of de politieke wil er is, voordat
we aan het tekenen en rekenen
gaan."
"Het enige dat we tot nu toe heb
ben gedaan is aan architect Van
Oerle te vragen of het mogelijk is
om op het Ir. Driessenplein te
bouwen wat er in het bestem
mingsplan staat: Een parkeerga
rage voor 350 auto's, 6500 vier
kante meter met showrooms,
kantoren of bedrijven en veertig
tot vijftig woningen. En dat kon.
En wij zeggen met onze ervaring:
Het is ook financieel haalbaar.
Verder hebben we de winkeliers
vereniging van de Haarlemmer
straat om commentaar gevraagd.
Als die er tegen zouden zijn,
hoefden we er niet eens aan te
denken".
Steun
In een brief van de 'Ondernemers
vereniging Promotion Haarlem
merstraat en Omgeving' schrijft
voorzitter Palm: "Het heeft ons
bijzonder verheugd van u te ver
nemen dat er serieuze plannen
zijn ontwikkeld voor de bouw
van een parkeergarage op het Ir.
Driessenplein. Het belang van de
uitvoering van dit project is zeer
groot. De stallingsmogelijkheid
voor de automobilist zal de be
reikbaarheid van de binnenstad
voor hem in belangrijke mate
doen toenemen". De vereniging
denkt dat dit een stimulans zal
zijn voor markt en winkels en
zegt onvoorwaardelijke steun toe
aan dit plan. "Het is wenselijk en
van economisch belang dat op
niet al te lange termijn met de
bouw een aanvang wordt ge
maakt", aldus de voorzitter.
Wat de invulling van het plan be
treft kan Swaak nog niet veel
zeggen. "Of het showrooms moe
ten worden en dan nog voor
meubelzaken, dat weet ik niet.
Het kan wat ons betreft bijvoor
beeld ook de autobranche zijn.
Dat zal ons eerlijk gezegd een
zorg zijn. Het gaat, zoals gezegd,
er uitsluitend om een project van
de grond te krijgen. Want ik sta
liever met ideeën in de krant,
dan met een massale ontslagaan
vraag".
Het lr. Driessenplein: plaats
Bristol Shoes
LEIDEN - Aan de Langegracht
is vorige week de schoenen- en
jeanszaak Bristol Shoes ge
opend. De winkel heeft een
grote vloeroppervlakte, ver
deeld over twee verdiepingen.
De zaak is gehuisvest in het
voormalige pand van Mijn-
ders-meubelen, dat naar Win
kelhof in Leiderdorp is ver
huisd. Bristol Shoes heeft ves
tigingen onder meer in Den
Haag.
Mampaey
LEIDEN - Het installatiebedrijf
Mampaey BV heeft vorige
week een rayonkantoor in Lei
den geopend in het pand He
renstraat 46. Het technisch bu
reau Mampaey is gespeciali
seerd in aanleg en onderhoud
van cv en installaties voor air
conditioning (luchtbehande
ling). Op het Leidse rayonkan
toor werken zes personen in
binnen- en buitendienst. Mam
paey verricht sedert 1975 regel
matig werk in Leiden, met na
me in het kader van de renova
tie van woningen. Mampaey
kreeg onlangs opdracht voor
zeshonderd huisaansluitingen
voor stadsverwarming in de
Stevenshofpolder. Het hoofd
kantoor van Mampaey is ge
vestigd in Haarlem. De geza
menlijke Mampaey bedrijven
hebben een personeelsbestand
van 250 personen en een jaar
omzet van omstreeks veertig
miljoen gulden. De service-af
deling van het Leidse rayon
kantoor, overigens tevens de
tailhandel voor cv, gas en sani
tair, is dag en nacht bereik
baar, ook in het weekeinde.
Zirkzee
LEIDEN Het isolatie/al umi-
niumwerken bedrijf Zirkzee,
gevestigd aan de Middelste
gracht, gaat naar het industrie
terrein in de Merenwijk. De
verhuizing houdt verband met
de stadsvernieuwing in de wijk
Pancras-Oost. De raadscom
missie voor economische za
ken ging deze week akkoord
met de grondruil. Zirkzee
krijgt aan de Flevoweg de be
schikking over een perceel
grond ter grootte van circa 900
vierkante meter.
Nederlands: De Gijsbrecht kost nog maar een paar lessen
LEIDEN - Een heel cahier heeft hij
vol geschreven over de verande
ringen in zijn vak. W. Buddingh',
leraar Nederlands aan de Rem
brandt Scholengemeenschap,
kan er een avondvullend pro
gramma over maken. Voor zijn
boekenkast gezeten - zo heeft hij
alles binnen handbereik - begint
hij met de 'Gijsbrecht' eruit te
halen. Een klassieker die op de
HBS van weleer slaapverwek
kend werd behandeld.
"Tja, als ik mijn eigen schooltijd
vergelijk met die van de leerlin
gen van nu, zijn we tegenwoor
dig, zoals dat zo fraai wordt ge
noemd, wel meer kindgericht be
zig. Je kiest een werkwijze die
past bij de leerlingen én bij je
zelf'. Dat laatste zegt hij met eni
ge nadruk.
"Vroeger had je nogal wat ver
plichte leerstof en daar moest je
je aan houden of je dat nu leuk
vond of niet. 'De Gijsbrecht' van
onze hoog gewaardeerde dichter
en toneelschrijver Vondel werd
behandeld van september tot
aan de Kerst. Tegenwoordig
doen we dat in een paar lessen,
üls we het toch doen!".
Buddingh' heeft in de loop van de
tijd een eigen werkwijze ontwik
keld voor het behandelen van de
oude Nederlandse literatuur
(voor 1880). Hij kan het niet over
zijn hart verkrijgen de leerlingen
over deze cultuur helemaal in het
ongewisse te laten. Buddingh:
"Het is erg moeilijk om deze stof
aantrekkelijk over te dragen.
Omdat lang niet iedereen ge
schiedenis in het pakket heeft,
Wat heeft er'zich na de invoering
van de mammoetwet in 1968 op
de scholengemeenschappen voor
mavo/havo en vwo afgespeeld? De
vakkenpaketten zijn ingevoerd,
de leerstof is veranderd en de
schoolboeken zijn mooier gewor
den. In deze serie 'vaktaal' komen
docenten van Leidse middelbare
scholen oan het woord, die kri
tisch zullen vertellen over leerlin
gen, schoolboeken en de ontwik
kelingen binnen hun eigen vak.
mist een groot aantal leerlingen
de noodzakelijke basiskennis. Je
moet er verschrikkelijk veel om
heen vertellen. Ook blijft het ou
dere Nederlands voor velen een
probleem".
door
Saskia Stoelinga
Buddingh' houdt na dit verhaal
een pleidooi voor het voorzichtig
hèrtalen van deze literatuur. Dat
maakt haar aantrekkelijker. Hij
zou het in elk geval betreuren en
een verschraling van het onder
wijs vinden als over een paar jaar
de oude Nederlandse klassieken
door geen leerling meer zouden
worden gekend.
Aantrekkelijk
De leraar Nederlands is van me
ning datje er als docent alles aan
moet doen om het literatuuron
derwijs zo aantrekkelijk moge
lijk te maken. Dit poogt hij onder
andere te bereiken door de klas
te laten luisteren naar het prach
tige stemgeluid van hoofdrolspe
ler Ko van Dijk in het toneelstuk
'Schakels' van Herman Heijer-
mans, terwijl de leerlingen de
tekst vóór zich hebben. "Zo
wordt lezen van üteratuur een
lust", meent Buddingh. Op deze
manier kunnen de leerlingen
eveneens kennis maken met de
befaamde voordrachtskunste-
naar Albert Vogel, die op de
plaat voorleest uit het werk van
zijn geliefde schrijver Couperus.
De ogen van de Neerlandicus
krijgen een bezielende glans als
hij over deze twee mensen uit-
wijdt.
Buddingh': "Dit betekent overi
gens niet dat ik de mening ben
toegedaan dat alles wat onderwe
zen wordt ook 'leuk' moet zijn.
Mijn grondprincipe is dat je ze
ook dingen moet leren die niet
leuk zijn of waar ze geen zin in
hebben, en dit moet gebeuren
voordat ze negentien zijn, want
in het latere leven moet je ook
zoveel dingen doen die niet aan
genaam zijn".
Wat de meeste leerlingen niet zo
appreciëren zijn schrijfoefenin
gen en grammatica-onderricht.
"De traditionele zinsontleding
kan beslist niet worden gemist",
zegt Buddingh' gedecideerd. In
de brugklas begint hij met het
herhalen van de basisgrammati
ca, waarvan als het goed is een
groot deel al op de lagere school
is behandeld. "Het nut? Hoe kun
je bij Duits de naamvallen be
heersen of bij Engels de woord
volgorde bepalen als je niet kunt
ontleden? En grammatica is
heus niet alleen noodzakelijk om
de collega's in de vreemde talen
een dienst te bewijzen, maar ook
om de taalbeheersing te beïn
vloeden".
Betrekkelijk nieuw zijn aan de
Rembrandt Scholengemeen
schap het gebruik van een gepro
grammeerde instructie voor
grammatica-onderwijs en het
hanteren van een computerpro
gramma voor het schrijven van
werkwoordsvormen.
Prikkelen
Buddingh': "Voor het opstellen
van een betoog geldt eigenlijk
hetzelfde: hoe groter de hoeveel
heid aangeboden uitdrukkings
middelen in je lessen, hoe groter
de taalvaardigheid. Daar kun je
in het maatschappelijk leven wat
mee doen".
Veel meer dan vroeger wordt nu in
de les door de leerlingen zélf ge
daan aan luister- en spreekvaar
digheid. "Kijk, in mijn tienertijd
was het alleen de leraar die
sprak: wij luisterden en stelden
af en toe een vraag. Dat eenrich
tingsverkeer is weggevallen.
Leerlingen moeten nu zowel
mondeling als schriftelijk een
behoorlijk betoog in elkaar kun
nen zetten en een discussie kun
nen leiden".
Buddingh' eist van zijn boven
bouw-leerlingen dat ze vooraf
gaand aan een discussie over een
zelfgekozen onderwerp in helde
re bewoordingen de ernst en de
aard van een probleem voor de
klas uitleggen. Vervolgens moet
de aan de beurt zijnde inleider
(m/v) met oplossingen komen die
door hem kritisch onder de loep
worden genomen; daarna moet
hij een discussie leiden, zodanig
dat de toehoorders ook tot pra
ten worden gedwongen.
Prikkelend dus? "Precies", ant
woordt Buddingh'. "Ik probeer
ze in de loop van de jaren daar
voor ook de nodige 'trucjes' bij te
brengen". Van een plank pakt hij
een stapel boeken. Het zijn voor
het merendeel Amerikaanse
handboeken, die ingaan op het
effectief leren schrijven, spreken
en denken. "Het is heel vreemd
voor het examen bij voorbeeld
wordt van leerlingen geëist dat
ze een goed betoog op papier
kunnen zetten of een samenvat
ting kunnen maken - echter een
goed leerboek hiervoor ont
breekt in Nederland. Net of er op
dit gebied niets valt te leren. Zo
word ik gedwongen zelf een
boek samen te stellen".
Kopiëren
Voor Buddingh' is het een pro
bleem dat de kopieermachine de
grootste leverancier is van de
leermiddelen. Hij stelt voor per
gekopieerd artikel tien cent aan
auteursrechten te betalen. "Heel
vaak gebruik ik journalistieke of
wetenschappelijke artikelen -
net zoals ze dat op het examen
krijgen - om te laten zien hoe een
tekst is opgebouwd of hoe be
paalde stijlmiddelen worden ge
hanteerd. Onlangs heb ik ze een
aantal artikeltjes van de bioloog
en literator Midas Dekkers voor
gelegd. Het zou veel te duur zijn
om ze allemaal een boekje van
hem te laten aanschaffen. Maar
op deze manier laatje ze wel ken
nis maken met een nieuw Neder
lands boek. Misschien dat één
leerling het naderhand koopt".
"In mijn vak lopen een heleboel
dingen door elkaar heen. Het is
niet zo: vandaag gaan we een
uurtje dit of dat doen. Je pro
beert een heleboel zaken met el
kaar te combineren. Ook probeer
ik steeds andere onderwerpen
aan te dragen: het onderwerp
'energie' by voorbeeld kunnen ze
niet meer luchten of zien. Je gaat
naar andere mogelijkheden zoe
ken. Als je voorstelt eens iets aan
poëzie te doen merk je dat daar
een grote aversie tegen bestaat
"Dat snappen we toch niet",
wordt er dan al bij voorbaat ge
roepen. Als je dan op de man af
vraagt wie ooit een bundel heeft
ingezien, blijken dat er één of
twee te zijn. Heel eigenwijs denk
ik: daar zou ik wel eens verande
ring in willen brengen".
Poëzie
Twee flinterdunne boekjes met
slappe kaft komen te voorschijn.
Eén van Driek van Wissen en de
andere van Jan Boerstoel. "Ca
baretachtige teksten in de vorm
van poëzie. Daar begin ik mee. Je
merkt dan dat de weerstand
steeds minder wordt. Met de he
dendaagse literatuur hebben ze
ook veel moeite". Lachend: "Uit-
trekselboeken zijn natuurlijk
gauw verouderd. Op basis van
recensies en interviews probeer
je ze dan een indruk te geven van
een nieuw boek of een debute
rende schrijver. Je moet niet
denken dat een hele klas na zo'n
bespreking onmiddellijk naar de
bibliotheek of boekhandel holt.
Nee, na verloop van tijd merk je
dat sommigen je aanbevelingen
hebben opgepakt en dat doet me
dan deugd".
"Tja, dat spreekt haast vanzelf zou
ik zeggen. Een goed leraar houdt
zijn vak bij. Ook op wetenschap
pelijk gebied. Bij mijn werk heb
ik erg veel steun aan wat onder
zoekers in het vak taalbeheer
sing ontdekken. Ik durf zelfs te
stellen dat je als Neerlandicus
zelf ook verplicht bent op gezette
tyden in het openbaar te spreken
of te publiceren. Je krijgt dan
tenminste met dezelfde proble
men te maken als waarmee je
leerlingen ook worstelen".
Voorzitter Speelziek verricht de openingshandeling van de bijenstal in Cronesteyn.