Denen schrappen
in NAVO-besluit
Wapengekletter Syrië en PLO
-c
Strauss wil vrede
coalitie bewaren
Kernproef
Frankrijk
op Mururoa
>-
Nowosti: MX-raket
is chantagemiddel
Franse en Britse raketten
in wapenoverleg betrekken
Onderhandelingstermij n verlengen'
Hasjvangst
in Antwerpen
Britse
politici
op jacht
naar de
kiezer
Einde politiestaking Peru
Guerrillagroep neemt
verantwoordelij ldieid
moord op VS-militair
Bemanning
Egyptisch
rampschip
in arrest
VRIJDAG 27 MEI 1983
WELLINGTON (Reuter/UPI)
- Frankrijk heeft gisteren in
zijn proefgebied Mururoa in
de Stille Oceaan ondergronds
een kernbom tot ontploffing
gebracht. Het was een bom
van naar schatting 70 kiloton.
Australië, dat enkele weken ge
leden geprotesteerd had te
gen eerdere proeven, heeft al
aangekondigd bij FYankrijk
een krachtig protest tegen de
nieuwe kernproef in te zullen
dienen. De minister van bui
tenlandse zaken, Bill Hay-
den, zei in het parlement dat
de Franse regering hem tij
dens een recent bezoek aan
Frankrijk had meegedeeld
dat het de proeven op Muru
roa zou beperken tot kleine
explosies.
MOSKOU (UPI) De Amerikaan
se MX-raket dient als "chantage
middel" om de Sowjet-Unie zo
ver te krijgen dat ze bij het raket-
tenoverleg in Genève de Ameri
kaanse voorstellen aanvaardt.
Dit staat vandaag in een com
mentaar van het Russische pers
bureau Nowosti.
Het persbureau, dat de omstreden
kernraket een wapen-voor-de-
eerste-klap noemt, oefent ook
kritiek op het Huis van Afgevaar
digden omdat dit fondsen heeft
vrijgemaakt voor ontwikkeling
van de MX, terwijl het enige tijd
geleden nog een "freeze-resolu-
tie"
Buitenland
"In alle eerlijkheid gezegd heeft
Washington de MX-raket nodig
om de sowjet-Unie in Genève te
chanteren tot het aanvaarden
van de Amerikaanse voorwaar
den. Maar de Sowjet-Unie is
geen verslagen land en men kan
Moskou geen dictaten opleg
gen", aldus Nowosti dat er op
wees, dat het Kremlin bereid en
gereed is een antwoord op de
MX te vervaardigen.
Het Amerikaanse Huis van Af
gevaardigden ging eerder deze
week akkoord met het reserve
ren van ruim 1,8 miljard gulden
voor ontwikkeling van de MX-ra
ket, terwijl de Senaat heeft inge
stemd met het openen van fond
sen voor de raket die president
Reagan heeft beschreven als
"vredeshandhaver".
Volgens Nowosti is de MX een aan
valswapen omdat deze raket
wordt opgesteld in silo's van de
verouderde Minuteman-raket
die waarschijnlijk een aanval van
Sowjet-zijde niet zouden overle
ven, en derhalve nutteloos zou
zijn als terug-slag-wapen.
Als de MX geen eerste-klap-raket
is, zo vraagt Nowosti zich af,
"waarom wordt hij dan opge
steld in de Minuteman-silo die
onder Amerikaanse deskundi-'
gen als kwetsbaar te boek
staat?". "De MX-raket is hele
maal geen vredeshandhaver, ook
al zegt de president van wel. Het
is overduidelijk een wapen-voor-
de-eerste-klap", aldus Nowosti.
"Duizend oorlogskoppen op de
MX (10 ladingen op 100 raketten)
scheppen zelfs een dominant po-
tentieel-voor-de-eerste-klap te
genover de op land geplaatste
ICBM's van de Sowjet-Unie, die
ongeveer 70 procent uitmaken
van het totale strategische arse
naal aan Russische zijde", aldus
Nowosti. ICBM's staat voor in-
ter-continentale ballistische ra
ketten.
De volgende ronde in de slag om
de MX-raket heeft over ongeveer
twee weken plaats. Dan stemt
het congres over de militaire uit
gaven in het begrotingsjaar 1984.
In een later stadium komt de MX
opnieuw aan de orde, als de
Amerikaanse volksvertegen
woordiging, later deze zomer, de
defensiebegroting behandelt.
Westduitse topmilitair:
FRANKFORT (DPA) De nieuw benoemde inspecteur-generaal
van het Westduitse leger, generaal Wolfgang Altenburg, heeft
zich uitgesproken voor het inbrengen van de Franse en Engelse
kernwapens in de ontwapeningsbesprekingen met Moskou. Ge
neraal Altenburg, die de hoogste positie in de Bundeswehr be
kleedt, vindt wel dat deze raketten niet vallen in de categorie
middellange-afstandswapens, waarover Amerikanen en Russen
in Genève onderhandelen. Maar in afzonderlijke besprekingen
zouden deze wapens wel aan de orde moeten komen, aldus Al
tenburg in een interview met de Frankfurter Rundschau.
De Britse en Franse kernraketten hebben geen afschrikkende
werking tegenover de SS-20 raketten van de Sowjet-Unie. Ze
behoren volgens Altenburg tot het strategisch potentieel, verge
lijkbaar met de intercontinentale wapens waarover wordt on
derhandeld in het SALT-overleg.
De Franse en Engelse kernwapens dienen ter verdediging van het
eigen grondgebied en zijn uitdrukkelijk niet bedoeld ter verde
diging van de bondgenoten. Maar ze zijn wel gericht op de Sow
jet-Unie. Daarom moet met de Sowjet-Unie worden besproken
op welke wijze deze wapens in het ontwapeningsoverleg wor
den betrokken, aldus Altenburg.
KOPENHAGEN (Reuter/DPA) Denemarken is na een dramatisch debat in het parle
ment afgestapt van belangrijke delen van het NAVO-dubbelbesluit.
Het parlement heeft de regering in
bindende besluiten opgedragen
aan te dringen op verlenging van
de termijn voor de Geneefse on
derhandelingen tussen de VS en
de Sowjet-Unie over verminde
ring van te land gestationeerde
kernwapens voor de -middellan
ge afstand in Europa voor het ge
val er voor het eind van dit jaar
geen akkoord wordt bereikt. Vol
gens het dubbelbesluit zou de
NAVO bij het uitblijven van een
akkoord voor het eind van dit
jaarr beginnen met de plaatsing
van 572 nieuwe Amerikaanse ra-
ketten in Europa in vijf landen:
Pershing-2's in West-Duitsland
en Kruisraketten in Nederland,
België, Engeland en Italië. Deze
raketten hebben elk een kern
kop.
De meerderheid van het parlement
besloot op voorstel van de in de
oppositie zijnde sociaal-demo
craten de regering ook op te dra
gen om te pogen te voorkomen
dat nieuwe kernraketten in Eu
ropa worden geplaatst zolang de
Amerikaans-Russische onder
handelingen duren. Met 83 tegen
70 stemmen bij twee onhoudin-
gen en 24 absente leden droeg
het parlement het door de con
servatieven geleide minder
heidskabinet van premier Poul
BRUSSEL (ANP) De Belgische
Rijkswacht heeft in samenwer
king met de douanediensten in
Antwerpen en de politie van die
havenstad beslag kunnen op leg
gen 6,5 ton hasj. Het gaat om de
grootste vangst van verdovende
middelen in de Belgische histo
rie. De Rijkswacht had zes
vrachtwagens no.dig om de drugs
te vervoeren. Ze raamt de han-.
delswaarde ervan op (omgere
kend) 55 miljoen gulden.
De zaak kwam aan het rollen toen
afgelopen zondag bekend werd
dat er op een parkeerterrein in de
buurt van Breda drie mensen
waren ingerekend die ervan ver
dacht werden twee laadkisten,
afkomstig uit de haven van Ant
werpen, te hebben gestolen. Het
ging om een Nederlander, een
Oostduitser en een Belgische
vrouw. Een bedrijf in Antwerpen
had een klacht ingediend over
die diefstal.
Schlüter voorts op te bevorderen
dat de Britse en Franse kernwa
pens in het Geneefse overleg
worden meegerekend.
Engeland en Frankrijk beschikken
op het ogenblik samen over 162
kernwapensystemen met in to-
taal 290 kernkoppen. De Sowjet-
Unie zou op het ogenblik 243 SS-
raketten met 729 kernkoppen op
West-Europa hebben gericht.
Volgens het besluit van het parle
ment dient het aantal SS-20-ra-
ketten van de Sowjet-Unie in Eu
ropa zo te worden verminderd
dat plaatsing van de 572 nieuwe
Amerikaanse raketten door de
NAVO niet meer nodig is.
Denemarken heeft zijn grondge
bied verboden verklaard door
kernwapens. Ofschoon het niet
direct betrokken is bij het NA
VO-besluit wordt verwacht dat
het evenals andere NAVO-lan-
den zal bijdragen in de kosten
van de plaatsing, al werd in de
cember ook op voordracht van
de sociaal-democraten besloten
elke nieuwe Deense betaling ten
behoeve van de ontwikkeling
van steunpunten voor de nieuwe
Amerikaanse raketten 'tot nader
order' op te schorten.
De nieuwe besluiten van het parle
ment noemde premier Schlüter
een 'steek in de rug' van de bond
genoten van Denemarken in de
NAVO. "Ik vrees dat Denemar
ken steeds meer het risico loopt
te gaan worden beschouwd als
een tweederangs NAVO-lid", zo
zei hij.
Denemarken kan binnen de NAVO
zeker op krachtig verzet rekenen
tegen zijn standpunt inzake mee
tellen van de Britse en Franse
kernwapens. Beide betrokken
landen zowel als de NAVO in
haar geheel hebben een Rus-
sisch-voorstel daartoe afgewe-
Marathon
Een veertigtal Canadezen, van
wie de oudste 77 en de "Ben
jamin" 57 jaar is, doorsnijdt
sinds dinsdag op de fiets van
west naar oost Canada, een
rit van 7.000 kilometer.
Een 70-jarige deelnemer kan
pas sinds een paar maanden
fietsen. Bedoeling van de te
gen 15 september eindigende
fietsmarathon is de Canadese
autoriteiten aan te sporen tot
het inrichten van recreatie
centra voor bejaarden.
Oplichter
Belgische opsporingsdiensten
zijn koortsachtig op zoek
naar een oplichter die er van
door is met een half miljard
Belgische franken, dat is bij
na 28 miljoen gulden. Het
gaat om de 47-jarige Robert
L. uit Huppaye, dat tussen
Leuven en Namen ligt. De
man is met zijn gezin met de
noorderzon vertrokken.
Het bedrag waarmee hij er van
door is gegaan kan volgens
de politie nog aanzienlijk ho
ger liggen dan de 28 miljoen.
Vrijdag merkten buren dat het
dure meubilair uit de riante
villa van de man werd wegge
haald. Sinds die tijd is het ge
zin spoorloos.
LONDEN (AP) - De Britse verkie
zingscampagne is in volle gang
en premier Thatcher en opposi
tieleider Michael Foot schromen
niet het uiterste voor hun partij
te doen.
Zo liet Thatcher zich in een truck
hijsen in een fabriek in Otley. Zij
vond het een griezelige zaak, dat
het voertuig automatisch stopt
wanneer het tegen een obstakel
dreigt aan te rijden.
Labour-leider Michael Foot kwam
voor een heel andere verrassing
te staan. Hij werd op de mond ge
kust door een langbenige jonge
dame, die plotseling uit een
groepje mensen te voorschijn
kwam.
(Foto's AP)
De vloedgolf die gisteren Japan trof was zo krachtig dat vissersbootjes
zomaar op de pier werden geworpen. De vloedgolf werd veroorzaakt door
een sterke aardbeving, waarbij 32 personen werden gedood.
(Foto UPI)
KEULEN - Volgens de Beierse mi
nister-president en CSU-voorzit-
ter Franz Josef Strauss is de vre
de in de Westduitse regerings
coalitie niet verstoord. Dat zei hij
gisteren op het 31e partijcongres
van de CDU in Keulen.
Strauss verklaarde dat hij heel
goed weet dat München niet
Bonn is. Woensdag had bonds
kanselier Helmut Kohl tegen de
781 gedelegeerden gezegd dat ie
dereen in de Union weet dat de
bondsregering haar zetel in
door
Hans Amesz
Bonn heeft. Dat was een terecht
wijzing voor Strauss, die steeds
maar blijft eisen dat de invloed
van hemzelf èn de CSU op de re-
geringspolitiek groter moet wor
den.
De Beierse minister-president uit
te zich op het CDU-congres,
waar hij als gast sprak, nogal te
rughoudend. Hij begon zijn toe
spraak weliswaar met de ironi
sche opmerking: „Ik moet u een
hartelijk grüss Gott uit de heime
lijke hoofdstad doen", maar hij
liet er geen twijfel aan bestaan
dat hij, Strauss, helemaal geen
behoefte heeft aan een „coalitie
kring" die naast of boven de re
gering zou fungeren.
Wel herinnerde de CSU-chef eraan
dat Helmut Kohl op 19 maart van
dit jaar had beloofd dat tijdens
een gesprek tussen de drie voor
zitters van de regeringspartijen,
Kohl (CDU), Genscher (FDP) en
Strauss (CSU), nog bestaande
problemen aan de orde zouden
komen.
Verder verklaarde hij dat er niet al
leen een ommekeer in de econo
mische, financiële en sociale po
litiek moet komen, maar dat ér
ook een „morele ommekeer" in
de maatschappij moet plaats vin
den. Strauss waarschuwde er
voor dat de Union niet uitslui
tend een „Wirtschaftspartei"
mag worden.
Op het gebied van de Duitsland-
politiek riep de Beierse minister
president dat er geen stappen te
rug mogen worden gedaan. Wel
dient de verhouding tussen ge
ven en nemen van en door Oost
en West-Duitsland beter gere
geld te worden dan tijdens de so-
ciaaldemocratisch-liberale rege
ringscoalitie.
LIMA (Reuter) - Een staking van de paramilitaire politie in Peru is giste
ren na een dag geëindigd. Dit nadat een akkoord was bereikt over een
salarisverhoging.
Woensdag was voor drie dagen de noodtoestand afgekondigd in Lima
nadat ongeveer duizend man van de Guardia Civil in staking ging om
kracht bij te zetten aan looneisen.
De zwaar bewapende politiemannen bezetten woensdag in het kader van
hun actie hun kazerne.
WASHINGTON (UPI) - Syrië en
de Palestijnse bevrijdingsorgani
satie PLO hebben hun legers in
de Bekaa-vallei in Libanon on
langs versterkt met 2500 man
schappen. Dit is vernomen in
kringen van de Amerikaanse in
lichtingendienst.
Volgens deze bronnen hebben de
Syriërs het aantal manschappen
in de Bekaa-vallei met duizend
militairen verhoogd tot iets meer
dan 40.000. Berichten als zouden
zich 50.000 Syrische soldaten in
Libanon bevinden zijn overdre
ven, aldus de bronnen. Verder
heeft de PLO 1500 manschappen
naar de Bekaa-vallei gestuurd,
waar de Syriërs en de Palestij nen
tegenover de Israëliërs staan.
Het totaal aantal Palestijnse strij
ders in Libanon komt hiermee
tussen de 12.000 en 15.000 te lig
gen, zo werd gezegd in Washing
ton.
De versterkingen doen de span
ning in Libanon stijgen. De Is
raëlische premier Menachem Be
gin heeft hierover dan ook zijn
bezorgdheid geuit tegenover de
Amerikaanse president Ronald
Reagan. De oorlogsdreiging nam
woensdag ook al toe door twee
luchtincidenten boven Libanon.
Israël meldde dat de Syriërs te
vergeefs hadden geprobeerd Is
raëlische verkenningsvliegtui
gen te onderscheppen. In Liba
nese veiligheidskringen werd
vernomen dat een onbemand Is
raëlisch verkenningstoestel is
neergehaald door een Syrische
raket. Ondanks deze incidenten
ging de Israëlische luchtmacht
gisteren door met het uitvoeren
van verkenningsvluchten boven
Libanon.
Volgens de Amerikaanse bronnen
bereidt Syrië grootscheepse le-
geroefeningen voor op eigen
grondgebied. Volgens bepaalde
berichten zouden deze oefenin
gen ten zuiden van de hoofdstad
Damascus worden gehouden, op
de vlakte tegenover de door Is
raël bezette Golan-hoogte.
Waarschuwing
Israël heeft Syrië via de Verenigde
Staten gewaarschuwd niet "met
vuur te spelen" in Libanon. Dat
meldde de Israëlische radio, die
daarbij vice-premier David Levy
aanhaalde. Levy zei de Syrische
poging om Israëlische verken
ningstoestellen te onderschep
pen met grote ernst te bekijken.
"De Syriërs spelen een heel ge
vaarlijk spel. Ik hoop dat het een
psychologische oefening is die
van voorbijgaande aard is", al
dus de vice-premier.
Amerikaanse functionarissen ver
klaarden er overigens aan te twij
felen dat Damascus aanstuurt op
een oorlog met Israël. Zij sloten
echter niet uit dat het tussen Is
raël en Syrië tot een treffen komt
door een verkeerde taxatie van
eikaars militaire activiteiten.
Ook Israël heeft zijn troepenmacht
op de Golan-hoogte en langs de
Israëlisch/Syrische bestandslijn
in Libanon versterkt, zo is uit Is
raëlische militaire bron verno
men. Langs het front bleef het
gisteren rustig, maar "de span
ning is duidelijk gestegen", zo
werd gezegd.
De Israëlische minister van com
municatie, Mordechai Zippori,
zei gisteren in een interview te
geloven dat Syrië geen oorlog zal
beginnen, hoewel hij botsingen
niet uitsluit. Hij wees er daarbij
op dat Damascus binnen het be
reik ligt van de Israëlische artil
lerie in Oost-Libanon.
De Libanese president Amin Ge-
mayel heeft de Arabische landen
opgeroepen een topconferentie
of een buitengewone zitting van
de Arabische Liga t<? houden om
Libanons standpunt ten opzichte
van het akkoord met Israël uit
een te zetten. "Deze bijeenkomst
zou tevens een gelegenheid zijn
om diegenen die Libanon in deze
toestand brachten ter verant
woording te roepen", aldus Ge-
mayel. Hij liet blijken zelf ook
niet bijzonder gelukkig te zijn
met de overeenkomst. Gemayel
zei dat zijn land het minst slechte
heeft gekozen waar het de keus
had tussen het voortduren van
de Israëlische bezetting of het te
kenen van een akkoord met Is
raël.
SAN SALVADOR (UPI) - Een
linkse Salvadoriaanse guerrilla
groepering heeft gisteren ver
klaard verantwoordelijk te zijn
voor de dood van een Ameri
kaanse militair.
De strijdkrachten voor bevrijding
van het volk ("Popular Libera
tion Forces") - die geldt als de ra
dicaalste van vijf guerrillagroe
pen die de militaire junta in El
Salvador te vuur en te zwaard be
strijden - hebben bij een radio
station in San Salvador een com
munique afgegeven waarin zij
zich voor de dood van Schaufel-
berger verantwoordelijk stellen.
In het bericht stond dat de mari
nier gedood is "uit wraak voor de
criminele interventie van het
yankee-imperialisme".
Een woordvoerder van de Ameri
kaanse ambassade zei dat "men
het communiqué bestudeert".
Waarnemers wijzen er op dat de
Salvadoriaanse guerrillastrijders
een eigen radiostation hebben en
in het verleden zelden een com
munique hebben afgegeven bij
andere radiostations.
Nog geen week geleden voorspel
de Schaufelberger dat de Ameri
kaanse militaire adviseurs in de
Middenamerikaanse staat - er
zijn er 55, die tot taak hebben de
Salvadoriaanse strijdkrachten te
oefenen in bestrijding van de
guerrillagroepen - binnenkort
het doelwit zouden kunnen wor
den van de opstandelingen, om
dat door de Amerikaanse marine
geoefende Salvadoriaanse mili
tairen de afgelopen tijd veel suc
ces hebben gehad bij de strijd te
gen de guerrillabeweging. "Als
zij (de opstandelingen) er achter
komen wat hen is overkomen,
verwacht ik dat ze hun zinnen
zullen zetten op de Amerikaanse
adviseurs"., aldus de marinier
nog geen week voor zijn dood.
Schaufelberger is de eerste Ameri
kaanse militair die in El Salvador
is gedood sinds president Rea
gan in 1981 besloot adviseurs
naar El Salvador te sturen. De
president heeft inmiddels ver
klaard dat de moord op Schau
felberger "onze houding niet zal
veranderen. Die behelst dat wij
het noodzakelijk achten door te
gaan met zowel de economische
als militaire hulp aan El Salva
dor".
ABOE SIMBEL (Reuter) Alle
42 bemanningsleden van het
Egyptische passagiersschip,
dat woensdag uitbrandde op
het stuwmeer voor de As-
soeandam in de Nijl, zijn gis
teren gearresteerd. In op
dracht van de openbare aan
klager werden zij naar de ge
vangenis in Assoean overge
bracht. Gevreesd wordt dat
in totaal 317 personen zijn
omgekomen bij de scheeps
ramp, zo hebben Egyptische
functionarissen meegedeeld.
Aanklager Ahmed Heli onder
zocht gisteren het wrak van
het schip "Ramadan 10" en
de twee boten die het op
sleeptouw had, om achter de
oorzaak van de felle brand te
komen. Hij zei dat uit verkla
ringen van passagiers bleek
dat sommige brandblusappa-
raten op de schepen leeg wa
ren en -dat andere werden
vernield door het vuur.
Het schip was op weg van As
soean naar Wadi Haifa in Soe
dan toen de brand woensdag
in alle vroegte uitbrak. De
brand ontstond vermoedelijk
door het ontploffen van een
gasfles. Uit verklaringen is
gebleken dat het vuur zich
zeer snel verspreidde.
De 26-jarige Paul Klinkhamer
uit Amsterdam, die meevoer
op het schip, verklaarde dat
het vuur aan een kant van de
''Ramadan 10" begon en zich
in ongeveer twee minuten
over de drie vaartuigen had
verspreid. Hij zei dat weinig
mensen konden zwemmen
en dat daarom het aantal
slachtoffers,zo hoog is. Klink
hamer, zelf een zeeman, zei
samen met zijn Franse vrien
din ongeveer veertig mensen
te hebben gered.
ADVERTENTIE
De Vaderlandse Fietsvakantie.
Dat is door
de Friese wouden peddelen.
We gaan maar niét naar het buitenland. We maken er een
Vaderlandse Fietsvakantie van. InFriesland.Dat heel wat meer
dan meren te bieden heeft. Ons uitgangspunt is Heerenveen,
het Friese Haagje. We fietsen door de boswachterij Appelscha.
En langs de Linde, die door een natuurreservaat stroomt.
In Wolvega bezoeken we de oudheidkamer in de molen daar.
In Olberkoop staat een te gek standbeeld vaneen geit.
Dorpsnamen als Bontekoe, Knijpe, Rottevalle en Kat lijk (met
een prachtige klokkestoel) nodigen uit voor een kijkje.
We gaan ook naar Dokkum, Nederlands noordelijkste stad.
In Moddergat pakken we 't Fiskershüske mee en kijken we uit
over het wad. We hebben voor kamperen gekozen en onze
campings tijdig gereserveerd.
De fietsenvakman,
de boekhandel, de VW's,r
de ANWB en stichting:
fiets! Postbus 7120,
1007JC Amsterdam,
tel. 020-446993, hebben
prima suggesties en 1
leuke boekjes voor allerlei Vaderlandse Fietsvakanties.
Vakantie op de fiets. Dan doe en zie je nog eens iets.
