r -
'Schuhu': surrealistisch sprookje
Opera voor volwassenen en (oudere) kinderen
Herman van Veen naar Leiden
Oud-studenten
beconcurreerd
DONDERDAG 26 MEI 1983
UTRECHT De opera "Schuhu en de vliegende prinses", naar het gelijknamige toneelstuk van
Peter Hacks, vertelt hoe een arme kleermaker en zijn vrouw in plaats van een tiende kind een ei
krijgen. Daaruit kruipt een "Schuhu" half mens half vogel, die over merkwaardige toverkrachten
blijkt te beschikken en die verliefd wordt op een vliegende prinses met wie hij na veel avonturen
vertrekt naar een land hoog in de wolken waar altijd vrede heerst.
Deze opera van de Oostduitse com
ponist Udo Zimmermann ging in
1976 in Dresden in wereldpre
mière en de produktie in het ka
der van het Holland Festival is
de eerste enscenering buiten
Duitsland. De regisseur is dezelf
de als in Dresden, de internatio
naal befaamde Harry Kupfer, en
de decors en kostuums werden
ontworpen door Reinhard Hein-
rich, die o.a. door zijn ontwerpen
voor de Bayreuther Festspiele
internationale bekendheid ver
wierf. Heinrich, die al geruime
tijd in ons land verblijft om de
voorstelling voor te bereiden,
omschrijft "Schuhu" als een
sprookje met een surrealistische
inslag: "Eerder surrealistisch en
poëtisch dan absurdistisch, zoals
op de affiches staat. Het verhaal
is in eerste instantie bedoeld
voor volwassenen, het is ook een
beetje gecompliceerd, maar als
kijkspel is de voorstelling bijzon
der geschikt voor oudere kinde
ren, ook door het invlechten van
Nederlandse dialogen en het
werken met herkenbare beelden.
Ik denk ook dat elke leeftijds
groep wel iets zal kunnen oppak
ken van de filosofische achter
gronden, van de vrijheidsdroom
door
Paul Korenhof
LEIDEN - Herman van Veen (foto)
komt dinsdagavond 31 mei en
woensdagavond 1 juni met zijn
nieuwste show naar de Leidse
Stadsgehoorzaal. De voorstellin
gen worden gegeven onder auspi
ciën van K&O.
De show, die als titel 'Programma
198211983' draagt, bevat een
mengeling van liedjes, absurde
invallen, bizarre grappen, pan
tomime en muziek. De fans van
Herman van Veen zullen volgens
K&O ongetwijfeld gelukkig zijn
met deze show daar de sterke ele
menten uit van Veens vorige
shows duidelijk herkenbaar blij
ven zonder dat hij successen van
vroeger er nog eens in verwerkt.
De show is nieuw, maar Van
Veen is Van Veen gebleven, zo
verzekert K&O.
Herman van Veen wordt tijdens
beide voorstellingen begeleid
door Erik van der Wurff (toet
sen), Nard Reynders (klarinet,
saxofoon en accordeon) en Cees
van dér Laarse (contrabas en
basgitaar).
die elk individu toch heeft. Schu
hu, een kruising van een mens
met een wijze uil, is daarvan de
personificatie, maar het is alle
maal heel luchtig gehouden. Het
begint met clowns, de dirigent
die komt aanwandelen en een
draaiorgeltje op het toneel, en in
een circusachtige sfeer met
geïmproviseerde kostuums en
decors gaan die clowns dan alle
rollen in dit verhaal spelen. We
hebben er ook veel akrobatiek en
pantomime in verwerkt, de zan
gers zijn lang voor de repetities
begonnen al met een mime-trai-
ning begonnen, en eigenlijk zou
je deze voorstelling een olympia
de voor zangers kunnen noemen.
Het is daarom ook een ideale
opera voor jongen zangers, om
dat er in totaal veertien zangers
in ongeveer gelijkwaardige par
tijen voor nodig zijn".
Een van de decorstukken, een 46
meter lang voordoek dat laat zien
wat Schuhu al vliegend allemaal
ziet, werd onder leiding van
Heinrich vervaardigd door kin
deren van de Nicolaas Maes-
school in Amsterdam: "Ik wilde
daarmee de naïveteit van het ge
heel onderstrepen en ik hoopte
bovendien dat die kinderen er
een extra spontaan element zou
den inbrengen. Eerst heb ik ze
het verhaal verteld en toen zijn
ze in groepjes aan het werk ge
gaan. Het waren heel gewone
kinderen, niet speciaal hiervoor
uitgezocht, maar ze werkten zo
spontaan en begaafd, dat ik nu
begin te begrijpen waarom schil
ders als Rembrandt en Van Gogh
juist uit dit land afkomstig zijn".
Met het Heiner-Müller-festival in
Den Haag zorgt "Schuhu" voor
een sterk Oostduits element in
het huidige Holland Festival. In
hoeverre is dit representatief
voor theaterleven in de DDR?
"Müller is helemaal niet kenmer
kend voor het toneel in de DDR.
Hij is een typische intellectueel
die in de DDR helemaal niet zo
hoog aangeschreven staat als in
Reinhard Heinrich met leerlingen van de Nicolaas Maesschool uit Amsterdam aan het werk.
het westen. Ik kan ook niet zeg
gen dat er wel iets als een typisch
DDR-theater bestaat. Het is daar
ook naar inhoud en thematiek
even veelzijdig als in elk land,
maar het wordt natuurlijk wel
gedragen door bepaalde per
soonlijkheden of populaire vor
men en stijlen. Net als in het wes
ten heerst er wel een soort pessi
misme, maar dat lijkt me toch
constructiever dan hier, en in dat
opzicht is het slot van "Schuhu"
wel karakteristiek. Ik krijg wel
de indruk dat de mensen daar
meer levenskracht hebben dan
hier, waarschijnlijk juist omdat
het leven daar zoveel moeilijker
is. Hier in het westen kun je elke
confrontatie uit de weg gaan,
(Foto Jaap Pieper)
daar niet. De enorme vrijheid
hier ontneemt je de noodzaak om
voor je leven te vechten en ik zie
dan ook in het leven van de jon
geren in Amsterdam eigenlijk al
leen maar een groeiende hulpe
loosheid. Dat is "het ongeluk van
het paradijs" en daardoor ont
staat juist een uitzichtloos pessi
misme dat in "Schuhu" zeker
niet te vinden is".
(Voorstellingen: 28 mei Utrecht, 31
mei, 2,4 en 8 juni Amsterdam, 11
juni Scheveningen).
LEIDEN - De kaarten leken
bijvoorbaat geschut. Menela-
os. Odysseus, Agamemnon,
Klytemnaestra en Iphigeneia
konden het gisteravond on
mogelijk opnemen tegen Ju-
ventus Turijn, dat, geheel in
stijl, in Athene een titanen
strijd voerde. Evenmin tegen
de 'Bevrijdende Lach' op de
VPRO-televisie
In de Leidse Schouwburg trok
ken toneelspelen de oud-stu
denten daarom gisteravond
tydens de eerste opvoering
van 'Een Meisje in ruil voor
Wind' van de Franse auteur
Andre Obey veel minder be
zoekers dan tijdens de pre
mière van dit stuk op 15 april
1953 in Parijs. Of Julien Ber-
theau zich destijds een beter
regisseur toonde dan Arne
Koefoed gisteravond? Ach',
echt belangrijk is dat allang
niet meer. Klary Schipper,
die ook Klytemnaestra, de
echtgenote van Agamemnon,
neerzette, had een uitsteken
de vertaling afgeleverd. Wel
iswaar te ongepolijst toen
haar vertaling de lippen van
een dode, jonge infanterist
verliet. Maar doorspekt met
voldoende beelend taalge
bruik om diezelfde vertaling
het predikaat 'adequaat en
nauwgezet' mee te geven.
Huib Versluys groeide gister
avond bovendien als Koning
van Argos en Mykene en Op
perbevelhebber van het
Griekse leger uit tot degene,
die het beste z'n rol beheerste
en het duidelijkst articuleer
de. In z'n rol zit bovendien
een functioneel soort ar
rogantie, die Obey ooit be
slist zo bedoeld zal hebben.
Simon, de oppasser van Aga
memnon, zou wat minder
aarzelend z'n tekst moeten
uitspreken en in de vertwij
felde monoloog van Iphige
neia, dochter van Agamem
non en Klytemnaestra, zou
wat meer wanhoop en vervol
gens vastberadenheid kun
nen doorklinken.
Tenslotte heeft Andre Obey
van deze vrij kleine rol, haast
aan het einde van het toneel
stuk, een soort 'sleutelscène'
gemaakt. Iphigeneia wordt
toch geofferd en Odysseus
constateert, dat de wind op
steekt. Als vanavond de tent
van het hoofdkwartier van
Agamemnon niet weer hele
maal tot vrijwel op de grond
inzakt, kan de tweede voor
stelling beslist aan zeggings
kracht winnen.
BERT KOEKEBAKKER
NiefAMJ-
KOMPMCCW
vMtffTitrnr x
VOORB£NDlN£>, J
NgefTHgraiAiMsn
zo
gvgNweR.
Bioscoop Voorschoten
(voor reserveringen 01717-4354)
GREENWAY: "De vierde man", do.
21.00 uur, vr. en za. 19.30 en 21.30
uur, zo. 18.30 uur, di. 14.00 uur, 16
jr.
Kindermatinee: "Donald Duck's zo
merfeest", za.en zo., 14.00 uur, woe.
14.30 uur.
"ET', za.. zo. en woe. 15.45 uur, al.
"La Nuit de Varennes", zo. 21.00 uur,
ma. tm. woe. 20.15 uur, 16 jr.
Bioscopen Katwijk
(voor reserveringen 01718-74075)
CITY 1"A Force of One", do. 14.45
en 20.00 uur, vr., za. en zo. 14.45,
19.00 en 21.15 uur, ma. en di. 20.00
uur. woe. 14.45 en 20.00 uur, 16 jr.
CITY 2: "The Entity", zelfde tijden als
City 1,12 jr.
CITY 3: "Halelujah voor een paar
vuisten", zelfde tijden, al.
CITY 4: "Karatefolterkamer", do.
14.45 en 20.00 uur, vr. 14.45,19.00 en
21.15 uur, 16 jr.
CITY 4: "Wraak der barbaren", za.
19.00 en 21.15 uur, zo. 14.45,19.00 en
21.15 uur, ma., di. en woe. 20.00 uur,
16 jr.
Kindermatinee: "Kuifje en het haai-
Nlgfe ANPg*
ONitnou aar
pof9. PAKOA
feUCCCÉ»!,
VAASWek'
Bioscopen Alphen
(voor reserveringen 01720-20800)
EURO 1: "De lift", da. 20.00, vr. tm.
zo. 18.45 en 21.15 uur, za., zo. en
woe. ook 13.45 uur. 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Bruisende bru
nettes", za. 24.00 uur, 18 jaar.
Euro 2: "Ten to midnight", zelfde tij
den als Euro 1, za., zo. en woe. ook
14.00 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: 'Ten to mid
night", za. 24.00 uur, 16 jr.
EURO 3: "Evil dead", da. 20.00 uur,
vr. tm. zo. 18.45 en 21.15 uur, za., zo.
en woe. ook 14.00 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Ten to mid
night", za. 24.00 uur, 16 jr.
EURO 4: "The world according to
Garp", da. 20.00 uur, vr. tm. zo.
18.30 en 21.15 uur, al.
Kindermatinee: "Walt Disney's te
kenfilmgrabbelton", za., zo. en woe.
14.00 uur.
Nachtvoorstelling: "Het proefwerk",
za. 24.00 uur,18 jaar.
iKZAU
ÉR AAN
PPNK£N
onze volkshelden verkopen
teöenw00rdi6
hun medailles,
a)\ excellentie,
eé®. en ze maken
(htu \óoede prijzen
0e medailles
zi3n namelijk
v van buk
dat is wel
pionliok,
6eneraal.
Gemeentehuis: Paulien van der Zee,
cancas-reliëfs en papierschep werk,
tot 21/6, werkdagen van 8-17 uur.
Leytherode: Hoogmadeseweg 56 -
wandkleden Ans Trago, tot 27/5,
dag 10-20 uur.
WASSENAAR
Auberge De Kieviet, Stoeplaan 27,
aquarellen en collages Frieda van
Voorst, 8 mei tot 16 juni, dag. behalve
maandags.
Galerie Henk de Greef - Adrianastraat
10, "Landschap-impressies in Sepia"
van René Boelen, t/m 11/6, zon en ma
gesloten.
WARMOND
Oude Raadhuis, Dorpstraat Aqua
rellen en zeefdrukken Jan van Zonne
veld, 7 mei tot 3 juni, di. 19-21 uur,
woe., do. en zo. 14-16 uur; le en 2e
Pinksterdag 14-16 uur.
Galerie De Pomp - Hetty Geursen,
pentekeningen en collages; Aal
tien Zierikzee, Keramiek, woe,
do, zo 14-16 uur, za 11-16 uur, di
19-21 uur. t/m 29/5
ZOETERWOUDE
Art Galery J.V.C.-Energieweg 41, ex
positie Walter v. Gogh, tot 1/6, ma tot
vr van 9-17 uur.
Exposities
GALANTINE
VAN KIP
Zet 1 kg magere kippe-
poelet op met 11 water,
stukje foelie, blaadje
laurier, 2 schijfjes ci
troen, enkele takjes pe
terselie, snufje tijm en
zont en peper naar
smaak. Laat de bouillon
ruim 2 uur trekken. Ze
ven en na afkoeling vet
er af scheppen. Daarna
Rijksmuseum voor Volkenkunde -
Steenstraat, tentoonstelling "Bhoe-
tan, land v.d. vreedzame draak", tot
22/8, di t/m za 10-17 uur, zo. 13-17 uur.
Openbare Bibliotheek - Nieuwstraat
4, tentoonstelling over het boekbin
den en al haar facetten; tot 14/6, ma,
woe, do van 10-20.30 uur, di en vr
van 10-17.30 uur en za van 10-13
OEGSTGEEST
Kunstcentrum Lange Voort - plas
tieken, foto's, kleuretsen en abstrac
te werken, tot 29/5, di, wo, do, vr
van 13.30-17.30 uur, vr. ook 19-2]
uur. za. 12-17 uur.
Oegstgeest: Jacques van Bellen -
Arabische Tapisserien van fjitske
Ketting-Zijlstra, t/m 25/6, di t/m do
9-18 uur. vr 9-21 uur, za 9-17 uur.
Leiderdorp: Muzenhof - Jan de Waal,
olieverfschilderijen, tot 16/6, werk
dagen van 14-18 uur en op za. van
9-12 uur.
OA.HEEL
PIONLIOK.
driekwart titer laten in-
koken. Snijd enkele
worteltjes in dobbel
steentjes en kook deze,
met wat doperwtjes, in
Neem de pan van het
belsteentjes gesneden
korrels uit een blikje,
stukjes augurk en een
zeer fyn gesnipperde
rode paprika. Week 12
blaadjes gelatine 5 mi
nuten in koud water en
bouillon op. Schep de
1 FUiberke
Jommeke is verdwenen
zet deze na afkoeling
ruim 4 uur in de koel
kast Geef er versge-
roosterd brood en boter
bij
WINA BORN
Ziekenhuizen
Bezoek aan ernstige patiënten
Wanneer voor ernstige patiënten
doorlopend bezoek wordt toegestaan
kan de hoofdverpleegkundige hier
voor speciale kaarten verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks 15.00-15.45 uur en 18.30-
19.00 uur.
14.45 en van
afd. dagelijks
14.00-14.45 uui
Klasse
Kraamafdeling: dagelijks van 11.15-
12.00 uur (alleen voor echtgenoot) en
van 15.00-16.00 uur en van 18.30-19.30
Bij de kroning van keizer
Alexander van Rusland
vroeg deze aan eene dame,
hoe zij de feesten gevonden
had. "Prachtig, Sire", ant
woordde zij vereerd en zij
voegde er, weinig overdacht,
aan toe: "Wat is het jammer,
dat zij zoo zelden voorko
men!"
gewoerd zulk een koude lucht
stroom was waar te nemen,
en wat dit te beteekenen had
met het oog op de naderende
weersgesteldheid. Spotvogels
beweerden, dat de conduc
teurs zelf niet wisten hoe het
met hun kraag gesteld was,
daar hunne kleeding (bij een
temperatuur als heden moe
ten ze nog winterkostuum
dragen) in zulk een toestand
verkeert, dat de aanwezige
luchtgaten bij de grootste hit
te genoegzamen tocht doorla
ten! Misschien dat tegen den
volgenden herfst wel voor zo
merjasjes gezorgd zal wor
den....
reis hadden weten te bevrij
den en twintig ganzen, die
zich in dezelfde wagon bevon
den, hadden gedood en ge
deeltelijk verslonden, waar
door een waar bloedbad was
ontstaan.
Kleine troepen, communisten
zijn Zaterdag te New-York
verscheidene restaurants bin
nengedrongen, waar zij de
ruiten stuk sloegen en andere
vernielingen aanrichtten, de
bezoekers lastig vielen en de
kellners mishandelden. De
politie moest van den gum
mistok gebruik maken om de
orde te herstellen, hetgeen
s'echts na veel moeite gelukte.
Bezoektijden kinderafdelingen:
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30-
19.00 uur. (Alleen voor ouders van
kinderen kan er een afwijkende tijd
afgesproken worden met de hoofd
verpleegkundige).
Kinderafdeling: dagelijks van 15.00-
18.30 uur.
Afdeling C.C.U. (hartbewaking) dage
lijks van 14.00-14.30 uur en van 19.00-
19.30 uur.
Intensieve verpleging: dagelijks van
14.00-14.30 uur en van 19.00-19.30 uur.
Academisch ziekenhuis
Tel. 269111
Voor alle patiënten (behalve kinde
ren) zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30-
19.30 uur.
Avondbezoekuur afdeling Verlos
kunde 18.00-19.00 uur.
Praematurenafdeling dagelijks van
Alphen aan den Rijn
Rijnoord:
Bezoektijden 's middags 14.30-15.15
uur, 's avonds 18.30-19.30 uur. Extra
bezoek voor de hartbewaking: 's och
tends 11.00-11.30 uur. Extra bezoek
voor vaders op de kraamafdeling: 's
avonds 19.30-20.30 uur. Kinderafde
ling 's middags 14.30-15.30 uur, 's
middags alleen voor ouders 14.30-
18.30 uur.
Vijftig jaar geleden
Op het goederenstation Weiden-
damm in Duitschland is ge
bleken, dat steppenwolven.
die vervoerd werden van een
West-Duitschen dierentuin
naar een dito in Noord-
Duitschland. zich tijdens den
LUXOR (121239): "Who dares wins",
da. 14.30, 19.00 en 21.30 uur, zo.
14.00,16.30,19.00 en 21.30 uur, 12 jr.
LIDO 1 (124130): "De lift", da. 14.30.
19.00 en 21.15 uur, zo. ook 16.45, 16
LIDO 2: "48 Hours", da. 14.30, 19.00
en 21.15 uur, zo. ook 16.45 uur, 16 jr.
LIDO 3: "An officer and a gentle
man", da. 19.00 en 21.15 uur, do. vr.
en di. ook 14.30 uur, 12 jr.
Fam. voorstelling: "Als je begrijpt
wat ik bedoel",za., zo. en wo. 14.30
uur, zo. ook 16.45 uur.
LIDO 4: "Sophie's Choice", da. 14.00
en 20.15 uur, 16 jr.
STUDIO (133210): "Gandhi", da.
14.00 en 20.00 uur, al.
TRLANON (123875): "Ten to mid
night". da. 14.30,19.00 en 21.15 uur,
zo. 14.15, 16.30, 19.00 en 21.15 uur,
16 jr.
REX (125414): "Zes Zweedse blond
jes op Ibiza", da. 14.30, 19.00 en
21.15 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Het grote verlan
gen", vr. en za. 23.30 uur, 16 jaar.
LEIDEN
Rijksmuseum voor Volkenkunde,
Steenstraat - 'In der minne schik
ken', t/m 4 juli, di. t/n\ za. 10-17, zo.
13-17 uur.
Holiday Inn, Haagse
Schouwweg 10. Foto's Kuud Slagmo
len, tot 26 mei dagelijks.
Rijksmuseum van Geologie en Mine
ralogie, Hoogl. Kerkgracht 17 -
'Energie uit eigen bodem', t/m 4 au
gustus, ma. t/m vrij. 10-17 uur, zo.
14-17 uur.
Galerie Denise Stephan (Bakkersteeg
18-20): tekeningen en etsen Trees
Klijn, vrijd. zat. en zond. 1.30-5.30
uur, t/m 30 juni.
Galerie De Oude Rijn, Stille Mare 4
litho's van Corneille, zeefdrukken
Kees van Bohemen, beeldhouw
werken Hans Bos, t/m 31 mei, dag..
10-18 uur en zond. 11-18 uur.
t/m za. 10-17 uur en zond. 13-17 uur.
Foyer LAK-theater, Levendaal 150,
tekeningen Dick Goudriaan t/m 31
mei, ma. t/m vrij. 10-17 en tevens voor
en na voorstellingen.
Ars-Amula-Naturea - Pieterskerk-
gracht, expositie van de Katwijk-
se schilder Peter Cox, 14/5 tot 28/
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Acade
misch Ziekenhuis behalve van dins
dag 13.00 uur tot woensdag .13.00 uur
(Diaconessenhuis) en van vrijdag
13.00 uur tot zaterdag 13.00 uur (Elisa-
beth-ziekenhuis).
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis - doorlopende be
zoektijd van 16.00 uur tot 20.00 uur;
met uitzondering van:
de kinder- en jongerenafdeling: da
gelijks van 14.00 uur tot 19.00 uur.
- de afdeling intesieve zorg: uitslui
tend na overleg met het hoofd van de
afdeling.
Sportmedisch Advies Centrum:
Blessurespreekuur: Elisabethzieken-
huis Leiderdorp, 's maandags van
19.30-20.30 uur.
Bezoekuren St. Elisabeth-zieken-
huis:
Volwassenen: dagelijks van 14.00-
