c y Heiner Müller stelt teksten centraal c D "Eindspel" met nadruk op humoristisch aspect C Oud-studenten gaan weer het podium op PODIUMBLIK DINSDAG 24 MEI 1983 DEN HAAG - Met een toneelfesti val gewijd aan de Oostduitse au teur Heiner Muller heeft het Haagse HOT voor een boeiend element binnen het Holland Fes tival gezorgd, zeker in een tijd die nog al te dikwijls een tekst volkomen ondergeschikt maakt aan de intenties van de regisseur. De teksten van Müller staan bij elke enscenering dwingend cen traal, en niet alleen omdat de schrijver nog niet dood is en zijn stukken dus nog niet vogelvrij verklaard konden worden. Müllers werkterrein is het toneel, maar zijn object is de taal en bij herhaling geeft het gebruik van die taal de essenties van zijn stukken beter aan dan inhoud of handeling. Zijn personages zijn dan ook niet primair individuen met navoelbare emoties t.g.v. een conflictsituatie, maar rader- Kunst TONEELFESTIVAL IN DEN HAAG tjes die ten dele niet meer m staat zijn mee te draaien binnen de machinerieën en machinaties van de hen omringende maat schappij. Dn om die maatschappij met al haar hardheid, wreedheid ideolo gieën en belangen lijkt het Mül Ier meer te doen dan om het indi vidu zelf, maar zijn positie als ge tolereerde schrijver achter het ij zeren gordijn zal mede oorzaak zijn geweest van zijn voorkeur tot weinig toegankelijke taalcon structies die hun geheimen slechts met moeite prijsgeven. Daardoor is tevens verklaarbaar waarom Müller desondanks een tamelijk grote fascinatie uitoe fent op de hedendaagse toneel makers: ondanks zijn virtuositeit in zijn omgang met de taal zijn zijn stukken in hoge mate voor meer dan een uitleg vatbaar, en sommige teksten zijn door de een geïnterpreteerd als een aan val op het politieke systeem in Oost-Duitsland en door de ander als een verdediging ervan. Helaas is er aan het begin van dit Müller-festival organisatorisch het een en ander misgegaan met het gevolg dat de eerste week minder inzicht kon bieden dan de bedoeling was. Vier van de voor deze eerste periode gepro grammeerde voorstellingen moesten verschoven worden naar de maand juni en het inte ressantste punt tot nu toe was een vergelijking vantWee bena deringen van "Philoktet" die op 5 en 6 juni nog gevolgd worden door een opvoering van hetzelf de stuk door een Bulgaars gezel schap. Het contrast tussen de beide pre sentaties van vorige weken on derstreepte echter meteen al een kenmerkend element in het oeu vre van Müller. Door de kracht van de tekst heeft zijn toneel werk soms meer weg van ruimte lijk gerealiseerd hoorspelen dan van toneel in de traditionele zin van het woord en dat was een be langrijke reden waarom de "rea ding" door de Haagse Comedie (met dezelfde acteurs die het stuk tien jaar geleden ook ge speeld hebben) veel indringen der overkwam dan de voorstel ling door het Schlosstheater uit Moers. De versie van de Haagse Comedie was niet vrij van een interpreta tie, maar gaf de tekst zoveel ruimte dat de aandacht daar in steeds sterkere mate op gecon centreerd kon worden. De Duit se voorstelling trachtte echter in de voorstelling contrasten en di mensies te leggen die misschien wel in de tekst aanwezig waren, maar die minder duidelijk over kwamen naarmate ze scenisch meer benadrukt werden. Als extra service voor het publiek was de Nederlandse vertaling van Pe Hawinkels in het HOT verkrijgbaar. Uit deze eerste voorstellingen bleek dat het Mül ler-festival tot een uiterst belang wekkende manifestatie kan uit groeien, maar het is wel te hopen dat de overige voorstellingen volgens schema kunnen plaats vinden. Het nauwkeurig raadple gen van de dagbladen lijkt echter geen overbodige luxe. PAUL KORENHOF LEIDEN - In 1968 werd de To neelvereniging van Oud-Stu denten (T.O.S.) opgeheven. Sindsdien werd niets meer van de oud-studenten vernomen. Maar daarin komt morgenavond en donderdagavond verande ring. In de Leidse Schouwburg zal dan 'Een Meisje in Ruil voor Wind' ('Une Fille pour du Vent') van de toneelauteur Andre Obey opgevoerd wor den. Na afloop van de voorstelling op donderdag 26 mei a.s. zal een souper worden geserveerd, eveneens in de Leidse Schouwburg. Belangstellen den betalen tien of vijftien gul den aan de kassa van de Leidse Schouwburg voor toegangsbe wijzen. Het ligt in de bedoeling het batig saldo over te maken op de girorekening van 'Terre des Hommes', waarmee een goede, oude traditie wordt voortgezet. Men heeft gekozen voor een ver sie in 'gangbaar hedendaags Nederlands'. Daartoe is de oor spronkelijke tekst van Andre Obey uit 1949 aangepast door Klary Schipper, lerares Frans aan de scholengemeenschap 't Loo in Voorburg. 'Een Meisje in Ruil voor Wind' is een adaptatie van 'Iphigeneia in Aulis', het voorspel van dè Trojaanse oorlog. Zowel het decor als de kostuums werden ontworpen en vervaardigd door studenten van de afdeling theatervorming van de Acade mie Artibus in Utrecht. Bij de bewerking van 'Une Fille pour du Vent' werd Klary Schipper terzijde gestaan door Arne Koefoed, die tevens tekent voor de regie. In dit toneelstuk zijn belangrijke rollen toebedacht aan Iphige neia, de dochter van Agamem non en Klytaimnestra, alsmede aan Odysseus en Menelaos. De zeven rollen uit het stuk zul len worden gespeeld door oud studenten uit Leiden (Happy Hoek, Arne Koefoed (regis seur), Dick van der Mark en Huib Versluys), door Nick van Eek en Hans Westenberg uit Delft en Klary Schipper uit Amsterdam. Volgens Huib Versluys, die deel uitmaakt van het organiserend comité en zelf de rol van 'Aga memnon' speelt, had oud-stu dent Cees Goekoop en erelid van het Leidsch Studenten Tooneel ook graag een rol- (letje?) in 'Een Meisje in Ruil voor Wind' gespeeld. Wellicht kan dat volgend jaar maart, wanneer de Toneelvereniging van Oud-Studenten van plan is een groots opgezet theaterstuk in de Leidse Schouwburg te brengen. Het stuk kent overigens volledi ge eenheid van tijd, plaats en handeling, omdat de hele dra matische ontwikkeling gesi tueerd is in de tent van Aga memnon. Het stuk duurt, zon- der pauze, ongeveer een uur en een kwartier. De voorstellingen in de Leidse Schouwburg op 25 en 26 mei a.s. zullen niet om 20.15 uur, maar om 20.30 uur beginnen! BERT KOEKEBAKKER LEIDEN - Het theaterseizoen loopt af. Het LAK- theater is nu de verhuizing naar het nieuwe Doe lencomplex voor de deur staat aan zijn laatste voorstellingen in de oude behuizing aan het Le vendaal toe en ook de agenda van de Leidse Schouwburg heeft weinig meer te melden. In het theater aan het Levendaal wordt donderdag avond de halfjaarlijkse LAK-salon gehouden, een evenementenfestijn, dat een overzicht van alle LAK-cursussen en -produkties wil geven. De toe gang tot deze avond, is gratis. De actrice Edda Barends staat vrijdagavond op de LAK-zolder met 'De liefdesgeschiedenis van de eeuw', een oorspronkelijk als gedichtencyclus ge schreven monoloog van de tot de Zweedstalige minderheid in Finland behorende Marta Tikka- nen. Het is het relaas van een huwelijk, dat na twintig jaar murw is geworden mede als gevolg van de drankzucht van de echtgenoot. Het relaas van een vrouw die ondanks alles de schade voor het gezin tracht te beperken. Het verhaal ook van een vrouw, die wankelt tussen gevoelens van he kel en tederheid. De voorstelling, die al geruime tijd geleden onder regie van Hartmut Alberts door de Nieuwe Komedie is uitgebracht, heeft veel waardering geoogst. De laatste voorstelling aan het Levendaal wordt za terdagavond verzorgd door het Belgische Area, dat de acteurs Julien Schoenaerts en Jo de Meyere Becketts 'Eindspel' laat spelen, samen met Thalia de Leeuw en Mark Verstraete. Elders op deze pa gina meer over deze afscheidsvoorstelling in het LAK. De Leidse Schouwburg biedt woensdag-en donder dagavond onderdak aan het Oud-studentento neel, dat 'Een meisje in ruil voor wind' van André Obey op de planken zet. Ook over deze voorstel ling treft men elders op deze pagina meer aan. Het Vlaamse gezelschap van Ivonne Lex sluit het Leidse toneelseizoen zaterdagavond af met het al eerder als vrije produkltie in ons land uitge brachte blijspel 'Harold Maude', nu echter niet met Mary Dresselhuys maar met Georgette Hage- doorn in de vrouwelijke hoofdrol. Later deze week in deze kolommen een interview met deze nog immer vitale actrice. Julien Schoenaerts (links) en Jo de Meyere in 'Eindspel'. Redactie Pieter C. Rosier GENT/LEIDEN Niet zonder gevoel voor dramatiek heeft het LAK als laatste voorstel ling van dit seizoen 'Eindspel' van de Gentse groep Area ge programmeerd. Het zal tevens de laatste voorstelling aan het Levendaal zijn; met ingang van het nieuwe seizoen betrekt het LAK het theater aan de Cleveringaplaats. 'Eindspel', in 1957 geschreven door de Ier Samuel Beckett, is het op het eerste gezicht wran ge verhaal van Hamm en Clov, Nagg en Nell, die blijkbaar de enige overlevenden op aarde zijn. Zij wachten op het einde en vullen de tijd met (machts spelletjes, verhalen enz. De dag die wij van hen meemaken lijkt er een als alle andere, maar de pillen en het eten ra ken ondertussen op. Ook is er opeens de dreiging van nieuw leven, in de vorm van een vlo, rat en zelfs een jongetje, dat verdelgd moet worden. Hamm is blind en kan niet lopen, zijn steeds onwilliger slaaf en aangenomen zoon Clov kan niet zitten; Hamms ouders, Nell en Nagg, letterlijk afge stompt na een ongeluk, vertoe ven elk in een vuilnisbak. Het stuk eindigt met Clovs voorge nomen vertrek; misschien dus toch een hoopvol einde? 'Eindspel' werd door Beckett ge schreven na zijn lange tijd niet begrepen 'Wachten op Godot' (1952). Toen theatermakers eenmaal enige vat op zijn the matiek, de zingeving van een zinloos bestaan, kregen, gaven zij zijn stukken een overwe gend zwaarmoedige toon. Bec kett maakt echter veelvuldig gebruik van slapsticktechnie ken, zoals die ook door bv. Laurel en Hardy gebruikt wer den. Zijn Becketts stukken nu om te lachen, of is slapstick eigenlijk om te huilen? In feite sluit het ene het andere niet uit. Zoals Hamm en Clov elkaar het le ven zuur maken om de leegte te veijagen, zo kan de lach het door de voorstelling opgeroe pen ongemak bij de toeschou wer (tijdelijk) verdrijven. Area's 'Eindspel', met de twee sterke acteurs Julien Schoe naerts (Hamm) en Jo de Meye re (Clov), legt grote nadruk op het humoristische aspect. De Meyere is in Vlaanderen in de ze rol ontdekt als topacteur die zich volledig staande weet te houden naast Schoenaerts. Met name De Meyere brengt een clownesk element in de voorstelling. 'Eindspel' belooft een goede af sluiting van het, ondanks de bezuinigingen sterk LAK-sei- zoen te worden. JACQUELINE MAHIEU Bioscopen Leiden LUXOR (121239): "An officer and a gentleman", da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo. en ma 14.00, 16.30, 19.00 en 21.15 uur, 12 jr. LIDO 1 (124130): "De lift", da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo. en ma. ook 16.45, 16 jaar. LIDO 2: "Garp", da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo. en ma. ook 16.45 uur, 12 jr. LIDO 3: "The Verdict", da. 19.00 en 21.15 uur, do. vr. en di. ook 14.30 uur. 16 jr. Fam. voorstelling: "Als je begrijpt wat ik bedoel",za., zo., ma. en wo. 14.30 uur, zo. en ma. ook 16.45 uur. LIDO 4: "Sophie's Choice", da. 14.00 en 20.15 uur, 16 jr. STUDIO (133210): "Gandhi", da. 14.00 en 20.00 uur, al. TRIANON (123875): "Hallelujah voor een paar vuisten", da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo. en ma. 14.15,16.30, 19.00 en 21.15 uur, 12 jr. REX (125414): "Helemaal in je blootje", da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, 16 jr. Nachtvoorstelling: "Hot Lips", vr. en za. 23.30 uur, 16 jaar. Bioscopen Alphen (voor reserveringen 01720-20800) EURO 1: "De lift", do. 20.00, vr. 18.45 en 21.15 uur, za., di. en woe. 13.45. Bioscopen Nachtvoorstelling: "De lift", za. 24.00 uur, 16 jaar. Euro 2: "De lift", zelfde tijden als Eu ro 1, maar zo. en ma. 16.15, 18.45 en 21.15 uur, 16 jr. Kindermatinee: "Walt Disney's te kenfilmgrabbelton", za. tm. woe. 14.00 uur. Nachtvoorstelling: "Het proefwerk", za. 24.00 uur, 18 jr. EURO 3: "First Blood", do. 20.00 uur, vr. 18.45 en 21.00 uur, za., di. en woe. 14.00,18.45 en 21.00 uur, zo. en ma. 14.00, 16.15, 18.45 en 21.00 uur, 12 jr. Nachtvoorstelling: "First blood", za. 24.00 uur, 16 jr. EURO 4: "De Eend en de Caddillac", zelfde tijden als Euro 1, al. Nachtvoorstelling: "Lady Blue", 18 jaar. Bioscoop Voorschoten (voor reserveringen 01717-4354) GREENWAY: "E.T.", vr. 19.30, za. 15.45 en 19.30, zo. 15.45, ma. 15.45 en 19.00, di. 14.00 en 19.00, woe. 16.00 en 19.00 uur, al. "Diva", zo. (besl.) tm. woe. 21.00 16 jr. Bioscopen Katwijk (voor reserveringen 01718-74075) CITY 1: "Wraak der barbaren", do. 14.45 en 20.00 uur, vr., za. en zo. 14.45, 19.00 en 21.15 uur, ma. 14.30, 16.45, 19.00 en 21.15 uur, di. 20.00 uur, woe. 14.45 en 20.00 uur, 16 jr. CITY 2: "Hot bubblegum 2", zelfde tijden als City 1, al. CITY 3: "Aladin en zijn wonder lamp", za., ma. en woe. 14.30 uur, al. CITY 3: "Inpikken en wegwezen", do. 14.45, 20.00 uur, vr. 14.45 en 19.00 uur, za. 19.00 en 21.15 uur, zo. 14.45, 19.00 en 21.15 uur, ma. 16.45, 19.00 en 21.15 uur, di. en woe. 20.00 uur, al. CITY 4: "Vrolijke hoogstandjes in Ti- rol", do. 14.45, 20.00 uur. vr. 14.45, 19.00 en 21.15 uur, 16 jr. CITY 4: "Annie", za., ma. en woe. 14.30 uur, al. CITY 4: "Aas der azen", za. 19.00 en 21.15 uur, zo. 14.45, 19.00 en 21.15 uur, ma., 16.45, 19.00 en 21.15 uur, di. en woe. 20.00 uur, al. wc^M ...wi£ f he we-i-gMju Meer «egN&ÉM vases wgregM KWAPg KKAÉM-rwe»ECTÏ LEIDEN Rijksmuseum voor Volkenkunde, Steenstraat - 'In der minne schik ken', t/m 4 juli, di. t/m za. 10-17, zo. 13-17 uur. Holiday Inn, Haagse Schouwweg 10. Foto's Ruud Slagmo len, tot 26 mei dagelijks. Rijksmuseum van Geologie en Mine ralogie, Hoogl. Kerkgracht 17 - 'Energie uit eigen bodem', t/m 4 au gustus, ma. t/m vrij. 10-17 uur, zo. 14-17 uur. Galerie De Oude Rijn, Stille Mare 4 - litho's van Corneille, zeefdrukken Kees van Bohemen, beeldhouw werken Hans Bos, t/m 31 mei, dag. Foyer LAK-theater, Levendaal 150, tekeningen Dick Goudriaan t/m 31 mei, ma. t/m vry. 10-17 en tevens voor en na voorstellingen. Ars-Amula-Naturea - Pieterskerk- gracht, expositie van de Katwijk- se schilder Peter Cox, 14/5 tot 28/ Exposities 5. ma t/m do van 9.30-12, 14-17 en 19.30-21.30 uur, vr. van 19.30-21.30 uur, za van 9.30-17 uur, zo 14-17 Rijksmuseum voor Volkenkunde - Steenstraat, tentoonstelling "Bhoe- tan, land v.d. vreedzame draak", tot 22/8, di t/m za 10-17 uur. zo. 13-17 uur. Openbare Bibliotheek - Nieuwstraat 4, tentoonstelling over het boekbin den en al haar facetten; tot 14/6, ma, Gemeentehuis: Paulien van der Zee, cancas-reliëfs en papierschepwerk, tot 21/6, werkdagen van 8-17 uur. Leytherode: Hoogmadeseweg 56 wandkleden Ans Trago, tot 27/5, dag 10-20 uur. >e, do i 10-17.30 10-20.30 uur, di i 10-13 tieken, foto's, kleuretsen en abstrac te werken, tot 29/5, di, wo, do, vr van 13.30-17.30 uur, vr. ook 19-21 uur, za. 12-17 uur. Oegstgeest: Jacques van Bellen - Arabische Tapisserien van Tjitske Ketting-Zijlstra, t/m 25/6, di t/m do 9-18 uur. vr 9-21 uur, za 9-17 uur. Leiderdorp: Muzenhof Jan de Waal, ilieve iager )-12u Galerie Henk de Greef - Adrianastraat 10, "Landschap-impressies in Sepia" van René Boelen, t/m 11/6, zon en ma gesloten. WARMOND Oude Raadhuis, Dorpstraat - Aqua rellen en zeefdrukken Jan van Zonne veld, 7 mei tot 3 juni, di. 19-21 i woe., do. en zo. 14-16 uur; le en 2e Pinksterdag 14-16 uur. Galerie De Pomp - Hetty Geursen, pentekeningen en collages; Aal tien Zierikzee, Keramiek, woe, do, zo 14-16 uur, za 11-16 uur, di 19-21 uur, t/m 29/5. ZOETERWOUDE Art Galery J.V.C.-Energieweg 41, ex positie Walter v. Gogh, tot 1/6, ma tot vr van 9-17 uur. Ongevallendienst ziekenhuizen Leiden Ongevallendienst elke dag Acade misch Ziekenhuis behalve van dins dag 13.00 uur tot woensdag 13.00 uur (Diaconessenhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot zaterdag 13.00 uur (Elisa- beth-ziekenhuis). Bezoekuren ziekenhuizen Diaconessenhuis - doorlopende be zoektijd van 16.00 uur tot 20.00 uur; met uitzondering van: - de kinder- en jongerenafdeling: da gelijks van 14.00 uur tot 19.00 uur. de afdeling intesieve zorg: uitslui tend na overleg met het hoofd van de afdeling. Sportmedisch Advies Centrum: Blessurespreekuur: Elisabethzieken- huis Leiderdorp, 's maandags van 19.30-20.30 uur. Bezoekuren St. Elisabeth-zieken- huis: Volwassenen: dagelijks van 14.00- Ziekenhuizen 14.30.-14.45 18.30-18.45 14.45 en van 18.30-19.30 uur. Klasse afd. dagelijks van 11.15-12.00 uur, van 14.00-14.45 uur en van 18.30-19.30 uur. Kraamafdeling: dagelijks van 11.15- 12.00 uur (alleen voor echtgenoot) en van 15.00-16.00 uur en van 18.30-19.30 Kinderafdeling: dagelijks van 15.00- 18.30 uur. Afdeling C.C.U. (hartbewaking) dage lijks van 14.00-14.30 uur en van 19.00- 19.30 uur. Intensieve verpleging: dagelijks van 14.00-14.30 uur en van 19.00-19.30 uur. Academisch ziekenhuis Tel. 269111 Voor alle patiënten (behalve kinde ren) zijn de bezoekuren als volgt: Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30- Avondbezoekuur afdeling Verlos kunde 18.00-19.00 uur. Praematurenafdeling dagelijks van Bezoek aan ernstige patiënten Wanneer voor ernstige patiënten doorlopend bezoek wordt toegestaan kan de hoofdverpleegkundige hier voor speciale kaarten verstrekken. Bezoektijden Kinderkliniek: Dagelijks 15.00-15.45 uur en 18.30- 19.00 uur. Bezoektijden kinderafdelingen: Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30- 19.00 uur. (Alleen voor ouders van kinderen kan er een afwijkende tijd afgesproken worden met de hoofd verpleegkundige). Alphen aan den Rijn Rijnoord: Bezoektijden 's middags 14.30-15.15 uur, 's avonds 18.30-19.30 uur. Extra bezoek voor de hartbewaking: 's och- avonds 19.30-20.30 uur. Kinderafde ling 's middags 14.30-15.30 uur, 's middags alleen voor ouders 14.30- Aeutus 24 mei 1983 Honderd jaar geleden stond in de krant: De KoningGroothertog en de Koningin-Groothertogin (resp. Willem III en Emma, Red.) hebben onder begunsti ging van schoon weder hun intocht gehouden in de stad Luxemburg. De geestdrift der bevolking was buitengewoon groot en een ware bloemenre gen daalde op HH.MM. neder. De stad was vol vreemdelin gen en bood een feestelijk aanzien. Zoowel het kinder- koor, dat de vorstelijke perso- i begroette als de muziek uitvoeringen voldeden zeer goed en op den welkomstgroet antwoordde Z.M., dat hij ge lukkig was zich te midden eener bevolking te bevinden, die op zoo hartelijke wijze blijken gaf van haar trouw. Ook betuigde Z.M. herhaalde lijk zijne tevredenheid over de ontvangst, hem in de hoofdstad van het groother togdom bereid. In het paleis schonk Z.M. een prachtigen zilveren prijsbeker aan de Boogsch u t tersver een iging. Dit prachtstuk in zuiver Go- thieken stijl, rijk versierd met velerlei ornamenten, is ont worpen en vervaardigd in de Koninklijke Nederlandsche Fabriek van gouden en zilve ren werken der heeren J. M. van Kempen en Zonen te Voorschoten. Na de aanbie ding van dezen beker had de optocht plaats: 70 vereenigin- gen en 3000 personen namen er aan deel, onder wie 300 brandweermannen van Schleifmühl-Palfermühl. De presidenten der defileerende gezelschappen werden ver volgens ten paleize ontvan gen en de Koning-Groother tog sprak velen hoogst min zaam toe. Des avonds hadden er groote illuminatiën in de geheele stad, volksconcerten op de pleinen en groote feeste lijke bijeenkomsten plaats. Vijftig jaar geleden: Uit China wordt gemeld, dat de Japanners nog slechts 65 K.M. van Peking verwijderd zijn. Zij rukken op in twee co lonnes en hebben Toensjan bereikt. In enkele steden, zooals Tientsin, zijn bomaan slagen gepleegd op openbare gebouwen Deze aanslagen zijn vermoedelijk het werk van chauvinisten, die aldus willen protesteeren tegen ver meende plannen tot het slui ten van een Chineesch-Ja- pansch compromis.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1983 | | pagina 21