c
'Zwaar terrein': een
half geslaagd ballet
C
c
Kuns'
'Theater' biedt indrukwekkend spel
3
D
D
Imperium
Met 'Een sneeuw'
'Korczak' sober
gespeeld
LEIDEN - In tegenstelling tot hetgeen-op de agenda van Imperiums
eenakterfestival vermeld staat treedt de Leiderdorpse toneelvereniging
'Toverlei' vrijdagavond niet met een cabaretprogramma in het Micro
theater op.
|In plaats, van 'Toverlei' voert Imperium zelf de eenakter 'Brand' op, even
als op zaterdagavond. Op vrijdagavond verschijnt ook de Vlaardingse
spelgroep Argus in het Micro-theater. De Leidse Balletschool geeft er
zaterdagavond opnieuw haar 'Dans-impressies'.
LEIDEN - De zogenaamde "na
oorlogse generatie" kent de
Tweede Wereldoorlog alleen uit
verhalen, van horen-zeggen. To
neelschrijver Willem Jan Otten,
geboren in 1951 in Amsterdam,
behoort ook tot die generatie;
zijn tweede toneelstuk 'Een
sneeuw', gisteravond door to
neelgroep 'Theater' in de Leidse
Schouwburg gespeeld, gaat over
de wurggreep van het verleden,
dat nog dagelijks voelbaar is. Er
is in dit stuk een jongere genera
tie, die probeert te verzwijgen.
De oudere generatie wordt ge
vormd door Panda, mevrouw
Quint, haar dochter Mia, haar
zoon Frederik en diens ex-vrouw
Bibi. Thomas en zijn zwangere
vrouw Jeanette, Jose, de vrien
din van Frederik, en Kaspar, Fre-
deriks zoon vormen de jongere
generatie. Confrontaties tussen
de beide werelden worden angst
vallig vermeden (door letterlijk
te zwijgen Panda door de
illussie van een harmonieus sa
menzijn op te houden - me
vrouw Quint door keihard
ontkennen - Frederik), er is
geen toenadering, de onover
brugbare uitgangspositie blijft
gelijk. Willem Jan Otten heeft
hieraan door middel van een
huiskamerdrama vorm gegeven.
Stil en geconcentreerd kijkt het
publiek toe om een beetje bij
beetje de gespannen familiever
houdingen beter te kunnen door
zien. Een onuitgesproken ruzie
tussen Thomas en Jeanette, de
confrontatie tussen Frederik en
Bibi, die hem in haar psychische
verwarring als zijn verleden
steeds achtervolgt, het niet-ac-
cepteren van Jose, het verleden
in de actualiteit van een proces
tegen kampbeulen, waarin Pan
da van mevrouw Quint niet heeft
mogen getuigen: al deze span-,
ningsvelden spelen in dit stuk
een rol.
Van Panda (indrukwekkend ge
speeld door Bernhard Droog),
een oude stervende man, voor
wie de familiebijeenkomst be
stemd is, wordt duidelijk, dat hij
in een concentratiekamp heeft
gezeten, een keeloperatie heeft
ondergaan en niet meer kan
spreken. Mevrouw Quint (Elise
Hoomans speelt deze rol met een
passende afstandelijke trots),
Frederik (Eric van der Donk), Bi
bi (Do van Stek) en Mia (Anita
Menist) zijn ex-Indischgangers,
die in een interneringskamp heb
ben gezeten. Van de jongere ge
neratie komt vooral Thomas
(Porgy Franssen) als personage
naar voren: hij is de dichter, die
in zijn werk de spanningen
tracht te verwoorden. Hij is het
ook, die de dichtregel ("Een
sneeuw ligt in den morgen
vroeg"...) van J.H. Leopold ci
teert, waaraan de titel van dit
stuk is ontleend. Liggend in deze
sneeuw wordt Panda de andere
morgen door de familie dood
aangetroffen. Otten had dit ster
ven van Panda minder pathe
tisch kunnen uitwerken; boven
dien had hij het (beslist symbo
lisch op te vatten) zwijgen van
Panda niet nog eens door een
operatie dramatechnisch aanne
melijk hoeven te maken.
Dat is net iets te veel: de grote
kracht van dit stuk ligt toch na
melijk vooral daarin, dat het bin
nen een familiedrama zonder
veel dramatische handeling een
emotionele geladenheid heeft
weten over te brengen.
WIJNAND ZEILSTRA
glashard overeind. Jammer was
dit, omdat van de onlangs op de
televisie uitgezonden film over
de lijdensweg van Dr. Janusz
Korczak, bekend was, dat het on
derwerp ongemeen boeide. Et
Meyvogel, een van de spelers,
moet een artistieke en taalkundi
ge duizendpoot zijn.
Vorig jaar september zette hij in
feilloos Engels, naast Els Wenink
in de Kapelzaal van K&O een in
drukwekkende Richard neer in
Harold Pinter's 'De Minnaar'.
Gisteravond was z'n Duits wat
uitspraak betreft minstens even
geperfectioneerd. De tussenlig
gende, verbindende teksten van
Jan Lips waren over het alge
meen zeer goed verstaanbaar,
maar de verbale handreiking van
Erwin Sylvanus, waar het de Do
denmars naar het concentratie
kamp 'Treblinka' betreft, verloor
door die moeizame verstaanbaar
heid iets aan uitstraling.
Wanneer (geëmotioneerd) harder
werd gesproken, was duidelijk,
dat de spelers en speelster zeer
gemotiveerd met hun tekst bezig
waren. Bij de schildering van zo
veel menselijke ellende kun je
ook nauwelijks affiniteit met de
tekst ontberen. Vanavond is er
weer een voorstelling.
BERT KOEKEBAKKER
Werkcentrum Dans morgenavond in LAK
ROTTERDAM - Choreograaf Ed
Wubbe heeft zijn collega-dansers
een behoorlijk moeilijke klus ge
geven. "Zwaar terrein", het eer
ste ballet dat hij voor Werkcen
trum Dans maakte, wordt geken
merkt door een grote variëteit
aan bewegingen, die bovendien
in een razend tempo moeten
worden uitgevoerd. "De groep
begeeft zich op een zwaar te ne
men terrein", luidt de eerste re
gel van het programmablaadje.
Misschien zelfs té zwaar, want de
dansers hadden er bij de premiè
re in het: Rotterdamse Piccolo
theater zichtbaar moeite mee.
Vooral in het begin was de uit
voering zo slordig, dat niet dui
delijk werd welke delen nu wel,
en welke niet synchroon bedoeld
waren.
Ook de choreograaf lijkt zich
enigszins te hebben vertild aan
de opdracht. Het lijkt alsof Wub
be uit een overdosis aan ideeën
geen keuze heeft durven maken,
en daarom maar alles in de voor
stelling heeft gestopt. Die ver
scheidenheid aan danspatronen
maakt de dans in eerste instantie
ondoorzichtig. Telkens worden
veelbelovende aanzetten zicht
baar, die echter maar zelden wor
den afgemaakt. Op zich aardige
bewegingsvondsten worden een
maal gebruikt, om vervolgens
niet meer terug te keren. Voor de
kijker blijft er zodoende weinig
houvast over, ook omdat voor
"Zwaar terrein" geen verhalend
uitgangspunt is gekozen en aller
lei stijlcitaten door elkaar wor
den gebruikt. De speciaal voor
dit ballet door Armeno Alberts
gecomponeerde muziek, ge
speeld op een zeer uitgebreid in
strumentarium aan slagwerk,
draagt in het begin niets bij tot
de toegankelijkheid.
Maar zoals uit de chaos van de per
cussie langzaam een structuur
groeit, krijgen ook de lijnen in de
dans gaandeweg meer gestalte,
waarmee aan de eigenzinnigheid
van de choreograaf een zekere
charme wordt verleend. De
abruptheid van zowel dans als
muziek sluiten dan beter aan op
elkaar. Aan het slot, terwijl de
grote trom dreunt als een nade
rend onweer, verstillen de wilde
bewegingen tot trage herhalin
gen. Ook de uitvoering is dan
veel zorgvuldiger. Mede door de
fraaie kostuums kun je "Zwaar
terrein" dan alsnog een half ge
slaagde voorstelling noemen.
Werkcentrum Dans brengt deze
première morgenavond in het
LAK-theater in Leiden. Dan wor
den ook "Strandquintet" en "An-
'Dr. Pfiffikus' in LAK
Fragment uit Ed, V/ubbes 'Zwaar terrein'
ders...veranderlijk" uitgevoerd, repertoire van de groep, gemaakt
twee van de beste stukken op het door respectievelijk Toer van
(Foto: Leo van Velzen)
Schayk en Kathy Gosschalk.
ARIEJAN KORTEWEG
LEIDEN - Gedurende de Tweede
Wereldoorlog hebben in veel
Westeuropese landen talloze
naamloze burgers een ware hel
denmoed aan de dag gelegd. In
Warschau was dat dr. Janusz
Korczak, in 1878 geboren als
zoon van welgestelde joodse ou
ders. Hfj ontfermde zich gedu
rende de eerste jaren van de oor
log over tweehonderd Poolse en
joodse weeskinderen. Over deze
bewonderenswaardige man ging
'Korczak und die Kinder' van to
neelauteur Erwin Sylvanus.
Het universitair toneelgezelschap
"Dr. Pfiffikus" tekende, onder
regie van Sjaak Onderdelinden,
voor de voorstelling gisteravond
in een redelijk gevuld LAK-thea
ter. Het stuk wordt uiterst sober
gespeeld. Kritiek richt zich dan
in eerste instantie op de geringe
verstaanbaarheid van de spelers
en speelster.
Achterin de zaal gingen belangrij
ke gedeelten verloren, omdat op
het toneel, wanneer we het
'spreekvolume' tenminste als
maatstaf mogen hanteren, werd
gesproken alsof men zich met z'n
vijven in een willekeurige huis
kamer bevond.
Hoewel het Duits voor dit gemoti
veerd publiek vanzelfsprekend
geen extra barrière vormde,
bleef de moeilijke verstaanbaar
heid als een onverwacht obstakel
FHISR Slfc |K OfggN SKHCÊM 0tsT
eesi S»iop.. gsi t-ef&oüp ZUN
*10 OOK NOÖ KVJ'JT.'JOOVJ
schuw?/ju zou gi? tsoeo ac
i f»ssgNj!
T>~ WJF' »nswAA«?. iKHts.^
f Jn H0TNI0TVMAA«
i dfcJpFI PMS uer/M'jN
Ojilyx K«ANS»..pt0wg&iKüigr
\vesPiBsip. zucht:..
/T(W*(AS»WggU LSL'JK.^
VAM u,OCV*Fbr<g«/lK
HAP weu POOP KuNMgM
fcr_
WW] jgWIAJgNO£>
J SgKtAggM OOK'.
!f iFi\ V SCHAAM Jg
Lc\ \ug Migr; j
Ug «NT «N 310*
AAN M'NeggM.Mggf1.
20 KOM iKNIgrcM-
■HOOS.
KUAA
MAAK.
gl&gfM
KRACHT"/
HË& i
IWNlgfPogN1
\00M! j
15 DE 0MVAN6
VAN DE HOFHOU-
DIN6 WEL ER6
STUITEND
IK LEVER NAMELI3K ZO
WEL EEN WEZENLIGKE
&I0DRA6E AAN DEWERfc
GELEGENHEID VOOR
RODDELOOURNAUS-^2
-.ten X
MEN MOET
ALLES IN ZION
OUISTE
SAMENHANG
ZIEN... \Af
IN DEZE TIDDEN
VAN INLEVEREN
ASPERGES
MET GARNALEN
Neem voor deze lunch-
schotel ongeveer 500 g
asperges, verwijder de
harde ondereinden en
schil ze dun af. Kook ze
in een half uurtic gaar
in water met een snufje
zout en suiker Zet ze
schuin overeind in de
pan zodat de punten bo
ven het water uitsteken
en zodoende niet al te
ei, giet er 3 dl wit'
jnbijen voeg een tal
Itje en een schijfje c
jen toe. Laat dit lan,
am tot 2 dl inkokc
i zeef het vocht. Klc
lepels 6 va
preivocht
ven laag
aan de kook komen.
Roer er van het vuur af
versgehakte peterselie
en bieslook door. zout
en peper naar smaak^
eetlepel citroensap Leg
de warme asperges op
een schaal, met daar
naast versgepelde gar
nalen. Schep de saus
over asperges en garna-
WINA BORN
naar het kerkhof. Halverwege
echter hoorde men regelmatig
kloppen in de kist en het bleek
dat de man, wakker gewor
den, gezond en wel voor zijne
bloedverwanten en vrienden
behouden was. Eenige jaren
later, in den tijd dat de chole
ra in Oran heerschte, werd
hij voor de tweede maal
schijndood en reeds in de kist
gelegd, waaruit hij, toen die
nog in zijn woning stond, zelf
opstond om weer naar bed te
gaan. Thans heeft men zeker
heiddat de man werkelijk
overleden is.
- Het dorp Longefoye (Savoie
500 inwoners met 200 wonin
gen, is door brand geheel ver
nield. De brand brak uit in
een huis, bewoond door twee
bijna idiote vrouwen, en door
den hevigen wind stond bin
nen korten tijd het geheele
dorp in vlammen. Alleen de
kerk is met vier huizen ge
spaard gebleven. De schade
wordt op 400.000fr. geraamd.
Vïjftï9 jaar geleden
De Oudheidkundige Dienst te
Batavia is verrijkt met het
grootste en oudste bronzen
Boeddha-beeld, dat ooit in
den Archipel werd gevonden.
Het beeld is afkomstig van de
V/estkust van Celebes, waar
tot dusverre nooit een oud
heidkundige vondst uit de
Hindoe-periode werd ge
daan. Deze vondst werpt een
geheel nieuw licht op de ver
breiding en de chronologie
van de Boeddhistische stroo
mingen in het Oostelijk deel
van Ned.-lndiê. De vondst
wordt onder de belangrijkste
ontdekkingen van den laat-
sten tijd gerangschikt.
teutus
19 mei 1983
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
- Een bewoner van Oran in het
Noorden van Afrika is dezer
dagen voor de derde maal be
graven. In 1848 viel hij in een
diepen slaap, die hem volko
men gevoelloos maakte en
van den dood met te onder
scheiden was. Men maakte
toebereidselen voor de begra
fenis en de stoet begaf zich
Leidse bioscopen
LUXOR (121239): "An officer and J
gentleman", da. 14.30, 19.00 ei
21.30 uur, zo. 14.00, 16.30, 19.00 e/
21.30 uur. 12 jr.
LIDO 1 (124130): "De lift", da. 14.30,
19.00 en 21.15 uur, zo. ook 16.45, 16
LIDO 2: "Garp", da. 14.30, 19.00 en
21.15 uur, zo. ook 16.45 uur, 12 jr.
LIDO 3: 'The Verdict", da. 19.00 en
21.15 uur, do. vr., ma. en di. ook
14.30 uur. 16 jr.
Fam. voorstelling: "Als je begrijpt
wat ik bedoel", do., za., zo. en wo.
14.30 uur, zo. ook 16.45 uur.
LIDO 4: "Sophie's Choice", da. 14.00
en 20.15 uur, 16 jr.
STUDIO (133210): "Gandhi", da.
14.00 en 20.00 uur, al.
TRIANON (123875): "First Blood",
da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo. en
ma. 14.15, 16.30, 19.00 en 21.15 uur,
12 jr.
REX (125414): "School der lusten",
da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Blondjes in hun
blootje", vr. en za. 23.30 uur, 16 jaar.
Bioscopen Alphen
(voor reserveringen 01720-20800)
EURO 1: "De lift", woe. 13.45 en 20.00
Bioscopen
14.0
ir, al.
uur, do. 13.45, 16.15, 18.45 en 21.15
uur. vr. tm. za. 13.45, 18.45 en 21.15
uur, ma. en di. 20.00 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: "De lift", za. 24.00
uur, 16 jaar.
Euro 2: "De lift", zelfde tijden als Eu
ro 1, behalve de middagvóorstelling
van woe. tm. zo., 16 jr.
Kindermatinee: "Walt Disney's te
kenfilmgrabbelton", woe. tm. zo.
extase", za. 24.00 uur, 18 jr.
EURO 3: "First Blood", woe. 14.00 en
20.00 uur, do. 14.00, 16.45, 18.45 en
21.00 uur, vr. tm. zo. 14.00, 18.45 en
21.00 uur, ma. en di. 20.00 uur, 12 jr.
Nachtvoorstelling: "First blood",
za. 24.00 uur, 16 jr.
EURO 4: "De Eend en de Caddillac",
zelfde tijden als Euro 1, al.
Nachtvoorstelling: "De rommelwin-
kei". 16 iaar.
Bioscoop Voorschoten
(voor reserveringen 01717-4354)
GREENWAY: "Dik Trom knapt het
op", woe. (11 en 18 mei) 14.30, za. en
Rijksmuseum voor Volkenkunde,
Steenstraat - 'In der minne schik
ken', t/m 4 juli, di. t/m za. 10-17, zo.
13-17 uur.
Holiday Inn, Haagse
Schouwweg 10. Foto's Ruud Slagmo
len, tot 26 mei dagelijks.
Rijksmuseum van Geologie en Mine
ralogie", Hoogl. Kerkgracht 17
'Energie uit eigen bodem', t/m 4 au
gustus, ma. t/m vrij. 10-17 uur, zo.
14-17 uur.
Atelier, Bilderdijkstr. 1, schilderijen
Hans Barends, 9 tot 23 mei dag. 14-18
uur behalve woensdags.
Waag - kunstmanifestatie, expositie
van 12 kunstenaars, 14 t/m 23/5,
dag. 11-21 uur.
Galerie De Oude Rijn, Stille Mare 4 -
litho's van Corneille, zeefdrukken
Kees van Bohemen, beeldhouw
werken Hans Bos, t/m 31 mei, dag.
Exposities
Foyer LAK-theater, Levendaal 150,
tekeningen Dick Goudriaan t/m 31
mei, ma. t/m vrij. 10-17 en tevens voor
en na voorstellingen.
Rijksmuseum voor Volkenkunde -
Steenstraat, tentoonstelling "Bhoe-
tan, land v.d. vreedzame draak", tot
22/8, di t/m za 10-17 uur, zo. 13-17 uur.
Ars-Amula-Naturea - Pieterskerk
gracht, expositie van de Katwijk-
se schilder Peter Cox, 14/5 tot 28/
5, ma t/m do van 9.30-12, 14-17 en
19.30-21.30 uur, vr. van 19.30-21.30
uur, za van 9.30-17 uur, zo 14-17
Openbare Bibliotheek - Nieuwstraat
4, tentoonstelling over het boekbin
den en al haar facetten: tot 14/6, ma.
15.45 en 20.00 uur, do.
14.00 en 20.00 uur, vr. 14.00,19.30 e
21.30 uur, za. 15.45, 19.30 en 21.30
uur, za. 15.4519.30 en 21.30 uur, z
15.45 en 18.30 uur, di. 14.00 ui
woe. 18 mei 15.45 en 20.00 uur, al
"Identificazione di una donna", z
21.00 uur. di. 20.15 uur, 16 jr.
Bioscopen Katwijk
(voor reserveringen 01718-74075)
CITY 1: "Aas der azen", woe. 14.45 e
20.00 uur, do. 14.30, 16.45, 19.00 e
21.15 uur. vr. za. zo. 14.45, 19.00 e
21.15 uur, ma. en di. 20.00 uur, al.
CITY 2: "Hot bubblegum 2", zelfde
tijden als City 1, al.
CITY 3: "Asterix en Cleopatra", woe.,
do., vr.. za. en woe. 14.30 uur, al.
CITY 3: "The Silver Streak Expres",
woe. 20.00 uur, do. 16.45, 19.00 en
21.15 uur. vr. en za. 19.00 en 21.15
uur, zo. 14.45, 19.00 en 21.15 ut
ma., di. en woe. 20.00 uur, 16 jr.
CITY 4: "Annie", woe., do., vr., za.
woe. 14.30 uur, al.
CITY 4: "Kom, kus en geniet", w<
20.00, do. 16.45, 19.00 en 21.15 ut
vr. 19.00 en 21.15 uur, 18 jr.
CITY 4: "De zwarte ruiter", za. 19.00
en 21.15 uur, zo. 14.45,19.00 en 21.15
uur, ma., di. en woe. 20.00 uur, 16 jr.
Oegstgeest: Jacques van Bellen
Arabische Tapisserien van Tjitske
Ketting-Zijlstra, t/m 25/6, di t/m do
9-18 uur, vr 9-21 uur, za 9-17 uur.
WASSENAAR
Auberge De Kieviet, Stoeplaan 27,
aquarellen en collages Frieda van
Voorst, 8 mei tot 16 juni, dag. behalve
maandags.
Galerie Henk de Greef - Adrianastraat
10, "Landschap-impressies in Sepia"
van René Boelen, t/m 11/6, zon en ma
gesloten.
10-17.30
10-13
OEGSTGEEST
Kunstcentrum Lange V/öort - plas
tieken, foto's, kleuretsen en abstrac
te werken, tot 29/5, di, wo, do, vr
van 13.30-17.30 uur. vr ook 19-21
uur, za. 12-17 uur.
rellen en zeefdrukken Jan van Zonne
veld, 7 mei tot 3 juni, di. 19-21 uur,
woe., do. en zo. 14-16 uur; le en 2e
Pinksterdag 14-16 uur.
Galerie De Pomp - Hetty Geursen,
pentekeningen en collages; Aal
tien Zierikzee, Keramiek, woe,
do. zo 14-16 uur, za 11-16 uur, di
19-21 uur, t/m 29/5.
ZOETERWOUDE
Art Galery J.V.C.-Energieweg 41, ex
positie Walter v. Gogh, tot 1/6, ma tot
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Acade
misch Ziekenhuis behalve van dins
dag 13.00 uur tot woensdag 13.00 uur
(Diaconessenhuis) en van vrijdag
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis - doorlopende be
zoektijd van 16.00 uur tot 20.00 uur;
met uitzondering van:
de kinder- en jongerenafdeling: da
gelijks van 14.00 uur tot 19.00 uur.
- de afdeling intesieve zorg: uitslui
tend na overleg met het hoofd van de
afdeling.
Sportmedisch Advies Centrum:
Blessurespreekuur: Elisabethzieken-
huis Leiderdorp, 's maandags Van
19.30-20.30 uur.
Bezoekuren St. Elisabeth-zieken-
huis:
Volwassenen: dagelijks van 14.00-
Ziekenhuizen
14.30.-14.45
18.30-18.45
Kraamafdeling: dagelijks van 11.15-
12.00 uur (alleen voor echtgenoot) en
van 15.00-16.00 uur en van 18.30-19.30
Kinderafdeling: dagelijks van 15.00-
18.30 uur.
Afdeling C.C.U. (hartbewaking) dage
lijks van 14.00-14.30 uur en van 19.00-
19.30 uur
Intensieve verpleging: dagelijks van
14.00-14.30 uur en van 19.00-19.30 uur.
Academisch ziekenhuis
Tel. 269111
Voor alle patiënten (behalve kinde
ren) zijn de bezoekuren als volgt.
Avondbezoekuur afdeling Verlos
kunde 18.00-19.00 uur.
Praematurenafdeling dagelijks van
Bezoek aan ernstige patiënten
Wanneer voor ernstige patiënten
doorlopend bezoek wordt toegestaan
kan de hoofdverpleegkundige hier
voor speciale kaarten verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks 15.00-15.45 uur en 18.30-
19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdelingen.
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30-
19.00 uur. (Alleen voor ouders van
kinderen kan er een afwijkende tijd
afgesproken worden met de hoofd
verpleegkundige).
Alphen aan den Rijn
Rijnoord:
Bezoektijden 's middags 14.30-15.15
uur, 's avonds 18.30-19.30 uur. Extra
bezoek voor de hartbewaking. 'soch-
avonds 19.30-20.30 uur. Kinderafde
ling 's middags 14.30-15.30 uur
middags alleen voor ouders 14.30-