Rijnsburgse paardenmarkt boekte record
Schandaal dat wordt geluisterd
naar mensen met een grote mond
Grootste aantal paarden aangevoerd sinds Tweede Wereldoorlog
Heemskerk wint Burchtronde
Bemanning Breguet Atlantic wil liever doorvliegen
Milj ardenwinst
Shell
Deurwaarder
bedreigd
met pistool
Geen ontslagen
Bejaarde (80)
bij oversteken
zwaar gewond
DONDERDAG 19 MEI 1983
Streek
PAGINA 21
RIJNSBURG - "Nou?
Ik heb toch gezegd dat
het mooi weer zou wor
den", verklaart een ou
de baas tegen een van
de leden van het Rijns-
burgs paardenmarktco
mité. "Ja Jan, wat dat
betreft ben je net Jan
Pelleboer. Hoewel, Jan
Pelleboer zit er wel
eens naast, maar Jan
van Vliet nooit", grapt
het lid van het komité.
"Als je het maar weet",
lijkt de man te denken
terwijl hij op zijn ge
mak voortkuiert in de
ochtendzon.
De Rijnsburgse paardenmarkt,
hoewel al een uur aan de
gang, moet op dat moment ei
genlijk nog beginnen. Hoog
uit 25 paarden wachten -
vastgezet aan een eenvoudig
hekwerk van palen en tou
wen nerveus op een nieu
we eigenaar. Publiek is er
nog nauwelijks. Alleen wat
meisjes die, op weg naar
school, even op De Vliet stop
pen om de paarden te bekij
ken.
Aan de andere kant van de
Vliet zetten ondernemers, ac
tiegroepen en instellingen
hun kraampjes op waar zij tij
dens de braderie hun waar of
hun idealen aan de man ho
pen te brengen. Sommigen
schrikken uit hun werkzaam
heden op als van de wagen
van de muziekvereniging de
Floraband een overdonde
rend "gebrul" opklinkt. Eén
van de medewerkers van de
muziekvereniging probeert
de sousafoon uit waarop later
die dag de wedstrijd "lang-
blazen" wordt gehouden. Of
de medewerker van de Flora
band hoge ogen zal gooien in
de wedstrijd valt te betwijfe
len. Na de machtige brul ver
valt het geluid al snel in on
muzikaal gerochel.
Burgemeester
Rond een uur of negen 's och
tends neemt de drukte toe.
De paarden komen in steeds
grotere aantallen naar de
markt en de mestlucht rond
De Vliet wordt doordringen
der. "Het zit niet tegen", zegt
een man met een kwast en
een pot witkalk. Hij moet alle
binnenkomende paarden
Sommige paarden bewogen zich tijdens het ringrijden met aangespannen paarden - een nieuwe attrac
tie op de traditionele Rijnsburgse paardenmarkt op een wat ongebruikelijke wijze voort. Het evenement
verliep echter zonder problemen. (Foto Holvast)
met een witte vlek op een
hoef merken terwijl een lid
van het paardenmarktcomité
de dieren registreert. "Alle
aangevoerde paarden wor
den geregistreerd. De men
sen die de paarden brengen
krijgen namelijk een tientje
van het comité", legt hij uit.
Dit wordt gedaan om meer
paarden naar de markt te
krijgen. Maar de paarden
moeten ook worden geregi
streerd omdat de gemeente
35 cent per aangevoerd paard
aan belasting heft.
'"Ija, wat ze met die 35 cent
moeten weet ik ook niet",
voegt hij er zwaaiend met zijn
kwast aan toe. "Maar het is
traditie". En daarmee noemt
de man meteen het sleutel
woord van de Rijnsburgse
door
Wim Wegman
paardenmarkt. "Traditie".
Vrijwel alle gebruiken en ac
tiviteiten op en rond de paar
denmarkt zijn jaren- en soms
zelfs eeuwenoud. Alleen is
dit jaar als "nieuwigheid"
ringsteken met aangespan
nen paarden ingevoerd. Al is
dat toch niet bepaald een hy
permoderne attractie te noe
men.
Als de burgemeester even een
kijkje op de markt komt ne
men vraagt de man met de
emmer witkalk of hij een wit
te stip op de schoenen van de
eerste burger mag zetten.
"Dan delen we het tientje",
lacht hij.
Trimmen
Een paardenkoopman maakt
een paard los en begint drif
tig met het dier heen en weer
te rennen. Het lijkt erop of de
man met het dier aan het
trimmen is of het even laat
uitrennen omdat het mis
schien wat al te zenuwachtig
is. Een collega van hem legt
echter uit dat de man wordt
gedreven door zakelijke be
langen. "Hij is aan het mon
steren. Daarmee laat je een
koper zien wat het paard alle
maal kan".
Een paardenkoper staat even
i pony's op de paardenmarkt hadden niet te klagen over belangstelling van zowel kopers
(Foto Holvast)
later te onderhandelen mét
een klant: het bekende hand
je-klap. De koper heeft het na
twee klappen wel bekeken en
schudt de hand van de han
delaar.
"Er is goed handen geschud en
handen geklapt" leggen de
leden van het paardenmarkt-
comité 's middags na afloop
van de markt uit. Daarmee
wordt bedoeld dat de handel
levendig is geweest en dat te
gelijkertijd veel Rijnsburgers
en oud-Rijnsburgers elkaar
weer hebben ontmoet. Want
dat is wel de meest aardige
traditie van de paarden
markt; sommige oud-Rijns
burgers laten zich vrijwel
RIJNSBURG - Jan Heemskerk heeft gisteren de Rijnsburgse wieler
wedstrijd de Burchtronde gewonnen die tijdens de traditionele paar
denmarkt is gehouden. Jan de Mooij en Jan Pieter Tensen legden
beslag op respektievelijk de tweede en derde plaats.
Aad Grimbergen wist bij de jongens-junioren als eerste te eindigen
terwijl Jolanda Grimbergen hetzelfde wist te presteren bij de meis
jes junioren. Karin van Delft en Bram van den Eijkel sleepten bij de
pupillen de eerste prijzen binnen.
nooit meer in het bloemen-
dorp zien... behalve tijdens
de paardenmarkt.
Als de vijf leden van het paar
denmarktcomité na afloop
van de paardenmarkt in af
wachting van de volgende
festiviteiten achter de borrel
bij elkaar zitten en de feiten
rustig op een rijtje zetten,
merkt één van hun op dat er
een record is gevestigd. Pre
cies 138 paarden hebben op
de markt gestaan en dat is
niet meer voorgekomen
sinds de Tweede Wereldoor
log. Voor die tijd zijn er uiter
aard grotere markten ge
weest. Maar toen waren paar
den geen luxe maar hard no
dig voor vervoer en land
bouw.
VALKENBURG/DEN HAAG - "Een grof
schandaal, dat is het". Op ongeveer der
tig meter boven zee tuurt boordwerk-
tuigkunige Van Brussel uit Katwijk de
Noordzee af op zoek naar vijandelijke
schepen. Die waren er gistermiddag niet
onder de Nederlandse kust. Wel zag hij
in gedachten het einde van de Breguet
Atlantic naderen.
Sinds 1969 vliegt Van Brussel al op het pa
trouillevliegtuig van de Marine Lucht
vaart Dienst (MLD) op het vliegkamp
Valkenburg. Dinsdagmiddag hoorden
hij en zijn collega's van het 321-ste squa
dron dat de zes Atlantics uit de roulatie
worden genomen. Dat is bijna zeven
jaar eerder dan de bedoeling was.
Minister De Ruiter van defensie moet be
zuinigen en heeft geld nodig om het
noodleidende RSV-concern waar onder
meer marineschepen worden gebouwd,
h£t hoofd boven water te laten houden.
"We hebben met het verzoek om nog be
tere beveiliging van het vliegtuig mis
schien wel onze eigen glazen ingegooid",
peinst Van Brussel.
De Breguet Atlantic heeft geen gelukkig
verleden achter zich. In de afgelopen ja
ren maakten er drie een crash, op zee en
kwamen er bij de laatste keer drie be
manningsleden om het leven. Het toe
stel stond daarna een jaar aan de grond
omdat het beter moest worden bevei
ligd. Er kwam meer reddingsmateriaal
aan boord en ook het toerental van de
twee motoren werd tijdens de vlucht op
een bepaalde hoogte gehouden. Het ma
teriaal kreeg daardoor minder te lijden.
Er werd toen ook door de toemalige minis
ter van defensie toegezegd dat er een
dubbele bediening voor het hoogteroer
zou komen. De ongelukken bleken na
melijk te zijn veroorzaakt door storin
gen in dat hoogteroer. Die aanpassingen
zouden tussen de acht en tien miljoen
gulden gaan kosten.
Dat geld heeft de minister niet, dat is een
van de redenen waarom hij van plan is
het vliegtuig te gaan verkopen. "Maar
voor ons hoeft die nieuwe verbetering
niet aan het toestel worden aange
bracht", zegt de bemanning van de
"252". "We willen er zoals het toestel nu
is, zo instappen en blijven doorvliegen".
Gistermiddag ging de twaalfkoppige be
manning van de 252 dan ook zonder eni
ge vrees de Breguet Atlantic in voor een
patrouillevlucht boven de kust en de
Noordzee. Ook LD-verslaggever Thijs
Jansen stapte in het toestel, gestoken in
een oranje overall met zwemvest en pa
rachute-harnas. Even daarvoor moest
bij.een matroos naam en adres worden
achtergelaten van familie die moest
worden gewaarschuwd als er onderweg
iets zou gebeuren...
Het interieur van de cockpit van de Breguet Atlantic met in het midden de boordwerktuigkundige, die zittend
op het koffertje van de fotograaf de apparatuur in de gaten houdt. (Foto a.s. van der Meer, Koninklijke Marine)
DEN HAAG (ANP) - De Konink
lijke Shell Groep heeft in de eer
ste drie maanden van dit jaar in
Britse ponden gerekend een net
towinst geboekt van 719 miljoen
pond (ruim drie miljard gulden).
Dat is zo'n vijftig procent meer
dan de 459 miljoen pond in het
eerste kwartaal van 1982, maar
door een waardedaling van de
pond is de werkelijke winstgroei
minder fors. Alleen in het afgelo
pen kwartaal boekte Shell al een
koerswinst van 91 miljoen pond.
Per saldo resteert "bevredigende"
kwartaalwinst volgens de Shell-
top. De betere resultaten werden
vrijwel geheel geboekt in de sec
tor olie en gas. Shell Oil (VS) en
Shell Canada niet meegerekend
was de verbetering op dit terrein
ten opzichte van vorig jaar zelfs
opvallend. Ondanks de toegen-
momen concurrentie en de
zwakke vraag liepe de opbreng
sten minder terug dan de aan-
koopkosten van ruwe olie en
oheprodukten.
De chemische sector boekte een
kleine winst, terwijl de resulta
ten in de steenkoolsector tot bij
het nulpunt afnamen. De metaal
sector rapporteerde hogere ver
liezen. De bijdrage van Shell in
de Verenigde Staten en Canada
aan het groepsresultaat kwam 15
procent lager uit dan vorig jaar.
In Canada was er sprake van een
verlies in de olieprodukten bij
hogere rentelasten, waardoor het
winst in dollars daalde. Shell Oil
er ging wel op vooruit.
ALPHEN AAN DEN RIJN -
Een 34-jarige Alphenaar
heeft gistermiddag de ge
meentelijke deurwaarder
met een pistool bedreigd
toen deze met een vordering
voor achterstallige onroe-
rend-goedbelasting aan de
deur kwam. De deurwaarder
nam in allerijl contact op met
de Alphense politie die bij
aankomst de man "zo mak
als een lammetje" aantrof. Bij
onderzoek in de woning werd
het wapen gevonden, dat een
gaspistool bleek te zijn. Te-'
gen de Alphenaar is proces
verbaal opgemaakt.
VALKENBURG - "Dat rare tik
ken gaat vanzelf weer weg", al
dus kapiteinluitenant ter zee J.
Queré commandant van het 321-
ste squadron geruststellend vlak
na de start. In de buik van het
vliegtuig zit het zenuwcentrum.
In de verduisterde ruimte floe
pen geheimzinnige rode lichtjes
aan en uit en wordt de koers uit
gezet.
Laag scherend over de golven gaat
het toestel op zoek naar "de vij
and". Op de radar kunnen de
bliebjes worden geïdentificeerd
zodat het noodzakelijke onder
scheid kan worden gemaakt tus
sen vriend en vijand. De 252
kwam gistermiddag alleen een
door
Thijs Jansen
"vriend" tegen: De Abraham
Crijnssen, een standaard fregat
van de Kortenaerklasse.
Het zag zwart van het volk op dek,
want ouders van militairen
maakten een tocht op zee. De At
lantic gaf een demonstratie weg,
die bloedstollend mag worden
genoemd.
"Het is een prima vliegtuig zegt
boordwerktuigkundige Van
Brussel, die op het koffertje van
de fotograaf zit. (Er is bij de con
structie van het vliegtuig nooit
rekening gehouden met een
plaats voor de boordwerktuig
kundige). "Ik had niet gedacht
dat het nog zo ver zou komen.
"Er gaat wel wat door je heen als
je van de ene op de ander dag
hoort dat dit vliegtuig er uit gaat.
Ze hebben het te hoog gespeeld
met die beveiliging, nu keert dat
zich tegen ons".
Emotioneel
De bemanning van de 252 wil ei
genlijk best met dit toestel door
vliegen. "Eisen voor verdergaan
de verbetering komen van men
sen die toen de ongelukken ge
beurden emotionele uitspraken
hebben gedaan. Daar willen ze
nu niet op terug komen. Maar 99
procent van het personeel is vóór
doorgaan. Ook al wordt er geen
verdere beveiliging aange
bracht", aldus bemanningslid
Wijgerse uit Leiderdorp.
"Het is een schandaal dat alleen
wordt geluisterd naar mensen
met een grote mond. Ik zou het
een slechte zaak vinden als de
minister zich alleen daardoor zou
laten leiden. Er zijn er die veel te
hard hebben geschreeuwd. Nu
zie je wat daarvan het gevolg is.
Wij zijn in het verleden altijd ge
raakt door berichten als zou de
bemaning van de Atlantic bang
zijn om te vliegen. Het ging mis
schien om twee of drie mensen.
En dan nog niet eens om henzelf,
waarschijnlijk zat hun achterban
er achter".
De bemanning zet vraagtekens bij
de activiteiten van hun "vak
bond", de VBZ. "De vraag is of
de VBZ wel zo'n verstandig be
leid heeft gevoerd. Om het maxi
male te bereiken had men niet in
de gaten dat het geld er mis
schien niet zou zijn en de Bre
guet dus uit dienst zou worden
genomen".
De bemanning van de 252 vindt dat
de minister ook met de mensen
van het sqadron overleg had
moeten plegen over een mogelij
ke oplossing. "We vallen van de
ene teleurstelling in de andere",
zeggen zij. "Ze willen doorvlie
gen met de Atlantic en vrezen
dat de gebeurtenissen rond het
toestel de minister aanleiding
heeft gegeven het te lozen. "Het
is tenslotte de meest geloofwaar
dige bezuiniging bij de marine".
De bemanning laat weten dat ze de
bui wel heeft zien aankomen,
maar de schok was toch groot
toen de kogel door de kerk was:
"Het is een prachtig vliegtuig. Er
had alleen veel eerder duidelijk
heid moeten komen over de toe
komst. De geruchtenmachine op
het kamp draaide op volle toe
ren. Dat was fnuikend".
De hoop van de marinemensen is
nu gevestigd op een "geleidelijk
uitfaseren" van de Atlantic. Die
hoop is, zo blijkt uit de reactie
van de minister echter ijdel. In
het najaar van 1984 moeten de
Atlantics uit de roulatie zijn.
"Toen ik het thuis vertelde zei mijn
vrouw: voor jou is de zon nu on
der gegaan", aldus bemannings
lid Wijgerse uit Leiderdorp. Uit
zijn reactie blijkt dat hij bereid is
om de vliegtoelage in te leveren
om op de Atlantic te kunnen blij
ven vliegen.
Geen angst
De Breguet Atlantic is geen vlieg
tuig waarin passagiers bang hoe
ven te zijn. Er zijn zo veel veilig
heidsmaatregelen genomen dat
het bijna een pretje lijkt als er
iets fout gaat. Zo goed als alles
wat in het toestel binnen hand
bereik ligt en kan worden losge
maakt is bedoeld voor de veilig
heid.
'Je breekt in het toestel letterlijk je
nek over de veiligheid", zegt één
van de bemanningsleden. "En
bovendien zit het nog ongemak
kelijk ook". De twee piloten zit
ten op een éénpersoons red
dingsbootje. "Ze kunnen er
doorgaans pas het laatste uit als
het vliegtuig op zee een noodlan
ding maakt", aldus squadron
commandant Queré.
In de donkere "KomDuis" van net
vliegtuig kunnen vier mensen
een plaats vinden. Ze hebben pa
rachutes, reddingsboten en over-
levingspakken binnen handbe
reik. "Je moet er nu natuurlijk
wel voor zorgen dat je met al die
spullen voor het ontsnapping
sluik nog wel naar buiten kunt
komen".
VALKENBURG - Voor de 250
werknemers van het vliegkamp
Valkenburg die als gevolg van
het uit de lucht nemen van de
Breguet Atlantic hun baan
kwijtraken, zal ander werk
worden gezocht. Er zullen vol
gens de commandant van het
321-ste squadron op Valken
burg, kapitein-luitenant ter zee
J. Queré, dan ook geen ontsla
gen vallen. Dat deelde hij gis
termiddag mee in een eerste
reactie op het plan van defen
sie-minister De Ruiter. "In prin
cipe blijft iedereen bij de Mari
ne Luchtvaart Dienst (MLD)
werken", aldus Queré.
Het is volgens hem de bedoeling
dat het merendeel van het per
soneel overgaat naar de Orion,
een ander type verkennings
vliegtuig dat op Valkenburg is
gestationeerd. Daarvan zijn er
op dit moment zeven. Verwacht
wordt dat er eind volgend jaar
13 op de basis zullen zijn.
ALPHEN AAN DEN RIJN - Bij
het oversteken van de Prins
Bernhardlaan nabij de Anna van
Burenlaan is gistermorgen half
elf de 80-jarige Alphenaar S.G.B.
op het fietspad aangereden door
een bromfiets, bestuurd door de
17-jarige G.J.J.G. De bejaarde
voetganger raakte daarbij ernstig
gewond. De man liep een gebro
ken been en hersenletsel op. Via
het Rijnoordziekenhuis werd het
slachtoffer in zorgwekkende toe
stand opgenomen in het Acade
misch ziekenhuis in Leiden. De
politie verzoekt getuigen van het
ongeval zich te melden (telefoon
01720-93941).
