Wat wij doen?
Jagen op geld
Vakbond: sluiting Fasson
is nog geen voldongen feit
Stichting beijvert
zich voor behoud
Leidse synagoge
Balletschool aan Breestraat
Open huis bij
Papyrologisch
Instituut
Asfaltering
Beestenmarkt
en omgeving
Astmafonds
Discussie-bijeenkomst
over reageerbuisbaby
Werk in
uitvoering
Twijfel aan noodzaak 55 mensen te ontslaan
ZATERDAG 14 MEI 1983
Leiden
De joodse gemeenschap in Leiden heeft als sinds lange tijd een synagoge aan het Leven
daal; een klein gebouw waar de diensten worden gehouden. Jaren geleden zag het er
naar uit dat de synagoge niet lang meer zou blijven staan. Een architect drukte het eens
zo uit: "Als er een vrachtwagen langskomt bibbert het gebouw op z'n fundamenten".
En dan hebben we het nog niet eens over de zwamvorming in de synagoge.
Levi (links) en ds. Sc hoek: "Dit is toch wel uniek
LEIDEN - Een dominee die voor
zitter is van de stichting Vrien
den van de Leidse Synagoge,
een collecte houden voor de
joodse gemeente in Leiden tij
dens een kerstnacht in de Pie
terskerk - allemaal zeer merk
waardig zo op het eerste ge
zicht.
"Maar wel begrijpelijk", vindt ds.
S.L. Schoch, "want de joodse ge
meente is te klein om de synago
ge in stand te houden. Daarom
fungeren wij als een soort hulp
troepen. Ja, laat ik het zo maar
uitdrukken". Een verhaal over
een stichting die vijf jaar be
staat.
Daadkrachtig optreden was gebo
den. Verschillende instanties
werden aangeschreven, men had
subsidie nodig. Uiteindelijk
kostte de restauratie 650.000 gul
den, de joodse gemeente moest
zelf 100.000 gulden betalen.
"Veel geld", meent Schoch,
"want vergeet niet dat zo'n 56 ge
zinnen de synagoge bezoeken.
Dat geld is er wel gekomen, ge
lukkig maar".
Het probleem bleef echter bestaan:
hoe kan een kleine gemeenschap
LEIDEN - De oud-burgemeester
van Amsterdam dr. I. Samkal-
den zal op maandagavond een
lezing houden in de synagoge
aan het Levendaal veertien. Ti
tel van de lezing, die wordt ge
houden omdat de stichting
vrienden van de Leidse synago
ge vijf jaar bestaat: overeen
komsten en verschillen tussen'
de jaren dertig en de jaren tach
tig-
Wie een bijdrage wil leveren aan
het in stand houden van de sy
nagoge kan overigens geld stor
ten op gironummer 3970158 -
Bank: ABN Leiden 56.66.34.201.
Als dank ontvangt u een oor
konde.
door
Wim Brands
een gebouw in stand houden?
Twee mensen traden zeer door
tastend op volgens Schoch: H.
Speijer, "inmiddels overleden"
en A. Lesgever. "Op een gegeven
moment zijn een paar mensen
rond de tafel gaan zitten. Joodse
en niet-joodse mensen. Besloten
werd een stichting op te richten
die geld verzamelt voor de in
stand houding van de synagoge".
Volgens Schoch was het oprichten
van de stichting een delicate aan
gelegenheid. "Laat ik dit voorop
stellen: wij, de stichtingsleden,
bemoeien ons niet met de gang
van zaken in de synagoge. Dat is
onze zaak niet; wij willen alleen
maar bijstand verlenen. Nu iets
over dat delicate. Ik heb me in
het begin wel eens afgevraagd: is
het nu wel verstandig dat een do
minee, let wel: een dominee,
voorzitter van zo'n stichting
wordt. Het leuke was dat de
meeste mensen mijn bezorgd
heid helemaal niet deelden. Zij
grinnikten wat toen ik mijn be
denkingen naar voren bracht".
Elders in Nederland zijn er geen
stichtingen die synagoges hel
pen onderhouden - voorzover
Schoch weet. "Dit is echt een
unicum. Het heeft, denk ik, ook
wel iets te maken met het feit dat
het hier om een kleine synagoge
gaat. Kijk, grote gemeenschap
pen zullen toch veel eerder den
ken: wij doppen onze eigen
boontjes wel. Voor de nieuwe
rabbijn, Van de Kamp, zal deze
samenwerking ook wel vreemd
zijn geweest, in het begin. Hij is
namelijk rabbijn geweest in Lon
den".
Jagen
De stichting is vanzelfsprekend
klein. "We worden bemand, be
vrouwd, bemensd - hoe zegje dat
tegenwoordig ook al weer? - door
vfjf mensen. Aan de ene kant is
dat een handicap, aan de andere
kant heeft het ook wel weer voor
delen. Ja, wat wij doen kun je
omschrijven als jagen op geld.
Zorgen dat er collectes worden
gehouden, praten met subsidie
gevers, dat werk. Op dit moment
hebben we tienduizend gulden
in kas, dat wil zeggen: zo onge
veer. We kunnen nog wel wat
meer geld gebruiken natuurlijk,
want het onderhouden van een
gebouw is niet goedkoop".
Zo'n twee keer per jaar vergadert
de stichting met het bestuur van
de joodse gemeente. Er wordt
begonnen met het afhandelen
van huishoudelijke zaken, is dat
achter de rug, dan wordt er wat
gediscussieerd. Over de positie
van joden in Nederland bijvoor
beeld.
Tijdens één van die vergaderingen
is ook bepaald dat het vijfjarig
bestaan moest worden gevierd
met een lezing. Door dr. I.Sam-
kalden, oud burgemeester van
Amsterdam. Maandagavond om
acht uur zal hij zijn lezing hou
den. Onderwerp: overeenkom
sten en verschillen tussen de ja
ren dertig en de jaren tachtig.
SchochAvil niet veel over dat on
derwerp vertellen en houdt het
er maar op dat Samkalden "ons
wel het een en ander duidelijk
zal maken".
Even later vertelt Schoch dat één
ding hem wel steeds vaker gaat
opvallen de laatste tijd: de posi
tie van joden in Nederland wordt
weer een beetje bepaald door on
zekerheid. Zijns inziens. "Ja, on
zekerheid is wel het goede
woord. Als ik een joodse dienst
bezoek valt mij bijvoorbeeld op
dat de mensen bij je binnen
komst achterom kijken. Vroeger
gebeurde dat niet. En is het toch
ook een teken dat er tegenwoor
dig een agent in de buurt is als er
een dienst is. Mensen nemen het
zekere voor het onzekere".
Mode
Iets wat Schoch daarentegen ook
(Foto Holvast)
benauwt is de mode om, zoals hij
het noemt, alles wat joods is, in
teressant te vinden. "Vooral in
de kerken zie je dat. Ik weet uit
ervaring dat joodse mensen dat
helemaal niet leuk vinden. Bo
vendien heb ik het gevoel dat die
kritiekloosheid zo weer in zijn te
gendeel omslaat. Ook benau
wend vind ik de stemming die
onstaat als er iets in het Midden-
Oosten gebeurt. Direct merk je
dan dat mensen de synagoge niet
meer willen steunen. Kwalijk".
We gaan op weg naar de synagoge,
voor een foto. Aanwezig is ook
het bestuurlid van de joodse ge
meente, Levie. Na enige aarze
ling wil hij wel samen met domi
nee Schoch op de foto. "Want
ja", zegt hij, "dit is toch wel
uniek. Gelooft u mij maar".
LEIDEN - Het Papyrologisch In
stituut van de Leidse universiteit
houdt woensdag open huis. Het
instituut, gevestigd aan de Bree-
straat 155a, houdt zich bezig met
het ontcijferen en bestuderen
van originele teksten uit de oud
heid. De meeste van deze teksten
stammen uit Egypte, al zijn er
ook bijzondere uitzonderingen:
zo werd er in 1914 in een Friese
terp een wastafeltje gevonden,
waarop een koopovereenkomst
over een Friese koe stond ge
schreven.
Tijdens de open middag (aanvang
twee uur) worden de bezoekers
rondgeleid langs een kleine ten
toonstelling van papyri, ostraca
en mummielinnens, materiaal
uit Egypte waarop teksten zijn
geschreven. De voorwerpen
stammen uit de periode van circa
300 v. Chr. tot 700 na Chr., de tijd
van de gemengde Grieks-Egypti
sche cultuur. Verder wordt ver
teld hoe papyrus als schrijfmate
riaal wordt vervaardigd, wat de
inhoud van de teksten is en wat
de werkzaamheden van een pa-
pyroloog zijn.
Belangstellenden kunnen zich tot
en met dinsdag telefonisch aan
melden bij de dienst interne en
externe voorlichting van de uni
versiteit, tel. 071-148333. tst 3665/
3133.
LEIDEN - De Nieuwe Beesten
markt, de Beestenmarkt, de
Steenstraat, de Tweede Binnen
vestgracht en de Turfmarkt zul
len vanaf volgende week dins
dagmiddag tot donderdagavond
maar voor de helft berijdbaar
zijn. Dit in verband met het feit
dat deze straten op die dagen van
een nieuwe deklaag asfalt wor
den voorzien. De Kooilaan zal
maandag en dinsdag geheel afge
sloten zijn in verband met het
aanbrengen van een nieuwe dek
laag.
LEIDEN - De collecte voor het
Nederlands Astmafonds heeft in
Leiden zesduizend gulden opge
bracht. Dat is achttien procent
meer dan in 1982.
LEIDEN - De reageerbuisbaby is het onderwerp van een discussie
avond die het Studium Generale van de Leidse universiteit dinsdag
belegt. Aanleiding is de geboorte van de eerste reageerbuisbaby in Ne
derland, die deze maand in het Dijkzigtziekenhuis te Rotterdam wordt
verwacht.
"De reageerbuisbaby: hoever mag je gaan" is het thema van de avond,
waarover een aantal deskundigen zich zal buigen. Dat zijn: prof. dr.
G.H. Zeilmaker, fysioloog bij het Dijkzigtziekenhuis en nauw betrok
ken bij de reageerbuisbaby; prof. dr. H.M. Kuitert, hoogleraar ethiek
aan de Vrije Universiteit van Amsterdam en voorzitter van de commis
sie Foetaal Weefsel van de Gezondheidsraad; dr. J.B. Maathuis, gynae
coloog in het Medisch Centrum Alkmaar en voorzitter van de commis
sie voor in vitro fertilisatie van de Nederlandse Vereniging voor voor
Obstetrie en Gynaecologie. De discussie wordt geleid door dr. H.M.
Terborgh Dupuis, ethica aan de Leidse universiteit.
De bijeenkomst wordt gehouden in het Academiegebouw, Rapenburg 73,
en begint om acht uur.
Kernenergie
De werkgroep t.v.-issue van de
Leidse Studentenekklesia orga
niseert maandag in samenwer
king met de Baalgroep Kern
energie een avond over kern
energie en uraniumwinning in
Namibië. Vertoond wordt de
film "Follow the yellow cake
road", die de ingrijpende ge
volgen laat zien van de win
ning, het vervoer en de verwer
king van uranium, de grond
stof voor kerncentrales. De
Zuidafrikaan David de Beer
geeft een toelichting op de film.
De bijeenkomst wordt in ge
bouw Rapenburg 100 gehouden
en begint om acht uur.
Streekcommissie
De Streekcommissie voor Leiden
en omgeving komt maandag
avond bijeen in de Vredeskerk
aan de Van Vollenhovenkade.
ledereen die iets op te merken
heeft op het gebied van de
ruimtelijke ordening en dat on
der de aandacht van het pro
vinciaal bestuur wil brengen,
heeft daar maandag de gele
genheid voor. De streekcommis
sie zal verder praten over de
nieuwe beleidsnota van de pro
vincie over openbaar vervoer
en verder zal zij aandacht
schenken aan de inspraak bij
de herziening van het fietspa
denplan en bij de tracébepa
ling van de S4 Katwijk-Leiden.
De vergadering begint om acht
Spiritistisch
Het Spiritistisch Genootschap
Leiden houdt maandag een
Pinksterwijding in de zaal La
ge Morsweg 14a, aanvang acht
uur. Spreker is F. ten Veen uit
Hilversum.
Jong K en G
Met haar zeemansshow "Sailor
Songs" heeft de Leidse muziek
vereniging Jong Kunst en Ge
noegen de eerste prijs gewon
nen op een concours in Zoeter-
meer. Het jeugdkorps van K en
G heeft een nieuwe show in
voorbereiding, die nog voor het
einde van dit jaar zal worden
getoond.
Vakantie (1)
Voor de vakantieweek voor oude
ren van het Leidse Volkshuis
zijn nog enkele plaatsen vrij.
De vakantie, in de week van 27
mei-3 juni wordt in Nunspeet
gehouden. De kosten zijn 350
gulden. Inlichtingen: Hilde
Jansen en Marja van Putten,
Apothekersdijk 33, tel. 149180.
Vakantie (2)
De Stichting Internationale
Werkkampen verzorgt op niet-
commerciële basis werkkam
pen, gecombineerd met vakan
tie, voor jongeren. Doel is het
internationaal contact te be
vorderen, jonge mensen te vor
men en sociaal nuttig werk te
verrichten. In Leiden is meer
informatie te verkrijgen bij het
informatiebureau van de SIW,
Plantage 16 op donderdag .van
vier tot acht uur en bij de Vrij
willigerscentrale, Langegracht
246, dagelijks van negen tot
vijf uur.
Bingo
In clubhuis Rondom de Maredijk
wordt maandag een bingo
avond gehouden. Aanvang
acht uur.
"Werk in uitvoering" is de
naam van een nieuwe ru
briek die geregeld in deze
krant zal verschijnen. Grote
en kleine ontwikkelingen op
het gebied van het bedrijfs
leven, de werkgelegenheid
en de middenstand worden
daarin beschreven.
LEIDEN - De Industriebond FNV gaat niet zonder meer
akkoord met het voornemen van de directie van Fasson
Nederland BV om 53 personen te ontslaan. Volgens dis
trictsbestuurder Jos Duynhoven zijn er meer mogelijk
heden om de sluiting van de Leidse fabriek via overplaat
singen op te vangen dan de tien arbeidsplaatsen, waar
van de directie gewag maakte.
Bovendien is wat de industriebond
betreft de sluiting van de Leidse
fabriek nog geen voldongen feit.
Er is steeds sprake geweest van
het open houden van 'Leiden', al
was het alleen maar voor het
proefdraaien en voor specialitei
ten. Duynhoven zegt dat Fasson
beslist geen armlastig bedrijf is,
integendeel een gezonde onder
neming. Dat de werkgelegenheid
desalniettemin onder grote druk
staat zou komen door de automa
tisering. Vorig jaar heeft het be
drijf nog een belangrijke investe
ring gedaan in een nieuwe ma
chine (coater) in de Hazerswoud-
se vestiging.
De districtsbestuurder wijst op de
langdurige en in veel opzichten
belangwekkende cao-onderhan
delingen, die dit vooijaar ge
voerd zijn. Het resultaat was een
38-urige werkweek en op langere
termijn (1986) een verdere ar
beidstijdverkorting tot 36 uur.
"Een doorbraak", aldus Duynho
ven. Juist voordat de vakbond
het onderhandelingsresultaat
aan het personeel voorlegde,
werd de voorgenomen sluiting
van de Leidse fabriek bekend ge
maakt. Volgens de bond een vol
slagen verrassing.
Belazerd
"Korter werken doe je niet voor je
lol", zegt Duynhoven. (de prijs
compensatie wordt er voor inge
leverd) "maar voor het behoud of
de uitbreiding van werkgelegen
heid". Tijdens de cao-onderhan
delingen heeft de directie de slui
ting verzwegen. Of in de woor
den van Duynhoven: "Sommige
werknemers zeiden dat de direc
tie de boel heeft belazerd. En ik
kan niet ontkennen, dat de direc
tie niet helemaal eerlijk is ge
weest". Een paar maanden gele
den was de Amerikaan Miller, de
grootste aandeelhouder van het
concern en voorzitter van de
Raad van Bestuur, nog in Neder
land en verklaarde dat Leiden
open zou blijven".
door
Leo Maat
werp van studie. In totaal Europa, zo'n zeshonderd men-
werken bij Fasson Nederland, in- sen- Twee jaar geleden was het
clusief het hoofdkantoor voor bedrijf nog vertegenwoordigd op
de Leidse banenmarkt in de
Stadsgehoorzaal om personeel te
werven....
"Maar ondanks de wat vieze
smaak, blijven wij bereid tot con
structief overleg". Tijdens het
overleg met de directie zal ge
sproken worden over de moge
lijkheden van een uitgebreide
VUT-regeling en overplaatsin
gen binnen het bedrijf. In de ves
tiging te Hazerswoude zijn er
volgens Duynhoven nogal wat
afdelingen die een versterking
van het aantal personeelsleden
kunnen hebben. Ook overplaat
sing naar de Belgische vestiging
Turnhout, vlak over de grens zou
voor de bond bespreekbaar zijn.
Al beseft Duynhoven dat de
mensen niet staan te dringen om
naar Brabant te verhuizen. De fa
briek in Turnhout zou over een
aanzienlijke orderportefeuille
beschikken en tenminste tien
mensen kunnen plaatsen.
Al met al vindt Duynhoven het on
aanvaardbaar om tot gedwongen
ontslagen over te gaan. Tijdens
de ledenvergadering van de In
dustriebond FNV op 21 april
spraken de werknemers van Fas
son hun goedkeuring uit over het
bereikte cao-resultaat, maar
drongen er tevens bij de directie
op aan om de arbeidstijdverkor
ting te gebruiken om de werkge
legenheid van de Leidse mede
werkers veilig te stellen.
Kantoor
Hoe de toekomst van het kantoor
eruit ziet weet ook de bondsbe-
stuurder niet. Hij vermijdt al
thans daarover voorspellingen te
doen en beperkt zich tot de uit
spraak: "Het zou mij niet verba
zen als er wat het kantoor betreft
volgend jaar duidelijkheid
komt". Het kantoorpersoneel
valt niet onder de cao, ondanks
pogingen van de bond om de
werkingssfeer van de cao uit te
breiden. Volgens de directie is de
positie van het kantoor onder-
Balletlerares Inge van den Broek: "Aerobic is behoorlijk onverantwoord".
(foto Holvast)
Verhuizing van Merenwijk naar centrum
LEIDEN Balletlerares Inge
van den Broek betrekt deze zo
mer een eigen studio. De
school wordt gevestigd in het
centrum van de stad. Het pand
Breestraat 14 wordt op dit mo
ment voor de nieuwe bestem
ming ingericht. De cursussen
gaan op 15 augustus van start.
Inge van den Broek geelt al ze
ven jaar les in Leiden. Aanvan
kelijk in clubhuis Matilo, de
laatste jaren in het centrum De
Regenboog in de Merenwijk.
In de Merenwijk is haar naam
volgens eigen zeggen een be
grip. Ze heeft nu zo'n 120 leer
lingen. Maar er is ook een
wachtlijst van nieuwe leerlin
gen. Jarenlang heeft Inge van
den Broek uitgekeken naar
een geschikt onderkomen,
want het centrum de Regen
boog is volgens haar geen idea
le ruimte en bovendien erg
duur.
Inge van den Broek (28), die zelf
enige jaren heeft gestudeerd
aan de Rotterdamse balletaca
demie, ziet de toekomst van
haar eigen school optimistisch
tegemoet. "Concurrentie van
aerobic? Welnee, aerobic heeft
niets met dansen te maken.
Dansen is een kunst, aerobic is
gewoon gymnastische oefenin
gen. En nog behoorlijk onver
antwoord ook. Nee, geef mij
dan maar jazzgymnastiek".
De balletlessen zijn voor ver
schillende leeftijden: van 4/5
tot 8 jaar dansexpressie, beat-
ballet voor de groep van 8 tot
17 jaar en jazzballet voor de ou
deren. Dit najaar is één van
haar groepen te gast in het
AVRO-televisie-programma
Stuif-es-in. Inge van den Broek
wil in haar school ook eens per
maand theorieles geven. Voor
zover haar bekend is dat uniek
in Leiden.
