Weer 500
banen weg
bij NKF
C
3
Van der Giessen aast op mijnenvegers
kort zakelijk
marktberichten
Nederlandse
directeur
mijdt risico
Bonden: korter werken
Hongerstaker stopt actie
voor nieuwe kaasmachines
Moordende
strijd om
vracht in
binnenvaart
Franse boer
koelt woede
met erwten
in diepvries
Benzineprijs
weer omlaag
Werf wil kostprijs op "Japans" niveau brengen
Werkloosheid daalt en stijgt
Beurs Amsterdam
VRIJDAG 13 MEI 1983
Van Berkel
Van Berkel (elektronische weegap-
paratuur, snijmachines en koel
installaties) verwacht dat de her
structurering van de groep in
grote lijnen in 1983 voltooid kan
worden.
Dit jaar is Van Berkel begonnen
met de verkoop van een aantal
nieuwe produkten. Nu is al ge
bleken dat hiervoor goede be
langstelling bestaat. Besparing
van de kosten en effektief beheer
van het werkkapitaal krijgen bij
zondere aandacht. Het marke-
ting-apparaat zal worden ver
sterkt en een centrale handelsaf
deling zal in het hoofdkantoor in
Leidschendam worden geves
tigd.
Van Berkel leed over 1982 een ver
lies van 42,2 min. tegen 22,2
min. in het jaar daarvoor. De
Amerikaanse dochter was ver
antwoordelijk voor een verlies
van 13,1 min. Inmiddels is be
sloten deze dochter op te heffen,
wat gepaard gaat met nog eens
een eenmalig verlies van 9,2
min. Afvloeiingskosten vergden
vorig jaar 4,6 min. Het aantal
personeelsleden daalde van 4420
naar 3875. De omzet van het be
drijf daalde met 1 pet. tot 569,5
min.
Fries geld
Friesland beschikt sinds woensdag
over een eigen betaalmiddel. In
een oplage van 100.000 exempla
ren zijn een drietal bankbiljetten
en vier verzilverde muntstukken
uitgegeven, zo zegt initiatiefne
mer L. Jansma uit Augustinusga.
De waarde van het papiergeld
wordt uitgedrukt in 10, 25 en 50
"aide skilden", een geldsoort uit
de middeleeuwen. Op de biljet
ten komen afbeeldingen voor
van Friese "grootheden" als Red
bad, Grutte Pier, Verritus en Ma-
lorix.
De waarde van de muntstukken
varieert van drie kwartjes tot on
geveer vier gulden. De munst-
stukken hebben als opschrift
"buter, brea en griene tsiis" (bo
ter, brood en groene kaas). Jans
ma verwacht grote belangsteling
voor het nieuwe betaalmiddel.
Volgens hem heeft al een aantal
bedrijven laten weten de Friese
munt als betaalmiddel te zullen
accepteren.
Heijster
Het Nijmeegse bedrijf Heijster b.v.
i (vorkheftrucks) zal zich houden
aan de OESO-richtlijnen voor
multinationale ondernemingen.
Dat is de uitkomst van de be
moeienis van het interdeparte
mentale contactpunt multinatio
nale ondernemingen, een door
de ministeries van financiën,
economische zaken en buiten
landse zaken ingestelde groep.
De FNV heeft enige tijd geleden
om de tussenkomst van het con
tactpunt gevraagd.
Heijster (540 werknemers) wil een
deel van de produktie overplaat
sen naar de Schotse vestiging
van het bedrijf, die met steun
van de Britse overheid en inle
ving van loon door de werkne
mers daar, nieuw leven is inge
blazen. De grief van de werkne
mers in Nijmegen was dat zij dit
uit Britse bladen moesten verne
men. Ook zinde het de werkne
mers niet dat Heijster zich bij het
verdedigen van de overplaatsing
naar Schotland beriep op een on
derzoek, waarvan de vakbonden
de inhoud niet kenden. Dat is te
gen de OESO-richtlijnen.
LEIDEN - Leidse groente- en fruitvei
ling, vrijdag.
Aardappelen 12; andijvie 79-136; peu
len 930-1320; snijbonen 620-800;
stambonen 1280; Chinese kool 57-65;
spitskool 90-125; postelein 70-122;
prei 37-69; rabarber 16-30; spinazie
127-164; champions 290-450; uien
10-45; witlof 160-335; bloemkool 6
per bak 145-260; bloemkool 8 per
bak 145—219; bloemkool 10 per bak
115—165; sla 15—38; bos peen
205-250; peterselie 64-115; radijs
21-39; selderij 67-106; bos uien
43-65; paprika st. 67-115; bos kroten
119-129
AMSTERDAM (GPD) - Directeu
ren van Nederlandse onderne
mingen durven hun nek niet uit
te steken. Ze spelen liever op ze
ker dan dat ze iets geheel nieuws
opzetten met het risico van mis
lukking. Dit komt naar voren in
een onderzoek dat het Utrechtse
adviesbureau Hay Management
Consultants heeft uitgevoerd in
samenwerking met het Neder
lands Centrum van Directeuren
naar betaling en instelling van
directeuren en commissarissen
in ons land.
Behalve dat ze niet iets nieuws
durven te beginnen, blijken di
recteuren nogal te willen blijven
zitten waar ze zitten. De helft wil
niet meer van baan veranderen.
Bestuurder Witkamp van het
NCD betreurt de houding van de
Nederlandse directeuren. „De
Economie
immobiliteit is niet alleen bij de
gewone werknemers maar ook
hier doorgedrongen. Dat vind ik
jammer, want juist van hen zul
len de initiatieven moeten ko
men om uit de economische cri
sis te komen.
Naar zijn mening speelt de belo
ning hierin een belangrijke rol.
Bruto is deze, zo blijkt uit het on
derzoek, nog niet zo slecht. Die
varieert van 91.000 tot 235.000
met een uitschieter naar 430.000
gulden. Daar moet wel gemid
deld 53 uur voor worden ge
werkt. Internationaal gezien
slaan de directeuren hiermee
geen slecht figuur maar in netto
bedragen gemeten bungelen ze
aan de onderkant van de interna
tionale directeuren-ladder.
Slechts 10 procent van de ongeveer
3000 door het onderzoekbureau
aangeschreven directeuren was
bereid mee te doen aan het on
derzoek waarvoor zij bovendien
350 gulden moesten betalen
Desondanks meent Hay Consul
tants dat het onderzoek een goe
de weergave geeft van de belo
ningshoogte van de Nederlandse
direteuren
RIJSWIJK (ANP) - Bij de Nederlandse Kabel Fabrieken
(3.900 werknemers in Amsterdam, Delft, Delfzijl en Wad-
dinxveen) zullen tot 1985 naar schatting 500 arbeidsplaat
sen verdwijnen om de marktpositie van de NKF te verbe
teren. De arbeidsplaatsen zullen gedeeltelijk door na
tuurlijk verloop, vervroegde uittreding en interne over
plaatsing verdwijnen, maar aan gedwongen ontslagen
valt niet te ontkomen.
DONKERBROEK (ANP) - De 58-jarige Anne van der Meulen, die
als kaasperser in dienst is bij de kaasfabriek "Het Klaverblad" in
het Friese Donkersloot, heeft woensdag na tien dagen zijn hon
gerstaking beëindigd.
Met zijn actie wilde hij zijn werkgever dwingen de verouderde
kaaspersen van het bedrijf te vervangen door nieuwe. De direc
tie heeft toegezegd op 1 september meer duidelijkheid te geven
over de investeringen van het bedrijf.
Volgens Van der Meulen werken de 35 werknemers van de kaasfa
briek al maanden gemiddeld tien uur per dag, omdat de produk
tie van het bedrijf - sinds de overneming door Frico ruim een
jaar geleden - is verdubbeld.
Met nieuwe machines zou die produktie mogelijk worden zonder
overuren, aldus Van der Meulen. Doordat investeringen uitble
ven. was de kaasperser voor het voortbestaan van de fabriek
gaan vrezen.
Binnenschippers zonder werk. Een sloopregeling zou 600.000 ton laadvermogen moeten wegnemen.
Dit heeft de groepsdirectie van
NKF groep BV in Rijswijk be
kend gemaakt. NKF, voor 47 pro
cent eigendom van Philips,
schrapte een half jaar geleden al
300 banen. Zowel de Industrie
bond FNV als de unie BLHP
vindt dat het totale verlies van
850 arbeidsplaatsen moet wor
den ondervangen door een ver
snelde invoering van de 36-urige
werkweek.
Volgens districtsbestuurder Dick
Terwisscha van de Industrie
bond is de termijn waarop de
NKF wil reorganiseren (ruim
twee jaar) veel te kort. "Dat kan
alleen ten koste van gigantische
sociale consequenties. Voor ons
is dat onaanvaardbaar". De bond
zou eerder willen mikken op een
periode van vijf jaar. Als uit
gangspunt bij het overleg met de
directie geldt verder dat er geen
gedwongen ontslagen mogen
vallen.
De doelstellingen van de directie,
verbetering van de marktpositie
en van de opbrengsten worden
door de bond onderschreven.
"Wij erkennen dat het bedrijf
wat te ruim in het jasje zit", aldus
Terwisscha. Tien procent ar
beidstijdverkorting moet echter
de werkgelegenheid voor rond
de 400 werknemers redden. De
overige arbeidsplaatsen zouden
dan eventueel via natuurlijk ver
loop kunnen verdwijnen.
Terwisscha haalde vrij fel uit naar
de PTT en de Nederlandse ener
giebedrijven, die zich volgens
hem veel te conservatief opstel
len als het gaat om nieuwe tech
nologische ontwikkelingen. De
mogelijkheden van de glasvezel
kabel, zoals die wordt gemaakt
door NKF-Waddinxveen, wor
den daardoor onvoldoende be
nut, met als gevolg afbraak van
werkgelegenheid. De bond vindt
dat de overheid in navolging van
de ons omringende landen moet
zorgen voor een thuismarkt,
nieuwe technologieën
kans krijgen.
Behalve aanpassing van de werk
gelegenheid is NKF van plan de
komende jaren 22 miljoen gul
den extra te investeren. Vanwe
ge toenemende concurrentie,
protectionisme (beschermen van
de thuismarkt) en nationalisme
verwacht NKF dat het prijsni
veau en de bedrijfsresultaten de
komende jaren verder onder
druk komen te staan.
Daarnaast zal de aanpassing van
het bedrijf aan nieuwe technolo
gieën in de kabelproduktie (ver
vanging van papiergeisoleerde
kabels door kunststofgeïsoleer-
de en de geleidelijke vervanging
van conventionele telecommuni-
catiekabel door glasvezelkabel
systemen) "een bepalende factor
zijn voor de continuïteit van de
onderneming in de wereldkabel-
markt".
ROTTERDAM (ANP) - Voor
steeds meer binnenschippers
dreigt de bijstand als niet snel
door middel van een slooprege
ling zo'n 600.000 ton laadvermo
gen uit de vaart wordt gehaald.
Inmiddels hebben al 600 schip
pers zich aangemeld voor een
bijstandsuitkering, terwijl de
strijd op tussen particuliere
schippers en reders om het ver
delen van de vracht steeds hoger
oplaait.
Dat zei voorzitter J. van der Gevel
van het Centraal Bureau voor
Rijn- en Binnenvaart (CBRB) tij
dens de jaarvergadering van de
ze redersvereniging in Rotter
dam. Volgens recente schattin
gen moet er 90 miljoen op tafel
komen om het laadvermogen
aan te passen.
Naar het oordeel van Van der Ge
vel moet de overheid bijspringen
in de sloopregeling, omdat de
"uitgeputte bedrijfstak" nauwe
lijks in staat zal zelf de kosten
zelf te dragen. In Duitsland be-
taalt het bedrijfsleven de sloop
regeling weliswaar zelf, maar een
vergelijking met Nederland gaat
volgens Van der Gevel niet op.
De Nederlandse binnenvaart kan
niet, zoals in Duitsland, de kos
ten aan de verladers doorbereke
nen door middels van officiële
stijging van de tarieven.
Intussen neemt volgens Van der
Gevel de overcapaciteit nog
steeds toe. Zelfs worden schepen
uit Polen ingevoerd. Makelaars,
voor wie deze schepen onver
koopbaar zijn, gaan er zelf de in
gezakte vrachtenmarkt mee op.
De malaise in de bouw en de
staalindustrie trekt de zwaarste
wissel op de binnenvaart. In 1982
werd tien miljoen ton minder
aan bouwmatenalen vervoerd.
Grote verliezen zijn er ook bij de
tankvaart, volgens Van der Ge
vel als gevolg van de grotere gas-
inbreng bij de electriciteitscen-
trales.
De heftige concurrentie die daaruit
voortvloeit voor de binnenvaart
ontaardt intussen tot een keihar
de machtsstrijd, aldus de reders-
voorzitter. Hij verwijt de particu
liere schippers door middel van
intimidatie, geweldpleging en
gezagsverstonng in het grens
overschrijdende vervoer een mo
nopoliepositie voor de schip-
persbeurs te willèn creëren. Het
zou gaan om een kleine groep
"anarchistische" particuliere
schippers, die andere vervoer
ders met harde middelen wil bui
tensluiten.
PARIJS (ANP) - Enkele tientallen
betogende boeren hebben in de
nacht van woensdag op donder
dag drie ton diepgevroren groen
te uit een Nederlandse vrachtwa
gen gedeponeerd voor de prefec
tuur (provinciehuis) in het Bre
tonse Laval. Dat gebeurde, nadat
ze de vrachtwagen hadden "on
derschept" in hun acties om te
komen tot afschaffing van EG-
betalingen. Die vallen uit in hun
nadeel. Een gesprek met de pre
fect liep voor de boeren onbevre
digend af. Daarop bekogelden
zij, over de hoofden van de gen
darmes voor het gebouw, de pre
fectuur met diepgevroren Hol
landse doperwten en bonen.
In heel Frankrijk voeren de boeren
actie, niet altijd even zachtzin
nig. Zo hebben ze bij het Noord-
franse Arras een Belgische
vrachtwagen met varkens vast
gezet. de varkens vervolgens op
het kerkplein in de stad losgela
ten en de beesten die er niet uit
wilden met messen bewerkt.
Toen de varkens na vele uren
vertraging toch aankwamen op
hun bestemming - een slacht
huis in Pontoise bij Parijs - la
gen twee varkens bloedend in de
vrachtwagen, onder de messte
ken van tien centimeter diep. De
directeur van het slachthuis
heeft daarop de dierenbescher
ming ingeschakeld en er is een
klacht ingediend.
Volgens de directeur van het
slachthuis in Pontoise zijn de
laatste tijd bij hem dreigementen
binnengekomen, dat de hele
zaak in brand gaat als hij door
gaat met het kopen van varkens
uit België en Nederland.
i dinsdag, wanneer de
EG-landbouwministers in Brus
sel bijeenkomen, willen de Fran
se boeren de grenzen blokkeren
om kracht bij te zetten aan hun
ROTTERDAM (ANP) - De olie
maatschappijen en de vrije
pomphouders gaan met ingang
van zaterdag (Esso) of maandag
de prijzen van benzine en diese
lolie verlagen. Super en normale
benzine worden twee cent per li
ter goedkoper, dieselolie 2,5
cent. De prijzen bij de zelftank-
stations komen dan op 166,4 cent
voor een liter super en 162 cent
voor een liter normale benzine
en 108,4 cent voor een liter die
sel. De prijs van LPG blijft on
veranderd op 81,3 cent.
AMSTERDAM (GPD/ANP) - De
scheepswerf Van der Giessen-De
Noord maakt kans op een grote
order voor het leveren van mij
nenvegers voor de Amerikaanse
marine. De werf is na een voorse
lectie met nog drie andere kandi
daten overgebleven om een pro
totype van een nieuw type mij-
nen-bestrijdingsvaartuig te ma
ken. Voor de Nederlandse mari
ne heeft Van der Giessen-De
Noord al opdracht gekregen vijf
tien mijnenvegers te bouwen.
Dat gebeurt op de werf in Alblas-
serdam en volgens president-di
recteur ir. D. van Dort volgens
een uniek procédé. De schepen
zijn niet van staal maar van een
hard soort plastic.
Als de werf het bouwen van een
nieuw type bestrijdingsvaartuig
voor de Verenigde Staten wordt
gegund, maakt het kans op de
bouw van zeventien schepen uit
een eerste serie voor de Ameri
kaanse marine. Die zullen dan in
samenwerking met een Ameri
kaanse werf worden gebouwd.
De werf in Alblasserdam is door de
bestelling van de Nederlandse
marine al tot 1987 van werk voor
zien. Er bestaat evenwel een af
spraak dat opdrachten uit het
buitenland tussentijds kunnen
worden uitgevoerd.
Ook de scheepsnieuwbouwwerf in
Krimpen aan de IJssel is ruim
schoots van werk voorzien; in de
grote overdekte bouwloods moe
ten zeven schepen worden ge
bouwd waarvan de laatste eind
volgend jaar gereed zal zijn.
Ondanks het vele werk zegt de di
rectie niet zonder overheids
steun te kunnen. De prijzen van
de schepen kunnen de kosten
nauwelijks dekken. In het afge
lopen jaar boekte de werf op een
omzet van 424 miljoen gulden
een netto-winst van 690.000 gul
den. Hierbij is inbegrepen een
niet nader door de Giessen-De
Noord-directie genoemd bedrag
aan subsidie.
De scheepswerf gaat proberen in
twee jaar de kostprijs van de
scheepsnieuwbouw met niet
minder dan twintig procent te
rug te brengen. De reductie zal
worden nagestreefd door een
flinke bezuiniging op de loon
kosten ("het urenpakket moet
met 36 pet omlaag"), door het te
rugbrengen van de overhead-, al
gemene en personeelsgebonden
kosten, en door een grotere stan
daardisatie van het produkt,
waardoor een besparing op per
soneel en materiaal kan worden
bereikt. "Met deze verbetering
van de efficiency denken we in
twee jaar tijd het Japanse kos
tenniveau te bereiken", aldus
Van Dort.
Er wordt op dit moment een bik
kelhard gevecht aangevoerd tus
sen de Japanse scheepsbouw en
de door de staat gefinancieerde
werven van Zuid-Korea om een
groot deel van de wereldmarkt.
"Tegen de onwaarschijnlijk lage
prijzen die Zuid-Korea voor haar
standaardschepen vraagt, kan
zelfs Japan niet op. Het prijsni
veau ligt volgens onze bereke
ningen soms nauwelijks boven
onze loonkosten", aldus de direc
tievoorzitter.
De markt is volgens Van Dort dan
ook grondig verpest. De eerstko
mende jaren zal er zeker geen
winst gemaakt worden. "Als Ja
pan bovendien dezelfde kosten-
beperkingen doorvoert als wy
van plan zyn, is de situatie vry-
wel uitzichtloos", aldus topman
Van Dort. Van der Giessen-De
Noord heeft op dit moment on
geveer 1,5 pet van de wereld
markt in handen.
DEN HAAG (ANP) - Eind april stonden er bij de arbeidsbureaus
756.900 werklozen ingeschreven. Het ministerie van sociale zaken en
werkgelegenheid heeft dat meegedeeld. Het zijn 10.800 werklozen
minder dan eind maart, maar als rekening wordt gehouden met het
feit dat er in de zomermaanden altijd minder werklozen zijn dan in
de wintermaanden, dan is het aantal werklozen in feite met 14.000
gestegen.
AANDELEN binnenland doorlopend
37400 373.50
301.00 301 00
15220 15050
Noteringen van vrij
dag 13 mei 1983 (tot 12:34 uur)
152.00 151.00
118.70 120 60
8920+ 90 10
152 00 152.20
29200 290 50
126 80 126.00
15750 156 00
15200
180 00
4500
27800
165.00
10600
118.00+
113XJ0
243 00
109 00
273DO
6000 00
440 001
37500 375.00
221.00 221.00
3800 00 L
81000 820 00
schuttersv
telegraaf c
tilb.hyp c
132 00 130 00
105 00 10600
38 00 38 50
71.70+ 70 20+
belegglngslnst.
leveraged 158 00 160 00
nwyork ind 127000 1220.00
OBLIGATIES
staatsleningen
11350 113 50
109 70 109 50
bng
bgliy« 82-07 117.5
bg 10*4 82-07 113 1
bg 10 80-88 106 1
bg 9VS 82-07 106 S
bedrijfsleven
e 101£ a
104 5C
pandbrieven
fgh 11 81-88 105 00
Igh 9 78-86 101.15
fgh 7*4 77-85 99.50
wuh 12 80-88 106 90 10
wuh 11 80-88 105.20 10
wuh 9'^ 79-87 102.30 IC
wuh 9 76-85 101 70 10
wuh 8*4 78-87 100 80 1C
parallelmarkt
officieel toegelaten
239 00 247 00
indices e.d.
Indices (a.n.p.-c.b.s)
obl.lndex/eff.rend.(c.b.s.)
Indei 1013
Staatsleningen 819
goud en zilver
Goud: 38600 - 39400
Zilver 1130 - 1200
(notering woensdag 11 r
Zweedse kroon (100) 35^5 3^25
Spaanse peseta n 00)
Gnekse draeftme (1001
VERKLARING DER TEKENS
X e«dv*Jend
HV handel verboden
NG - Offoèie nol geschorst
a achtergestelde letvng
Beursoverzicht
STEMMING VERDEELD
De officiële handel op de beurs
nam de verdeelde stemming van
de ochtendhandel over
Vast met flinke vraag lagen Kon.
Olie en Akzo. Eerstgenoemde door
de hogere koers in Wall Street gis
teravond en Akzo door navraag op
de gunstige cijfers van woensdag
Kon. Olie was f 1.50 meer dan de
laatste koers van woensdag en Ak
zo steeg met 1.40
Ook Philips lag gevraagd met een
winst van f 0.70. daarentegen
stond Unilever, door verkoopdruk
vanuit Londen, onder zware druk
met een verlies van t 2.60
De banken deden weinig ABN
moest als grootste verliezer 11
prijsgeven
Van de verzekeringen vielen Amev
en Nat Nederlanden op. door resp
f 1.50 en 11 hogere koersen Ennla
was f 0,50 lager
1 Elsevier-NDU de slotkoers
woensdag over, maar VNU
sst een verlies van 11.40 incas-
Ahold en Gist Brocades begonnen
f 0.50 lager en Hemeken was bgna
11.50 .n reactie Ook KLM lag
tiauw met een verlies van f 1,50 en
een openingskoers van f 159.50
Nedlloyd daarentegen kon het her
stel van woensdag doorzetten en
opnieuw f 1 aantrekken
