c
Akkoord bij Hoogovens
Internatio-Muller is
dieptepunt gepasseerd
Bonden en Shell
oneens over cao
Goocheltrucs met
's rijks financiën
kort zakelijk
marktberichten
Recordomzet bloemen
Bovenste beste boer
Vrije dagen in ruil prijscompensatie
heras
HEKWERK LEIDEN
071-764374
Beurs Amsterdam
Beursoverzicht
VRIJDAG 6 MEI 1983
Economie
Van Heugten
Van Heugten BV (tapijttegels)
heeft in 1982 een nettowinst be
haald van 11,2 min wat 16 pet
meer is dan in 1981. De omzet
steeg met 7,5 pet tot 267 min.
Dit blijkt uit het vandaag gepu
bliceerde jaarverslag.
De raad van bestuur verwacht dit
jaar verder te kunnen groeien en
de leidende positie van Heuga op
de internationale tapijtmarkt
verder te kunnen uitbreiden. De
gang van zaken in de eerste
maanden van 1983 sterkt de con
cernleiding in de hoop dat de in
1982 bereikte resultaten in 1983
kunnen worden geëvenaard.
Zanen
Zanen Verstoep heeft met Esso Re
sources Canada een contract af
gesloten voor de verhuur van de
nieuwe hopperzuiger Cornells
Zanen voor drie jaar. Dé zuiger
gaat werkzaamheden verrichten,
die verband houden met de aan
leg van kunstmatige exploratie
eilanden in de Beaufort Zee. Met
de opdracht is ongeveer 60 min
gemoeid.
Hiermee heeft Zanen Verstoep de
inzet van een derde schip in het
gebied tot stand gebracht. Sinds
1979 is in de Beaufort Zee de zelf-
varende cutterzuiger Aquarius
werkzaam, terwijl vanaf 1981 de
hopperzuiger Hendrik Zanen in
het gebied werkt. De nieuwe op
dracht betekent een verdere stap
in het streven van Zanen onder
meer naar spreiding van de acti
viteiten buiten het Midden-Oos
ten.
Energiebesparing
Bij Gist-Brocades in Delft, zal vol
gende week een systeem voor
warmteterugwinning worden
geïnstalleerd. Het bedrijf ver
wacht met deze installatie een
gasbesparing van 1.400.000 ku
bieke meter per jaar te bereiken.
De invoering van deze energie
besparende maatregel is volgens
Gist-Brocades tot nu toe de
grootste in Europa.
Door middel van een rookgascon
densor wordt de temperatuur-
van rookgassen van een 35-tons
stoomketel, teruggebracht van
150 naar 64 graden celsius. Deze
afkoeling resulteert in een. enor
me hoeveelheid condenswater,
dat opnieuw gebruikt wordt als
voedingswater voor een 70- en
35-tons stoomketel.
De installatie vergt een investering
van een half miljoen gulden.
Gist-Brocades verwacht dit be
drag in een jaar terugverdiend te
hebben..
Autoverkoop VS
In de Verenigde Staten zijn in april
15,6 procent meer personenau
to's verkocht dan in dezelfde
maand van het afgelopen jaar.
De verkoop in de eerste vier
maanden van dit jaar lag 6,8 pro
cent boven het niveau van 1982,
zo blijkt uit deze week gepubli
ceerde cijfers van de Amerikaan
se automobielindustrie.
De verkoop van personenauto's
beliep in april 576.684 stuks te
gen 498.630 stuks in dezelfde
maand van vorig jaar. De pro-
duktie bedroeg 527.709 auto's,
wat een toeneming met 8,6 pro
cent betekende ten opzichte van
april 1982. De automobielindus
trie verwacht op grond van het
aantrekken van de verkoop dat
de produktie in mei verder zal
toenemen tot 597.600 stuks.
LEIDEN Groenteveiling van 5 mei
1983.
Andijvie 0,51-0,93, peulen 14,90-16,50,
snijbonen 6,60-7,90, stambonen 12,50,
Chinese kool 0,42-0,45, spitskool 1,20-
1,35, postelein 1,55-2,00, prei 0,38-0,64,
rabarber 0,23-0,55, spinazie 0,71-0,85,
uien 0,14-0,52, witlof 1,40-3.15, bloem
kool 6 per bak 2,25-3,10, bloemkool 8
per bak 1,85-2,50, bloemkool 10 per
bak 1,20-1,85, sla 0,18-0,58, bospeen
2,10-2,50, peterselie 0,55-0.97, radijs
0,40-0,47, selderij 0,80-0.95, bos uien
0,26-0,50, paprika st. 0,46-0,80.
KATWIJK AAN DEN RIJN - Groente
veiling van 5 mei 1983.
Waspeen Al-per kist 9,10-17,00. BI-
12,50-18,90, CI-2,00-7,50.
Aanvoer: 332 ton.
Prei A II-per kg 0,60-0,66, rabarber: 0,64-
0,65, sla (natuur) I 0,45, uien per kg
0,19-0,41, selderij 0,61-0,62, bloemkool
6 per bak I 2,13, 8 I 1,83, 12 I 0,72
DEN HAAG (ANP) - De Neder
landse bloemenveilingen ver
wachten in deze week voor
moederdag een recordomzet
van 105 tot 110 miljoen gulden.
Het is voor het eerst dat de ge
zamenlijke veilingen met hun
weekomzet boven de honderd
miljoen komen. Vorig jaar
werd die mijlpaal al wel ver
wacht, maar toen bleef de om
zet op 98,4 miljoen steken,
slechts twee ton meer dan in
1981. Secretaris drs A. J. M.
Blom van de Vereniging van
Bloemenveilingen in Neder
land heeft dit gisteren desge
vraagd verklaard.
De stijging van de geldomzet is
vooral het gevolg van een stij
ging in de aanvoer van bloe
men en planten, die wordt ge
schat op ongeveer 200 miljoen
stuks snijbloemen en 20 mil
joen stuks potplanten. De ge
middelde bloemenprijs lag de
eerste drie dagen van deze
week iets lager dan de prijs vo
rig jaar. De aanvoer van pot
planten is erg groot, terwijl de
prijsvorming, na er aanvanke
lijk "niet zo florissant" uit te
hebben gezien nu "vrij goed"
wordt genoemd.
UTRECHT (ANP) - De Stichting Lekker Dier huldigt morgen in het
Gelderse Huissen de door haar gekozen "bovenste beste boer" van
1983. Met de huldiging begint de Stichting tevens een campagne voor
betere leefomstandigheden voor varkens. De campagne loopt door tot
in juni.
Dit jaar zijn er eigenlijk twee bovenste beste boeren, want Lekker Dier
heeft de prijs toegekend aan de gebroeders Hullenaar, die in Huissen
samen een varkens-vermeerderingsbedrijf leiden. Zij krijgen de prijs,
een oorkonde en een fokzeug, vanwege de diervriendelijkheid op het
bedrijf. Volgens Lekker Dier "spot het bedrijf met alle gangbare me
thoden in de bio-industrie". Het bedrijfsresultaat is beter dan het ge
middelde bedrijfsresultaat van een gangbaar bedrijf, terwyl de varkens
onder betere omstandigheden leven, aldus de Stichting.
IJMUIDEN (GPD) De
vakbonden en Hoogovens
hebben gisteravond een
principe-akkoord bereikt
over de besteding van de
2,06 procent-prijscompen
satie van 1 januari jl. Te
vens is er een afspraak ge
maakt over een sociaal
plan voor de afvloeiing
van 500 werknemers van
57,5 jaar en ouder.
Het akkoord houdt in: twee vrij be
steedbare roostervrije dagen in
1983; leeftijd voor vervroegd uit
treden zal worden verlaagd naar
60 jaar; er worden 150 extra leer
lingen aangenomen op de be-
drijfsschool voor het jaar 1983-
84, die de garantie krijgen voor
een baan na de opleiding. De jon
geren zullen dan 32 uur per week
werken; individuele arbeids
duurverkorting op vrijwillige ba
sis.
Er moeten dit jaar bij het staalbe
drijf, waar 18.000 mensen
werken, 1000 werknemers af
vloeien. Via natuurlijk verloop
en het sociaal plan voor 500 men
sen van 57,5 jaar en ouder zullen
gedwongen ontslagen worden
voorkomen, aldus de vakbon
den. Voor zon plan is uit fondsen
van de Europese Gemeenschap
geld beschikbaar. Die middelen
zijn echter niet toereikend. Daar
om hebben de vakbonden afge
sproken hiervoor een deel van
2,06 procent prijscompensatie te
gebruiken.
De ministers van economische za
ken en sociale zaken zal om toe
stemming voor deze bovenwette
lijke aanvulling worden ge
vraagd. In beginsel zijn boven
wettelijke uitkeringen door de
onderneming verboden. In dit
geval zal de aanvulling via de
prijscompensatie door de Hoog
ovens-werknemers zelf betaald
worden.
UTRECHT Tot en met zondag wordt in de Utrechtse Jaarbeurs de manifestatie "Techniek in vrije tijd"
gehouden. Behalve de hier afgebeelde modelbouw-afdeling omvat het programma tevens elektronica, meteorolo
gie, sterrenkunde, film en foto.
(Foto ANP)
ROTTERDAM (GPD) Een kri
tiek jaar, zo noemde de voorzitte
van de raad van bestuur van In
ternatio-Muller (handel, tech
niek, transport), ir. J. Montijn
1982 voor het concern tijdens een
toelichting op het vandaag ver
schenen jaarverslag. Internatio
ROTTERDAM (ANP) - De besprekingen tussen Shell en de Industrie
bond FNV over de nieuwe cao voor de ongeveer 6.000 personeelsleden
bij de raffinaderij in Pernis en bij Chemie in Moerdijk zijn gisteren
afgebroken, zonder dat overeenstemming is bereikt. Onderhandelaar
Piet Scheele van de Industriebond FNV verklaarde na afloop van de
derde onderhandelingsronde, dat de standpunten van de Shell en de
Industriebond FNV over een aantal principiële zakën zeer ver uiteen
liggen.
Zo is het voor de bond onaanvaardbaar, dat Shell van mening blijft, dat
het systeem van prijscompensatie uit de cao moet. De maatschappij
kan op zijn beurt niet akkoord gaan met een voorstel van de bond om
via een uit prijscompensaties te betalen arbeidstijdverkorting van 5
procent het aantal van 1.000 arbeidsplaatsen, dat volgens Shell in Per
nis en op Moerdijk moet verdwijnen, sterk te beperken.
Volgens de bestuurder van de Industriebond FNV toont de opstelling
van Shell aan, dat de maatschappij zoveel invloed heeft binnen werkge
verskring dat zij zich kan permitteren om standpunten in te nemen die
in strijd zijn met de visie van het VNO.
heeft een jaar van saneringen,
reorganisaties en afslanking ach
ter de rug, die ertoe hebben ge
leid dat het personeelsbestand
wereldwijd met 14.500 afnam tot
12.350.
En het eind is nog niet in zicht.
Ook het lopende jaar zal in het
teken staan van verdere reorga
nisaties, met het uiteindelijke
doel het concern weer een gezon
de financiële basis te geven.
Het afgelopen jaar werd een verlies
geleden van f 61,5 miljoen, waar
in een post van f37 miljoen zit
als voorziening voor reorganisa
tiekosten. Vorig jaar werd daar
voor f39,9 miljoen uitgegeven
uit al eerder daarvoor getroffen
voorzieningen.
Montijn somde een aantal zaken op
die vorig jaar hun beslag kregen
of voor een deel nog dit jaar moe
ten gebeuren. Twee bedrijven,
met in totaal 200 medewerkers,
werden gesloten; negen bedrij
ven, met in totaal 400 medewer
kers, werden verkocht aan ande
ren; dertien bedrijven maakten
een reorganisatie door emgaan in
afgeslankte vorm verder, terwijl
bij elf bedrijven nog reorganisa
ties gaande zijn.
Ten slotte zullen nog zeven reorga
nisaties doorgevoerd moeten
worden. Hoeveel arbeidsplaat
sen dat dit jaar zal gaan kosten,
kon Montijn niet zeggen. Ook
over het effect dat alle reorgani
saties dit jaar op de resultaten
zullen hebben, bleef hij vaag. Het
eerste kwartaal van het lopende
jaar is in ieder geval veel beter
geweest dan dat van vorig jaar.
Er werd nog verlies geleden.
„Het was, aldus Montijn, „nog
net niet winstgevend.
ADVERTENTIE
Wat het ook is,
wij zetten het juiste hek er om heen.
Hekken maken is Heraswerk.
i Hl UIniin IH THuHI" llhWmiH'
Amphoraweg 10,2332 EE Leiden.
Wie heeft het grootste tekort op
de begroting: de staat of het
rijk? Voila de titel van een
nieuw gezelsschapsspel, dezer
dagen gëintroduceerd door de
Nederlandsche Bank en het
Centraal Planbureau. Speciaal
bestemd voor de burgers, die
het allemaal nog net snapten.
Ook zij kunnen nu het spoor
weer byster raken. Gelukkig
maar, want wat is de lol van ho
gere politiek als iedereen het
spel al in de gaten heeft.
Helaas is er altijd de pers, die zo
nodig spelbreker moet zijn. Al
tijd maar alles willen verklap
pen. Of dat lukt? Een poging
dan maar.
De feiten zijn snel gemeld. In het
laatst verschenen jaarverslag
maakt president Wim Duisen-
berg van de Nederlandsche
Bank gewag van een financie
ringstekort van 35 miljard gul
den ofwel tien-driekwart pro
cent van het nationaal inko
men in 1982. Hij verwacht dat
dit in 1983 zal oplopen tot meer
dan 40 miljard of twaalf pro
cent van dat inkomen. Het
Centraal Planbureau maakte
deze week evenwel melding
van "slechts" 31 miljard tekort
vorig jaar, negen-en-een-half
procent van het nationaal inko
men. Voor dit jaar verwacht di
recteur Van den Beid een te
kort van 35 miljard, tien-en-
een-half procent.
Twee beroepsspelers in de eco
nomie, één speelt er vals.
Houdt Van den Beid een kaart
van vier of vijf miljard achter?
Of heeft Duisenberg die kaart
stiekum uit de mouw ge
schud? Dat laatste zou natuur-
door
Wim Fortuyn
lijk kunnen. De Nederland
sche Bank is, bij uitstek, hoed
ster van de gulden. En de stabi
liteit van de gulden is zeer ge
baat bij een gezonde huishou
ding van de overheid - is de
staat failliet, dan is de gulden
failliet. Kortom, Duisenberg
beschouwt het als zijn plicht te
waarschuwen voor hoge over
heidstekorten. En hoe kan dat
beter dan door te wijzen op een
hoog tekort?.
Toch lijkt het niet waarschijnlijk
dat de Bank de boel oplicht.
Immers, wie serieus genomen
wil worden, kan beter niet op
vallend overdrijven. Ook dat
werkt inflatie, maar dan van
Duisenbergs gezag, in de hand.
Toch het Centraal Planbu
reau? Ook geen overtuigende
verdachte. Van den Beid mag
wel een mening hebben, maar
heeft niet als taak een waar
schuwende vinger te heffen.
Zijn taak is niet meer dan rege
ring en parlement economi
sche berekeningen en voor
spellingen te verschaffen.
Resteert een laatste mogelijk
heid: de overheid speelt vals
en verstrekt het CPB verkeer
de gegevens. Dat kan kloppen:
ook de regering spreekt van
een financieringstekort van
(bijna) 31 miljard gulden in
1981 of (bijna) 9,5 procent van
het nationaal inkomen. De
overheid als schuldige. Die
veronderstelling is zo gek nog
niet. Tenslotte is het ook de
overheid dat de financiën uit
handen heeft laten lopen.
Anders dan de Bank of het Plan
bureau heeft de regering niet
een beperkte, duidelijk om
schreven taak. Ze moet niet al
leen waken over een gezonde
huishouding en een stabiele
gulden, maar ook over de
werkgelegenheid, de volksge
zondheid, het milieu en ga zo
maar door. "De" overheid is in
feite een verzameling van de
partementen, gemeenten en
andere vertegenwoordigers
van deelbelangen. Die vechten
met elkaar om de centen en
willen dan nog wel eens een
misleidend foefje toepassen.
En zo is het ook gekomen. Dat
relatief kleine financieringste
kort spruit voort uit een boek
houdkundige truc, vooral toe
gepast door Volkshuisvesting
en Ontwikkelingssamenwer
king. Hoe dat gaat? Neem de
bouw van een stel woningwet
huizen. Daar moet geld voor op
tafel komen. Bij de overheid.
Je kunt ook zeggen: bjj de wo
ningbouwvereniging. Dat is in
feite één pot nat, want ook in
het laatste geval ligt de finan
ciële zorg bij de overheid. Maar
boekhoudkundig is er een ver
schil. Debudgetteren heet dat:
de woningbouwvereniging
leent niet via de overheid op de
kapitaalmarkt, maar doet dat
rechtstreeks. Volkshuisvesting
kan de post dan buiten het
budget houden.
De truc lijkt succes op te leveren.
Getuige althans het feit dat het
"lage" tekort van 31 miljard
een cijfer is uit de keuken van
het ministerie van financiën.
Vreemd is dat wel. Waarom
zou de Nederlandsche Bank
niet in deze misleiding trappen
en wel Financiën, dat toch bij
uitstek waakhond is over de
departementen?
Hoe anders blijkt de werkelijk
heid dan ook te zijn. Financiën
noemt dan wel glimlachend
het lage bedrag van 31 miljard,
kennelijk om naar buiten toe
de vrede te bewaren. Maar in
tussen zwaait binnen de
zweep. In de praktijk hanteert
Financiën zelfs een hoger cijfer
dan de Nederlandsche Bank:
ruim 12 procent voor dit jaar.
Een geraadpleegde ambtenaar
van financiën, niet zonder dui
vels genoegen: "Het haalt na
tuurlijk niets uit, die debudget-
tering. Dat is een paar jaar ge
leden bedacht door vooral
Volkshuisvesting en Ontwik
kelingssamenwerking, omdat
ze dachten daardoor wat onder
het regime van Financiën uit te
komen. Maar daar komen ze
nu weer van terug. Het geeft al
leen maar een volstrekt ver
sluierd beeld".
Ook het Centraal Planbureau
laat zich intussen niet in de lu
ren leggen door het geknoei
met de boekhouding. "Opti
sche vertekening; het veran
dert allemaal niks", zo klink
het vanuit de CPB-burelen
Van den Beid en zijn medewer
kers rekenen in feite eveneens
met de werkelijke tekorten.
Hoewel, werkelijke tekorte-
n....ook dan zijn er nog, zy het
betrekkelijk minieme, ver
schillen. Financiën zo bleek
al, raamt voor dit jaar een ho
ger tekort (ruim 12 procent)
dan de Nederlandsche Bank
(12), die op haar beurt weer ho
ger zit dan het Planbureau
(11,6). Daar zit toch ook nog
een verschil van zo'n twee mil
jard. De woordvoerder van het
Planbureau verklaart:
"Wij zitten in het algemeen het
laagst. De Nederlandsche
Bank heeft wat eigen opvattin
gen over de gemeenten, terwijl
Financiën een politieke ra
ming maakt om de zaak onder
druk te houden". Om er aan
toe te voegen dat dergelijke
verschillen in berekening tus
sen Financiën en het CPB niet
aan de oppervlakte plegen te
komen. "Meestal probeert Fi
nanciën onze cijfers wel op de
zelfde lijn te brengen door de
dreigen met een ingreep bij de
drukker".
AANDELEN binnenland doorlopend
Noteringen van vrijdag 6
mei 1983 (tot 12:28 uur)
124.50 ,125.70
155.20 155.50
84.00 L 82 001
85.00 87.00
136.50
36.50 36.10
62.60
160.000 155.00 L
59.50 -
209.00 -
3.70 -
118.50 118.00
15.10 15.10
^72 50 74.50
77.00 75 50
302.00 300.00
3870 39.80
93.50 94.00
10.40 -
284.00 281 00
53 50 53 50
47900 47800
6200.00 6150.00
6600.00 6650.00
440.00 L
335.00 -
225 00 L 225.00
300.00 285.00+
570.00 580 00
568.00 570.00
475.00 475.00
3820+ 38.50+
gen motors
honeywell
1J6.30X 116.00
belegglngsinst.
OBLIGATIES
staatsleningen
102.30 10250
1831-90 98.20
bg 10*4 82-07 114.00 114.00
bg 10 80-88 105.50 105.60
bg 9Vfe 82-07 107.00 107.00
bedrijfsleven
nibo8'£ 83-98 99.90
nmb 10V« 82 107.00
nmb s 8^4 78 148.20
nmb s V/2 78 145.00
pandbrieven
(gh 11 81-88 105.00
(gh 9 78-86 101 20
(gh m 77-85 99 40
100.30 100.50
wuh 12 80-88 107.00
wuh 8*4 78-87 100.60 100.70
parallelmarkt
officieel toegelaten
alanheri 10.70 11.00
bever 129.80 130.00
indices e.d.
indices (a.n.p.-c.b.s)
obl.lndex/eff.rend.(c.b.s.)
goud en zilver
Goud. 37720-38520;
ie kroon (100) 30,00 33,0
VERKLARING DER TEKENS
B b*den sK
L laten HV
gedaan #n bieden nq
S3L
HOOGOVENS WEER FAVORIET
Hoogovens was vandaag op de
Amsterdamse beurs weer een
van de favorieten met als eerste
notering f 27, waarmee de note
ring f 2,40 hoger was.
Vast in de markt lagen Gist-Broca
des, KLM, Heineken en Volker
Stevin. Vanmiddag wordt de
jaarvergadering van Gist-Broca
des gehouden en hierop vooruit
lopend steeg de koers met nog
bijna f 5. KLM liep met f 4.50 op
door Amerikaanse belangstel
ling. Volker Stevin ging met ruim
en Unilever verloor 10,70. Phi
lips ging (0,50 naar beneden,
hetgeen een gevolg was van lo
in de financiële sector waren de
banken onveranderd tot iets ho
ger, de verzekeringen fractio-
neel lager en de hypotheekban
ken waren onveranderd tot iets
Op de obligatiemarkt waren de eer
ste noteringen onveranderd tot
een fractie lager
