c
"Schooldiensten
in het gedrang
Speciaal voor
zondag.
Verdachte in oorlog:
beeld
van
'superman'
Patiënten krijgen doventolk
Kamer is ontevreden over
Zuid-Afrika nota kabinet
Ook bij herexamens nog
recht op kinderbijslag
Reactie op wetsontwerp:
CNV doet niet mee aan
acties gevangenissen
5.95
10.-
6.95
4.95
10.-
4.95
6.95
12.50
9.95
DONDERDAG 5 MEI 1983
Binnenland
Omgeving deed niets tegen
ontucht met drie dochters
LEEUWARDEN (ANP) - Voor
de rechtbank in Leeuwarden
heeft de officier van justitie,
mr. E. F. Bueno gisteren een
gevangenisstraf van twee jaar
geëist tegen een 53-jarige man
uit Kollumerzwaag. De man
heeft zich volgens de officier
schuldig gemaakt aan het ple
gen van ontucht met zijn drie
minderjarige dochters. Dit
speelde zich af tussen begin
1974 en november 1982. Mr.
Bueno sprak van een verbijste
rende affaire, omdat het in de
omgeving van de man bekend
was wat zich in zijn woning af
speelde, terwijl ook bepaalde
instanties er van op de hoogte,
waren.
De zaak kwam aan het licht toen
een van de meisjes een brief
aan de politie schreef. Het
bleek dat de meisjes geruime
tijd in de veronderstelling had
den geleefd dat de gemeen
schap met hun vader een on
derdeel van de opvoeding was.
De vader zelf verklaarde dat hij
hiertoe was gekomen, omdat
hij wilde voorkomen dat zijn
dochters zich als prostituees
aan jongens uit de buurt zou
den opdringen.
DEN HAAG (GPD) - Scholieren die nog slechts lessen volgen voor vak
ken waarvoor zij gezakt zijn, blijven toch recht houden op kinderbij
slag. De staatssecretarissen De Graaf (sociale zaken) en Ginjaar (onder
wijs) hebben dit de Tweede Kamer meegedeeld. Zij vinden het opjuist
indien deze scholieren hun recht op kinderbijslag verliezen.
De beide bewindslieden schrijven dit in antwoord op vragen van de
WD'ers Linschoten en Franssen. Zij wijzen er overigens op dat for
meel het recht op kinderbijslag alleen bestaat voor de 16- tot 27-jarigen
die minsten twintig uur in de week studeren. In het geval van scholie
ren die slechts enkele vakken behoeven te herhalen, is dit meestal niet
het geval.
Omdat deze scholieren echter ook niet als werklozen aangemerkt kunnen
worden, vinden De Graaf en mevrouw Ginjaar dat de kinderbijslag
toch moet worden uitgekeerd. Staatssecretaris De Graaf zal op korte
termijn de bepalingen van de Algemene Kinderbijslagwet in deze zin
wijzigen.
AMSTERDAM (ANP) - Artsen,'
verpleegkundigen, dove en
slechthorende patiënten in het
Academisch Medisch Centrum
(AMC) in Amsterdam kunnen
met ingang van deze maand bij
communicatiestoornissen een
beroep doen op een doventolk.
Dit heeft het academisch zie
kenhuis bij de Universiteit van
Amsterdam gisteren bekend
gemaakt. Het AMC heeft af
spraken kunnen maken met
een van de weinige tolken in
Nederland die officieel erkend
zijn door de dovenraad. Op
verzoek kan er met haar een af
spraak worden gemaakt.
Als doven of slechthorenden met
het ziekenhuis in aanraking
komen, blijken zij vaak met al
lerlei problemen geconfron
teerd te worden. Zo ontstaan er
vaak misverstanden over de
aard van de ziekte, omdat de
patiënt zijn klachten onvol
doende duidelijk kan maken.
Ook wordt hem of haar uit ge
makzucht of onwetendheid
soms met uitgelegd waar een
bepaalde behandeling toe
dient. De dove weet dan niet
waar hij aan toe is, gaat zich
onzeker voelen of ziet zich als
nummer beschouwd. Boven
dien komt hij door het ontbre
ken of verkeerd begrijpen van
instructies niet altijd op het af
gesproken tijdstip terug of
weet hij niet aan welke thera
pie hij zich heeft te houden.
Door inschakeling van de doven
tolk hoopt het AMC dit soort
voorvallen te voorkomen. Ook
zou het de aanzet kunnen zijn
om de ziekenhuismedewer
kers wat bewuster te maken
van de problemen waarmee
doven te kampen hebben. Het
is al voorgekomen dat dove pa
tiënten urenlang vergeefs in
een wachtkamer zaten te
wachten, omdat zij niet hoor
den dat hun naam werd afge
roepen.
DEN HAAG (ANP)- De onderwijsbegeleiding in ons land wordt bedreigd. Gemeenten
zullen niet langer worden verplicht de 48 gulden per leerling die bet rijk geeft, aan te
vullen tot de huidige 104 gulden. De kans bestaat dat gemeenten met financiële
problemen hun schoolbegeleidingsdiensten zullen inkrimpen. Gemeenten onder fi
nanciële curatele van het rijk, zoals Leiden, kunnen niet eens extra geld besteden aan
schoolbegeleiding. Diensten op gebied van onderwijsbegeleiding vrezen dat 500 tot
600 banen van de 2200 arbeidsplaatsen zullen verdwijnen.
Dit hebben onderwijsbegelei
dingsdiensten gesteld naar aan
leiding van het voorlopig wets
ontwerp over de schoolbegelei
ding, gisteren gepresenteerd
door staatssecretaris Van Leijen-
horst (onderwijs). Daarin wordt
gesteld dat het rijk voortaan de
verantwoordelijkheid voor een
schoolbegeleidingsdienst zal
dragen. Daartoe geeft het rijk de
gemeenten die voor een dienst in
DEN HAAG (GPD) - De bij het
CNV aangesloten ambtenaren
bond CFO organiseert aanstaan
de dinsdag in Nijkerk een pro
testmanifestatie tegen de bezui
nigingen in het gevangeniswe
zen. De bond heeft besloten niet
mee te doen met de stiptheidsac
tie van de AbvaKabo, omdat de
gedetineerden anders de dupe
worden, aldus het CNV.
De beide bonden protesteren vol
gende week tegen de voorgeno
men bezuinigingen, omdat de
Tweede Kamer de daarop vol
gende week debatteert met
Celstraf na
frikadel-ruzie
GRONINGEN (ANP) - De recht
bank in Groningen heeft gisteren
een 26-jarige man uit Groningen
wegens poging tot doodslag ver
oordeeld tot een gevangenisstraf
van vijf maanden. De officier van
justitie had acht maanden voor
waardelijk geëist.
De man reed op 1 juli vorig jaar in
de Groninger binnenstad met
zijn auto in op een voetganger,
die daardoor zwaar lichamelijk
letsel opliep. Aanleiding daar
voor was een frikadel die korte
tijd daarvoor in een cafetaria per
ongeluk op de voet van een jon
geman viel.
Dat maakte de man zo boos, dat hij
zijn auto pakte en op de ruziema
kers inreed. Overigens was het
slachtoffer een toevallige pas
sant die met de frikadel, noch
met de ruzie iets te maken had.
WEERRAPPORTEN
staatssecretaris Korte-van He
mel (justitie) over de toekomst
van het gevangeniswezen. Daar
bij komen ook weer de veertig
miljoen gulden aan ombuigingen
op deze begrotingspost aan de
orde.
Met de protestbijeenkomst wil de
bond duidelijk maken dat de be
zuinigingen voor het gevangenis
wezen „desastreuze" gevolgen
zullen hebben. Zowel voor de ge
detineerden als voor de bewaar
ders. Aan stiptheidsacties, zoals
de bij het FNV aangesloten Ab
vaKabo heeft aangekondigd,
doet het CNV niet mee. Volgens
een peiling onder de leden van
de christelijke bond is de bereid
heid om dergelijke acties te voe
ren gering.
Camping vervuild
HENGELO (ANP) - Op de cam
ping "De Waarbeek" in Hengelo
is een verontreiniging van he-
xachloorcyclohexaan (hch) ont
dekt. Grondmonsters die tijdens
een oriënterend onderzoek zijn
genomen, bevatten drie tot vijf
keer de hoeveelheid hch die in
de bodem mag voorkomen. De
ernst en de omvang van de ver
vuiling moeten nog nader wor
den vastgesteld.
In afwachting daarvan heeft de
provincie Overijssel besloten dat
de vijf hectare grote camping zal
worden voorzien van een schone
grondlaag en grasmat.
aanmerking komen een vast ba
sisbedrag. De gemeenten kun
nen dit bedrag zelf aanvullen,
maar zijn daartoe niet verplicht.
Het is van de gemeenten zelf af
hankelijk of deze nieuwe rege
ling arbeidsplaatsen gaat kosten,
aldus de staatssecretaris.
Onderwijsverzorging bestaat uit
dienstverlening op pedagogisch,
didactisch, psychologisch, va
kinhoudelijk en organisatorisch
terrein. De begeleiding bestrijkt
het kleuteronderwijs tot en met
het voortgezet onderwijs, met
uitzondering van het hoger be
roepsonderwijs. In het voorlopig
wetsontwerp wordt een onder
scheid gemaakt tussen algemene
en specifieke onderwijsverzor
ging. Tot de algemene onderwijs
verzorging worden gerekend de
schoolbegeleidingsdiensten en
de landelijke pedagogische cen
tra. De specifieke onderwijsver
zorging richt zich meer op onder
zoek, toetsontwikkeling en leer
planontwikkeling. Instellingen
moeten voortaan hun program
ma's met elkaar overleggen.
Volgens de Katholieke Onderwijs
Vakorganisatie zal er niet veel te
recht komen van de aanvullende
bijdragen van de gemeenten
voor de onderwijsdiensten. De
organisatie vreest het ontslag
voor ongeveer de helft van het
personeel bij de diensten. De
Protestants-Christelijke Onder
wijsvakorganisatie verklaarde
blij te zijn met een basisvoorzie
ning. Maar de uitwerking ervan
in het voorontwerp doet het PCO
'huilen'. De organisatie wijst op
de grote ongelijkheid die dreigt,
als rijke gemeenten wel meer
personeel voor de schoolbegelei
ding kunnen aanstellen en ge
meenten met minder financiële
armslag niet. De gemeenten die
onder financiële curatele van het
rijk staan, zoals Leiden, kunnen
helemaal geen geld aan deze
dienstverlening besteden. Vol
gens het PCO komen de klappen
terecht bij de kinderen die toch
al in achterstandssituaties verke-
Nationale
herdenking
oorlogsdoden
AMSTERDAM (ANP) - Koningin
Beatrix heeft gisteren samen met
haar zoon Willem Alexander de
eerste krans gelegd bij het Natio
naal Monument op de Dam in
Amsterdam ter nagedachtenis
van allen die sinds de Tweede
Wereldoorlog waar ook ter we
reld bij oorlogshandelingen om
het leven zijn gekomen.
Na de koningin en de kroonprins
legden twee nabestaanden een
krans, gevolgd door minister
president Lubbers en de minis
ters De Ruiter (defensie) en
Brinkman (wvc) namens de raad
van ministers. Uit naam van de
strijdkrachten legden de chefs
van staven een krans. Verder na
men meer dan twintig organisa
ties van verzets- en oudstrijders
en oorlogsslachtoffers aan de
Koningin Beatrix en prins Willem-Alexander namen gistermiddag een ogenblik stilte in acht bij het Nationaal herdenking deel.
Monument op de Dam nadat zij ter gelegenheid van de jaarlijkse dodenherdenking de eerste krans hadden Op de Dam stonden erewachten
geplaatst.
DEN HAAG (ANP) - Een i
aan effectief beleid te ontkomen.
meerderheid in de Tweede Ka- De socialisten zeggen dat het bitter
mer is ontevreden over het
standpunt van het kabinet dat
eenzijdige sancties tegen Zuid-
Afrika afwijst. CDA en PvdA rea
geerden gisteren overwegend ne
gatief op de regeringsnota waar
in dit standpunt wordt ver
woord. De WD noemde de nota
bij monde van fractieleider Nij-
pels "een realistisch stuk".
De CD A-fractie erkende dat het ka
binet voor zijn standpunt over de
nodige argumenten beschikt (ju
ridische en economische), maar
wees erop dat er in het regeerak
koord afspraken zijn gemaakt
over het treffen van eenzijdige
maatregelen tegen Zuid-Afrika.
De fractie betreurt het dat het ka
binet voor dergelijke maatrege
len geen mogelijkheden ziet.
Het CDA zal het door het kabinet
ingenomen standpunt kritisch
toetsen, aldus een verklaring van
de fractie, die het evenzeer be
treurt dat het kabinet niets voelt
voor een investeringsverbod in
Zuid-Afrika. De christen-demo
craten zijn van de bezwaren
daartegen niet overtuigd.
De PvdA vindt dat het kabinet niet
de politieke wil heeft om econo
mische maatregelen tegen het
Zuidafrikaanse apartheidsregi
me te nemen. Daarom grijpt het
elk mogelijk obstakel aan om
is om te zien hoe de CDA-be-
windslieden in het kabinet zijn
omgesprongen met de voorstel
len die hun fractie twee jaar gele
den deed in een beleidsplan. Dit
noemde als mogelijke maatrege
len tegen Zuid-Afrika deelne
ming van Nederland aan de vrij
willige olieboycot, een investe-
ringswet naar Zweeds model en
een beperkte import uit Zuid-
Afrika van bijvoorbeeld kolen.
WD-fractievoorzitter Nijpels be
schouwt de nota als "een realis
tisch stuk". Volgens Nijpels
toont het kabinetsstuk duidelijk
aan dat "eenzijdige boycotmaat
regelen van ons land praktisch
en juridisch niet te realiseren
zijn".
Volgens Nijpels zou een eenzijdige
investeringsstop de situatie voor
de zwarte bevolking van Zuid-
Afrika eerder verslechteren dan
verbeteren. Bovendien zou een
dergelijke investeringsstop na
delig zijn voor de werkgelegen
heid in ons eigen land, aldus Nij
pels.
D'66 vindt dat minister Van den
Broek in zijn brief over Zuid-
Afrika te veel is uitgegaan van de
negatieve gevolgen die sanctie-
maatregelèn tegen dat land zou
den kunnen hebben.
Volgens D'66 is het kabinet blij dat
een commissie die een rapport
over de volkenrechtelijke aspec
ten heeft opgesteld tot de conclu
sie is gekomen dat sancties op
moeilijke te overwinnen belem
meringen zouden stuiten.
De anti-apartheidsbeweging Ne
derland vindt de regeringsnota
over Zuid-Afrika buitengewoon
teleurstellend, gezien het feit dat
de militaire agressie van het
apartheidsregime en de onder
drukking in Zuid-Afrika voort
durend toeneemt.
opgesteld van marine, land-
luchtmacht en erehagen van le
den van de voormalige binnen
landse strijdkrachten, oud-strij
ders en leden van het Veteranen
Legioen Nederland.
Voorafgaand aan de kranslegging
was er een herdenkingsdienst in
de Nieuwe Kerk, waar rabbijn D.
Liliental uit de bijbel las en
hoofdlegerpredikant ds. drs. M.
Jansen een toespraak hield. Gis
teravond werd op de Dam voor
de tweede keer een dodenher
denking gehouden door onge
veer vijfhonderd mensen. Dit ge
beurde na een stille tocht door de
stad.
Bij die herdenking was ook burge
meester Polak van Amsterdam
aanwezig. In zijn toespraak riep
hij op vooral waakzaam te zijn
voor oorlogen. "Vandaag is er
oorlogsgevaar, ja gevaar voor er
gere oorlogen dan ooit tevoren.
Daarom moeten wij ook vandaag
waakzaam zijn. Wij mogen niet
als de naïeven in de zomer van
1940 denken dat het wel mee zal
vallen of denken dat het onze
deur wel voorbij zal gaan", aldus
de burgemeester.
Tussen de duizend en vijftienhon
derd mensen liepen gisteravond
mee in de stille tocht naar de fu
silladeplaats op de Waalsdorper-
vlakte bij Den Haag Bij de Bour
don-klok op de vlakte werd de
erewacht betrokken door het
erepeloton Waalsdorp, samenge
steld uit oud-verzetslieden.
ADVERTENTIE
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vtissingen
Zd.Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhagen
Locarno
Londen
Luxemburg
mist 12
onbewolkt 14
onbewolkt 13
geheel bew. 12
Mallorca
Malta
München
Nice
Oslo
Stockholm
Wenen
zwaar bew. 12 2 0
onbewolkt 13 8 0
half bew. 15 7 1
geheel bew. 10 5 02
onbewolkt 24 12 0
licht bew. 20 11 0
geheel bew. 13 8 11
licht bew. 21 11 0
onbewolkt 15 7 0
zwaar bew. 14 5 2
zwaar bew. 18 7.1
regenbui 13 301
zwaar bew. 17 6 3
geheel bew. 18 5 5
licht bew. 12 6 06
onbewolkt 17 5 0
geheel bew. 15 7 02
mist 11 5 5
onbewolkt 23 9 0
geheel bew. - 15 0
geheel bew. 22 14 0
zwaar bew. - 13 -
zwaar bew. 14 8 5
geheel bew. 18 13 0
onbewolkt 13 3 2
mist 17 9 1
geheel bew. 21 10 0
licht bew. 21 11 0
geheel bew. 11 3 0
Spinchrysanten,
per bos axsxs
Tuingeraniums,
per stuk 2.75
4 stuks
Lange rozen,
rood of rose, per bos <m®
Fresia's,
per bos
Begonia's of potchrysanten,
in verschillende kleuren,
per stuk 3.95 ®®@3 stuks
Babyrozen, diverse kleuren,
7 stuks, per bos ®a®
Fleurig Moederdagboeket,
per bos a®®
Stephanotus,
per stuk
bew. 18 7
mist 15 5
Casa Blanca geheel bew. 18 15
Istanbul onbewolkt 18 12
Las Palmas onbewolkt - 15
Beiroet onbewolkt 23 15
Tel-Aviv licht bew. 22 15
Tunis geheel bew. 27 14
Bakje met 3 plantjes,
fleurig opgemaakt ®s<
Alle bloemen
planten zolang
voorraad strekt
's Lands grootste kruidenier blijft op de kleintjes letten.
MAASTRICHT (GPD) - Superman
is het droombeeld geweest in het
hele leven van de vroegere kam
poudste Albert T. van concentra
tiekamp Riederloh. Dat droom
beeld vein de sterk met eigenlief
de behepte Groninger werd zijn
ideaal nadat de veldwachter van
Haren, goed vijftig jaar geleden,
de vos doodschoot die T. van een
knuppeldood had gered en had
grootgebracht. De veldwachter
deed dat op verzoek van vader T.
De haat tegen de autoriteit, in de
persoon van zijn vader en de
veldwachter, werd een trauma
dat een stempel op zijn verdere
leven drukte.
In het huis van bewaring in Maas
tricht weet hij het imago van su
perman nog hoog te houden. Hij
treedt er op als raadsman, belas
tingadviseur en schoolmeester
en wordt als enige door de mede
gedetineerden met U aangespro
ken.
Ongeacht of Albert T. oorlogsmis
drijven heeft gepleegd of niet:
rijkspsychiater dr. D. Mulder uit
Den Haag vindt dat bij T. de
grens van algehele ontoereken
baarheid was bereikt. „Hij heeft
zich geïdentificeerd met de Duit
se agressors. Of hij ook hun da
den heeft overgenomen, is niet
aan de psychiater om te bewij
zen. Het was wel een stap in die
richting", legt de Haagse psy
chiater in zijn rapport uit. Zijn
collega, arrondissementspsy
chiater dr. Van Leeuwen uit La-
naken, onthoudt zich van een
voor de vaststelling van schuld
of onschuld", bond hij de bijzon
dere strafkamer van de Maas
trichtse rechtbank, voorgezeten
door mr. N. Pijls, op het hart
Meester-slaaf-relatie
Mogelijk onschuldig
Dr. Van Leeuwen maakte er gewag
van dat T., tijdens zijn gevangen
houding in Maastricht, met hem
nog schamper over de 'hyena's
van Lodz' heeft gesproken toen
het over de Poolse joden in kamp
Riederloh ging. Hij acht het mo
gelijk dat T. onschuldig is aan de
ten laste gelegde oorlogsmisda
den, maar ook dat hij de gruwel
daden wel heeft gepleegd. Daar
bij kan het zijn dat hij de feiten in
zijn geheugen is gaan verdringen
en er zich nu niet meer bewust
van is. „Gezien zijn narcistische
zelfhandhaving en kwetsbaar
heid kan dat het geval zijn", zegt
dr. Van Leeuwen. Hij vond bij T.
geen spoor van lijden aan een
concentratiekampsyndroom.
Albert T. greep met beide handen
de geboden gelegenheid aan om
zelf ook een duit in het zakje te
doen. „Ik ben nooit slaaf ge
weest. Ik ben volledig toereke
ningsvatbaar. Centraal stond al
tijd wat er met mezelf zou gaan
gebeuren. Daarvoor waren zenu
wen als staalkabels nodig. Ik ben
rechtop gebleven", zei hij.
Dr. Van Leeuwen heeft T. in de
Maastrichtse gevangenschap be
geleid. Dr. Mulder heeft speciaal
de persoonlijkheidsstructuur
van hem doorgelicht. „Mün rap
portage zal geen bijdrage zijn
Hij ontdekte bij T. een dwangmati
ge behoefte om zich boven ieder
ander te stellen. Andere kwalifi
caties over de persoonlijkheids
structuur van T. die dr. Mulder
ontdekte, zijn: uiterst narcis
tisch, egocentrisch, en introvert.
„Hij is blijven steken in de
schijn-identiteit van superman",
aldus de psychiater. Het concen-
tratiekampbestaan mondde voor
T. uit in de uit literatuur bekende
meester-slaaf-relatie. De identifi
catie met de heersers over het
kamp achtte dr. Muider voor T.
een instinctieve, noodzakelijke
moraliteit om er te kunnen over
leven. Loochening van de feiten
is zijn grootste afweermechanis
me geworden.
Mr. Pijls wierp even een vergelij
king met de Baron von Munch-
hausen op. „T. zit wel wat inge
wikkelder in elkaar. Hier speelt
fantasie geen rol, maar manipu
leren met de werkelijkheid om
het gunstigste beeld van de su
perman te laten ontstaan", zei dr.
Van Leeuwen daarover. Tegen
over de psychiater heeft T. overi
gens wel bekend dat in kamp
Riederloh 'incidenten' zijn voor
gevallen, maar dat die niets weg
hadden van systematische mar
telingen.
