EIDSCH
DAGBLAD
kiezen voor bevriezen
6 en 7 mei
Auto minister
achtergelaten
"Aannemers krijgen teveel"
Incidenten rond
Dodenherdenking
fü Het Motorhuis
Bijstandstrekkers moeten
zelf uitkering aanvragen
Huis stemt tegen Reagans kernwapenpolitiek
U bent misschien vrij,
daarom is Het Motorhuis
gewoon open...
ZUID-AFRIKA
©NDERDAG 5 MEI 1983
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 37079
DIRECTEUR: G. KOOPMAN
WND-HOOFDREDACTEUR: R. D PAAUW
HET GROOTSTE DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
POSTBUS 54
2300 AB LEIDEN
VOOR TEL.NRS. ZIE COLOFON
DEN HAAG (ANP) - Rijk, pro
vincies en gemeenten betalen
aannemers jaarlijks 1 tot 2,4
miljard gulden teveel voor de
bouw van wegen, gebouwen
en woningen.
De oorzaak daarvan ligt in de
wijze waarop aannemers in
Nederland (onderling) hun
prijzen bepalen. Uit vrees
geen concurrerende offerte te
kunnen doen laten bouwbe
drijven modernisering van
hun bedrijven achterwege.
Bovendien komen de prijzen
door onderlinge afspraken
te hoog uit.
Dat stelt ir. A.M. Bouwman in
het blad Openbare Uitgaven
van het Instituut voor onder
zoek van Overheidsuitgaven.
Bouwman werd vorig jaar
ontslagen als wetenschappe
lijk medewerker van het
Bouwcentrum in Rotterdam,
omdat hij buiten medeweten
van zijn directie kritiek had
uitgeoefend op het ministerie
van volkshuisvesting.
Volgens Bouwman zijn de prij
zen sinds jaar en dag 10 tot 24
procent te hoog. Hij heeft bij
zijn onderzoek vooral geke
ken naar de jaren 1975 tot en
met 1977, maar stelt dat deze
zaak al speelt sinds het begin
van deze eeuw.
Bouwman heeft uitgerekend
dat de prijzen van bouwwer
ken en materialen sinds 1953
drie keer zo snel zijn gestegen
als produkten en grondstoffen
in andere bedrijfssectoren.
Angst om zich uit de markt te
prijzen en het daardoor niet
investeren in modernisering
is volgens Bouwman daarvan
voor tachtig procent oorzaak.
Uit het onderzoek blijkt verder,
dat de aannemers bij een
openbare aanbesteding ruim
4,5 procent van het totaal van
hun aanneemsommen boven
op de prijs leggen, terwijl de
betrokken aannemers vooraf
al overeenkomen wie de goed
koopste zal zijn. De andere
aannemers ontvangen hier
voor een vergoeding, aldus
Bouwman.
DEN HAAG (GPD/ANP) - Staatssecretaris De Graaf (sociale zaken en
werkgelegenheid) wil dat bijstandsontvangers dit jaar weer zelf de een
malige uitkering aanvragen. Vorig jaar kregen de bijstandsontvangers
bericht van de gemeentelijke sociale diensten, dat zij voor een uitke
ring in aanmerking kwamen. De Tweede Kamer had om deze procedu
re gevraagd.
Uit onderzoek is gebleken, dat de meerderheid van de gemeenten tegen
deze gang van zaken is. Een dergelijke procedure is nauwelijks uitvoer
baar. De sociale diensten moesten in totaal ruim 112.000 dossiers van
bijstandsontvangers naslaan. Daarbij moest in veel gevallen nadere in
formatie worden ingewonnen. Dit betekende volgens de staatssecreta
ris een aanzienlijke extra werkbelasting van de sociale diensten.
De bewindsman heeft nog geen nauwkeurige gegevens over hoeveel
mensen vorig jaar de eenmalige uitkering hebben aangevraagd. De
schatting is 685.000 aanvragen, waarvan er 454.000 zijn toegekend.
Daaronder waren 246.000 bijstandsontvangers.
WASHINGTON (GPD) - Het Amerikaanse Huis van Af
gevaardigden heeft gisteravond met 278 tegen 149
stemmen een fel omstreden resolutie aangenomen, die
wederzijdse en controleerbare bevriezing aanbeveelt
van de Amerikaanse en Russische kernarsenalen,
waarna over vermindering van de wapens moet wor
den onderhandeld.
De uitkomst van het debat, dat 44
uur, uitgesmeerd over zeven we
ken heeft geduurd, kwam vast te
staan na een compromis over een
amendement om de onderhande
lingen met de Sowjet Unie in de
tekst te betrekken. Het Witte
Huis en de tegenstemmers spre
ken van een triomf omdat 'de pu
re freeze' het niet heeft gehaald.
De voorstemmers houden staan
de dat hoe dan ook de bevriezing
voorop blijft staan.
President Reagan heeft zich met al
zijn politieke macht verzet tegen
het aannemen van de resolutie,
die naar zijn zeggen de Ameri
kaanse onderhandelingspositie
in Genève zeer verzwakt. Zij zou
bovendien vanwege een duide
lijk verschil in sterkte van con
ventionele strijdkrachten, Ame
rika een nadelige positie opdrin
gen.
Kerncentrales China
PEKING (Reuter) - Frankrijk en
China hebben vandaag een over
eenkomst gesloten voor de leve
ring van vier Franse kerncentra
les.
De Frans-Chinese onderhandelin
gen over nucleaire samenwer
king lopen al vanaf 1978.
In Kanton wordt de eerste ge
bouwd. Hiervoor zal Frankrijk
de twee reactors leveren, voor
een bedrag van ongeveer vijf mil
jard dollar. Een tweede centrale
van hetzelfde type komt in de
provincie Sjanghai.
Brokx: huren zijn
echt niet te hoog
PAGINA 23
"Schooldienst raakt
in het gedrang"
PAGINA 7
Kohl wil rol van
staat verkleinen
PAGINA 9
Halvering van het
verlies Hoogovens
PAGINA 11
Signaal
AMSTERDAM - Twee
jes uit Amsterdam maakten
van hun vrije bevrijdingsdag
i deugd; ze speelden blokfluit
op de Dam om het zakgeld wat
aan te vullen...
kamsteeg
□I
Kamsteeg biedt
U gewoon meer.
Zaterdag service.
Oegstgeest Van 9tot 12 uur. Mag.
geopend, ook voor uw dringende
reparaties. Afspraak maken kan
Een aanrijding?
Wij repareren uw auto vlekkeloos.
Met BOVAG garantie natuurlijk.
Uw auto in onderhoud?
Maak, voor weinig kosten, gebruik
van onze unieke Auto-Uitleen-
Service en onze speciale vakantie-
controlebeurt.
Banden aanbieding!
CONTINENTAL, alle ty
pen met hoge kortingen.
Verhuur
p. dag/p. week/p. maand
VW Golf/Polo/Passat/Audi.
Na botsing tegen boom
kamsteeg
Oegstgeest, Leiderdorp,Katwijk,
Voorschoten.
SOEST (GPD) - De dienstauto van
minister De Ruiter van defensie
is in de nacht van dinsdag op
woensdag tegen een boom langs
de hoofdweg door Soest gebotst.
De uit Naarden afkomstige be
windsman bleef ongedeerd,
evenals zijn chauffeur. De auto
raakte zwaar beschadigd. De
chauffeur liet de wagen onbe
heerd met een onafgesloten por
tier en kofferruimte achter. In
het voertuig lagen nog defensie
papieren.
De politie is er vanmorgen pas ach
tergekomen dat de auto de
dienstwagen van de minister
was. De rijksdienst voor het weg
verkeer wilde aanvankelijk niet
bekendmaken op wiens naam
het kenteken stond. Later bleek
het een geheim kenteken te be
treffen.
De Ruiter was op werkbezoek ge
weest in Noorwegen. Per vlieg
tuig kwam hij dinsdagavond aan
op Soesterberg. Daar wachtte de
chauffeur met dienstauto hem
op. Op de weg die naar de vlieg
basis loopt, zag de bestuurder
een scherpe bocht naar rechts
over het hoofd. De wagen schoot
rechtdoor en kwam tegen een
boom tot stilstand. Via de eigen
zendapparatuur werd de mare
chaussee van het gebeurde op de
hoogte gesteld. De marechaus
see bracht De Ruiter naar Naar
den, de chauffeur ging op eigen
gelegenheid naar huis.
Na de brief van de Amerikaanse
bisschoppen is de resolutie van
het Huis een nieuw en duidelijk
signaal dat de steun voor Rea
gans kernwapenbeleid sterk af
neemt. Blijkbaar vindt diens ver
zekering omtrent achterstand
van de VS op het gebied van de
kernbewapening, steeds minder
geloof. Afgezien van de vraag of
de resolutie het ooit tot wet zal
brengen, kan Reagan er volgens
politieke waarnemers bijna niet
omheen in zijn beleid met de re
solutie rekening te houden.
Het Witte Huis zal zich nu met ver
dubbelde inspanning toeleggen
op het bijeenbrengen van stem
men in de Senaat, waar de Repu
blikeinen een meerderheid heb
ben, teneinde de resolutie daar te
laten falen. Pas na goedkeuring
door beide Huizen van het Ame
rikaanse parlement kan er een
wet van komen. Men veronder
stelt dat Reagan daartegen dan
een veto zou uitspreken.
In de Senaat evenwel verzetten
ook de Republikeinen zich tegen
de enorme bedragen die Reagan
voor de defensie heeft bestemd -
in commissiebesprekingen werd
de tien procent verhoging die de
president voor 1984 wenst - tot
vijf procent verminderd. Het is
zelfs niet waarschijnlijk dat de
volksvertegenwoordigers genoe
gen zullen nemen met de 7,5 pro
cent die Reagan nu als compro
mis heeft aangeboden.
Voor aanstaande, prille en ervaren moe
ders, Bloemendaal heeft het!
GIJSir^dtetfD^ ©©tfïï&P®
bloemendaal bv.
Hoogmadeseweg, Leiderdorp.
Bloemen van homo's verwijderd
Zonnig
Overwegend zonnig met in het noord
oosten van het land wolkenvelden. Ge
middelde temperatuur 16 graden. Wei
nig wind, later vanuit het zuidoosten
toenemend tot kracht 3.
i 1983
:on onder 21.12 uur.
maan onder: 13.34
Zweden zoeken
weer onderzeeër
STOCKHOLM (UPI/AFP)
Zweedse duikers zijn vanmor
gen op zoek gegaan naar sporen
van een mini-duikboot die zou
vastzitten in een nauwe baai. De
Zweedse autoriteiten houden het
voor mogelijk dat de onderzee
boot beschadigd is door mijnen
en een dieptebom die eerder op
de ochtend werd afgeworpen,
toen nieuwe signalen van een on
derzeeër waren opgevangen.
Noorwegen heeft het zoeken naar
een onderzeeër gestaakt.
U kunt dus mooi uw auto laten taxeren en
meteen kijken naar al die nieuwe Opeis die voor u
klaar staan, zeker weten dat we een uitstekende
inruilprijsvooruw auto Dieden.
Denkt u trouwens ook even aan onze inruil-
wagenshow met 150 occasions inclusief twee jaar
gratis onderhoud in de us- en evenementenhal
tegenover Het Motorhuis. Tot ziens!
Natuurlijk is onze wasstraat ook geopend.
vondellaan 80, Leiden. Tel.071 -76 93 1 3.
katwijk. Tfel 01718-29203. voorschoten. T6I. 01717-2559.
(van een onzer verslaggevers)
KATWIJK - De aanwezigheid van
homoseksuelen tijdens de do
denherdenking bij het momu-
ment in Katwijk heeft gisteren
weerstand ondervonden. Met na
me toen zij - na het officiële ge
deelte - een bloemstuk wilden
leggen waaraan een lint met
tekst: "Nooit meer homo-vervol
ging" was bevestigd ontstond
enig tumult. Op aandringen van
omstanders verwijderde de
plaatselijke politie daarop de
bloemen.
Na overleg tussen de politie en
burgemeester Bos van Katwijk
werden de homoseksuelen enige
minuten later alsnog in de gele
genheid gesteld het bloemstuk te
plaatsen. Volgens een ontstemde
zegsman van de gisteren aanwe
zige homoseksuelen was het leg
gen van de bloemen slechts be
doeld ter nagedachtenis aan de
homofielen die in de Tweede We
reldoorlog zijn vermoord. Uit de
reacties die ontstonden leidde hij
Hulp aan Russen
Vijf arrestaties
in Frankrijk
PARIJS (GPD) - Vijf Fransen zijh
gearresteerd in verband met de
spionageactiviteiten van de 47
Russen die begin vorige maand
door president Mitterrand naar
Moskou werden teruggestuurd.
De documenten die op de vijf
Fransen zijn gevonden bewijzen
zo overduidelijk het deelgenoot
schap aan de spionage van de
uitgewezen Russen, dat het na de
arrestatie van de vijf steeds dui
delijker wordt waarom de Rus
sen geen tegenmaatregelen heb
ben genomen na de diplomatie
ke exodus van hun eigen mensen
uit Parijs.
De vijf Fransen zijn twee inge
nieurs, een technicus, een boek
houder en een archivaris.
af dat daarover nog te weinig be
kendheid bestaat.
Volgens een woordvoerder van de'
plaatselijke politie was er "inder
daad geen reden om de bloemen
te verwijderen, maar is dat uit
eindelijk gebeurd om de rust te
herstellen". De homoseksuelen
zullen zich nog nader beraden
over de vraag of een klacht tegen
de politie zal worden ingediend.
Ook bij de herdenking op de
Waalsdorpervlakte in Den Haag
deden zich problemen voor. Een
actiegroep van homoseksuelen
werd aanvankelijk de toegang
geweigerd. Zij droegen een
bloemstuk met de tekst: "Dui
zenden homo's vermoord, nog
steeds vergeten" mee. Volgens
de organisatoren was er sprake
van een demonstratie die niet
aansluit bij het karakter van de
herdenking. (Zie ook elders)
De afwijzing door het ka-
binet van eenzijdige
sancties tegen Zuid-
Afrika heeft in ruime kring terecht
verbazing gewekt.
De juridische en praktische argumen
ten waarmee de regeringsploeg
haar standpunt rechtvaardigt, zijn
weliswaar niet direct weg te poet
sen - al is niet duidelijk hoe hard
ze zijn. Maar wat in de regeringsno
ta ontbreekt is de politieke wil,
waaraan die argumenten kunnen
worden getoetst.
Het gisteren bekendgemaakte rege
ringsstandpunt is louter opgetuigd
met pragmatische overwegingen,
waarvan de politieke vertaling is
weggedrukt in een aantal obligate
uitspraken van CDA-minister Van
de Broek (buitenlandse zaken). Zo
als: "Wij sluiten eenzijdige sancties
niet definitief uit, maar geven er
voorlopig de voorkeur aan bin
nen de EG tot een aanscherping te
komen van de gedragscode voor
buitenlandse bedrijven in Zuid-Afri
ka".
De hier bedoelde gedragscode, me
de tot stand gekomen op aandrang
van de internationale werknemers
organisatie ILO, verbiedt het ma
ken van onderscheid tussen blank
en zwart en heeft geen dwingende
werking. Zij heeft het zelfde vrijblij
vende karakter waarmee de rege
ringsnota is doordrenkt.
De regering kiest voor internationale
politieke druk op Zuid-Afrika, maar
laat nadrukkelijk in het midden of
zij, los van eventuele juridische en/
of praktische beletsels, zelf een
daad zou willen stellen.
Het is dit aspect dat grote bevreem
ding wekt. Er behoeft slechts te
worden herinnerd aan het in 1981
gepresenteerde beleidsplan van
het CDA, de grootste regeringspar
tij, waarin althans de intentie van
eenzijdige sancties tegen Zuid-Afri
ka voorop stond. Dit beleidsplan is
in grote trekken door het kabinet
aanvaard, onder het voorbehoud
van eventuele juridische en econo
mische bezwaren.
In het regeringsstandpunt zijn voor
namelijk de bezwaren tegen eenzij
dige sancties terug te vinden maar
ontbreekt de intentie om die be
zwaren zoveel mogelijk weg te ne
men. Dat getuigt van een doffe be
rusting in de status quo.
Het standpunt van het kabinet is te
meer opvallend omdat behalve vol
kenrechtelijke bezwaren kennelijk
ook economische redenen een rol
hebben gespeeld. De CDA-minis-
ters zijn blijkbaar gezwicht voor de
druk van de VVD die vreest dat een
eenzijdig Nederlands embargo
door Zuid-Afrika zal worden beant
woord met tegenmaatregelen op
economisch gebied.
Daarmee hebben de christen-demo
cratische bewindslieden het stand
punt van hun partijraad op het of
ferblok gelegd. Dat standpunt, uit
gesproken in oktober van het vorig
jaar, kwam erop neer dat eventuele
sancties tegen Zuid-Afrika "niet ge
toetst behoren te worden aan de
economische gevolgen voor Ne
derland...".
Uiteraard voeren partijraden geen re
geringsbeleid, net zo min als con
gressen vliegtuigen kopen. Maar
de strijdigheid van het regerings
standpunt met de uitspraak van de
CDA-partijraad duidt er wel op dat
principiële opvattingen in het kabi
net geen rol van betekenis hebben
gespeeld.
De koopmansgeest en het juridisch
formalisme voeren de boventoon,
terwijl bovendien de analyse van
mogelijke bezwaren niet sterk is
(wat bijvoorbeeld te denken van het
feit dat Zweden wel een eenzijdige
investeringsstop heeft afgekon
digd?)
Het valt te hopen dat de Tweede Ka
mer het regeringsstandpunt aan
een kritische toetsing zal onderwer
pen. Tot nu toe heeft de Kamer zich
driemaal voor een eenzijdig olie
embargo uitgesproken en is er ook
bijna een kabinet (Van Agt/Wiegel)
over gevallen. In die ontwikkeling
past geen nota die daarop niet
voortborduurt.
0bonne"ient
"Nieuwsvan"— *denenV
Stuur mi) uw krant vier weken op proet voor 1 9,50. Daarna beslis ik.
i Noteer mij voor een kwartaalabonnement (I 61.25)
Vóór het abonnement ingaat, ontvang ik de krant twee weken gratis.
LEIDSCH DAGBLAD