Geen nieuw arbeidsbureau
Uithoorn, Nieuwegein of de schollentheorie
Eis tegen verkrachters:
jaar en vijftien maanden
Drommen bij
rommelmarkt
Geld voor bouw aan Langegracht ontbreekt
Vitesse in
Gehoorzaal
Broers Verbouwen'
flat onwillige vader
Jongen (19)
ontkent
vrouw (76)
te hebben
verkracht
Aardrijkskunde: accent op maatschappij
VAKTAAL
ZATERDAG 23 APRIL 1983
LEIDEN Drommen mensen
stonden gistermiddag voor de
deuren van de Groenoordhallen
te wachten, totdat de rommel
markt geopend zou worden. Om
zes uur werden de deuren ge
opend, nadat wethouder Tesse-
laar (PvdA) van sportzaken enke
le woorden had gericht aan de or
ganisatoren Kwik, Menken en
Van de Born.
De rommelmarkt van de Leidse
sportverenigingen is een jaar
lijks evenement, dat dit jaar voor
het eerst in de Groenoordhal
wordt gehouden. Meer dan hon
derd verenigingen doen mee. De
Menkenhal, waar de markt tot nu
toe werd gehouden, kon dit grote
aantal 'kooplui' niet bergen.
Vorig jaar bezochten 13.000 bezoe
kers de rommelmarkt. De orga
nisatoren verwachten dat dat
aantal dit jaar wordt overschre
den. De markt duurt tot zondag
middag vijf uur.
Kooplustigen stonden gistermiddag
in de rij voor de sport-rommelmarkt.
DEN HAAG/LEIDEN - "Mis
schien was het wel heel onnozel
van dat meisje om met jullie mee
te gaan maar wat jullie vervol
gens met haar hebben uitgehaald
is een minne streek". Zo typeer
de mevrouw Koningsveld, presi
dente van de Haagse rechtbank,
gisteren de verkrachting die
twee Leidse jongens in januari
van dit jaar bij een meisje uit Ha-
zerswoude pleegden.
De jongens, J.R. (22) en S.v.d.V.
(21), hadden het meisje destijds
niet zoals beloofd thuisgebracht
maar waren met haar naar het in
dustrieterrein bij Zoeterwoude
gereden waar zij in de auto door
beiden werd verkracht. Aan de
verkrachting was een aanvanke
lijk plezierig verlopende kennis
making in de koffieshop van V
en D in Leiden voorafgegaan. Op
het aanbod van de jongens haar
naar huis te brengen was het
meisje ingegaan. Hoewel zij aan
vankelijk tegen de politie ver
klaarde in de auto te zijn ge
sleurd gaf zij later toe vrijwillig
bij de jongens te zijn ingestapt.
Die reden met haar naar het Zoe-
terwoudse industrieterrein waar
J.R. de bank naar achteren klap
te en het hevig tegenstribbelen
de meisje bedreigde met een me
talen kam die hij tegen haar hals
drukte zeggende: Als je niet mee
werkt snijd ik je strot door. Daar
na was het de beurt aan v.d.V.
die erkende dat het meisje erg
huilde en er wanhopig uitzag. In
de vroege ochtend werd ze in Ha-
zerswoude in de buurt van enige
kennissen afgezet.
"Erg grof zoals dit tweetal tekeer is
gegaan", merkte officier van jus
titie Klein Breteler op. Hij noem
de het gedrag van de jongens bij
zonder laf. Tegen v.d.V. die nog
niet eerder met justitie in aanra
king was geweest eiste hij een
gevangenisstraf van 12 maanden
waarvan 3 voorwaardelijk en met
aftrek van voorarrest. Bovendien
eiste hij een onder toezichtstel-
ling van het Consultatiebureau
voor Alcohol en Drugs omdat
v.d.V. een groot drankgebruiker
is.
Tegen J.R. die behalve voor de ver
krachting ook voor een aantal
andere misdrijven terechtstond
zoals mishandeling, diefstal, he
ling, rijden zonder rijbewijs en
het opgeven van een vals adres
na een aanrijding eiste hij een
onvoorwaardelijke gevangenis
straf van 15 maanden met aftrek.
De raadslieden Voorberg en Lever
beklemtoonden dat het meisje
zich zowel in de koffieshop als
tijdens de autorit niet afkerig
had getoond van met name J.R.
met wie ze had gevrijd. Een tij
dens het begin van de autorit
ontstane botsing had het meisje
niet aangegrepen om bij het on
geluk aanwezige politieagenten
te vertellen dat er handelingen
gebeurden die haar niet zinden,
aldus de raadslieden die ook nog
de moeilijke gezinsomstandighe
den van hun cliënten naar voren
brachten. Zij hielden een plei
dooi voor voorwaardelijke ge
vangenisstraffen opdat het twee
tal snel zou kunnen worden be
handeld door resp. het CAD
(v.d.V.) en het psychiatrisch zie
kenhuis in Bloemendaal (J.R.).
De rechtbank doet op 6 i
spraak.
uit-
LEIDEN - De bouw van een
nieuw Gewestelijk Ar
beidsbureau (GAB), aan
de Langegracht in Leiden,
is van de baan.
Het ministerie van financiën heeft
een stokje gestoken voor de
plannen van de rijksgebouwen
dienst om een deel van het voor
malige fabriekscomplex van
Clos en Leembruggen van de ge
meente Leiden te kopen. De ge
meente heeft het voormalige fa
briekscomplex vorig jaar voor
één miljoen gulden gekocht met
de bedoeling een deel van de
grond door te verkopen aan de
rijksgebouwendienst voor de
nieuwbouw voor het GAB.
Het fabriekcomplex aan de Lange
gracht is vorig jaar enige tijd ge
kraakt geweest door een groep
jongeren die er woon- werkruim
te wilde creëren. De krakers ver
lieten het complex nadat ge
meenteraad was gezwicht voor
de eis van de rijksgebouwen
dienst dat de grónd bouwrijp
moest worden opgeleverd in ver
band met de bouw van een
nieuw arbeidsbureau.
Aanvankelijk bestond een grote
mate van overeenstemming met
de rijksgebouwendienst over de
aankoop van de grond voor het
LEIDEN - In de Stadsgehoorzaal
treedt woensdag 27 april de pop
groep Vitesse op. Bandleider en
drummer Herman van Boeyen
heeft na talloze formatiewisselin
gen naar eigen zeggen eindelijk
hét Vitesse gevonden.
Bassist Rudy Englebert, gitarist
Carl Carlton en toetsenist Otto
Cooymans hebben er in elk geval
in belangrijke mate toe bijgedra
gen dat Van Boeyen de meest
succesvolle periode uit zijn loop
baan beleeft. Recente hits als
'Rosalynn' en 'Good Looking'
hebben voor een landelijke door
braak gezocht. 'Julia' is de titel
van de jongste single die door
Van Boeyen cs. is uitgebracht en
lijkt eveneens op weg naar een
fiitnotering.
GAB. Ook het ministerie van so
ciale zaken had ingestemd met
de nieuwbouwplannen omdat
het GAB al geruime tijd te kam
pen heeft met ruimteproblemen.
Het ministerie van financiën zou
de plannen hebben tegengehou
den omdat in het nieuwbouw-
plan naast het GAB ook ruimte
zou zijn voor andere rijksinstel
lingen. Over de preciese redenen
van het ministerie bestaat, noch
bij de gemeente, noch bij het
GAB, duidelijkheid.
Het niet doorgaan van de plannen
voor éen nieuw arbeidsbureau
aan de Langegracht betekent
volgens directeur Tibbe van het
GAB geen definitief afstel. Het
ministerie van sociale zaken zou
de rijksgebouwendienst op
dracht hebben gegeven om uit te
zien'naar een andere locatie dat
geschikt wordt geacht voor de
bouw van een nieuw arbeidsbu-
Te krap
Het huidige gebouw van het GAB
aan de Oosterkerkstraat is, hoe
wel slechts vijftien jaar oud, veel
te krap geworden. Vijftien perso
neelsleden werken inmiddels in
een bijgebouw van het arbeids
bureau aan de Hogewoerd. Een
situatie die, volgens directeur
Tibbe, niet bevordelijk is voor de
dienstverlening van het GAB.
Daar komt nog bij dat het ge
westelijk arbeidsbureau bezig is
zich om te vormen van een klas
siek bureau in een arbeidsbu
reau nieuwe stijl. "De indeling
van het huidige gebouw is volko
men ongeschikt voor de dienst
verlening die past bij een derge
lijk experiment", aldus Tibbe.
Nu de bouw van een nieuw ar
beidsbureau aan de Langegracht
van de baan is zit de gemeente
enigszins in de maag met de be
schikbare grond. Volgens het
geldende bestemmingsplan zou
den op het terrein van het voor
malige fabriekscomplex wonin
gen en kantoren moeten komen.
Nu de aanspraak van de rijksge
bouwendienst op het terrein is
komen te vervallen moet de ge
meente op zoek naar nieuwe ge
gadigden voor de kantoorlocatie
aan de Langegracht.
DEN HAAG LEIDEN - Dat de liefde voor een meisje merkwaardige
gevolgen kan hebben bleek gisteren voor de Haagse rechtbank waar
drie Leidenaars terecht stonden voor geweld tegen personen en goede
ren en bedreiging met doodslag.
Het drietal, G.V. (27) en de broers S.K. (24) en A.K. (20), had op 4 januari
van dit jaar stevig huisgehouden in een flat bij de toegangsweg naar de
Leidse Merenwijk. En dat alles omdat de bewoner van de fiat had ge
weigerd zijn dochter uit te laten gaan met G.V. en zijn moeder had
gewaarschuwd dat haar zoon beter uit de buurt van zijn dochter kon
blijven.
Volgens G.V. had de man via het telefoontje naar zijn moeder gedreigd
een knokploeg op hem af te zullen sturen en dat had hem en de broers
S. en A.K. in woede doen ontsteken. Vanuit een café, waar ze flink wat
hadden gedronken, waren ze naar de bewuste flat gegaan.
Vooral de twee broers hadden een ravage aangericht in het interieur. Ook
waren de hoofdbewoner van het huis en één van zijn kinderen gewond
geraakt. Later hadden S.K. en A.K. ook nog eens gevochten met de
gealarmeerde politie.
Officier van justitie Klein Breteler die al eerder op gewelddadigheden
van de twee broers was gestuit, eiste 6 maanden gevangenisstraf waar
van 2 maanden voorwaardelijk. Voor G.V. die niet mee had 'verbouwd'
en geen straflijst had was hij mild: 500 gulden boete plus één maand
voorwaardelijk.
De raadslieden plaatsten enkele kanttekeningen bij de vernielpartij en
schetsten de perspectieven van het werkloze drietal van wie er één
uitzicht heeft op een betrekking...bij een sloper. Zij vroegen aan een
eventuele gevangenisstraf zo veel mogelijk een voorwaardelijk karak
ter te geven.
Op vrijdag 6 mei doet de rechtbank uitspraak.
LEIDEN - Leerlingen van de British School brachten gistermiddag in het
Rijksmuseum voor Volkenkunde aan de Steenstraat een Aziatisch liedje
ten gehore. Dit optreden van de Nederlandse Britjes (zie foto) omlijstte de
opening van de tentoonstelling 'Bhoetan, het land van de vreedzame
draak'.
Drs. J. van Schaik van buitenlandse zaken verrichtte de officiële opening
van deze tentoonstelling die handelt over het land Bhoetan, één van de
drie armste landen ter wereld en een project van Unicef. De opening van
de tentoonstelling betekende tevens het startschot voor de landelijke Uni-
cef-actie 'Kans voor een Kind', die in het teken van Bhoetan zal staan.
Van Schaik kon gistermiddag bekend maken dat de Nederlandse rege
ring 600.000 dollar zal bijdragen aan het project van Unicef. Daarvoor
worden onder meer veldwerkers opgeleid voor de gezondheidszorg, een
school voor gezondheidszorg gesteund en wordt er een kinderafdeling bij
een ziekenhuis gebouwd.
Bhoetan ligt hoog in de Himalaya en telt ongeveer een miljoen inwoners.
De tentoonstelling in het museum voor volkenkunde wil nu laten zien hoe
de mensen in het land leven en welke cultuur zij hebben.
De tentoonstelling is te zien op de eerste verdieping van het museum aan
de Steenstraat en duurt nog tot 21 augustus. De openingstijden zijn dins
dag tot en met zaterdag van tien tot vijf uur en op zon- en feestdagen van
één tot vijf uur.
DEN HAAG/LEIDEN - Wel of
geen verkrachting. Dat was gis
teren voor de Haagse rechtbank
het voornaamste strijdpunt tij
dens de behandeling van de dief
stal met geweld door een 19-jari-
ge Leidse jongen, in januari van
dit jaar bij een bejaarde vrouw
gepleegd.
De jongen, R.M., hield hardnekkig
vol dat de politie hem bij de ver
horen het woord verkrachting in
de mond had gelegd, maar aan
wezige rechercheurs verklaar
den juist heel nadrukkelijk dat
de jongen uit zichzelf over de
verkrachting was begonnen en
allerlei details had verstrekt.
Niet omstreden was dat de Leide-
naar in de nacht van 13 op 14 ja
nuari de woning van een 76-jari-
ge vrouw in het Leidse bejaar
dentehuis Rijn en Vliet via het
balkon was binnengedrongen.
Daarna lopen de verklaringen uit
een. Volgens de dader had hij de
woning doorzocht en was er met
enkele sieraden vandoor gegaan.
De vrouw daarentegen vertelde
dat zij door de jongen was mis
bruikt alvorens hij de benen had
genomen. Officier van justitie
Klein Breteler had geen goed
woord voor R.M. over en eiste 30
maanden gevangenisstraf met af
trek van voorarrest. In de eis
nam hij ook de straffen mee voor
een aantal door R.M. op andere
tijdstippen begane inbraken en
diefstallen.
Raadsman Voorberg vond dat de
verkrachting niet was bewezen,
ook al omdat de bejaarde vrouw
niet onder ede was gehoord en zij
haar belastende verklaringen
niet had ondertekend. Volgens
een medisch rapport had R.M.
geen psychische afwijkingen en
daarom was het volgens Voor
berg niet aannemelijk dat zo'n
19-jarige jongen zich aan een
vrouw van 76 jaar zou vergrijpen.
Ten aanzien van de verkrachting
vroeg hij derhalve vrijspraak ter
wijl hij voor de diefstallen een
voorwaardelijke gevangenisstraf
vroeg R.M. te laten behandelen.
De rechtbank doet op 6 mei uit
spraak.
LEIDEN - "Als je in Leiden woont,
zit je als aardrijkskundeleraar
heel goed", constateert A. Rid
der, aardrijkskundedocent van
de Louise de Coligny Scholenge
meenschap. "Het westen van Ne
derland is immers een bijzonder
interessant gebied voor het aan
schouwelijk onderwijs. Jazeker,
we hebben hier verschillende
grondsoorten, veengebieden,
jonge duinen, oude duinen.... en
musea. Dat laatste mag weieens
nadrukkelijk worden vermeld.
De educatieve diensten van het
museum voor Volkenkunde en
Geologie verzorgen namelijk uit
stekende tentoonstellingen. Ten
toonstellingen die niet alleen
heel goed inspelen op verschil
lende onderwerpen die bij het
vak aardrijkskunde ter sprake
komen, maar die ook in begrijpe
lijke en duidelijke taal worden
begeleid. En dat maakt het voor
de leerlingen zo boeiend".
Zijn collega Prins ondersteunt dit
betoog door zijn ervaringen uit
een te zetten. "Steeds weer
blijkt, dat de stof veel beter
wordt verwerkt als je de leerlin
gen zelf iets laat zien of onderne
men. Je merkt dat ze dan ten
minste weten waarover ze pra
ten. En dat is toch het doel van
lesgeven?", zegt hij naar zijn col
lega kijkend. Deze knikt heftig.
Nadat een jaar of tien geleden aard
rijkskunde werd betrokken bij
het centraal schriftelijk examen,
zijn er duidelijke wijzigingen op
getreden. Ridder: "Vöör die tijd
Wat heeft er zich na de invoering
van de mammoetwet in 1968 op
de scholengemeenschappen voor
movo/hovo en vwo afgespeeld? De
vakkenpaketten zijn ingevoerd,
de leerstof is veranderd en de
schoolboeken zijn mooier gewor
den. In deze serie 'voktaal' komen
docenten van Leidse middelbare
scholen aan het woord, die kri
tisch zullen vertellen over leerlin
gen, schoolboeken en de ontwik
kelingen binnen hun eigen vak.
had de leerstof een erg inventari
serend karakter. Elk land in Eu
ropa behandelde je apart. Eerst
kwam de topografie aan de beurt
door
Saskia Stoelinga
en vervolgens het bekende lijstje
bodem, klimaat, delfstoffen enz.
Als je dat rijtje helemaal had af
gewerkt was je met het onder
werp klaar". Ook zijn beide do
centen van mening dat van de
leerling geen encyclopedische
kennis hoeft te worden ver
wacht. Ze moeten de grote lijnen
Thematisch
De Ridder: "Het gëeigende pa
troon van vroeger hebben we he
lemaal losgelatan. Nu pakken we
bij voorbeeld de grote steden van
Europa tesamen en het alpenge
bied in plaats van Zwitserland.
In de brugklas hebben we ook
gekozen voor een thematische
aanpak. We beginnen dicht bij
huis. Eerst bekijken we de wijk,
daarna de gemeente en langza
merhand wordt dat gebied gro
ter. Daarbij betrekken we om
maar eens wat te noemen, de be
volkingsopbouw, het geboorte-
en sterftecijfer en industrieën in
relatie tot de delfstoffen. Deze
methode is helemaal gericht op
zelfwerkzaamhei d
Prins: "Het is ook haast onmoge
lijk om aan brugklassers klassi
kaal les te geven. Ze komen van
verschillende lagere scholen
waar ze allemaal een ander aard
rijkskunde- programma hebben
gehad. Op deze manier kunnen
ze hun eigen werktempo bepa
len, terwijl ze aan het eind van
een maand toch allemaal de zelf
de stof beheersen".
Nieuwegein
Prins: "We hebben het al eerder ge
zegd: het aardrijkunde-onder-
wijs is veranderd. Naar mijn me
ning lag vroeger de aandacht
veel te veel op de topografie. Na
tuurlijk moeten ze weten waar de
Flevopolders liggen, anders
praat je over de hoofden heen.
En we besteden er ook zeker vol
doende aandacht aan. We heb
ben voor de klassen 1, 2 en 3 een
apart topografieprogramma:
waar de grote rivieren, steden en
gebieden van Europa, de wereld
delen en Nederland ter sprake
komen.
Maar als ze langs Uithoorn rijden
en ze weten dat plaatsje niet pre
cies te lokaliseren.... ach, daar
kan ik mij niet al te druk om ma
ken. Nu leren ze Nieuwegein,
een groeikern die is uitgegroeid
tot een behoorlijke plaats. Ga
maar eens aan de ouders vragen
of ze dat wel weten te liggen".
Het is al bij andere vakken aan de
orde geweest: de eisen van het
vervolgonderwijs bepalen de
keuze van de vakken. Ridder wil
daar beslist niet omheen draaien.
De gevolgen daarvan zijn dat
aardrijkskunde duidelijk minder
wordt gekozen dan wiskunde.
"Laten we er niet een al te mooie
voorstelling van maken, het is
voor een aantal leerlingen ge
woon een vluchtvak: aardrijks
kunde kiezen of geen een diplo
ma behalen". Hoewel Ridder zelf
ook weet dat zijn vak makkelij
ker is dan wiskunde of natuur
kunde komt het toch voor dat
leerlingen een onvoldoende ha
len.
Prins: "Het leren van de lessen le
vert niet meer automatisch een
zeven of een acht. Doordat het
een keuzevak is, wordt er op
sommige zaken dieper ingegaan.
Ze moeten inzicht tonen en plau
sibele verklaringen kunnen ge
ven. En dat blijkt voor velen nog
een hele opgave te zijn. Met na
me het interpreteren van statisti
sche gegevens levert veel moei
lijkheden op".
Bijhouden
De beide docenten merken dat het
lesgeven de laatste jaren zwaar
der is geworden. Niet omdat de
leerlingen lastiger zijn gewor
den, maar omdat de eindexa-
menonderwerpen elke drie jaar
veranderen. Ridder: "Anders we
ten ze op het centraal schriftelijk
niet meer wat ze moeten vragen.
Aan de ene kant is die verande
ring van stof een welkome afwis
seling, aan de andere kant bete
kent dit, dat wij ons vak heel
goed moeten bijhouden. Tot
voor een paar jaar geleden wist
geen geograaf iets van het milieu
in relatie met zijn vak. Dat moest
men zich in een hele korte tijd
toch eigen maken".
Een andere verandering is, dat met
name de laatste jaren het accent
vooral is komen te liggen op
maatschappelijke vraagstukken.
Het rassenprobleem in de Ver
enigde Staten is, volgens beide
docenten, echt een nieuw onder
werp, evenals het milieu en de
kwestie rond de energie. Als
wordt opgeworpen dat vakken
als biologie en scheikunde daar
ook al aandacht aan besteden,
zegt Ridder: "Alle inbreng zowel
van biologische als chemische
aard, wordt in de geografie ruim
telijk bekeken".
Met een voorbeeld hoopt Prins
duidelijk te maken dat de leerlin
gen in zyn les in elk geval niet
met ingewikkelde formules wor
den geconfronteerd. "Rijnmond
heeft industrie en is tevens
woongebied. Dat moet samen
gaan. Als probleem kan dan wor
den gesteld: op welke manier
kan de industrie behouden blij
ven en de bevolking op een aan
gename manier blijven leven?"
Schollen
Hoewel Ridder deze vraagstukken
ongelofelijk boeiend vindt,
meent hij dat we ook niet moeten
doorslaan. Enkele jaren geleden
heerste er onder een aantal aard-
rijkskunde-docenten de mening
dat de fysische geografie maar
niet meer moest worden behan
deld. Ridder was het daar vol
strekt niet mee eens. "Het is ge
lukkig niet doorgegaan. Geolo
gie, bodemkunde, Idimaat en de
onderwerpen die hierbij ter spra
ke komen, zijn voor mijn gevoel
heel interessant en boeiend. Ook
als je het milieu gaat behandelen
zijn dit soort zaken zelfs van het
grootste belang. En ik spreek nu
niet alleen namens mijzelf, maar
ook namens de leerlingen, dacht
ik".
Enthousiast komt er achteraan:
"De nieuwste ontwikkelingen in
dit vakgebied - zoals bij voor
beeld de schollentheorie - wor
den door mij op de voet ge
volgd!" Omdat hij gefronste
wenkbrauwen ziet, krijgt Ridder
de gelegenheid om in het kort uit
te leggen wat de leerlingen van
tegenwoordig al niet weten. "De
aardkorst bestaat uit losse delen,
schollen of platen. Met deze
theorie, die pas de laatste jaren
opgeld doet, kunnen allerlei geo
logische verschijnselen (vulka
nisme, aardbevingen) worden
verklaard".
Het is bij de heren bekend: ouders
mogen graag klagen over het
huidige onderwijs. Een geregeld
terugkerend onderwerp bij die
gesprekken is dat de topografi
sche kennis van die kinderen zo
slecht is geworden. Zou in plaats
van de schollentheorie niet beter
kunnen worden geleerd, waar
het plaatsje Uithoorn ligt?
