Giframp Seveso voor rechter
c
Verkiezingen in
Thailand in teken
strijd aan grens
VOOR DE GRAFICI.
OA'S PAS WERK.
Pausbezoek Polen
zeer twijfelachtig
Joegoslaven wippen
ex-partijvoorzitter
Regime ligt dwars
Londen moet
uitleg geven
over steun
aan Hyster
Oorzaak lijkt niet te achterhalen
OVERLEG OLIEVLEK AFGEBROKEN
Engeland wijst
weer Sowjet-
diplomaat uit
Stuurt leger aan op coup?
Schilderij El
Greco ontdekt
DDR versoepelt
reisbeperkingen
ZATERDAG 16 APRIL 1983
Buitenland
WARSCHAU (GPD) - Over het
bezoek van paus Johannes Pau-
lus II aan zijn geboorteland, dat
officieel in juni moet plaatsvin
den, zijn in Polen ernstige twij
fels ontstaan. Een vrij grote en
machtige groep binnen de Pool
se katholieke kerk, en vooral de
geestelijkheid in Krakau, is van
mening dat de paus het omstre
den bezoek beter kan afzeggen
dan de schijn te wekken met het
Poolse regime te collaboreren.
Zij vinden de weigering van het re
gime om de paus een bezoek aan
Gdansk te laten brengen en ook
het verbod naar Lublin te gaan,
waar de paus een eredoctoraat
zou ontvangen, voldoende reden
het bezoek af te gelasten. Daarbij
komt nog dat de autoriteiten wei
geren het pauselijk verzoek, am
nestie te verlenen aan degenen
die wegens misdrijven tijdens de
oorlogstoestand worden vastge
houden, in te willigen.
Intussen wordt er volgens een on
dergronds blad in Krakau door
de Poolse geheime dienst ijverig
gewerkt het Vaticaan zover te
krijgen dat het bezoek wordt af
gelast. 'Operatie Raaf is de code
voor deze actie van de geheime
dienst. Bovendien wordt op al
lerlei manieren geprobeerd de
Poolse katholieken en de clerus
te provoceren, waarvoor in het
bijzonder de kerkdiensten 'voor
het vaderland', die doorgaans
uitmonden in demonstraties
voor de verboden vakcentrale
Solidariteit, doelwit zijn. Bij her
haling worden de legfttimatiepa-
pieren van de kerMmgers ge
controleerd en worden er zelfs
tijdens de kerkdiensten mensen
gearresteerd.
Een verder gevaar voor het niet
doorgaan van het bezoek van de
paus wordt gezien in het feit dat
de ondergrondse beweging van
Solidariteit heeft opgeroepen de
officiële parades op 1 mei te boy
cotten en pro-Solidariteit-mar-
sen te organiseren. Er zijn voorts
nog drie andere 'gevoelige' data
waarop de ondergrondse bewe
ging tot demonstraties zou kun
nen oproepen.
Het regime heeft daarmee voldoen
de excuses om de staat van oor
log weer van kracht te laten wor
den, die sinds december 1982 is
opgeschort. Het zou dan ook au
tomatisch leiden tot het afzeggen
van het pauselijk bezoek. Veel
Polen nemen aan dat als de de
monstraties niet spontaan tot
stand komen, de provocaties
sterk zullen worden opgevoerd,
zodat er genoeg onrust in het
land is om de invoering van on
derdrukkende maatregelen te
rechtvaardigen.
BRUSSEL (GPD) - De Europese
commissaris Andriessen is niet
van plan zomaar akkoord te gaan
met de overplaatsing van de Hys
ter vorkheftrucksfabriek van
Nijmegen naar het Schotse Ir
ving. Omdat de arbeiders in Ir
ving bereid waren loon in te leve
ren, was de Amerikaanse Hyster-
directie bereid het bedrijf daar
uit te breiden ten koste van de
Hyster-vestigingen in Nijmegen,
waar nu 300 banen op de tocht
staan, en het Belgische Tessen-
derloo.
Op voorstel van Andriessen heeft
de Europese Commissie, het da
gelijks bestuur van de Europese
Gemeenschap, een onderzoek
geopend naar de steun die de
Britse regering heeft toegezegd
voor de uitbreiding van Hyster in
Schotland. De regering in Lon
den heeft niet alleen een kleine
40 miljoen gulden aan investe
ringspremies beloofd voor de
Schotse vestiging, maar ook nog
eens 42 miljoen als bijdrage in de
opleidingskosten voor het nieu
we personeel.
Andriessen betwijfelt sterk oPzo-
veel overheidssteun nog wel ver
enigbaar is met de Europese
richtlijnen, die getroffen zijn om
te voorkomen dat via overheids
steun de internationale concur
rentieverhoudingen verstoord
worden. Binnen vier weken
moet de Britse regering antwoor
den op de nadere vragen van de
Commissie hierover.
Een woordvoerder van Andriessen
benadrukte vrijdag in Brussel
dat Londen geen steun aan Hys
ter mag geven zolang de Europe
se Commissie daarvoor geen
groen licht heeft gegeven. Het
uitblijven van de toestemming in
Brussel zou er volgens de woord
voerder toe kunnen leiden dat de
hele overplaatsing van de werk
gelegenheid van Nijmegen naar
Schotland ook op losse schroe
ven komt te staan. Zekerheid
hierover bestaat echter nog
geenszins.
SEVESO (AFP) - Vijf directieleden van de chemische fa
briek Icmesa in het Noorditaliaanse Seveso en van de
Zwitserse maatschappij Givaudan komen maandag voor
de rechtbank van Monza. Volgens de tenlastelegging was
het aan hun onvoorzichtigheid te wijten dat op 10 juli
1976 een veiligheidsventiel van een vat sprong waardoor
een wolk van het zeer giftig dioxine ontsnapte.
Het gif dat op grote schaal in Viet- Over de schadevergoeding aan Se-
i werd gebruikt als ontblade-
ringsmiddel, trof vier dorpen,
vooral Seveso zelf en verder Me-
da, Cesano Maderno en Desio. In
totaal werden 736 personen geë
vacueerd, tientallen kinderen
kregen de ernstige huidziekte
veso zelf wordt nog onderhan
deld. Naar verluidt zal het proces
wellicht direct worden verdaagd
tot dit overleg tot een akkoord
heeft geleid. Dat. zou kunnen
werken ten gunste van de aange
klaagden.
chloor-acne, duizenden dieren De vijf verdachten zijn de presi-
werden afgemaakt en enkele
honderden hectaren grond wer
den besmet.
Vergoeding
Icmesa is in hoofdzaak eigendom
van de maatschappij Givaudan,
die op haar beurt weer deel uit
maakt van het Zwitserse farma
ceutische concern Hoffmann-La
Roche. Givaudan heeft tot dus
ver aan Meda', Cesano Maderna
en Desio 4.300 miljoen lire (onge
veer 8,2 miljoen gulden) uitbe
taald, terwijl men zich bij een in
december 1980 getekend ak
koord verplicht heeft aan het ge
west Lombardije 103 miljard lire
(circa 195 miljoen gulden) uit te
keren als schadevergoeding voor
de ontsmetting van het gebied.
Volgens een woordvoerder van
de maatschappij is inmiddels 25
miljard lire (47,5 miljoen gulden)
uitgekeerd aan particuliere per-
Opec-produktie
De olieproduktie van de OPEC
(Organisatie van Olie Exporte
rende Landen) heeft in februari
gemiddeld 14,5 miljoen vaten per
dag bedragen, 12,5 procent min
der dan in januari. Volgens Pe
troleum Intelligence Weekly, een
Amerikaans vakblad voor de
olie-industrie, bedroeg de pro-
duktie in de eerste twee maan
den van dit jaar gemiddeld 15,6
miljoen vaten per dag, 23,2 pro
cent minder dan in de overeen
komstige periode van het vorige
jaar. De olieproduktie buiten de
OPEC en buiten de communisti
sche landen bedroeg in februari
20,1 miljoen vaten per dag tegen
in januari 20,5 miljoen.
Uitlaatgassen
Het Amerikaanse bureau voor mi
lieubescherming heeft General
Motors gelast een verbetering
aan te brengen aan het uitlaat
systeem van 861.000 personenau
to's omdat er teveel schadelijke
stoffen in het uitlaatgas voorko
men. Het gaat om diverse zes-ci-
lindermodellen van de bouwja
ren 1978 en 1979. De Amerikaan
se autofabriek heeft maandag
meegedeeld dat voorzieningen
worden getroffen om het uitlaat
systeem van de auto's in over
eenstemming te brengen met de
wettelijke voorschriften.
Frankrijk
Als de Franse regering meent dat
zij het particuliere inkomen kan
doen stijgen en tegelijkertijd de
produktie en de investeringen
kan stimuleren zit zij op het ver
keerde spoor, want van de ople
ving van de vraag profiteren im
porteurs meer dan Franse onder
nemingen, aldus de OESO in
haar jaarlijkse rapport over
Frankrijk.
Door de kostenstijging voor de on
dernemers en de ontoereikende
vooruitzichten voor de toene
ming van de vraag is het herstel
van het investeringspeil uitge
bleven. De OESO heeft geen
goed woord over voor de verkor
ting van de arbeidstijd. Welis
waar heeft die de werkgelegen
heid gestabiliseerd, maar ook de
loonkosten "omhoog gejaagd".
De experimenten van de socialisti
sche regering leiden tot de con
clusies dat het voor een land ui
terst moeilijk is een grotere bin
nenlandse vraag te creëren dan
in de landen waarmee het handel
drijft, zeker als de loonkosten
sneller stijgen dan in de omrin
gende landen en -de produktie
niet snel wordt aangepast aan de
binnenlandse vraag, aldus de
OESO.
dent-directeur van Icmesa, de
Zwitser Guy Waldvogel, de West-
duitse directeur Herwig von
Zwehl en de Italiaanse technisch
directeur Giovanni Radice, bei-
cien van Icmesa, en de technisch
directeur en de project-ingenieur
van de groep-Givaudan, respec
tievelijk Westduitser Jörg Anton
Sambetrh en de Zwitser Fritz
Moeri.
Verzuimd
Hun wordt verweten dat zij willens
en wetens hebben verzuimd het
bedrijf, waar het bacteriëndo-
dend middel hexachlorofeen
werd gemaakt, te voorzien van
een goed veiligheidssysteem.
Het proces zal geen klaarheid
brengen ten aanzien van de
vraag hoe het ongeluk kon ont
staan. De door de rechtbank aan
gewezen deskundigen hebben,
evenmin als de rechter van in
structie, kunnen vaststellen wat
de oorzaak van de ramp is ge
weest.
Volgens hun advocaten zal de
kwestie van de verdwenen 41 va
ten met dioxine-afval in dit pro
ces niet ter sprake kunnen ko
men omdat dit punt niet in de
tenlastelegging is opgenomen.
Olie mag dan een leuke bron
van inkomsten zijn, maar op
het strand zien we liever zand,
lijkt deze inwoner van Bahrein
te zeggen. Hoewel er voor de
kust van Iran drijvende buffers
zijn geplaatst om de olievlek te
gen te houden, lukt dat kenne
lijk niet overal.
(Foto AP)
ADVERTENTIE
De FNV heeft een plan dat binnen 'n paar jaar
zo'n 240.000 banen kan opleveren. Als iedereen
maar éven goed meewerkt als nü in de grafische
sector.
Want daar is een principe-akkoord bereikt
over korter werken. Daardoor zullen er 2000
2S00 banen bijkomen. En doordat iedereen korter
gaat werken, zullen er even veel behouden
blijven. Zo kan er een halt worden toegeroepen
aan de terugloop van de werkgelegenheid in de
grafische industrie.
Complimenten dus voor onze onderhandelaars.
Die dit resultaat hebben bereikt zónder dat het
brutoloon omlaag gaat.
Het FNV-plan werkt prima!
Werk méé! De FNV-strijd voor een eerlijke
verdeling van banen is een strijd waarbij we üw
hulp hard nodig zullen hebben.
Word dus lid. Want dan krijgen we met de FNV
méér voor elkaar!
f Ik wil lid worden, stuur me snel
i méér informatie over de voordelen
van het FNV-lidmaatschap.
i Naam:3
j Straat:
i Code/Plaats:
i Telefoon:
Stuur deze bon in een open envelop (zonder post-
i zegel) naar de FNV, Antwoordnummer 250,
i 1000 PW Amsterdam.
KOEWEIT (UPI) - De bespre
kingen van de golfstaten over
de betrijding van de enorme
olievlek die uit twee lekken
de Iraanse oliebronnen blijft
stromen, zijn vrijdag afgebro
ken. Ministers van de acht
golfstaten slaagden er niet in
een overeenkomst te berei
ken die aanvaardbaar was
voor de twee oorlogvoerende
partijen Iran en Irak, zo
meldde het persbureau van
Koeweit.
De kansen op overeenstem
ming waren verkeken toen
de Iraakse minister van
volksgezondheid, Sadek
Alush, de vergadering uitliep
na zijn klachten te hebben
geuit over de "Iraanse kop
pigheid die de laatste hoop
voor deze conferentie de
grond heeft ingeboord".
Daarop werd het overleg, dat
na lang uitstel woensdag was
begonnen, afgebroken. Mi
nisters van de andere staten
doen nog pogingen om de
partijen weer aan de onder
handelingstafel te krijgen.
Zonder een staakt-het-vuren in
het gebied van de oliebron
nen kunnen internationale
hulpploegen niet aan het
werk om het lek te dichten.
Op een gebedsbijeenkomst
in Teheran zei de Iraanse pre
sident Khamenei vrijdag dat
Iran zonder internationale
hulp het probleem van de
lekkende oliebronnen zal op
lossen. Iran verbindt daaraan
de voorwaarde dat Irak tij
dens de herstelwerkzaamhe
den zijn "misdadige en
krankzinnige activiteiten
staakt", aldus de president.
LONDEN (UPI/AFP) - Engeland
heeft vrijdag opnieuw een Sow-
jet-diplomaat uitgewezen. De
derde secretaris van de Sowjet-
ambassade, A. Chernyayev, moet
het land binnen een week verla
ten. De maatregel is een repres-
saille voor de uitwijzing van een
Britse diplomaat en een journa
list van de Financial Times door
Moskou, die Londen als een niet
gerechtvaardigde maatregel be
schouwd.
Het langverwachte offensief van
Vietnam tegen Cambodjaanse
guerrillastrijders bij de Thai-
landse grens heeft een belang
rijke weerslag op het politieke
leven in Thailand.
Terwijl aanhangers van de strijd
krachten stellen dat de voor
maandag vervroegd uitge
schreven parlementsverkiezin
gen een sterk centraal gezag
moeten opleveren met grote
invloed voor de militairen, be
schuldigt de oppositie het le
ger ervan dat het aanstuurt op
een staatsgreep. Als de verkie
zingen volgens de regels verlo
pen, is namelijk niet te ver
wachten dat een van de partij
en een werkbare meerderheid
krijgt.
Het hoofd van het instituut voor
veiligheid en internationale
studies van de Chulalonkorn-
universiteit, Sukumphan Bori-
pat, verklaarde onlangs tegen
over journalisten dat in het
verleden vaak een dreiging
vanuit het buitenland is ge
bruikt ter rechtvaardiging van
een coup. Volgens hem wil het
leger kennelijk veel aandacht
op de grenssituatie vestigen,
gezien ook de ruime publiciteit
die is gegeven aan afzonderlij
ke bezoeken van de legerop-
perbevelhebber, generaal Ar-
thit Kamlang-Ek, en koningin
Sirikit aan het front.
Op 19 maart ontbond koning
Bhumibol het Huis van Af
gevaardigden. De premier, ge
neraal Prem Tinsulanonda,
had hierom verzocht nadat een
week tevoren het Huis afwij
zend had beschikt op voorstel
len tot amendering van de
grondwet die de strijdkrachten
hadden moeten verzekren van
blijvende invloed in het parle
ment. De door de regering be
noemde Senaat, waarin de mi
litairen het voor het zeggen
hebben, werd niet ontbonden.
Kukrit Pramoj, leider van de So
ciale Actiepartij die de grootste
fractie in het Huis vormt, gaf
als zijn mening dat het leger
zijn nederlaag niet kon ver
kroppen.
Volgens het oorspronkelijke
schema zouden in mei algeme
ne verkiezingen worden ge
houden. Eind april loopt de
overgangsfase af waarin de mi
litairen een grote invloed heb
ben op het landsbestuur. Dan
vervallen ook de uitvoerige
wetgevende bevoegdheden
van de benoemde Senaat.
Leger
Een dikwijls gehoorde opmer
king van „de man in de straat"
in Bangkok is dat alleen het le
ger Thailand kan beschermen
in deze onzekere tijd.
Pol Pot, de voormalige Cambod
jaanse premier die nu aan het
hoofd staat van de naar schat
ting 30.000 guerrillastrijders
van de Rode Khmer, gaf als
zijn oordeel dat de Vietname-
zen erop uit zijn de huidige re
gering in Thailand ten val te
brengen en daar verwarring en
onzekerheid te zaaien, waar
door zij Cambodja kunnen blij
ven beheersen.
Westelijke en Aziatische diplo
maten in Bangkok delen die
mening niet. Volgens hen is
het hoofddoel van Vietnam
aan het verzet binnen Cambod
ja een eind te maken en de an
ti-Vietnamese coalitieregering
in diskrediet te brengen. Van
dit door de Verenigde Naties
erkende kabinet dat geleid
wordt door prins Norodom Si-
hanoek, maken behalve de Ro
de Khmer, de niet-communis-
tische groeperingen van de
prins en van oud-premier Son
Sann deel uit.
Volgens westelijke diplomaten
gaan de meeste wapens en an
dere hulpgoederen van China
en andere landen via Thailand
naar de verzetsgroeperingen in
Cambodja. De regering van ge
neraal Prem ontkent echter dat
zij de guerrillastrijders op eni
ge wijze helpt
Sinds eind maart voeren naar
schatting 45.000 Vietnamese
militairen in het aan Thailand
grenzende deel van Cambodja
een offensief tegen de tegen
standers van het door Hanoi in
Phom Penh aan de macht ge
brachte bewind van Heng
Samrin. Onlangs hebben de
Vietnamezen nieuwe wapens
van de Sowjet-Unie ontvan
gen. Volgens westelijke waar
nemers zijn de gevechten de
hevigste sinds Vietnam in de
cember 1978 Cambodja bin
nenviel en eind maakte aan de
regering van Pol Pot. Bij de
strijd die ook wel over de Thai-
landse grens golft, zijn tot dus
ver zeker 200 burgers gedood,
terwijl aan de zijde van het
Thailandse leger vijf doden en
14 gewonden vielen. Mede
door Vietnamese aanvallen op
twee guerrillabases in het
Cambodjaanse grensgebied
zijn duizenden Cambodjaanse
vluchtelingen naar de Thai
landse kant van de grens geko
men.
Vietnam heeft steeds ontkend
dat het Thailand en vluchtelin
genkampen heeft aangevallen.
De versnelde levering van
luchtdoelgeschut en houwit
sers van 155 mm waartoe de
Amerikaanse president Rea
gan op verzoek van premier
Prem heeft besloten, heeft de
regering in Hanoi dan ook
sterk veroordeeld als een po
ging om de spanningen te ver
hogen.
(Reuter/ANP)
ATHENE (DPA/UPI) - Griekse,
oudheidkundigen hebben op een
eiland in de Cycladen een schil
derij ontdekt, waarvan vaststaat
dat het vervaardigd is door El
Greco (1541-1614). De Griekse
minister van cultuur, Melina
Mercouri, heeft het schilderij
vrijdag aan de pers getoond. Op
het doek is de dood van Maria
uitgebeeld. Deskundigen menen
dat het schilderij, dat grondig ge
reinigd moet worden, in zeer
goede staat verkeert. Mercouri
noemde de ontdekking "van on
schatbare betekenis voor Grie
kenland en de hele wereld".
Op een persconferentie vertelde
Georges Mastoropoulos, een spe
cialist op het gebied van de schil
derkunst uit de Byzantijnse tijd,
dat het doek op 1 april ontdekt is
in een kerk op het eiland Syros
in de Egeische zee.
PRISTINA (ANP) Mahmut Ba-
kali, ex-voorzitter van de com
munistische partij in de autono
me Joegoslavische provincie Ko
sovo, is geroyeerd als lid van de
bond van communisten in Joe
goslavië. Dit heeft het persbu
reau Tanjug gisteren bekendge
maakt.
In Pristina, de hoofdstad van Ko
sovo, is meegedeeld dat het par
tijbestuur het gedrag van de 47-
jarige Bakali heeft beoordeeld te
gen de achtergrond van de hem
kort geleden gegeven "laatste
waarschuwing". Men kwam tot
de conclusie dat er geen garan
ties zijn dat "zijn verbale zelfkri
tiek ook zijn gedrag zal verande
ren".
Van 1971 tot 1981 was Bakali voor
zitter van de BCJ in Kosovo, een
autonome provincie in de deelre
publiek Servië waar 80 proöent
van de bevolking van Albanese
afkomst is. In het voorjaar van
1981 hebben zich in Kosovo op
grote schaal rellen voorgedaan,
die volgens de autoriteiten in
Belgrado het werk waren van
personen die aansluiting zoeken
bij het Albanië van Enver Hox-
ha. Tirana werd op hoge toon be
schuldigd van "inmenging in
Joegoslavische aangelegenhe
den". Bij de onlusten kwamen
zeker negen mensen om het le
ven.
Na de onlusten legde Bakali zijn
funktie neer, maar bij verschei-
denen gelegenheden hebben
partijleden in Kosovo strengere
straf verlangd voor de ex-partij
voorzitter, omdat hij in hoge ma
te verantwoordelijk werd geacht
voor de pro-Albanese rellen.
Toen besloot men dat zijn gedrag
van beslissende invloed zou zijn
voor een voortgezet lidmaat
schap van de BCJ. In de afgelo
pen maanden zijn in de pers be
richten verschenen waaruit
bleek dat Bakali het probleem
van het nationalisme weer wilde
oprakelen.
De communisten van de provincia
le organisatie voor economische
arbeid, waar Bakali tegenwoor
dig werkzaam is, wezen op hun
zitting van deze week de zelfkri
tiek van Bakali van de hand en
besloten unaniem hem te roye
ren als lid van de BCJ.
BOEDAPEST (UPI) De beken
de Hongaarse schrijver Gyula II-
lyes is gisteren op 80-jarige leef
tijd overleden. Dit is uit zijn fa
miliekring vernomen. Als es
sayist, dichter en schrijver gold
Illyes als de "grote man" van de
Hongaarse literatuur. Ook werd
hij internationaal bekend vanwe
ge zijn werken over de politieke
en sociale ontwikkeling in Hon
garije.
BONN (Reuter) - Oost-Duits-
land heeft de reisbeperkin
gen voor Westduitsers ver
soepeld en staat nu bezoeken
toe van personen die het land
zijn ontvlucht, zo heeft de
Westduitse regering gisteren
meegedeeld.
In een schriftelijk antwoord op
vragen in het parlement zegt
de staatssecretaris voor inter-
duitse betrekkingen, Ottfried
Hennig, dat in de afgelopen
maanden een aantal perso
nen visa heeft gekregen na ja
renlang niet te zijn toegelaten
tot de DDR. Onder hen zijn
ook vluchtelingen, aan wie
het Oostduitse staatsburger
schap is ontnomen. De be
windsman noemde dit een
positieve ontwikkeling.
Hennig zei verder dat de recen
te uitnodiging aan de Oost
duitse partijleider Erich Ho-
necker om een bezoek te
brengen aan de Bondsrepu
bliek is verbonden aan de
verwachting dat de bespre
kingen met bondskanselier
Kohl zullen leiden tot duur
zame stappen naar vrijheid
van reizen voor de personen
die zijn getroffen door de
Duitse deling.