D
Fletse thriller
over straatfobie
Al Pacino in komedie
-C
"Haast een hand'
gaat naar Cannes
v jt JT
rjrjr A
"Een zaak van leven of dood"
'"Illll,, -i|
iiiiimiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiii
'Author, Author': sympathiek, niet zo geslaagd
Vrij circuit
VRIJDAG 15 APRIL 1983
Film
Renee Soutendijk in 'Van de koele meeren des doods'. Een groot succes in
Nederland, maar niet goed genoeg voor het filmfestival van Cannes.
(foto PR)
De korte Nederlandse animatie
film 'Haast Een Hand' is geac
cepteerd voor deelname aan de
competitie om de Gouden Palm
tijdens het filmfestival van Can
nes. dat over een maand plaats
vindt. Haast Een Hand is een in
genieuze vervlechting van teke
ningen, foto's en live action, die
in zeven minuten tijds iemands
gang van de wieg tot het graf
schetst als tegelijkertijd futiel en
betekenisvol. De film werd ver
vaardigd door Jacques Over
toom, Peter Sweenen en Gerrit
van Dijk.
De lange Nederlandse speelfilms
die voor competitie in Cannes
werden aangeboden, zijn overi
gens geen van alle door de selec
tie gekomen. Achtereenvolgens
zijn 'Van De Koele Meren des
Doods', 'Als Je Begrijpt Wat Ik
Bedoel' en 'De Vierde Man' aan
gemeld. Ze werden stuk voor
stuk afgewezen. Over deelname
van George Schoutens film 'Een
Zaak van Leven of Dood' is nog
geen uitsluitsel gegeven, maar de
kans dat het hiermee wèl lukt, is
zo goed als nihil. Wel is het nage
noeg zeker dat Ademloos, van
Mady Saks, terechtkomt in de se
cundaire sectie Semaine de la
Critique.
Inmiddels is van een aantal buiten
landse films een plaats in het
hoofdprogramma van Cannes al
zeker. Marco Ferreri zal present
zijn met Storia di Piera, waarin
Marcello Mastroianni, Hannh
Schygulla en Isabelle Huppert
meespelen. Hongarije heeft De
Recidivisten in competitie, een
film van Zsolt Kezdi-Kovacs. Au
stralië zendt The Year of Living
Dangerously in, een door Peter
Weir geregisseerde film die zich
afspeelt in Indonesië in de tijd
dat Soekarno bezig was de Ne
derlanders buiten te gooien. Si-
gourney Weaver (het meisje uit
Alien) en Mel Gibson (uit Road
Warrior) spelen de hoofdrollen.
Paul Verhoevens "Vierde Man"
werd voor Cannes afgewezen.
(foto Holvast)
Openingsfilm van Cannes wordt
op 6 mei King of Comedy, van
Martin Scorsese. Deze film,
waarin Robert de Niro en Jerry
Lewis de rollen spelen van twee
komieken op hun retour, werd in
de Verenigde Staten zowel ge
prezen als verfoeid.
Vorig jaar won Eric de Kuyper met
Casta Diva de Grand Prix op het
festival voor experimentele films
in Hyeres. Een paar jaar eerder
werd diezelfde prijs veroverd
door eveneens een Nederlandse
film: Instant Pictures van Geor
ge Schouten, gedraaid in 1978.
Zo'n internationale onderschei
ding kan verlammend werken.
Dat wordt bewezen doordat we
tot deze week moesten wachten
op een nieuwe speelfilm van
Schouten. Een Zaak van Leven
of Dood, zo luidt de titel. Te vre
zen valt dat het werkstuk in de 12
bioscopen waar hij is uitgebracht
geen lang leven beschoren zal
zijn. Het is een zwak werkstuk.
Na Instant Pictures heeft George
Schouten het ene script na het
andere ontworpen en liep daar
alle Nederlandse producenten
mee langs. En als er eens eentje
hapte, dan gooide het Productie
fonds roet in het eten, of CRM, of
er bleek geen tv-omroep bereid
tot mede-financiering. Uiteinde
lijk is Schouten (opgeleid door
Frans Zwartjes, maar niet langer
een experimentalist) ingegaan
op het door Matthijs van Heijnin-
gen gedane aanbod om Zonder
Dollen aan te pakken, de roman
van Hans Vervoort waar eerder
Otto Jongerius, Ben Verbond en
Bobby Eerhart op waren en afge
knapt. Toch was het scherp ge
zien van Van Heijningen dat hij
de rechten gekocht had: het
boek bezit aantrekkelijke moge
lijkheden voor een film.
Het verhaal heeft als thema de
nieuwsgierigheid naar de rede
nen van het menselijk doen en
laten. Het gaat over marktonder
zoekers: snelle jongens (maar
niet zo snel als de reclame-boys)
die weten om te gaan met lijsten
van vragen en antwoorden. Maar
in deze geschiedenis blijken ze
slecht in staat om inzicht te krij
gen in hun eigen gedrag en dat
van hun naasten. En het is een
verhaal over fobieën: extreme
angsten voor stereotiepe situa
ties. Hoogtevrees, claustrofobie,
pleinvrees, zijn er voorbeelden
van. Hitchcock heeft er schitte
rende films over gemaakt, fo
bieën zijn dankbare dingen over
psycho-thrillers. Maar Schouten
komt er slecht mee uit de voeten.
Peter Faber speelt de rol van
marktonderzoeker Hans Janso-
nius, die verliefd wordt op zeke
re Eefje (Carla Hardy), een typis
te van zijn kantoor. Hij trouwt
haar, vindt dan dat ze niet langer
typiste kan zijn en maar lekker
thuis moet blijven. Na enige tijd
durft ze ineens de deur niet meer
uit: straatangst. Er wordt onvol
doende hulp geboden en een on
gelukkig toeval brengt Eefje in
contact met Derek de Lint ais de
door Jansonius verafschuwde
Peter Faber en Carla Hardu in een scène uit "Een zaak van leven of dood".
collega Jack, die eveneens be
hept blijkt met een of andere fo
bie. Maar Jack heeft zijn afwij
king leren hanteren en dat be
looft hij Eefje eveneens bij te
brengen. Zonder dat Hans aan
vankelijk iets in de gaten heeft,
krijgt Jack macht over de vrouw
die zich volledig overlevert in
een relatie die sado-masochis
tisch geaard blijkt. Hans is haar
kwijt, maar ook de verhouding
met Jack loopt uit de hand. Eefje
stort zich in wanhoop van de
hoogste etage van Jacks flat.
Juridisch kan niets tegen Jack
worden ondernomen, maar Hans
Jansonius ziet zijn collega als
een moordenaar en wil een be
kentenis uit hem zien te wringen.
Tijdens een congres voor markt
onderzoekers zet Hans de vallen
uit waarmee hij moet achterha
len wat de fobie is van Jack. En
als hij de zwakte van zijn tegen
stander gevonden heeft, ja, dan
gebeurt er iets. Iets dat helaas
nogal afwijkt van wat Hans Ver
voort had geschreven.
Zonder Dollen was leuk en intrige
rend om te lezen. Verhuizing van
het van Hongarije naar de Rijn
mond doet weliswaar het exotis
me wegvallen, maar men moet
toegeven dat in Rotterdam en
Vlaardingen de mogelijkheden
om met fobieën te stoeien rede
lijk te compenseren zijn. Toch
heeft het me moeite gekost om
Een Zaak van Leven of Dood
braaf uit te zitten. Misschien dat
voorkennis van de plot (die is in
gewikkelder dan hier net is sa
mengevat) afbreuk doet aan wat
Schouten heeft mee te delen.
"Een zaak van leven en
dood", theater: Lido 4,
regie: George Schouten,
met Peter Faber en Car
la Hardy, 16 jr.
maar dat is nu eenmaal het risico
dat iemand loopt als hij een nog
al bekende roman gaat verfil
men. Dat Een Zaak van Leven of
Dood zo'n fletse indruk maakt,
heeft echter minder te maken
met het verhaal als zodanig, als
met de slome manier waarop het
wordt verteld.
Zo is het altijd lastig om mee te
voelen met stevig verknipte lie
den wanneer het hen ontbreekt
aan tevens voldoende heldere
momenten, of aan herinneringen
aan de tijd dat ze nog ongestoord
waren. Een verhouding die je ka
pot ziet gaan, is een dramatisch
gegeven, maar in Schoutens film
is niet te begrijpen dat het ooit
kon klikken tussen Eefje en
Hans Jansonius en dan wordt
het allemaal een stuk minder
dramatisch. De straatangst van
de vrouw is nog te volgen, maar
hoe dat dan weer verband houdt
met de plotselinge wens om zich
op glazen tafels te laten vastbin
den, dat blijft mysterieus.
Carla Hardy heeft zich in Menuet
(van Lili Rademakers) doen ken
nen als een erg goed en vooral
erg subtiel actrice, maar in de rol
die ze nu te spelen kreeg, roept
ze weinig meer op dan een vaag
medelijden. Maar Peter Faber is
erger. Van de sul die hij neerzet
als Jansonius, valt niet te snap
pen wat Eefje ooit in hem gezien
heeft, of wat zijn talent kan zijn
in de marketing (dat geldt trou
wens ook voor collega's Gerard
Cox en Derek de Lint), of waar
hij ineens de brille vandaan haalt
om Jack als het te laat is zo geraf
fineerd aan te pakken. Hoewel
ons ook veel te weinig informatie
bereikt over De Lints personage,
werkt het daar tenminste nog
een beetje verontrustend, al ver
lopen de confrontaties tussen
hem en Faber kleurloos, zelfs al
staan ze bovenop de Euromast,
onder begeleiding van nerveuze
synthesizer-klanken. Ze blijven
een ijzeren Hein en een houten
Klaas. Net zo stijf en stram als de
film zelf.
PIETER VAN LIEROP
Hl', ''lil,. 1||
'Author, Author*; regie:
Arthur Hiller; hoofdrol- I
len: Al Pacino, Dyan Can
non en Tuesday Weld;
theater: Lido 3, Leiden; al-
le leeftijden
IIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIll
'Author, Author' is de zoveelste
Hollywood-aflevering in de serie
'getapte kinderen'. Sinds het par
mantige optreden van de kleine
Kramer in Kramer vs. Kramer, is
er menig wereldwijs, grappig en
bijdehand onderdeurtje van de
band gerold. Vertederend en
leuk, dat zijn twee vliegen in één
klap.
Al Pacino weet zich in Author, Au
thor omringd door zelfs vijf ac-
teurtjes en actricetjes, in leeftijd
variërend van zeven tot zestien.
In zijn eerste filmkomedie speelt
Pacino de toneelschrijver Ivan
Travalian. Zijn wel en wee wordt
op twee fronten beschreven.
Daar zijn allereerst de privé-pro-
blemen. Zijn huwelijk met Glo
ria (Tuesday Weld) loopt op de
klippen, ze prefereert het gezel
schap van een brave accountant
boven dat van een altijd
werkende schrijver. Ivan blijft
achter met vijf kinderen. Eén
van hemzelf en vier van haar. Zo
gaat dat in die kringen, niet
waar? Al haar vorige echtgeno
ten hebben weinig interesse in
de haast vergeten kroost, dus dat
stroomt allemaal weer tesamen
in Ivans huis.
Professioneel lijkt het Ivan wel
voor de wind te gaan. Broadway
heeft veel talent vefzameld voor
zijn nieuwste toneelstuk. Maar
als er aan de tweede akte nog ge
sleuteld moet worden, zitten de
huiselijke problemen Ivan te
veel in de weg.
Author, Author is een typisch
voorbeeld van Hollywood-denk-
werk. Taboes zijn doorbroken,
het beeld van het ideale gezin is
stukgeslagen en het publiek wil
zo nu en dan best kennisnemen
van een intiem drama. Zie het
succes van de strijdende Kra
mers en Ordinary People. Regis
seur Arthur Hiller heeft voor Au
thor, Author een wat lichtvoeti
ger toon gevonden, maar de be
doelingen zijn hetzelfde.
Het eindprodukt is in zoverre ge
slaagd dat het een sympathiek
pleidooi is voor het ouderschap.
Gloria wordt onbarmhartig afge
schilderd als een egoïstische
moeder en Ivan wordt aangepre
zen als de kameraadschappelijke
vader naar wie alle kinderen - of
ze nou van hem zijn of niet - te
rugkeren. Al Pacino speelt die
rol met verve.
Dat neemt niet weg dat Author,
Author een film is, waarin veel te
veel zijwegen worden ingeslagen
en waarin iets te duidelijk veel
sentimenten wordt gemanipu
leerd. Hiller legt het er iets te dik
op en bovendien werkt de for
mule van vroeg-volwassen kin
deren hier de film juist tegen. In
plaats van leuk is nu voorname
lijk irritant. Hollywood moet
maar weer eens wat anders ver
zinnen. BART JUNGMANN
Drie films die tijdens het on
langs gehouden Rotterdams
filmfestival te zien waren,
worden in het,Kijkhuis ver
toond: "Casta Diva", het de
buut van Erik de Kuyper, op
maandag; "Toute une nuit"
van de Belgische Chantal
Akerman op dinsdag en
woensdag; en "The state of
Things", de nieuwste van
Wim Wenders, van donder
dag t/m woensdag (ook zon
dag). Aanvang 20.00 en 22.15
uur.
K O draait "Aan mij de
wraak" van de Japanner Sho-
hei Imamura. Het verhaal
gaat over een arbeider die na
de moord op twee van zijn
collega's wegvlucht en gedu
rende tachtig dagen uit han
den van de politie weet te
blijven, (dinsdag 20.00 uur).
Het Filmhuis LVC zet de cy
clus Russiche klassieken
voort met "Storm over Azië"
van Pudovkin. (woensdag en
donderdag 20.00 en 22.15
uur).
Michel Piccoli
In het Hooftstraatfilmhuis in
Alphen valt vanavond "Me-
phisto" van Istvan Szabo te
bewonderen (21.00 uur), ter
wijl het Filmhuis Lisse maan
dagavond "Themroc" pre
senteert. Themroc (Michel
Piccoli) loopt elke morgen
met walging rond in de zelfde
tredmolen van het ar
beidsproces. Het duurt niet
lang of hij breekt met alle
normen, (te zien in Artopa,
20.30 uur).
In twee delen gesplitst wordt
maandag en dinsdag (aan
vangstijden respectievelijk
20.07 en 20.28 uur) de ruim
drie uur durende film Exo
dus op Nederland 1 vertoond.
Het is de filmbewerking van
Otto Preminger van het ge
lijknamige boek van Leon
Uris. Met Paul Newman in de
hoofdrol wordt verhaald van
de periode die vooraf ging
aan de vorming van de staat
Israël. Newman speelt Ari
Ben Canaan, officier van de
ondergrondse beweging Ha-
gannah. Canaan chartert een
schip dat hij Exodus noemt
en 600 vluchtelingen van Cy
prus naar het Beloofde Land
moet brengen. Als dat lukt,
wachten echter in Palestina
nog grotere problemen.
Eind van de week (vrijdag,
23.25 uur) Charade van Stan
ley Donen op Nederland 2.
Een Hitchcock-achtige thril
ler waarin Audrey Hepburn
een gefortuneerde weduwe
speelt die opeens allerlei
schuldeisers op haar dak
krijgt. Onderzoek leert dat
haar man op niet zo'n frisse
wijze zijn kapitaal had ver
gaard. Naast Hepburn ook
Cary Grant in een mooie rol.
Dezelfde avond, maar dan op
België 1 om 20.20 uur, Three
Women van Robert Altman.
De BRT zendt de komende
tijd een aantal Altmans uit en
dit is een heel fraai?. Een in
getogen verfilmd drama
waarin Sissy Spacek een nog
al wanhopige vriendschap
sluit met Shelley Duvall. De
twee eenzame vriendinnen
brengen hun vrije tijd door in
een vreugdeloos pretpark en
maken kennis met de vrouw
van de eigenaar.
Voor wie hem nog niet gezien
heeft, brengt de NOS woens
dagavond Gekkenbriefje van
Olga Madsen nog een keer
(20.15 uur). De film is geba
seerd op het (ongeveer) ge
lijknamige boek van Ger Ver-
rips. Onderwerp is de oorlog
in Indonesië waar Willem van
Jossen (Esgo Heil) aan pro
beert te ontkomen door enige
gekte te simuleren. Dat lukt,
maar eenmaal aangekomen
in het militaire hospitaal
wordt hij op een nog wrange
re manier met de oorlog ge
confronteerd.
BLIJVERS
"Tootsie" - schitterend eigentijdse
komedie met Dustin Hoffman als
"De Vierde man" - Lof voor Verhoe
vens verfilming van Reve, Lido 1.
"De Gendarme in paniek" - Louis
de Funes voor het laatst als drift
kikker, Lido 2.
"Gandhi" - Schitterend portret van
Indiase leider, Studio, leiden.
"First Blood" - Vietnam-veteraan
vecht zich letterlijk door de sa
menleving.
(OP)NIEUW
"De kanonnen van Navaronne" -
klassieke oorlogsfilm, Euro 2, Al-
"Big Bomber" - Nieuwste van Bud
Spencer, City 1, Katwijk.
"E.T." - Ontroerend sprookje van
Spielberg, City 2, Katwijk.
SEXFILMS
"Love hotel" - Rex, Leiden.
Nachtfilms
"Drommelwinkel" - Rex, Leiden.
"First blood" - Euro 1, Alphen.
"Sex tussen start en finish" - Euro
2 Alphen
DEN HAAG
"Gandhi" - Asta (463500), al.
"Qu'est-ce qui fait courir David?" -
Bijou (461177), al.
'Tootsie" - Calypso (463502), al.
"An officer and an gentleman" - Ba
bylon 1 (471656), al.
"Annie" en 'The world according to
Garp" - Babylon 2, 12 jr.
"E.T." - Babylon 3. 12 jr.
"De gendarme in paniek" - Cineac 1
(630637), 16 jr.
"Een zaak van leven of dood" - Ci
neac 2,12 jr.
"Fanny Alexander" - Cineac 3,16
jr.
"Missing" - Du Midi (855770), 16 jr.
"Ben Hur" - Euro, 12 jr.
"De vierde man" - Metropole 1
(456756), 16 jr.
"Dark crystal" - Metropole 2, al.
"Tootsie" - Metropole 3, al.
"Mommie Dearest" - Metropole 4,
al.
"Aas der Azen" - Metropole 5, al.
"First Blood" - Odeon 1 (462400), al.
"Tron" - Odeon 2, al.
"De vierde man" - Odeon 3, 16 jr.
"The Chosen" - Odeon 4,16 jr.
"De gendarme in paniek" - Odeon 5,
al.
"Tussen de lakens" - Le Paris 1
(656402), 18 jr.
"Verboden spelletjes op de school
banken" - Le Paris 2, 18 jr.
"First blood" - Passage (460977), 16
"Teenagers op het pornopad" - Eu
ro 3, Alphen.
'The New York Ripper" - Euro 4,
Alphen.
AMSTERDAM
"An officer and a gentleman" - Alfa
1 (278806), al.
"Five days one summer" - Alfa 2, al.
"Death Trap" - Alfa 3,12 jr.
"Diner" en E.T. - Alfa 4, al.
"Dark crystal" Alhambra 1
(233192), al.
"Coup de torchon" - Alhambra 2
(233192), 16 jr.
"Gandhi"- Bellevue Cinerama
(234876/266227), al.
'Tootsie" - Calypso 1 (266227/
234876), al.
"De gendarme in paniek" - Calypso
2, al.
"Annie" en "Victor Victoria"- Ca
lypso 3,12 jr.
"Om de beurt" - Centraal (248933),
18 jr.
"Emanuelle" - Cineac Damrak 2, 16
jr.
"Fame" - Cineac (243639), al.
"Fanny Alexander" - Cinecenter
(236615), 16 jr.
"Casanova" (Fellini) - Cinecenter
(236615), 12 jr.
"Mean Street" - Cinecenter. 16 jr.
"La notte di San Lorenzo" - Cine
center, 16 jr.
"Christiane F." - Cine D 16 jr.
"2001 a space odyssey" en "De vier
de man" - Cinema 1 (151243), 16 jr.
"First Blood" - City 1 (234579), 12 jr.
"Coup de torchon"- City 2, 16 jr.
"The chosen" - City 3, al.
"Aas der azen" - City 4, al.
"Tron" - City 5 16 jr.
"Fanny Alexander" - Citu 6, al.
"Als je begrypt wat ik bedoel" - City
7. al.
"Een zaak van leven of dood", city 7
16 jr.
"Moonlighting" - Leidsepleinthea-
ter (235909), 16 jr.
"Sexbommen in actie" - Parisien
(248933), 18 jr.
"First Blood" - Rembrandtplein-
theater 1 (223545). 16 jr.
"Evil dead" - Rembrandtpleinthea-
ter 2 (223545), 16 jr.
"Shogun assasin" - Rex (246132), 16
jr.
"Halleluja voor een paar vuisten" -
Saskia (244152). 12 jr.
"Macbeth" - Studio K 231708), 16
jr.
"Catch 22" - Kriterion (231708). 16 jr.
"The chosen", "De wilde aarbei-
den". "Die Freundin" - The Mo
vies (245790), 16 jr.
"De vierde man" - Tuschinki 1
(262633), 16 jr.
'Tootsie" - Tuschinski 2, 16 jr.
"De gendarme in paniek", Tu
schinski 3,16 jr.
"Een zaak van leven of dood" - Tu
schinski 4. al.
"Les uns et les autres" - Tuschinski
5, al.
"An officer and a gentleman" - Tu
schinski 6, al.
"The world according to Garp" - De
Uitkijk (237460), 12 jr.
