Pakhuis verbouwd
tot schoolgebouw
ziekenverzorging
Steeds
'Spaanplaatgas' door
ventilatie verdrijven
Gemeente koopt
veevoederbedrijf
"Zó'ra ruimte verwacht niemand
Politie speurt
naar fraude
in bouwwereld
Verkeers-
examen met
1800 lagere
scholieren
Woningbouw aan Rijndijk
Herbestrating Rapenburg
In LWS-woningen in Leiden-noord
Sen met fcolenib bladkteefd
Goekoop moet
ideeën over
subsidiëring
restauraties
toelichten
DONDERDAG 14 APRIL 1983
Leiden
LEIDEN - Waar een voormalig pakhuis al niet voor kan dienen. In het pand op de hoek
van de Groensteeg en Vestestraat is sinds een paar maanden de Centrale Opleiding
Ziekenverzorgenden 'De Zevensprong' gevestigd. Zo op het oog lijkt er weinig veran
derd; pas als je de tweede verdieping bereikt (ingang kant Vestestraat) zie je hoe de
haveloze opslagruimten zijn verbouwd tot fleurige docentenkamers, leslokalen en
praktijkruimten.
Ruim 250 leerlingen (80% meisjes
en 20% jongens) uit Leiden en
omgeving volgen de opleiding
tot ziekenverzorgende. De drie
jaar oude opleiding was tot vorig
jaar september nog gehuisvest
op de Hooglandse Kerkgracht.
Deze ruimte, boven de Hoog
landse Kerkgrachtschool werd te
klein en ook liep het huurcon
tract af. Overleg met de gemeen-
DEN HAAG/LEIDEN/OEGST-
GEEST - Een opsporingsteam
van het openbaar ministerie
heeft in samenwerking met een
rechercheteam van onder andere
de Leidse politie vanochtend
vroeg een drietal invallen gedaan
op verschillende adressen in Lei:
den en Oegstgeest. Deze invallen
houden verband met een moge
lijke fraude in de bouwwereld.
In verband met deze fraudezaak
zijn ook een zestal invallen op
adressen in Den Haag gedaan.
Welk schadebedrag er met de
fraude is gemoeid en of er arres
taties zijn verricht wilde een
woordvoerster van het openbaar
ministerie vanochtend nog niet
zeggen. "Het enige dat ik kwijt
kan is dat er een gerechtelijk
vooronderzoek is begonnen", al
dus officier van justitie mevrouw
Couzijn.
te over een andere behuizing in
een leegstaapde school liep op
niets uit. De toenmalige wethou
der van onderwijs, H. van Dam,
kon in elk geval niets beloven.
De directeur van de opleiding, me
vrouw Meijer, is uit nood toen
zelf maar op zoek gegaan in de
binnenstad. Het leegstaande
pakhuis van aannemer en hui
zenbezitter De Bolster leek haar
wel wat. Met De Bolster werden
goed zaken gedaan. "Onmiddel
lijk werden er spijkers met kop
pen geslagen. In mei was het
contract opgesteld en enkele da
gen later kon men beginnen met
de drastische verbouwing", zegt
ze waarschijnlijk met dezelfde
snelheid als waarmee De Bolster
de zaken aanpakte.
Omdat de Centrale Opleiding Zie
kenverzorgenden de eerste huur
der was, had zij ook de eerste
keus wat betreft de indeling en
materialen voor het interieur.
"Bij de meeste mensen is, als ze
de deur naar onze verdieping
hebben geopend, de verbazing
van het gezicht af te lezen. Zo'n
ruimte verwacht niemand hè?".
De zolder van het pakhuis, die via
een trap is te bereiken, is hele
maal in tact gelaten. Voor de
leerlingen is hier een kantine en
aula geschapen. De hanebalken
zijn evenals het ander houtwerk
blauw geverfd. De wanden zijn
om een ruimtelijk effect te berei
ken spierwit gehouden.
Uit huis
Enkele jaren geleden besloten ze
ven verpleeghuizen uit Leiden,
Katwijk, Leiderdorp, Alphen a/d
Rijn, Oegstgeest en Warmond de
tot dusver aan de huizen verbon
den opleiding tot ziekenverzor
gende 'uit huis' te doen en onder
te brengen in een centrale oplei
ding. Deze centrale opleiding
zorgt ervoor dat de verpleeghui
zen op hun beurt goed opgeleide
krachten terug krijgen.
De opleiding duurt ruim 26 maan
den en is toegankelijk voor ieder
een met een diploma lhno (min
sten 2 vakken C en 4 vakken B
niveau). Een gedeelte van de op
leiding krijgen de leerlingen op
school, het andere gedeelte in de
praktijk van één van de huizen
op basis van een leer-arbeidscon-
tract. Meijer: "Het beroep van
ziekenverzorgende is vijftien jaar
geleden uit nood geboren. De
verpleging ging zich steeds meer
begeven op het technische vlak.
Wij zijn een opleiding die men
sen vormt die zelfstandig de ver
antwoording kunnen dragen
voor de totale verzorging van een
aantal zieke bejaarden; dat bete
kent dat ze iets leren over de ou
dere mens, hoe je hem of haar
moet verzorgen en begeleiden in
verschillende situaties van het
ziek-zijn".
Toekomstperspectieven voor de
afgestudeerden zijn er volgens
directeur Meijer nog wel. "Onze
ervaring tot nu toe is, dat het
grootste deel nog aan de slag
komt in de by ons aangesloten
huizen. De overigen komen te
recht in een bejaardenhuis of
wijkcentrum. Natuurlijk besef-
Directeur Meijer staandtemidden van een aantal leerlingen van de Centrale Opleiding Ziekenverzorgenden:
"De meeste afgetudeerden komen aan de slag". (Foto Holvast»
fen wij terdege met een onzekere
toekomst te maken te hebben.
Maar de mensen die in de WW
terecht komen hebben in elk ge
val een diploma én ervaring".
LEIDEN - Zo'n 1800 leerlingen van
basisscholen in Leiden zullen dit
jaar deelnemen aan het ver-
keersexamen 1983.
Het examen wordt georganiseerd
in de week van 18 tot 26 april en
zal bestaan uit een praktisch en
een theoretisch deel. Leerlingen
van vijfde klassen van basisscho
len in Leiden-noord en De Kooi
bijten op 18 april de spits af. Zij
zullen op de fiets een trcyect van
twee kilometer afleggen waarbij
wordt gelet op het zo duidelijk
mogelijk gedrag van de fietsers
in het verkeer. Andere wegge
bruikers wordt gevraagd zoveel
mogelijke rekening te houden
met de examinanten die herken
baar zijn aan een nummer op de
rug.
De organisatie van het verkeersex-
amen is in handen van het Staf
bureau Verkeerszaken.
LEIDEN - De gemeente Leiden zal
voor drie miljoen gulden het vee
voederbedrijf Schrama aan de
Rijndijk kopen. De bedoeling
van de gemeente is om het fa
briekscomplex te slopen en er
huizen neer te zetten.-
Met de eigenaar van het bedrijf is
overeenstemming bereikt over
de aankoop van het fabriekscom
plex. Voorwaarde is wel dat het
rijk over de brug komt omdat de
gemeente de koopsom niet zelf
kan opbrengen. Met het Ministe
rie van Volkshuisvesting, Ruim
telijke Ordening en Milieu wor
den thans besprekingen gevoerd
om een subsidie los te krijgen
voor de aankoop.
Aankoop van het fabriekscomplex
is voor de gemeente van belang
in verband met de bebouwing
van de Stevenshofpolder. Hand
haven van het bedrijf zou beteke
nen dat er in de Stevenshof zo'n
125 woningen minder gebouwd
kunnen worden dan de gemeen
te voor ogen staat. Dit zou het be
bouwingsplan voor de polder
aanzienlijk duurder maken. Op
grond daarvan heeft het college
van B en W al eerder geconclu
deerd dat verplaatsing van het
bedrijf voor de overheid goedko
per is dan het te handhaven aan
de Rijndijk.
De wethouder van volkshuisves
ting, Tesselaar, toonde zich gis
teravond ingenomen met de aan
koop van het fabriekscomplex
door de gemeente. Behalve dat
het de weg vrijmaakt voor de
bouw van meer huizen in de Ste
venshofpolder kunnen op het
terrein van het bedrijf ook een
beperkt aantal woningen worden
gebouwd.
Het veevoederbedrijf mag, na aan
koop van het complex door de
gemeente, nog ten hoogste Vijf
jaar aan de Rijndijk blijven zit
ten. Het is nog niet bekend wat
er in die tijd met het veevoeder
bedrijf gaat gebeuren. Vorig jaar
is door wethouder Waal (ruimte
lijke ordening) gesuggereerd dat
het bedrijf mogelijk kan verhui
zen naar het toekomstige be
drijfsterrein in Roomburg.
Het veevoederbedrijf Schrama aan de Rijndijk. (foto Holvast»
LEIDEN - De gemeente is vandaag begonnen met de herbestrating van
het stukje Rapenburg tussen Kaiserstraat en Nonnenbrug. Het gaat
hier om de rijbaan, het trottoir is inmiddels gereed. De werkzaamheden
duren tot en met volgende week vrijdag als alles goed gaat. Tot dan
wordt het verkeer op het Rapenburg met behulp van verkeersborden
omgeleid.
Onbekend
Op de vraag waarom niet meer ver
pleeghuizen de opleiding laten
verzorgen door de centrale oplei
ding, zegt directeur Meijer: "De
meesten verpleeghuizen staan er
wat aarzelend tegenover. Wij zor
gen voor een algemene oplei
ding, terwijl de opleiding ver
bonden aan de verpleeghuizen
vaak hele eigen specifieke eisen
hebben. Ook hoor je geluiden dat
ze bang zijn, dat de contacten
tussen opleiding en praktijk niet
meer zo goed zullen zijn.
Tja... zelf vind ik het allemaal wat
overdreven. De specifieke wen
sen die een huis heeft kunnen de
leerling juist in de praktijk wor
den aangeleerd. En voor de op
leiding maken we gebruik van de
deskundigen, zoals artsen, ver
pleegkundigen van de verpleeg
huizen zelf. Dus er is vaak ge
noeg een rechtstreeks contact.
Het is, denk ik, gewoon een
kwestie van wennen. Dat is ook
één van de redenen waarom we
vrijdag naast de officiële opening
tevens een open huis houden.
Dan kunnen al deze beroeps
mensen, die onbekend zijn met
het fenomeen Centrale Oplei
ding Ziekenverzorgende, in de
nieuwe huisvesting kennis ma
ken met dit instituut".
LEIDEN - Voor het eind van deze
maand worden maatregelen ge
troffen die een eind moeten ma
ken aan de hoge concentratie
'spaanplaatgas' in een aantal
nieuwe woningen in Leiden-
noord. In acht van de 'spaan
plaatwoningen' zal. bij wijze van
proef, de natuurlijke ventilatie
worden verbeterd. Verwacht
wordt dat na deze maatregel de
klachten voorgoed verholpen
zullen zijn.
Bewoners van het complex van 92
LWS-woningen klagen al gerui
me tijd over hoofdpijn, be
nauwdheid, diarree en huiduit
slag. Symptomen die verband
zouden houden met een te hoge
concentratie van het formalde-
hydegas dat vrij komt uit het het
spaanplaat dat is gebruikt in het
dak van de huizen.
Metingen naar de aanwezigheid
van 'spaanplaatgas' hebben uit
eenlopende resultaten te zien ge
geven. Uit een onderzoek van de
Keuringsdienst voor Waren is ge
bleken dat de concentratie
'spaanplaatgas' in sommige wo
ningen het maximaal toelaatbare
ver overschrijdt. Het ministerie
(volksgezondheid) zegt dat maxi
maal 120 microgram formaldehy-
degas per kubieke meter lucht
toelaatbaar is. In sommige ver
trekken werd door de keurings
dienst een concentratie van 350
microgram per kubieke meter
gemeten.
Een nieuw onderzoek dat de Stich
ting Centrum voor Oppervlakte
Technologie (C.O.T.) begin dit
jaar heeft ingesteld, wees echter
uit dat de maximaal toelaatbare
norm niet wordt overschreden.
De hoogste concentratie die door
het C.O.T. werd gemeten be
draagt 116 microgram per kubie
ke meter lucht. De meeste metin
gen bleven echter ver daaronder.
Redactie: Bart Jungmann Jaap Visser
Schuimbekken
(2)
Opvallende verschijning by de
horecademonstratie van afge
lopen maandagavond was
'Koetsbaas' Leo Kamphues.
De Hocuram-directeur (Koets-
o-theek, 1' Esperance, Hooykist
en Le Forestier) stond vooraan
bij de tegen het plan-Goekoop
protesterende caféhouders.
Het bestuur van de plaatselijke
horecabond ondersteunt dit
plan (een jaar proefdraaien met
vijftien cafés die één avond in
het weekeinde pas óm drie uur
dicht hoeven). En secretaris
van dit Leidse 'horecacollege'
is niemand minder dan Leo
Kamphues...
Bondsvoorzitter Wim Visscher
(café Van Meizen) vindt dat
Kamphues deze solo-actie niet
kan maken. "Als bestuur van
de bond hebben we een geza
menlijk standpunt ingenomen,
namelijk meedoen aan de
proef. En ik vind dat je je daar
als bestuurder aan moet hou
den en dat je dan niet een an
dere pet op kunt zetten en om
als ondernemer tegen dat
standpunt te gaan protesteren.
Dan ben je niet geloofwaardig
meer".
Het kwalijke van de opstelling
van Kamphues vindt Visscher
dat zijn collega bestuurslid al
leen maar tegen de nieuwe
sluitingstijdenproef protes
teert omdat hij zelf geen extra
ontheffing heeft gekregen voor
de Koets-o-theek. Visscher:
"Als hij die ontheffing wel had
gekregen dan was hij gewoon
ook voor de proef geweest. Mij
maakt maakt het niet uit wie er
een extra-ontheffing heeft
want het gaat mij er alleen om
dat Leidenaars die in het week
einde na twee uur nog een bier
tje willen niet de stad uit hoe
ven. Waar ze dat biertje dan
kunnen gaan drinken, maakt
mij verder niet uit", beweert
Visscher die dus wel een extra
ontheffing heeft gekregen.
Leo Kamphues noemt de uitla
tingen van zijn voorzitter "ui
termate lullig". Volgens hem is
er helemaal geen sprake van
een gezamenlijk standpunt
van het horecabestuur over de
proef, maar is juist Wim Vis
scher op de solotoer gegaan.
Kamphues: "Volgende week
donderdag hebben we een be
stuursvergadering over deze
kwestie en ik kan jullie nu al
Leo Kamphues: "Van bestuur blijft geen spat heel".
zeggen dat er dan geen spat
meer heel zal blijven van dit
bestuur".
En met een dergelijke onderlin
ge verdeeldheid lijkt ons dat
maar het beste ook.
J.V.
Schuimbekken
(3)
Zo midden in de hele horeca-dis-
cussie kan het ook geen kwaad
eens over de stadswallen te
loeren. Hoe zijn de sluitingstij
den in andere steden geregeld
en hoe bevalt dat? Navraag bij
zes vergelijkbare plaatsen (on
geveer even grote steden met
veel studenten binnen de gren
zen) leert het volgende: in de
provincie nemen ze het wat
minder nauw, er wordt weinig
geklaagd en straffe drinkers
moeten er in Leiden verhou
dingsgewijs vroeg bij zijn.
TILBURG (circa 150.000 inwo
ners, Kath. Hogeschool) - Alle
horecabedrijven zijn in Tilburg
tot twee uur open. Allemaal
hebben ze de mogelijkheid om
twee avonden in de week tot
drie uur open te zijn. Dat is dus
meestal in het weekeinde. De
ze regeling geldt ook voor cafe
taria's. Vroeger mochten die
zelfs een uur langer open zijn,
maar dat bleek teveel overlast
te geven. De Tilburgse politie
is zeer tevreden over de huidi
ge gang van zaken. "Het gaat
hier goed, de situatie bestaat al
jaren zo".
ENSCHEDE (circa 143.000 inwo
ners, Techn. Hogeschool) -
Stad voor nachtbrakers. Som
mige cafés gaan daar tot vier
uur door, ook doordeweeks.
De gemiddelde drankgelegen
heid in de binnenstad houdt
het overigens beperkt: op
werkdagen tot twee uur en in
het weekeinde wat later.
Klachten zyn er weinig, maar
als cafés het te gek maken,
wordt er ook meteen hard in
gegrepen. Daar zijn ze bij de
Enschedese politie makkelijk
in. "Dan moeten ze subiet drie
maanden lang om twaalf uur
dicht". En dat scheelt een slok
op een borrel.
DELFT (circa 86.000 inwoners,
Techn. Hogeschool) Onge
veer net zo als in Leiden. Door
deweeks één uur, vrijdag en za
terdag twee uur. Alleen kent
Delft wel nachtcafés die tot
vier uur open zijn. Klagende
buurtbewoners hebben ze in
Delft ook. Vandaar dat nieuwe
cafés vaak een tijdelijke ver
gunning krijgen. Wordt bij
overlast weer afgepakt. De
Delftse horeca is overigens wel
een stuk minder opstandig dan
die in Leiden. Althans dat zegt
de politie.
MAASTRICHT (circa 112.000 in
woners, universiteit) Alle ca
fés om twee uur dicht, alle da
gen van de week. In bepaalde
gevallen wordt verlenging toe
gestaan. "Bijvoorbeeld als er
een groot feest is op het Vrijt
hof'. Zowel horeca als buurt
bewoners vinden het best zo.
Het uitgaansleven is volgens
de politie erg rustig en boven
dien geconcentreerd in de bin-
Wim Visscher: "Dit kan hij niet maken".
(Foto Holvast)
nenstad. Persoonlijk hadden
we in Maastricht wel een wat
'alcoholvriendelijker' beleid
verwacht. "Nee hoor, dat valt
reuze mee. Althans voor ons
valt het mee", zegt de politie.
EINDHOVEN (circa 194.000 in
woners, Techn. Hogeschool)
Ook hier één lijn: alle dagen
om twee uur dicht. Behalve
met oud en nieuw, dan gaat het
de hele nacht door. Eindhoven
bevalt deze tijden prima, aldus
de politie. "Al treedt er natuur
lijk ook een zekere gewenning
op". De politievoorlichter
woont er nu elf jaar en zo is het
altijd geweest.
GRONINGEN (170.000 inwo
ners, universiteit) - Een revo
lutionair kroegenbeleid in Gro
ningen. Er is onderscheid ge
maakt in drie typen: dagzaken
(open tot een uur), avondzaken
(open tot twee uur) en nachtza
ken (van tien tot vier uur). In
de nacht van woensdag op
donderdag mogen alle cafés
bovendien nog één uur langer
open blijven. De nachtzaken
zijn in principe gehouden aan
een dansvloer en levende mu
ziek. Maar erg strikt wordt dat
niet opgevat, ze hebben in Gro
ningen bijvoorbeeld ook een
nachtrestaurant. Afgezien van
"wat startende motoren en uri
nerende mensen" wordt er in
Groningen weinig geklaagd.
Nauwelijks sprake van over
last, meldt de politie.
Een leerzaam overzicht. Onver
beterlijke doorzakkers weten
nu in elk geval waar ze moeten
zijn.
B.J.
Bewoners en de Leidse Woning
stichting wisten na de twee on
derzoeken niet meer waar ze aan
toe waren. Inmiddels is uit een
rapport van de Keuringsdienst
voor Waren en uit informatie van
het ministerie van volkshuisves
ting gebleken dat de zonne
warmte grote invloed heeft op de
afgifte van formaldehydegas. De
afwijkingen tussen beide metin
gen zou simpelweg te verklaren
zijn uit het verschil in weersom
standigheden.
De oorzaak van een te hoge con
centratie formaldehydegas in
sommige vertrekken zou vooral
zijn gelegen in de geringe venti-
latiemogelijkheden van de wo
ningen. Vóór 30 april zullen
maatregelen worden getroffen,
zo is door de gemeente en de
Leidse Woningstichting (LWS)
toegezegd, om by wijze van proef
de ventilatie in acht woningen,
waar metingen zijn verricht, te
verbeteren. Vervolgens zullen
opnieuw metingen worden ver
richt om te kyken of de maatre
gelen resultaat hebben afgewor
pen.
Afdoende
Een woordvoerder van de gemeen
te laat desgevraagd weten dat zo
wel de Keuringsdienst voor Wa
ren als het Centrum voor Opper
vlakte Technologie verwacht dat
een dergelijke maatregel afdoen
de zal blijken. De Leidse Wo
ningstichting voert nog overleg
met beide instanties over de wij
ze waarop de natuurlijke ventila
tie het best kan worden aange
bracht. Als de maatregel inder
daad helpt zullen ook de overige
84 woningen worden aangepakt.
Een woordvoerder van het actieco
mité laat blijken voorlopig tevre
den te zijn met de beoogde maat
regel, maar "als mocht blijken
dat één en ander onvoldoende is
dan zal het actiecomité terugko
men op de eerdere eis dat het
spaanplaat uit de woningen ver
wijderd moet worden".
LEIDEN - Burgemeester Goekoop
licht binnenkort zijn standpunt
over een ander subsidiesysteem
voor de restauratie van monu
menten toe. Hij is daartoe uitge
nodigd door de raadscommissie
voor ruimtelijke ordening.
Goekoop pleitte onlangs, tijdens
de Nationale Monumentenstu
diedag, voor een nieuw systeem
waarbij de gemeenten zoge
naamde 'doeluitkeringen' wordt
gegeven op basis van een meeija-
renbeleidsplan. Deze en andere
uitspraken van Goekoop wekte
de woede op van wethouder
Waal die de uitlatingen van de
burgemeester "schadelijk voor
het stadsvernieuwingsproces"
noemde.
Op vragen van het D'66-raadslid
Hoekema antwoordde Waal, gis
teravond in een commissieverga
dering, dat zowel de burgemees
ter als hijzelf hun persoonlijke
mening hadden gegeven en dat
het college van B en W geen
standpunt heeft ingenomen over
één en ander. Nieuwsgierig ge
worden naar de toespraak van de
burgemeester suggereerde Hoe
kema dat Goekoop maar moet
worden uigenodigd zijn opvat
tingen toe te lichten. Waal zegde
toe die uitnodiging te zullen
overbrengen.
