Wellicht nieuw
vredesplan YS
WIEL
Seveso-gif, veilig
"ergens in Europa
Vredesmissie in
Midden-Amerika
Steeds meer gemeenten
worden kernwapenvrij
contactlenzen,
das pas fijn.
van der
Rol Bouterse
nog onbewezen
Galtieri moet voor
ereraad verschijnen
Fransman na
28 jaar kamp
vrijgelaten
Reagan wil bemiddeling Marokko
Campagne
naar
verhuizn
Jordaan
WOENSDAG 13 APRIL 1983
PAGINA
DEN HAAG (GPD) - Het ministe
rie van buitenlandse zaken be
schikt niet over harde bewijzen
dat de Surinaamse legerleider
Bouterse persoonlijk betrokken
was bij de executie van 15 Suri-
namers op 8 december vorig jaar.
Dat verklaarde de woordvoerder
van het ministerie. De Surinaam
se oud-premier Chin A Sen ver
klaarde maandag over een „zeer
betrouwbare bron" te beschik
ken die had gezien dat Bouterse
persoonlijk vakbondsleider Cy-
riel Daal en ex-luitenant Surin-
dré Rambocus had doodgescho
ten.
Al eerder verklaarden familieleden
van de nabestaanden dat ook
buitenlandse zaken van de ware
toedracht van de gebeurtenissen
op 8 december op de hoogte is
via de rapportage van de Neder
landse ambassadeur Hoekman
in Paramaribo. Maar de woord
voerder ontkende dat uit de am
bassaderapporten directe be
trokkenheid van Bouterse bij de
executies blijkt.
PANAMA-STAD (GPD/Reuter/
AFP/UPI/DPA) - De ministers
van buitenlandse zaken van de
zogenaamde Contadora-groep -
Mexico, Venezuela, Colombia en
Panama - zijn gisteren vertrok
ken voor een aantal bezoeken
aan vijf landen in Midden-Ameri-
ka. Door middel van een twee
daagse rondreis willen de minis
ters proberen vrede te brengen
in het door strijd verscheurde ge
bied van Nicaruagua, Honduras,
Costa Rica, Guatemala en El Sal
vador. Het dagelijks bestuur van
de Organisatie van Amerikaanse
Staten (OAS) heeft zich achter de
vredesmissie van de Contadora-
groep ge|teld.
Door deze verrassende beslissing
van het dagelijks bestuur van de
OAS, officieel de Politieke Raad
geheten, is een motie van Hon
duras om te komen tot een geslo
ten overleg tussen de vijf direct
betrokken Middenamerikaanse
landen voorlopig in de ijskast be
land.
Mexico, Venezuela, Colombia en
Panama voeren een koers die be
trekkelijk onafhankelijk is van
de Verenigde Staten. De groep
ontleent haar naam aan de ver
klaring van Contadora, op 9 ja
nuari dit jaar op het Panamese
eiland Contadora ondertekend.
Daarin wordt gezegd dat de con
flicten van landen in Midden-
Amerika niet moeten worden
beoordeeld als een confrontatie
tussen Oost en West. Recht
streekse of indirecte buitenland
se inmenging wordt in de verkla
ring veroordeeld. Conflicten zou
den moeten worden opgelost op
vreedzame wijze.Aanvankelijk
gebeurde er niets met dit vredes
initiatief. Afgelopen weekeinde
blies de Colombiaanse president
Belisario Betancurt de zaak
nieuw leven in door een diplo
matieke bliksemreis naar diverse
landen in Midden Amerika. Het
resultaat was dat afgelopen zon
dag werd besloten tot een spoed
zitting van de ministers van bui
tenlandse zaken van de vier Con-
tadora-landen.
De kans op een Middenamerikaan
se dialoog lijkt uiterst klein. Ni
caragua ziet zich in een „open
oorlog" met de Verenigde Staten
verwikkeld, want volgens de
sandinisten (en de Amerikaanse
pers) zorgt Washington voor fi
nanciering en opleiding van de
rebellen die Nicaragua vanuit
Honduras binnenvallen. Op die
manier, zeggen de machthebbers
in Managua, hoopt Washington
een oorlog tussen Nicaragua en
Honduras uit te lokken, die uit
eindelijk zal moeten leiden tot
een eventueel directe Ameri
kaanse interventie om orde op
zaken te kunnen zetten in heel
Midden-Amerika. Honduras
blijft elke betrokkenheid bij de
anti-sandinistische activiteiten
ontkennen. Niettemin zegt Hon
duras wel bereid te zijn om met
de sandinisten te onderhande
len, maar niet alleen met hen.
Honduras wil tegelijkertijd over
leg met Guatemala, El Salvador,
Costa Rica. Een ontmoeting
waarbij de sandinisten vrijwel
geisoleerd zouden staan.
Washington gaat elke vorm van ge
sprek met het bewind in Nicara
gua uit de weg. Jean Kirkpatrick,
de Amerikaanse ambassadrice
bij de Verenigde Naties, zei afge
lopen maandag dat er niets is om
met Managua over te onderhan
delen. Ze pleitte voor de ontmoe
ting van vijf Middenamerikaanse
landen waarnaar Honduras
streeft, een zaak die volgens haar
best aan de OAS zou kunnen
worden overgelaten. Wat Kirkpa
trick op dat ogenblik nog niet
wist was dat het dagelijks be
stuur van de OAS het vrede zoe
ken in Midden-Amerika iets later
op de dag aan de Nicaragua gun
stig gezinde Contadora Groep
zou overlaten.
De leider van het sandinistische
bewind in Nicaragua heeft giste
ren het gesprek met de vier be
middelende ministers van de
Contadora-groep als 'zeer posi
tief omschreven. De ministers
zijn momenteel in El Salvador,
morgen zullen zij Guatemala be
zoeken.
BUENOS AIRES (Reuter) - Ex-
president Leopoldo Galtieri van
Argentinië, die maandag tot twee
maanden militaire detentie is
veroordeeld, moet na het uitzit
ten van deze straf voor een "ere
raad" verschijnen. Dit is gisteren
uit militaire bron vernomen.
Christino Nicolaides, het hoofd
van de Argentijnse strijdkrach
ten, heeft tot deze disciplinaire
maatregelen tegen Galtieri beslo
ten naar aanleiding van diens op
merkingen in vraaggesprekken
met een Argentijnse krant over
de oorlog om de Malvinas (Falk-
land-eilanden) die een jaar gele
den ontbrandde tussen Argenti
nië en het Verenigde Koninkrijk.
In drie opeenvolgende interviews
met het in Buenos Aires verschij
nende dagblad "Clarin" oefende
Galtieri, die als president en chef
van de strijdkracht op 2 april
1982 opdracht gaf tot de Argen
tijnse invasie van de Archipel,
scherpe kritiek op de toenmalige
Argentijnse militaire gouverneur
van de eilandengroep, generaal
Mario Benjamin Menendez.
Ook laakte hij het gedrag van drie
andere generaals die betrokken
waren bij zijn afzetting als staats
hoofd enkele dagen nadat Britse
militairen op 14 juni de Falkland-
eilanden hadden heroverd
De militaire straf van Galteiri be
gint waarschijnlijk vandaag op
een legerbasis in de buurt van
Buenos Aires. De strijdkrachten
hebben tot dusver geweigerd de
aan Galtieri opgelegde straffen
officieel te bevestigen. Nicolai
des wilde de pers niet te woord
staan toen hij op het punt stond
op inspectiereis te gaan langs
eenheden in het centrum van het
land.
VASHINGTON/BEIROET/CAIRO <UPI/AP/DPA/Reuter) - De Amerikaanse president
Reagan zal op korte termijn een nieuw voorstel uitbrengen voor een vredesregeling in
het Midden-Oosten, zo heeft het persbureau van de Arabische Golfstaten gemeld, op
basis van informatie uit Marokko.
Marokko is door Reagan gevraagd
te bemiddelen tussen Jordanië
en de PLO. Uitgangspunt daarbij
blijft voor Reagan dat koning
Hoessein van Jordanië in het
vredesoverleg met Israël ook de"
PLO vertegenwoordigt. De PLO
heeft daar dit weekeinde be
zwaar tegengemaakt.
wachten. Tegen die achtergrond
moet het bericht worden gezien,
dat Reagan mogelijk een aanpas
sing van zijn vredesplan voor het
Midden-Oosten achter de hand
houdt.
Centraal in het huidige plan van
Reagan staat de vestiging van
om een compromis uit te
werken. De Egyptische presi
dent Moebarak sloot zich giste
ren bij dat idee aan.
Probleem is wel dat zaterdag en
zondag een Arabische Topconfe
rentie wordt gehouden. Voor die
tijd zou enige voortgang moeten
zijn geboekt. Doel van de top-
Het gezin vertrok gisteren met
Reagan is sedertdien bezig gema
tigde Arabische landen, waaron
der Saoedië Arabië, Marokko en
de Golfstaten voor zijn visie te
winnen.
De PLO heeft al duidelijk gemaakt
de banden met Jodanië niet te
willen verbreken, maar van de
VS wel meer concessies te ver-
Koning Hassan
(Foto AP)
op
toever van de Jordaan in federa
tie met Jordanië. De PLO wijst
dat af en wil op die plek een onaf
hankelijke staat. Daar tegen be
staat bezwaar bij Israël.
Reagan is er nu op uit Jordanië en
de PLO wat meer tijd te geven
ROME, PARIJS - De dioxine van
Seveso ligt in een leemgroeve
„ergens in Europa" bedolven on
der vijf meter leem, afgedekt met
schuimplastic. Dit verzekert de
Italiaanse regeringscommissaris
voor Seveso, Luigi Noè, naar
aanleiding van de ongeruste vra-
door
Rudolph Bakker en
Hein ten Kortenaar
gen die in verschillende Europe
se landen worden gesteld. „Ik
weet zelf niet precies waar", ver
klaarde hij maandag, „maar ik
weet wel dat alle noodzakelijke
voorzorgen zijn genomen en dat
de opslagplaats beantwoordt aan
alle hydrogeologische en techni
sche eisen die aan dergelijke
operaties worden gesteld".
conferentie is het combineren
van het Arabische vredesplan
met het plan van Reagan.
PLO-leider Arafat zal vandaag van
uit Zweden, waar hij een bezoek
brengt, naar Marokko reizen
voor een gesprek met koning
Hassan.
Hij ontleent zijn zekerheid aan een
notarisakte, die door de Zwitser
se maatschappij Givaudan op 13
december 1982 bij een Italiaanse
notaris is gedeponeerd. „Ik heb
het transport tot over de Franse
grens zelf begeleid en daarmee
was onze wettelijke taak beëin
digd".
Het Euratom-centrum van Ispra in
Noord-Italië, dat van de Italiaan
se autoriteiten de opdracht had
gekregen de zaak te controleren,
heeft geconstateerd dat het ging
om 300 gram dioxine, verdeeld
over 2,2 ton aarde in 41 vaten.
„Het is hetzelfde soort vaten", zo
verklaarde men in Ispra, „als
waar wij ons radioactief afval in
vervoeren, en ook al zijn ze enke
le dagen in (het Franse) Saint
Quentin geweest, niemand heeft
daar tijdens het vervoer ook
maar het minste gevaar gelo
pen".
Leden Pinkster
gemeente nu
weg uit Moskou
MOSKOU (UPI/Reuter) Zes
leden van de Pinksterge
meente in de Sowjet-Unie,
die bijna vijfjaar geleden hun
toevlucht zochten in de Ame
rikaanse ambassade in Mos
kou, zijn gisteren naar de
luchthaven van de Russische
hoofdstad vertrokken om
vandaar terug te vliegen naar
hun woonplaats in Siberië.
Een lid van deze groep ver
klaarde dat zij na hun terug
keer een uitreisvisum voor
Israël zullen ontvangen.
Het zestal vertrok in twee au
to's van de Amerikaanse am
bassade. Russische bewakers
buiten het ambassadege
bouw deden niets om het ver
trek te verhinderen.
De zes leden van twee gezinnen
hopen toestemming te krij
gen zich bij Lydia Vatsjtsjen-
ko te voegen, die veertien
maanden geleden de ambas
sade verliet, naar huis terug
ging en een uitreisvisum
kreeg. Lydia Vasjtsjenko is
inmiddels in Israël. De zes
christenen zijn Lydia's ou
ders, twee zusters en twee
buren.
De leden van de Pinksterge
meente zochten in juni 1978
hun toevlucht in de ambassa
de van de Verenigde Staten
in de hoop hulp te krijgen
voor hun emigratieplannen.
Lydia Vasjtsjenko keerde na
een hongerstaking van ruim
een maand in februari 1982
naar haar woonplaats Tsjer-
nogosk terug. De Russische
autoriteiten hadden laten we
ten dat zij alleen een verzoek
voor een uitreisvisum wilden
behandelen als zij naar huis
was teruggekeerd.
Wat Luigi Noè met kracht ontken
de, was het gerucht van de afge
lopen dagen, dat de dioxine zou
zijn vernietigd aan boord van het
Duitse schip Matthias II. „Er is
een manier om de dioxine defini
tief te vernietigen, en dat is ver
hitting tot 1400 graden. Om aan
alle ongerustheid een eind te ma
ken, is dat de methode die ik Gi
vaudan zou aanraden".
Het Zwitserse chemiebedrijf Gi
vaudan, dochteronderneming
van Hoffmann-La Roche, heeft
tot nu toe 103 miljard lire (200
miljoen gulden) uitgegeven aan
de dioxineontploffing in Seveso.
Ook het vervoer van de laatste
dioxineresten was onderdeel van
de operatie „Houdt het Givau-
dan-blazoen rein", en de absolu
te geheimhouding van de uitein
delijke bestemming maakt waar
schijnlijk deel uit van de over
eenkomst tussen de Zwitserse
BRUSSEL - Het NAVO-hoofd-
kwartier is sinds kort gevestigd
in een atoomvrije zone. Dat is
geen daad van NAVO-militairen
die hun eigen werkomgeving
wat veiliger willen maken, maar
een beslissing van het bestuur
van Evère, de Brusselse deelge
meente waarin de NAVO geves
tigd is.
Voor het NAVO-hoofdkwartier
blijkt het gemeentelijke besluit
van Evère een complete verras
sing. „We weten werkelijk ner
gens van, niemand heeft ons
geinformeerd. Overigens zijn
hier ook helemaal geen atoom
wapens", reageerde een NAVO-
woordvoerder gisteren desge
vraagd.
De afwezigheid van kernwapens
en de geringe kans dat die ooit te
midden van de NAVO-burelen
geplaatst zouden worden, heeft
de actievoerders in Evère niet
ontmoedigd. Zij wilden met hun
beslissing protesteren tegen de
nucleaire NAVO-strategie en de
meegaande houding van de na
tionale Belgische regering daar-
Het middel daartoe, de stichting
van kernwapenvrije gemeenten,
blijkt ook aan te slaan in de ande
re Westeuropese landen die aan
gewezen zijn voor de plaatsing
van de nieuwe NAVO-atoomra-
ketten. Dat is althans de indruk
op de internationale conferentie
van burgemeesters van kernwa
penvrije steden en gemeenten,
die deze week in Brussel werd
gehouden op initiatief van de
multinational en de regering van
het land dat zich over de smurrie
ontfermde.
Maandag begint in Monza het Ita
liaanse proces tegen de Givau-
dan-directie over de schuldvraag
inzake de ontploffing van 10 juli
1976, waarmee de hele onver
kwikkelijke affaire is begonnen.
Het Franse ministerie voor milieu
hygiëne bestudeert inmiddels
Vlaamse en Waalse anti-kernwa
penbeweging. Volgens de confe
rentie is men in Groot-Brittan-
nië, waar dit actiemodel werd
uitgevonden, het verst. Daar zijn
zo'n 140 gemeentelijke gebieden,
waaronder hele grote zoals Lon
den en Manchester, atoomvrij
verklaard.
Ook in Nederland, met zo'n hon
derd gemeenten, Italië met naar
schatting 2000 gemeenten (op de
8000) en België met een kleine
250 gemeenten is deze actie flink
in opmars. Overigens valt in Bel
gië daar niet de Waalse gemeente
Florennes onder, waar de nieuwe
door
Ferry Mingelen
atoomraketten waarschijnlijk ge
plaatst zullen worden. Het ge
meentebestuur van Florennes is
niet tegen die raketten, maar
daar hoopt de gezamenlijke anti
kernwapenbeweging in een gro
te demonstratie op 23 april in het
Waalse dorp wat aan te doen.
Het enige land waar men weinig
succes heeft met de atoomvrije
gemeenten, is West-Duitsland.
Tot nu toe hebben daar slechts
15 tot 20 gemeenten de anti-kern
wapenverklaring aanvaard.
De conferentie in Brussel, met
twee vertegenwoordigers uit elk
van de vijf Westeuropese landen,
werd gehouden om de interna
tionale samenwerking te verste-
nog steeds de documenten die
haar door het Westduitse minis
terie van binnenlandse zaken in
verband met de dioxine-affaire
zyn toegestuurd. Volgens de
Fransen bevindt zich bij de West
duitse documenten een aantal
stukken die ze al kennen, en ze
geloven helemaal niet dat alleen
de gearresteerde directeur van
de transportfirma Soelidec.
PARIJS (AP) - Een Fransman die
28 jaar in een Chinees werkkamp
heeft doorgebracht is door Pe
king vrijgelaten en teruggekeerd
naar Frankrijk.
De 49-jange Raymond Ratillon, de
zoon van een Fransman en een
Chinese, werd in 1955 opgepakt,
omdat hij weigerde een docu
ment te ondertekenen dat on
gunstig was voor de voormalige
rooms-katholieke bisschop van
Sjanghai.
Ratillon, genoot de laatste jaren
van zijn gevangenschap van een
milder behandeling, die hem
vrijheid binnen het kamp toe
stond. Zijn moeder woont nog
steeds in Sjanghai en zijn vader
in Frankrijk.
In diplomatieke kringen in Parijs
wordt vermoed dat de vrijlating
van Ratillon te maken heeft met
een komend staatsbezoek van de
Franse president Mitterrand aan
China.
vigen nu de datum van plaatsing
van de nieuwe atoomraketten, in
december dit jaar, naderbij
komt. De vraag of gemeentebe
sturen zich wel over zo'n zaak
van nationaal belang mogen uit
spreken, kwam daarbij ook aan
de orde.
De burgemeester van Zaanstad,
drs. A. J. Lems, had een duide
lijk antwoord op die vraag: „Ik
ben niet alleen met mijn oplei
ding en diploma's als burge
meester ingehuurd, maar ook
met mijn overtuiging en mijn
idealen, en ik vind het mijn ver
antwoordelijkheid de mensen op
deze manier op de gevaren van
atoomwapens te wijzen". Zaan
stad was dan ook de eerste Ne
derlandse gemeente waar offi
cieel het bordje „kernwapenvrije
gemeente" aan de toegangswe
gen tot de stad geplaatst werd.
De conferentie deed gisteren een
oproep aan alle collega-burge
meesters en gemeentebesturen
„in Europa, West en Oost, en in
de hele wereld", om de actie te
volgen. Voorzitter André Bo-
gaert van het Vlaams Actiecomi
té tegen Atoomwapens moest
echter toegeven dat de reacties
uit Oost-Europa tot nu toe wei
nig positief zijn. „Geen enkele
Oosteuropese gemeente heeft
zich al atoomvrij verklaard. Gent
heeft het in de contacten met het
Oostduitse Potzdam geprobeerd,
maar dat is mislukt. In de DDR
zeggen ze gewoon: dat is bij ons
niet nodig, want het hele land is
atoomwapenvry".
monsieur Bernard Paringaud, in
staat zou zijn het antwoord te ge
ven op de vraag naar de verblijf
plaats van de vaten.
Een Franse rechter van instructie
is bezig het spoor van de verdwe
nen vaten te achterhalen. De be
trokken autoriteiten gaan ervan
uit dat de rechter alle medewer
king zal krijgen van de Zwitserse
firma Hoffman-La Roche: ten
slotte zijn er wederzijdse interna
tionale afspraken en leven we in
een geciviliseerde wereld, aldus
de woordvoerder van mevrouw
Bouchardeau.
AI met al is de verblijfplaats van
het levensgevaarlijke gif nog niet
vastgesteld: het kan overal zijn,
aldus hoort men van Franse zij
de. Er is geen enkele zekerheid
over de plaats, noch wat ons be
treft, noch wat de anderen aan
gaat, aldus de woordvoerder van
het Franse ministerie.
Een zekere vrolijkheid maakte zich
van de woordvoerder meester
toen hij over de grote Nederland
se belangstelling voor de dioxi
ne-zaak kwam te spreken. Hij be
kende ook verantwoordelijk te
zijn voor de kwestie van het zout
uit de kalimijnen in de Elzas, dat
het Rijnwater verziekt. „U weet",
sprak hij grappend, „dat er ge
ruchten gaan dat de vaten naar
de haven van Rotterdam zouden
zijn verscheept".
Bosbranden
Drie grote bosbranden hebben
in de omgeving van de
Spaanse stad Tarragona bijna
9.000 hectare bosgebied ver
woest. Ook enkele huizen
werden door het vuur ver
nield. Dit is gisteren in Ma
drid meegedeeld.
De branden ontstonden maan
dag. Het gaat waarschijnlijk
om brandstichting.
Anti-conceptie
De Amerikaanse dienst voor
controle op Farmaceutische
produkten (FDA) heeft toe
stemming gegeven voor de
verkoop zonder recept van
een nieuw voorbehoedmid
del. Het gaat om een soort
sponsje met een zaaddodend
middel dat een etmaal werkt.
Het middel waarmee sinds 1976
proeven zijn genomen, is
voor 82 tot 90 procent doel
treffend, waarmee het te ver
gelijken is met een pessa
rium. Het sponsje kost een
dollar 2,70) per stuk.
Napoleon
President Frangois Mitterrand
van Frankrijk is bereid op
"symbolische wijze" een Na
poleontische schuld aan een
Zwiters bergdorp in te los
sen.
De president zei maandag te
gen Zwiterse journalisten in
Parijs dat hij had besloten
een gebaar te maken in de
richting van het dorp Bourg-
St. Pierre in het zuidwesten
van Zwitserland.
De burgemeester van het dorp
schreef vorige week aan de
Franse ambassade in Bern
hoe Frankrijk zich voorstelde
een opgelopen .schuld van
45.334 Zwiterse frank te ver
effenen die Napoleon ge
maakt had toen hij door de
Alpen op veldtocht trok te
gen Italië.
JERUZALEM (Reuter) - De Israëlische regering is met een grote publi
citeitscampagne begonnen om nog eens 20.000 Israëliërs ertoe te bewe
gen dat zij zich in het bezette deel van Jordanië vestigen. Het doel van
de actie is het aantal joodse bewoners daar te verdubbelen.
Ondanks herhaalde oproepen van Amerikaanse en Europese zijde om het
beleid ten aanzien van de nederzettingen te bevriezen, zetten de autori
teiten deze politiek onverminderd voort. Voor de propaganda-actie is
acht miljoen Shekel (ongeveer 540.000) uitgetrokken. Woordvoerder
Avraham Hoffman van het ministerie van arbeid zei dat in het komen
de anderhalfjaar naar schatting 3.900 wooneenheden gereed zullen ko
men in 68 bestaande nederzettingen. In totaal zijn daar nu ongeveer 100
vestigingen waar circa 22.500 joden wonen. Daartegenover staat een
bevolking van 800.000 Palestijnen. Het gebrek aan werkgelegenheid en
de kans dat het gebied wellicht eens zal moeten worden afgestaan heb
ben tot dusver veel Israëliërs ervan weerhouden naar het bezette ge
bied te verhuizen.
ADVERTENTIE
maar dan wel van een
ANVC-contactlensspecialist
Nieuwe Rijn 62
Leiden - 071-124108
Actievoerders wisten gisteren het hoofdkantoor van Hoffman-Laroche
in Basel binnen te komen en aan het raam een spandoek op te hangen met
de tekst: "Seveso-gif, Roche is verantwoordelijk".
(Foto AP)
