Nederlands muziekdrama in beeld
D
c
c
D
C
CONCERT
AGENDA
D
Mol niet even
overtuigend
LEIDEN - Een duidelijke aan
leg voor de grote meesters uit
het Impressionisme kon ik
gisteravond bespeuren bij de
jonge Nederlandse pianist
Wilfried Mol. Hij begon zijn
programma in de Kapelzaal
van K&O met Etude XI pour
les aspèges composes van De
bussy.
Zijn enigszins introverte spel
deed de fraaie harmonièn
goed uitkomen. Dit gold even
eens voor Jeux d'eau van M.
Ravel, welk werk zeer 'beel
dend' werd vertolkt. De Sona
te in Fis van L. van Beetho
ven was niet geheel overtui
gend. Vaak worden de
werken van deze componist
met een overdreven mate van
dramatiek vertolkt, maar gis
teravond gebeurde het tegen
overgestelde.
Dit wat 'matte' spel kon men
bijna 'schools' noemen, ik
mistte dan ook heel duidelijk
de diepgang die in dit werk
toch zeker aanwezig kan zijn.
Ook met de Fantasie in c van
W.A. Mozart had Mol meer
kunnen doen. Overigens is
zijn pedaalgebruik secuur en
zijn touche heel fris.
Als laatste programmapunt
werden de Ballade nr. 1 en
nr. 3 van F. Chopin vertolkt.
Mol trad hier veel meer naar
buiten, en er waren zeker
mooie momenten aanwezig.
Helaas was ook goed te mer
ken dat hij nog niet geheel bo
ven deze materie staat. Door
de contrasten van deze avond
was ik niet volkomen over
tuigd.
CAECILE HOUTMAN.
rKJK ES EFFE 0P~
'06 KAART) RlNUS.H06
[IK RjE MOf MAAR DAT
V_KPUISSI£
GRANITA VAN
GRAPEFRUIT
Granita is een jjsge-
recht dat niet bestaat
uit romig „consumptie-
breken van slagroom
veel ijskristallen ver
toont en dat men ser
veert in hoge glazen.
Als men het even laat
AMSTERDAM (GPD) - „De
zuivering haalde niet veel
uit". Aldus klinkt om het
kwartier wat cynisch uit
de luidspreker in het Ne
derlands Theater Insti
tuut.
Het is gevestigd in een huis
aan de Herengracht 166-
168; er wordt tot en met 17
oktober een tentoonstel
ling gehouden met de titel
Van Bree tot Breuker, het
Nederlandse muziekdra
ma in Amsterdam.
De Nederlandse Opera, niet
te verwarren met de Ne
derlandse Opera Stich
ting, die we nu kennen,
werd vlak voor de oorlog
opgericht. En speelde ge
woon door in de oorlogsja
ren. Voor Duitsers, voor
Frontzorg en wat al niet
meer. Alle artiesten moes
ten natuurlijk lid worden
van de cultuurkamer
maar dat was voor velen
geen beletsel om door te
spelen.
Na de oorlog kwam er dus een zui
vering, maar die hielp niet veel.
De zangers uit de oorlog waren al
gauw terug op het podium van
de Amsterdamse Stadsschouw
burg en hadden daar veel succes
ook. Voor wie gewend is over de
nabije geschiedenis van de kunst
in ons land te lezen, is dat overi
gens helemaal niet vreemd. Ook
de geschiedenis van bijvoor
beeld het Concertgebouworkest
brengt zulke feiten naar voren.
Geen reden tot verbazing dus.
Overzicht
De genoemde dia-serie, die uitste
kend van kwaliteit is, leert de kij
ker en luisteraar nog meer. In
korte tijd wordt een bondig over
zicht gegeven van de geschiede
nis van het muziekdrama in Ne
derland. En je merkt al gauw, dat
Ja, commandant, tot
uw dienstwat is er
commandant
uaci»\vrmicTTis
HM? 'WAN 1
Kostuumontwerp voor de opera 'Reconstructie' (1969) van Louis And-
riessen, Reinbert de Leeuw, Misha Mengelberg, Peter Scat en Jan van
Vlijmen.
(Foto GPD)
namelijk Hauser Orkater en het
Claxon collectief. Dat is niet mis
voor een klein landje. Een be
langrijke rol bij het in leven hou
den van het opera-bedrijf werd
vervuld door de Wagner-vereni-
ging. Die werd in 1883, het sterf
jaar van de componist, opge
richt, door een aantal notabelen.
Het was een elitair gezelschap -
wat kon je ook anders verwach
ten dat lange tijd uitsluitend
er sinds Hartholomeus Ruloffs,
die in 1801 overleed, weinig wel
en nogal wat wee valt te consta
teren. Maar er is desalniettemin
toch een situatie bereikt, waarin
Nederland het ook internatio
naal gezien wat kwaliteit betrefl
niet eens slecht doet.
De catalogus omvat ruim dertig
componisten en twee groepen
werken van Wagner liet uitvoe
ren in voorstellingen, die alleen
voor leden toegankelijk waren.
Later is daarin - en gelukkig ook
in de repertoire-keuze, verande
ring gekomen.
Kloris en Roosje
Er is wel degelijk een tijd geweest,
dat Nederlanders graag naar Ne
derlandse werken kwamen kij
ken en luisteren. De hierboven
genoemde Bartholomeus Ru
loffs bijvoorbeeld, was de com
ponist van het zangspel De brui
loft van Kloris en Roosje, en dit
in 1774 geschreven werk is nu
nog bekend.
Dat er veel nu niet meer wordt op
gevoerd is wel begrijpelijk. Zien
wij bijvoorbeeld naar het lyrisch
zangspel Saffo, geschreven door
Johannes Bernardus van Bree
op tekst van Jacob van Lennep.
Een citaat uit dit in 1834 gecom
poneerde werk:
Jonge maagd wie liefde plaagt
wakk're knaap door min gedreven
heeft de hoop uw ziel begeven
op dan in der baren schoot
wacht genezing u of dood.
Gedateerd
Maar ook de tekst die Emmy van
Lokhorst schreef voor Willem
Pijpers werk Halewijn (1933) is al
sterk gedateerd: Zangers: Blaas
op mijn hoorn. Koningskind:
Hoe durft gij, een moordenaar,
mij raad te geven nog? Ik blaas
niet op uw hoorn. Zangers: Ga
onder de galg, de eerste op het
veld, haal daar mijn zalf die won
den heelt en strijk die aan mijn
hals. Koningskind: Ik strijk die
zalf niet aan uw roden hals".
Wat dat betreft zit de Opera Thijl
van Jan van Gilse tienmaal beter
in elkaar en terecht heeft de Ne
derlandse Operastichting dit
werk dan ook in 1980 - eindelijk -
op het repertoire genomen.
In positieve zin kunnen dan ook
namen genoemd worden van
Ton de Leeuw, Hendrik Andries-
sen, Peter Schat vooral, en daar
mee zijn we in de tegenwoordige
tijd beland.
Opera
Er is natuurlijk in die tussentijd
ook het nodige gebeurd. Zoals de
opkomst van het fenomeen De
Italiaanse Opera, een naam die
vrijelijk werd gebruikt door
Jacques Urlits (1867-1935) als Siegfried in de gelijknamige opera van
V/agner.
(Foto GPD)
meer of minder hoogwaardige
vaak slechts voor een seizoen sa
mengestelde gezelschappen uit,
ja Italië, dat nog meestal wel.
Maar ga het zelf bekijken. En be
luisteren, want via koptelefoons
kan men fragmenten van allerlei
bekende en minder bekende
werken ook beluisteren. Pro
gramma's, aanplakbiljetten, kos
tuums natuurlijk, het is er alle
maal en rechtgeaarde opera-lief-
hebbers mogen het beslist niet
missen.
De openingstijden zijn: dinsdag tot
en met vrijdag van 10 tot 17 uur,
zaterdag en zondag van 11 tot 17
uur, maandag gesloten.
LEIDEN/LRIDERDORP - Het ver
maarde duo Jean Decroos (cello) en
Danièle Dechenne (piano), dat on
langs voor K&O in Leiden optrad,
geeft morgenavond een concert in de
Muzenhof in Leiderdorp. Het tweetal
zal composities van Boccherini,
Brahms, Hendrik Andriessen, Cesar
Franck en Claude Debussy ten geho-
De tenor Jos van der Lans geeft woens
dagavond 13 april een recital in de
Kapelzaal van K&O. Hij zal aan de
vleugel worden begeleid door de
pianiste Reinild Mees. Op het pro-
Strauss, Britten, Liszt en Rachmani-
rPOL GAS/V/Wfi
e /z.r\///w/\z
FALSTUBLIEFT", UW POTLOODJÊ
rug, oow PorreR... ik hes oe so
kaart vol kruisjes gezet... oie
BOEVEN ZJN VOORLOPIG ZOET ALS
ze al die plekken moeten
afzoeken
0£ GOUWLTM'.
DAA# £FF£ HA.
K£M£N wiszy,
s r/zvwewawy*
W£U.
kan0i6 van je,
dat moet ik zeg
gen, neef
162
IN DEZE PROEFTUIN
HEBBEN WE
V VIOFDUIZEND
KIPPEN
IK KAN U VERZEKE
REN, DAT ZE HEEL
TEVREDEN
WEET U ZEKER
DAT DIE KIPPEN
NIETTE KLEIN
BEHUlöDZION
de grapefruits en pers
ze uit. Zeef het sap. Los
dl kokend water rat
het afkoelen en voeg
dan enkele druppels ci
troensap toe, 2 eetlepels
medium sherry en het
grapefruitsap. Klop een
eiwit schuimig en roer
dit als laatste er luchtig
door. Giet het in ijs
laatjes en zet die ruim
van uw koelkast. Vooral
vaak omscheppen.
WINA BORN
Leidse bioscopen
LUXOR (121239): "Tootsie", da. 14.30,
19.00 en 21.15 uur, zo. 14.30, 16.45,
19.00 en 21.15 uur. al.
vr. en za. ook 23.45 uur, 16 jr.
LIDO 1 (124130): 'De Vierde Man', da.
14.30, 19.00 en 21,15 uur, zo. ook
16.45, 16 jaar.
LIDO 2: "De gendarme in paniek",
da. 14.30,19.00 en 21.15 uur, zo. ook
16.45 uur, al.
LIDO 3: "Identificatione di una don
na", da. 19.00 en 21.15 uur, zo. ook
16.45 uur, 16 jr.
LIDO 4: "Fame", da. 14.30, 19.00 en
21.15 uur, zo. ook 16.45 uur. a.l..
STUDIO (133210): "Gandhi", da.
LEIDEN
Openbare Bibliotheek Nieuwstraat
4, "Tekens aan de wand"- fototen
toonstelling verzorgd door he
Com. tegen het fascisme, t/m 4/5,
tijdens de openingsuren.
Rijksmuseum voor Volkenkunde
tentoonstelling "In der minne schik
ken" t/m 4/7, di t/m za 10-17 uur, zo
13-17 uur.
Museum Boerhaave, Steenstraat la,
tentoonstelling over An toni van
Leeuwenhoek, tot 1/5, ma. t/m za. 10-
Bloscop«n
Bioscopen Alphen
(voor reserveringen 01720-20800)
EURO 1 en 2: "First Blood", Euro 1:
do. tm. zo. 18.45 en 21.00 uur, ma.
tm. woe. 20.00 uur; Euro 2: do. tm.
zo. 14.00,18.45 en 21.00 uur, ma. en
di. 20.00 uur, woe. 14.00 en 20.00
grijpt wat ik bedoel", do. tm.
woe. 14.00 uur
Nachtvoorstelling Euro 1: "Se:
sen start en finish", za. 24.00 u
Bioscoop Voorschoten
(voor reserveringen 01717-4354)
GREENWAY: "Twee door het dolle
heen", do. tm. za. 19.30 uur, za., zo.
en woe. 15.45 en 19.00 uur, al.
"Class of 1984", do. tm. za. 21.30 uur,
zo. 18.30 uur, 16 jr.
"Victor, Victoria", zo. tm. woe. 21.00
uur, 16 jr.
CITY 1:
20.00 i
21.15 i
14.45 c
'Big Bomber", do. 14.45 e
ur, vr. za, zo. 14.45, 19.00 e
ur. ma. en di. 20.00 ur, wo
i 20.00 uur. a.l.
14.00 en 20.00 uur, al.
TRIANON (123875): "First Blood",
da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo. en
ma. 14.15, 16.30, 19.00 en 21.15 uur,
12 jr.
REX (125414): "Sweet sweet free
dom", da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur,
16 jr.
NachtvoorsteUing Euro 2: "First CITY 2: "E.T.", zelfde tuden als City
blood, za. 24.00 uur, 16jaar. ---
EURO 3: "Vierde Man", do. tm. zo.
13.45,18.45 en 21.15 uur, ma. en di.
20.00 uur, woe. 13.45 en 20.00 uur,
12 jr..
NachtvoorsteUing: "Een hete jeugd-
vakantie", za. 24.00 uur, 18 jr.
EURO 4: "The thing", do. tm. zo.
13.45, 18.45 en 21.15 uur, ma. en di.
20.00 uur. woe. 13.45 en 20.00 uur,
za. ook 24.00 uur, 16 jaar.
CITY 4: "Meisjes voor de betere
stand", do. 14.45 en 20.00 uur, vrij.
14.45,19.00 en 21.15 uur, 18 jr.
CITY 4: "Next movie", za. en zo.
14.45,19.00 en 21.15 uur, ma., di., zo.
en woe. 14.45 en 20.00 uur, 16 jr.
Exposities
Rijksmuseum van Geologie en Mine
ralogie, Hoogl. Kerkgracht 17, 'Ener
gie uit eigen bodem', t/m 4 augustus,
ma. t/m vrij. 10-17; zo. 14-17.
Galerie De Oude Rijn StiUe Mare 4,
litho's van CorneUle, zeefdrukken
van Kees van Bohemen, beeld
houwwerken van Hans Bos, t/m 31/
5, dag. 10-18 uur en zond. 11-18 uur.
WASSENAAR -
Auberge De Kievit - schilderstukken
van Cees A. A. van der Velde, t/m 28/4,
di. t/m zo. van 9-12 en 15-19 uur.
Holiday Inn - expositie van W.J.
Maan, schilderijen, tekeningen van
portretten en landschappen, t/m 27/4,
dag. 10-22 uur.
Kunstcentrum Langevoort - Hans
Bos, assemblages; Mieke Guldenaar,
etsen met acrylverf; Els van Strien,
Kees
Peltenburg, keramiek en houtplastie
ken; Popco Bakkers, olieverf-schilde
rijen, t/m 16/4, di. woe, do, vr. van
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Acade
misch Ziekenhuis behalve van dins
dag 13.00 uur tot woensdag 13.00 uur
(Diaconessenhuis) en van vrijdag
13.00 uur tot zaterdag 13.00 uur (Elisa-
beth-ziekenhuis).
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis - doorlopende be
zoektijd van 16.00 uur tot 20.00 uur;
met uitzondering van:
- de kinder- en jongerenafdeling: da
gelijks van 14.00 uur tot 19.00 uur.
de afdeling intesieve zorg: uitslui
tend na overleg met het hoofd van de
afdeling.
Sportmedisch Advies Centrum:
Blessurespreekuur: Elisabethzieken-
huis Leiderdorp, 's maandags van
19.30-20.30 uur
Bezoekuren St. Elisabeth-zieken-
huis:
Volwassenen: dagelijks van 14.00-
Ziekenhuizen
14.30.-14.45
18.30-18.45
14.45 en van 18.30-19.30 uur. Klasse
afd. dagelijks van 11.15-12.00 uur, van
14.00-14.45 uur en van 18.30-19.30 uur.
Kinderafdeling: dagelijks van 15.00-
18.30 uur.
Afdeling C.C.U. (hartbewaking) dage
lijks van 14.00-14.30 uur en van 19.00-
19.30 uur.
Intensieve verpleging: dagelijks van
14.00-14.30 uur en van 19.00-19.30 uur.
Academisch ziekenhuis
Tel. 269111
Voor alle patiënten (behalve kinde
ren) zijn de bezoekuren als volgt:
18.30-
Avondbezoekuur afdeling Verlos
kunde 18.00-19.00 uur.
Praematurenafdeling dagelijks van
Bezoek aan ernstige patiënten
Wanneer voor ernstige patiënten
doorlopend bezoek wordt toegestaan
kan de hoofdverpleegkundige hier
voor speciale kaarten verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks 15.00-15.45 uur en 18.30-
19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdelingen:
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30-
19.00 uur. (Alleen voor ouders van
kinderen kan er een afwijkende tijd
afgesproken worden met de hoofd
verpleegkundige).
Alphen aan den Rijn
Rijnoord:
Bezoektijden 's middags 14.30-15.15
uur, 's avonds 18.30-19.30 uur. Extra
bezoek voor de hartbewaking: 's och
tends 11.00-11.30 uur. Extra bezoek
voor vaders op de kraamafdeling: 's
avonds 19.30-20.30 uur. Kinderafde
ling 's middags 14.30-15.30 uur, 's
middags alleen voor ouders 14.30-
18.30 uur.
(&Aidcl/lieuuts
7 april 1983
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
Te Moskou is men ijverig be
zig met toebereidselen voor de
kroning van den czaar. Gedu
rende vier nachten heeft men
proeven genomen met de elec-
trische verlichting van den
grooten ijzeren klokketoren.
Vierduizend lampen naar het
stelsel van Swam waren op een
koepel aangebracht. Al de an
dere kerken zullen van onderen
tot boven met gewoon licht geïl
lumineerd worden.
Zooveel mogelijk zal men aan
geene buitenlanders de aanne
ming deze zaken gunnen. De
vuurwerken zullen bestuurd en
afgestoken worden door Russi
sche ingenieurs en artilleristen.
In al de groote zalen van het
Kremlin-Paleis zal de parket
vloer vernieuwd worden en bij
dezen arbeid zal strenge wacht
worden gehouden: bij elke
groep werklieden staat een sol
daat met de bajonet op het ge
weer. Elk hoekje en gaatje,
waarvan de leerlingen der dy-
namietschool gebruik zouden
kunnen maken, wordt nauw
keurig onderzocht. Er wordt
een ontzaglijke toevloed van
Russen en vreemdelingen te
Moskou verwacht. De prijzen in
de hotels en de huishuren zijn
er, volgens den correspondent
van de "Times", tot eene fabel
achtige hoogte gestegen. Onder
de dames te St.-Petersburg
heerscht eenige ongerustheid,
daar en tot nu toe alleen uit-
noodigingen aan mannen ge
zonden zijn.
VijftiQ jaar geleden:
Omtrent de oorzaak van het
verongelukken van het Ameri-
kaansche luchtschip "Akron"
wordt nog vernomen, dat de
stuurkabels van het hoogteroer
zijn weggeslagen tijdens een
onweer, waarna de "Akron" in
zee gevallen is. Nog een ander
Amerikaansche luchtschip is
verongelukt, de "J3". ter hoogte
van het kustwachtstation New
Jersey. Vijf van de zeven opva
renden konden worden gered.
En in Frankrijk verongelukte
tegelijkertijd het Fransche
luchtschip "E9", echter zonder
persoonlijke verliezen. Van de
bemanning van twaalf koppen
werden alleen de kapitein en
een adelborst eerste klasse ge
wond. De materiële schade is
echter zeer aanzienlijk.
