flora wil energie opwekken uit afval
Ook Luns ziet kans
op tussenoplossing
Ware stormloop op vrije -
sectorhuizen in Oosthout
Moskou: raketten
aan grenzen VS
Stadsbestuur van
Turijn afgetreden
Amerika bekijkt alternatieven
Besparing mogelijk van ongeveer 700.000 gulden per jaar
Al 350 gegadigden voor 86 woningen
DONDERDAG 17 MAART 1983
BRUSSEL (ANP) - De NAVO is bereid de nuloptie los te laten en een tussenoplossing te
aanvaarden die het karakter van een blijvende overeenkomst heeft. Dit heeft secretaris
generaal Luns van de NAVO vanochtend in een interview met de evangelische omroep
verklaard.
'De Navo en de wereld zullen al
heel gélukkig zijn wanneer er
een tussenoplossing zal komen
die waarschijnlijk heel lang zal
duren, maar waardoor men toch
komt tot een betere verhouding
in de bewapening op nucleair ge
bied van de Sowjet-Unie en van
de Navo', zo zei hij.
De heer LUns zei een dergelijke
tussenoplossing die heel lang zal
duren geen compromis te noe
men omdat het einddoel de nu
loptie blijft.
De nuloptie is nog steeds het offi
ciële Amerikaanse uitgangspunt
in de zogeheten INF-onderhan-
delingen in Genève tussen VS en
SU over vermindering van de ra
ketten voor de middellange af
stand in Europa. Zij houdt in
ontmanteling van alle Sowjet
SS-raketten in ruil voor niet
plaatsing van 572 nieuwe raket
ten van de NAVO in West-Euro
pa. Maar er is groeiende aan
drang van de Westeuropese
bondgenoten op de VS niet strak
vast te houden aan de nuloptie.
Nederland sluit zich aan bij pogin
gen van West-Duitsland, Italië en
Engeland om de Amerikaanse
regering daartoe te bewegen, zo
heeft minister De Ruiter (defen
sie) gisteren in de Tweede Kamer
duidelijk gemaakt. In de 'nuclear
planning group' van de NAVO
die dinsdag en woensdag in
Zuid-Portugal bijeenkomt zal
Nederland, aldus de minister, ze
ker duidelijk maken, dat 'Ameri
kaanse initiatieven om voort
gang in de Geneefse onderhan
delingen te bevorderen voor ons
zeer welkom zijn'.
Diego Novelli, de aftredende communistische burgemeester t
gaf gisteren een afscheidspersconferentie.
WASHINGTON (UPI) - Bin
nen de Amerikaanse regering
worden vier wapenvoorstel-
len voorbereid die ter beoor
deling aan president Reagan
zullen worden voorgelegd.
Dit meldt de Washington
Post van gisteren.
De Amerikaanse krant, die zich ba
seert op niet nader genoemde
bronnen, schrijft dat de plannen
zijn opgesteld wegens de toene
mende druk op het Witte Huis de
impasse in de Geneefse onder
handelingen over de Euroraket
ten (INF) te doorbreken met een
nieuw voorstel.
MOSKOU (AFP/DPA/TASS) - Als
de NAVO 572 nieuwe raketten in
West-Europa opstelt, zal de Sow
jet-Unie zich gedwongen zien ra
ketten te plaatsen in de buurt
van de Verenigde Staten. Dit zei
gisteren Georgi Arbatov, hoofd
van het Russische Amerika-insti-
tuut.
Als de NAVO het zogenaamde
dubbelbesluit uitvoert en vanaf
eind 1983 464 kruisraketten en
108 Pershings-11 in West-Europa
stationeert verbreekt zij het be
staande nucleaire evenwicht in
Europa, aldus Arbatov. Volgens
hem zal de Sowjet-Unie dan ge
noodzaakt zijn het evenwicht te
herstellen door niet alleen nieu
we raketten te plaatsen in Euro
pa maar ook "in de buurt van de
Amerikaanse grenzen".
In een lang artikel in de Prawda
stelt Arbatov dat de stationering
van de Amerikaanse raketten bo
vendien de lopende Amerikaans-
Russische besprekingen in GE-
nève over de strategie wapens
(Start) en Euroraketten (INF) zal
ondermijnen. Het is moeilijk in
te zien hoe een akkoord kan wor
den bereikt over een beperking
van de strategische bewapening
als de "Amerikanen honderden
raketten plaatsen die in staat zijn
het grondgebied van de Sowjet-
Unie te bereiken, dat wil zeggen
strategische raketten gericht te
gen de Sowjet-Unie", zo meent
Arbatov.
Volgens NAVO-secretaris-generaal
Luns is het niet de eerste maal
dat de Sowjets op grove manier
pogen te chanteren en intimide
ren.
Arbatov zei in het lange artikel in
het Prawda niet waar de Sowjet-
Unie eventueel haar raketten in
de buurt van het grondgebied
van de VS zou plaatsen.
Luns zei dat, 'het weer plaatsen
van raketten op Cuba een herha
ling zou geven van de uitert
nistige crisis die we een aantal ja
ren geleden hebben gehad'
Daarmee doelde hij op de Cuba
crisis van 1962, toen de Sowjet
Unie er door dreiging van de VS
uiteindelijk door terugdeinsde
raketten op Cuba te plaatsen om
vandaaruit het grondgebied van
de VS te kunnen bereiken.
'Men moet aannemen dat de Sow-
jet-regering dit weet en dat de
Sowjet-regering het niet op een
nieuwe vernedering wil laten
aankomen", zo zei de secretaris
generaal van de NAVO. 'Even
tuele plaatsing van raketten op
Cuba zal voor dat land een
hoogst onplezierige situatie ople
veren', aldus Luns.
Onder de vier voorstellen bevindt
zich nog altijd de nul-optie. Dit is
op dit moment het officiële Ame
rikaanse uitgangspunt in het
INF-overleg in Genève. Het
voorstel vraagt van de Sowjet-
Unie haar SS-4, SS-5 en SS-20's
te ontmantelen in ruil voor het
annuleren van de plannen tot
plaatsing van 572 nieuwe NAVO-
raketten.
Een ander voorstel staat de Sowjet-
Unie en de Verenigde Staten toe
ieder 100 lanceerinrichtingen en
300 kernkoppen te behouden,
zonder enige beperking inzake
het type van de raketten die met
die koppen moeten worden uit
gerust.
De derde mogelijkheid wordt om
schreven als de "opbouw-af-
bouw"-oplossing, waarbij de VS
wordt toegestaan een begin te
maken met de plaatsing van de
nieuwe raketten in Europa ter
wijl de Sowjet-Unie enige van
haar raketten ontmantelt totdat
de twee supermogendheden een
globaal evenwicht hebben be
reikt.
De laatste optie betreft een inge
wikkeld tussenakkoord dat be
perkingen oplegt aan de aantal
len middellange-afstandsraket-
ten en met atoomwapens uitge
ruste bommenwerpers van de
Sowjet-Unie.
Na omkoopschandaal
ROME (AP) - Het communistisch-socialistische stadsbestuur van Turijn
is gisteren afgetreden als gevolg van het omkopingschandaal dat een
grauwsluier heeft geworpen over het tot nu toe onbezoedelde blazoen
van linkse gemeentebesturen in Italië.
Het aftreden van het gemeentebestuur werd tijdens een persconferentie
bekendgemaakt door de communistische burgemeester Diego Novelli,
die in 1975 aan de macht kwam na een periode van christen-democra
tisch bestuur.
Drie dagen geleden trad het districtsbestuur van Piedmont al af. Dat was
een coalitie van communisten, socialisten en sociaal-democraten.
Acht plaatselijke functionarissen, onder wie de socialistische onder-bur
gemeester van Turijn Enzo Biffi, zijn op bechuldiging van corruptie
gearresteerd.
In Rome heeft de politie een onderzoek naar misbruik van gemeentegel
den uitgebreid tot de gemeenteraad. Sommige raadsleden zouden hun
onkostenrekeningen voor maaltijden kunstmatig hebben opgevoerd.
De Italiaanse kranten hebben met geschokte redactionele commenta
ren op de zaak gereageerd.
Het Milanese dagblad Corriere Delia Sera schreef: "De verdachten zijn
lid van de machtigste partijen: de socialisten, de communisten en de
christen-democraten. De onderzoekers en gerechtshoven moeten de
vrijheid krijgen om de zaak tot op de bodem uit te zoeken, zonder dat er
voor welke partij dan ook een uitzondering wordt gemaakt, ongeacht
de aanhang van die partij".
De hoofdredacteur van het conservatieve dagblad II Giornale Nuovo
merkte op dat de corruptie is doorgedrongen tot alle Italiaanse partijen.
"Ze doen het allemaal, zelfs de communisten die ertegen preekten".
De afgelopen tien jaar voerden linkse politici verkiezingscampagnes met
de belofte dat zij een eind zouden maken aan de corruptieschandalen
waarbij door de jaren heen talloze christen-democraten betrokken wa-
De Italiaanse communisten kregen in coalitie met de socialisten de groot
ste Italiaanse steden in handen.
Twee van de in totaal 10 arrestanten zijn christen-democraten. Vijf van
hen zijn socialisten en een ander, Franco Revelii, was een vooraan
staand communist in de regering van Piedmont.
Verder werd de zakenman Adriano Zampini gearresteerd die als bemid
delaar zou hebben opgetreden tussen op contracten jagende bedrijven
en plaatselijke politici. Het schandaal kwam aan het licht na een poging
tot omkoping in verband met de verkoop van computers. De Italiaanse
agent van het Amerikaanse computerbedrijf Intergraph bracht de zaak
aan het rollen nadat hij door Zampini was benaderd en had geweigerd
smeergeld te betalen.
De tiende arrestant was Massimo Locci. De secretaris van een van de
gearrresteerde socialisten.
Na de arrestaties die tussen 9 en 12 maart werden verricht, werden de
leiders van de socialistische partij in Piedmond, de provincie Turijn en
de stad Turijn geschorst door partijleider Bettino Craxi. Zij werden
vervangen door drie hoge partijfunctionarissen, die een onderzoek zul
len instellen.
Andere openbare instanties die worden verdacht van gesjoemel met be
lastinggelden zijn het bureau van premier Amintore Fanfani, het staats-
energiebedrijf Eni en het staatsbedrijf IRI.
Dertig functionarissen zijn officieel op de hoogte gesteld dat er een on
derzoek naar hun daden gaande is.
RIJNSBURG De veiling Flora in Rijnsburg heeft plan
nen om op grote schaal energie op te wekken uit afval.
Dit levert de veiling een besparing op van ongeveer
700.000 gulden per jaar. Daar staat gedurende de eerste
vier tot vijf jaar een kostenpost van ongeveer vier ton
tegenover. G.A. den Heijer, hoofd van de technische
dienst van de veiling, verklaart dat deze besparingen op
den duur kunnen leiden tot een lager - door kwekers te
betalen veilingpercentage.
Flora moet per dag tussen de vier
en de zes ton afval afvoeren naar
de VAM in Noord wij kerhout. Af
val dat hoofdzakelijk bestaat uit
papier, karton en een plastic-
soort die vrij eenvoudig is te ver
branden. De- veiling is jaarlijks
een bedrag tussen de 120.000 en
160.000 gulden kwijt om het vuil
af te voeren.
"Wij hebben berekend dat het af
val bij verbranding net zoveel
energie oplevert als eenzelfde
hoeveelheid hout. Dan is het na
tuurlijk een beetje gek dat we
brandbaar afval en dus energie
wegbrengen en daarvoor moet
betalen en tegelijkertijd moeten
betalen om gas en elektriciteit in
te kopen", aldus Den Heijer.
De veiling werkt daarom momen
teel een plan uit voor de omzet
ting van afval in elektriciteit en
warmte. Hoewel het plan zich
nog in een vrij pril stadium be
vindt, is al ongeveer duidelijk
hoe dit in zijn werk zal gaan. Af
val uit de veiling wordt onder ho
ge druk samengeperst tot briket
ten. "Het voordeel van briketten
is dat ze kunnen worden opgesla
gen. In de zomer is er bijvoor
beeld net zoveel afval als in de
winter, terwijl de behoefte aan
energie uiteraard veel minder
is", licht Den Heijer toe.
Gloeien
Om er energie mee op te wekken
worden de briketten niet ver
brand maar "uitgegloeid". De
briketten worden sterk verhit
zonder dat er lucht bij kan ko
men. Daardoor komen er brand
bare gassen vrij die wat samen
stelling en kwaliteit betreft onge
veer zijn te vergelijken met het
vroegere stadsgas.
Met het gas wordt een "total ener-
gy"-installatie aangedreven, een
gasmotor aangesloten op een ge
nerator. Met de generator wordt
elektriciteit opgewekt terwijl de
afvalwarmte wordt benut voor
het verwarmingssysteem van de
veiling. Doordat ook de rest
G.A. den Heijer: "Gas uit afval
warmte wordt gebruikt is het
nuttig effect van de installatie
vrij hoog. Overigens wordt er
naar gestreefd om de "uitstoot"
van verontreinigingen tot een
minimum te beperken.
In totaal zal de veiling ongeveer
550.000 gulden op energiekosten
besparen. Dat is meer dan een
derde van het huidige energie
verbruik. De veiling is per jaar
namelijk vier ton aan gas en bij
na één miljoen gulden aan elek
triciteit kwijt. Naast de energie
besparing, bespaart Flora ook
nog eens 150.000 gulden aan vui
lafvoer.
De kosten van de totale installatie
bedragen volgens de voorlopige
- grove berekeningen tussen
de 1,2 en 1,3 miljoen gulden. Dit
bedrag wordt, zo is althans de be
doeling, binnen vier tot vijf jaar
afgelost. Den Heijer: "We heb
ben gekozen voor een korte af
schrijvingsperiode om dat er een
groot risico aan de investering
zit. Niet dat we de installatie niet
vertrouwen, maar we kunnen
niet voorspellen wat er met de
gasprijs gaat gebeuren en of we
in de toekomst met eenzelfde
hoeveelheid afval als nu hebben
te maken. Als de installatie een
maal is afgeschreven, is alles wat
het dan nog opbrengt pure
winst", aldus Den Heijer.
door
Wim Wegman
Overigens is het niet de eerste
energiebesparende maatregel
van de veiling. Al vanaf 1981 is er
al zo'n 30 procent op het aardgas
verbruik en tien procent op het
elektriciteitsverbruik bespaard.
Dit is onder meer bereikt door
automatische deuren waardoor
het verloren gaan van warmte
wordt verminderd. Wanneer het
laatste plan aan de leden wordt
voorgelegd, die uiteindelijk moe
ten beslissen of ze er geld voor
beschikbaar willen stellen, is vol
gens Den Heijer nog niet be
kend.
Neerzetruimte
De uitbreiding van de gekoelde
neerzetruimte, waar de leden vo
rig jaar toe besloten hebben, gaat
naar alle waarschijnlijkheid op 1
mei beginnen. Met deze uitbrei
ding moest worden gewacht tot
de oude veiling was verkocht. De
uitbreiding bestaat uit het plaat
sen van een "zwevende" vloer in
de reeds bestaande gekoelde
neerzetruimte.
Voorlopig wordt slechts een derde
deel van de vloer aangelegd. In
de gekoelde neerzetruimte is
plaats voor bijna 6000 vierkante
meter vloer. De vloer komt los
van de wanden op palen te rus
ten. De verdieping is bereikbaar
via een schuine helling waar de
bloemenkarren via een ketting-
baan omhooggetrokken worden.
De uitbreiding kost ruim drie
miljoen gulden.
Volgens Den Heijer is bewust ge
kozen voor een aanleggen van
een verdieping en dus niet
voor een uitbreiding van het ge
bouw zelf - omdat dit in een aan
tal opzichten economischer is.
Ten eerste zijn de bouwkosten
beduidend lager en is de exploi
tatie goedkoper, vooral ook om
dat de koeling van de verdieping
minder energie vergt dan de koe
ling van een totaal nieuwe ruim
te.
Een andere reden die tot de keuze
van de verdieping heeft geleid is
het feit dat de veiling hierdoor
"compacter" blijft. Den Heijer:
"We moeten oppassen dat de vei
ling wat oppervlakte betreft niet
te groot wordt. De transportaf
standen worden dan te groot. We
moeten ervoor zorgen dat de vei
ling "werkbaar" blijft", aldus
Den Heijer.
VOORHOUT - Er is een
ware stormloop ontstaan
op woningen die dit jaar
in Oosthout in Voorhout
zullen worden gebouwd.
Volgens aannemer Noor-
lander komen er aanvra
gen voor woningen bij
hem binnen uit Amster
dam, Vogelenzang, de he
le Bollenstreek, Warmond
en Katwijk. Op dit mo
ment heeft de bouwer al
350 gegadigden voor 86
ongesubsidieerde wonin
gen.
Verwacht wordt dat eind mei de
eerste paal officieel de grond in
gaat voor het project Oosthout.
De bedoeling van de gemeente is
dat er daar binnen zeven jaar
1600 woningen uit de grond wor
den gestampt. Deze week gaf het
college van gèdeputeerde staten,
het dagelijks bestuur van de pro
vincie, goedkeuring aan de ex
ploitatie-overeenkomst tussen
gemeente en Noorlander.
Van de 115 woningen, die Voor
hout dit jaar van het Rijk in de
gesubsidieerde sfeer mag bou
wen komen er 44 premie-huur
woningen in Oosthout. Naast de
ze woningen komen de 86 vrije-
sector-woningen, die Noorlander
zegt goedkoop te kunnen bou
wen.
De gemiddelde lasten voor de eige
naar zullen volgens de aannemer
niet boven de 600 gulden per
maand uitkomen. In een oproep
aan gegadigden spreekt hij zelfs
van een maandlast van 550 gul
den. "Dat is best mogelijk", zegt
Noorlander, "omdat de rente nog
geen acht procent is. Ik ben trou
wens overdonderd door alle
reacties die zijn losgekomen na
dat we vorige week de plannen
bekend maakten".
Streng
Noorlander zal streng moeten se
lecteren om aan de gemeentelij
ke voorwaarden voor de verde
ling van de woningen te voldoen.
"In de eerste plaats komen inwo
ners van Voorhout zelf aan bod",
zegt hij. "De economisch gebon-
denen vormen de tweede catego
rie. Dan komen de donorge
meenten Katwijk, Noordwijk en
Waarmond aan bod en dan de
Bollenstreek".
Het plan houdt een tweetal typen
woningen in. "Een tuinkamer-
woning met het woongedeelte op
het zuiden en een doorzonwo
ning". De goedkoopste kost
124.000 gulden en de duurste
139.500 gulden. Noorlander zegt
dat het zeker geen kleine of wo
ningen van een geringere kwali
teit zullen worden.
"Het grootste type krijgt een woon
kamer van ruim veertig vierkan
te meter. De andere zijn nauwe
lijks kleiner". De bedoeling is
dat de woningen worden geïso
leerd. Beide typen hebben op de
eerste etage drie slaapkamers en
een badkamer. De woondicht-
heid wordt 32 woningen per hec
tare. Bij een vijftal woningen
komt een garage.
Noorlander verwacht in de komen
de jaren ongeveer 200 tot 250 per
jaar in Oosthout te kunnen bou
wen. Hij zegt dat eind dit jaar de
eerste bewoners in Oosthout hun
intrek kunnen nemen.
Straatnamen
Er moet een wedstrijd worden uit
geschreven om de bevolking van
Voorhout de gelegenheid te ge
ven straatnamen te bedenken
voor de nieuwbouwwijk Oos
thout in het bollendorp. Dat
vindt mevrouw A.J.W. Wijling-
Schellingerhout, raadslid voor
de PPR in de gemeenteraad van
Voorhout. Zij vindt de commis
sie die zich over de naamgeving
moet buigen veel te groot.
Ze zei dit gisteravond tijdens een
vergadering van de gemeente
raad. Mevrouw Wijling wilde we
ten hoe het zat met prof. dr. A.
Klasens, die namens de bevol
king in de commissie zitting
neemt. Volgens burgemeester M.
Th. van de Wouw moet je letter
lijk lézen wat er staat. "Het is ie
mand uit de bevolking".
Bovendien wordt volgens wethou
der IJdo de bevolking al goed
vertegenwoordigd in de commis
sie omdat er ook raadsleden in
zitten. "Die zijn uiteindelijk door
de bevolking gekozen". Het zij
dat prof. Klasens onder meer
door zijn werk als historicus in
de commissie van pas kan ko
men.
Bar-dancings
in Noordwijk
mogen niet
later sluiten
NOORDWIJK - De sluitingstijden
voor bar-dancings in Noordwijk
worden niet verruimd. Burge
meester en wethouders van
Noordwijk zijn niet van plan om
aan de wensen van de horeca-ex-
ploitanten om hun zaken langer
open te mogen houden, te vol
doen. Volgens de houders van de
bar-dancings zijn aan een verrui
ming van de sluitingstijden een
reeks voordelen verbonden, on
der meer dat de bezoekers meer
gespreid vertrekken en daardoor
minder overlast veroorzaken.
De bewoners van de wijken waar
de bar-dancings z(jn gevstigd
denken hier echter anders over.
Zij zijn bang dat door de latere
sluitingstijden meer volk naar de
bar-dancings trekt en dat daar
door het aantal vechtpartijen en
het vandalisme, vernielingen en
geluidsoverlast zullen toenemen.