„Holland
heeft het
altijd
beter
geweten"
c
Interview
3-
Liga Surinaamse Patriotten:
DINSDAG 15 MAART 1983
Varia
„Daéls, de nieuwe leraar Neder
lands die op een Amerikaan leek en
die, alhoewel het strikt verboden
was, af en toe in de klas een stin
kend, walmend slechttrekkend
roodstenen werkmanspijpje rookte,
kwam het klaslokaal binnen op
zijn zwierige manier en zat op de
hoek van Bruyninck's lessenaar op
de eerste rij, de lessenaar van
waaruit ooit een intern een inktpot
naar het bord gegooid had jaren
geleden omdat hij de vorige nacht
ineens, zonder er iets aan te kun
nen doen, ontdekt had dat hij niet
meer in het bestaan van Jezus
Christus geloofde. Hij had midden
in de eerste les die ochtend een on
menselijk snerpende krqet ge
slaakt, hij had de inktpot gegooid
en was toen in een coma gevallen".
Zo begint halverwege bladzijde 384
van „Het Verdriet van België" een
van de kleine, onbenoemde hoofd
stukjes waaruit het tweede deel
van deze roman van Hugo Claus is
opgebouwd. Waarom bladzijde
384? Omdat het de middelste blad
zijde van het boek is, het dikste van
de 22 prozawerken die Hugo Claus
in de 35 jaren dat hij nu literator is
heeft geschreven. Daarnaast
schreef hij ook nog 24 dichtbundels
en een stuk op 28 toneelwerken; lui
heid is dus wel het laatste wat hem
verweten kan worden! Om dat nog
even te onderstrepen heeft hij zijn
jongste roman, „Het Verdriet van
België" (uitstekende titel overi
gens), laten uitdijen tot Clavell-
achtige proporties: 767 bladzijden!
Bladzijde 384 is daarvan precies
de middelste bladzijde, die ik voor
dat citaat heb uitgekozen vermits
ik nog geen gelegenheid heb gehad
het boek te lezen sinds ik het gister
middag in tegenwoordigheid van
de schrijver in de burelen van uit
geverij De Bezige Bij kreeg aange
reikt.
Die geciteerde passage, hoe toeval
lig ook, is een sterke passage, niet
waar, en ik krijg de indruk dat het
hele boek zo is. O jé, ik besef nu op
eens dat ik een rekenfout heb be
gaan. De 384e bladzij is weliswaar
de allermiddelste van de 767 blad
zijden die het boek telt, maar ik
had 384 op moeten tellen bij blad
zijde 7 waarop „Het Verdriet van
België" begint. Ik had dus bladzij
de 391 moeten hebben:
„Is het vervolgingswaanzin om
aan de duivel te denken als aan ie
mand, die ge op straat tegenkomt,
onverwachts, om de hoek, in uni
form? Dat het kwaad dat door de
mensen op een onoverzienbare wij
ze wordt begaan een gestalte gekre
gen heeft?. Onverstaanbaar ge-
mummel. Gestotter. Hij praatte
steeds vaker in zichzelf, meestal in
vragende vorm. Laatst had hij,
toonloos vragend, met een krijtje
een sterretje met zes punten op het
bord getekend en toen alsof hij de
ster voor het eerst zag, als door een
ander getekend, schichtig met zijn
mouw (met zijn mouw!) wegge
veegd":
U ziet het, welke steekproef je ook
neemt, het resultaat is steeds het
zelfde: sterk, beeldend proza. Zijn
meesterwerk? Dolf Hamming, di
recteur van De Bezige Bij, ging
daarvan uit toen hij gisteren het
eerste exemplaar aan de schrijver
overhandigde. Hij vertelde daarbij
dat Hugo Claus beloofd had het
manuscript nog in 1982 af te leve
ren. En jawel, op de 31e december,
op oudejaarsdag, had Hugo Claus
het dikke pak met de hand beschre
ven vellen, volgens afspraak, aan
Dolf Hamming overhandigd. Oud
directeur Geert Lubberhuizen, die
wist dat Clcius zou wachten tot de
31e alvorens het manuscript in te
leveren, had hem aangeraden dan
voor vuurwerk te zorgen. Hijzelf
had eens, lichtelijk beschonken,
buiten op de stoep van Willy Corsa-
ri gezeten toen om 12 uur 's nachts
op oudejaarsavond rondom hem
het vuurwerk ontbrandde. Dat had
toen een onvergetelijke indruk op
hem gemaakt, ook al omdat hij op
dat moment al uren te laat was om
bij de schrijfster, zoals afgespro
ken, Oud en Nieuw te vieren. He
laas, Géért Lubberhuizen was op 31
december in Ierland, anders had de
overdracht van het manuscript
niet zonder vuurwerk plaatsgevon
den, zoals nu.
In 1967 had Geert Lubberhuizen
ook al eens een soortgelijke af
spraak met Willem Frederik Her
mans gemaakt. Dat wil zeggen:
Hermans stelde de voorwaarde dat
„Een wonderkind of een total loss"
op 15 november in de boekhandel
zou liggen. Zoniet, dan moest De
Bezige Bij hem 50.000 gulden beta
len. Op zijn beurt stelde Lubberhui
zen toen de voorwaarde dat Her
mans het manuscript vóór 1 sep
tember zou inleveren. Zoniet, dan
kreeg De Bezige Bij van Hermans
20.000 gulden. Het manuscript
kwam op 31 augustus bij De Bezige
Bij binnen, om safe te spelen sprak
Lubberhuizen met de drukker af
dat het boek op 15 oktober al klaar
zou zijn, maar dat lukte niet, en op
8 november moest de cover nog
worden afgekeurd en moesten alle
omslagen worden overgemaakt!
Toch lukte het om het boek op tijd,
vóór 15 november, in de boekhan
del te krijgen, zoals het Harry Mu-
lisch in 1951 gelukte zijn manus
cript nog vóór de sluitingsdatum
van 1 augustus af te leveren bij de
schrijver H. J. Smeding, voor de
Reina Prinsen Geerligs-prijs. Op
31 juli 1951 stond hij samen met
Jan Blokker om vijf voor twaalf 's
avonds op de stoep van Smeding,
en op het moment dat hij aanbelde
barstte het onweer los. Hij won de
Reina Prinsen Geerligs-prijs voor
zijn eërte roman Archibald stro
halm" en zijn naam was gevestigd.
Waar is die prachtige Reina Prin
sen Geerligs-prijs eigenlijk geble
ven? Hij werd voor het laatst in
1979 uitgereikt aan Léon de Win
ter. Die prijs zal toch niet in de ver
sukkeling zijn geraakt?
AMSTERDAM - Suriname heeft
de afgelopen maanden, meer
dan welk land ook in de we
reld, in de kritische schijn
werpers van de Nederlandse
pers gestaan. Dat geldt niet
alleen de recente gebeurtenis
sen in het land zelf, maar min
stens evenzeer de in Neder
land opererende oppositie te
gen het regime-Bouterse.
Maar terwijl de Raad voor de
Bevrijding van Suriname van
ex-premier Henk Chin A Sen
de meeste aandacht op zich
gericht weet en de Beweging
van Surinaams Links van
Sandew Hira keer op keer
mag vertellen „geen enkel
vertrouwen te hebben in de
linkse partijen die thans in
Suriname aan het roer staan",
groeit de aanhang van de als
pro-Bouterse bekend staande
Liga van Surinaamse Patriot
ten met de dag.
Na afloop van een vergadering
van een veertigtal landelijke
vertegenwoordigers van deze
op 2 januari van dit jaar opge
richte Liga sprak Ruud de Wit
met de vers gekozen voorzit
ter, de andragoog Waldie
Breeveld (44), en de secretaris
van de Liga, de publicist Lud-
wig van Muiier (34). „Surina
me is op dit moment geen
bloemenmarkt, maar het is
onze vrijheidsstrijd. Wij gaan
niet meer wachten tot Neder
land inziet waar wij mee be
zig zijn. Wij gaan door".
AMSTERDAM - „Onze tegenstanders grijpen 8 decem
ber steeds weer aan om er politieke munt uit te slaan.
Maar wij hebben nooit enige poging gedaan de dood
van die 15 Surinamers te verdedigen. Zoiets mag ook
nooit meer gebeuren".
Waldie Breeveld, voorzitter van de Liga van Surinaam
se Patriotten, spreekt de laatste zin langzaam en op
een besliste toon uit. Acht december loopt als een
rode draad door ons gesprek.
„Het liefst hadden wij de ontwik
keling in ons land anders ge
zien. Maar door overmoed,
door minachting van het leger -
want men heeft hen toch altijd
alleen maar als padvinders ge
zien - kon dit soort dingen in
Suriname gebeuren. Wij als Li
ga willen echter nu niet op een
afstand blijven toekijken en de
Surinaamse zaak kritiseren.
Wij geloven er heilig in dat
door ónze steun de leiders in
Suriname zich nog meer be
wust worden van hun verant
woordelijkheid. Zij. kunnen
nog steeds, ondanks giganti
sche fouten, rekenen op de
steun van ons volk".
Vanaf de oprichting heeft de Li
ga weinig goodwill ondervon
den van de kant van de Neder
landse pers. Bijna alle aan
dacht ging uit naar de Bevrij-
dingsraad. Een landelijk och
tendblad identificeerde de Li
ga onder meer met criminele
en drugs gebruikende Surina
mers. Ludwig van Muiier, se
cretaris van de Liga: „Wij wil-
len uitgroeien tot een brede
landelijke organisatie waarin
Surinamers van alle etnische
groeperingen participeren".
Breeveld vult hierop aan: „Dus
niet alleen de randfiguren, zo
als zij denigrerend worden ge
noemd. Het zijn juist deze
mensen die weten wat onder
drukking is. Maar zij bewijzen
ook dat zij niets anders hebben
te verliezen dan hun post-kolo-
niale ketens. Deze zogenaamde
joint-rokers zijn o:
die hier in Nederland in de
vuilnisbakken terecht zijn ge
komen. Wij zullen hen opne
men in onze gelederen. Aldus
krijgen zij een doel om voor te
leven. Dit is een van de belang
rijkste aspecten tegen het
drugsgebruik. Want deze men
sen weten dat in Suriname
drugsgebruik in het geheel
niet getolereerd wordt".
Minderwsaardigheid
De Liga van Surinaamse Patriot
ten heeft nadrukkelijk geko
zen voor de revolutie in Suri
name. Dat brengt hen automa
tisch in conflict met het post
koloniale Nederland. Bree
veld: „Gekolonialiseerd zijn,
betekent dat wij van generatie
op generatie geleefd hebben in
een situatie waarin ons werd
verteld dat wij Surinamers
dom en achterlijk zijn. In Suri
name is daarom een gevoel van
minderwaardigheid, van zelf
verachting en onderling wan
trouwen gegroeid. De voor
waarden voor democratie zoals
Nederland die kent, en waar
van wij verwachtingen heb
ben, zijn in Suriname nooit
aanwezig geweest".
„Dit is een probleem waarmee de
hele zogenaamde Derde We
reld kampt. Nederland heeft in
het verleden missionarissen en
zendelingen op ons afgestuurd
en nu blijkt de Nederlandse
pers dezelfde rol aan te nemen.
De missionarissen zeiden: jul
lie moeten maar christen wor
den. Dan ben je bevrijd. Nu
zijn de Nederlandse media be
zig de oude Surinaamse orde te
ondersteunen, alleen maar om
ons te bevestigen dat we het
zelf niet kunnen".
Vooral de steun die de Bevrij-
dingsraad van Chin A Sen in
de Nederlandse pers krijgt,
wekt hevige verontwaardiging
bij de Liga. „We hebben geen
behoefte aan leiders als Chin A
Sen die, wanneer er een lucifer
wordt aangestoken brand roe
pen en op de vlucht slaan. We
hebben niets aan gezagvoer
ders die, wanneer het schip
dreigt te zinken, in een red
dingbootje stappen en op 7000
mijl afstand ons gaan vertellen
hoe we het daar moeten red
den".
Op 27 februari organiseerde de
Liga in de Artiszaal te Amster
dam een succesvol congres,
ondanks de boycot van de pers
en geringe propaganda, onder
het motto 'Eenheid en Verzoe
ning'. Terwijl andersgezinde
Surinaamse groeperingen in
die dagen rond de herdenking
van drie jaar revolutie slechts
een gering aantal mensen op
de been konden brengen,
stemden zo'n 700 patriotten in
met de doelstellingen van de
Liga.
Geen subsidie
Van Muiier: „De Liga is een par
ticulier initiatief. Wij krijgen
geen subsidies van de Neder
landse overheid, zoals het Lo-
son. Ook krijgen wij niet de po
litieke en financiële steun zoals
de Bevrijdingsraad die ont
vangt. Hoewel wij voor een
heid onder Surinamers zijn,
zullen we ons nooit verzoenen
met de verraders van wat ons
dierbaar is. Net zoals Neder
landers zich nooit hebben wil
len verzoenen met NSB'ers".
„Maar iedereen die onze doelstel
lingen onderschrijft, is wel
kom. Iedereen die voor het uit
bouwen v«n de Surinaamse re
volutie is en voor het bescher
men van Surinaamse belangen
in het buitenland zullen wij
aan het hart drukken. En dat
wij aanslaan bij de Surinamers
in Nederland blijkt uit het feit
dat al meer dan 1100 mensen
zich hebben laten registreren,
ondanks de tegenwerking van
de Nederlandse media".
Het verwijt dat de Liga als een
mantelorganisatie van de Suri
naamse ambassade in Den
Haag wordt gezien, wordt dan
ook van de hand gewezen. „De
continuiteit van de Liga zal ge
garandeerd worden door de in
zet en de bijdragen van de Su
rinamers in Nederland zelf.
Maar wij schromen niet voor
een samenwerking met de Su
rinaamse ambassade. Wij staan
achter de Surinaamse revolu
tie. Dat betekent dat wij ons
ook scharen achter de verte
genwoordigers van deze revo
lutie. Het is onze ambassade".
Racisme
Voor velen dreigt het spook
beeld van een groeiende inter
ne tegenstelling tussen de ver
schillende Surinaamse groepe
ringen in Nederland. Breeveld:
„Ik denk niet dat de problema
tiek van de Surinaamse ge
meenschap in Nederland ge
richt is op wat Bouterse in Su
riname allemaal doet. Hier
hebben wij veeleer te maken
met de enorme dreiging die
uitgaat van het racisme.
„Er zijn natuurlijk talrijke Suri
namers die zich niet willen in
laten met wat er in Suriname
gebeurt. Dat zijn de Surina
mers die, als reactie op het Ne
derlandse kolonialisme, hun
leven zo hebben ingesteld dat
ze niets anders willen dan Ne
derlanders bewijzen dat ze
minstens zo Hollands zijn als
de Hollanders zelf. Dat zijn de
mensen die geen enkel ver
trouwen hebben gehad in Suri
name. Ze hebben geleerd om
alles wat God geschapen heeft
te respecteren, maar niets wat
uit Suriname komt. In Surina
me worden daarom ook wat
groot uitgevallen tomaten
'Hollandse tomaten' ge
noemd".
„Uit zulke Surinamers bestaat
nu de Bevrijdingsraad. Deze
misbruiken hun relaties en
hun vroegere posities. Zij spre
ken ook beter de taal van de
Nederlanders dan wij. Maar als
de Nederlanders echt willen,
kunnen wij hun de informatie
geven over wat er in Suriname
plaatsvindt".
Geweld
Inmiddels heeft een aantal leden
van de Liga aan .den lijve on
dervonden wat hun pro-Bou-
terse-opstelling voor gevolgen
kan hebben. „Wij zijn ten on
rechte geïdentificeerd met ge
weld. Geweld is er tot nu toe
alleen maar gekomen van de
kant van de Bevrijdingsraad
en haar sympathisanten". Wal
die Breeveld is daar zelf slacht
offer van geweest. Na een uit
zending van Radio Stad Am
sterdam werd hij door anti-
Bouterse-figuren in elkaar ge
slagen.
„Wij zijn helemaal niet uit op ge
weld. Wij willen een goede re
latie met Nederland opbouwen
op basis van juiste informatie.
Vanaf 8 december, gevolgd
door de oprichting van de Be
vrijdingsraad, heeft zich een
spoor van geweld gemanifes
teerd. Bij een demonstratie
de Surinaamse ambassa
de werd bijvoorbeeld een Ne
derlandse agent gewond. Rui
ten van de ambassade werden
vernield en bezittingen en geld
werden ontvreemd uit de am
bassade en het consulaat. Za
terdag nog werd de auto van
een Liga-lid vernield.
„Wij krijgen verhalen te horen
van intimidaties op het werk.
Een Liga-sympathisant is ont
slagen vanwege zijn pro-Bou-
terse-gezindheid. Over vrijheid
van meningsuiting gesproken.
Dat is ook in Nederland le
vensgevaarlijk. En niet alleen
in Suriname, zoals jij zelf hebt
ervaren", verwijzend naar mijn
uitwijzing uit Suriname enige
weken geleden.
Remigratie
De Liga heeft een duidelijk
standpunt over de positie van
de Surinamers in Nederland.
Het uiteindelijke doel moet re
migratie zijn, tenminste, als ze
dat zelf willen. Breeveld: „De
grote aanwezigheid van Suri
namers in Nederland heeft te
maken met hun pre-occupatie
ten opzichte van Nederland.
Dat is de erfenis van het Ne
derlandse kolonialisme. Als
een Surinamer zich onder de
rok van Oranje veilig voelt,
moet hij maar hier blijven.
Maar steeds meer Surinamers
worden zich door de moeilijk
heden in Nederland bewust
van het feit dat ze toch in Suri
name thuis horen. En Surina
me zal deze mensen omarmen
wanneer zij bereid zijn het re
volutionaire proces te onder
steunen".
Dat daarbij ondanks alles niet
voorbijgegaan kan worden aan
het instandhouden van een
goede relatie met Nederland, is
voor Van Muiier en Breeveld
zonder meer een gegeven. „Ne
derland heeft de laatste weken
veel fouten gemaakt op het di
plomatieke vlak. Waar haalt
Nederland het morele recht
vandaan om Suriname voor
een mensenrechtencommissie
te slepen. Wat zouden de Ne
derlanders zeggen als de Duit
sers Nederland zouden aankla
gen omdat het zijn minder
heidsgroepen onjuist behan
delt, ook al hebben de Duitsers
gelijk.
Herrenberg
„Wij weten dat wij, ook met Ne
derland, moeten streven naar
een evenwichtige relatie. Maar
de reacties op het optreden van
ambassadeur Herrenberg op
zijn persconferentie vinden wij
tekenend voor het postkolo
niale denken hier. Wat Herren
berg na de persconferentie
kreeg te verduren, hebben wij
als Surinamers allemaal mee
gemaakt. Een Surinamer die in-
verzet komt tegen Nederland
krijgt direct te horen „dat hij
zich niet weet te gedragen". Op
zo'n toon van: "jullie hebben
wel gelijk, maar jullie gedra
gen je zo rot".
Breeveld ten slotte: „Herrenberg
heeft veel van de minachting
van Surinamers door Neder
landers, die extra vertolkt
wordt door de Nederlandse
pers. opgevangen. En dat heeft
hij in mijn ogen voortreffelijk
gedaan. Wij zullen ons nooit
meer laten leiden door de di
rectieven van Nederland. Hol
land heeft het altijd beter ge
weten en we zijn er toch nooit
beter van geworden. Dat is
voorgoed afgelopen".
Verdwenen
Minstens 25 priesters, reli
gieuzen en leken in dienst
van de rk kerk zijn tussen
1976 en 1980 in Argentinië
verdwenen. Dat blijkt uit een
lijst die door het christelijke
weekblad "Tiempo Latino-
Americano" gepubliceerd is.
Volgens de lijst zijn onder an
dere elf priesters en religieu
zen, twee Franse kloosterzus
ters, twee pastorale werk
sters en 10 priesterstudenten
in de genoemde periode ver
dwenen. "Tiempo Latino-
Americano", dat in de Argen
tijnse stad Cordoba ver
schijnt, noemt van alle ver
dwenen personen de preciese
naam en de datum van ver
dwijning.
Vreemdelingen
Een protest tegen verscher
ping van het vreemdelingen
beleid hebben in West-Duits-
land werkzame predikanten
uit Azië en Afrika gezonden
aan minister Zimmermann
van binnenlandse zaken en
staatssecretaris Liselotte
Funcke van vreemdelingen
zaken. Na het beeld van de
"vervelende Amerikaan"
(ugly American) komt in het
buitenland nu ook het beeld
van de "vervelende Duitser"
op. West-Duitsland wordt
steeds vaker verweten dat
nog niet over-
Ultimatum
De wijbisschop van Mana
gua, Bosco Vivas, heeft de
priesters van de zogenaamde
volkskerk in Nicaragua aan
gespoord, "hun verhouding
tot de wettige kerk in orde te
brengen of deze anders te
verlaten". De volkskerk is ge
vormd door priesters, die
zich solidair hebben ver
klaard met de armen en ver
drukten. Volgens officiële
kerkelijke opvattingen zondi
gen die priesters daarmee te
gen het pauselijke voor
schrift, dat zij zich niet met
politieke aktiviteiten mogen
inlaten.
Paus Johannes Paulus 2 heeft
bij zijn bezoek aan Nicaragua
er nog de nadruk op gelegd,
dat vorming van een volks
kerk naast de kerk rond de
bisschoppen, niet kan wor
den getolereerd.
Naar verluidt, is het nieuwe ul
timatum gesteld door de
aartsbisschop van Managua,
Miguel Obando Bravo.
Vriendschap
Ongeveer 400.000 Westduitse
kinderen hebben sinds de op
richting in 1953 van "Caritas-
vakanties Ameland" via deze
organisatie een vakantie op
het Friese waddeneiland
doorgebracht. Per jaar ko
men er zo'n 14.000 kinderen
met 2.000 begeleiders. Dit al
les duidt op de spreekwoor
delijke vriendelijke houding
van Nederlanders tegenover
kinderen, aldus het Westduit
se R.K. persbureau KNA.
De eerste kontakten op dit ge
bied tussen Duitsland en
Ameland dateren van 1918.
Ondervoede Duitse kinderen
vonden toen gedurende een
jaar onderdak bij gezinnen
op Ameland.
Tv-kerk
De Amerikaanse evangelist
Billy Graham heeft in een in
terview gewezen op gevaren
van de "elektronische kerk"
(de verspreiding van het
evangelie per tv). De baptist
ergert zich onder meer aan de
groeiende invloed van geld
en politiek op de elektroni
sche kerk. Vooral in deze tijd
van economische teruggang
gebruiken tv-predikers
steeds meer zendtijd voor
geldwerving. Overigens er
kent Graham dat hij via zijn
tv-preken meer mensen heeft
weten te bereiken dan Jezus
ooit met het gesproken
woord.
Veen, prijs 24,50.
- "Fatale wereldrampen" door Isaac Asi-
mov, Servire, prijs 35,-.
- "Gandhi" door Eknath Easwaran, Si
nus en Siderius, prijs 32,50.
- "Maritiem, Nederlanders en de zee",
Hans Vandersmissen, De Boer Mari
tiem, prijs 29,50.
- "Leven zonder pijn' door Jane Whit-
bread, Uitg. Veen, prijs 29,50.
- "Over de noordse goden" door Snorri
Sturluson, Meulenhoff, prijs 29,50.
- "Komt onze poes ook in de hemel?",
godsdienstige opvoeding tot 6 jaar door
Heidi en Jörg Zink, Zomer en Keuning,
prijs 14,90.
- "Betalen is voor de dommen" door
Flip de Kam, Bert Bakker, prijs 29,50.
- "Student en fiscus" door Willem Ver
meend en Flip de Kam, Bert Bakker,
prijs 17,90.
- "Biljarten en nog vijf', instructieboek
door Gerard Klinkert, Kon. Ned. Biljart
Bond, prijs 39,90.
- "Het zwaard van Brittanniè", jeugd
boek vanaf 10 jaar door Frank Herzen,
Elsevier, prijs 14,90.
- "Oogsten op vreemde velden", over
emigranten in Canada door Ad Wij de-
ven, Terra, prijs 34,-.
- "Baanlozen en recht" door Tjeerd
Hulsman, Eelco Tasma en Hans Broek
huis, Kon. Vermande, prijs 33,50.
- "Recht en gezondheidszorg" door Erik
Bongers en Aart Huizer, Kon. Verman
de, prijs 28,50.
- "De afvallige", roman uit Kenya door
Mike Mwaura, Wereldvenster, prijs
19.50.
- "Borstkanker" door Jet van Bochove
en Carry Holzenspies, Bert Bakker,
prijs 18,90.
- "Onderwijsbeleid", tussen pressie
groep en politiek, onder redactie van
Han van Gelder, Muusses, prijs 27,90.
- "Ik hou er mee op", relaas van ex-ver
slaafden, verzorgd door dr.P.A.Roorda,
Pirola, prijs 10,90.
- "De laatste dagen in Jeruzalem" (de
Paasweek) door prof.dr.David Flusser,
J.H.Kok, prijs 29,50.
- "Mijn naam is Garrique" door Henk
Romijn Meijer, Meulenhoff, prijs
ƒ34,50.
- "Kanotoerisme" door J.Eggens en
H.Husslage, Hollandia, prijs 18,90.
-Klein vaarbewijs" door Theo van Ba-
vel, Hollandia, prijs 19,50.
- "Kustnavigatie" door A.van Groenin
gen en ARietveld, Hollandia, prijs
ƒ39,50.
- "De wenteltrap", jeugdboek vanaf 10
jaar door Jetty Krever, Wolters-Noord-
hoff, prijs 18,50.
- "Ratteval", thriller van Felix Thijssen,
Uitg. Veen, prijs 17,50.
- "Lopen over gras" door Kees ten Holt
en Jouke van der Meij, Bert Bakker,
prijs 14,90.
- "De sociale gids voor Nederland 1983",
Kluwer, prijs 19,50.
- "Baar goud" door John Goldsmith,
Uitg. Veen, prijs 24,50.
- "Verhalen en levensberichten" door
Jeroen Brouwers, De Arbeiderspers,
prijs 32,50.
- "De Woe-sjoe methode", samengesteld
door Timothy Tims, Luitingh, prijs
26,50.
- Drie thrillers bij Sijthoff: "Zwijgend
als een non" door Antonia Fraser, "Een
dode in de Bosporus" door Joan Fle
ming en "Een moordenaar pro deo"
door Hans Jörg Martin, prijs 9,90 per
19.50.
- "Geen geloof zonder bewijs" door Pé
de Bruin, Bosch en Hoven, prijs 27,50.
- "Btw-almanak" (over omzétbelasting)
van Elsevier, prijs 32,50.
- "De ontslapen geliefde", verhalen van
Peter van Zonneveld, Bert Bakker, prijs
25,-.
- "De zwarte ruiter" door René Jagers,
Bert Bakker, prijs 18,90.
- "Joseph Fouché", biografische roman
van Stefan Zweig, Agathon, prijs
34,50.
- "De decaan en diens december", ro
man van Saul Bellow, Agathon, prijs
29,50.
- "333 aftrekposten en vrijstellingen",
fiscale checklist, Lexico, prijs 14,-.
- Vier nieuwe Pinkeltjes (naar een idee
van Dick Laan geschreven door Corrie
Hafkamp): "Pinkeltje en Pluisje", "Pin
keltje gaat de wijde wereld in", "Pinkel
tje op de maan" en "Dat was op het nip
pertje", Unieboek.
- "Keerpunt van een junkie" door Theo
van Dam, Pirola, prijs 24,50.
- "Palmslag", bundel novellen van An
ton Brand, Meulenhoff, prijs 27,50.
- "Het kleine grote pechboek", uitgave
van Fujifilm Nederland.
