c
Nieuwe Zappa: 'samengeraapt zooitje'
Mari Wilson: in al haar
eenvoud verfrissend
Opsporing verzocht
Schaken
Bridge
Bintangs
verminken
zichzelf
ZATERDAG 12 MAART 1983
Extra
Onder redactie van Jaap Visser
Gitaarheld zet overbodig archiefmateriaal op de plaat
'The man from Utopia' - Frank
Zappa (Barking Pumpkin
Records)
Ongeveer een jaar na zijn te
genvallende 'Ship arriving
too late to save a drowning
witch' heeft Zappa zijn nieu
we elpee 'The man from Uto
pia' het leven geschonken.
Voor Zappa-begrippen is dit
een langdurige bevalling ge
weest want het besnorde fe
nomeen is altijd één van de
produktiefste popmusici ge
weest, getuige de karrevracht
vinyl die hij vorig jaar op
mijn gulzige draaitafel liet
Jdetteren: een dubbelelpee,
een doos met drie elpees en
het 'enkeltje' 'Ship etc.'.
Zappa's nieuwste (waarvan
voorlopig alleen nog de Ame
rikaanse persing, die 32 gul
den kost, verkrijgbaar is) is
wat mij als fervent Zappa-
aanhanger betreft de tegen
valler van 1983. Opnieuw
trakteert de 42-jarige gitarist/
componist/producer/filmma
ker enz. op een plaat waarvan
hij er gemakkelijk nog tien
kan uitbrengen. Dat heeft te
maken met 's mans werkwij
ze. Zappa heeft bergen onge
bruikt materiaal klaar liggen,
kiest daaruit een paar stuk
ken, probeert ze uit op de po
dia, bouwt er een concept
omheen, schaaft ze bij in de
studio en brengt ze mondjes
maat in a-chronologische
volgorde uit. Soms levert de
ze methode prima platen op.
Als recente voorbeelden mo
gen gelden de vervolgserie
'Joe's Garage' en de dubbe-
laar 'You are what you is'.
Ook voor deze platen geldt
dat de erop voorkomende
stukken in tijd gezien ver uit
elkaar liggen maar door een
juiste rangschikking en het
inbouwen van tussenpassa-
ges met een 'cementfunctie'
heeft Zappa op deze platen
voor elkaar gekregen dat al
les op elkaar aansluit en dat
alle stukken als één geheel
overkomen.
'The man from Utopia' daaren
tegen is een samengeraapt
zooitje. De tien composities
op deze plaat kunnen stuk
voor stuk worden be
schouwd als overschot, als
materiaal dat op vorige el
pees had moeten staan. Het
veel te lange 'The jazz dis
charge party hats' bijvoor
beeld is een overbodig ver
lengstuk van de Zappa's on-
derbroekenlol zoals die ook
al voorkwam op zijn 'Pantv
rap' van 'Tinseltown Rebel-
lion'-elpee waarop hij het pu
bliek vraagt zijn ondergoed
in te leveren ten behoeve van
een speciaal voor Zappa te
vervaardigen beddesprei.
Voor de drie instrumentaal
tjes op deze plaat geldt het
zelfde. Ik zal blij zijn als de
man door dit materiaal heen
is want ik heb onderhand do
zijnen van dit soort nummers
in mijn platenkast staan. Al
leen de titelsong en 'The ra
dio is broken' horen gezien
de plaattitel en de hoes op de
ze plaat thuis. Het wordt tijd
dat 'Frankie-boy' de bezem
door zijn uitpuilende archief
kast haalt, alles in één keer
uitbrengt en vervolgens eens
echt nieuwe elpees gaat ma
ken.
WIM KOEVOET
'Showpeople' Mari Wilson
(Phonogram)
Op een avond in 1982: even ra
zendsnel alle televisiezenders
langs gaan. Via BBC 1 hup
pelt een zangeresje de huis
kamer binnen. Achter haar
een een doo-woppend heren-
koortje, op haar hoofd een
suikerspin. Dat zou dus wel
weer zo'n terugblik-program-
ma over de jaren zestig zijn,
misschien een Top of the
Pops uit 1965. Nee, integen
deel. Wat belegen nostalgie
leek, bleek een in Engeland
razendsnel furore makende
zangeres en wat niet meer
dan een flauwe modegril
leek, bleek alras een zangeres
die het verdient snel be
roemd te worden.
Mari Wilson. Sinds anderhalve
week-heb ik haar elpee en die
is tot nu toe nauwlijks van
mijn draaitafel geweken.
'Showpeople' is zo'n plaat die
een 'ijzersterk debuut' wordt
genoemd. Geen geteem met
de tijd van Maiy Quant, maar
een elpee die in al zijn een
voud zeer verfrissend werk.
Natuurlijk zitten er allerlei ver
hulde en onverhulde aanwij
zingen naar vroeger. Zo ligt
Mari Wilson op de voorkant
de hoes met de toeter op het
hoofd als een diva uitge
strekt. En haar begeleidings
band, het dames- en heren-
koor heten respectievelijk
Wilsations, Marines en Mario
nettes.
Mari Wilson is dus een grappig
fenomeen, maar ze is vooral
een volwassen zangeres die
de draad opvat, waar Cilla
Black en Sandy Shaw hem
hadden laten liggen. Zonder
te blijven stilstaan overigens.
Met name dankzij producer
Tony Mansfield omzeilt
'Showpeople' de klip een ge
dateerde fuifelpee te zijn. Met
zijn eigen groép New Musik
wist Mansfield ouderwetse
popsongs te vangen in eigen
tijdse electronica en die com
binatie blijkt voor Mari Wil
son ook te werken.
Zij zelf blijkt op 25-jarige leef
tijd al een gloedvol zangeres
die er in de snellere nummers
een scheutje Tamla Motown
bijgooit, maar er ook op de
langzamere nummers (zoals
haar versie van 'Cry me a ri
ver') goed uitkomt. Iemand
die rijp lijkt voor een interna
tionale carrière, zeker ook
omdat haar optredens een
feest op zich schijnen te zijn.
Wat er nog aan ontbreekt, is
een fatsoenlijke notering in
de hitparade. Nog maar eens
proberen met het nummer
'Just what I always wanted'
dat merkwaardig genoeg
driekwart jaar geleden nog
flopte. Echt zo'n hit voor een
mooi voorjaar.
BART JUNGMANN
'Rockfield beauties' - Bintangs
(Inelco)
De Beverwijkse Bintangs takelen
af en zichzelf toe. Het viertal lijkt
het spoor behoorlijk bijster. Het
grote succes blijft kennelijk zo
lang uit dat Frank Kraayeveld cs.
zichzelf beginnen te verminken.
Op de hoes van 'Rockfield beau
ties' staan zij als ware monsters
afgebeeld en ook inhoudelijk is
deze achtste elpee van één van
Neerlands oudste rock roll-
bands tamelijk monsterachtig.
De elpee is een soort verbeterde
(althans, dat vinden de muzikan
ten zelf) versie van het in 1975
uitgebrachte 'Genuine buil'. De
inhoud van dat album is evenwel
flink gerenoveerd zodat een ge-
Bintangs - spoor bijster.
heel nieuwe elpee het levenslicht
zou hebben aanschouwd. Het zal
wel, maar met de beste wil van
de wereld kan ik er niets nieuws
aan ontdekken. Bij vlagen klinkt
er aardige rauwe rock roll door
op 'Rockfield beauties' maar in
mindere mate dan op andere el
pees van de groep. Als het zo
moet dan lijkt een 'levende af-
scheidselpee' de noodzakelijke
volgende stap. J.V.
'De Leidse sleutelgaten breken
uit!' - De Leidse sleutelgaten
(label onbekend).
Met het 'palenlied' maakten de
Leidse sleutelgaten een tijdje
terug een aardig debuut. Zo'n
cynisch liedje over het 'palen-
beleid' van wethouder Cees
Waal, dat gaat er bij nagenoeg
iedere Leidenaar wel in. Zelfs
bij de bespotte bewindsman
zelf sloeg het aan...
Wat mij betreft was het bij dat
palenlied gebleven. Maar nee
hoor, een hele elpee is er in
middels opgenomen en afge
zien van het 'Palenlied' ert de
grappige aanklacht tegen het
vaderlandse televisiegebeuren,
'Nederland TV', valt er bij het
beluisteren van de debuutel
pee van Ron van Tol cs. bitter
weinig te lachen. Alle gefor
ceerde pogingen ten spijt. En
van een tekst als: "Joke, stop
toch met koken. M'n lieve Joke
kom uit de keuken want ik wil
wel gezellig samen met je neu-
...tronenbommenstickers op
m'n nieuwe tas gaan plakken",
daar springen meteen de
bretels van uit m'n broek.
Flauwe Rubberen Robbie-immi-
taties en goedkope maatschap
pijkritische blues-ballades wis
selen elkaar af. En natuurlijk
worden er een paar handen uit
gestoken naar het 27 mc-volk
('Kanaal 14' en 'Kachel naast
m'n bakkie'). Is zo'n plaat met
een verzekerd van aandacht in
de ether.
De Leidse sleutelgaten zijn dus
uitgebroken. Het is te hopen
dat ze weer snel worden inge
rekend.
JAAP VISSER.
Horizontaal
3 spel (Fr.), 8 samenzwering, 9 ge
notmiddel, 11 takje, 12 zwart
gesteente, 13 berg op Kreta, 14
Turks bevelhebber, 16 plaats
in Gelderland, 18 musicienne,
21 jagerstaal (grootspraak), 23
kostuum, 24 rivier op Sumatra,
25 boerenbezit, 26 uitwas op ei
keblad, 30 vreemde munt, 31
plaats in Italië, 33 vlaktemaat,
35 sportvereniging, 37 streek-
omstreken, 38 omheining-af
sluiting, 39 snijwerktuig, 40
smalle plank, 41 lijm, 43 afge
mat, 45 wonder, 46 slimmerd-
guit, 47 deel van een vinger.
Verticaal
1 veel bezongen buurt in Amster
dam, 2 plaats in België, 3 Euro
pees land, 4 vulkaan, 5 jong
dier, 6 huisdier, 7 geldbuidel,
10 visnet dat als schrobnet en
stelnet wordt gebruikt (in Zee
land), 15 wilde haver, 16 boom,
17eikenschors,18 steen, 19 klei
ne, jonge mannelijke vogel, 20
tot model dienend, 21 vruch
tengelei, 22 vreemd, 26 zich be
dienen van iets, 27 nachtvogel,
28 werkplaats (afk.), 29 triest-
teleurstellend, 31 procent, 32
eiland in Indonesië, 33 uitroep,
34 bouwland, 36 deel van de
mond, 39 prachtig, 41 toiletge
rei, 42 afslagplaats bij golf, 44
bijl.
QBDBQBi BI /BE30BSU
ar ai h ia
E HQBDIQiaaEB 1
3 Er ^HQQSJQr 0
HnH r BJ
QQBB0QË3 QDQ1BSD2
--*0rBdaae
E3BQO UI
..«ijk üU-EUEUUfc»..
sigaiüHBia UUUSDIDB
ar^EJk JEiriEl u
JHaaSIlk 0
asaaavQvauuiB o
&k ar a ih >b
aaaaau' a raaiaaBg
De prijs van 25,- werd toege
kend aan C. Blom, Haagweg
218, 2324 NB Leiden.
De prijs wordt de winnaar toege
zonden.
Oplossingen met vermelding van
"Puzzel" voor donderdag op
briefkaart of in enveloppe zen
den aan Redactie Leidsch Dag
blad, Postbus 54, 2300 AB Lei
den.
Aan een partijnotatie in een boek
of in de krant is vaak niet te
zien wat voor emoties tijdens
de partij een rol hebben ge
speeld, zeker als de partij op
het oog niet al te wild is. In een
evenement als het Noteboom-
toernooi laaien de emoties heel
hoog op, deels door de kans op
een hoge geldprijs waarvoor
echter vrijwel elke partij ge
wonnen moet worden, deels
door de vermoeidheid die het
spelen van 6 ronden in 48 uur
met zich mee brengt en ook
deels door het sensatiebeluste
publiek. In de vierde ronde
speelden Jeroen Piket, erg
jong en erg talentvol, en Sack,
een sterke maar nerveuze Is
raëliër, tegen elkaar. Beiden
hadden tot dan toe alles ge-
belust als ze waren) 15. Pd2
La8 16. Pb3 cd4: 17. Pd4: Pe5
18. Lb3 Tc5 19. Lc2 Tfc8?
Wit: J. Piket, zwart: U. Sack.
1. d4 d5 2. c4 e6 3. Pf3 Pf6 4. Pc3
Le7 5. Lg5 0-0 6. e3 Pbd7 7. Ld3
b6 8. 0-0 Lb7 9. Tel c5 10. De2
Tc8 11. Tfdl dc4: 12. I.c4: Pe4
13. Le7: De7: 14. Pe4: Le4:
(vanaf hier gingen beide spe
lers zeer lang over hun zetten
nadenken, vermoeid en winst-
(Beide spelers hadden nu nog
een half uur totaan de veertig
ste zet) 20. Pb3! (Zwart verzonk
in hevig gepeins en gebruikte
op twee minuten na al zijn be-
De ondoorzichtige ontwikkelin
gen rond de wereldtitel van
Jannes van der Wal halen meer
dan ooit de pers. De wereld-
dambond heeft getracht een
compromis te vinden om zo de
Russen tegemoet te komen,
daar zij naar bleek toch zeer de
dupe werden van de visa-
strubbelingen van de Brazi
liaanse regering, en de huidige
wereldkampioen, die een aan
tal maanden in het bezit van
deze titel mag blijven. Als hij
het op stapel staande toer-
nooitje niet wint.
De KNDB, de Nederlandse dam-
bond, lijkt echter niet akkoord
te gaan met dit voorstel. De
kans op een breuk binnen de
FMJD, de werelddambond, is
groot wanneer de standpunten
van de USSR en Nederland
niet naar elkaar toegroeien.
Enfin, afwachten maar.
Natuurlijk gaan de Russen door
met dammen, want men orga
niseerde enige tijd geleden een
internationaal toernooi te Ba
koe. Daaruit wilde ik enkele
korte partijen laten zien.
Porochniki—Tsipes: 1.32-28 20-25
2.37-32 14-20 3.41-37 10-14 4.46-
41 5-10 5.34-29 17-22 (er dreigde
door
Dirk Sikkel
denktijd. Ziet u het ook? Op
Td5 volgt 21. Lh7:+ met kwali
teitswinst en speelt zwart de
toren over de c-Ujn dan volgt
dezelfde zet met pionwinst.
Sommige toeschouwers had
den het ook gezien en al snel
rook men bloed in de gehele
3M-kantine. Een menigte ver
zamelde zich om het bord, in
spanning afwachtend wat er
zou gebeuren) T5c7 21. Lh:7+
Kh7: 22. Dh5+ Kg8 23. De5: f6
24. Tc7: Tc7: 25. Dg3 Ld5 (Met
ingehouden adem keek het pu
bliek toe hoe zwart, trillend
van tijdnood, zenuwen en el
lende, probeerde de zaak te
"beduvelen") 26. Pd4? La2: 27.
b3 Tc3. De volgende zetten zijn
in de chaos niet bewaard ge
bleven, maar lang voor de veer
tigste zet overschreed zwart in
slechte stelling de tijd. Jeroen
Piket had zichtbaar moeite zijn
tranen te bedwingen. Sack
wees het publiek (dat inder
daad verlekkerd had staan kij
ken, maar overigens muisstil
was) als zondebok aan en pro
testeerde woedend bij de wed
strijdleiding.
een twee-om-twee); 6.28x17 11-
x22 7.31-26 7-11 8.37-31 1-7 9.41-
37(?) 11-17 (verhindert nu 32-27
of 32-28); 10.47-41 19-23! 11.32-
28? (de fout is gemaakt. Wit
moest sluiten of 32-27 spelen,
maar mi. heeft zwart dan ook
goed spel); 11...23x32! 12.37-
x28; (na 38x27 volgt 25-30 en
18-23 met dam); 12...18-23
13.29x27 17-22 14.27x18 12x32
15.38x27 25-30 16.35x24 20x47
en wit gaf het na 48-42 47x21
26x17 7-11 op.
De tweede partij vergt enkele
zetten meer, maar blijft toch
nog ruim onder de dertig. Ja-
new-Tsertok: 1.32-28 18-22
2.37-32 12-18 3.41-37 7-12 4.46-
41 1-7 5.34-29 20-25; (Niemand
minder dan Ton Sijbrands
schrijft dat wit nu het initiatief
kan verkrijgen met 39-34, om
te voorkomen dat zwart na 19-
23x23 met 15-20 en 20-24 her-
Het landskampioenschap voor
bridgeparen is gewonnen door
Hans Kreijns-Hans Vergoed
die daarmee hun titel van vorig
jaar prolongeerden. Zij speel
den met het voor dit milieu
fantastische gemiddelde van
55,3% en namen daarmee ruim
afstand van de rest van het
veld. Een veld dat dit fteer,
vooral aan de top, meer uit el
kaar lag dan gebruikelijk. Na
Bas de Bruyn-Frans ten Brink
en Erik Kichhoff—Kees Tam-
mens die resp. 2 en 3 werden,
kwam nr. 4 pas op 40 punten
achterstand en diezelfde nr. 4
had enige ronden daarvoor nog
nr. 11 gestaan, goed voor de
gradatie. Hetzelfde overkwam
Eddy Roosnek-Leo v.d. Brom
in omgekeerde zin, ze tuimel
den van de derde naar de 11e
plaats en degradeerden met
een score van 48,95%. Hun lot
werd in de laatste ronde be
slist, een ronde waarin dit spel
voor nogal wat beroering zorg
de:
Oost gever, niemand kwetsbaar.
Eddy Roosnek zat zuid, de te
genstanders waren Anton
Maas—Chris Niemeijer (oost.
O
<?B 10 76532
O A3
8 6 5 2
H 7 6 3 M +10 9
<?AHV84
O 10 96 W0 O 8 7
AH1043 Z +VB97
A V B 8 5 4 2
9 -
O H VB542
4»
resp. west). Glunderend vertelt
Roosnek het verhaal: oost
opende 1 Ha, hij als zuid 1 Sch
('lekker langzaam opbouwen,
misschien word ik voortijdig
gedubbeld'), west 2 KI, noord
pas, oost 3 KI. Op dat moment
wacht zuid even, waarop Maas
zegt: 'Jij bent aan de beurt Ed
dy, je biedt toch nog wel een
keertje?'. En Roosnek: 'Na
tuurlijk, met 7/6 ben ik nooit
uit de bieding'. Het bieden
ging verder met zuid 3 Ru,
NEDERLAND - Het Comité Zo-
merzegels viert dit jaar zijn zes
de lustrum. En deze gebeurte
nis wordt op 19 april onder
streept door de uitgifte van
vier bijzonder fraaie zegels, die
zijn gewijd aan enkele facetten
van de Nederlandse cultuur en
geschiedenis uit de zeventien
de eeuw. De ontwerpen van de
zegels in waarden van 50 20
cent, 60 25 cent, 65 25 cent
en 70 30 cent zijn verzorgd
door Walter Nikkels uit Dor
drecht. De zegels zullen te
koop zijn tot en met 27 mei.
De zegel van 50+20 cent is ge
wijd aan Johan van Oldenbar-
nevedt (1547-1619). Afgebeeld
wordt een detail van een prent
van Jacobus Houbraken (1698-
1780) naar een schilderij van
Michiel Jansz. van Mierevelt
(1567.1641) en de lijfspreuk
"Nil scire tutissima fides"
(Niets weten is het veiligste ge
loof).
Willem Jansz. Blaeu (1571-1638)
wordt geëerd op de zegel van
60 25 cent. Deze zegel toont
een detail naar een schilderij
van Thomas de Keijser (1596-
1667 - uit een particuliere col
lectie) en een detail uit een
anonieme prent: man met
meetinstrument.
Hugo de Groot (1583-1645) wordt
op de zegel van 65 25 cent
verbeeld. Getoond wordt een
detail uit een schilderij van Jan
Anthonisz. Van Ravesteyn
(1570-1657). Het schilderij
hangt bij de Hoge Raad te Den
Haag.
Tot slot op de zegel van 70 30
cent een Rembrandt. Afge
beeld wordt een detail van een
portret van Saskia van Uylen-
burch, met wie Rembrandt
(1606-1669) in 1633 trouwde.
Rembrandt maakt dit portret
ook in dat jaar.
groepeert in het centrum);
6.40-34 14-20 7.44-40 9-14 8.50-
44 3-9 9.31-26 19-23 10.28x19 14-
x23 11.32-28 23x32 12.37x28 16-
21 13.42-37; (een vooruitziende
blik? Het open veld 42 bete
kent in ieder geval straks de
overwinning. Zal wit hier al de
komende zettenreeks in het
hoofd gehad hebben? Het lijkt
onwaarschijnlijk, maar niet on
mogelijk); 13...20-24 14.29x20
25x14 15.34-29 14-19 16.40-34
10-14 17.35-30 5-10 18.30-25 19-
23 19.28x19 14x23; (zwart ljjkt
de slag om het centrum gesla
gen te hebben); 20.38-32?! 11-
16; (na 21-27 en 11-16 verdwij
nen er via 37-31 en 34-30 33-28
wel erg veel schijven in het
doosje en de grote ruil 22-28 is
voor Tsertok ook niet aantrek
kelijk, des te meer daar hij met
de tekstzet een schijf lijkt te
kunnen winnen); 21.32-28 23-
x32 22.37x28 21-27(?) 23.45-40
13-19?; (met dreiging, maar dat
heeft Janew ook wel gezien);
24.26-21! 17x26 25.28x17 12x21
26.29-23 18x38 27.43x32 en
voordat wit de hele slag naar 1
had kunnen uitvoeren gaf
zwart het terecht op.
door
Ton Schipperheyn
west 4 KI, noord en oost pas,
zuid 4 Sch.
West die inmiddels was vergeten
wat zuid had gezegd (of het
niet geloofde?) doubleerde en
daar bleef het bij. Het contract
werd met twee overslagen ge
maakt en dat bleek goed voor
een ...middenscore. Van de 7
keer dat het spel werd ge
speeld heette het eindcontract
driemaal 4 Sch gedoubleerd,
tweemaal 5 Sch gedoubleerd
en tweemaal 6 Ru gedou
bleerd. In alle gevallen werden
12 slagen gemaakt, hetgeen be
tekende dat de paren die 5 Sch
hadden geboden de gedeelde
nul mochten noteren. Toch
had west voor zijn doublet uit
stekende waarden: een vier-
kaart troef, twee tophonneurs
klaveren en een singleton in
partner's kleur, maart tegen
een 7/6 verdeling is als regel
weinig kruid gewassen.
Bridgekring Gouda was voor de
derde keer een voortreffelijk
gastheer van dit topevenement
en dat de combinatie Louwer-
se/de Moree/Rabobank nu al
weer heeft bijgetekend voor
volgend jaar zal de deelnemers
zeker tot vreugde stemmen.
Johan van Oldenbarneveldt, die
een conflict met prins Maurits
over de twist tussen Remon
stranten en Contraremonstran
ten met de dood moest beko
pen (hij werd op 13 mei 1619
onthoofd). Tijdens zijn leven
heeft Van Oldenbarneveldt
een grote rol gespeeld in de
economische en politieke ont
wikkeling van Holland.
Willem Blaeu kreeg in de oude
wereld grote bekendheid door
zijn globes en kaarten.
Iedereen kent het verhaal van de
ontsnapping van Hugo de
Groot in de boekenkist uit slot
Loevestein. Maar wat was en
wat gebeurde er nog meer met
hem. Hugo de Groot - interna
tionaal bekend als Grotius -
was een wonderkind. Van zijn
achtste jaar af schreef hij La
tijnse gedichten en reeds in
1598 vergezelde hij Johan van
Oldenbarneveldt op een diplo
matieke missie naar Frankrijk.
Een jaar later - 16 jaar oud -
vestigde hij zich als advocaat
in Den Haag. In 1609 publi
ceerde hij zijn beroemde ver
handeling over de vrijheid der
zeeën, Mare Li be rum. Als rech
terhand van Van Oldenbarne
veldt werd hij ook in het con
flict met prins Maurits verwik
keld. Op 29 augustus 1618 wer
den ze beiden gearresteerd.
Van Oldenbarneveldt stierf op
het schavot, Hugo de Groot
werd vijf dagen na de dood van
Van Oldenbarneveldt tot le
venslange gevangenisstraf ver
oordeeld en naar slot Loeven-
stein gedeporteerd.
Rembrandt Harmensz. Van Rijn
wordt algemeen beschouwd
als de grootste schilder van de
Nederlandse Gouden Eeuw.
Hij behoort tot die geniale ver
nieuwers die hele generaties
kunstenaars in hun ban hiel
den.
