.Bestek '81 had van zilver kunnen zijn' Nieuwe priesteropleiding in Brabant DINSDAG 8 MAART 1983 Het zat een beetje ingewikkeld, in elkaar. Officieel werd Harry Mu- lisch afgelopen zaterdagmiddag in de Amsterdamse Bijenkorf het 150.000e exemplaar van 'De Aan slag' aangeboden, maar in werkelijkheid... Enfin, leest u maar even wat Dolf Hamming van uitge verij de Bezige Bij daarover zei: „Een literair boek dat binnen vijf maanden een totale druk beleeft van honderdtachtigduizend exem plaren is een unieke gebeurtenis. Wij van de Bezige Bij zijn extra verheugd dat dit gebeurt met een auteur die al heel lang, al meer dan 30 jaar, op een uiterst sympathieke manier en met veel inzet betrokken is bij het wel en wee van zijn uitge verij. Eigenlijk is het exemplaar dat ik je zo dadelijk ga overhandigen het 100.000e exemplaar, maar in de korte voorbereidingstijd voor deze bijeenkomst zijn wij erin geslaagd zoveel meer exemplaren te verko pen dat ik je dit 100.000e exem plaar nu overhandig als het 150.000e exemplaar, met de hoop dat ik je binnen enkele weken het 250.000e exemplaar mag overhan digen. Jij en je boek verdienen het!" Dat mag je wel zeggen, ja! Ik ken Harry's royalties niet, maar ook bij een minimum van 10 procent mo gen we rustig stellen dat hij al thans de laatste vijf maanden ge makkelijk van zijn pen heeft kun nen leven. Tenslotte verkocht hij zo'n duizend exemplaren per dag de zondagen, als de joodse boek handels open zijn, meegerekend), dat is niet alleen bij de wilde spin nen maar ook bij Toon Hermans af! In de Bijenkorf staat hij op de tafel van de Top Twintig verkochte boeken al vanaf de eerste week op de eerste plaats, op één week na toen hij die plaats even moest af staan aan 'De Kroongetuige' van Maarten 't Hart. Met 'De Aanslag' heeft Harry Mulisch ook zijn per soonlijke record gebroken, dat op naam van 'Het Stenen Bruidsbed' stond. Sinds dat in 1959 verscheen zijn er 140.000 exemplaren van ver kocht. Wel een best-, maar geen snelseller. Van 'Twee vrouwen' (1975) zijn 77.000 exemplaren ver kocht, van 'Voer voor Psychologen' (1961) zijn 76.000 exemplaren ver kocht, van 'Het Zwarte Licht' (1956) en 'De Versierde Mens' (1957) allebei 75.000 exemplaren, en van zijn eerste roman, 'archibald stro halm' (1953) zijn inmiddels 55.000 exemplaren verkocht. Van zijn Top Zeven zijn er, te be ginnen dertig jaar geleden toen 'archibald strohalm' verscheen, dus 648.000 exemplaren verkocht, waar natuurlijk nog ettelijke tienduizen den exemplaren bij opgeteld moe ten worden van de enkele tientallen overige publikaties die hij nog op zijn naam heeft staan (zelfs van zijn bijbel, 'De Compositie van de Wereld', zijn toch nog altijd 3000 exemplaren verkocht). Het 150.000e exemplaar was spe ciaal gebonden en goud op snee, waardoor het zich te midden van al zijn andere boeken wel als een 'dis placed novel' moet voelen. Ik vind dat de Bezige Bij nu voor zijn goeie fatsoen wel genoodzaakt is voor de ze zo trouwe en lucratieve auteur van al diens boeken één gebonden exemplaar in goud op snee te laten maken. Het was overigens opmer kelijk hoeveel gebonden exempla ren zaterdagmiddag gekocht wer den. Van de 150.000 verkochte ex emplaren waren er zo'n 6000 ge bonden, 1 op 25 dus, maar als Mu lisch er zijn handtekening in zet is men blijkbaar gaarne bereid wat meer te betalen voor een deftig ge bonden boek. Ik heb enkele kopers van de gebonden editie gevraagd waarom zij daarvoor hadden geko zen? „Als je zo'n boek twee keer leest", zei een echtpaar, „ligt een in genaaid exemplaar zo uit elkaar". „Omdat het maar een tientje duur der is", zei een jongeman, en een meisje zei: „Het is een cadeautje voor mijn oma". Uiteraard hebben we ook nog even het probleem met Heintje doorgeno men, die voor de Zuidafrikaanse troepen gaat zingen. We waren het er over eens dat Geert Lubberhui zen, de good old-directeur van de Bezige Bij die het bij Sonja voor Heintje had opgenomen (als je wilt dat alle Zuidafrikanen even vrij zijn, dan moet je Heintje ook de vrijheid gunnen te zingen waar hij wil, - zo ongeveer), niet al te over tuigend was overgekomen. Maar dat had hij alleen maar uit vriend schap voor Heintje gedaan, wist Harry wel zeker. Hij was zelf een paar jaar geleden nog naar het we- reldjeugdfestival gegaan in Bulga rije, - mag dat dan wel, heb ik hem gevraagd? Hij vond dat dat geen symmetrische gevallen waren. Over een links regime kun je nog illusies koesteren, over een rechts regime niet. Heintje kan straks niet met goed fatsoen terugkomen uit Zuid-Afrika en zeggen dat het hem toch niet was meegevallen. Wij wis ten dat immers al, en hadden daar om ook gezegd dat hij daar niet moest gaan zingen. Gedesillusio neerd terugkomen uit Zuid-Afrika - dat is een gotspe. Gedesillusio neerd terugkomen uit een Oostblok land - dat is al zoveel mensen van goeden wil overkomen, dan is je reis erheen tenminste nog de moeite waard geweest! Ik geef ons gesprek maar even in eigen woorden weer. Ikzelf vind de Sowjet-Unie en Zuid-Afrika zo niet symmetrisch dan toch complemen tair, maar ik ben het wel met Har ry Mulisch eens dat Heintje niet naar Zuid-Afrika had moeten gaan. Laten ze daar eerst zelf maar eens een toontje lager gaan zingen. Met een zichtbaar vraagte ken over de identiteit van de bezoeker op het gezicht komt mr. Chris van Veen (60) de wacht kamer binnen, waar het hoofd Public Relations mij even heeft gepar keerd. De VNO-voorzit- ter is die middag met zijn gedachten kennelijk nog helemaal bij de speech die hij premier Ruud Lubbers enkele ogenblikken eerder voor de Amerikaanse Kamer van Koophandel heeft horen afsteken. Hij begint dan ook - nadat ik hem aan onze afspraak herinner - ongevraagd commentaar op Lubbers' redevoering te geven, toegespitst op diens stekelige opmerking dat werkgevers niet onverschillig kunnen blij ven bij de toenemende jeugd werkloosheid. Legt omstandig uit dat het VNO zich aan dat probleem wel de gelijk iets gelegen laat liggen en verwijst in dat kader naar het voorstel, dat deze werkge versorganisatie onlangs bin nen de Raad van Centrale On dernemersorganisaties aan de orde heeft gesteld. „Een onorthodox plan", noemt Van Veen het: ditmaal nu eens niet ontsproten aan een lang durige brainstorm in een brede en dus trage studiecommissie, maar min of meer pats-boem gelanceerd, na de haalbaarheid ervan even snel afgetast te heb ben in een stuk of twintig grote ondernemingen. Kort en goed komt het plan er op neer dat bedrijven op basis van cao-afspraken jongeren voor taan alleen nog banen van 32 uur per week zouden kunnen aanbieden (tachtig procent van de normale arbeidstijd), zodat er voor elke vier vacatures vijf mensen in dienst kunnen wor den genomen. Uiteraard en vanzelfsprekend te gen een navenante honorering, dus met inlevering van evenre dig loon. Dat houdt, in theorie, de kosten gelijk, maar - zegt Van Veen - „in een tijd dat bij veel bedrijven de deurwaarder op de stoep staat is het een ge waagd plan, want het legt een zware druk op de organisatie van een bedrijf. Men kan ons dus, dacht ik, niet verwijten dat wij de uitdaging uit de weg gaan". Minister De Koning van sociale zaken heeft werkgevers en werknemers in feite de wacht aangezegd door met dwang maatregelen te dreigen als jul lie het niet snel eens worden over de omzetting van de opge schorte prijscompensatie in korter werken, dat wil zeggen in ruimte voor nieuwe banen. Mr. Christiaan van Veen (geboren op 19 december 1922 in Barneveld, opge groeid op Goeree-Overflakkee) werd januari 1974 voorzitter van het VSO. Hij vervult die functie nu dus bijna tien jaar. Voordat Van Veen het Ver bond van Nederlandse Ondernemingen ging leiden, was hij van 1967 tot 1971 staatssecretaris van binnenlandse zaken onder de toenmalige minis ter Beerninki en daarna, in het kabinet-Biesheuvel, minister van onder wijs. Hij begon na de bevrijding met zijn rechtenstudie, deed in 1959 doctoraat examen en werd een jaar later gemeentesecretaris in Hoogeveen. In 1964 volgde zijn benoeming in dezelfde functie in Groningen, waar - zoals bij in een door hem zelfgeschreven levensloop zegt - minister Beernink hem in 1967 vandaan haaide om staatssecretaris te worden. Als VNO-voorzitter is Van Veen tevens vice-voorzitter van de Sociaal-Economische Raad en lid van de Stichting van de Arbeid, waarvan hij bet voorzitterschap deelt met Wim Kok (bij toerbeurt). Egbert Zijlema sprak met Van Veen, waarbij de aantekening dat bet plaats vond voordat de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ont wikkeling (OESO) haar rapport over de economie van Nederland publi ceerde. Mr. Chris van Veen (60) Van Veen: „De minister heeft na tuurlijk het recht zich zorgen te maken over de voortgang van het gesprek tussen werk gevers en werknemers. Ik be grijp die zorg ook wel. Dat recht van de minister tast ik niet aan. Mijn kritiek richt zich op twee punten. Het eerste is: de minister moet goed besef fen dat er vrije onderhandelin gen aan de gang zijn op decen traal niveau: dat wil zeggen in de bedrijfstakken en de bedrij ven, aan de loononderhande lingstafel. Die onderhandelin gen staan nog aan het begin. Dan is grote terughoudend heid geboden, ook en juist voor een minister. We hebben afgesproken dat we in het vooijaar een tussenbalans zul len opmaken. Het is beslist niet goed voor het onderhan delingsklimaat dat de minister nu al dreigend het vingertje omhoog steekt". „Bovendien - en dat is mijn twee de punt van kritiek - wekt De Koning met zijn verhaal de suggestie dat de prijscompen satie in de toekomst gebruikt zou moeten worden om ar beidstijdverkorting te verwe zenlijken. Dan maakt hij twee denkfouten. Ten eerste: die loonruimte is er in feite nu al niet meer; bij veel bedrijven staat de deurwaarder op de stoep. De tweede denkfout is dat het omzetten van loon in korter werken per saldo niets oplevert aan rendementsher stel, nulkommanul. En het is juist dat rendementsherstel, dat nodig is voor nieuwe ar beidsplaatsen. Als je dan bo vendien, los van de feitelijke onmogelijkheid, zo'n ruil in het hele land wil afdwingen dan doet mij dat aan een natio nale arbeidsplaatsenovereen komst denken. Dat zou een ri gide nationale ruilhandel wor den, met als gevolg een nog verdere verstarring van de ar beidsmarkt. Ik neem dan ook aan dat minister De Koning dat ook niet wil!" - Maar de geest van het verleden jaar in de Stichting van de Ar beid bereikte Centraal Ak koord dan? Van Veen: „In de Stichting zijn wij, zijn de sociale partners, het eens geworden over decen trale onderhandelingen, die moeten leiden tot rendements herstel en daardoor, op de wat langere termijn, werkgelegen- heidsherstel met daarnaast herverdeling van werk". - In die volgorde? Van Veen: „Wat mij betreft. Waar het om gaat is: verlaging van de werkgeverslasten door loonkostenmatiging, wat je kunt bereiken met inleveren van loon en door bezuinigigen in de collectieve sector, inclu sief de sociale sector. Feit is dat - even los gezien van de au tomatische prijscompensatie - de loonsom in de bedrijven de laatste jaren nauwelijks geste gen is. De loonsom-mutatie be vindt zich al in de buurt van nul, wat betekent dat de prijs compensatie op de tocht is ko men te staan. Die mag je niet meer als vanzelfsprekend be schouwen". „Lagere loonkosten voor rende mentsherstel plaatst de vakbe weging voor een keus: of be zuinigingen in de sociale sec tor, of beperking van de lonen. Dat heb ik ook tegen Wim Kok gezegd, want daar ligt zijn keu zemogelijkheid; de beperking van de lonen of van de werk geverslasten, dus beperking van de uitkeringen. Ik heb hem dat nadrukkelijk voorge houden. Hem gevraagd die keuze in het kader van het Stichtingsakkoord te maken". - Hoe zit dat nu met die twee komma-nul-zes per 1 januari, die de minister kennelijk wil afruilen tegen werktijdverkor ting. Dat was toch de bedoe ling? Van Veen: „Dat is nu juist het misverstand. Die opgeschorte prijscompensatie van 2,06 pro cent per 1 januari is in feite al vastliggende loonruimte. Daar over kunnen werkgevers en werknemers in vrijheid onder handelen om dat geld in te le veren voor herverdeling van werk. Als zal blijken dat het kan, bijvoorbeeld dat de helft ervan in de bedrijven blijft, dan is dat mooi. Als het niet lukt... het is al bekend, dat de bouw het niet doet, dat de voe dingsbonden het niet doen, dat de Shell gewoon uitbetaalt... dan is dat jammer! Maar het is niet iets om dramatisch over te doen. Op dat punt is het drei gement van minister De Ko ning volkomen misplaatst, al begrijp ik - nogmaals - zijn be zorgdheid". - Rendementsherstel en op lange re termijn werkgelegenheids- herstel Hoe lang zal dat du- Van Veen: „Het gaat primair na tuurlijk om het herstel van de rendementen, waardoor onder nemers gaan investeren als de markt weer aantrekt Ik denk dat het daarna zeker nog een jaar of vijf duurt, voordat je van zo'n ontwikkeling de ar beidsmarkteffecten ziet. Ik zie op dit moment wel enkele ver heugende ontwikkelingen. In Amerika wordt er al iets van herstel zichtbaar. We moeten echter niet vergeten dat alles daar veel sneller gaat. Onder nemers wachten hier bijvoor beeld veel langer met het weer aannemen van personeel, om dat ze op zeker spelen. Een eenmaal aangenomen werkne mer raak je nu eenmaal niet ge makkelijk weer kwijt, als het onverhoopt toch weer slechter Raat". Is dat leid? Van Veen: „Ik constateer het verschil. We hebben hier de laatste tien tot vijftien jaar een verregaande rechtsbescher ming van de werknemers op gebouwd. De hoogste prioriteit wordt hier altijd gegeven aan de werkgelegenheid, kijk maar naar de afslankingsoperaties van bedrijven in nóód. Ik denk dat je daar best wat versnelling in mag aanbrengen, dat je de moed moet hebben niet meer te praten over een sociaal-eco nomisch beleid, maar over een economiseh-sociaal beleid". Loonmatiging is een van de in strumenten van het herstelbe leid. Het betekent echter onver mijdelijk dat de koopkracht daalt, dat mensen minder te besteden hebben. Bepaald geen aanmoediging voor de onder nemers om te investeren, wanf globaal zullen ze de helft rein hun produkten op de thuis markt moeten afzetten. Van Veen: „Het eeuwige dilem ma. Als je te fors bezuinigt op lonen en uitkeringen zet je in derdaad een deflatoire bewe ging in gang met negatieve be- stedingsimpulsen. Toch denk ik dat je in Nederland, waar de overheid een onevenredig be slag legt op het nationaal inko men, spijkerhard dne dingen moet zeggen. Ten eerste: het fi nancieringstekort van de over heid moet terug. Dat werkt ten dele negatief omdat de beste dingen er onder zullen lijden; tegelijkertijd zul je een ver schuiving in de bestedingen te zien krijgen van de niet-actie- ven naar de actieven. Ten tweede: de lastendruk voor zo wel werknemers als werkge vers moet omlaag En ten der de: de hoogste prioriteit moet worden gegeven aan winsther stel. als voorwaarde voor later werkgelegenheidsherstel. Die dne zaken moeten parallel lo pen in een zo harmonieus mo gelijk patroon". "Ondanks het feit dat de beste dingen onder druk zijn komen te staan, zal de vakbeweging... en ik zal daar met grote klem op blijven aandringen... zal de vakbeweging mee moeten werken aan het proces van loonmatiging. Het gaat met aan de rekening door te schui ven naar de werkgevers. Ik doe een dringend beroep op de vakcentrales zich van hun ver antwoordelijkheid bewust te zijn, in het belang van het be houd van zoveel mogelijk werk. Komt die verdere mati ging er niet, dan is het onver mijdelijke alternatief dat er fors in de sociale sector omge bogen moet worden, waarvoor het kabinet al een noodscena rio heeft klaarliggen. Maar ik hoop dat het met zover komt. dat het kabinet naar dat mid del moet grijpen". - In uw verhaal klinkt voortdu rend door dat er in feite meer ruimte, meer lucht, voor het be drijfsleven moet komen. Dere gulering is een vorm van meer lucht. Sommigen vinden dat je daarvoor D-zones moet oprich ten. Bent u het daarmee eens? Van Veen: „Deregulering zal dan ook een van de belangrijkste items worden. In de zin van een betere stroomlijning van de procedures en het inperken van beroepsmogelijkheden, waarmee ik overigens niet be doel dat je er dus maar een smeertroep van moet maken. Overbodige wetgeving moet aan de kant en, voorzover nog in behandeling (ik denk aan de wet op de privacy), niet wor den aangenomen of ingetrok ken. Je moet met de grove kam door de randvoorwaarden heen. We kunnen best met minder toe Maar we moeten het in dit kleine kikkerlandje met te gek maken, het land niet opsplitsen in D-zones en gebieden waar de verstarring gewoon blijft doorwerken. Als je het begrip D-zones per se wilt hanteren, maak dan van heel Nederland een D-zone. We moeten weer toe naar de situa tie, dat Nederland behoort tot de kleinste van de grote naties en niet - zoals het nu is - de grootste van de kleintjes". - Onlangs heeft Jan Pen, Gro nings hoogleraar ran socialis tische huize, gepleit voor af schaffing van de vennoot schapsbelasting. Spreekt u dat Van Veen: „Interessant om te ho ren, maar nogmaals, het is ont zettend gemakkelijk om nu met dingen te komen die tien jaar geleden hadden moeten gebeuren. Dat geldt niet alleen voor Pen. Ik denk wel eens, als ik mensen druk bezig hoor. had je vroeger wat meer uitge sloofd. Als Lubbers zich inder tijd als fractieleider (van het CDA - red.) net zo het vuur uit de slofTen had gelopen voor de verwezenlijking van Bestek '81 als hij nu doet voor het regeer akkoord, dan hadden we - daar ben ik van overtuigd - een fraai zilveren bestek gekregen, dan hadden we nu met in zulke grote problemen gezeten Dat hele plan. er is door politiek opportunisme niets van te rechtgekomen. Terwijl de eigenlijke campagne grotendeels nog moet beginnen, is nu al waarschijnlijk dat de priesteropleiding voor kandida ten op latere leeftijd zal starten met tien tot vijftien serieuze kan didaten. De opleiding vindt plaats in het Centrum Boven donk in het Brabantse Hoeven. Het aantal deelnemers zal afhan gen van de resultaten van voor bereidende bijeenkomsten die aan de opleiding voorafgaan. De kandidaten zijn afkomstig uit heel Nederland. De meesten zijn tussen de 24 en 30 jaar oud, maar er zijn ook enkele kandidaten in de 40 en even boven de 50 jaar. Onder hen bevinden zich nogal wat broeder-religieuzen, met on derwijsbevoegdheid, anderen zijn werkzaam in de sociale dienstverlening, in de economie, de techniek, financiën en bank wezen. Sommigen van hen volg den reeds het late-roepingen-se- minarie in Antwerpen of hédden zich daarvoor aangemeld, maar zijn door dit instituut naar Bo vendonk verwezen. Om de aandacht op de priesterop leiding te vestigen is een brochu re gestuurd naar alle pastores in het bisdom Breda, vergezeld van een brief van bisschop H. Ernst. Deze brochure zal in een oplage van 3000 ook in de andere bis dommen, met uitzondering van het bisdom Roermond, worden verspreid, eveneens vergezeld van een brief van de respectieve lijke bisschoppen. Bisschop Gij- sen van Roermond houdt vast aan zijn eigen seminarie Rolduc als enige opleiding voor priester kandidaten van zijn bisdom. Aan de eigenlijke opleiding gaat een aantal voorbereidende bij eenkomsten vooraf met het oog op de definitieve toelating van de kandidaten. Deze bijeenkomsten duren telkens een dag en begin nen op zaterdag 26 maart. Met het onderrichtprogramma zal in het weekeinde van 21-23 oktober worden begonnen. Voor het na jaar van 1983 zijn vier van derge lijke weekends gepland. De kan didaten worden dan vrijdags in de vooravond verwacht, terwijl het weekend zondags om 16.30 uur wordt afgesloten. In januari 1984 start een nieuwe serie voor bereidende bijeenkomsten voor nieuwe kandidaten, die in okto ber van dat jaar met de opleiding willen beginnen. De opleiding zal zes jaar duren. Ge durende de eerste vier jaar blij ven de deelnemers hun beroeps arbeid verrichten. In het eerste studiejaar gaat de aandacht aller eerst uit naar de bijbel en wordt ruim tijd uitgetrokken voor een kritische bezinning op culturele en politieke aspecten van onze samenleving. In de derde plaats zal een begin worden gemaakt met een kerk-theologie die ont wikkeld zal worden in nauwe re latie met de eerste twee aan dachtsvelden. Bijbel en theolo gie blijven overigens gedurende de eerste vier jaar de twee be langrijkste vakken. De laatste twee vakken zijn vooral bestemd voor specifiek pasto- raal-theologisch onderricht en van pastorale training. In die tijd vindt de overgang plaats naar volledige pastorale arbeid. Vol gens afspraak tussen de bis schoppen zullen kandidaten uit de diverse bisdommen in princi pe voor die bisdommen bestemd zijn, tenzij zij persoonlijk anders kiezen. Directeur van de nieuwe opleiding is dr. A. F. Vermeulen. Het voor lopige bestuur bestaat uit: bis schop Ernst (voorzitter), vicaris- generaal A. Theeuwes (vice-voor zitter), dr. G. Vermeire, secretaris van het bisdom Breda (secreta ris) en G. Maas, econoom van het bisdom Breda (penningmeester). Aangezien de opleiding in het bisdom Breda wordt opgezet in samenwerking met de bisdom men Haarlem en Utrecht bestaat de Raad van Advies uit dr. A. J. Vermeulen, vicaris-generaal van de aartsbisschop van Utrecht, dr. H. Kuipers, vicaris-generaal van de bisschop van Haarlem, en de directeur dr. A. F. Vermeulen. Dr. Vermeulen is de vroegere di recteur van het opleidingscen trum voor pastorale werkers Maartenshof in Breda en tot 1 april nog studiesecretaris van het Rooms-Katholiek Kerkgenoot schap in Utrecht Op bisschop Gijsen na hebben ook de bis schoppen van Rotterdam, Den Bosch en Groningen de oplei ding erkend en zullen zy in de kosten van de voor hen bestem de priesterkandidaten bijdragen. Conferentie De conferentie van Europese Ker ken KEK) zal haar volgende stu diebijeenkomst houden van 26 tot 31 mei in Moskou. Het congres thema zal zijn: "dynamiek van de hoop vertrouwen, ontwape ning, vrede". Behandeld worden de gronden voor angst en wantrouwen, die voedsel geven aan de dynamiek ran de bewapening. Samen met polemologen zal worden gezocht naar concrete middelen die kun nen bewerken dat ontwapening en internationale i>eiligheid wor den bereikt. Tot de KEK behoren 125 geloofsge meenschappen uit 28 landen. Ne derlandse leden zijn onder meer de hervormde kerk, de geref. ker ken in Nederland, de evange- lisch-lutherse kerk, de algemene doopsgezinde sociëteit, de remon strantse broederschap en de oud- katholieke kerk behoort hier niet toe. Beroepen Nederlandse hervormde kerk: beroepen te Mastenbroek (toe zegging): B. J. van der Kamp, kandidaat te Driebergen; beroe pen te Winterswgk (toezegging): E. van Donselaar, voorganger van de Vereniging van Vrijzinnig Hervormden te Kampen; be dankt voor Gouda: W. van Gorsel te Wgk bij Heusden; bedankt voor Heerde: J. T. W Quak te Vianen; bedankt voor Ibolan .1 Veldhuijzen te Wgngaarden. be dankt voor Groot-Ammers: M Goudriaan te Ouderkerk aan de IJssel. Gereformeerde kerken: beroepen te Zand voort (parttime) dr. M E. Brinkman, kandidaat te Amster dam die dit beroep heeft aange nomen; aangenomen naar Hol- werd: J. Sap te Bunnik; bedankt voor Krimpen aan de IJssel: drs. J. C. Eikelboom te Haamstede; beroepbaarstelling dr. M. E Brinkman. Vnjheidslaan 66. 1078 PN Amsterdam Gereformeerde kerken vrijge maakt: beroepen te Zwgn- drecht H de Vnes te Hattem. aangenomen naar Lutten drs J F de Haan. kandidaat te Leiden die bedankte voor Alphen aan de Rijn, Den Ham. Gramsbergen, 's G ra ven ha ge- Zuid - Loosd u nen Heerenveen en Zuidwoldc. be dankt voor Onok^M Wm t I Boersma te Apeldoorn, bedankt voor Groningen-Noord A. den Broeder te Bergenthcim Gereformeerde gemeenten: beroe pen te Scheveningen: R. Katten burg to lx-1 y1 '..<1 b<T.i. pi te Uddel: W. Hagc te Kruimngcn; beroepen te Almelo-Wierden en te Zwijndrccht D Bakkl Bi If te Lisse; beroepen te Haarlem M Burggraaf, kandidaat te Rot terdam. beroepen te Norwich (Canada): M. Mondna te Waar denburg. die bedankte voor SL Annaland. bedankt voor Dor drecht: J. J. van Eckeveld te Zeist.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1983 | | pagina 13