Bouwstop op ziekenhuizen
Deskundigheid (in
de politiek) zegt
ook niet alles
Wilton Feijenoord niet
in handen van Taiwan
■C
Lubbers tegen deelname
van CDA aan vredesmars
Wet aftrek groot
onderhoud huizen
naar Tweede Kamer
"Cees wilde
praten met
vorstin over
de economie'
Crediteuren
melden zich
Zelfstandigen
aftrek blijft
ZATERDAG 5 MAART 1983
DEN HAAG (GPD/ANP) - Pre
mier Lubbers is ertegen dat het
CDA gaat deelnemen aan de or
ganisatie van de grote vredesde
monstratie, die op 29 oktober in
Den Haag zal worden gehouden.
Volgens Lubbers is hierbij de ge
loofwaardigheid van het CDA in
het geding.
Lubbers zei gisteren op zijn weke
lijkse persconferentie dat de de
monstratie een sympathiek doel
dient. „Het is goed dat mensen
uiting geven aan hun zorg. Maar
dat moet wel blijven binnen de
grenzen van de geloofwaardig
heid".
De premier wees erop dat het CDA
in zijn programma de nadruk
legt op onderhandelingen over
het terugdringen van de kernbe-
Binnenland
PAGINA 7
wapening. De uitkomst van die
onderhandelingen moet een be
langrijke rol spelen bij het be
sluit wat Nederland gaat doen,
meende hij.
„Als straks in een demonstratie de
volstrekte atoompacifist loopt
naast iemand die de uitgangs
punten van het CDA onder
schrijft, dan is dat op zich wel
licht niet onmogelijk. Maar de
betrokkenen moeten zich dan
wel afvragen of zij onder één dak
thuishoren en of dat nog wel ge
loofwaardig is".
Lubbers constateerde dat zowel
CDA-partijvoorzitter Piet Buk
man als de secretaris van het
IKV. Mient-Jan Faber. hebben
gezegd dat de ander in zijn rich
ting is opgeschoven. „Als de inkt
nog niet droog is en er zijn nu al
verschillen van uitleg, dan lijkt
het mij beter dat zij dat eerst
maar eens goed gaan uitpraten",
aldus Lubbers.
Premier Lubbers heeft geweigerd
zich uit te spreken over de nul-
plus-optie. Dat is de .mogelijk
heid dat. in afwachting van ver
wezenlijking van de nul-optie, in
Genève een tussenvoorstel
wordt gedaan dat ten doel heelt
vooralsnog niet tot ontmanteling
van alle Russsische kernwapens
voor middellange afstand te ko
men in ruil voor het niet opstel
len van de 572 nieuwe Ameri
kaanse raketten in West-Europa.
„De regering acht het niet oppor
tuun publieke uitspraken te
doen over eventuele concrete in-
terimvoorstellen". Lubbers heeft
dit geantwoord op vragen van
het D'66 Tweede Kamerlid Eng-
wirda.
DEN HAAG (GPD/ANP) Het kabinet heeft op voor
dracht van staatssecretaris Van der Reijden (volksge
zondheid) een tijdelijke algemene bouwstop voor zieken
huizen afgekondigd. In de komende maanden zal wor
den nagegaan welke ziekenhuizen alsnog gebouwd kun
nen worden. Voor deze verleent de staatssecretaris dan
afzonderlijk toestemming.
Premier Lubbers kondigde dit gis
teravond na afloop van de minis
terraad aan. Hij zei dat de staats
secretaris op korte termijn nieu
we richtlijnen bekend zal maken
om nieuwbouw in bepaalde ge
vallen alsnog mogelijk te maken.
Het is niet uitgesloten dat in dat
geval de goedkoopste plannen
voorrang krijgen, zei Lubbers.
DIEREN - De 20-jarige Cees As-
siè uit Dieren, die woensdag
avond het Haagse paleis Huis
ten Bosch is binnengedrongen,
deed dat met de bedoeling om
met koningin Beatrix te praten
over de economische situatie
in ons land en om over de we
reldproblematiek met haar van
gedachten te wisselen.
Zijn vader Gerrit gisteren: "Cees
vindt dat de rijken wat armer
moeten worden en de armen
wat rijker. Zo simpel ligt dat".
Dat idee moet Cees van huis
uit mee hebben gekregen want
zijn bloedeigen vader verkocht
de geruchtmakende story van
zijn zoon tegen ontvangst van
een vorstelijk bedrag aan een
dagblad.
Cees Assié neemt het niet zo
nauw met het koninklijk pro
tocol. Het liefst lapt hij alle re
gels aan zijn laars. Zo heeft hij
een hekel aan rode verkeers
lichten en heeft dan ook al me
nig proces-verbaal van de Die-
rense politie gekregen omdat
hij pardoes door het rode licht
reed. Daar kennen ze hem
trouwens al langer dan van
daag want zo pleegt Cees ook
regelmatig over de spoorlijn te
kuieren.
"Mijn zoon is al maanden van
plan met onze vorstin te pra
ten. Daar heeft hij nooit een ge
heim van gemaakt. Ook wilde
hij wel eens met Lubbers in
discussie om de noden van de
armen te lenigen". De vader
van Cees is er dan ook maar
wat trots op dat zijn zoon het
zover geschopt heeft. "Hij
heeft meteen aangetoond dat
die hele beveiliging van 6,5
miljoen gulden in Huis ten
Bosch niets-voorstelt. Hij is ge
woon naar binnen gewandelt
en via de keuken in een kamer
tje gekomen waar hij op de
stoel zat te wachten op de ko
ningin. Hij zat in de salon en zij
zat in de salon ernaast te dine
ren met haar gasten. Had Cees
vanuit de keuken een andere
deur gekozen dan had hij zo
kunnen aanschuiven".
Cees heeft de mavo doorlopen en
is nu werkloos. Vader Gerrit:
"Cees was een hele goeie leer
ling en haalde de ene acht na
de andere. Super-intelligent ei
genlijk". Maar nadat zoonlief
op kamers ging wonen ging
het bergafwaarts met hem. Dat
resulteerde uiteindelijk in een
opname in een psychiatrische
inrichting in Warnsveld bij
Zutphen. Daar verbleef hij van
begin januari vorig jaar tot be
gin december.
Binnenkort wordt de Tweede
Kamer op de hoogte gesteld van
het besluit.
De bouwstop vindt plaats in het
kader van de bezuinigingen op
de begroting voor volksgezond
heid. In totaal moet hierop in de
komende jaren ruim f3 miljard
bezuinigd worden. Volgens Lub
bers heeft de maatregel alleen
betrekking op algemene zieken
huizen. Speciale instellingen en
de academische ziekenhuizen
vallen erbuiten.
De beslissing werd genomen om
dat Van der Reijden naast de
noodzaak om bezuinigingen
door te voeren ook ontdekte dat
veel bouwplannen in het verle
den al toegezegd waren. Onder
deze omstandigheden is het be
ter om teneinde scheve ogen te
vermijden alle bouwplannen het
rode licht te geven. Aan de hand
van de nieuwe criteria kan dan
weer gebouwd worden, aldus
Lubbers.
De minister-president kon niet
zeggen hoeveel de staatssecreta
ris op deze wijze bezuinigd, om
dat niet bekend is hoeveel zie
kenhuizen alsnog gebouwd mo
gen worden. Om dezelfde reden
is nog niet duidelijk hoeveel ar
beidsplaatsen in de bouw met de
maatregel gemoeid zal zijn.
"Door het opschorten van investe
ringen en het niet doorgaan van
allerlei contacten zal een op
schorting van de bouwplannen
voor ziekenhuizen miljoenen
gaan kosten".
Dat zei drs. F. A Vissers, voorzitter
van de Nationale Ziekenhuis
raad (NZR), in een eerste reactie
op de aankondiging van staatsse
cretaris Van der Reijden (volks-
zondheid) dat er een bouwstop
kom voor algemene ziekenhui-
Vissers noemde de maatregel "on
verteerbaar maar wel begrijpe
lijk".
DEN HAAG (ANP) - De
PvdA-Tweede-Kamerleden Ed
van Thijn (49) en Evelien Herf-
kens (31) zijn gisteren "ergens
in Nederlandin het huwelijk
getreden. Van Thijn, die in zijn
politieke carrière onder meer
optrad als fractie-voorzitter
voor zijn partij en fungeerde
als minister van binnenlandse
zaken, solliciteerde onlangs
naar de vrijkomende post van
burgemeester van Amsterdam.
De voltrekking van het huwe
lijk vond 'ergens' in Nederland
plaats. Het paar had zich om
publiciteit te voorkomen - in
vijf gemeenten laten i-nschrij-
ven om eerst op het laatste mo
ment daaruit een definitieve
keuze te komen. Gisteravond
vond in een Haags Kunstcen
trum een receptie plaats, waar
voor zeshonderd uitnodigingen
waren verzonden.
(Foto ANP)
DEN HAAG (GPD) - Minister Ru-
ding en staatssecretaris Koning
(financiën) hebben gisteren het
al aangekondigde wetsontwerp
aftrek groot onderhoud eigen
huis naar de Tweede Kamer ge
zonden. Het voorstel betreft een
tijdelijke verruiming van de fis
cale aftrekbaarheid van de kos
ten van het groot onderhoud. De
maatregel wordt gefinancierd
door een tijdelijke verhoging van
het huurwaardeforfait.
ROTTERDAM (ANP) - Het is niet waarschijnlijk dat Tai
wan serieus gaat overwegen om het marinegedeelte van
de Schiedamse werf Wilton Fijenoord aan te kopen. Er is
de regering in Taipeh wel alles aan gelegen dat de twee
onderzeeërs bij deze werf worden afgebouwd. Het ligt
evenmin in de lijn der verwachting dat Taiwan op korte
termijn vervolgorders bij Wilton plaatst of nieuwe aanbe
talingen doet op de twee duikboten.
om het recht van de zwaksten
VASTENAKTIE
GIRO 5850 ZEIST
Dat is de mening van de Rotter
damse advocaat en procureur
mr. W.L.M. Nouwen, die de be
langen van de Taiwanezen be
hartigt. Nouwen verwacht dat
binnen drie weken een "verken
nende" delegatie uit Taiwan naar
Rotterdam komt om over de pro
blemen die rond de afbouw van
de onderzeeërs zijn gerezen te
praten. Hij bereidt momenteel
gesprekken voor, die de delega
tie moet voeren met onder meer
Wilton Fijenoord, met de directie
van het RSV-concern en met de
bewindvoerders.
De directie van de Schiedamse
werf liet de ondernemingsraad
van het bedrijf enkele weken ge
leden weten dat Taiwan belang
stelling had voor overname van
ZUIDLAND - Ruim honderd be
drijven hebben gehoor gegeven
aan de oproep aan RSV-crediteu-
ren om de krachten te bundelen.
Deze bedrijven, onderaannemers
en leveranciers, hebben geza
menlijk een vordering van zo'n
vijftig miljoen gulden op het
RSV-concern.
Dit heeft N. Schuilenga, directeur
van Marflex in Zuidland gister
middag meegedeeld.
(een deel van) de werf. Bij die ge
legenheid sprak de directie ook
over een mogelijke extra aanbe
taling op de duikboten, over het
plaatsen van vervolgorders en
over het verstrekken van een le
ning. "Ik denk dat de wens de va-
DEN HAAG (GPD) - Het kabinet
heeft gisteren besloten de zelf
standigenaftrek in de belastin
gen blijvend weer in te voeren.
Deze aftrek, die eind 1982 werd
afgeschaft (toen ging het nog om
een tijdelijke aftrek), geldt met
terugwerkende kracht vanaf 1 ja
nuari 1983.
Doel van deze aftrek is zelfstandi
gen met een bescheiden onder
nemingswinst tegemoet te ko
men door de belastingheffing af
te stemmen op het doel van de
winst bij een zelfstandige. Dat is
reservering, investering maar
ook voor een deel consumptie
(inkomen).
De aftrek wordt verleend bij een
winst en een onzuiver inkomen
tot f 80.000. Dit jaar geldt een af
trek van f 3200 bij een winst tot
f30.000. Daarboven bedraagt de
aftrek f 2800. Voor elke f 1000 dat
de winst meer bedraagt dan
f 66.000 wordt de aftrek met f 200
verminderd.
Nouwen bevestigt dat in Taiwan
grote opwinding is ontstaan over
de opmerkingen van premier
Lubbers dat de Nederlandse re
gering eigenlijk weinig te maken
heeft met de afwikkeling van de
Taiwanese duikbootorder door
het in zware moeilikjheden ver
kerende RSV-concern. Hij wijst
erop dat Taiwan inmiddels op de
order van ruim een miljard gul
den ongeveer 370 miljoen gulden
heeft aanbetaald. Dat is volgens
hem een ongebruikelijk hoog be
drag, als wordt bedacht dat nog
geen tien procent van het werk is
uitgevoerd.
"In Taiwan is men er bij het plaat
sen van de opdracht vanuit ge
gaan dat RSV een betrouwbare
partner was, vanwege het enor
me overheidsbelang in dit be
drijf', aldus Nouwen. Volgens de
Rotterdamse advocaat begint
men zich in Taipeh pas nu te rea
liseren dat de levering van de
duikboten in ernstig gevaar
dreigt te komen als gevolg van
het RSV-debacle. Dat geldt ook
voor de 370 miljoen gulden, die
Taiwan op de schepen heeft aan
betaald.
De Rotterdamse advocaat vreest
dat de handelsbetrekkingen tus
sen Taiwan en Nederland onder
druk zullen komen te staan als
de problemen rond de duikboten
niet worden opgelost. Dat kan
gevolgen hebben voor een serie
opdrachten die Taiwan in de na
bije toekomst in ons land wil
plaatsen. Nouwen spreekt over
orders ter waarde van 170 mil
joen gulden, die een omvangrij
ke handelsdelegatie in arpil zou
willen aankondigen.
De maatregel met betrekking tot
het groot onderhoud geldt met
terugwerkende kracht vanaf 1 ja
nuari van dit jaar. De verhoging
van het huurwaardeforfait gaat
echter pas op 1 april in. Beide re
gels vervallen weer op 1 januari
1986. Belangrijk voor de nieuwe
regeling is dat de opdracht pas
na 1 januari van dit jaar werd ver
strekt, en dat deze voor 1986
wordt uitgevoerd. De betaling
mag wel in meer termijn gebeu-
Ondanks heftige kritiek van de
kant van de VVD hebben de be
windslieden besloten het schil
derwerk niet aftrekbaar te ma
ken. Naast het groot onderhoud
zijn wel de kosten van thermi
sche isolatie, die gemaakt wor
den in samenhang met het groot
onderhoud, aftrekbaar. De be
doeling van de maatregel is te
komen tot een verbetering van
de werkgelegenheid in de onder-
houdssector van de bouwnijver
heid.
De verhoging van het huurwaarde-
forfait (dat is het bedrag dat
huiseigenaren bij hun inkomen
voor de belastingheffing moeten
optellen) moet jaarlijks f 85 mil
joen opleveren. De aftrekbaar
heid van het onderhoud kost de
schatkist naar schatting echter
f 150 miljoen, maar de bewinds
lieden vinden dit aanvaardbaar
omdat zij de impuls op de bouw
sector erg belangrijk achten.
Rechtbank wijst
eisen Eindhovens
Dagblad van hand
DEN BOSCH - Vice-president F.
Hengst van de Bossche recht
bank heeft het merendeel van de
eisen van het Eindhovense Dag
blad in het kort geding tegen het
Eindhovens Nieuwsblad afgewe
zen. Het nieuwsblad mag alleen
bij het werven van adverteerders,
de naam Eindhovens Dagblad
niet meer gebruiken.
Dat is gisteren duidelijk geworden
na een vervroegde - telefonische
uitspraak van de vice-presi
dent. De andere eisen van het
Eindhovense Dagblad zijn waar
schijnlijk afgewezen, zo lieten
woordvoerders van beide partij
en weten.
Het Eindhovens Nieuwsblad, dat
vanaf 21 maart dagelijks huis aan
huis gratis verspreid wordt in
Eindhoven en omgeving, had in
een folder aan potentiele adver
teerders zijn advertentietarieven
vergeleken met die van het Eind
hovens Dagblad. Daarbij was ge
steld dat het Eindhovens
Nieuwsblad rekening houdend
met de oplage aanmerkelijk
goedkoper was.
Veel kamerleden praten wel,
maar ze weten nauwelijks écht
waarover. Zo kan, vrij vertaald,
de conclusie worden samenge
vat van een onderzoek van de
Vrije Universiteit in Amster
dam naar de deskundigheid
van onze parlementariërs.
Het onderzoek spitste zich toe op
de Tweede-Kamerleden die in
de vorige kabinetsperiode de
commissie voor economische
zaken vormden. Van de 25 vas
te en plaatsvervangende leden
bleek slechts een handvol van
de economische hoed en rand
te weten. De grote rest was
leek.
De kamerleden beamen in het
onderzoek zelf dat zij over het
algemeen weinig inzicht heb
ben in het reilen en zeilen van
het bedrijfsleven. Toch zijn zij
het die mede-beslissen over
steunverlening of lastenver
zwaring voor het bedrijfsleven,
waarmee miljarden guldens en
de werkgelegenheid voor tien
duizenden gemoeid zijn.
Electorale overwegingen spelen
volgens het onderzoek een gro
tere rol dan kennis van zaken,
dat geven de kamerleden ook
zelf toe. Maar gelukkig wordt
bij de politici wel degelijk een
positieve houding tegenover
het bedrijfsleven geconsta-
t teerd. Dat is dan meegenomen.
De suggestie die hiervan kan uit
gaan is dat politici maar wat
aanrommelen. Met wat goeie
wil en niet gehinderd door een
teveel aan kennis, beslissen zij
over de toekomst van bedrij
ven en mensen.
Onder druk
Die kritiek is niet nieuw. Opmer
kingen als „ze doen maar raak
in Den Haag, van ons trekken
ze zich toch niks aan", zijn
even oud als onze parlementai
re democratie. En in een tijd
waarin hard wordt bezuinigd
en veel mensen een veer moe
ten laten, staat de parlementai
re democratie extra onder
druk.
Veel gewone kiezers voelen zich
niet vertegenwoordigd door
die 150 mannen en vrouwen in
de Tweede Kamer. Maar met
het idee dat die er bovendien
geen flauw benul van zouden
hebben waarmee zij bezig zijn,
wordt die democratie ook geen
dienst bewezen.
Vooral vanuit het bedrijfsleven
komt al jaren de klacht dat het
parlement te weinig oog heeft
voor zijn echte noden. Nu kan
het parlement aandacht voor
het bedrijfsleven niet worden
ontzegd: er gaat vrijwel geen
week voorbij dat niet in com
missies of plenair gedebat
teerd wordt over weer een in
financiële moeilijkheden ver
kerend bedrijf
door
Hans de Bruijn
Dat gebeurt zeker niet altijd op
een evenwichtige manier. De
aard van een onderneming,
een noodkreet van het perso
neel, het optreden van vakbon
den en de berichtgeving in de
media kunnen de aandacht die
het parlement schenkt aan een
bedreigde onderneming sterk
beinvloeden.
Politiek denken
Een - gekozen - politicus zal daar
bij geneigd zijn meer politiek
dan economisch te denken. Hij
(of zij) probeert tegenover de
regering - die het geld beschik
baar moet stellen - het leven
van zo'n bedrijf te rekken, de
belangen van de werknemers
en een stad of regio te verdedi
gen.
Geen politicus wil graag zijn
naam verbonden zien aan het
sluiten van een bedrijf Het ge
volg daarvan is dat politici ook
wel eens hun doel voorbij
schieten. Dat subsidies wor
den verstrekt aan nauwelijks
levensvatbare ondernemingen.
Het nieuwe WD-kamerlid B
van der Kooij schreef in een
onlangs verschenen boekje dat
politici vaak eerder subsidies
geven „om een oud, slecht
wasbordenbedrijf overeind te
houden, dan geld steken in
vernieuwende industrieën".
Maar daar is allerminst mee ge
zegd dat zo'n politicus anders
zou handelen wanneer hij wèl
economisch geschoold of des
kundig zou zijn Een bedrijfse
conoom zal in cyfers denkend
op een moment een rode
streep door een bedrijf willen
halen. Een politicus heeft met
meer te maken.
Voor hem gelden niet alleen de
kille economische cijfers. Hij
heeft ook te maken met een po
litieke afweging, met een ach
terban, met het vinden van
compromissen met andere po
litieke partijen, allemaal pun
ten die het „zaken doen" in de
politiek zo ingewikkeld ma
ken.
RSV
Een voorbeeld daarvan zijn de
gebeurtenissen rond RSV. De
twee miljard gulden die de
overheid (regering én parle
ment) in dat noodlijdende con
cern heeft gestort, hadden na
tuurlijk ook anders besteed
kunnen worden.
Met twee miljard gulden hadden
diverse vernieuwende onder
nemingen opgericht kunnen
worden. Industriële vernieu
wing is inderdaad lang een
stiefkind van de politiek ge
weest, met vooral D'66 als een
roepende in de woestijn.
Maar is daarmee het geld voor
bedrijven als RSV op voor
hand weggegooid? Het heeft
ook duizenden mensen langer
aan het werk gehouden. En
hoeveel echte deskundigen
wisten jaren geleden te voor
spellen hoe het met RSV zou
lopen?
RSV is ten onder gegaan aan fa
lend management. Zoals dat al
eerder is gebeurd met bedrij
ven als Okto en Ogem. Duizen
den mensen zijn door dit soort
faillisementen op straat geko
men en belasten nu via hun
uitkering de staatskas.
De resultaten van het econo
misch beleid hebben daarom
lang niet alles te maken met de
deskundigheid of ondeskun
digheid van politici. Tal van
factoren spelen een rol en pas
achteraf valt te constateren
waar de schoen gewrongen
heeft.
Het is gemakkelijk om achteraf
onjuist gebleken besluitvor
ming op de rekening van het
parlement te schuiven. Des
kundigheid is immers geen en
kele garantie voor een beter
functionerende maatschappij
Zo zal niemand de stelling aan
durven dat alleen militairen tot
zinvol oordelen over de kern
bewapening in staat zijn of al
leen omroepmedewerkers zich
een visie op het mediabeleid
zouden mogen aanmatigen.
Belangen
Deskundigheid heeft immers
ook zijn nadelen. Het leidt
gauw tot het verdedigen van
beperkte (groeps)belangen. In
de Tweede Kamer is bijvoor
beeld lang sprake geweest van
een „groen front", de uit de
land bouw( organisaties) af
komstige parlementariërs, die
met veel kennis van zaken op
de bres stonden voor het boe
renbedrijf.
Een eenzijdigheid die in strijd is
met het wezen van de politiek:
het afwegen van de belangen
van vele groepen uit de samen
leving. Een cent voor de een
kan niet meer aan de ander
worden uitgegeven.
Dat in die samenhang nog wei
nig inzicht bestaat, zal zeker
waar zijn. Tot nog toe is nau
welijks onderzocht waarom
bepaalde dingen gebeurd zijn
zoals zij zijn gebeurd. Geluk
kig lijkt de Tweede Kamer nu
voor het eerst een poging te
gaan doen om daar achter te
komen, nu zich een meerder
heid aftekent voor het instellen
van een parlementaire enquête
naar ,,de zaak RSV".
Na veel aarzelingen van de kant
van vooral CDA en VVD, grijpt
de Kamer nu de kans om meer
te weten te komen over de ma
nier waarop politiek en be
drijfsleven met elkaar omgaan.
Wat g<-t.i.i'.'i httfl i Imam
vooral het politieke toezicht op
hoe de echte deskundigen met
de miljarden aan belastinggeld
zijn omgesprongen.
Ook dat onderzoek levert de poli
tici zelf geen specifieke econo
mische deskundigheid op.
Maar het kan wel het zicht op
de relatie tussen bedrijfsleven
en overheid, èn op hun eigen
functioneren
6 t/m 10 maart 1983
dagelijks van 9-18 uur
zondag 6/3 van 10-18 uur
Beatrixgebouw, Jaarbeurs, Utrecht
