c
y
Udo Lindenberg stemt tot nadenken
Tweeslachtige elpee van J.P. Den Tex
Kryptogram
Schaken
mtm n
Bridge
Filatelie
Ufa»
«wri
ftV«V
OLija
■Lii
Muziek van Rough Trade moet
wel enige tijd gegund worden
Lekkernij voor de zoetekauwen
Oplossing
B5 \N0 >°9
ZATERDAG 5 MAART 1983
Extra
Onder redactie van Jaap Visser
'Odyssee' - Udo Lindenberg (Po-
lydor)
Nu van de 'Neue Welle' niet meer
is overgebleven dan wat spet-
tertjes uit het kikkerbad krij
gen de oude rotten in het vak
het weer voor het zeggen in het
popgebeuren van onze ooster
buren. Klaus Schulze kan weer
ongestoord aan zijn knoppen
draaien, Bap oogst succes met
'Kristalnaach' waarvan de tek
sten tien keer zo interessant
zijn dan de gedateerde muziek
waarop ze drijven en ook de 36-
jarige Udo Lindenberg toont
met zijn 'Odyssee' aan dat het
hem opgeplakte etiket van pro
gressief Duits popfenomeen
danig aan het vergelen is.
Maar zoals boeken met vergeelde
bladzijden ook nu nog stukge
lezen worden, zo kan ook deze
Lindenberg me bekoren. De
muziek op deze plaat is 'gründ-
lich', telt weinig verrassingen
en is net zo vernieuwend als de
paus maar vormt in samenspel
met Lindenbergs teksten een
boeiend geheel. Bijna jaloers
word ik op de vaardigheid
waarmee Udo met zijn moer
staal omspringt vooral daar
waar hij de Engelse en de Duit
se taal combineert en zo komt
tot zijn eigen Udo-iaanse
'Wortschatz'. Jaloers, ornaat
onze eigen kopstukken, Doe
Maar en Het Goede Doel uit
een weliswaar lovenswaardig
idealisme erop staan binnen de
kaft van Van Dale te blijven
maar toch niet verder komen
dan wat triviale vondsten met
de diepgang van een eend op
het IJsselmeer, vondsten die
zijn ontleend aan het opstel
van een gefrusteerde middel
bare scholier die in dubio ver
keert, geen vriendjes meer
heeft en opstaat en naar bed
gaat met 'De Bom'.
Nee. dan Udo: een bodybuilding-
centrum is een 'Bizepsfarm' en
zijn denkbeeldige vrouw die
daar regelmatig vertoeft een
'Süsse Body Building Braut'.
En dat zijn dan nog maar voor
beelden uit de meest opper
vlakkige maatschappij-kriti
sche beschouwingen van 'der
Udo'. Want Udo's diepgang is
gelijk te stellen met die van
Dylan op zijn best. Niets blijft
bij de sombere Duitser onbe
sproken: de van geweld bol
staande films in de Killer Kino
waarin de werkloze zijn opge
kropte agressie kwijt kan, de
muur, de hoerenloper die is
uitgekeken op zijn gastvrou
wen en afreist naar de gewilli
gere en goedkopere collega's
in Bangkok en de Duitse versie
van de boy van U2. Met Udo's
'Jungen' loopt het slecht af. zo
als bijna al zijn verhalen slecht
aftopen. Kortom: tot somber
heid en nadenken stemmende
literatuur met een helaas wat
statische muzikale onder
grond.
WIM KOEVOET
i M Records).
Aan de hand van de zwaarlijvige
superfunker George Duke
wandelt Jeffrey Osborne recht
streeks het pad der successen
op. De voormalige zanger van
Love, Togetherness Devo
tion (LTD) staat sinds kort op
eigen benen. Producer George
Duke leert hem nu lopen. Dat
zal wel snel rennen worden.
Jeffrey's eerste solo-elpee is door
meester Duke, die er zelf de
akoestische piano op speelt,
perfect geproduceerd. Tien
nummers die allemaal uitblin
ken in muzikale kwaliteit en
dat is beslist niet in de laatste
plaats te danken aan de fantas
tisch stem van Osborne. De
man is gezegend met een ge
niale stem en begenadigd met
een flinke dosis zangtechniek.
In Duke's privé-studio ergens
in Hollywood schijnt er nage
noeg niets aan de zang van Os
borne te zijn gesleuteld.
Onlangs stond hij als gastzanger
op de planken van het Londen-
se Hammersmith Odeon tij
dens een optreden van het duo
Stanley Clarke en George Du
ke. Toevallig was ik daar getui
ge van en het moet gezegd: de
man zingt ook 'live' fantas
tisch.
Jammer alleen dat de teksten
van Osborne mierzoet en bij
vlagen zelfs kwijlerig zijn. De
originaliteit is op deze plaat ver
te zoeken. Dat geldt niet alleen
voor de teksten maar ook voor
de muziek. Hoe groot de kwali
teit ook is, Duke en Osborne
hebben hun oren soms wel
heel nadrukkelijk bij andere
grootheden als Stevie Wonder
en Maurice White (Earth Wind
Fire) te luister gelegd.
Maar klinken doet het en voor
een 'zoetekauw' is deze plaat
een pure lekkernij.
J.V.
Een chronisch gebrek aan visie
wordt hem verweten. Toch is
er van zanger/componist Jan
Piet Den Tex (de oudere broer
van Emile) eindelijk een lang-
speler verschenen die een ver
blijf op de draaitafel waard is.
Niet opzienbarend, wel onder
houdend en prettig in het ge
hoor liggend.
J.P. galoppeert al geruime tijd
door het wereldje van de Ne
derlandse popmuziek maar bij
ster succesvol in zijn galoppa
de tot op heden niet. De Am
sterdammer zit nogal onvast in
het zadel. Maar Solution-saxo-
fonist en producer Tom Barla-
ge heeft inmiddels de teugels
te pakken zodat Den Tex voor
lopig niet op hol kan slaan.
Barlage speelt zelf een belangrij
ke rol op 'Clever Fool' door een
flink deel van het toetsenwerk
voor zijn rekening te nemen. In
zijn spoor volgen Solution-col-
lega Hans Waterman (drums),
Michiel Jansen (toetsen) en
Jaap van der Sluys (bas). Een
sterke begeleidingsband waar
J.P., met zijn herkenbare, on
gepolijste stem, ook de boer
(promotietoernee) mee opgaat.
De ergens bovenin in Groningen
(Spitzbergen studios) opgeno
men elpee bevat tien r
waarvan J.P. er één voor een
deel en acht helemaal zelfheeft
geschreven. Het tiende num
mer is, vooral na de sterke ver
tolking van Phil Collins, een
overbodige versie van de Hol-
land/Dozier/Holland-hit 'You
can't hurry love' en blijft alleen
overeind door de saxofoon-bij
drage van Barlage.
Voor de rest is de inhoud van
'Clever fool' redelijk met een
enkele positieve uitschieter zo
als het openingsnummer 'Love
your company', de fraaie
smartlap Looking for Eosie'
en het titelnummer, de Clap-
ton-achtige blues-ballad 'Cle
ver fooi'. Jammer alleen dat
deze plaat is gestoken in een
hoes, waarop 24 schilderijen
van met bloemen gevulde
vaasjes prijken, die ongeveer
de meest lullige is die ik ooit
heb gezien.
Het eind prod ukt van 'Clever
Fool' komt trouwens nogal
tweeslachtig over. De over het
algemeen opgewekte rockmu
ziek van J.P. 8c Private Life
vormt een merkwaardige ver
pakking voor de over het alge
meen neerslachtige teksten
van Den Tex. Droevige liefdes
verhaaltjes in een vrolijke ver
pakking. De tweeslachtige titel
van de tweede J.P.-elpee is dus
eigenlijk wel op z'n plaats.
JAAP VISSER
Horizontaal
1. Plantaardige uitblinker tussen
het overschot. 4. Schikt het.
voedsel in het gebak te doen?
6. Bitter voor de eerste, maar
wel deftig. 7. Soms hebt u hem
gewonnen, doch altijd moet u
hem betalen. 9. Wat een druk
te!. 10. Daarmee wordt het
voertuig in elkaar gedrukt,
voordat u de dieren ziet. 13.
Een diertje achter de voordeur
laat over lopen. 15. Wat ziet die
er lief uit. 17. Zie 'k een dier bij
de verpakking? 18. Een dier in
deze weide. 19. Hiervan huilen
zonder maat. 20. Hier was moe
der nog met haar echtgenoot,
maar in Frankrijk staat ze al
leen. 22. Lekkere dooie vent!
24. Het meisje aan de balie is
wel een succes... 27 maar
ook deze is lekker. 29. Wie
weet, misschien zijn 't er maar
een paar. 30. Weg met de bo
men! 31. Ik heb niet de beheer
der daarvoor gezien. 32. Dat
komt meestal op uw schouder
neer als 't goed gaat.
Verticaal
1. Krijgt u een kostuum wat u
nooit meer uittrekt als u van
wanten weet? 2. Wordt door
dooie dienders gebruikt op
groentesap te krijgen. 3. Er is
moed voor nodig, het nieuwe
SPAtE
W 0
ARENA
U^R l
WR y F L
IR i el:
R|C|' E nHn o
KOE TSÉEBKBT
te lanceren. 4. De familie had
in de kleding altijd wat vruch
ten zitten. 5. Als u 't niet uit
houdt kijkt u maar eens wat er
onder het deksel zit. 6. Vies
plaatsje. 8. Verbind dit met 7
en 't wordt niet duurder tot
hier toe. 11. Weg met de aard
appel! 12. Geef die olijkerd
toch een kans, A. 13. Vond u
het tam? U ging er tenminste
rustig voor zitten. 14. Maakt ge
een vis aan kleine stukjes? 16.
Een dier in de grond komt tot
een gewas boven de grond. 20.
Dezelfde van 22, maar voordat
hij dood was. 21. Niet over m'n
lijk, maar daarachter, zoge
zegd. 22. Een stukje grond voor
de padvinderij)? 23. Het erge-
lijke bobbeltje voor de prinses
25. U beurt het anders bij de
hof. 26. Met van hier naar de
muur schiet u niet veel op. 28.
Met het geld gaat het maar op
en neer.
De prijs van ƒ25,- werd toege
kend aan P. Colla, Irenestraat
8a, 2316 RK Leiden.
Oplossingen met vermelding van
"Puzzel" voor donderdag op
briefkaart of in enveloppe zen
den aan Redactie Leidsch Dag
blad, Postbus 54. 2300 AB Lei
den.
door
Dirk Sikkel
Het deelnemersveld van het No-
teboomtoernooi was dit jaar
sterker en internationaler dan
ooit. Het mag dan ook opval
lend heten dat zoveel Philidor-
spelers zich tussen klinkende
namen als v.d. Wiel, Lau
(BRD), Franco (Paraguay),
Martin (Eng.), Donaldson
(USA) en Sack (Israël) wisten
te handhaven. Joop Piket, Je
roen Piket, en De Graaft stre
den steeds in de voorste gele
deren. Als klap op de vuurpijl
won Ad. v.d. Berg de Note-
boombeker. Ter ere van de
winnaar hier de eerste gedeel
ten van zijn laatste twee partij-
Wit: B. Schneider (BRD); zwart:
A.M.J. v.d. Berg (5e ronde).
l.d4Pf6 2.g3 c5 3.d5 e5 4.Lg2 d6
5. Pc3 a6 6.a4 b6 7 e4 Ta7!?
(Naar dit systeem heb ik in
mijn openingsliteratuur ver
geefs gezocht; van de 7e rij
wordt een loopgraaf voor de to
ren gemaakt) 8.f4 ef4: 9 Lf4:
Pg4 10.Pf3 f6 (Nu reikt de loop
graaf al tot f7) 11.0-0 Pd7 12.L-
h3? (Na deze zet komt wit in
moeilijkheden; beter lijkt om
rustig voort te zetten met De2
gevolgd door Tabl of Tael)
H5? 13.Dd3 Pde5 14.Le5: de5:
15 Lg4: (er dreigde Pf2 en ok c4
gevolgd door Lc5-) gh4:
b e d f h
I I
I 1
ii i 7
1 2 1 1*
'2 I'll
g' 1 |HEg
schaakten onderstreept nog
maals het sterke optreden van
Philidor in het toernooi) l.e4
g6 2.d4 Lg7 3 c3 c6 4 Pft d6 5 L-
d3 dc7 6.0-0 Pd7 7 a4 PgPB
8.Pbd2 0-0 9 Tel c5I? 10 de5:
de5: (In dit type stelling kan
zwart meestal weinig bereiken)
ll.a5 Pc5 12.Lfl Td8 13.Dc2 h6
14 b4 Pe6 15.Pc4 Pe8 16*3 Ta-
b8 17.Le3 b5 18.ab6 ab6 19-
Ta2 PfB 20Teal Pd7 21.Ta7
Tb7 22 Ta8
16.Ph4? (Wit stond al
niet goed, maar dit verliest di
rect) g5! 17.Pg6 c4 18.Dc4:
Lc5+ 19 Kg2 Th6 20.Pe5. Tah7
21.Thl de5: en met dit stuk
voorsprong won zwart ook de
partij.
Wit: A.M.J. v.d. Berg; zwart: J J.
Piket (6e ronde; het feit dat de
ze spelers een "finalepartij"
114".
♦a
1* «11
ii» m
ui?
i a ra
EQlil
R
n m ;B^II
ana ra
L
«XI
a
Kt
H
Vorige week haalde ik al het
nieuwe boek van Iser Koeper-
man en Frits Luteyn aan: Le
ren Combineren. Onder het
kopje Combineren op een
randschijf komen we het vol
gende stukje proza tegen: "De
witte schijf op veld 26 (of een
zwarte op 25) staat bekend als
de Bijzondcere Randschijf. In
voorgaande hoofdstukken za
gen we reeds, dat deze rand
schijf het nemen van een Cou
pe Philippe of een Kaatsings-
slag zeer vergemakkelijkt.
Maar er zijn meer combinaties,
alleen mogelijk dankzij dit
handig combinatie-schijfje.
VOORBEELD 92. In de partij V.
Sjtsjégoljew-M. Sjawel over
kwam wit een vreselijke ramp.
1.32-28 19-23 2.28zxl9 14x23
3.37-32 10-14 4.41-37 14-19 5.35-
30 20-25 6.5-10 7.40-35 9-14 8.44-
40 3-9 9.46-41 23-28 10.32x23 19-
x28 11.50-44 16-21 12.31-26 21-
27! Geheel onbewust van de
plannen van zijn tegenstander
heeft wit zich in een tactisch
doolhof laten lokken. De Bij
zondere Randschijf legt een
zware claim op het witte spel.
13.38-33? Inadequaat. Ook
13.37-31? is in verband met
13...28-33 geen verbetering. La
ter heeft Sijbrands aangegeven
de defensie (Ron:?): 13.30-24!
28-22 14.39x28 14-19 15.43-39!
NEDERLAND De Filatelisti
sche Dienst zal op 19 maart
vertegenwoordigd zijn op het
"Norddeutsche Philatelisten-
treffen" in Hamburg. Ter gele
genheid daarvan zal een bij
zonder poststempel worden
gebruikt mét de afbeelding
van een zeilschip. Te stempe
len correspondentie kan men
zenden aan de Filatelistische
Dienst PTT. Postbus 30051.
9700 RN Groningen. Op de om
slag vermelden: "Stempel Phi-
latelistentreffen Hamburg"
BELGIE - 6e Belgische Regie
is op 24 januari het filatelist*
Pb8? (beter Pd6) 23 Pe5 Le5:
24-Pe5: De5: 25 Lf4 De7 26 O-
b8: en met een pion meer liet
wit zich de winst niet meer ont
gaan.
door
Ronald van Egmond
(Ron: op 44-39? natuurlijk 17-
21 na het slaan en na 35-30? ge
woon 15-20 en 17-21 met schijf-
winst) 19x30 16.35x24 15-20
17.24x15 25-30 18.34x25 27-31
19.36x27 18-20 20.27x18 12x23
(met erg goed spel voor zwart)
13...27-32! 14.33x22 18x27
15.37x28 17-21 16.26x17 11x24.
Zelfs een grootmeester van het
kaliber Sjtsjégoljew kon de
resterende stand niet meer red
den".
Vaak worden witspelers het
slachtoffer van de volgende
manoeuvre (hoewel ook ver
wisselende kleuren mogelijk
zijn), die wit confronteert met
een onafwendbare dreiging:
1.33-28 18-23 2.39-33 12-18 3.44-
39 7-12 4.31-26 1-7 5.37-31 20-24
6.41-37 14-20 7.50-44?? De fout
is gemaakt en met 7...24-20!
8.33x24 20x29 volgrekt zwart
het vonnis, want 29-33 en 17-21
met schijfwinst dreigt en door
het open veld 50 mag 39-33 niet
omdat zwart gewoon kan laten
slaan met dam. Ook 28-22 helpt
niet omdat zwart eerst 18x27
Het Interpoliskampioenschap
beleeft dit jaar de 13e editie.
Om het massale aantal deelne
mers (ong. 15.000!) in te dam
men tot de 128 die elkaar de fi
nale betwisten werd sinds vo
rig jaar een extra eliminatie
ronde ingelast. Het bereiken
van een le of 2e plaats in de
voorronde moet nu worden ge
volgd door een dito prestatie in
de achtste, kwart en halve fina
le, alvorens de grote reis naar
Tilburg mag worden onderno
men.
Een probleempje uit één van de
kwartfinales:
642 A 10 5
A H B 5 WD 10 9864
/Sa on *y u /S«1
West gever, OW kwetsbaar. Als
west opent u 1 SA, noord pas,
oost 2 Ru (transfer voor har
ten), zuid 2 SA (lage kleuren),
waarna u als west in 4 Ha be
landt. Noord start met KI B
voor de vrouw en zuid's aas,
zuid vervolgt met Ru H die u
laat houden. De nagespeelde
Ru V neemt u met het aas. u
trekt troef in twee ronden
(noord blijkt over vrouw-klein
te beschikken), troeft een rui-
O
slaat! Onvergetelijk is een
compositie van de Fransman
Fabre Zie het diagram. Er lijkt
vrijwel niets aan de hand voor
zwart, maar de Bijzondere
Randschijf en het open veld 5
betekenen toch het voortijdige
einde van de zwarte inspannin
gen. Wit speelt 1.27-22! met de
verrassende dreiging (op 10-14
of-15) 22-17 llx22of? 28x17 12-
x21 34-30 25x34 40x18 13x22
33-29 24x33 39x26, een Kaat-
slngzetje. Indien zwart dit met
1... 12-18? tracht te vermijden
volgt de damzet 2 41-36 18x27
3.32x21 23x41 4.36x47 16x27
5 38-32 27x29 6.34x5. Tenslotte
volgt op 1 .12-17 2.22-18! Infor
matie over nieuwe boeken bg
het Bondsbureau. Steegover-
sloot 225-227 te Dordrecht.
I 2 9 4
r
■"■"■"■Ti
door
Ton Schipperheyn
ten. gaat via KI H naar de hand
en troeft een klaveren (noord
bekent steeds). Dat leidt tot:
642 A 10 5
U bent twee slagen kwijt en mag
er dus nog één verliezen. Ziet u
kans om het verlies van twee
schoppenslagen te vermijden?
U mag eerst rustig kijken alvo
rens verder te lezen. In de
praktijk hoopte west op een
schoppenhonneur sec bg zuid.
Hij ging met troef naar de
hand. speelde een kleine
schoppen en legde, toen noord
de 7 produceerde, op tafel de 5.
Zou zuid inderdaad een hon-
neur sec hebben dan moet hg
nemen en in de dubbele renon
ce spelen, hetgeen west in staat
stelt zijn schoppenverliezer te
lozen. Maar is dat zitsel moge
lijk? West was aardig op weg
maar had verzuimd goed te tel
len: noord heeft dnekarten ge
toond in de lage kleuren, het
geen zuid gezien zijn 2 SA bod
plaatst met twee vgfkaarten.
Zuid had één harten en dus...
twee schoppens. Dit was het
spel
V 9 8 7 3
9V2
0 942
B72
642 N ♦AIO 5
9AHB5 wn <7 10 9864
OA87 063
H53 4» V 4
H B
9S
O H V B 10 5
A 10 9 8 6
en speelde Sch H na. waarna
west nog een schoppen ver
loor. Was er dan helemaal geen
m aakkansJazeker! West
moet Sch A spelen en schop
pen na. Een goede zuid zal Sch
H onder het aas gooien, maar
noord kan vervolgens Sch B
niet overnemen vanwege Sch
10 en zuid moet alsnog in de
dubbele renonce spelen.
door Hero Wit
sche jaar begonnen met de uit
gifte van een zegel van 10 frank
met een bijslag van 2 frank ge
wijd aan het 50-jartg bestaan
van Caritas Cathohca. Deze
liefdadigheidsvereniging, die
bestaat uit een Nederlandstah
ge en een Franstalige vleugel,
heeft in de afgelopen h«üve
eeuw al vele keren hulp gebo
den bg grote en kleine rampen.
Op de zegel het embleem van
de vereniging
Op 14 februari heeft België drie'
zegels gewgd aan de geschie
denis van de tram en de uitvin
der van de trolleybus. Op een
zegel van 7,50 frank (oplage 3,6
miljoen) staat een paardetram
en een elektrische tram prgkt
op een zegel van 10 frank (opla
ge 9 miljoen) Met de hoogste
waarde (50 frank; oplage 2 mil
joen). waarop een van de eerste
trolleybussen staat afgebeeld.
wordt tevens de uitvinder van
de trolleybus, de Vlaming Ka-
rel Van De Poele. gcCerd. Van
De Poele. die in 1846 werd ge
boren, emigreerde al op jeugdi
ge leeftijd naar de Verenigde
Staten Daar - hij werkte on
dermeer in de laboratoria van
Edison - deed hg ook zgn uit
vinding.
GUERNSEY - Het Kanaalei
land Guernsey heeft op 16 ja
nuari het 100 jang bestaan van
de door Sir William A. Smith
opgerichte "Boys Brigade' ge
vierd met de uitgifte van vijf
zegels die achtereenvolgens to
nen: 8p. activiteiten op het wa
ter. 13p. touwtrekken, 24p, een
bijbclklas; 26p. marcherende
Boys en 29:, een muziekband
NEDERLANDSE ANTILLEN -
Drie sportzegels met bgslag
hebben de Nederlandse Antil
len op 15 februari aan de loket
ten verkrggbaar gesteld. Op
een zegel van 35 -F 15 c. zien we
de verschillende fasen bg het
hoogspringen. Verder op een
45 -f 20 c zegel, gewichtheffen
en 85 40 c., surfen.
'Shaking the foundations' -
Rough Trade (CBS)
Een algemeen en definitief oor
deel over de nieuwe elpee van
Rough Trade is niet zo eenvou
dig te vellen. Carole Pope en
Kevan Staples intrigeren én ir
riteren. De muziek van Rough
Trade moet enige tijd gegund
worden, dat staat in elk geval
vast. Aanvankelijk stoot het al
leen maar af, maar na enige ge
wenning groeit ook de interes-
Eerst maar even wat informatie,
want erg bekend is de Canade
se groep in Nederland niet.
Met de eerste twee elpees van
Rough Trade, 'Avoid Freud' en
'Think Young' verwierf de
groep in Canada een grote
schare fans en ook in de Ver
enigde Staten bleef Rough Tra-
de niet onopgemerkt. De basis
van de Canadese band vormen
zangeres Carol Pope en gita
rist/toetsenist Kevan Staples.
Zij ook schrijven alle num
mers. Drie anderen zorgen
voor de aanvulling.
Zoekend naar een hokje kan
Rough Trade worden inge
deeld bij de 'doemdenkpop'.
Staccato-achtige sythesizers
vormen de ondergrond voor
het sombere, zware stemgeluid
van Carol Pope. Het aardige is
dat er in een paar nummers
ook allerlei disco-elementen
zitten verweven, één van de re
denen waarom het de middel
maat ontstijgt.
Muziek die in elk geval prima
aansluit bij de teksten. In kor
te, soms heel beeldende zin
netjes wordt gewanhoopt.
"Touched by the cold of fear",
zingt Pope bijvoorbeeld in
'Shaking the foundations'.
Zowel in tekst als muziek klinkt
Rough Trade soms als een pa
rodie op zichzelf. Een nummer
als 'America: bad and beauti
ful' is van een droevige cliché
matigheid. Daar tegenover
staat 'Beg for it' dat werkelijk
de pracht zelve is. De rest
hangt daar tussenin, waarbij
de weegschaal uiteindelijk
(Foto CBS)
toch naar de positieve kant
doorslaat.
BART JUNGMANN
