Behandeling
goedkoper en
efficiënter
V
m
Brede maatschappelijke
discussie in Noordwijk
Tussenrapport
NU IN PRIJS
VERLAAGD
nu 749,"
nu 1190,"
|3 N.v.d.HORSTbv
LERAAR ALGEMENE
TECHNIEKEN (m/V)
KANTOOR/WINKELRUIMTE
Meerburg
ALLROUND
1e AUTOMONTEUR
,W. J. SIRA
WOON- LEEFGEMEENSCHAP
OUDEREN
ZATERDAG 5 MAART 1983
Bijna vier jaar heeft het geduurd maar binnenkort is het zo ver: aan de ongeveer 35 miljoen
gulden kostende nieuwbouw en verbouw van het Leidse Diaconessenhuis komt dan een
einde. Dit van 1897 daterende ziekenhuis - de eerste vier jaar werden de zieken in een
herenhuis aan het Plantsoen verpleegd, daarna werd voor vele jaren verhuisd naar de
Witte Singel en in 1964 werd het onderkomen aan de Houtlaan betrokken - is nu onder
meer een verruimde polikliniek, een apotheek, een uitgebreide fysiotherapie-afdeling,
twee nieuwe beddenhuizen, laboratoriaruimten en een centrale sterilisatie-afdeling
rijker. Op 11 maart wordt een en ander op gepaste wijze gevierd met een symposium
waarbij het onderwerp 'protocollaire geneeskunde' centraal staat. Directeur
M.P.Hennink vertelt wat dit precies is en waarom juist dit onderwerp is gekozen.
door Bert Paauw
Geruisloos maar onstuit
baar is sinds enkele jaren
in de gezondheidszorg
een werkwijze in opkomst
die de wat moeizame om
schrijving 'protocollaire
geneeskunde' draagt. Het
is een manier van werken
waarbij kwaliteitsbevor
dering en kostenbespa
ring voorop staan. Zijn
laatstgenoemde begrip
pen in tal van sectoren
van de maatschappij van
zelfsprekendheden, in de
gezondheidszorg lijkt
men nu ook te ontdekken
dat het allemaal anders
moet en anders kan.
Mede onder druk van de econo
mische omstandigheden
worden hogere eisen gesteld
aan de efficiency van het me
disch handelen. Vandaar pro
tocollaire geneeskunde ofte
wel het werken volgens be
handelingsschema's die pre
cies aangeven wat de arts
moet doen als een patiënt
met een hulpvraag bij hem
komt. Bij het Leidse Diaco
nessen-ziekenhuis heeft men
protocollaire geneeskunde
gekozen tot onderwerp van
een symposium waarmee het
gereedkomen van een uitge
breide nieuwbouw en ver-
Overbodig
Directeur M.P.Hennink: "Pro
tocol betekent vastgestelde
procedure. In de geneeskun
de heeft zo'n procedure be
trekking op onderzoek en be
handeling van patiënten. Er
is in de loop der jaren een ge
weldige ontwikkeling ge
weest in onderzoeksmetho
den en er komen er nog dage
lijks bij. Als je alle methoden
op iemand afvuurt dan geeft
dat een enorm tijdsbeslag.
Ter vermijding van overlast
en ter beheersing van de kos
ten is protocollaire genees
kunde ontwikkeld. Er wordt
nagegaan wat de opbrengst
allerlei onderzoeken is.
Directeur M.P. Hennink:
"Overbodige onderzoeken kun
nen achterwege blijven".
Dat leidt tot een soort werk
instructies voor de arts om
stapsgewijs tot beslissingen
te komen. Heeft bijvoorbeeld
iemand keelpijn, dan geeft
zo'n instructie aan welke
handelingen de arts moet
verrichten om er achter te ko
men wat er precies met de pa
tiënt aan de hand is en welke
therapie het beste is. Er is bij
protocollaire geneeskunde
sprake van een beperking,
overbodige onderzoeken en
therapieën kunnen zodoende
achterwege blijven".
Weerstand
Volgens dr. Hennink biedt dat
een aantal duidelijke voorde
len. Allereerst voor de pa
tiënt. "Er wordt niet meer
dan strikt noodzakelijk on
derzoek verricht. Dat voor
komt hinder en tijdverlies".
In de tweede plaats is er een
economisch voordeel. "Het
onderzoek gaat met minder
kosten gepaard". En in de
derde plaats is ook de arts er
bij gebaat. "Er wordt gewerkt
volgens standaarden, men
kan zich ergens op beroepen.
Vroeger was het zo dat artsen
vanuit hun verantwoordelijk
heid alles gingen onderzoe
ken om maar niets over het
hoofd te zien. Het werken via
protocollen is veel plezieri
ger, men is naar elkaar toe in
gedekt".
Nieuwe laboratoriumruimten
Toch valt de grootste weer
stand tegen invoering van
protocollaire geneeskunde te
verwachten van de artsen.
Hennink: "Het systeem be
knot de artsen in hun vrij
heid. Dat zal niet iedereen be
koren. Sommigen voelen
zich in een keurslijf gedwon
gen. Ik verwacht dat er be
zwaren zullen komen in de
trant van: protocollaire ge
neeskunde gaat ten koste van
het individu. Maar dat hoeft
helemaal niet het geval te
zijn. Individualiseren blijft
mogelijk, het moet alleen wel
gebeuren op grond van be
staande aanwijzingen".
"De periode dat alles kon en
mocht is voorbij. Het besefis
nu ook aanwezig dat de bo
men niet meer tot in de he
mel groeien. Trouwens, el
ders in de samenleving wor
den protocollen al uitgebreid
toegepast. Denk bijvoorbeeld
maar aan de servicebeurten
van auto's. Het is van tevoren
duidelijk wat wel en wat niet
wordt nagekeken. Er is een
afweging van risico's ge
weest. Niet de hele auto
wordt onderzocht".
Protocollaire geneeskunde is
volgens dr. Hennink onont
koombaar. "De onbegrensde
groei in onderzoekmethoden
dwingt tot een keus, anders
ben je een week bezig met
het onderzoeken van een pa
tiënt voordat je met de thera
pie kunt beginnen. En daar
naast werken ziekenhuizen
tegenwoordig ook met bud
getten. De afnemende wel
vaart dwingt de gezondheids
zorg ertoe kritischer naar de
bestedingen te kijken. Een
zekere beperking kan geen
kwaad. Er zijn voorbeelden
dat de ene huisarts viermaal
zoveel medicijnen voor
schrijft dan een collega met
een vergelijkbare praktijk of
van een specialist die veel
duurdere onderzoeken en be
handelingen pleegt dan een
collega in hetzelfde zieken
huis".
Vrywillig
Voor het opstellen van proto
collen zuilen artsen met el
kaar om de tafel moeten gaan
zitten. Hennink:"Het liefst
niet per ziekenhuis, maar per
regio of als het kan landelijk,
zodat je geen grote onderlin
ge verschillen krijgt. Skandi-
navië en de Verenigde Staten
kunnen als voorbeeld dienen,
want protocollaire genees
kunde is daar al redelijk ver
ontwikkeld".
"Protocollen afdwingen of ver
plichten, daar zie ik niet veel
heil in. Op basis van vrijwil
ligheid is beter. Bovendien
moet de mogelijkheid om uit
het protocol te stappen aan
wezig blijven, anders zou dat
in sommige gevallen schade
kunnen berokkenen aan een
patiënt".
"Overigens zijn de artsen niet
onwelwillend. Er valt al een
mentaliteitsverandering te
bespeuren. Twintig jaar gele
den werkte iedere arts op ei
gen houtje. Nu voelt men
zich al lid van een medische
staf is er onderling contact en
is er een uitwisseling van pro
blemen en een onderlinge
toetsing van methoden van
onderzoek en behandeling.
Dat proces is de laatste jaren
geïntensiveerd en in die sfeer
moeten ook de protocollen
tot stand komen. Artsen in
een bepaalde discipline moe
ten zelf hun protocollen vast
stellen. Geen instituut, dat
kan hoogstens helpen bij het
evalueren of bevorderen van
protocollaire geneeskunde".
Afweging
"Maar zoals gezegd, er is een
toenemend begrip bij de me
dische staf. Artsen hebben
zich in het verleden nooit
veel met een dergelijk^ vorm
van geneeskunde bezigge
houden, waarschijnlijk ook
omdat er niet veel aanleiding
toe was. Als er iets nodig was
dan werd het aangeschaft. De
middelen waren er of anders
werd de premie verhoogd. De
gezondheid was heilig. Nu
moet er een afweging plaats
vinden: wordt apparaat A
aangeschaft of apparaat B?
De artsen worden nu ook ac
tief betrokken bij het beleid.
Er wordt tegen ze gezegd: er
zijn zoveel middelen, denken
jullie eens mee over wat er
nodig is. Nou, dat werkt niet
slecht De artsen zijn tamelijk
coöperatief. We moeten niet
het vingertje heffen en het ze
kwalijk nemen dat ze zich
vroeger niet het hoofd bra
ken of iets wel kon. Men
heeft ze nooit ergens bij be
trokken".
Geheel in de sfeer van de zich
wijzigende inzichten in de ge
neeskunde heeft het Diacon-
nessenhuis daarom gekozen
voor een passende viering
van de totstand gekomen ver
bouwing en nieuwbouw.
Hennink: "Het symposium met
als onderwerp protocollaire
geneeskunde is bedoeld als
een soort bezinning. De uit
breiding heeft 35 miljoen gul
den gekost Hoe maak je dat,
maatschappelijk gezien,
waar? Hoe kun je dat verant
woorden? Vragen waar je
niet zomaar aan voorbij kunt
gaan. Wij willen ons bij het
gereedkomen van de nieuw
bouw niet op de borst klop
pen, zo van: kijk eens wat een
fraai ziekenhuis wij hebben.
Maar wij willen die gelegen
heid aangrijpen voor een kri
tische zelfbeschouwing".
HET JUISTE ADRES
VOOR UW
AUTOWRAKKEN EN
METALEN!!!!
Gebr. van Leeuwen
Katwijk aan Zee.
Matefijtstraat 16
Tel. 01718-14105 of 12586.
CONGRESGEBOUW
Den Haag - Tel. 548.000
VRUDAG 25 MAART 20.30 UUR
Dixieland Swing in de Carrousel Jazz Club
ontspannen
luisteren naar en
i tijdens een 6 uur durend
~all-star-programma, waaraan meewerken:
Ted Easton's Jazzband and Trio Intrioduölon
Baryl Brydon Jazzterii
Reunion Jazzband The Dixie Dogs
Max Collie s RytlMl Aces
Kaarten 140 - bi| Bespreekbureau Haagsche Courant. De Posthoorn
9 maart discussie bijeenkomst in "De
Kuip" Zeestraat 1
Aanvang 20.00 uur
te koop bij: mevr. E. Schaake, A. Mouriszweg
3 en bij mevr. A. Frumau Schapedel 14 te
Noordwijk.
Te koop
demontabele diepvriescel inhoud plm. 155 cub.
ook geschikt voor koelcel
telefoonbeantwoorder
stencilapparatuur met toebehoren
Afspraken voor bezichtiging en/of informatie:
T.T. van Bohemen, Duinweg 19, 2202 RC Noordwijk.
Tel. 01719-16935 na 17.30 uur.
SPIEGELREFLEXCAMERA'S
zoomobjectief 35-105 nu 649,-
zoomobjectief 70-210 nu 629,-
Onze winkels Vijf Meiplein en Doezastraat
zijn maandagmiddag geopend.
FOTDALM-VIDEOQELUIO
FOTO Doezastraat 22-24, tel. 071-124702/143657, Lektenj
FOT1EK Vijl Meiplein 9. tel. 071-765935, Leiden
STUDIO Diamantplein 5. tel. 071-764717, Lekten
chr. Technische
School
Vijf Meilaan 137
2324 W Leiden
Tel. 071-760200
In verband met ziekte voor direkt gevraagd:
voor 29 lessen.
In bezit van N.-acte
Sollicitaties aan het adres van de school.
Te koop In Leiderdorp
ong. 40 m2
aan de Steenbakkerataan. Op korte atstand is tevens
berging aanwezig. Vraagprijs 67.000,-k.k.
Inl. makelaarskantoor
Touwbaan 12 Leiderdorp. Tel. 071-899303.
Vereffenaars van Artic Neder
land B V. hebben de rekening
en verantwoording cf. art. 283
lid 1 Boek 2 B.W. nedergelegd
ten kantore van het handelsre-'
gister te Leiden en aan het
adres Conradstraat 37 te Al
phen aan den Rijn.
AUTOSCHADE!!
AUTO
HOf
Wevmtmn 21, leiderdorp. Tel 699349
Gevraagd
die werkplaats kan leiden.
Schriftelijke sollicitaties
Autobedrijf Bellcar
Valkenburgseweg 28a, 2223 KD Katwijk.
Grote fruitverkoop
A.s. maandag 7 maart in de Groenoordhallen Leiden
tijdens de Veemarkt van 8-1 uur bj W.J Siera.
Bij Slra nog steeds prima
Goedkope Spaanse
sinaasappelen
Grapefruit s extra voordelig
14 grote witte 5,00 10 grote rode6,50
10 grote citroenen.... 2,25 4 kg stoofperen5,00
25 persslnaas5,00 15 Jaftlnaas5,00
3 kg Winston app4,50 3 kg Lombarta4,50
1 kist mooie Goudrelnetten 12 kg15,00
1 doos grote Jaffa hand slnaasapp. 105 st.32,50
1 doos kleine Jaffa hand slnaasapp. 144 at 35,00
Bestellingen per telefoon na 19 uur.
voor echtparen, alleenstaanden,
en samenwonenden.
Wij, als echtpaar in leidinggevende funcbe in de bejaardenverzorging stellen
u in de gelegenheid om een appartement te bewonen met verzorging naast
onze woning
Het landhuis ligt in Zuiü-Kennemerland en heeft een fraai aangelegde boe-
tuin met vijverpartij, watervallen en fontein
Als u niet In een uitgesproken bejaardentehuis uw jaren wilt slijten, en niet
verloren wilt gaan in de massa, doch volledig wilt functioneren in een groep
van algemeen ontwikkelde mensen, die met u op gelijk niveau staan, dan
kunnen wij u een beschermde en strikt persoonlijke privacy bieden met de
volgende faciliteiten:
verpleegkundig personeel: als u wilt een keuze-menu, eigen zwembad, sau
na, hobbyruimte, tuinieren, gelegenheid tot het houden van kleinvee en het
beschikken over een gezamenli)k park voor sport ol genieten van heerlijke
zitjes aan vijver, of vanuit uw kamer met terras een bosnjk uitzicht hebben en
behouden
Voelt u zich nog redelijk gezond en niet te oud om mee te doen een deze
leefgemeenschap voor nu of later, reageer dan op deze unieke gelegenheid.
Meer informatie willen wij gaarne verstrekken als u schn|tt aan
Harmony b.v.
Fred. Hendriklaan 42, 2012 SJ Haarlem
