actief in I
vrije tijd I
Boodschappen doen met een
elektronische rekenmachine
Advies: Endegeest
mag huizen huren
voor 30 patiënten
Apparaatje ontwikkeld voor geestelijk gehandicapten
Opnieuw
bezwaren
tegen
bouwplan
voor 'gat'
In Leiden en omgeving
Behoefte aan gezins
vervangende tehuizen
Modeshow
in Stads
gehoorzaal
Bijeenkomst
CDA-fractie
Lelden
DONDERDAG 24 FEBRUARI 1983
LEIDEN - Boodschappen doen
vinden veel geestelijk gehandi
capten vervelend. Afrekenen
bij de kassa, vreselijk. De
beurs leegschudden, daar
komt het meestal op neer. Niet
leuk voor de gehandicapte,
niet aangenaam voor de dame/
heer achter de kassa, die vreest
dat er een lange rij ongeduldi-
gen zal ontstaan.
Mogen we deskundigen geloven,
dan is de Portotronic LR 300,
in de wandeling gewoon elek
tronische rekenmachine gehe
ten, een hele uitkomst. De
staatssecretaris van welzijn,
volksgezondheid en cultuur,
drs. J.P. van der Reijden, over
handigde gistermiddag het
eerste exemplaar aan drs. G.
Arts; en die is directeur van de
stichting Gemiva te Gouda.
Psycholoog Smeets moet het
idee in '76 hebben gekregen:
een rekenmachine ontwikke
len die geestelijk gehandicap
ten in staat stelde boodschap
pen te doen. "Veel mensen",
zegt Smeets, "zijn van mening
dat geestelijk gehandicpaten
maar onder begeleiding moe
ten winkelen. Ik vind dat on
zin. In deze tijd zijn wij toch
juist voorstanders van het idee
dat gehandicapten zo zelfstan
dig mogelijk moeten leven.
Nou dan!".
Eind vorig jaar werd het appa
raat in produktie genomen,
door de Leidse handelsonder
neming Rijmas. "Dat is nieuw
hè", zegt dr.ir. Scheepmaker,
die lid is van de uit weten
schappers bestaande commis
sie contacten met het bedrijfs
leven. "Ik bedoel: die nauwe
samenwerking tussen bedrij
ven en de Leidse universiteit,
dat is nieuw. Het is natuurlijk
een mooie tendens. Want laten
we eerlijk zijn: niet alleen het
bedrijfsleven, óók de universi
teit kan er beter van worden".
Terug naar het apparaat. Wie
staat er weieens bij stil wat je
moet kunnen of doen als je aan
het winkelen bent? "Ja", be
gint Smeets, "je handelt auto
matisch. Maar ondertussen
weet je wel welk bedrag je bij
je hebt en als je aan de kassa
staat, let je goed op. Voor
geestelijk gehandicapten is
geld geld, dus boodschappen
doen, hun niet gezien".
En de machine is dus een uit
komst. "Ja", antwoordt
Smeets bondig. Maar, werpen
wij tegen, denkt de geestelijk
gehandicapte bij het zien van
het apparaat niet: oei, wat inge
wikkeld!
"Nee", zegt Smeets beslist. "En
dat is ook niet vreemd, wantje
hoeft maar zo weinig te kun
nen. Van één tot tien kunnen
tellen bijvoorbeeld; en de eer
ste letter van elke munt of
bankbiljet kunnen associëren
met de betreffende munt of
bankbiljet. Bijvoorbeeld de let
ter k met kwartje. En daar
naast zal de geestelijk gehandi
capte een beperkt aantal woor
den moeten kunnen lezen, zo
als: ja, nee, ik heb, klaar, dank
u, niet goed, en geld terug".
Vooruit, Smeets geeft het toe: er
zijn geestelijk gehandicapten
die niet met zijn apparaat zul
len kunnen omgaan. "Maar
veel gehandicapten", zo ver
volgt hij, "leren in tien tot veer
tien uur hoe ze de machine
moeten bedienen. Onderzoek
heeft dat uitgewezen. Het
wordt ook een prestige-zaak,
zo heb ik gezien. Ze willen het
leren!"
De prijs van het rekenapparaat
liegt er niet om. Negenhon
derdtachtig gulden. De woord
voerder van Rijmas, Lange-
zaal, vindt het ook veel geld,
"maar ja, al die apparatuur is
duur hè". Hij wenst wel de aan
dacht te vestigen op het feit dat
mensen een vergoeding kun
nen krijgen via de Algemene
Wet Bijzondere Ziekte-voorzie
ningen. "En ondanks de prijs",
zo beweert hij, "zijn de mensen
die in tehuizen werken toch
enthousiast. De mensen die wij
hebben gesproken dan".
Export
Export naar het buitenland moet
niet worden uitgesloten. "We
In tien tot veertien uur leren de meeste gehandicapten hoe ze met de Portotronic moeten omgaan.
moeten dan een ander model
ontwikkelen, natuurlijk, maar
dat kan", zegt Langezaal. "We
hebben overigens al contact
met Engels sprekende lan
den". Ook staatssecretaris Van
der Reyden wees in zijn toe
spraak op de exportmogelijk
heden. Hij had dit evenwel nog
niet gezegd, of hij voegde er
aan toe dat exportbevordering
niet in zijn portefeuille zit. "En
omdat ik de grenzen daarvan
niet wil overschrijden zou ik u
willen verzoeken mij toe te
staan nu mijn mond te hou
den". En dat deed hij.
Smeets heeft overigens inmid
dels de smaak van het brain
stormen wel te pakken gekre
gen: hij is nu bezig met het ont
wikkelen van een zogenaamde
klok-agenda. "Op het moment
heb ik alleen nog maar een log
apparaat, maar dat wordt wel
anders. Wat dat is een klok-
agenda? Stel je voor: een
geestelijk gehandicapte moet
om acht uur de bus halen naar
Utrecht, dan zegt deze klok-
agenda: je hebt nog vijf minu
ten. Daar komt het op neer.
Simpel gezegd dan".
Kaiserstraat
LEIDEN - Er zijn opnieuw bezwa
ren gerezen tegen de bebouwing
van het omstreden "gat in de
Kaiserstraat". De raadscommis
sie voor de volkshuisvesting
heeft de ingediende bezwaar
schriften echter unaniem van de
hand gewezen.
In opdracht van de Stichting Stu
dentenhuisvesting en de Stich
ting Huisvesting Werkende Jon
geren is een plan gemaakt dat
voorziet in de bouw van 47 twee
kamerwoningen voor tweeper
soonshuishoudens. De nieuw
bouw zal bestaan uit twee woon
blokken in een wigvorm en
wordt drie etages hoog. Het
bouwwerk krijgt een schuine
kap van stalen hekwerk inplaats
van het tradionele pannendak.
Opvallend is verder dat de twee
woonblokken worden overspan
nen door een glazen kap.
De eigentijdse vormgeving van de
nieuwbouw is een aantal omwo
nenden in het verkeerde keelgat
geschoten. Zij noemen het ont
werp lelijk en niet passend in het
beschermd stadsgezicht. Ook het
parkeren op het binnenterrein
(22 parkeerplaatsen) is niet in
goede aarde gevallen.
De buurtvereniging "De Kaiser"
meent dat het bouwplan in strijd
is met het verbeteringsplan Aca-
demiewijk, het structuurplan
Het 'gat' aan de Kaiserstraat,
waar 47 woningen voor jongeren
moeten komen.
voor de binnenstad en het struc
tuurschema Volkshuisvesting.
In het verbeteringsplan zou
staan dat het parkeren op het
binnenterrein wordt afgewezen
omdat dit teveel ten koste zou
gaan van de woonkwaliteit van
de te bouwen wooneenheden en
de directe omgeving. Het aantal
te realiseren parkeerplaatsen zou
bovendien niet in overeenstem
ming zijn met de norm gesteld in
het structuurschema volkshuis
vesting.
Volgens het structuurplan zouden
grootschalige concentraties van
één-en tweekamerwoningen ver
meden dienen te worden en
moet worden uitgegaan van het
stimuleren van de gezinswoon
functie. Omwonenden vrezen
voor een steeds eenzijdiger wor
dende bevolkingsopbouw in de
wijk.
Aanvankelijk was het het plan van
de Stichting Studentenhuisves
ting om in het gat aan de Kaiser
straat, en op het binnenterrein
daarachter, een flat voor onge
veer 200 studenten neer te zetten.
Bewoners van de Pieters- en
Academiewijk hebben zich van
meet af aan fel tegen dit plan ver
zet. Zij werden, na langdurige
beroepsprocedures, door de
Raad van State in het gelijk ge
steld. Daarmee was het omstre
den bouwplan van de baan.
De leden van de raadscommissie
voor de volkshuisvesting hebben
de bezwaren tegen het veel klein
schaliger plan dat nu op tafel ligt,
gisteravond, ongegrond ver
klaard. Volgens de raadsleden
gaat het om een goed bouwplan
dat moet doorgaan. Wethouder
Waal (ruimtelijke ordening)
noemde het aantal parkeerplaat
sen verantwoord. Het ligt in de
bedoeling dat dit jaar met de
nieuwbouw wordt begonnen.
Dit heeft de raad voor de volksge
zondheid in Zuid-Holland, een
adviesorgaan van gedeputeerde
staten, gisteren geadviseerd. (De
uiteindelijke beslissing neemt
DEN HAAG-LEIDEN - Leiden, Al
phen en de Bollenstreek zitten
met ellenlange wachtlijsten voor
gezinsvervangende tehuizen. De
komende jaren zullen er zeven
(in Sassenheim, Alphen, Oegst-
geest en Voorschoten) van derge
lijke onderkomens worden ge
bouwd. Drie te weinig, consta
teert een commissie van de pro
vincie Zuid-Holland in een rap
port. De commissie pleit er voor
om de bouw van die drie tehui
zen óók te stimuleren.
De hoogste urgentie geeft de com
missie aan de Bollenstreek. Zij
verwacht dat tot 1985 het aantal
plaatsen, vooral in deze streek,
nog sterk zal toenemen.
DEN HAAG/OEGSTGEEST - Het psychiatrisch ziekenhuis Endegeest mag in Leiden of
directe omgeving enkele huizen huren om dertig patiënten (vier per woning) in onder te
brengen. De onderkomens, die op betrekkelijk korte afstand van het ziekenhuis moe
ten liggen, zullen de komende twee jaar kunnen worden betrokken.
opgesteld. De bedoeling van de
inrichting is huizen, in de vorm
van een dorp, op haar terrein te
laten bouwen waarin psychiatri
sche patiënten samen wonen
met mensen uit de normale sa
menleving. Volgens de raad voor
de volksgezondheid moet het
niet uitgesloten worden geacht
dat dit 'Beschut Wonen' in de
toekomst een regionale functie
zal gaan vervullen waarvan ook
Endegeest gebruik zou kunnen
maken.
De patiënten om wie het bij Ende
geest gaat moeten hoognodig
naar nieuwe onderkomens wor
den overgeheveld. De ruimten
waarin zij nu verblijven zijn
sterk verouderde paviljoens. Het
was de bedoeling van het zieken
huis dat wanneer de 'socio-wo-
ningen' waren gerealiseerd, de
Hobbitstee en Voorgeest af te
breken. De raad vindt dat Hob
bitstee nog even kan blijven be
staan als in eerste instantie der
tig patiënten verhuizen.
Zodra er een regionale instelling
voor beschermde woonvormen
in het leven is geroepen, moet
Endegeest de 'socio-woningen'
aan haar overdragen, adviseert
de raad.
De bouw van een vijfde dagverblijf
voor volwassen geestelijk gehan
dicapten, dat in Leiden komt, is
thans in voorbereiding. De toe
komstige bewoners zijn nu on
dergebracht in een school in
Oegstgeest.
Het Leidse tehuis 'Voorgeest' zal in
de toekomst worden gesloten.
Hiervoor in de plaats wordt een
nieuw onderkomen gebouwd.
De Leidse regio krijgt boven
dien, zo meldt de commissie, een
'extra' tehuis. Met het ministerie
van welzijn, volksgezondheid en
cultuur moet worden besproken
welke plaats daarvoor in aanmer
king komen.
het ministerie van WVC).
Endegeest wilde echter heel wat
meer dan waarvoor wellicht het
licht op groen wordt gezet. Het
ziekenhuis h^d twintig wonin
gen willen kopen of huren om
zo'n tachtig patiënten, onder wie
twintig geestelijk gehandicap
ten, te kunnen huisvesten.
De raad voor de volksgezondheid
vond dit een beetje te veel van
het goede. Hij wil stapsgewijs te
werk gaan en Endegeest eerst
maar eens ervaring met deze
nieuwe woonvorm laten opdoen.
Voor het zelfstandig wonen van
de geestelijk gehandicapten wil
de de raad vooralsnog geen toe
stemming geven.
Endegeest moet er bovendien re
kening mee houden dat bij de
voorbereiding van dit project
Sint Bavo en Sancta Maria, twee
psychiatrische inrichtingen in
Noordwijk en Noordwijkerhout,
moeten worden betrokken. In
beide inrichtingen verblijven
thans patiënten die eveneens in
aanmerking komen voor plaat
sing in een zogenaamde 'socio-
woning'.
Daarnaast heeft Sint Bavo jaren
geleden al een soortgelijk plan,
onder de naam 'Beschut Wonen',
Centraal wonen
De vereniging Centraal Wonen
Leiden e.o. houdt vrijdag
avond haar eerste jaarverga
dering in de Bierdeghel I, Ves-
testraat 7a, eerste verdieping.
Door middel van een informa
tiestand kunnen belangstellen
den zich oriënteren op verschil
lende projecten van de vereni
ging, zoals het Gijzenij-project
(koop en renovatie van dertien
woningen), waar nog plaats
vrij is voor a.s. bewoners. Na
het afhandelen van de verga
dering is er een informeel ge
deelte met een diaserie over
Centraal-Wonenprojecten in
andere plaatsen. De aanvang
is om acht uur.
SP
De Socialistiese Partij afdeling
Leiden houdt vrijdagavond
een bijeenkomst voor mensen
die belangstelling voor haar
activiteiten hebben. De resulta
ten van het werk van de SP in
de gemeenteraad, de ecomno-
mische crisis, actie legen de ei
gen bijdrage voor ziekenfonds
verzekerden en gastarbeiders
zijn onderwerpen die bespro
ken worden. De SP heeft een
nieuwe vergader- en
werkruimte: de vroegere ijssa-
lon van Gaasbeek, Groenesteeg
33. De bijeenkomst begint om
half acht.
Communicatie Club
De Communicatie Club Leiden
bestaat 12'/z jaar en dat vieren
de 27 mc'ers vrijdagavond in
de Bierdeghel aan de Veste-
straat. Bingo, verloting en mu
ziek van de Sirocco's staan op
het programma. Het feest be
gint om acht uur. Voor meer in
formatie: tel. 142396 of 125562.
Februaristaking
Het comité 'Leiden tegen Fascis
me' roept op tot herdenking
van de februaristaking 1941.
Deze herdenking is vrijdag in
Amsterdam door middel van
een défilé om vijf uur langs de
Dokwerker op het Jonas Daniël
Meijerplein. In Leiden verza
melen deelnemers zich per auto
om vier uur bij het station.
E nerg ie-excursie
K&O heeft voor maandagavond
een bezoek aan het museum
voor geologie en mineralogie
aan de Hooglandsekerkgracht
op het programma staan. Daar
is de tentoonstelling "Energie
uit eigen bodem" gaande. Die
avond wordt er een inleiding
aan de hand van dia's gege
ven, een rondgang door de ten
toonstellingsruimte gehouden
en een korte film vertoond. Dit
alles om een beeld te geven van
de energiewinning in Neder
land. Belangstellenden kunnen
zich bij K&O opgeven, Oude
Vest 45.
Foto-wedstrijd
De Leidse Amateur Fotografen
Vereniging (LAFV) bestaat
zestig jaar en organiseert
daarom een fotowedstrijd met
als motto "Wonen in Leiden".
Inwoners van Leiden en aan-
grenzende gemeenten, die geen
lid zijn van de LAFV kunnen
hieraan meedoen. Er kan in
twee categorieën worden inge
zonden: kleur en zwartwit met
een minimumformaat van 18-
x24 cm en een maximum van
30x40. Leden van de LAFV vor
men de jury. Prijswinnaars
ontvangen fotowaardebonnen.
Inzendingen dienen uiterlijk 2
april te worden ingeleverd bij
restaurant Bernsen, Breestraat
157. Folders over deze wed
strijd zijn onder meer verkrijg
baar bij de voorlichtingsbalie
van het stadhuis en in de open
bare bibliotheek aan de Nieuw-
straat. Een selectie van de inge
zondenfoto's v)ordt getoond op
een expositie die de LAFV in
april in de Waag houdt.
Literop
Komend najaar verschijnt er
weer een nummer van Literop,
een Leids tijdschrift waarin
amateurs poëzie, korte verha
len. essays en zwartwit illu
straties kunnen publiceren.
Kopij kan tot 15 april worden
gestuurd naar de redactie van
Literop pla L.A.K., Levendaal
150 driehoog, 2311 JP Leiden.
Maximaal drie A-4 velletjes.
Ome Joop
De 'Ome Joopshow' is zaterdag-
midag in de Merenwijk te zien.
Op uitnodiging van winke
liersvereniging De Kopermolen
is er van één tot drie uur een
optreden net buiten het winkel
centrum, nabij het ABN-fi-
liaal.
Signeren
De schrijvers Maarten 't Hart en
Mensje van Keulen signeren
hun nieuwe boeken zaterdag
middag bij boekhandel De Kier
aan de Nieuwe Rijn, van half
drie tot vier uur.
D'66
De afdeling Leiden van D'66
houdt vrijdagavond een leden
vergadering in Nieuw Miner
va, Vrouwensteeg 11. Het De
mocratisch Manifest is een van
de onderwerpen van deze ver
gadering, die om acht uur be
gint.
Pop
De Britse groep Medium Medium
treedt vrijdagavond op in het
Leids Vrijetijdscentrum. De
groep is in 1979 opgericht en
bracht in 1981 de elpee "The
Glitterhouse" met een aantal
funknummers uit. Zaterdag
avond is er in het LVC (Bree
straat 66) in het kader van
"Pop aan de Bak" een optre
den van drie groepen: Trans
pose, Les Zazous en Signs. Bei
de avonden gaat de zaal om ne
gen uur open.
Bingo-dansant
In clubhuis Matilo, Zaanstraat
126, is vrijdagavond een bingo-
da-nsant. Aanvang acht uur,
toegang van zestien jaar af.
Coopertest
Atletiekvereniging De Bataven
geeft liefhebbers zaterdagmid
dag de gelegenheid door mid
del van een Coopertest hun con
ditie te testen. De "Kenneth Co
opertest" is een loop van twaalf
minuten waarin deelnemers
een zo groot mogelijke afstand
proberen af te leggen. Die af
stand, gecombineerd met de
leeftijd, leidt tot een conclusie
over de conditie. De Coopertest
wordt gehouden op de kunst-
stojbaan in de Leidse Hout,
van twee tot drie uur. De in
schrijving is om één uur in de
kantine van de atletiekbaar
aan de Antonie Duycklaan.
Mysterie
In buurthuis Groenoord, Pas
teurstraat 23. is zaterdag
avond het optreden van John
Elferink met Matra Mysterie te
zien. Volgens de organisatoren
gaan er met mensen uit het pu
bliek geheimzinnige dingen ge
beuren. Iemand ziet een sleutel
bos voor een aansteker aan, een
ander wordt gewichtloos en
weer een ander voelt geen pijn
of heeft geen kracht meer. Ook
is er nog een myusterieuze 'dy-
namite-act'. Het optreden be
gint om negen uur en duurt on
geveer een uur.
Bingo
In buurthuis Op Eigen Wieken in
de Merenwijk (Valkenpad) is
zaterdag een bingo-avond, die
om half negen begint.
Waldolala
Een oude uitzending van het
VPRO-programma Waldolala
wordt zaterdagmiddag in het
'Open Café' van het Leids Vrij
etijdscentrum (Breestraat 66)
per video vertoond. Het café is
van twee tot vijf uur geopend.
Aleenstaanden
Het project Alleen Staan van
buurthuis In de Vroolijcke Ar-
ke (Pieterskerkchoorsteeg 15)
houdt zaterdag van half negen
tot ongeveer twaalf uur een
feestelijke contactavond. Cor
Hendriks zingt en speelt zelfge
maakte liedjes.
Rock
In het café de Uyl van Hoogland
aan de Nieuwstraat speelt zon
dagmiddag vanaf half vier de
Leidse formatie "Hot Rocks".
Toegang is gratis.
Leiden- De nieuwe voorjaarsmode
van Warnecke is 1 maart 20.00
uur) in de Stadsgehoorzaal te
zien. In deze show zal niet alleen
de bovenkleding aan bod komen
maar ook voor de badkleding,
nacht-en ondermode is een
plaatsje ingeruimd. Gastvrouw
tijdens deze modeavond is me
vrouw Croonen-de Roo. Voor de
bijpassende schoenen zorgt Van
Dalen, Messchers's modehuis le
vert de hoeden, tassen en sjaals
en de brillen komen van Look.
De haarmode neemt Tom Wes
ten voor zijn rekening. Voor een
gezellige aankleding van de zaal
zorgt bloemist David Nieuwen-
burg terwijl de muzikale omlij
sting van het duo Lex Sonneveld
is.
LEIDEN - De raadsfractie van het
CDA houdt morgenavond haar
maandelijkse bijeenkomst in het
Vergulde Haantje (Vrouwen-
steeg). De bijeenkomsten heb
ben een open gedachtenwisse-
ling tussen fractie, leden en sym-
patisanten ten doel over de ac
tuele gemeentepolitiek. Vrijdag
komt onder meer de toekomst
van de ijshal ter sprake.
