c Een pratende parkiet die praatte op de televisie 'Geld kan boeiender zijn dan huwelijksproblemen' TV-rubriek 'Op jacht naar de schat:' spannend avontuur Peter Barkworth speelt bankier in tv-serie ZATERDAG 19 FEBRUARI 1983 Radio - tv TV-personality van deze week was zonder enige twijfel de pratende parkiet in Show room. Waarom we het eigenlijk zo bijzonder vinden als een parkiet enkele zinnetjes blijkt te kunnen zeggen weet ik ei genlijk ook niet. tenslotte zijn er onder de mensen ook heel knappe kunstfluiters die vo gels kunnen nadoen, maar mis schien was het uitzonderlijke van deze parkiet dat hij niet al leen praten kon. maar het nog deed ook. Er is in de televisie wereld al wat afgetobd met pa pegaaien, parkieten, beo's en ander gevogelte waarvan be kend was dat zij praatten als Brugmans, behalve als er een camera en een microfoon in de buurt kwamen. Ik herinner me een 'vuist' van Willem Duys van een paar jaar geleden, waarin de tien best pratende papegaaien optraden, een wan hopig makend programma, omdat we alleen maar tien baasjes met het angstzweet op hun voorhoofd alle geleerde woordjes zagen zeggen tegen hun zwijgende papegaaien, die belangstellend toekeken, maar geen kik gaven. Deze show roomparkiet echter babbelde dat het een lieve lust was. in een wat merkwaardig timbre maar toch redelijk goed ver staanbaar. zodat het mij niet zou verbazen als binnenkort een bekwame imitator opstaat die precies zo kan praten als deze parkiet! We hebben nog twee program ma's van Showroom tegoed, en dan kappen Jan Fillekers en Henk ter Horst ermee. Al thans: dat denken zij nu nog. Zij denken nu nog steeds dat zij daarna Farce Majeure gaan doen, wat ook zo is, alleen heb ik zo'n voorgevoel dat F.M. niet meer in deze tijd past, zo dat het programma in betrek kelijk korte tijd zal wegebben, om daarna bijna ongemerkt weer te verdwijnen. De formu le van Showroom is echter van door Nico Scheepmaker alle tijden, zolang er mensen zijn zijn er Showrooms, want in wezen is ieder méns een cu riosum. Daarom til ik niet zo zwaar aan dat dreigement dat ons nog maar twee afleverin gen te wachten staan. Ik voor spel dat er alleen een pauze is ingelast van één seizoen, waar na de rubricering van de reste rende 14 miljoen Nederlanders weer met frisse moed ter hand zal worden genomen!! De NOS begon donderdagavond met een serie van negen pro gramma's over de Nederlan ders en de zee getiteld „Mari tiem", een ambitieus project waarvan de samenstelling en eindredactie bij Kees van Lan- geraad berust, wat je op de een of andere manier meteen kon zien. In vroeger eeuwen be hoorde Van Langeraad tot on ze beste documentaristen. hij kreeg een van de eerste Zilve ren Nipkowschijven, maar ging de laatste jaren voorna melijk schuil achter een groot bureau, van waaruit hij onge twijfeld prachtig werk deed. zonder dat zijn signatuur daar bij zichtbaar werd En nu kan het verbeelding zijn geweest, maar ik had toch al na vijf mi nuten het idee dat ik de oude meesterhand herkende. Wat we te zien kregen was degelijk, onderbouwd, maar bevatte te- genlijk een heleboel frappante beelden, die je als 'stepping stones' behulpzaam waren bij het doorwaden van al dit wa ter. Prachtig, en schokkend te gelijk. waren de beelden van het geinundeerde Ajax Sta dion en andere doorgaans dro ge plekken, die nu door een vloedgolf verzwolgen bleken te zijn. Het leek net echt. Ik denk dat deze serie, die behal ve aan onze educatieve en es thetische gevoelens ook aan onze Hollands Glorie-gevoe- lens appeleert. bij een niet al te hoge kijkdichtheid een hoge waardering zal krijgen. Hebt u dat nu ook - geen tijd meer om naar de film te gaan omdat er steeds een film is op de televisie? 'Daar komt de goeroe!', The Domino Princi ple'. 'Ik vecht voor mijn kind'. 'De dubbele moord'. 'My coun try. my hat'. The Battle of Bri tain'. Drive, he said". - allemaal speelfilms, allemaal langer dan een uur. en weliswaar niet alle maal bestemd voor de bio scoop. maar ook dan met hun lengte van 1 uur en 10 minuten (ik had 'Derrick', met dezelfde lengte, er ook nog bij kunnen rekenen) met de bioscoopallu- re die 50-minuten-senes als Dallas. Dynasty. Gejaagd door de storm. De Waltons. Falcon Crest. Fame en Lou Grant (die we ook nog allemaal te zien kregen in de afgelopen week) toch missen. Ik heb de tyd nog meegemaakt dat er één film per week mocht worden uitge zonden. en dan moesten we al lemaal thuis nog een blij ge zicht zetten ook. anders werd hij halverwege door de Bio scoopbond afgebroken en weer in zijn doosje teruggezet! En voor het overige heb ik weer met heidens plezier naar 'De achterkant van het gelijk' ge keken. en met een mengeling van ontzag en ontroering naar 'Rondom tien', waarin nabe staanden. slachtoffers en ver oorzakers van dodelijke of by- na-dodelijke ongevallen in het verkeer over hun ervaringen, hun onderling contact, hun verdriet en hun manier van verwerken spraken De bijna evangelische vergevingsge zindheid. waarvan sommige nabestaanden jegens de ver oorzakers van hun leed blijk gaven, vond ik heel indruk wekkend. Ik weet niet of ik dat op zou kunnen brengen, en ik weet wel zeker dat ik er niet in het openbaar over zou kunnen of durven spreken! HILVERSUM - De AVRO brengt vanaf van avond de tiendelige BBC-serie 'Telfod's Change' op de buis. In het eerste, bijna an derhalf uur durende lange deel, wordt kennis gemaakt met de bankier Mark Tel ford en zijn overbezette topfunctie, maar ook met de schaduwkant ervan: zijn ver waarloosde gezinsleven. Langzaam komt Telford tot het besef, dat hij als slaaf van zijn werk slechts zijn vrouw Sylvia onge lukkig maakt en dat deze levensstijl voor hemzelf ook slechts tot een hartinfarct kan leiden. Toevallige omstandigheden brengen hem in Dover, waar hij een belangrijk zakelijk succes boekt en bovendien een oude colle ga ontmoet die op het punt staat met ver vroegd pensioen te gaan. Telford neemt zonder enig overleg de beslissing zijn le ven te beteren en de lagere positie van zijn pensionerende vriend in Dover over te ne men. Vanaf deel twee begint - niet zonder complicaties - Telford's nieuwe leven in de provincie. Helaas zal de kijker de programmagegevens goed moeten volgen, om de overige delen (van elk 50 minuten) te volgen, omdat deze op de onregelmatige zogenaamde 'wissel avonden' worden uigezonden. Dat bete kent dat 'Telford's Change' tussen aan staande zaterdag en eind mei op zowel maandagen, donderdagen, vrijdagen als zaterdagen te zien is. Hoofdrolspelers in het feuilleton, met de Ne derlandse titel 'Mark Telford, bankier' zijn Peter Barkworth als Mark en Hannah Gordon als zijn vrouw Sylvia. Hannah Gordon was eerder te zien in onder meer de serie 'Mijn vrouw van hiernaast' en als lady Bellamy in 'Up stairs, down stairs'. Peter Barkworth werd tot twee maal uitge roepen tot de beste Britse film- en tv-ac- teur en is behalve hoofdrolspeler ook be denker van 'Telford's Change*. Naast zijn vele rollen in televisiedrama- en theater- produkties, geniet Barkworth aanzien als schrijver van handboeken voor acteurs. (Zaterdag, Nederland 1, 22.30 uur). Peter Barkworth als bankier in de nieuwe tv-serie, die de AVRO op het scherm brengt. GUILDFORD (GPD) - De ac teur Peter Barkworth noteer de op 24 april 1968 een idee voor een televisieserie in zijn dagboek. Hij had zojuist, de opnamen afgesloten van de tv-produktie 'A man of our ti mes' waarin hij als karika tuur van een bankdirecteur had opgetreden. Barkworth: „Die rol was het doodgewone stereotiep van een bankma- nager. Op hetzelfde niveau als je vaak priesters of boe ven hun voorspelbare rollen ziet spelen. Ik was kortaf, on sympathiek en was geschre ven als een komische rol". Barkworth had plezier in die rol en was ervan overtuigd dat er meer inzat, dan een bijrolletje: „Ik was al gecharmeerd van de omgeving van zo'n bankier. De spulletjes op z'n bureau, de werkomgeving in een bankfiliaal en al het geld dat er om gaat. En, schrijfend in mijn dagboek, dacht ik: als bij de ene serie liefde uitgangspunt kan zijn en bij een politieserie de mis daad centraal staat, waarom zou een tv-feuilleton dan niet om geld kunnen draaien? Ik wilde een bank en het leven van de ma nager dus in het middelpunt zet ten en - waarom weet ik niet - al in die eerste notitie erover no teerde ik dat die man waarschijn lijk wel een ongelukkig huwelijk zou hebben..." Met een kort tv-spel van slechts één of twee delen in z'n hoofd ging Peter Barkworth de boer op. „Ik ging meteen op m'n bek, want de producer van 'A man of our times' wees het onmiddellijk af. Hij zei dat het geen geschikt televisie-onderwerp was omdat chefs van banken de hele dag achter hun, bureau zitten". Een poging bij een commercieel tv-stations in Londen leverde en thousiaste reacties op, helaas liet het bedrijf vervolgens niets meer van zich horen; bij een derde be drijf kreeg hij dezelfde „tamelij ke enthousiaste, maar zeer vage" respons op zijn programma-idee. Toen Barkworth jaren later nog eens informeerde, of de heren er al over hadden nagedacht kreeg hij definitief nul op het rekest. In 1976 lag het plan nog onuitge werkt in de kast. Barkworth: „Op een goeie dag zat ik in de auto met tv-regisseur door Henk Linse Barry Davis, op weg naar een lo- katie in Oxford. We hadden niets om over te praten - zeker niet dat tv-spel waaraan we toen werkten - dus vertelde ik hem over mijn bankidee en dat het juist de vori ge dag voor de zoveelste keer was afgewezen". „We raakten aan de babbel en hij werd steeds enthousiaster. We hadden de tijd, dus verzonnen we er van alles om heen en toen we aankwamen denk ik dat we genoeg bankverhalen hadden om een 26-delige serie te ma ken". Davis overtuigde tekstschrijver Brian Clark en kort daarop hoor de producer Mark Shivas van de plannen en bood onmiddellijk zijn diensten aan. Binnen enkele dagen waren de kansen gekeerd; het viertal richtte een eigen maatschappijtje op en legde het auteursrecht vast. Op een haar na tien jaar na die eer ste dagboeknotitie, op 22 april 1978. begonnen de opnamen van „Telford's Change". Barkworth: „We waren ons er terdege van be wust dat een vervolgverhaal over geld, geld en nog eens geld heel saai zou kunnen worden. We wis ten dat we authentieke geldpro blemen in beeld moesten bren gen, om een enigszins geloof waardig verhaal te krijgen. En ik zelf had eerlijk gezegd nog méér twijfels over dat element van het slechte huwelijk: dat kon pas echt vervelend worden. Maar de kijker zal zich juist wel amuseren met die ergernis die Hannah Gordon in de rol van de echtge note uitbeeldt, neem ik aan. En ze vinden het natuurlijk hele maal spannend om te zien met wie ze er vandoor gaat. Gelukkig heb ik Brian kunnen afdwingen, mij in elk geval die cliché-minna res te besparen". „Zonder dat element af te vallen moet ik benadrukken, dat we in de eerste plaats erop uitwaren om die bankzaken interessanter te brengen. Toen we met de op name begonnen had Brian Clark er dan ook zes maanden studie van het bankwezen opzitten. Hij zei: als we die feiten over het le ven van een filiaalchfcf maar goed hebben, dan rest ons slechts het verzinnen van een paar leuke verhaaltjes, zoals dat in elke tv-serie gaat". Het produktieteam ontdekte dat veel van hun vooroordelen over het bankleven er volledig naast- zaten. 'Telford's Change' moest gaan over een succesvolle rond reizende topman van een groot concern, die op een goed mo ment voor een rustiger leven kiest. Hij doet afstand van zijn topfunctie en wordt filiaalchef in Dover, een provinciestadje aan de Engelse zuidoostkust. Bar kworth kwam tot de ontdekking. dat zo'n filiaalhouder absoluut niet zijn hele werkdag achter een bureau doorbrengt. Zo'n iemand bleek, na enig onderzoek, erg ac tief te zijn in het plaatselijke so ciale leven en veel tijd buiten de deur bij klanten door te brengen. Barkworth: „Helaas ontdekten we ook. dat rondreizende top functionarissen zeer schaars zijn en dat het vrijwel niet voorkomt dat iemand zijn carrière onder breekt voor een rustig leventje. 'J Meestal klimmen ze door tot aan hun pensioen". Vlak voor de opnamen in Dover, werd het script zoveel mogelijk aan de realiteit aangepast. De BBC had het geluk dat alle ge wenste lokaties er aanwezig wa ren; het schilderachtige stadje had een uitgelezen 'cottage' voor de hoofdpersoon, Mark Telford, een prachtige omgeving en zelfs een behulpzame bank die de ad viezen en decors kon leveren. Barkworth: „Het was een zege, dat Brian het script had geschreven, met mij in zijn achterhoofd. Ik kan me de gedachtegang van Mark Telford in het extra lange eerste deel levendig voorstellen. Dat eerste deel geeft ook de bron van alle volgende handelingen: de internationale bankier die het zat is, zo vaak van huis weg te zijn en zo hard te werken dat hy contact verliest met de mensen in zijn directe omgeving. Hij kiest Dover als standplaats om dat hij daar zijn oude dag wel wil doorbrengen. En dat zou ik zelf ook wel willen". „Maar er is meer. Ik zelf heb vorig jaar bijvoorbeeld bewust minder hard gewerkt, dan ik ooit gedaan heb. En er ging - geheel onver wacht - een nieuwe wereld voor me open. Ik had tijd voor andere dingen en het is een van mijn ge lukkigste jaren geworden. Maar ik ging me ook plotseling heel bewust afvragen, wat myn vrouw ervan heeft gevonden dat ik zo lang slaaf van mijn werk „Mark Telford was lang niet zo goed in het beheren van dat fi- liaaltje, als hij aan de top was. Ook dat heb ik zelf ervaren en een kennis die zichzelf inder daad voor zyn carrière had laten gaan, vertelde mij hetzelfde". .Telford maakte een moedige stap door afstand te doen van dat ho ge salaris en ik voel een heel eind met hem mee: andere dingen kunnen belangrijker zijn in het leven. Maar hij maakt één crucia le fout, die ik nooit zou maken: hij stelt zijn vrouw voor het vol dongen feit dat ze naar Dover gaan verhuizen. Die fout zou ik nooit maken en ik begrijp niet waarom hy hem maakt. Als mijn vrouw bezwaar had gemaakt, was deze serie er nooit geko- Veruit de meeste amusementsprodukties op de Neder landse televisie spelen zich af op de begane grond. Meestal gebeurt dat in de beslotenheid van theater of studio, soms betrekt men de stellingen in de buiten lucht. Rene Stokvis, een van de belangrijkste onafhankelijke producenten van televisieprogramma's in ons land, heeft zowel buiten als binnen ervaring opgedaan. Bin nen zorgde hij voor de produktie van bijvoorbeeld Te- lebingo met Mies Bouwman, buiten maakt hij al vele jaren furore met het spektakel „Te land, ter zee en in de lucht". Sinds kort zoekt Rene Stokvis het letterlijk hoger op. Hij introduceerde bij Veronica „Op jacht naar de schat", een spannend spelprogramma waarin steeds twee kan didaten vanuit een studio in Parijs, reporter Jan de Vries ergens in de wereld met een helikopter naar drie schatten laten zoeken. Aan onze verslaggever vertelde Rene Stokvis wat er alle maal voor komt kijken voordat deze programma's ge reed zijn voor uitzending. Vlnr: Ton Steinz, reporter Jan de Vries en producent René Stokvis. „Op het gebied van televisie is dit program ma technisch het maximaal haalbare op dit moment. Ik denk niet dat er in techni sche zin nog meer dingen overhoop ge haald kunnen worden". René Stokvis is trots op de serie „Op jacht naar de schat", die zondagavond 20 februari bij Veronica de vyfde aflevering beleeft. Die trots lijkt gerechtvaardigd. Het spelprogramma mag zich verheugen in een groeiende kijkdichtheid n,Op jacht naar de schat" kan gerekend worden tot de categorie te levisieamusement, waarin naar nieuwe vormen is gezocht. De formule van het programma is ontwikkeld in Frankrijk. Twee jaar geleden zag René Stokvis de Franse versie voor het eerst. „Ik was onmiddellijk in de ban van het pro gramma cn ben meteen naar Parijs ge gaan om bij de producent de rechten voor ons land aan te kopen. Met wat videoban den van enkele programma's onder de arm ben ik toen naar Veronica gestapt. Men aarzelde geen moment en dus kon ik de zaak daar snel onderbrengen". Stokvis heeft sinds de eerste uitzending van „Op jacht naar de schat" gemerkt dat er nogal was misverstanden bestaan over de kosten, die het programma met zich mee brengt. „Men denkt dat het door die grootscheepse opzet een geldverslinden de affaire is. De kosten worden echter door een aantal televisiestations uit ver schillende landen gedeeld. We nemen het programma in enkele dagen in diverse versies op. Elk land maakt daarbij ge bruik van hetzelfde landschappelijk de cor. van dezelfde schatten, van dezelfde verbindingen, van dezelfde helikopter en van hetzelfde vliegtuig dat daarboven cir kelt en als een centrale zender fungeert. Ook in de studio in Parijs is sprake van die samenwerking. Het programma lijkt dus een kostbare affaire, maar is in werkelijkheid goedkoper dan een gemid deld groot amusementsprogramma, zoals bijvoorbeeld de „Showbizzquiz" of de „Ted Show". De kijkers naar „Op jacht naar de schat" worden getracteerd op spectaculaire beelden, vooral waar het de opnamen vanuit de helikopter betreft. De verbin dingen die daarvoor tot stand moeten worden gebracht zijn minstens zo specta culair. Stokvis: „Op het moment dat het program ma wordt opgenomen is er sprake van een werkelijk gigantisch net van commu nicatiemiddelen Daarbij moet je je ook nog realiseren dat het productioneel een zeer ingewikkelde affaire is. Je zit vaak met tijdsverschillen. We nemen weieens 's nachts om drie uur in Parijs op omdat door Dick Versteeg het dan op de plaats waar de helikopter staat dag is". Naast het organiseren van de verbindingen slokt ook de rest van de voorbereiding veel tijd op. Het internationale gezel schap televisiemakers begint steeds een half jaar voor de uitzenddata met de eer ste besprekingen. Stokvis: „Eerst praten we altijd over het ge bied, waar we willen gaan opnemen. Wat is interessant voor welk land? Op een ge geven moment komt het Verre Oosten aan de orde. Nou, dan is het natuurlijk duidelijk dat ik interesse heb voor Indo nesië. omdat wij daar in Nederland be paalde bindingen mee hebben gehad. Op die manier sleutelen we een schema in el kaar. waarbij we steeds met drie landen tegelijk ergens gaan opnemen". „Vervolgens gaan we de literatuur over de gebieden verzamelen. Een belangrijke zaak omdat dit een van de essentiële hulpmiddelen voor de kandidaten is. Als dat allemaal rond is reist een team naar de betreffende plaatsen om daar belang rijke zaken te regelen zoals het fotografe ren van het totale gebied zowel vanuit de lucht als vanaf de grond. Meestal gaat dat om een stuk van vijftien bij twintig kilo meter. Ook worden de helikopter en het vliegtuig gehuurd en contacten met over heden gelegd. Verder bekijken we hoe het met de verbindingen staat Als er bij voorbeeld geen steunzender in de buurt is. moet satellietzendtijd worden ge huurd". „Als dat voorproduktieteam na enkele we ken weer is teruggekeerd, volgt een twee de grote gezamenlijke bespreking. We praten dan over de schatten, waar ze uit zullen bestaan en waar ze moeten worden verstopt. Een van de belangrijkste voor waarden is dat het een histonsch of cultu reel interessante plek is. Ook wordt de volgorde vastgesteld waarin de schatten moeten worden opgezocht. Dit is van be lang om overbodig lange vliegafstanden te voorkomen. Tenslotte gaan we met be hulp van een groot aantal woordenboe ken proberen de opdrachten te formule ren. Dat lijkt eenvoudiger dan het is, om dat al te letterlijke vertalingen soms een verkeerde uitleg kan opleveren". Hier en daar klinkt het verwijt op dat „Op jacht naar de schat" doorgestoken kaart zou zijn. De presentatoren en reporters zouden op de hoogte zyn van de plaatsen waar zich de schatten bevinden en de kandidaten soms een stukje in de goede richting helpen. Ook is als bezwaar aan gevoerd dat sommige afleveringen eerder in andere landen worden uitgezonden. Niet alleen de kijkers, maar ook de kandi daten zouden daardoor al van tevoren op de hoogte kunnen worden gebracht René Stokvis: „Eén ding blyft by deze pro duktie als een paal boven water staan: de integriteit van het programma moet bo ven elke twyfel verheven zijn. Dat was ook een voorwaarde van de Franse televi sie bij de verkoop van de rechten. Op het moment dat de kyker ook maar de indruk zou krijgen dat het doorgestoken kaart is, dan valt zo'n programma natuurlijk in el kaar Op het moment dat het spel begint heeft dc studio-presentator noch de re porter in de helikopter enig idee waar zich de schatten bevinden". „Het komt incidenteel wel eens voor dat ik de presentator in dc studio iets ingeef. Dat is tot nu toe één keer gebeurd toen de kandidaten helemaal dreigden vast te lo pen en daarmee ook het programma Ik heb toen gezegd: laat de kandidaten toch nog maar eens goed de literatuur doorne men. Verder gaan we echt niet Maar je kunt je wel voorstellen dat ik mij af en toe van pure ellende zit te verbyten. Als je terugkijkt naar die aflevering in Indone sië, dan kun je zien dat Jan de Vnes tot tweemaal toe byna z'n kop heeft gestoten aan die schat tussen do twee waterval letjes. En dan ligt het natuurlijk op je lip pen om Jan te laten weten dat-ie even omhoog moet kijken. Maar dat kan niet. Als je daaraan zou beginnen, dan ben je verloren. Dan kun je maar beter stoppen met een dergelijk programma". „En wat dat eerder uitzenden in andere lan den betreft, dat is tot nu toe een keer voorgekomen met het programma dat zich in Duitsland afspeelde. Die afleve ring is toen inderdaad eerder door de Duitse tv uitgezonden. Sommige kykers hadden het dus eerder kunnen zien, maar voor de kandidaten heeft het geen enkele invloed gehad, omdat beide programma's op dezelfde dag zyn opgenomen. Dc kan didaten zitten in een hotel en komen pas naar de studio als een ander buitenlands team klaar is. Zij krygen kort voor de uit zending pas te horen waar zal worden ge speeld Óm de kans te verkleinen dat de Nederlandse kykers een bepaalde afleve ring al op een buitenlandse zender heb ben kunnen bekyken, werken wy nu sa men met het Britse Channel Four en de Italianen". Na zondagavond staat er dit seizoen nog een aflevering van „Op jacht naar de schat" op stapel. Krijgt de sene volgend seizoen een vervolg? René Stokvis: „Daarover wordt binnenkort beslist Ik denk dat dc kans erg groot is. Het is gebleken dat de spanning en de nieuwigheid van het programma door veel kijkers positief worden ervaren. Dat zyn ook inderdaad bclangryke amuse mentswaarden. Vanaf het moment dat die helikopter omhoog gaat zit je m een soort avontuur. Het is net een jongens boek. Waar komen ze terecht en wat bele ven ze allemaal onderweg? De onvoor spelbaarheid van wat er gaat gebeuren".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1983 | | pagina 5