De geruchtenstroom
wakkert angst aan
Eigen karakter bewaren: geen discriminatie
VRIJDAG 18 FEBRUARI 1983 PAGINA 17
PARAMARIBO - „Terwijl wij steeds alle zeilen bijzetten om op
onze eigen wijze een waarachtig democratische samenleving op
te bouwen, blijft Nederland pogen dit natuurlijke proces van be
vrijding en onafhankelijkheid kwaadaardig te verstoren". Luite
nant-kolonel Desi Bouterse spreekt bet Surinaamse volk toe via
radio en televisie. Hij spreekt ter gelegenheid van de viering van
drie jaar revolutie, eigenlijk op 25 februari.
Suriname staat ook aan de vooravond van een nieuwe regering die
moet pogen het hoofd te bieden aan de talrijke problemen waar
voorbet land staat. Want onder de bevolking heerst verdeeldheid
en angst over de toekomst, zeker na de doden van 8 december van
bet vorig jaar.
Maar bet is niet alleen de onzekerheid over hoe bet sociaal verder
moet met Suriname. Economisch is bet voormalige tropenpara-
dijs meer dan ooit in de problemen geraakt door de opschorting
van de ontwikkelingshulp door Nederland en de algemene reces
sie in de bauxiet-sector. Het is immers de bauxiet, die in bet
recente verleden voor ruim 80 procent de export van Suriname
met het buitenland bepaalde.
Het is een bekend verschijnsel in de Derde Wereld, dat als een land
interne moeilijkheden heeft, er een buitenlandse tegenstander
wordt gezocht die verantwoordelijk wordt gesteld voor de slech
te situatie. Terecht of niet, Nederland vervult die rol in bet den
ken van de huidige Surinaamse machthebbers.
Ruud de Wit bevindt zich op dit moment als enige Nederlandse
journalist in Paramaribo. Het kostte bem veel moeite toestem
ming te krijgen daar journalistiek werk te verrichten. Het wan
trouwen ten opzichte van Nederland en de Nederlandse media bij
de Surinaamse autoriteiten is dermate groot dat men de Neder
landsejournalisten eigenlijk liever niet meer ziet komen. Ze ver
tellen toch alleen maar leugens, is de veel geboorde bewering
hier.
Toch weet men in Paramaribo al te goed dat Nederland niet weg te
cijferen valt. Tweehonderd duizend Surinamers daar en een
kwetsbare economie maken bet land afhankelijk, boe men bet
ook wendt of keert. En dat is een frustratie in bet autonomiepro-
ces die veel zegt over de houding van Suriname jegens Neder
land.
Tweehonderdduizend Surinamers i
dank afhankelijk van Nederland.
Nederland en t
maken Suriname tegen wil
Niet alleen het klok opwinden is
een typisch karweitje voor de man
in huis. maar ook het afsluiten van
de deuren voor het slapen gaan.
Mevrouw C. Valk-Schouten uit
Broek in Waterland vertelde me
dat dit bij haar thuis „even aflich-
ten" heet, een boerenuitdrukking
voor „even afsluiten". Het is meest
al haar man die „even gaat aflich
ten", en als hij het niet doet is het
haar zoontje Gerlof die het doet, -
typisch mannenwerk dus.'
Ik kende dat woord „aflichten"
niet, ben even te rade gegaan bij de
Van Dale, maar die geeft aflichten
niet in de betekenis van afsluiten.
Het deksel van de pot aflichten, de
hoed aflichten, het masker aflich
ten, iemand de schellen van de ogen
aflichten (in de ene betekenis), en
in de tweede betekenis „iemand die
bij duisternis naar beneden gaat
bijlichten, hem met een licht verge
zellen en naar beneden geleiden:
„laat het meisje ons even aflich
ten", en ook: „met een lamp langs
gaan om te onderzoeken, b.v. naar
een gaslek".
Van die laatste twee betekenissen
moet aflichten als afsluiten zijn af
geleid. Men ging met een lamp de
hele boerderij door (elektrisch licht
dat je even aanfloepte was er nog
niet, alles was aardedonker), om
voor het slapen gaan even alle deu
ren en ramen af te sluiten. Het af
lichten bij het afsluiten hoeft niet
meer, maar nu is de benaming voor
het ene overgesprongen op het an
dere. Zo werkt dat...
Mevrouw J. Haagsma-v.d. Hoop
uit Leeuwarden schrijft:
„Vroeger behoorden tot de taken
van mijn man: 's avonds de deuren
sluiten en de hoofdkraan van het
gas dicht doen. Wij woonden toen
op een dorp en hadden een deur
met een gewone kruk (dus geen
lipsslot). De deur stond de hele dag
los, als er iemand kwam opende hij
(of zij) die deur en riep: „vollek
De deur moest dus speciaal met een
sleutel op slot gedraaid worden.
Wat het gas betreft: we hadden bu-
tagas. Defies stond in het aanrecht
kastje en de hoofdkraan werd 's
avonds afgesloten. Dat is dus nu al
lemaal verleden tijd.
Vlees snijden deed (en doet) mijn
man nooit. Maar wel eens taart
snijden. Als een taart in 6 of 8 stuk
ken verdeeld moet worden, dan
kan ik het zelf desnoods wel. Maar
o wee als er 5 of 7 punten uit moe
ten. Dat wordt mij te moeilijk".
Aly Visser uit Workum schrijft:
„Ik heb onder familie en kennissen
een klein onderzoek gehouden en
bij iedereen doet 's avonds de man
de deuren op slot voor zover er in
deze maatschappij van gescheiden
mensen nog mannen zijn)".
Ruud Fokkens uit Assen schrijft:
„Ik sluit vrijwel altijd het huis af
(licht uit, deuren op slot) maar dat
kan ook liggen aan het feit dat ik
als laatste naar bed ga (minder
slaap nodig). Een beter voorbeeld is
waarschijnlijk het oppompen van
te zachte fietsbanden. Ik merk eer
der dat fietsbanden te zacht zijn, ik
vind ook eerder dat ze te zacht zijn.
Schoenpoetsen (bij vlagen en dan
van alle gezinsleden tegelijk) ge
beurt door mij, deed mijn vader
thuis ook al".
Corrie v.d. Rhee uit Katwijk kent
twee handelingen waarvan de
mannen, denkt ze, zelf niet door
hebben dat zij ze altijd verichten:
1. Overgordijnen dicht doen zodra
het eerste lampje aan gaat, en niet
uitsluitend om energie te sparen
(wij vrouwen rekken de dag graag
nog een poosje).
2. Open haarden of gewone kachels
aan maken. En dat is niet eens zo
maar een gewoonte, ze zijn er abso
luut verzot op9 Echt een voorbeeld
van het feit dat een man altijd nog
iets van een kind blijft houden -
hij speelde vroeger ook al zo graag
met lucifers!
Piëta Deutekom-Houtstra uit
Doom tenslotte noemt als een van
de dingen die haar man altijd doet
(behalve afdrogen en 's morgens
vroeg de kinderen op het gewenste
tijdstip wakker maken) een kar
weitje dat mij sterk aanspreekt,
omdat het ook tot de specifieke ta
ken behoort die ik in huis verricht
eten geven aan de poes! Mijn
vrouw, ik geef het toe, verschoont
altijd de kattenbak, een tamelijk
smerig karweitje, maar dat is eten
geven aan de poes ook. Wij hebben
er twee, dus je moet zo eerlijk moge
lijk de stukjes hart met de blote
hand uit het plastic zakje vissen,
anders zijn ze niet gelijk uitgege
ten, of je moet uit een blikje met een
vork of lepel (ik prefereer een vork)
die smurrie eruit wrikken, waarbij
het bijna niet te vermijden is dat er
wel eens een partikeltje op je hand
komt, zodat je die weer helemaal
moet gaan wassen. Ik vind het
werk dat van grote opofferingsge
zindheid blijk geeft, vooral ook om
dat Sijtje en Mar ie mij daardoor
de hele dag door het hele huis „hin
derlijk volgen", of mij broeierig
aan zitten te kijken, om meteen op
te veren zodra ik van mijn stoel op
sta. En dan ben ik natuurlijk ook
de enige in huis die nog wel eens het
dopje op de tube tandpasta doe,
maar dat spreekt haast vanzelf,
met één man en drie vrouwen in
huis...
PARAMARIBO - De dag
na de televisie- en radio
rede van de „bevelheb
ber", zoals Bouterse
meestal genoemd wordt,
praat men in Paramari
bo bepaald niet over de
inhoud van zijn redevoe
ring. Veelgehoorde op
merkingen zijn: „Wat
zag hij er toch slecht uit.
Het leek wel of-ie onder
de valium zat". Of: „Hij
kwam zo moeilijk uit
zijn woorden, alsof hij de
tekst voor de eerste keer
onder ogen kreeg". Zo
kunnen de geruchten in
Suriname ontstaan. „Het
leek wel" wordt al snel
in de volksmond „het is
zo". En spoedig weet ie
dereen hier dat Bouterse
onder de drugs zit omdat
hij de situatie niet meer
aan kan.
Overtuigend was de redevoering
van Bouterse niet. Ook niet
zijn felle aanval op Chin A Sen
en Haakmat en zijn betoog
over de talrijke bedreigingen
van huurlingen vanuit Neder
land. „Landgenoten", zegt
Bouterse dan, „met ingang van
morgen starten wij met een
massale campagne tegen de
huurlingen. Een massale cam
pagne met aanplakbiljetten,
met spandoeken, met pamflet
ten, met programma's over ra
dio en televisie, met artikelen
in de krant, met films over
huurlingen en hun misdaden,
waarvoor wij reeds de welwil
lende medewerking hebben
gekregen van de plaatselijke
bioscoopexploitanten en... met
de oprichting van anti-huurlin
gencomités".
In zijn redevoering haalt Bouter
se ook fel uit naar Henk Chin A
Sen en André Haakmat, twee
personen die lange tijd de re-
Bij democratisering moet het le
vensbeschouwelijke karakter
van instellingen worden gewaar
borgd. Er is geen sprake van dis
criminatie als het bestuur van
een godsdienstige instelling al
leen belijdende christenen be
noemt. Maatregelen die een con
fessionele instelling zouden ver
plichten elke waarborg van haar
grondslag achterwege te laten
zouden in strijd zijn met de vrij
heid van godsdienst en vereni
ging.
Het 'Contakt in Overheidszaken'
(CIO) - waarin negen christelij
ke en drie joodse kerkgenoot
schappen samenwerken -
schrijft dat in de gisteren ver
schenen discussienota 'De reli
gieuze identiteit van instellingen
in het democratiseringsproces'.
Naar het voorbeeld van de onder-
wijswetgeving zouden er regelin
gen moeten komen die het gods
dienstige karakter van instellin
gen beschermen. Het CIO noemt
in dit verband de gezondheids
zorg, het maatschappelijke werk,
de bejaardenzorg en het wel
zijnswerk. Dat wordt des te
klemmender, als bij decentrali
satie van overheidstaken plaatse
lijke verhoudingen op politick of
religieus gebied gemakkelijk tot
volutie dienden, respectieve
lijk als minister-president en
minister, maar die na de execu
ties van 8 december zich ver
enigd hebben in de Raad voor
de Bevrijding van Suriname.
In Suriname is er in de gelijk
geschakelde pers niets ver
schenen over deze Bevrij-
dingsraad. De enige informatie
voor de bevolking komt via de
Wereldomroep, die op de kor-
te-golfzender driemaal daags
een Surinaams programma uit
zendt.
Wereldomroep
De Nederlandse regering is in de
persoon van ambassadeur
Hoekman herhaaldelijk gewe
zen „op de ontoelaatbare posi
tie van Radio Nederland", die
hier door de autoriteiten hard
nekkig wordt aangeduid als de
Nederlandse propagandazen-
der. „Nederland ontmantelde
indertijd de piraat Radio Vero
nica omdat deze niet strookte
met het regeringsbeleid met
betrekking tot het mediawe-
zen. Het huichelachtige kolo
niale gezicht van Nederland
laat zich het best herkennen
door de Wereldomroep. Die
hoort hier niet én die hebben
we hier ook niet nodig", zegt
iemand van de nationale voor
lichtingsdienst.
willekeur of onbillijkheid jegens
bepaalde delen van de bevolking
kunnen leiden.
Elke confessionele instelling moet
van haar bestuursleden en mede
werkers een loyaliteitsverklaring
vragen, vindt het CIO. Ze mag
verwachten, dat dezen het gods
dienstige karakter erkennen. Die
'harde maar consequente' voor
waarde mag de aanstelling van
mensen die geen belijdend lid
zijn van het desbetreffende kerk
genootschap niet uitsluiten. Wel
moeten in beginsel belijdende
christenen worden benoemd, al
thans in een meerderheid van
functies, en zeker in 'zware' func
ties.
Vorig jaar maakte het CIO bezwaar
tegen het voorontwerp 'wet gelij
ke behandeling'. Daarin werd de
vrijheid van godsdienst beperkt
tot wat binnen de kerkmuren ge
beurt. Deze wet zou, volgens het
CIO, scheiding maken tussen
woord en daad, tussen belijden
en beleven. Een dergelijke schei
ding is voor de gelovige onaan
vaardbaar.
In dit contact werken samen:
rooms-katholieken en oud-ka
tholieken, hervormden, verschil
lende gereformeerde kerken, lu-
thersen, doopsgezinden, vrije
Bouterse zegt het wat directer in
zijn rede: „Nederland heeft
zijn politieke en militaire
steunpunten in ons land verlo
ren en wij hebben duidelijk in
dicaties dat dit land nu pro
beert met behulp van de land
verraders Chin A Sen en Haak
mat huurlingen te werven om
ons land binnen te vallen. Alle
leugen en lasterpraatjes van
Chin A Sen en zijn zogenaam
de Bevrijdingsraad via Radio
Nederland en via de Neder
landse pers hebben wij ge
hoord. We hebben hen hun
gang laten gaan omdat wij de
overtuiging hadden dat ons
volk al gauw deze leugens zou
doorzien".
Dat laatste is nog zeer de vraag.
Er wordt op dit moment bedui
dend minder geluisterd naar
de Wereldomroep dan pakweg
een maand geleden, toen de
korte-golfzenders, waarop de
Wereldomroep te beluisteren
valt, in Paramaribo uitver
kocht raakten en iedereen om
zes uur 's ochtends aan de ra
dio gekluisterd zat alsof het
Radio Oranje was tijdens de
Tweede Wereldoorlog. Maar de
gebrekkige voorlichting in Su
riname zelf zorgt ervoor dat het
nieuws over Suriname toch in
Nederland wordt gemaakt, of
Bouterse dat wil of niet.
evangelischen, baptisten, de Ne
derlandse Protestanten-Bond,
het Leger des Heils en joodse
groeperingen. Voorzitter van het
CIO is professor mr. I. A. Diepen
horst.
Opleiding theologie. De in
Amersfoort op te richten Inter
nationale Christelijke Universi
teit gaat werken aan een eerste
graads-opleiding theologie als
bovenbouw van en in samenwer
king met bestaande instellingen,
zoals de Evangelische Bijbel-
school in Doorn, de Pastorale
Leergangen van de Reformatori
sche Bijbelschool in Zeist en de
Opleiding Gereformeerde Gods
dienstleraren. Drs. M. J. Paul is
met ingang van 1 maart - aan
genomen in een deeltijdfunctie
om deze ontwikkeling ter hand
te nemen.
Beroepen
Hervormde Kerk: beroepen te
Varik-Heesselt J. Irik Utrecht,
aangenomen naar Wapenveld
(deelgemeente 'De Kandelaar') J.
J. van Ravenzwaay (leraar te
Haarlem) Heemskerk
Gereformeerde Kerken: beroepen
te Holwerd J. Sap Bunnik.
Daar komt nog bij dat de eigen
voorlichting van Suriname
niet bepaald uitmunt door
zorgvuldigheid en ethiek, wat
de betrouwbaarheid niet gro
ter maakt. Sterker nog, de be
richtgeving in Suriname via de
gelijkgeschakelde pers lijkt de
onzekerheid en angst alleen
maar te versterken.
Angst
Zelf kon ik merken, bij mijn aan
komst in Suriname, dat de
mensen bang waren om met
me te praten, omdat ik een Ne
derlandse journalist ben. Die
angst zit er zo in, dat ze me
zelfs voor gek verklaarden dat
ik hier naar toe ben gekomen.
Toch heb ik ook zelf kunnen con
stateren dat deze angst in het
geheel niet gegrond is. Ik kan
met iedereen praten en de mili
tairen heb ik amper gezien. De
verhalen over volksmilitie en
Cubanen lijken op zijn zachtst
gezegd overdreven. Het zijn
evenwel vooral de verhalen die
verteld worden op straat, die
aan de basis liggen van de
angst.
Een greep uit de geruchten van
deze week: twee Javaanse lijf
wachten van Horb zouden ver
dronken uit de Surinamerivier
zijn opgevist. Of: tijdens de
Gereformeerde Gemeenten: be
dankt voor Beekbergen Chr. van
de Poel Yerseke.
Ds. D. J. Modderaar te Alphen
aan den Rijn is veertig jaar predi
kant. De gereformeerde kerken
van Alphen en Aarlanderveen
bieden hem op zaterdag 26 fe
bruari ^en receptie aan. van 4 tot
6 uur in een zaal van de Salvato-
rikerk aan de Willem de Zwijger
laan.
Ds. Modderaar is van 1960 tot 1969
predikant in Voorschoten ge
weest en daarna tot 1980 in Wad-
dinxveen. In dat jaar ging hij met
emeritaat. Hij verricht nu hulp
diensten in Alphen en Aarlan
derveen.
Behoud kerken. In Friesland is
op initiatief van een aantal her
vormde kerkvoogdijen de stich
ting Behoud Kerkgebouwen op
gericht Het is geen louter her
vormde aangelegenheid, ook an
dere kerken kunnen zich erbij
aansluiten. Doel is het adviseren
en helpen van kerkvoogdijen en
commissies van beheer bij het
onderhoud en de restauratie van
kerkgebouwen, niet alleen histo
rische maar ook kerken van
meer recente datum Op den
duur zal men ook een beroep op
avondklok, die van twaalf uur
's nachts tot vier uur 's mor
gens duurt, zouden minstens
twee maar waarschijnlijk wel
vier mensen door militairen
zijn doodgeschoten. Ook Dik
de Bie, het hoofd van de natio
nale voorlichtingsdienst, zou
zijn doodgeschoten door te
genstanders van het regime-
Bouterse. Als ik tegenover
hem zit op zijn kantoor, gaat
juist de telefoon en ik vang op:
„Ja, dat gerucht heb ik ook ge
hoord, maar je merkt, ik zit
hier levend en wel".
Robert Weidenbos is in septem
ber 1982 naar Suriname terug
gekeerd. Hij is journalist en
maakte voor Radio Stad Am
sterdam het programma
„Damsko so mi tang". Het ra
cisme in Nederland en zijn lief
de voor Suriname deden hem
terugkeren en nu werkt hij bij
de staatsradio en bij de natio
nale voorlichtingsdienst. „Wij
worden dagelijks bedreigd. Er
circuleren hier dodenlijsten
waarop de namen van Bouter
se en zijn adviseurs voorko
men. Hier bij de NVD grappen
we wel: op welke plaats van de
hitparade sta jij nu? Wat moet
ik doen? Naar Nederland wil ik
nooit meer terug. Als ze me
hier weg willen hebben, dan
zullen ze dat schietend moeten
de stichting kunnen doen voor
pastorieën en kerkelijke wijk- en
verenigingsgebouwen
De stichting is op dit ogenblik al
betrokken bij het groot onder
houd van negen kerken. Er wor
den zoveel mogeluk jonge werk
loze bouwvakkers ingeschakeld.
De gelden komen uit een spe
ciaal overheidsfonds voor werk
verruimende maatregelen in het
noorden des lands
Voorzitter van de stichting is de
predikant C VU Kv.sinjM |g Sm:
Nicolaasga
De nieuwe stichting rijdt de stich
ting Aide Fryske Tjserken' met
in de wielen Deze ijvert alleen
voor behoud ran historische ker
ken en zoekt er zo nodig een so
ciaal-culturele bestemming voor.
Wereldsynode
Eind september dit jaar begint
in Rome een wereld-bisschop
pensynode over 'verzoening en
boete in de zendingsopdracht
van de kerk'. Deze weck is cr een
werkdocument voor verschenen
Dat bestaat uit drie delen Het eer
ste gaat over de wortels van het
kwaad in de mens zelf de zonde
Het tweede over het antwoord
van 'verlossing en hoop dat de
doen. Wij van de NVD hebben
allemaal gekozen. Maar dat be
tekent niet dat wij het allemaal
leuk vinden zoals het hier ge
beurt".
Hu vertelt de volgende anekdo
te: elke dag presenteert hu om
zes uur 's ochtends een pro
gramma op de Sunnaamse
staatsradio. Op hetzelfde mo
ment dat Radio Nederland We
reldomroep in de lucht is Er
bellen soms Surinamers op
naar het programma om de
voorlichtingsmedewerkers uit
te schelden en te bedreigen.
Op een ochtend belde iemand
naar Weidenbos met een
scheldkanonnade. De man zei
onder meer: „Denkt u echt dat
er iemand in Suriname naar
jullie luisterf Jullie riool- en
revolutieratten. Iedereen luis
tert nu toch lekker naar de We
reldomroep".
Robert: „Ja, ik heb hem toen al
leen maar kunnen toeroepen:
dat kan best zun. dat niemand
naar de SOS luistert op dit mo
ment, maar er is in elk geval
eentje en dat bent u". Zo beëin
digt Robert ook elke ochtend
zijn programma met de zin: „U
wordt bedankt dat u naar de
SOS luistert en niet naar de ko
loniale Wereldomroep".
In het verlengde hiervan ligt het
verhaal van iemand anders. Op
Oudejaarsavond luisterde zu
voor het eerst sinds de moor
den van 8 december naar de
SOS. Zij hoopte op een ingeto
gen presentatie vanwege de ge
beurtenissen in die laatste
maand van het jaar. Maar m
plaats daarvan was er een vro-
lijke presentator die zijn Suri
naamse luisteraars meedeelde
dat hij zo dol was op champag
ne en dat men hem die dan ook
maar moest brengen. Mijn ge
sprekspartner werd ontzettend
kwaad toen hij dat hoorde. Hij
belde de SOS op en kreeg die
man aan de lun. „Weet je wat je
van mij kunt krijgen, schooier,
een kogel door de kop".
Tol
Suriname is Suriname niet meer,
zegt iedereen hier. Sinds mijn
laatste bezoek, een halfjaar ge
leden, kan ik dat slechts beves
tigen. Mensen zun gevlucht en
in de betere buurten staan vele
huizen leeg. Het autonomie-
proces betaalt een harde toL
Na 8 december zijn de tegen
stellingen dwars door families
en vriendschappen heen ko
men te lopen.
Robert Weidenbos laat mu een
brief zien die hij kreeg naar
aanleiding van een tv-pro-
gramma waarin hu probeerde
het beeld van Zwarte Piet en
Sinterklaas te ontluisteren.
Een anonieme bnefschnjfster
zegt daarover onder meer „Ik
schaam me voor jullie. Jullie
Ujken wel een troep drugs-
schuivers met jullie oorknop
jes. Jullie hebben wel een Ne
derlands accent. Blijf maar in
Holland hoor. Ik hoop dat men
daar rustig doorgaat met het
leuke feest van Sinterklaas en
Zwarte Piet". Weidenbos:
„Kuk, ook voor ons wordt het
de hoogste tyd dat er een sta
bielere situatie ontstaat. Ik
hoop dat er een nieuwe krach
tige regering komt. die bu-
draagt tot die stabilisatie.
Sinds ik terug ben ui Suriname
word ik bedreigd. Mun familie
is bereid me een enkel ticket
naar overal te geven, als ik
maar niet hier blijf. Maar ik wil
niet weg en ïlc wil werken. Zo
simpel is dat".
kerk in naar verkondiging geeft.
En het derde over de zendings
opdracht van de kerk als 'diena
res der verzoening'.
In een begeleidende brief schrijft de
paus, dat 'vernieuwing ran de
samenleving' doel ran dit be
raad is. In de samenleving neemt
het 'zondebewustzijn' af. terwijl
de zonde juut de oorzaak u van
alle morele ktvaad tn de wereld
"Alleen door de wortel daarvan
aan te pakken kan de mens tot
werkelijke verzoening komen
schrijft de paus "Daarom is de
persoonlijke bekering tol God ook
de beste weg naar een duurzame
vernieuwing ran de samenle
ving".
Ideaal De predikant en zun pri
velevcn behoren niet langer het
ethisch ideaal van de kerkelijke
gemeente tc belichamen Zoals
cr een artsenpraktuk is. zou er
ook een predikantcnpraktijk
moeten komen. Van zo n predi
kantschap-nieuwe sUjl zouden
huweluk en gezin geen onder
deel moeten vormen (Dr. Kns-
tian Hungar. hoogleraar ethiek
aan de theologische faculteit van
Heidelberg. West-Duitsland. in
een pleidooi voor 'vruheid van
woord en dienst in de gemeen
te).
Kerken over 'democratisering'