c
c
'Sukses': verspild talent in toneeldraak
Onopgesmukt engagement
in Van Dantzigs ballet
3
Nits hinken
op twee
gedachten
Hecht samenspel van gitaartrio
MAANDAG 14 FEBRUARI 1983
Kunst
LEIDEN - In de media is aan het
nieuwe toneelstuk 'Sukses' met
Willem Nijholt en Linda van
Dyck al bijzonder veel aandacht
besteed. Geen wonder dus, dat de
voorstelling afgelopen zaterdag
avond in de Leidse Schouwburg
nagenoeg uitverkocht was.
Daarbij is de naam van beide spe
lers natuurlijk ook van grote be
tekenis. Dat Willem Nijholt een
acteur van hoog niveau is, is zo
langzamerhand een volstrekt
overbodige mededeling gewor
den. Ook Linda van Dyck be
schikt over acteerkwaliteiten, die
nauwelijks nog een nadere intro
ductie behoeven.
Samen spelen zij in 'Sukses' van
Norman Beim een jong acteur
sechtpaar, dat koste wat het kost
het grote sukse wil bereiken. In
dit stuk zijn Linda van Dyck en
Willem Nijholt duidelijk goed op
elkaar ingespeeld geraakt; het
stuk loopt dan ook gesmeerd, de
dialogen hebben veel vaart. Geen
kwaad woord dus over het spel
van beide acteurs. Bovendien het
decor (het appartement van Gi-
na en Jim Clark in New York) en
de kostuums (vooral de fraaie
creaties voor Linda van Dyck
waren uitstekend verzorgd.
Toch moet het hoge woord er nu
SCHEVENINGEN - "Nie
mandsland", de choreo
grafie van Rudi van Dant-
zig, voor het Nationale
Ballet, die zaterdagavond
in het Circustheater in
première ging, is een be
klemmend ballet gewor
den. In de dans weerspie
gelt zich de houding van
de choreograaf tegenover
zijn tijd. Het onopge
smukt engagement maakt
het tot een belangwek
kend werkstuk.
In zékere zin wordt in "Niemands
land" de lijn van "Room at the
top" en vooral "Onder mijne voe
ten" voortgezet. Van Dantzig
verwijdert zich steeds meer van
de "art for arts sake" en gebruikt
de dans om zijn visie op de sa
menleving tot uitdrukking te
brengen, op een wijze die doet
denken aan het Duitse expres
sionistische ballet van tussen de
beide wereldoorlogen.
In de beide eerdere balletten werd
dat nog gedaan aan de hand van
een min of meer verhalend gege
ven en met theatrale bewegin-
maar uit: Linda van Dyck en
Willem Nijholt in 'Sukses' is mis
bruikt talent in een afgrijselijke
draak van een stuk. Dit is de we
reld van 'Dallas', 'Dynasty', de
'Boeketreeks' en de boulevard
pers, die al jarenlang pretende
ren het publiek "het kijkje achter
de schermen" te bieden, "de keer
zijde van het sukses" en het "kla-
tergoudwereldje" te tonen en
meer van dat soort kleffe teksten.
Dat men in het programmaboekje
durft te beweren, dat "Norman
gen. Het uitgangspunt van "Nie
mandsland" is meer abstract.
Het ballet is de verbeelding van
een sfeer, die Van Dantzig in ver
band brengt met een verloren ge
neratie. Het is de sfeer van een
verzameling individuen, die
massaal optreden, maar geen
groep vormen.
Het merendeel van de tijd staan er
veel dansers op het toneel. Ze
zijn gekleed in rafelige lompen
en bewegen in een kil blauw
licht. Uit de bewegingen spreekt
wilskracht, maar ook stuurloos
heid. Draaiingen eindigen met
een val. Zelden maar wordt er sa
men gedanst, toch zoeken de
dansers vaak steun bij elkaar.
Als kromme holbewoners rollen
ze over de grond en ballen de
vuisten.
Net als "Onder mijne voeten" be
vat ook dit ballet het element van
verheffing uit de groep. Clint
Farha en Valerie Valentine ma
ken zich los uit de massa en vor
men een krampachtig liefdes
paar, dat opbloeit tegende ver
drukking in.
De dreiging wordt versterkt door
de muziek "Quipu" van de Ne
derlandse componist Sytze Smit
die, geïnspireerd door knopen-
Beim met humor laat zien, hoe
het leven van een toneelechtpaar
thuis toch iets anders is dan het
publiek ooit kon vermoeden", is
puur bedrog. Het is juist omge
keerd: dagelijks wordt aan het
publiek gesuggereerd, dat het
achter de schermen van deze kla-
tergoudwereld kommer en kwel
is en dat carrière vooral in de
film- en theaterwereld alleen 'via
het bed' gemaakt kan worden. En
het liefst moet dit alles dan nog in
Amerika gesitueerd zijn, want
koorden uit het oude Peru, een
weerbarstig klanktapijt maakte.
De gekleurde touwen keren te
rug in het sobere decor van Toer
van Schayk.
Een tweede première, de nieuwe
choreografie van Toer van
Schayk, moest wegens blessures
van een aantal dansers worden
uitgesteld.
ARIEJAN KORTEWEG
LEIDEN - Het Nederlands Gitaar-
trio, bestaande uit Wim Spruijt,
Dick Hoogeveen en Henk Wes-
thiner, trok gisterochtend tijdens
het koffieconcert van K&O in de
Stadsgehoorzaal veel belangstel
ling. Het bijzondere van dit trio
is dat gitaren bespeeld worden in
verschillende stemmingen, na
melijk een prime-gitaar, een
kwart-gitaar en een kwintbas-gi
taar.
Hierdoor bestrijken zij een veel
grotere omvang dan met drie ge
wone gitaren moglijk zou zijn.
In het gevarieerde programma dat
een veelheid van merendeels
korte stukken bevatte, toonden
zij zich instrumentalisten van ho-
daar is het allemaal veel "big-
ger".
Op de amusementswaarde van dit
soort kommer en kwel is een mil
joenen industrie gebouwd; ook
'Sukses' speelt daarop in en is
zelf geen haar beter. Jim Clark
probeert eerst nog in integere
wijze de top te behalen, zijn
vrouw Gina denkt daar echter
zakelijk over. Als het sukses daar
is, zien ze elkaar heel weinig
ge kwaliteit in een hecht en ge
disciplineerd samenspel. Met
grote zorg voor het detail en als
één grote super-gitaar klinkend
werden zes dansen van Michael
Praetorius ten gehore gebracht,
het enige programma-onderdeel
uit de oude doos.
Uiteraard ontbraken ook Spaanse
componisten als Albaniz, Piazzo-
la en Ernesto Halffter niet op het
programma met kleinere compo
sities, waarin alle schakeringen
en effecten van het gitaarspel ge
realiseerd werden. Van de Leid
se gitarist Erik Otte werd een
speciaal voor dit trio geschreven
Introductie en Dans ten doop ge
houden, een alleraardigste en
Voor Jims verjaardag komt Gina.
alleen in pikant negligé en bont
mantel gehuld het kan haast
niet clichématiger), per vliegtuig
van de Jket' naar huis om im te
feliciteren, maar ze kan slechts
even blijven.
Natuurlijk speelt er nog even een
abortuskwestie (want kind
carrière geeft problemenen na
tuurlijk komt het tot een schei
ding.
Jim Clark zegt op een gegeven mo
ment: "het is allemaal zo cliché;
dat gebeurt toch alleen in succes
romannetjes?" Juist.'! Een derge
lijke zin vind je ook in bijna elk
succesrommantje; teneinde al dit
gedoe nog een beetje aannemelijk
te maken.
WIJN AND ZEILSTRA.
vanzelfsprekend dankbaar voor
het instrument geschreven
speelstuk.
Interessant was de Sonate Hom
mage Bela Bartok, met remi
niscenties aan diens Muziek voor
snaarinstrumenten, slagwerk en
celesta in bijvoorbeeld de afslui
ting van het eerste deel die letter
lijk ontleend was aan de slotma
ten van het eerste deel van Bar
tok, en in de beroemde glissandi,
bij Bartok door de pauken. Er
nesto Halffter's Introductio,
Danza de la Pastora en Danza de
la Gitana gevolgd door een korte
toegift besloten dit geslaagde
concert.
MIES ALBARBA.
ALPHEN AAN DEN RIJN - Hin
ken op twee gedachten is knap
vermoeiend en alleen langdurig
vol te houden door hen die over
een goed ontwikkeld even
wichtsorgaan beschikken. Het is
van harte te hopen dat zoiets bij
de hoofdstedelijke formatie The
Nits het geval is want anders
klettert zij binnen afzienbare tyd
onherroepelijk onderuit.
In het Alphense jongerencentrum
Het Kasteel bewezen Michel Pe
ters, Henk Hofstede. Robert Jan
Stips en Rob Kloet zaterdag
avond dat zij nog altijd op twee
muzikale gedachten hinken.
Swingende en op de 'Mersey-
beat' (The Searchers oa.) gestoel
de muziek werd afgewisseld
door technisch hoogwaardige
synthesizerpop die misschien de
computertechneuten in hoge
mate aanspreekt maar de grote
massa in elk geval onberoerd
laat.
Op zich is er natuurlijk op een der
gelijke invulling van een po
dium-programma niets tegen.
Maar het optreden voor voorna
melijk zeer matig bezette zalen
moet op de duur voor een derge
lijk talentvolle popgroep toch
een frustrerende aangelegenheid
worden.
Sinds het toetsenfenomeen Robert
Jan Stips zijn tijdelijke dienst
verband bij The Nits heeft omge
zet in een vaste betrekking lijkt
de 'popchip' een nog centralere
plaats in het bestaan van The
Nits in te nemen dan voorheen
het geval was. Persoonlijk vind
ik dat jammer want hoewel de
manier waarop Stips zijn compu
ters bespeelt best knap is. kun
nen al die fiipperkastgeluiden
mij toch niet echt muzikaal be
vredigen. De meer menselijke
'nummers' als "New Flat". "Dark
room", de beide singlehitjes
"Tutti Ragazzi" en "I't didn't
work at all" en vooral de prachti
ge samenzang van "My world"
bekoorden mij en de (slechts)
honderd Kasteelgangers zater
dagavond veel meer.
Deze hoogtepunten van een overi
gens prima optreden versterkten
mij in myn overtuiging dat Hof
stede cs. er het beste aan doen
met hinkelen te stoppen en ge
woon op twee benen verder te
gaan in hun popbestaan
Voor een echte doorbraak lijkt dat
onontbeerlijk.
JAAP VISSER
Penta-theater
verrast met
'Dame Blanche'
LEIDEN - Het Penta-theater
gaf zaterdagavond een voor
stelling van 'Dame Blanche'
in het LAK-theater. De elf
jaar bestaande Rotterdamse
bewegingstheatergroep
blijkt 'het onverwachte ge
baar' tot norm te hebben ver
heven. De hele van erotiek
doorweven voorstelling die
echter verre van vulgair is, is
een aaneenschakeling van
aangename verrassingen. De
sfeervolle muzikale omlij
sting, het onverwacht ge
bruik van witte en gele bal
lonnen (als een overlopend
bubbelbad verschijnend on
der de jurk van één der speel
sters) doen vervolgens de
rest.
De voorstelling is oorspronke
lijk in haar opzet en choreo
grafie. Hoewel menigeen in
'Dame Blanche' aspecten van
vroegere Penta-voorstellin-
gen meent te zien (de afwisse
ling tijdens het dansen dient
dan als terecht voorbeeld), is
de introductie van nieuwe
dansmotieven voldoende om
die bewering onmiddellijk te
ontkrachten.
Penta slaagt er in op een sfeer
volle wijze nieuwe inhoud te
geven aan de mogelijkheden
van het fenomeen 'bewe
gingstheater'.
BERT KOEKEBAKKER
'NIEMANDSLAND'
Fragment uit Rudi van Dantzigs nieuwste ballet "Niemandsland"
Leidse bioscopen
LUXOR (121239): "Firefox", da. 14.30,
19.00 en 21.30 uur, zo. 14.00, 16.30, 19.00
en 21.30 uur, 12 jr.
UDO 1 (124130): "ET", 14.30, 19.00 en
21.30 uur, zo. ook 16.45 uur, al.
LIDO 2: "Als je begrijpt wat ik bedoel",
LIDO 3: "Big Bomber", da. 14.30, 19.00
en 21.15 uur, zo. ook 16.45 uur. a.l.
LIDO 4: "The Thing da. 19.00 en 21.15
n di. ook 14.30 u
STUDIO (133210): "Trail 6f the Pink
Panther", da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur,
zo. ook 16.45 uur, a.l.
TRIANON (123875): "Aas der azen", da.
14.30,19.00 en 21.15 uur. Zo: 14.15,16.30,
19.00 en 21.15 uur, a.l.
REX (125414): "Tussen de lakens", da.
14.30, 19.00 en 21.15 uur, 16 jr.
Bioscopen
Bioscopen Alphen
(Voor reserveringen 01720-20800)
EURO 1: "Als je begrijpt wat ik bedoel",
14.00,18.45 en 21.oo uur. Zo. 13.15,16.00,
18.30 en 21.15 uur
Nachtvoorstelling: "Wat meisjes dro
men", za. 24.00 uur, 18 jr.
EURO 2: "Annie" dag. 13.45, 18.30 en
21.00 uur., zo. 13.15, 16.15, 18.30 en 21.00
Nachtvoorstelling: "Open bloot", 2
24.00 uur, 18 jr.
EURO 3: "E.T.", dag. 13 45, 18.30
ir, al.
13.30, 16.00, 18.30 en 21.00
Nachtvoorstelling: "Halloween", za.
24.00 uur, 16 jr.
EURO 4: "Aas der azen", dag. 14.00,
18.45 en 21.15 uur, zo. 13.45, 16.15 18.45
en 21.15 uur a.l.
Nachtvoorstelling: "Aas der azen", za.
24 uur.
GREENWAY: "Van de koelen
des doods. Do. 20.30, vrij. en za. 21.30.
Ma t/m wo. 21.30 uur.
"Porky's pikante pretpark" 16 jr. Vrij.
en za. 19.30 uur. Zo. 18.30 uur. Ma.
wo. 19.30 uur.
"Raiders of the lost are", 12 jr. Za.
Bioscopen Katwijk
(Voor reserveringen 01718-74075)
CITY 1: "Young doctors in love.-", do.
14.45, 20.00 uur, vr., za. en zo. 14.45,19.00
en 21.15 uur, ma., di.en wo. 14.45 en
20.00 uur, a.l.
CITY 2: "Porky's pikante pretpark",
zelfde tijden als City 1, 16 jr.
CITY 3: "De rechter- en de linkerhand
van de duivel", zelfde tijden als City 1.
CITY 4: "Zuster Emanuelle", do. 14.45
en 20.00 uur, vr. 14.45,19.00 en 21.15 uur,
16 jr.
CITY 4: "Carcrash", za. 19.00 en 21.15
uur, zo. 14.45, 19.00 en 21.15 uur, ma., di.
14.45 en 20.00, wo. 20.00 uural.
Kindermatinee: "Sneeuwwitje en de ze
ven dwergen", za. en woe. 14.30 uur.
LEIDEN
Waaggebouw, Aalmarkt 21. Expositie
Kunstuitleen Leiden e.o. t/m 16/2. Ge
opend dinsdag t/m zaterdag van 10.00-
.17.00 uur.
Dé Oude Rijn, Stille Mare 4, beeldhouw
werk Joop van Kralingen; litho's en
olieverf van Jan Rotteveel, t/m 24/2, dag.
10-18; zo. 11-18.
Openbare Bibliotheek - Nieuwstraat,
tentoonstelling IVN, 'zet de bloemetjes
eens buiten', aanbrengen van groen in
de binnenstad, tot 8/3.
De Lakenhal, Oude Singel, ruimtelijke
en vormen in de ruimte. Expo-
1 werk van beeldhouwers. T/m
Foyer LAK, Levendaal 150, zeefdruk
ken Marian Plug/Academiegebouw, Ra
penburg 73, etsen Philip Wiesman, 14/1
tot 28/2, ma. t/m vrij. 9-17.
ABS, Pieterskerkgracht 9, gouaches,
kleurpotloodtekeningen, en prenten
van Erli Esselink, Dick v.d. Kooy, Fan
ny Mazure, en Bettien Scherft; 12/2 t/m
28/2, dinsdag t/m zondag 13-16 uur.
Exposities
Rijksmuseum van Oudheden, Rapen
burg 28, 'Papyrus, van bies tot boekrol',
t/m 4/4; 'Beelden van Behnasa' t/m 28/3,
di. t/m za. 10-17; zo 14-17.
Rijksmuseum van Geologie en Minera
logie, Hoogl. Kerkgracht 17, 'Energie uit
eigen bodem', t/m 4 augustus, ma. t/m
vrij. 10-17; zo. 14-17.
Sylvius laboratoria, Wassenaarseweg
72, tekeningen en keramiek van Theo en
Marty Verharen; t/m 18/3, dagelijks van
9.00 tot 17.00 uur.
Muzenhof, Gordijnsingel 4, acrylverf-
schilderijen Mieke Guldenaar, penseel
tekeningen Henk de Bruyn, t/m 22 febr.,
werkd. 14-22 uur, zaterd. 9-12 uur.
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ziekenhuizen
J
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur (Diacones- KraamafdeLing: dagelijks
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis - doorlopende be
zoektijd van 16.00 uur tot 20.00 uur; met
uitzondering van:
- de kinder- en jongerenafdeling: dage
lijks van 14.00 uur tot 19.00 uur.
de afdeling intensieve zorg: uitslui
tend na overleg met het hoofd van de
afdeling.
Sportmediscb Advies Centrum:
Blessurespreekuur: Elisabethzieken-
huis Leiderdorp, 's maandags van 19.30-
20.30 uur.
Bezoekuren St. Elisabeth-Ziekenhuis:
Volwassenen: dagelijks van 14.00-14.45
en van 18.30-19.30 uur. Klasse afd dage
lijks van 11.15-12.00 uur, van 14.00-14.45
uur en van 18.30-19.30 uur.
Kinderafdeling: dagelijks
Afdeling C.C.U. (hartbewaking) dage
lijks van 14.00-14.30 uur en van 19.00-
19.30 uur.
Intensieve verpleging: dagelijks van
14.00-14.30 uur en van 19.00-19.30 uur.
Academisch ziekenhuis
Tel. 269111
Voor alle patiënten (behalve kinderen
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag: 14.15-15.00 u
Avondbezoekuur afdeling Verloskunde
18.00-19.00 uur
Praematurenafdeling dagelijks van
v 'II t\\i r iTÏÏ ulTirawrr, ,1;
'i% Kowfee.v
wtfcVAj pz.
T/pp RAKT-ris, poo^. ÜW .I
- LABORAlèRiuM SR5AANJ
I paasz vue&Tu'j weesr-
INSTLvcksmpe
De Lakenhal, Oude Singel, winterland
schappen/schaatsen, t/m 13 maart, di. V
m zat 10-17: zond. 13-17; ma. gesloten.
Museum Boerhaave, Steenstraat la, ten
toonstelling over An torn van Leeuwen
hoek, tot 1/5, ma. t/m za. 10-16; zo. 13-16.
Openbare Bibliotheek Nieuwstraat,
fototentoonstelling ENFB, 'verkeerssi
tuaties en oplossingen voor fietsers in
Leiden en omgeving informatiestand,
tot 1/3.
LEIDERDORP
Gemeentehuis, Engelendaal (bij winkel
centrum Winkelhof); aquarellen, teke
ningen, etsen, en keramiek van Iris le
Rütte en Herma Gerrits. 18/2 t/m 30/3.
Galerie Denise btepnan, üaKKersieeg
18-20, landschapstekeningen van Rem
Dool t/m 20 febr., vrij. K»t. en zon. van
13.30 - 17.30 uur.
Jacq. van Bellen, Lange Voort 11, volks
schilderkunst Conny van Kooten, t/m 19
febr.
WASSENAAR - Auberge de Kievit,
Stoeplaan 27; schilderijen van M. van
Bork-van Dijk en Ingeborg Reiler. 13/2
t/m 17/3, dinsdag t/m zondag van 9.00
12.00 uur en van 15.00 - 19.00 uur.
Bezoek aan ernstige patiënten
Wanneer voor ernstige patiënten door
lopend bezoek wordt toegestaan kan de
hoofdverpleegkundige hiervoor specia
le kaarten verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks 15.00-15.45 uur en 18.30-19.0C
Bezoektijden kinderafdelingen:
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30-19.00
uur. (Alleen voor ouders van kinderen
kaxf er een afwijkende tijd afgesproken
worden met de hoofdverpleegkundige).
Alphen aan den Rijn
Rijnoord:
Bezoektijden 's middags 14.30-15.15
uur, 's avonds 18.30-19.30 uur Extra be
zoek voor de hartbewaking: *s ochtends
11.00-11.30 uur Extra bezoek voor va
ders op de kraamafdeling: 's avonds
19.30-20.30 uur Kinderafdeling 's mid
dags 14.30-15.30 uur, 's middags alleen
voor ouders 14.30-18.30 uur.
c(Ü.udCïlieuLus
14 FEBRUARI 1983
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
Koning Thibau van Birma
heeft uit louter vreugde dat hij
vader is geworden, alle gevan
genissen latera openzetten. Te
gelijkertijd liet hij echter zijn
schoonvader ombrengen.
Prof. Hoffmann is uit Mün-
chen naar Venetië ontboden om
het lijk te balsemen van Ri
chard Wagner, die gisteren al
daar is overleden. Wagner
stierf na een korten doodstrijd,
gezeten in zijn leunstoel, in zijn
studeervertrek, werwaarts zij
ne zijne bedienden hem be-
wusteloos hadden overge
bracht. Eenige dagen vóór dood
zeide hij: "Parcifal zal mijn
laatste werk zijn". Op de
vraag: "Waarom''" antwoord
de hij: "Omdat ik voel dat ik
sterven zal". Te Rome, Venetie
en op andere plaatsen worden
groote openbare plechtigheden
ter eere van den overledene
voorbereid. Te Weenen is de ge
meenteraad voornemens een
brief van rouwbeklag aan de
den com po-
een van de
nabestaanden vai
nist te zenden er
straten der stad
te noemen
Voor de betrekking van con-
cierge aan de H.B.S. met vijfja
rigen cursus voor jongens te
Amsterdam, hebben zich niet
minder dan 129 so/liritanten
aangemeld. Onder hen 14 eene
vrouwelijke gegadigde.
Vijftig jaar geleden:
De Amerikaansche politie
heeft tu-ee mannen gearres
teerd. die ervan verdacht wor
den te hebben getracht, den
aviateur Lindbergh 50 000 dol
lars af te persen onder bedrei
ging dat anders zijn tweede
zoon, thans ongeveer zes maan
den oud. zou ivorden ontvoerd.
In verband met die bedreiging
had de politie eenige dagen ge
leden een c hé que ran 16 000 dol
lars in een hollen boomstam ge
deponeerd Toen een individu
poogde zich van dien chèque
meester te maken, werd hij door
de politie achtervolgd en. toen
hij zich bij een ander individu,
vermoedelijk een medeplichti
ge, voegde, tegelijk met dezen
gearresteerd
