De trend is
tweedehands
ZATERDAG 12 FEBRUARI 1983
Extra
PAGINA 15
Een tijd van inleveren heeft zo zijn eigen modeverschijnselen. Wat te denken van winkeltjes in
tweedehands kleding? Ze rijzen als paddestoelen uit de grond, getooid met fraaie namen als Second
Trend, Mazzeltje, Reprise en Antenova. Vuilniszakken vol worden er aangesjouwd. En de snufTelaars
kunnen vervolgens hun hart ophalen, want van alles is er tenslotte maar één exemplaar. Miep Hoenson
belicht een nieuw fenomeen, dat druk doende is big business te worden.
'Inleveren kost geld, maar
bij ons levert inleveren
geld op'. De advertentie
kon zo verwarrend niet
zijn of een hele rij vrou
wen voelde zich niks te
goed om voor de deur van
de nieuw te openen twee
dehands kledingzaak te
gaan wachten. Koffers vol
kleren sleepten de dames
mee, en geef ze eens onge
lijk. Je weet nooit of die
blouse nog vijf gulden op
brengt; die te krappe jurk
nog een tientje.
Mieke Slingerland (22) van Se
cond. Hand Lady heeft het ge
weten. Ze nam het meeste
goed maar aan, blij als ze was
niet met lege rekken te hoe
ven opengaan. In de haast
bood ze voor sommige kleren
te veel, voor anderen juist
weer te weinig. Binnen drie
dagen was het winkeltje aan
de Leidse Aalmarkt propvol
en kon ze alle aangeboden
dameskleding weigeren, be
halve de echt mooie dingen,
want daarvoor is altijd wel
plek.
Smoezelig
Juist de randgevallen - smoe
zelige of verouderde kleding
- brengen het meest pijnlijke
aspect van het beheren van
zo'n winkeltje aan het licht.
Want vertel een vrouw die
met een vuilniszak vol kleren
komt aansjouwen maar eens
dat het onverkoopbare rom
mel is. In de paar weken dat
Mieke nu draait heeft ze daar
mee al meer dan genoeg erva
ring opgedaan. "Sommige
mensen vinden dat iets nog
echt goed is, en dan begrij
pen ze gewoon niet waarom
je het niet aanneemt. Leg dat
dan maar eens uit".
Minder moeite heeft Maijan
Palm van Second Trend aan
de Leidse Langebrug daar
mee, maar zij is door de jaren
heen dan ook een door de wol
geverfde winkelhoudster ge
worden. "Vuilniszakken vol
neem ik niet aan", zegt ze re
soluut. "Nee, ik ben heel
streng, ik heb geen zin in
troep. Het moet heel en fris
zijn en schoon, schoon,
schoon. We steken gewoon
onze neuzen erin. Weet je, al
komt het schoon uit de kast,
dan zit er nog vaak een lucht
je aan. Het is vaak gênant hoe
iets stinkt. Je moet het echt
eventjes een sopje geven. En
het mag niet ouder zijn dan
een jaar of twee. Bloesjes met
punten ofzo.. hee hoor, dat
kan niet meer. Het moet zo
modieus zijn dat degene die
het brengt het zelf weer zou
willen kopen".
Chris de Nobel van Nou En op
de Haarlemmerstraat heeft
een nuchtere kijk op het aan
bod. "Je kunt niet verwach
ten dat mensen met trendkle-
ding aankomen. En dat hoeft
ook niet. Er bestaat genoeg
kleding die niet aan mode on
derhevig is. Het moet er als
nieuw uitzien, dat wel, er mo
gen geen gebreken aan zitten.
Daarom hebben wij hier bo
ven de toonbank van die felle
lampen. Elk scheurtje, elk
vlekje komt genadeloos aan
het licht. Je moet wel. Anders
krijg je al gauw de naam dat
je troep hebt."
Uitverkoop
Half januari opende Mieke
Slingerland haar zaakje aan
de Aalmarkt - voor een twee
dehands zaak de meest moei
lijke tijd om te beginnen. De
reeds bestaande winkeltjes
kunnen daarover meepraten.
In de uitverkoop hangen
gloednieuwe bloesjes vaak
voor minder dan bij de 'se-
cond'zaken. Voor nog minder
kan het niet. Zowel voor de
eigenaar van de winkel als de
inbrengsters moet het leuk
blijven. Meestal wordt de kle
ding in consignatie (bewa
ring) gebracht. Pas als er
daadwerkelijk wordt ver
kocht krijgt de voormalige ei
genaresse haar geld minus 40
tot 50 procent voor de bemid
deling. Over het hele bedrag
moet de winkelier nog eens
18 procent btw afdragen.
Daar staat tegenover dat zijn
kosten minimaal zijn. Chris
de Nobel bijvoorbeeld zat
met een leeg pand toen zijn
Marjan Palm van "Second Trend" aan de Langebrug: "Ik ben heel streng. Ik heb geen zin in troep".
(Foto Look Zuyderduini
winkel in vrijetijdskleding
aan de Haarlemmerstraat
niet meer liep. Want ook de
dragers van spijkerbroeken
kopen minder en prijsbewus
ter. De rekken stonden er, de
toonbank ook en alles wat De
Nobel te doen had was een
etalage inrichten en de naam
'Nou En' op de winkelruit
schilderen. Binnen tien da
gen had hij genoeg inbreng
om in november '81 te kun
nen openen. Hij gokte op
twee paarden: de koopjeslust
en de verslechterende econo
mische situatie. Chris de No
bel: "Dat mensen op kleding
bezuinigen staat als een paal
boven water. Dat ze graag
een koopje hebben is altijd al
zo geweest. Twee vliegen in
één klap".
De kosten mogen dan lager
zijn, de inkomsten zijn dat
ook. Een tweedehands jurk
kan nog zo chique en duur
zijn geweest, meer dan 100
gulden kan er in alle redelijk
heid niet voor worden ge
vraagd. En verder is het af
wachten wie over de drempel
heenstapt en net dat kleding
stuk uit de rekken pikt dat
nog past ook, want van alles
is er natuurlijk maar één.
Klanten van tweedehands
winkeltjes zijn dan ook echte
snuffelaars, die er rustig een
paar uur voor uittrekken om
te kijken of er iets van hun
gading tussen hangt.
Vuilniszakken
Meer dan de helft gaat uiteinde
lijk weer terug naar de oor
spronkelijke eigenaars, zegt
Chris de Nobel, en dat is tel
kens een kleine financiële
strop. Aan de te retourneren
rokken, broeken en jurken
heeft hij wel aandacht moe
ten besteden. Ze nemen
ruimte in. De winkel staat er
barstensvol mee en in het
magazijn ligt een stapel die
nog eens zo groot is. Als gros
sier in tweedehands kleren
moet je een gigantische voor
raad hebben. De administra-
door Miep Hoenson
tie vergt veel tijd omdat van
elk kledingstuk nauwkeurig
moet worden bijgehouden
wie de eigenaresse is.
Bij Marjan Palm en Irene Toet
van 'Second Trend' liggen in
het keukentje achter ook al
de vuilniszakken hoog opge
stapeld, maar het rouleersys
teem werkt wat sneller. Alles
hangt er één maand. In de
praktijk is de dames geble
ken dat alles wat langer
hangt toch niet wordt ver
kocht.
Die ochtend wordt er een paar
keer gebeld door een in
brengster met steeds dezelf
de brandende vraag: name
lijk of er al wat verkocht is.
"Die hebben zeker geld no
dig", giert Marjan Palm het
uit. "Ja dames" (tot de aan
wezige klanten) "we zijn hier
net de kredietbank hoor".
Echt rijk worden de inbreng
sters er natuurlijk niet van.
Het geld dat ze voor hun ge
dragen spullen krijgen is be
doeld als een extraatje, waar
mee ze onmiddellijk iets
leuks voor zichzelf gaan ko
pen. "Dat maakt dit werk zo
relaxed" zegt Marjan. "Ieder
een is blij. De brengsters om
dat ze wat terugkrijgen voor
dingen die ze toch niet meer
dragen, en de koopsters zijn
blij dat ze voor weinig geld
iets leuks kopen".
Zelf zeggen Irene en Marjan er
ook niet rijk van te worden.
'Tenminste: niet slapend".
Altijd bezig
Voor velen is het beheren van
een tweedehands winkeltje al
lang g$en 'leuke hobby' meer
in een geverfde garage. Mar
jan Palm: "Je moet gewoon
zakelijk zijn. Je kunt zo'n
winkel niet runnen als je er
als huisvrouw iets bij wilt
doen. Als je een winkel hebt
moet je op vaste tijden open
zijn bijvoorbeeld. En je moet
alles op een rijtje hebben
staan. Het is erg arbeidsin
tensief werk. Je hebt je admi
nistratie, je gaat op rooftocht,
je haalt kleren soms op, dus
als je het goed doet ben je he
le dagen bezig, ook al ben je
met z'n tweëen".
Mieke Slingerland gaf haar
baan in een boetiek op voor
'Second Hand Lady' aan de
Aalmarkt, een naam overi
gens die niet haar eerste keus
was. Haar winkeltje heette in
eerste instantie Second Hand
Rose. Ze was goed en wel
open of ze kreeg al een brief
op hoge poten van de advo
caat van het Haagse Second
Hand Rose', dat al jarenlang
het adres is waar de Haagse
society haar twee avonden
gedragen uitgaanskleding in
brengt. De naam bleek te zyn
geregistreerd en dus moest
Mieke voor een andere kie
zen. Dat deed aan de belang
stelling voor haar pas ge
opende winkel niets af. Zelfs
de eigenaresse van Second
Trend kwam kijken. "Ze was
heel sportief', zegt Mieke
Slingerland over Marjan
Palm. "Hoewel het voor haar
toch met leuk moet zijn, want
mijn vriendinnen en ik
brachten altijd al onze kle
ding bij haar. Kijk, als je in
een boetiek werkt sterf je na
tuurlijk van de kleren. Maar
ja, die vriendinnen komen nu
bij mij. Marjan was toch heel
aardig, ze gaf me zelfs tips.
Dat ik beter geen leren jassen
kan aannemen, want die
doen het niet meer. En dat
een pakje te laag was ge-
prijsd.Ja, dat was leuk".
Omajurken
Leren jassen zijn dus uit de mo
de, leren broeken daarente
gen vliegen weg. En om door
oma's ingebrachte suède jas
sen wordt door de jonge
meisjes gevochten. De oma
jurken doen het ook nog al
tijd uitstekend, zo ervaart het
nostalgische tweedehands
kledingwinkeltje Antenova
in de Alphense Julianastraat
Al bijna vier jaar lang strijkt
en vermaakt men daar oude
jurken, die van mooie stoffen
zijn gemaakt maar waarvan
het model vaak zakkeng is
Antenova is één van de wei
nige winkeltjes die het met
van particuliere inbreng
moet hebben, maar van 'de
adresjes' onder de groothan
delaren. bij wie ze het 'eerste
recht' hebben. Ook hier
wordt de spoeling steeds
dunner. Daarom worden er
bij Antenova ook nieuwe jur
ken gemaakt van flannel,
kant en brokaat: het resultaat
is vaak minstens zo nostal
gisch. Komt de klant voor
modernere tweedehands kle
ding, dan wordt hij doorge
stuurd naar een nieuwe loot
aan de Antenova-stam: Retro,
dat sinds oktober in de
Hoofdstraat floreert. Zodoen
de heeft Antenova nog geen
last van de concurrentie.
Het Leger des Heils, van ouds
her de verzamelaar van over
tollige kleding, heeft even
min wat te duchten van de
winkeltjes. Het aanbod van
kleding is volgens een
woordvoerdster van het Al
phense Leger nog altijd goed.
"En ergens is dat niet zo pret
tig. Het betekent dat mensen
nog steeds niet geleerd heb
ben om zuiniger met hun
goed om te springen".
Heel wat vrouwen gaan in de
kledingbakken van het Leger
rommelen in de hoop er iets
leuks te bemachtigen. Een
kledingstuk dat - eenmaal ge
wassen en opgstreken - later
weer goede sier maakt in een
tweedehands winkel. Marjan
Palm kwam daar achter toen
ze niet verkochte kleding,
door haar aan het Leger weg
gegeven, weer zag terugko
men in haar winkeltje aan de
Langebrug.
Boos werd ze er niet om. dat
niet. "Nee, ben je gek, iedere
vrouw heeft het recht om er
wat by te scharrelen. Maar ik
hoef die kleren hier niet te
rug, dus geef ik wat er over
blijft liever aan een ander
goed doel".
In de rij
Het Leger gebruikt een deel
van de opbrengst van oude
kleren voor speciale projec
ten. Een ander deel wordt
niet verkocht, maar gereser
veerd voor daklozen en men
sen die vanwege een brand
geen draad meer aan hun lijf
hebben. Weer een ander deel
wordt elke vrijdagochtend
voor een appel en een ei ver
kocht in een pandje aan de
Hoofdstraat 116. Slechts an
derhalf uur trekt het Leger
uit voor die verkoop. "Om ne
gen uur staat er meestal al
een ry mensen te wachten, en
om half elf is het schoon op"
Onder de wachtenden bevin
den zich veel Turken en Ma
rokkanen, die voor een paar
gulden gekleed willen gaan.
De tweedehandszaken, waar
de gebruikte kleding keurig
in rekken hangt, worden ge
meden. Liever grasduinen ze
in de bakken en zakken by
het Leger.
Mieke Slingerland "Nee, Tur
ken en Marokkanen vinden
het hier te duur En ze zyn ge
wend om af te dingen. Dan
bieden ze de helft. Maar dat
kan ik niet maken, want ik
heb per slot van rekening een
prijs afgesproken met de
brengster".
Overigens wordt door alle be
trokkenen gemeld dat 'jet
koopsters niet je inbreng-'
sters zyn". Met andere woor
den: de vrouwen die de eigen
kleding inbrengen zullen het
zelf uit hun hoofd laten om
zich te verwaardigen in zo'n
zaak iets te kopen.
Hoe kan dat nou? "Kyk, de
mensen die nieuw kunnen
betalen komen hier nog
steeds niet", zegt Marjan
Palm van Second Trend. "De
géne is wat dat betreft nog
groot. Het oudere publiek zie
je ook niet, want mensen die
het vroeger arm hebben ge
had willen nu nieuw kopen.
Die associëren tweedehands
met de cnsistyd. En het echte
Leidse publiek gaat naar Zee
man en Brons. Maar de jonge
mensen raken er vertrouwd
mee".
Schroom
In Leiden - en m mindere ma
te Alphen - heet het dat de
schroom overwonnen ts.
Maar toch geven Marjan en
Irene hun w aar nooit mee in
plastic zakken, waarop Se
cond Trend' staat gedrukt.
"Om die reden is het ook
goed dat wc hier een beetje
achteraf zitten". Weer een an
der nieuw tweedehands win
keltje in de Voorschotense
Voorstraat heeft styf gesloten
vitrage voor de ramen han
gen. De buurvrouw mocht
eens zien dat je binnen staat
Hoewel., luister eens naar
Chns de Nobel: "Je maakt
zulke gekke dingen mee. Het
komt gewoon voor dat de ene
vrouw iets komt brengen dat
door haar buurvrouw wordt
gehaald"
Hy zegt dat het trouwens be
slist niet dc minst draag-
krachtigen zyn die in 'Nou
En' komen kopen. "Je moet
niet vergeten dat lang niet ie
dereen van dc huidige mode
gecharmeerd is. Je ziet hier
kleding die nergens anders
hangt"
Bij mannen ligt het anders.
Praktisch alle bezitters van
tweedehands winktll h<l>
ben ooit geprobeerd iets in
hir11kIr111111ti- i'.i.ui dm n
Ze zijn van het idee afgestapt,
omdat het aanbod veel te ge
ring is: een pak wordt dne,
vier jaar gedragen en is dan
ouderwets, de maat van een
broek luistert heel nauw. Ook
trouwkleding valt niet te sly-
ten Blijkbaar wil n-n VTOUW
op haar trouwdag toch iets
dat helemaal van haarzelf is
Voor schoenen - al zyn het
gloednieuwe miskoopjes -
zyn vrouwen ook nog wat
huiverig, zo blijkt
Maar dat zyn dan ook dc enige
uitzonderingen. Een tientje
voor een blouse, dertig gul
den voor een jurk, het vliegt
weg. Tweedehands is actueel,
en dat is tegelykertyd de gro
te angst van menig eigenaar
van zo'n winkel. Want wat ge
beurt er over een paar jaar.
als tweedehands kleding ge
meengoed is geworden? Dan
is er geen aanbod meer. want
afgedankte kleren kun je niet
eeuwig blyven verhandelen
Tegen die tyd is de tweede-
handshandel gedoemd weer
net zo snel te vcrdwyncn als
ze is opgekomen. Maar zo ver
is het nog lang met
