3
Kamer wijst plan
voor orkesten af
Gebruikers niks gevraagd
Bij inval 6000 videobanden opgespoord
Uitwijzing dreigt
voor Palestijnse
H
-C
Regionale ensembles gehandhaafd?
EYENSREftlli jfl;
DE ZWEIEN
Provincie wil opslag
kernafval in Petten
Onderzoekers naar aanleg stadsverwarming:
'Besparen op
groeikernen
is zinloos'
WOENSDAG 9 FEBRUARI 1
Binnenland
Ook illegale kopie nieuwste Bommel-film aangetroffen
ZAANSTAD (GPD/ANP) - Bij
gelijktijdige inval in zes video
theken in Zaandam, Wormer-
veer, Krommenie, Westzaan en
Landsmeer zijn gistermiddag on
geveer 6000 illegaal vervaardigde
videobanden (waaronder ko
pieën van de allernieuwste Bom
mel-film, die vorige week in pre
mière ging) in beslag genomen.
De geschatte handelswaarde be
draagt 600.000 gulden. In een
zaak te Wormerveer werd boven
dien een complete set nog volop
werkende kopieerapparatuur
aangetroffen ter waarde van 9000
gulden. Er werden in totaal acht
mensen aangehouden, in leeftijd
variërend van 20 tot 45 jaar. Zij
werden in de loop van de avond
weer vrijgelaten.
Aan de actie, die weken geleden al
was voorbereid, werd deelgeno
men door 25 mensen van de afde
ling bijzondere wetten en de uni
formdienst van de gemeentepoli
tie in Zaanstad, vier rijkspolitie
agenten uit Landsmeer en twee
opsporingsfunctionarissen van
de auteursrechtenorganisatie
BUMA-Stemra. De inbeslagge-
nomen banden en apparatuur
zijn voorlopig opgeslagen in het
politiebureau te Wormerveer.
Het is nog niet bekend wat daar
mee gaat gebeuren. Verwacht
wordt echter dat de videobanden
op last van de officier van justitie
in Haarlem vernietigd zullen
worden.
Particulieren
Opvallend aan de actie is, dat niet
alleen werd binnengevallen in
winkels, maar ook op particulie
re adressen waarvan bekend was
dat er gehandeld werd in illegale
videobanden. Weerstand werd
overigens nergens geboden. Vol
gens inspecteur L. Roosjen van
de politie in Zaanstad, die belast
was met de coördinatie van de
actie, kwam de inval als een com
plete verrassing.
Toch hadden de betrokken video
theken gewaarschuwd moeten
zijn, want enkele weken geleden
waren ze allemaal in het- bezit
van een brief van BUMA-Stem
ra, waarin erop werd gewezen
dat verkoop en-of verhuur van il
legale videobanden een overtre
ding betekent van de Auteurs
wet. Desondanks werden in de
bewuste zaken grote hoeveelhe
den illegaal vervaardigde video
banden aangetroffen. Slechts in
enkele videotheken bevond zich
ook een zeer kleine partij legale
banden.
"Video Veilig"
Inspecteur Roosjen verklaarde dat
de videotheken waar men een in
val heeft gedaan, vrij willekeurig
gekozen waren. Hij beklemtoon
de dat dit geen garantie is voor
andere videotheken dat ook daar
niet op korte termijn wordt bin
nengevallen. Daarmee kwam hij
tegemoet aan de eis van de re
cent door filmvérhuurders en
-producenten opgerichte stich
ting Video Veilig om de welig tie
rende handel in illegale video
banden harder aan te pakken.
Volgens Roosjen gaat er in die han
del enorm veel zwart geld om.
Als er duizend kopieën van een
film worden gemaakt, levert dat
een netto-winst op van 40.000 tot
60.000 gulden.
De Amsterdamse politie had
maandagavond in een video
theek in de Burgemeester Van
Rendorpstraat in Amsterdam al
dertig illegale videobanden van
de Bommel-tekenfilm "Als je be
grijpt wat ik bedoel" in beslag
genomen. In deze zaak werd een
26-jarige vrouw aangehouden.
Zij was volgens de politie betrok
ken bij de levering van de ban
den. Het onderzoek in de video
theek werd hier eveneens uitge
voerd in samenwerking met per
soneel van de BUMA/Stemra.
Zwangere vrouw krijgt steun
GRONINGEN (ANP) - De 24-jari-
ge Palestijnse Fatmah Allan, die
sinds juli 1980 met haar man en
kind in Groningen woont, dreigt
op korte termijn Nederland te
worden uitgewezen nu haar aan
vraag voor een verblijfsvergun
ning ook in tweede instantie is
afgewezen. Reden van de weige
ring is dat haar Palestijnse echt
genoot, die al twaalf jaar in Ne
derland woont en een vestigings-
DEN HAAG (GPD) - Minister Brinkman (cultuur) is bereid een landelijke werkgroep van
deskundigen in te stellen, die binnen enkele maanden voorstellen moet doen over de
handhaving van regionale orkesten in afgeslankte vorm. De werkgroep moet daarbij
uitgaan van mogelijke samenwerkingsverbanden op basis van het twee-lokatiemodel,
waarbij het kleinste orkest ten minste 36 volledige arbeidsplaatsen telt. Educatieve- en
begeleidingstaken moeten worden blijven vervuld. Bovendien moet de werkgroep •on
derzoeken hoe het staat met de orkesten-concentratie in de Randstad en daarVó moeten
de NOS-orkesten te worden betrokken.
Dit plan is neergelegd in een motie
van de CDA'er Beinema, die gis
teravond tijdens de behandeling
van het orkestenbeleid in een
Tweede Kamerdebat werd inge
diend. De motie is mede onderte
kend door WD, PvdA, D'66 en
CPN en zal dus volgende week
bij de stemming hierover zeker
worden aangenomen. Door de
bereidheid van de minister deze
„Kamerbrede" uitspraak uit te
voeren („Ik sta er positief tegen
over", zo zei Brinkman), zijn de
Subsidiestop
Proloog en
Nieuw Komedie
opgeschort
DEN HAAG (ANP) - Minister
Brinkman (cultuur) zal de beslis
sing om de subsidie aan de to
neelgezelschappen Proloog en
Nieuwe Komedie te beëindigen,
opschorten tot de Raad voor de
Kunst advies heeft uitgebracht
over de hele toneelsector. Hij zei
dit gisteravond in de Tweede Ka-
PvdA en CDA willen de begroting
van Brinkmans ministerie zo
veranderen dat beide toneelgroe
pen dit jaar alsnog 1,65 miljoen
gulden subsidie krijgen. Ze wil
len het geld daarvoor vrij maken
door te bezuinigen op de posten
materieel, toelagen voor studie
in het buitenland en internatio
nale betrekkingen.
Volgens Brinkman is deze dekking
onvoldoende, omdat hij in totaal
vierenhalf miljoen gulden wil be
sparen door stopzetting van de
subsidie aan beide gezelschap
pen. Bovendien is door het wijzi
gingsvoorstel het voortbestaan
van beide toneelgroepen hooguit
verzekerd tot 1 januari van het
volgend jaar. De minister vindt
het daarom beter eerst het advies
van de Raad voor de Kunst af te
wachten over de totale subsidie
verlening in de sector toneel.
WEERRAPPORTEN
Amsterdam sneeuw
De Bilt motsneeuw
Deelen sneeuw
Eelde sneeuw
Eindhoven sneeuw
Den Helder sneeuw
Rotterdam sneeuw
Twente sneeuw
Vlissingen licht bew.
Zd.Limburg sneeuw
Aberdeen geheel bew.
Athene zwaar bew.
Barcelona half bew.
Berlijn geheel bew.
Bordeaux geheel bew.
Brussel geheel bew.
Frankfort sneeuw
Genève sneeuwbui
Helsinki licht bew.
Innsbruck geheel bew.
Klagenfurt sneeuw
Kopenhagen sneeuw
Lissabon licht bew.
Locarno mist
Londen zwaar bew.
Luxemburg sneeuw
Madrid onbewolkt
Malaga zwaar bew.
Mallorca licht bew.
onbewolkt
eigen (gewijzigde) voorstellen
van de minister voor de herin
richting van het orkestenbestel
in feite van de baan.
Hoewel de bewindsman op dit
punt volledig door de knieën
moest, hield hij vast aan het be
drag dat hij in 1984 op de mu-
zieksector wil bezuinigen. Dat
bedrag is 5,2 miljoen gulden. Dit
is in tegenspraak met dat deel
van de motie-Beinema, waarin
wordt gesproken van een „nader
vast te stellen financiële taakstel
ling" die moet voorkomen in van
de voorstellen van de landelijke
werkgroep van deskundigen.
Mistig
Het is dan ook onduidelijk waar
het extra geld vandaan moet ko
men, wanneer de werkgroep in
derdaad besluiten zou nemen die
duurder uitkomen dat de eerdere
voorstellen van de minister. Het
is het dan bovendien volstrekt
mistig hoe het overige mu
ziekaanbod (jazz, geimproviseer-
de muziek, kamermuziek, pop)
verbreed kan worden: een drin
gende wens die eveneens voor
komt in de motie-Beinema, maar
waarvoor geen financiële bereke
ningen zijn geleverd.
Voor andere muziekvormen was in
het laatste voorstel van de minis
ter nog slechts 900.000 gulden
over en zelfs dit bedrag is geens
zins veilig, wanneer de landelijke
werkgroep zou adviseren tot
handhaving van alle regionale
ensembles. Ook sommige ka
merleden hebben al eerder laten
blijken desnoods deze 9 ton voor
van de symfonische muziek nog
verder aan te spreken.
Violiste
Ofschoon de bewindsman toezeg
de de motie-Beinema te willen
uitvoeren, plaatste hij vraagte
kens bij de in de motie genoem
de mogelijkheid dat er extra fi
nanciële ruimte kan worden ge
vonden bij de realisering van de
nieuwe arbeidsvoorwaarden van
de orkestleden. „Is een violist
van het Concertgebouworkest
bereid geld af te staan ten behoe
ve van andere muziek?", zo
vroeg hij zich af.
Hij hoopte op basis van de voor
stellen van de werkgroep het
parlement ruim vóór de indie
ning van de begroting voor 1984
duidelijkheid zou verschaffen.
Dat houdt in dat de werkgroep
grote haast zal moeten maken.
Vorige week noemde de minister
als datum waarop de definitieve
adviezen van de werkgroep klaar
moeten zijn 1 of 15 april.
De gehele Kamer had kritiek op de
bewindsman, die zijn plannen
„onverhoeds" gelanceerd had en
nu weer had moeten intrekken.
PvdA-woord voerder Niessen zei:
„De minister is teruggefloten en
dat klinkt me als muziek in de
NIK3
^VOOVtif)
r -* 4
Staatssecretaris Van der Reijden (links) en zijn minister Brinkman
hadden gisteren tijdens het Kamerdebat over hun begroting van welzijn,
volksgezondheid en cultuur nog even tijd voor een onderonsje.
DEN HAAG (ANP) - Zelfs het ge
loof in Sinterklaas werd
wankelen gebracht toen patiënten
van awbz-instellingen (verpleegin
richtingen voor geestelijke gezond
heidszorg etc.) gisteren op het Bin
nenhof demonstreerden tegen de
verhoging van de eigen bijdrage
voor dit soort instellingen en de be
perking van aftrekmogelijkheden
voor revalidatie- en resocialisatie-
kosten. De betoging viel samen met
het debat voor de begroting volks
gezondheid, waarmee de Tweede
Kamer gisteren begon.
Kennedy praat
in Adam over
kernwapens
ENSCHEDE (GPD) - De Ameri
kaanse senator Edward Kennedy
zal in juni deelnemen aan een in
ternationaal congres dat in Am
sterdam op de Vrije Universiteit
wordt gehouden. Behalve Ken
nedy komen er geleerden van
naam, generaals en talrijke voor
aanstaande wetenschappers, die
deel zullen nemen aan het sym
posium waar de kernwapenwed
loop en alle daarmee samenhan
gende problemen aan de orde
komen.
Het congres wordt georganiseerd
door een groep „Medische Pole
mologen" die internationale con
tacten hebben. Ook komen er
Russen naar Nederland. Centraal
zullen staan de gevolgen van een
kernoorlog en de financiële zijde
van de wapenwedloop en welke
antwoorden er te geven zijn van
uit de medische optiek.
DIEPENVEEN (ANP) - Bij een
botsing tussen een auto en een
trein op een met knipperlichten
beveiligde overweg bij Diepen
veen is gistermiddag de be
stuurster van de auto, de 58-ja-
rige G.J. Lensink-Dommerholt
uit Diepenveen om het leven ge
komen.
B en W van Zijpe boos
HAARLEM (ANP) - Gedeputeer
de Staten van Noord-Holland
hebben er gisteren bij minister
Winsemius en de gemeenteraad
van Zijpe op aangedrongen het
radio-actief afval, dat voortaan
niet meer in zee mag worden ge
stort, tijdelijk op te slaan op het
ECN-terrein in Petten, gemeente
Zijpe, in Noord-Holland. Dit
heeft de provincie bekend ge
maakt na overleg tussen de mi
nister en een delegatie van GS.
GS vinden het ECN-terrein het
minst bezwaarlijk als opslag
plaats. Dit omdat het ECN-ter
rein al werd aangewezen als de
voorlopige verzamelplaats van
radio-actief afval. GS vinden dat
een dergelijke opslag voor een
langere periode van maximaal
tien jaar op het terrein voordelen
heeft boven de andere locaties.
"Er zijn dan geen transportproble
men en bovendien ligt het ter
rein op ruime afstand van aan
eengesloten woonbebouwing.
Het terrein voldoet ook aan de
criteria die het college van Gede
puteerde Staten bij het onder
zoek naar alternatieve locaties
heeft gesteld", aldus GS. Over de
vraag of ook het laag- en middel
radio-actief afval van de kern
centrales op het terrein moet
worden opgeslagen, lieten GS
zich niet uit.
Het college van B en W van Zijpe is
teleurgesteld over de houding
van Gedeputeerde Staten. Bur
gemeester J. Gutker zei gisteren
desgevraagd het onbegrijpelijk
te vinden dat GS od geen enkele
München geheel bew. 0—3 0
Oslo
Stockholm
licht bew.
half bew.
licht bew.
half bew.
-6 -9 0
Wenen mist
Zurich geheel bew.
Casa Blanca regenbui
Istanbul licht bew.
Las Palmas zwaar bew.
Tel-Aviv onbewolkt
Tunis half bew.
DEN HAAG (ANP) - Als gemeen
ten met plannen rondlopen om
stadsverwarming te laten instal
leren, krijgen de uiteindelijke ge
bruikers, de inwoners van wie de
woningen op het verwarmings-
net worden aangesloten, geen
kans om hun mening daarover te
geven. Hun politieke vertegen
woordigers - de gemeenteraad
- volgen, als het erop aan komt,
gedwee de opvattingen van bur
gemeester en wethouders, de
KEMA en de elektriciteitscentra
les.
Dit zijn twee van de opmerkelijk-
-4 -16 0 ste conclusies van een onderzoek
A ~r s ^et Nederlands Instituut
9 voor Ruimtelijke Ordening en
geheel be- Volkshuisvesting gisteren heeft
gepubliceerd. Het onderzoek is
1 -6 2 verricht door vijf docotoraalstu-
0 -4 - denten planologie van de Katho-
9 19 lieke Universiteit Nijmegen.
J J J Elektriciteitsfabrieken
6 0 Uit dit onderzoek, dat in zeven ste
den met stadsverwarming (waar
onder Leiden) gehouden is,
blijkt dat het vaak elektriciteits
bedrijven zijn die het initiatief
nemen tot stadsverwarming.
Volgens de vijf studenten speelt
hierbij een rol dat zij zodoende
hun marktaandeel in de energie
voorziening kunnen vergroten.
Uit het onderzoek wordt geconclu
deerd dat de elektriciteitsfabrie
ken nogal veel invloed hebben
op de besluitvorming over de
manier waarop stadsverwarming
moet worden ingevoerd. Ge
meenten die per aan te sluiten
woonwijk eigenlijk enkele kleine
energiecentrales voor de warm
tevoorziening willen laten bou
wen, komen daar op terug onder
druk van de elektriciteitsbedrij
ven. Die willen de warmte liever
zo stelt het onderzoek vanuit
hun bestaande centrale leveren.
KEMA
Volgens de Nijmeegse onderzoe
kers zegt de Kema (Keuring van
electrotechnische materialen) in
haar adviezen altijd dat stadsver
warming vanuit één (grote) cen
trale goedkoper is dan vanuit en
kele kleine. De aan de studie on
derworpen gemeenten blijken
vooral de Kema als onderzoek
sinstantie te hebben aangewe-
Gemeenteraden die voor de onpar
tijdigheid een tweede instantie
hadden ingeschakeld (centrum
voor Energiebesparing), hielden
bij de uiteindelijke besluitvor
ming toch vast aan de resultaten
van de Kema. De invloed van de
Kema wordt volgens het onder
zoek nog eens onderstreept door
het feit dat de gemeenteraad in
de meeste gevallen de aanbeve
ling van de Kema om geen kook-
gasnet aan te leggen, overneemt.
Dit in tegenstelling tot het advies
van het Centrum voor Energie-
Breda
In Breda zijn de gemeenteraadsle
den door het college van B en W
voor de gek gehouden, want - zo
blijkt uit het onderzoek daar
lagen de keuzes voor een be
paald systeem van stadsverwar
ming al vast voordat het Cen
trum voor Energiebesparing als
tweede onderzoekinstelling na
de Kema aan de slag ging.
Stadsverwarming overigens, is een
systeem waarmee de overtollige
warmte van elektriciteitscentra
les of industrieën wordt gebruikt
om woningen en gebouwen van
warm water te voorzien voor ver
warming en leidingwater. De zes
andere gemeenten waar het on
derzoek is verricht zijn Arnhem,
Leiden, Oosterhout, Tilburg,
Zoe term eer en Zwolle.
wijze rekening hebbpn gehou
den met de bezwaren die de ge
meenteraad van Zijpe vorige
week tijdens een raadsvergade
ring heeft geformuleerd. "In de
raadsvergadering hebben we op
strikt zakelijke gronden 'neen'
gezegd tegen het verzoek van de
minister om medewerking te
verlenen aan de tijdelijke opslag
van radio-actief afval op het
ECN-terrein", aldus Gutker.
"Het is dan ronduit teleurstel
lend om enkele dagen later te
moeten merken dat GS achte
loos over onze bezwaren heen
walsen. In hun verklaring wordt
zelfs met geen woord gerept over
al de zakelijke tegenargumenten
die wij hebben aangevoerd".
Morgen komt het college van B en
W met de fractie-voorzitters van
partijen in de gemeenteraad van
Zijpe in spoedberaad bijeen om
over deze 2#ak te praten.
Zeeland vraagt
Kamer: steun
oeververbinding
DEN HAAG (ANP) - Het provin
ciaal bestuur van Zeeland heeft
gisteren de hulp van de Tweede
Kamer ingeroepen voor herope
ning van het overleg met het rijk
over de Westerschelde-oeverver-
binding. Dat gebeurde tijdens
een mondeling overleg tussen le
den van de vcrkeerscommissie
uit de Tweede Kamer en het pro
vinciaal bestuur van Zeeland
"Laat het wenkend perspectief van
een vaste oeververbinding
werkelijkheid worden", betoog
de de Zeeuwse commissaris der
koningin dr C. Boertien.
Boertien ontkende dat de oever
verbinding oen prestige-object of
hobby zou zijn. De destijds tus
sen Zeeland en het njk gemaakte
afspraken hebben, zei hij, het ka
rakter van een overeenkomst
Overleg met het rijk zou betrek
king kunnen hebben op de finan
ciële betrokkenheid van Zeeland
bij het project, op de uitvoering
ervan en op de omvang van het
werkeiland.
Vanuit de kamercommissie werd
nogal wat kritiek geleverd op de
door het rijk gevolgde procedu
re, die - zo werd betoogd be
slist geen schoonheidsprijs ver
dient. Eind deze maand heeft de
verkeerscommissie nader mon-
ddin| oviricf met de bttrakktn
ministers van verkeer en van fi-
vergunning heeft, niet over vol
doende middelen van bestaan
beschikt, en volgens de Vreem
delingendienst niet actief genoeg
solliciteert
Volgens het Palestina Comité, dat
tegen de uitwijzing in het geweer
is gekomen, is de man van Fat
mah sinds vier jaar onvrijwillig
werkloos. Hij kwam op straat te
staan toen de njwielfabnek waar
hij werkte, moest inkrimpen Het
comité zegt met gegevens van de
gemeentelijke sociale dienst te
kunnen aantonen dat de man wel
degelijk actief solliciteert
Bovendien heeft de vrouw om "re
denen van klemmende humani
taire aard" recht op een verblijfs
vergunning. vindt het comité, en
wel omdat door de uitwijzing het
gezin Allan uiteen zou worden
gerukt
De vrouw is namelijk afkomstig
van de West-Bank. Haar echtge
noot kan haar daarheen niet vol
gen. omdat dit gebied door Israël
bezet wordt gehouden. Hij woon
de niet in het gebied toen de be
zetting zich voltrok, en mag zich
er daarom ook niet vestigen. Het
kind kan evenmin mee omdat
het in Nederland, en niet op de
West-Bank is geboren.
Het comité heeft een protestbrief
geschreven aan de afdeling
vreemdelingenzaken van het mi
nisterie van justitie, met afschrift
aan de kamercommissie voor
justitie en het hoofd van de Gro
ningse politic.
DEN HAAG (GPD) Bezuinigen
op groeikernen (gemeenten
waarvan het aantal inwoners
snel toeneemt) kost op den duui
veel meer geld dan die bezuini
gingen opleveren. De gevolgen
zullen op lange termijn funest
zijn voor de woningbouw, als de
groeikernen financieel nog meex
worden gekort.
Die waarschuwing lieten de ge
meentebesturen van de vijftien
groeikernen in ons land gister
middag horen in Den Haag op
een persbijeenkomst Tot deze
groeikernen (die onder meer
subsisies krijgen om snel en veel
te kunnen bouwen) behoort ook
de Haarlemmermeer De vyftien
kernen zijn opgeschrikt door de
politieke dreiging dat er meer
geld zal gaan naar de grote ste
den.
Grote gemeenten die voorheen
hun woningzoekenden naar de
nabijgelegen groeikernen verwe
zen, willen nu weer volop zelf
bouwen om het aantal inwoners
op peil te houden. De groeiste
den vrezen dat in dat geval de
speciale status die aan hen is ver
leend, eerder zal worden ingr-
trokken dan is afgesproken. Het
stopzetten van de bouwsubsidies
bi l. kent op grote schaal vrrnie
tiging van gedane investeringen,
aldus de groeisteden.
De vijftien wijzen op een rapport
van een ambtenarenwerkgroep,
die vorig jaar mogelijke bezuini
gingen op het groeikernenbeleid
heeft bestudeerd. Volgens de
werkgroep is bezuinigen onmo
gelijk zonder funeste gevolgen
voor de bewuste steden en hun
omgeving. Bezuinigen zou de be
trokken steden gezamenlijk 26
miljoen gulden per jaar gaan kos
ten.
Visumplicht
Marokkanen
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG - In de landen van de
Benelux wordt met ingang van 1
maart een visumplicht van
kracht voor Marokkanen, Senc-
galczen en Tunesièrs, zo heeft
een woordvoeder van het minis
terie van buitenlandse zaken gis-
teren bekend gemaakt.
De maatregel is genomen om de
toenemende stroom van illegale
immigranten uit die landen een
halt toe te roepen. In een reactie
op de maatregel heeft Tunesië in
middels een visumplicht voor
Nederlanders ingesteld. Ver
wacht wordt dat ook Marokko en
Senegal daar binnenkort toe
over zullen gaan.
ADVERTENTIE
ALMELO (ANP) - Voor het ver
krachten van een 17-jarig Duits
meisje heeft de officier van jus
titie bij de rechtbank in Almelo,
mr. F. de Groot, gisteren een
jaar en zes maanden gevange
nisstraf geëist tegen een 23-jari-
ge en een 26-jarige man, beiden
uit Enschede.
