Ommezwaai Belgisch kabinet
Bush daagt Moskou uit
Antwerpen laat
de Russen komen
mrnmiv.
Inspirator Rode Brigades
kandidaat verkiezingen
In Voerstreek-kwestie
België en Luxemburg
ruziën over schade
In haven 4 schepen per dag
ZATERDAG 5 FEBRUARI 1983
ROME - Een van terrorisme be
schuldigde gedetineerde in de
Romeinse Rebibbia-gevangenis
zal zich kandidaat laten stellen
voor de eerstkomende Italiaanse
kamerverkiezingen. Het is de po
liticoloog Toni Negri, professor
aan de universiteit van Padua,
die al sinds 7 april 1979 in het ka
der van de Italiaanse antiter
reurwet wordt vastgehouden.
Toni Negri, wiens proces al enkele
malen is uitgesteld maar op 24 fe
bruari eindelijk zal beginnen,
wordt er met andere oprichters
en leiders van de „Arbeidersau-
tonomie", een losjes samenhan
gende beweging van over het
land verspreide protestgroepen,
van verdacht tegelijkertijd de
aanzet en de eerste inspiratie te
hebben gegeven aan de Rode
-L
Buitenland
door
Hein ten Kortenaar
Brigades, als clandestiene gewa
pende arm van de beweging, en
zelfs een tijdlang deel te hebben
uitgemaakt van hun strategische
leiding.
Hoewel er in Negri's geschriften
heel wat aansporingen te vinden
zijn om „de wapens van de kri
tiek" te verruilen voor „de kri
tiek van de wapens", heeft hij
van het begin af ontkend dat hij
zijn ideeën ook in daden zou heb
ben omgezet.
De partij die hem het kandidaat
schap heeft aangeboden is de Ra
dicale Partij van Marco Pannella.
Voorlopig blijft het bij een de
monstratief gebaar: de normale
zittingsperiode van het huidige
parlement is tot juni 1984, en tot
nu toe tonen de regeringspartij
en niet veel neiging om die ter
mijn te bekorten.
Mochten de nieuwe verkiezingen
nog zolang uitblijven, dan is er
alle kans dat Negri al veroor
deeld is en uit dien hoofde onver
kiesbaar wordt, of dat hij intus
sen is vrijgesproken, zodat hij
metterdaad op de kandidaatslijst
kan worden geplaatst. Interes
sant wordt het pas, als er in zijn
zaak nog geen uitspraak is ge
daan, want dan zou zijn verkie
zing ook de parlementaire on
schendbaarheid meebrengen: in
Italië mag geen parlementslid
voor de rechter gedaagd worden
zonder voorafgaand verlof van
het parlement.
BRUSSEL - Het Belgische kabinet-Martens heeft gisteren
de dreigende regeringscrisis rond de Voerstreek voorlo
pig bezworen.
Het kwam een nieuw compromis
overeen, waarbij de omstreden
Waalse taaiactivist José Happart
nu toch burgemeester van de of
ficieel Vlaamse gemeente Voe
ren wordt per 31 december van
dit jaar. In ruil daarvoor gaat de
door Vlaanderen zo bestreden
administratieve overheveling
van de Voerstreek van de Vlaam
se provincie Limburg naar de
tweetalige provincie Brabant
niet door.
Martens gaf toe dat zijn regering
zich bij de eerste compromisop
lossing op 30 januari had vergist.
„Het parlement (dat herziening
eiste) heeft daar wijs op gerea
geerd", aldus Martens. De pre-
Einde staking
is in zicht
LONDEN (GPD) - Voor het eerst
sinds de staking bij de Britse wa
terleidingbedrijven begon, nu
bijna twee weken geleden, is er
hoop op een spoedige beëindi
ging van het conflict. Dit heeft er
toe geleid dat nu 7 miljoen Brit
ten hun drinkwater moeten ko
ken uit angst voor ziektekiemen.
Vakbonden en werkgevers zijn
overeengekomen, morgen be
sprekingen te beginnen over de
al toegezegde 7,3 procent salaris
verhoging en verdere verhogin
gen in het vooruitzicht stellen.
Epilepsi
door computer
Twee neurologen van de Ame
rikaanse Mayokliniek in Ro
chester, Donald Klass en Ja
mes Mellinger, hebben ver
klaard dat in het laatste half
jaar twee jongens van vijftien
jaar epileptische aanvallen
hebben gekregen door het vi-
deospel, 'Pac-Man'. Het zijn
de eerste gevallen in de Ver
enigde Staten.
In Engeland hebben zich even
eens twee gevallen voorge
daan. De aanvallen worden
kennelijk opgewekt door
lichtflikkeringen op het
scherm.
Eigen grafrede
De Amerikaanse 27-jarige do
minee James Dotson die aan
kanker is overleden heeft op
zijn begrafenis via video
zijn eigen lijkrede gehouden.
Dotson wist al enkele maan
den dat hij ten dode opge
schreven was. Hij wilde een
boodschap voor vrienden en
verwanten achterlaten en be
sloot een preek van een half
uur ingeblikt achter te laten
voor het afspelen tijdens zijn
begrafenis.
In de lijkrede besprak de domi
nee zijn eigen dood en het ef
fect op zijn christelijke geloof
en bezwoer zijn gehoor in
Christus de kracht te vinden
om te leven en te sterven.
"Kookkunst"
Leerling-koks in het Indiase
Chandigarh die hun kunnen
zouden tonen aan het pu
bliek, hebben talrijke gasten
in het ziekenhuis doen belan
den.
Het gemeentebestuur had met
veel tamtam de opening van
een nieuwe school voor koks,
het "foodcrafts institute"
aangekondigd en vele gasten
uitgenodigd.
Toen de avond was gevallen la
gen meer dan 70 gasten met
vergiftigingsverschijnselen
in verschillende ziekenhui
zen. Het gemeentebestuur
heeft opdracht gegeven tot
een onderzoek, verluidde la-
koniek uit Chandigarh.
Ereburger af
De Westduitse stad Paderborn
heeft 50 jaar nadat hij aan de
macht kwam, nazi-dictator
Adolf Hitler formeel ge
schrapt van zijn lijst erebur
gers.
De gemeenteraad besloot una
niem de naam van Hitier te
schrappen. Hitier stond als
18de op de lijst ereburgers.
Die stap werd gezet nadat
verschillende kranten er op
hadden gewezen dat Hitier
nooit van de lijst was verwij
derd.
mier gaat ervan uit dat de rege
ringsfracties jiem nu wel zullen
steunen, te meer daar gelijk met
Happart een Vlaamse adjunct
commissaris voor het arrondisse
ment benoemd wordt, die het be
leid van de burgemeester van
Voeren moet controleren.
Happart heeft minister van bin
nenlandse zaken Nothomb moe
ten beloven dat hij als burge
meester de Nederlandse taal zal
gebruiken. Hij heeft nu een jaar
de tijd om dat te leren.
Op 30 januari trof het kabinet-Mar
tens het eerste compromis voor
de Voerstreek, waartegen echter
de Vlaamse christen-democraten
en liberalen alsmede de opposi
tie eensgezind te hoop liepen.
Scherpste punt van kritiek was
de administratieve herindeling,
maar in Vlaanderen bestond ook
grote weerstand tegen Happart
als persoon, omdat hij zich als
leider van een Waalse „knok
ploeg" in de taalstrijd niet erg
populair heeft gemaakt. Mariens
benadrukte echter dat Happart
volkomen volgens de wet door
een meerderheid van de gemeen
teraad in Voeren als eerste kan
didaat voor het burgemeester
schap naar voren geschoven is.
Van Vlaamse zijde in Voeren werd
de benoeming van Happart ech
ter „onverteerbaar" genoemd.
„Hij heeft zich vijf jaar als gewel
denaar leren kennen en we kun
nen in die persoon onder dwang
geen burgervader zien", aldus
een Vlaamse woordvoerder uit
Voeren. Desondanks bestaat de
indruk dat de Voerenaren Hap
part wel zullen aanvaarden, nu
de aansluiting met Vlaams Lim
burg overeind blijft.
De Vlaamse oppositiepartijen ble
ven spreken van een zware
Vlaamse nederlaag. Dit te meer
daar de afspraak om de economi
sche opsplitsing van België tus
sen Vlaanderen en Wallonië twee
jaar lang in de ijskast te zetten, is
gehandhaafd. Dit betekent dat
nationaal de verantwoordelijk
heid blijft bestaan Voor bijvoor
beeld het overeind houden van
de noodlijdende Waalse staalin
dustrie Cockerill-Sambre. De
Vlamingen vinden dat zij in feite
moeten betalen voor de giganti
sche verliezen van Cockerill.
Miss 'Migi', de oudste vrouwtjes olifant van een Amerikaans circus, heeft haar 99-ste verjaardag gevierd. Zij
deed dit midden op straat in het Italiaanse Milaan. Binnen een kwartier zag zij kans een taart van 22 kilo tot de
laatste kruimel naar binnen te werken.
GENEVE (Reuter/DPA/AFP) De Amerikaanse vice-pre
sident George Bush heeft de Sowjet-Unie gisteren uitge
daagd te komen met eigen voorstellen tot het uitbannen
van alle raketten voor de middellange afstand. Bush zei
dit in een rede voor de 40 landen omvattende permanen
te ontwapeningscommissie in Genève.
BRUSSEL (ANP) België en Lu
xemburg maken ruzie om het
Verkiezingen
in Portugal
LISSABON (AP) President An
tonio Ramalho Eanes heeft giste
ren het Portugese parlement ont
bonden en voor 25 april algeme
ne verkiezingen uitgeschreven
om een einde te maken aan een
politieke crisis, die is ontstaan
door het aftreden van premier
Francisco Pinto Balsemao.
De verkiezingen, de tiende sinds
de Anjerrevolutie van 1974, moe
ten Portugal zijn vijftiende rege
ring in negen jaar opleveren.
Rookverbod
KOPENHAGEN (DPA) - De
Scandinavische luchtvaartmaat
schappij SAS heeft gisteren in
Kopenhagen bekendgemaakt,
dat zij bij de organisatie van Eu
ropese luchtmaatschappijen zal
voorstellen, op korte-afstands-
vluchten in Europa het roken te
verbieden.
SAS wil zelf het goede voorbeeld
geven door het verzoek te herha
len om bij vluchten in Scandina
vië sigaretten te weren.
vergoeden van een schade, die is
ontstaan toen in juli 1981 een Mi-
rage-straaljager van de Belgische
luchtmacht in Luxemburg de
zendtoren van het commerciële
radio-tv-station RTL ramde. De
piloot kwam daarbij om het le
ven. Op de grond vielen nog eens
twee doden. De zendmast, een
gevaarte van 250 ton, knapte af
als een lucifershoutje.
Als schadevergoeding heeft de Lu
xemburgse RTL een bedrag van
57,7 miljoen gulden geëist, waar
van 5,5 miljoen voor het herstel
van de zendmast en de rest als
schadevergoeding voor de in
komsten die de commerciële
zender enige tijd heeft moeten
derven.
Binnen de NAVO bestaat een af
spraak dat bij dit soort gevallen
75 procent van de schade betaald
wordt door het land waar het
vliegtuig zijn basis had en 25 pro
cent door het land in welks
luchtruim het ongeluk gebeurde.
België wil zijn aandeel wel beta
len, maar het Groothertogdom
houdt vol dat het dat niet kan.
Een kwart van 57,7 miljoen gul
den gaat de financiële draag
kracht van Luxemburg te boven.
De Luxemburgse regering zegt
bovendien dat het hier om een
Belgische binnenlandse militaire
vlucht ging, waarbij de piloot bo
ven Luxemburg was verdwaald.
De vice-president verklaarde dat
alle voorstellen die Moskou tot
nu toe heeft gedaan het Sowjet-
monopolie op het gebied van de
middellange-afstandsraketten in
stand houden. "Ik zeg tot de
Sowjets: kom met je eigen plan
om deze inf-raketten uit te ban
nen, we zijn bereid initiatieven te
bestuderen die tot dat doel lei
den".
Hij benadrukte dat de Verenigde
Staten niet een "alles-of-niets"-
houding innemen. Bush verwees
daarmee naar het Amerikaanse
voorstel om af te zien van het
NAVO-voornemen om vanaf
eind 1983 572 nieuwe inf-raket
ten te stationeren in West-Euro
pa als de Sowjet-Unie haar ss-4-,
ss-5- en ss-20-raketten ontman
telt. Dit is de zogeheten "nul-op
tie".
Bush vroeg zich af wat er fout is
aan dit voorstel dat is gericht op
het elimineren van de aardbol
van een hele generatie raketten.
Een vraag die hij ook bij zijn be
zoek aan Den Haag met enige na
druk opwierp ter verdediging
Verlies 3000
banen bij
Ford Engeland
LONDEN (AP) De Fordfabrie
ken in Engeland hebben gisteren
bekendgemaakt dat in de Lon-
dense fabriek bij Dagenham
voor 1985 3000 arbeidsplaatsen
zullen verdwijnen. Het gaat om
een poging de kosten te vermin
deren en de produktiviteit te ver
groten.
Vorige maand werd bekendge
maakt dat per 1 april in de Ford
fabriek bij Halewood 1300 banen
zullen verdwenen.
Aan het begin van dit jaar had Ford
in Groot-Brittannië ruim 10.000
werknemers minder dan in 1979.
Op dit moment werken er nog
48.485 mensen bij Ford.
i de officiële Amerikaanse on
derhandelingspositie in het Ge-
neefse overleg over de Eurora
ketten.
De vice-president maakt een rond
reis door West-Europa om met
de bondgenoten te praten over
met name de problematiek van
de wapenbeheersing.
Bush herhaalde tegenover de le
den van de permanente ontwa
peningscommissie ook de oude
Amerikaanse beschuldiging dat
de Sowjet-troepen in Afghanis
tan en Moskous bondgenoten in
Zuidoost-Azië, zoals Vietnam,
chemische wapens gebruiken.
Dat leidde tot een woedende
reactie van de leider van de Rus
sische delegatie bij de ontwape
ningscommissie, ambassadeur
Viktor Issraelyan. Hij noemde de
beschuldiging een leugen.
Hartoperatie
één dag oude
baby geslaagd
ROME (DPA) - In de kinderkli
niek Bambino Gesu (kindje Je
zus) in Rome heeft een groep chi
rurgen voor de eerste maal in de
geschiedenis een geslaagde hart
operatie verricht op een kind dat
24 uren eerder was geboren. Bij
de operatie werd een tumor zo
groot als een noot verwijderd,
die de linker hartkamer voor on
geveer 80 procent vulde.
De operatie is op 12 januari ver
richt, maar pas gisteren bekend
gemaakt, nadat het kind buiten
levensgevaar was gekomen en de
kliniek had verlaten.
In de hele wereld zijn volgens de
artsen tot dusver pas twaalf tu
moroperaties op de harten van
enkele weken oude kinderen
verricht. Daarbij was nog geen
kind in leven gebleven dat bij de
operatie jonger was dan zeven
dagen.
BRUSSEL - Antwerpen volgt
met argusogen de huidige
verwikkelingen rond de ves
tiging van een Russische ver
tegenwoordiging in Rotter
dam. „Er is geen paniek",
verzekert een ambtenaar van
de Antwerpse haven. Duide
lijk is er wel enige ongerust
heid over mogelijk verlies
van Russische klanten aan
Rotterdam. Die ongerustheid
is alleen maar toegenomen
sinds het Nederlandse minis
terie van buitenlandse zaken
eind januari zo duidelijk liet
weten dat een verblijfsver
gunning voor Russische be-
drijfsmanagers in Rotterdam
„betaald" moet worden met
uitbreiding van de Russische
scheepvaart op Rotterdam.
Wie garandeert dat dit met
ten koste van het nabij gele
gen Antwerpen zal gaan. zo
vraagt men zich in België af.
Tot nu toe heeft Antwerpen dit
soort concurrentie van Rot
terdam nauwelijks hoeven te
vrezen. Het verschil in rege
ringsbeleid tussen Nederland
en België ten aanzien van de
Russische scheepvaartactivi
teiten was hemelsbreed. Ter
wijl Nederland de afgelopen
jaren Russische pogingen
voor een uitgebreide aanwe
zigheid in de haven hebben
afgewezen uit angst voor
spionage, hield Antwerpen
de deur wijd open.
Na de vestiging in 1970 van een
agentschap van de Russische
rederij Transworld Marines
en in 1978 het Russische con
sulaat telt Antwerpen mo
menteel tien grote gemengde
Russisch-Belgische bedrij
ven, de rode multinationals
die zich niet tot de scheep
vaartsector beperken maar
ook handelen in olie, elektro
nica, consumptiegoederen,
auto's en zelfs diamanten. En
dat allemaal onder voorna
melijk Russische directies.
door
Ferry Mingelen
De Russische scheepvaart is
belangrijk voor Antwerpen.
Ze neemt zo'n 12 procent van
de Antwerpse havenactivitei
ten in. Toch is, volgens een
woordvoerder van de Ant
werpse haven, het effect van
de vestiging van dat Russi
sche consulaat in 1978 op de
havenactiviteiten „niet echt
denderend te noemen".
In 1977, voor het consulaat er
kwam, was er een Russische
goederentransport in Ant
werpen van 6,4 miljoen ton,
in 1978 werd dat 6,7 miljoen
ton, in 1979 daalde dat tot 5.6
miljoen ton. In 1980 groeide
dat ineens spectaculair naar
8,5 miljoen ton, maar volgens
deze havenwoordvoerder
had dat in belangrijke mate
te maken met de toen begon
nen massale Amerikaanse
graanleveranties aan de Sow
jet-Unie die in Antwerpen
van de grote zeeschepen op
de kleinere kustvaarders
werd overgeslagen.
„De vestiging van het consu
laat heeft niet echt spectacu
laire extra activiteiten met
zich meegebracht", zo zegt
men in Antwerpse haven
kringen. Men meent daar dat
Rotterdam ook niet direct
een eventuele Russische boy
cot hoeft te vrezen als de pro
blemen rond de Russische
vertegenwoordiging in Rot
terdam zouden voortduren
(dat laatste valt niet uit te
sluiten nu de Sowjet-Unie
nog steeds niet heeft gerea
geerd op het laatste Neder
landse aanbod: geen consu
laat maar wel een gemengd
Nederlands-Russisch bedrijf
met Russische managers).
„Rotterdam is toegankelijk
voor zeer diep stekende sche
pen, vooral ook olietankers
die wij in Antwerpen hele
maal niet kunnen hebben.
Zelfs als de Russen Rotter
dam willen boycotten zijn ze
toch met hun grote schepen
van Rotterdam afhankelijk",
aldus een havenambtenaar.
In Antwerpen varen iedere dag
zo'n vier Russische schepen
binnen. Per jaar bezoeken
zo'n 50.000 Russische zeelui
de stad en met name het „ro
de plein" in het Antwerpse
schipperskwartier waar in
vele Russische winkels wes
terse consumptiegoederen
tegen, m Russische ogen,
weggooiprijzen te koop zijn.
Als men daarbij nog eens de
honderd Russen optelt die
permanent in Antwerpen wo
nen, dan is het duidelijk dat
veiligheidscontrole op hun
bezigheden niet eenvoudig
Officieel maakt de Belgische
regering zich geen zorgen
over mogelijke spionageacti-
viteiten van al deze Russen,
het beleid is zeer open, zeker
vergeleken met Nederland.
Dit temeer als men in aan
merking neemt dat Antwer
pen een belangrijke aanvoer-
haven is voor Amenkaans le-
germaterieel in crisistijd.
En er zijn in de afgelopen jaren
toch wel wat affaires ge
weest Zo werd in 1971, na in
lichtingen van een Russische
overloper, een dertigtal Rus
sen België uitgezet wegens
spionage, onder wie de in de
Antwerpse haven zeer geres
pecteerde oprichter van dat
Russische Transworld Man-
nes-agentschap, Tsjebota-
riev. Voorts werd in 1976 de
directeur van het Russisch-
Belgische computerbedrijf
Elorg, Vladimir Khlystov.
gearresteerd wegens al te
grote belangstelling voor de
nieuwe F-16 straaljagers van
de NAVO.
De laatste jaren zijn zulke za
ken niet meer aan het licht
gekomen maar het is duide
lijk dat het Russisch consu
laat in Antwerpen zich niet
uitsluitend met handel bezig
houdt. Het Scholieren Anti-
Oorlogscomité in Antwerpen
mocht in november 1981 een
vriendelijke brief ontvangen
van de secretaris van het
Russische consulaat ter plek
ke, Doboudko, met het aan
bod aan de anti-kernwapen-
activiteiten van deze scholie-
rengroep bijstand te verle
nen. De Rus maakte echter
één fout, het comité was wel
iswaar communistisch maar
niet op Moskou doch op Pe
king georiënteerd en ijverde
derhalve sterk voor ontwape
ning van zowel de Russen als
de Amerikanen.
In NAVO-kring zal men zich
even grote zorgen maken
over de technische spionage-
activiteiten die de Sowjet-
schepen eigenlijk ongehin
derd kunnen bedrijven. In
1980 bijvoorbeeld bezochten
behalve de koopvaardijsche
pen ook 42 Russische traw
lers en 12 wetenschapssche
pen de Antwerpse haven. De
ze elektronisch zeer goed uit
geruste schepen hebben
doorgaans grote belangstel
ling voor zaken die niet altijd
direct met de visvangst of de
pure wetenschap te maken
hebben.
Sinds enige tijd ligt er op het
Belgische ministerie van bui
tenlandse zaken een aan
vraag voor de vestiging van
een Russisch bureau voor
technische scheepvaartcon
trole. „Het verzoek wordt be
studeerd", zegt een woord
voerder van buitenlandse za
ken in Brussel officieel. Er
wordt echter verwacht dat
die studie lang gaat duren en
dat de toestemming nooit zal
worden verleend want, zo
zegt men in diplomatieke
knng, wat die Russen met die
controleapparatuur allemaal
gaan controleren, niemand
kan het precies nagaanDe
Belgische regering heeft
graag een goede handelsrela
tie met de Sowjet-Unie. maar
is niet helemaal op haar ach
terhoofd gevallen.
Sneeuvv bericht
Door de sneeuwval van de laat
ste dagen zijn de wintersport-
mogeUjkheden dicht-bij-
huis, met uitzondering van
de Ardennen en do BfUL
enigszins verbeterd. In het
Alpengebied zyn op de hoger
gelegen pistes (vanaf ca. 1500
m) de skimogelijkheden goed
tot zeer goed te noemen.
Hieronder volgt een kort
overzicht per land. De ver
melde sneeuwhoogten zijn
gemiddelden in centimeters.
Linker kolom: lage pistes;
rechter kolom, hoge pistes
Belgie
Ardennen geen
Duitsland:
Hu i tol co SO i
Sauerland tot c
Ei fel tot ca 10
Duitse Alpen.
18 55
Frankrijk:
Savoie-Haute Savoie 70
Alpes du Sud 30
)ustnirijk:
Vorarlberg 80
Tirol45
Salzburgerland50
Karinthic35
Zwitserland:
Berner Oberland35
Graubuenden 75
Wallis 85
Noord-Italié:
Zuid Tirol 15
Eerst zonnig, later
Nachts lichte vorst, overdag
temperatuur rond nul graden.