Onderhoud aftrekbaar:
nu de huurhuizen nog
Rechter negeert publieke functie pers
Mevrouw Thatcher
regelt het liefst
haar zaakjes zelf
Rijk kampt met tegenstrijdige eisen
LD/AD bestraft voor 'verspreiden belediging'
LEZERS SCHRIJVEN
VRIJDAG 4 FEBRUARI 1983
Meningen
PAGINA 11
Onlangs vergiste een D'66
eerste-kamerlid zich, die
minister Winsemius van
volkshuisvesting, ruime-
lijke ordening en milieu
beheer verwarde met mi
nister Ruding van finan
ciën (handelingen eerste
kamer 28-12-1982). Zo'n
vergissing is begrijpelijk.
Beide zijn (zoals minister
Winsemius opmerkte)
"lang, dun en lekker".
Maar er is meer. Medio januari
1983 hield minister Ruding een
geruchtmakende rede voor een
aannemersorganisatie, waarin
hij meedeelde dat de financiële
last van de volkshuivesting voor
het rijksbudget onhoudbaar
wordt. "Hebben wij een nieuwe
minister van volkshuisvesting?"
vroegen enkele woningbouwspe-
cialisten in de tweede kamer zich
of
Het antuxtord kan grotendeels be
vestigend zijn. Op 29 december
1982 is het immers opnieuw mi
nister Ruding - deze keer samen
met staatssecretaris Koning van
financiën die een maatregel
aankondigde die regelrecht op
het terrein van het volkshuives-
tingsbeleid ligt: onder bepaalde
voorwaarden zal het groot-on
derhoud voor de bewoner-eige
naar aftrekbaar worden voor de
inkomstenbelasting.
door
prof. dr. H. Priemus
De voorgestelde regeling ziet er als
volgt uit. De kosten van de
bouwkundige ingreep mogen
tenminste f2000,- bedragen en
ten hoogste f 20.000. De regeling
heeft betrekking op "groot-on
derhoud", d.w.z. alle onder-,
houdswerkzaamheden die nodig
zijn om het voortbestaan van een
huis te verzekeren. Het gaat om
reparaties aan elektrische bedra
ding, vervanging van kapotte rio
lering en rotte raamkozijnen,
funderingsherstel en het herstel
len van gebreken aan het dak.
Ook het aanbrengen van isolatie
materiaal is in de regeling begre
pen.
Schilderwerk
Schilderwerk valt er buiten, tenzij
dit schilderwerk direct met het
groot onderhoud samenhangt.
Vandaar de "verbijstering" van
het Bedrijfschap Schildersbe
drijf, dat graag alle schilderwerk
onder de regeling zag vallen. De
regeling wordt gepresenteerd als
"voorlopig", geldend voor de pe
riode 1 januari 1983 1 januari
.1986.
Op jaarbasis kost de regeling f 150
miljoen. Een deel van de kosten
(f85 miljoen) wordt gevonden
door een verhoging van het
huurwaardeforfait (de voor de
belasting geschatte huurwaarde
van een bewoond koophuis.
Dit wordt over de hele
linie verhoogd van 1,3% tot 1,5%
van de waarde van de woning in
bewoonde staat. Waar de overige
Minister Ruding. Of is het Winse
mius?
De perikelen rond de woning
bouwvereniging De Eendracht
hebben in deze krant heel wat
stof doen opwaaien. Vorige week
werd er zelfs een kort geding
over gevoerd. Wat was er name
lijk gebeurd? In een stukje over
De Eendracht werd ondermeer
het communistische gemeente
raadslid Jan Brands geciteerd.
Twee bestuursleden van die wo-
door
Reiner de Winter
ningbouwvereniging hadden
zich volgens hem schuldig ge
maakt aan omkoperij. Volgens
de betrokkenen zelf was dit ech
ter "vieze politieke laster". Zij
overwogen Brands dan ook
"voor de rechter te slepen".
Maar in plaats daarvan begonnen
ze een kort geding tegen de
krant. Zij vonden het citaat van
Brands "grievend en beledi
gend". Daarom eisten zij rectifi
catie in de vorm van publicatie
van het vonnis. De rechter bleek
het met hun eens te zijn en de
volgende dag stond het vonnis
dan ook al - integraal, tot en met
de kosten van het geding - in de
krant.
f65 miljoen vandaan moet ko
men, is onbekend.
Als we de WD, de bouwonderne
mers en de schilders mogen gelo
ven, is de voorgestelde regeling
veel te benepen en is de voorge
nomen verhoging van het huur
waardeforfait onverantwoord.
Uitbreiding van de regeling met
schilderwerk zou echter tot een
aanzienlijke aanslag op de schat
kist leiden, wellicht zelfs een
veelvoud van f 150 miljoen. Waar
onze berooide overheid dat geld
vandaan zou moeten halen, is
niet duidelijk.
Tegenstrijdige eisen
Wat is de bedoeling van de rege
ling? Men kan zeggen dat er vijf
tegenstrijdige eisen in het geding
zijn:
1. Bevordering eigen-woningbezit
(dat zou inhouden: géén verho
ging van het huurwaardeforfait;
zo mogelijk: schilderwerk mee
nemen).
2. Bevordering werkgelegenheid in
de bouw (dit doel zou gediend
zijn met een uitbreiding van de
regeling inclusief het schilder
werk).
3. Bestrijding van de beunhazerij
in de bouw (idem).
4. Een zo gering mogelijke aanslag
op de schatkist (dus: hou de re
geling beperkt; verhoog het
huurwaardeforfait).
5. Uitvoerbaarheid van de regeling
moet vaststaan (dit betekent
vooral: hou de regeling beperkt).
De doelen 1, 2 en 3 staan dus op
gespannen voet met de doelen 4
en 5. Zoals gewoonlijk is 't ook
hier schipperen: de regering kan
niet iedereen tevreden stellen. In
Een echte rectificatie kun je dat
vonnis overigens moeilijk noe
men. Dat de beschuldiging van
Brands onjuist is, staat er name
lijk niet in. Het enige wat eruit
blijkt, is dat de krant zich vol
gens de rechter niet netjes heeft
gedragen. En inderdaad, het is
natuurlijk niet zo beschaafd om
iemand van omkoperij te betich
ten - zelfs al doe je dat maar bij
wijze van citaat.
Toch had de rechter dat niet per se
als beledigend hoeven op te vat
ten. Wanneer het algemeen be
lang dat eist. mag je je volgens de
wet namelijk wat méér veroorlo
ven. Met name over zoiets be
langrijks als de volkshuisvesting
ligt een pittig debat dan ook in
de lijn der verwachtingen, zou je
denken. Aan het incasserings
vermogen van bestuurders van
een woningbouwvereniging zou
je daarom wat extra eisen mogen
stellen. Het gevaar dat de discus-,
sianten te vroeg worden terugge
floten, valt op die manier enigs
zins te beperken.
Vraagtekens
Een voortijdige aftocht betekent
een verschraling van de demo
cratie. De discussie moet immers
de discussie krijgen de eerste
drie doelen de meeste aandacht.
Men bedenke evenwel dat inder
tijd een regeling m.b.t. de aftrek
baarheid van groot onderhoud
werd afgeschaft omdat de belas
tingdienst dol werd van de uit
voeringproblemen. Men sprak
toen nog niet alom over 'deregu
lering', men dééd 't gewoon. Nu
heeft de regering de mond vol
van 'deregulering' en kondigt
een regeling aan, die een toon
beeld van 'regulering' is.
Het lijdt geen twijfel dat sinds de
jaren zestig het werkgelegen
heidsargument aanzienüjk aan
gewicht heeft gewonnen. Het
lijkt me vooral met het oog op
dat argument begrijpelijk dat de
afweging nu anders uitpakt dan
eertijds. Niettemin is het ver
standig (al is 't nu nog zo sneu)
dat Ruding het schilderwerk (dat
meestel niets met "groot" oner-
houd heeft te maken) buiten de
regeling houdt.
Op deze wijze blijven de (niet ge
ringe) uitvoeringsproblemen
tenminste enigszins binnen de
perken. De belastingdienst kan
moeilijk nagaan of iets binnen-
schilderwerk of buitenschilder
werk is. Wanneer ook het bin-
nenschilderwerk aftrekbaar zou
worden, zou een gigantisch gat
Meningen op deze
pagina zijn voor
rekening van de
auteurs
zo lang mogelijk worden openge
houden. Pas wanneer het écht
niet anders kan, mogen er beper
kingen worden opgelegd. Van
daar dat er bij de uitkomst van
dit kort geding de nodige vraag
tekens zijn te plaatsen. Gaf de
rechter bijvoorbeeld niet wat al
te gauw gehoor aan de strikt in
dividuele belangen van de be
trokken bestuursleden? Had het
publieke karakter van de zaak
niet een groter gewicht in de
schaal moeten leggen?
Er speelde hier trouwens nog iets
anders ook. De heer Brands, van
wie het omstreden citaat afkom
stig was, maakt zelf namelijk
deel uit van de gemeenteraad.
Dat betekent dat hy zich voor
wat hij tijdens de raadsvergade
ringen zegt, kan beroepen op zijn
immuniteit. Hij kan daarvoor,
met andere woorden, niet ver
volgd worden. "Als Brands de
zelfde beschuldiging had gedaan
in de gemeenteraad", schreef
Ruud Paauw dan ook in zijn
"Leidse kroniek" van 28 januari,
"was er niets aan de hand ge
weest. Brands mag dat in die
ruimte doen en de krant kan het
dan ook publiceren".
Maar zo simpel ligt het niet. Nog
maar kort geleden vloeiden de
in het rijksbudget worden gesla
gen.
Eigen-woningbezit
De regering hamert er vooral op
dat het voorstel past in het (ge-
waarderde) streven naar bevor
dering van het eigen-woningbe
zit In dat kader passen de hand
having van de onbeperkte aftrek
baarheid van hypotheekrente en
de als manna uit de hemel vallen
de rentedaling.
De groot-onderhoudregeling zou
een "zweepslag" moeten zijn ter
stimulering van de eigen-wo-
ningsektor. Gezien de verhoging
van het huurwaardeforfait lijkt
me het netto effekt van de aftrek
baarheid van groot-onderhoud
op de bevordering van het eigen-
woningbezit zeer beperkt. Per
saldo wordt er gemiddeld ruim
f 30 per woning in de koopsektor
gepompt. De aanduiding
"zweepslag" is in elk geval sterk
overdreven. Bewoners-eigena
ren in nieuwere woningen (zon
der groot-onderhoud) gaan er per
saldo op achterut; bewoners-ei
genaren in oudere woningen,
welke aan groot-onderhoud toe
zijn, gaan er op vooruit.
Huursector
Het nadeel van een belastingfacili
teit is altijd dat mensen met lage
inkomens er relatief weinig van
profiteren. Gegeven de mogelijk
heden en de doelen van het be
leid is de voorgestelde regeling al
met al te verdedigen. Toch is er
vanuit volkshuisvestingsoog
punt reden voor slechts een be
scheiden enthousiasme.
volgende volzinnen uit de pen
van een Advocaat Generaal bij
de Hoge Raad: "Een immuniteit
dient uit de aard van de zaak niet
extensief te worden geïnterpre
teerd. Dat de pers en communi
catiemedia verslag doen van wat
in de gemeenteraad is gezegd en
aan deze is geschreven betekent
wél dat ten aanzien van het aldus
bekendgemaakte, de zegsman
binnen de bescherming van de
immuniteit blijft, maar niet, dat
alles wat het raadslid heeft ge
zegd in of geschreven aan de
raad, bij publicatie door of van
wege hem daarbuiten, in die im
muniteit deelt".
Reactionair?
Oftewel: de immuniteit dekt alleen
het raadslid zélf; de pers blijft
hoe dan ook aansprakelijk. Op
het eerste gezicht klinkt dat mis
schien verschrikkelijk reactio
nair. Maar zou je dat standpunt
verlaten, dan zou dat tot grote
ongelijkheid van de discussie
partners leiden: aan de ene kant
zouden raadsleden zich de grof
ste beledigingen kunnen veroor
loven. aan de andere kant zou
den hun tegenspelers echter de
normale voorkomendheid in
Het is jammer dat er voor het veel
ernstiger probleem van het
groot-onderhoud in de huursec
tor nog steeds geen bevredigen
de regeling bestaat (die schijnt
wel in de maak te zijn). Een in
bedding van de nu voorgestelde
regeling in een beleid, dat mikt
op een systematische bevorde
ring van onderhoud en verbete
ring van de gehele woningvoor
raad ontbreekt. Een nauwere sa
menwerking tussen de minister
Rudemius en Winsing, vooral op
het budgettaire vlak, zal nodig
zijn om te komen tot een consis
tenter woningvoorraadbeleid.
(Professor dr. H. Priemus is hoogleraar
in Rotterdam)
Minister Winsemius. Of is het Ru
ding?
acht moeten nemen. Dat lijkt me
niet bepaald een bevordering
van de publieke discussie. In uit
breiding van de immuniteit zie ik
dan ook weinig heil. Het lykt me
zinvoller om publieke zaken in
het algemeen wat minder scru
puleus te benaderen.
Dat betekent met name een grotere
vrijheid voor de pers. Een groot
deel van Het politieke debat
speelt zich vandaag-de-dag im
mers niet meer in de Kamer of in
de gemeenteraad af, maar in de
pers. Een aardig voorbeeld daar
van was afgelopen zaterdag nog
te vinden in het NRC-handels
blad. Minister Ruding verklaar
de toen in een interview dat hij
zijn wetsontwerp over de aftrek
baarheid van groot onderhoud
zou intrekken, wanneer de WD
voet bij stuk hield over de aftrek
baarheid van schilderwerk. Let
wel: dat zei hij in een interview,
en niet in de Kamer.
Tot nu toe is de publieke funktie
van de pers by de rechterlijkt-
macht tamelijk onopgemerkt ge
bleven. Maar wie weet. mis
schien bloeit er ooit nog eens iets
moois uit op.
(Reiner de Winter is gerechtsauditeur
bij de strafkamer van de Hoge Raad
der Nederlandeni.
Lord Franks heeft gesproken: de
Argentijnse invasie van de Falk-
land-eilandcn was niet te voor
zien, niet te voorkomen, en nie
mand in Engeland heeft dan ook
echt schuld aan het uitbreken
van de oorlog om die eilanden.
Ook het ministerie van buiten
landse zaken niet.
Weliswaar (aldus nog steeds
Franks die een zes maanden du
rend onderzoek naar de voorge
schiedenis van de Falkland-oor-
log deed) zijn er hier en daar
foutjes gemaakt, ook bij buiten
landse zaken, maar die wegen
niet erg zwaar.
door
Henk Dam
Downing Street 10, de ambtswo
ning van de premier, en de Victo
riaanse kolos die de thuisbasis is
voor de 4500 ambtenaren van
buitenlandse zaken, liggen ruim
telijk gezien vlak bij elkaar. In
termen van opvattingen, respect
en waardering gezien kon de af
stand echter nauwelijks groter
zijn.
Premier Thatcher is er begin deze
maand zelfs toe overgegaan de
voormalige Britse ambassadeur
bij de Verenigde Naties. Sir An
thony Parsons, als haar persoon
lijke, en dus op Downing Street
residerende adviseur voor bui
tenlandse zaken te benoemen.
En dat, terwijl het nu juist de
taak van de Foreign Office is dit
soort adviezen te geven.
Het met de benoeming van Par
sons wel heel duidelijk gewor
den wantrouwen van de premier
in haar ministerie van buiten
landse zaken, is niet van vandaag
of gisteren. Om te beginnen zyn
er psychologische oorzaken. De
hoekige en rechtlijnige Thatcher
houdt niet van de gladde manier
tjes, het diplomatentaaltje en de
neiging tot compromissen van
dit ministerie.
De premier is in hoge mate een
agressieve doener, een vrouw
met zeer harde standpunten, die
elke poging om water bij de wijn
te doen minachtend van de hand
wijst. Dat blijkt al uit de manier
waarop ze de zieke economie te
lijf gaat. Die wil ze genezen met
haar monetaristische recept, en
of dat nu tot een verdubbeling of
verdriedubbeling van de werk
loosheid moet leiden, dat doet er
voor haar niet toe.
Kabinetsleden die het in het verle
den waagden te twyfelen aan de
juistheid van deze zienswijze,
(door de premier smalend de
'wets', de halfzachten, genoemd)
vlogen er uit of werden op verve
lende posten in het kabinet ge
zet. Zo verdween bijvoorbeeld
Jim Prior van het ministerie van
werkgelegenheid naar het wei
nig dankbare ministerie van
Noord-Ierland.
Diezelfde compromisloze houding
neemt mevrouw Thatcher in
waar het gaat om het buitenland
se beleid. Al direct na haar aan
treden in mei '79 startte ze de rel
over de Britse bijdrage aan de
EG-begroting, die er uiteindelijk
toe leidde dat ze twee-derde van,
zoals ze nog steeds zegt, 'ons
geld' van de EG-partners terug
kreeg.
Dat was heel wat anders dan het
ministene van buitenlandse za
ken, toen nog onder Lord Car-
rington, eigenlijk voor ogen had.
Het ministerie had met veel min
der geld genoegen genomen,
vooral om de relaties met de EG-
landen geolied te houden. Eén-
nul voor Thatcher dus.
Een volgende slag verloor ze. Toen
eind '79 in Londen over de toe
komst van Rhodesiê moest wor
den gepraat, was Thatcher voor
stander van een regeling waarbij
Ian Smith, samen met de gema-
Minimumloon
Betreft uw bericht over het mini
mumloon in de krant van 20 ja
nuari. Ten opzichte van 1939
groeide het netto minimumloon
per maand met 37 procent, een
modaal maandinkomen met 27
procent en anderhalf keer mo
daal met 3 procent. Daarboven is
het dik verlies
Nu modaal al 10 procent heeft in
geleverd (en dan nog veel meer
zal moeten inleveren) is het lo
gisch dat ook het minimumloon
in het kielzog van de nivellering
is terecht gekomen. Ach en wee
roepen heeft geen enkele zin.
Kunstgrepen helpen niet meer.
het is het systeem.
Door het nog verder in elkaar
drukken van het loongebouw
doemen steeds meer problemen
op. Zo moet de kruideniersbran-
Cne eind januari toch 1 procent
prycompensatie betalen om te
voorkomen dat ook de nog reste
rende twintig procent cao-lonen
door het minimumloon worden
ingehaald en de vakbeweging in
deze branche overbodig wordt
Ook het ledenverlies van de bon
den is een onplezierig efTect van
'Keerpunt 1 !»VJ im i-
Den Uyls sinterklaaseffect van
40 miljard gulden en daarbij het
cumulatie-effect op deze opera
tie volkomen te verg»-ten
Door dit gebrek aan management
stevenen we nu af op een ontre
gelde samenleving, waarvoor
professor Pen reeds in 1972 zo
uitdrukkelyk waarschuwde Po
tigde bisschop Muzorewa, de lei
ding over een onafhankelyk
Rhodesiê zou krijgen
De premier voelde niets voor ge
sprekken met de door haar als
terroristenleiders beschouwde
Nkomo en Mugabe. Lord Car-
rington wist echter haar en de
overige kabinetsleden ervan te
overtuigen, dat de twee zwarte
leiders by de onderhandelingen
betrokken moesten worden, om
dat anders een burgeroorlog on-
vermydelyk zou zijn
De 'Grote Overreder', zoals Car-
rington's bijnaam luidt, kreeg zo
zijn gelijk. Dank zy zijn grote di
plomatieke gaven werden trou
wens de meeste verschillen van
inzicht tussen mevrouw That
cher en de Foreign Office uitein-
delyk in der minne geschikt Al
leen daarom bleef het tussen de
premier en het ministene lange
tyd redelijk gaan.
Dat werd anders, toen Carrington
april vorig jaar vanwege de Falk
land-crisis aftrad, en werd ver
vangen door Francis Pym. Pym
was een jaar eerder door That
cher uit haar kabinet gezet, om
dat ze hem (hij was minister van
defensie) niet recht genoeg in de
leer bevond waar het haar econo
mische politiek betrof, en ze bo
vendien twijfelde aan Pym's be
reidheid ernstige bezuinigingen
op defensie door te voeren
Ze moest Pym, weggepromoveerd
naar de positie van voorzitter van
het Lagerhuis, wel nemen van
wege diens uitstekende kontak
ten met het overgrote deel van de
Tory-parlementanêrs. Immers,
mevrouw Thatcher was vlak na
de Argentijnse inval niet ten on
rechte bang dat deze affaire haar
de kop zou kosten
Zoals bekend, gebeurde juist het
tegendeel: de oorlog om de Falk-
landeilanden liep voor Engeland
gunstig af, de premier werd ui
termate populair m het land en
zou nu nog steeds, als er verkie
zingen werden uitgeschreven,
moeiteloos winnen. En nu zit ze
met Pym, die ze niet vertrouwt
en niet erg mag. en die een de
partement leidt dat ze al hele
maal niet vertrouwt.
Dat vertrouwen is door de Falk-
landcnsis alleen nog maar min
der geworden. Mevrouw That
cher heeft de Foreign Office ver
weten de Argentynse mentaliteit
aan de vooravond van de invasie
van de Falklandeilandcn niet
goed te hebben ingeschat Tij
dens de oorlog om die eilanden
verdacht ze het ministene bo
vendien van de bereidheid de
Falklandeilanden op termyn op
te geven
Sindsdien is het dus helemaal mis.
en heeft de premier besloten zelf
het heft in handen te nemen
waar het de hoofdlijnen vu h< t
Bntse buitenlandse beleid be
treft. De benoeming van Sir An
thony Parsons spreekt wat dit
betreft voor zichzelf.
De invloed van mevrouw Thatcher
heeft inmiddels voor een opmer-
kelyk diplomatiek schandaal ge
zorgd. Zy weigerde eind vong
jaar een Arabische delegatie on
der leiding van de Marokkaanse
koning Hassan te ontvangen als
daar een vertegenwoordiger VU
de PLO by zou zitten Du (Ma
gatie was al wel, inclusief
PLO'er, in Parijs ontvangen, in
Moskou en in Peking
Pym heeft lang geprobeerd me
vrouw Thatcher van haar weige
ring af te brengen, maar |ev>
geefs, want ze 'praat niet met ter
roristen' Het ministerie van bui
tenlandse zaken zit nu met de
brokken, en moet proberen niet
alleen de Arabische landen, maar
ook de eigen premier voor een
compromis te vinden. En vooral
dat laatste zal niet meevallen
(Henk Djuii is correspondent in Groot
BritUnnic voor dexe krant).
litieke arrogantie ten voeten uit
H.J.de Boer.
Stationsplein 204,
Leiden
Burger lijke
ongehoorzaamheid
Wat klinkt dat braaf, maar wat zyn
de gevolgen voor de man of
vrouw die er vatbaar voor is? Op
standigheid. die niet te beteuge
len valt en het resultaat is een
strenger optreden van het gezag.
Moet dit dan gaan veranderen,
moet de sfeer in Nederland van
1983 worden als in Polen en Est
land, Letland, Litauen enz.
Werken moet in Polen, anders
krijgt men geen cent uitkering
Wie beslist over ons wel en wee?
Immers wij zelf, via lidmaat
schap van politieke partijen en
verkiezingen7 Wat helpt nu gc
kanker onder elkaar7
Kom op de bijeenkomsten, eer de
regeringsvorm van Nederland
Als iedere weldenkende burger
dat beseft krijgen we een bewus
tere, indirecterc regenngsaan-
pak en de aandacht voor elkaar,
die we echt niet kunnen missen,
maakt van ons vredige mensen
Wat houdt burgerlyke ongehoor
zaamheid in7 Wat zyn de gevol
gen. wat gaat er allemaal verou
deren by de bevolking van het
land7 Besef uw verantwoorde-
lykheid, een ieder die dit propa
geert. Bezint eer gc begint
Mevr E G Meyer
Potgieterlaan 56
Hazerswoude Ryndyk
Vooral mensen met hogere inkomens en oudere huizen profiteren van de mogelijkheid groot-onderhoud van de belasting af te
trekken. Voor huurhuizen ontbreekt een bevredigende regeling.
