Bouterse wijst informateur aan Walesa overweegt juridische stappen Ruzie in Westduits kabinet Hoop op akkoord landbouwprijzen Dreigementen van Gromyko in Bonn 3- Henk Herrenberg vraagt bedenktijd Bombardement Irak op Iraanse doelen DINSDAG 18 JANUARI 1983 Buitenland WARSCHAU (Reuter/UPI) - Lech Walesa, de leider van het verbo den Poolse vakverbond Solidari teit, heeft verklaard dat hij juridi sche stappen zal ondernemen als de autoriteiten hem niet toestaan zijn oude werk op de Lenin- scheepswerf in Gdansk weer op te nemen. Walesa werd afgelopen vrijdag weggestuurd van de scheeps werf toen hij zich aan de poort meldde om zijn oude werk als elektricien te hervatten. Zijn ver zoek om weer op de werf te mo gen werken werd wegens "admi nistratieve moeilijkheden" afge wezen. Gisteren zag hij af van een nieuwe poging toegelaten te worden tot de Lenin-werf. Hij knielde even in de sneeuw aan de voet van het kruizenmonu ment dat bij de poort van de werf staat. "Ik blijf altijd trouw aan deze krui zen. Ik was en blijf een vak bondsman", zo zei Walesa. Het monument dat wordt gevormd door drie kruizen, werd in 1980 op aandrang van Solidariteit op gericht ter ere van de arbeiders die in 1970 bij rellen werden neergeschoten. Walesa begaf zich ook naar het ou de hoofdkwartier van Solidari- Walesa (Foto api teit in een buitenwijk van Gdansk. Hij ging het gebouw echter niet in. Tegen daar verza melde journalisten zei Walesa dat hij de autoriteiten gerechte lijk zal vervolgen als hij voor ko mende vrijdag geen antwoord heeft gekregen op zijn wens zijn oude werk op de Lenin-werf te hervatten. BONN - In de Westduitse regering is ruzie ontstaan tussen de coali tiepartners CDU-CSU en FPD. De CDU-CSU besloot namelijk maandag in haar programma voor de verkiezingen van 6 maart vast te leggen dat de beter betaal den - vrijgezellen die meer dan 50.000 mark en gehuwden die meer dan 100.000 per jaar verdie nen - hun gedwongen leningen aan de staat toch niet terugbe taald krijgen. In feite komt dit neer op een solidariteitsheffing, die de CDU-CSU toen zij door de SPD werd voorgesteld, heftig heeft bekritiseerd. In november vorig jaar was nog per wet besloten dat de betrok kenen de 5 procent van hun ver schuldigde belasting in ieder ge val terug zouden krijgen. De liberale FDP heeft woedend ge reageerd op de voorstellen van haar regeringspartner en bij monde van minister van econo mische zaken Lambsdorff ver klaard, dat „dit met de liberalen niet door te voeren is". Volgens Lambsdorff is elke belastingver hoging ..gif' voor de economie en in strijd met een effectieve werkloosheidsbestrijding. door Hans Amesz De SPD vindt het „ongelooflijk" dat de CDU-CSU nu ineens niet meer van plan is de hogere-inko- menstrekkers bij de bezuini gingsmaatregelen te ontzien. Een destijds door de sociaal-de mocraten ten tijde van de rege- ring-Schmidt voorgestelde soort gelijke maatregel werd door de CDU-CSU een „instrument uit de folterkamer van het socialis me" genoemd. De FDP heeft vooral het punt van de solidariteitsheffing aange voerd om' de samenwerking met de SPD na dertien jaar op te zeg gen. Dat betekende het einde van de sociaaldemocratisch-Übe- rale regeringscoalitie. CDU en CSU hebben uit verkie zingsoverwegingen besloten de „rijken" toch maar „aan te pak ken". Vooral bij de zogenoemde sociale commissie van de CDU en de basis was onrust ontstaan over het feit dat de regenng-Kohl het etiket „onrechtvaardig" krijgt opgeplakt. CSU-voorzitter Franz Josef Strauss heeft, zoals hij zelf zei, uiteindelijk met een „bezwaard gemoed" ja tegen de voorgestelde belastingverhoging voor de beter betaalden gezegd. Dit uitsluitend om de eenheid van CDU en CSU niet te versto- PARAMARIBO (ANP) - De Surinaamse legerleider Desi Bouterse heeft de ambassadeur van Suriname in Nederland, Henk Herrenberg, gevraagd als informateur de mogelijk heden voor de vorming van een nieuw kabinet te onderzoeken. De ambassadeur vroeg een dag bedenktijd en zal Bouterse vandaag op de hoogte stellen van zijn beslissing. Dit heeft het officiële Surinaamse persbureau SNA bekendgemaakt. Herrenberg werd gisteren door Bouterse ontvangen en is daarbij uitgenodigd "als informateur het militair gezag van advies te die nen", aldus SNA. Het persbu reau meldt dat Herrenberg is ge vraagd na te gaan "in hoeverre de mogelijkheid aanwezig is de raad van ministers te formeren, welke bereid zal zijn het land te helpen besturen naar de vastge stelde beleidslijnen". "Ambassadeur Henk Herrenberg bedankte de bevelhebber voor het grote vertrouwen dat hij en het militair gezag in hem hebben gesteld om op dit historische mo ment een dergelijke opdracht uit te voeren. Hij besefte dat deze functie een grote verantwoorde- Gesprek Beiroet vlot niet JERUZALEM (GPD) - In de zeven de onderhandelingsronde heb ben Libanon, Israël en de Ver enigde Staten maandag de be sprekingen in het Libanese plaatsje Chalde bij Beiroet voort dat het onderwerp „beëindiging van de oorlogstoestand" moet behandelen. Het is het eenvou digste agendapunt, want Liba non beweert dat er sinds 1949 al geen staat van oorlog meer is. gezet. Er zit nog weinig schot in Tot de meest problematische za- de zaak. Israël en Libanon praten hoofdzakelijk langs elkaar heen: Israël over vreedzame betrekkin gen, Libanon over een snel ver trek van de Israëlische troepen. Wel werd er gisteren een eerste subcomité gevormd: een comité Donker Parijs Parijs is plotseling in het don ker komen te zitten als ge volg van een algehele storing in de elektriciteitsvoorzie ning. Volgens de nationale elektrici teitsmaatschappij EDF trof de storing de gehele stad, met inbegrip van de straatverlich ting en dé verkeerslichten. Het licht ging om 110 uur uit. Na ongeveer een half uur werd de electriciteitsvoorzie- ning geleidelijk aan hersteld. Nazi-slachtoffers Eind vorige week zijn in een kelder van het kerkhof van Konstanz in de Bondsrepu bliek 192 urnen gevonden met daarin de as van slachtof fers van het nationaal-socia- lisme. Ze weren daar 40 jaar geleden verborgen. Uit de eerste uitkomsten van het politie-onderzoek ont staat de indruk dat de slacht offers bejaarden waren uit psychiatrische ziekenhuizen in de omgeving van de stad aan het Bodenmeer. Zij wer den gedood overeenkomstig het plan tot het ombrengen van geesteszieken zoals dat gold in het Derde Rijk. Oliepest De voortdurende vervuiling van de Noordzee door ruwe olie heeft er voor gezorgd dat de laatste dagen duizenden volgens met oliepest worden aangetroffen. Vogelkenners en natuurbe schermers verzamelen op Sylt, Helgoland, in het noor den van Oost-Friesland en in het zuiden van Denemarken steeds meer eenden, meeu wen, alken en andere zeevo gels met vastgeplakte vleu gels. Romeinse sporen Een zaal van 600 vierkante me ter met sporen van Romeinse booggewelven en de resten van een uit de 12e eeuw date rende handelscentrum zijn blootgelegd bij uitgravings- werkzaamheden op de plaats waar zich voor enkele jaren het handelscentrum van de Libanese hoofdstad Beiroet bevond. Men neemt aan dat het gebouw uit de 12e eeuw de "Soukh Al-Moutran" (markt van de bisschop) was. ken behoren de veiligheidsover eenkomsten die Israël van Liba non eist. De Israëli's hebben een hele waslijst opgesteld: radar posten in Centraal-Libanon, pa trouilles in de lucht en op zee, en natuurlijk een buffer van 40 tot 45 kilometer langs Israëls noor delijke grens. Samen met de zo genaamde normalisering van be trekkingen wordt dat laatste het moeilijkste onderwerp. Want ter wijl Libanon om een uitbreiding van het mandaat voor Unifil roept, willen de Israëli's de VN- vredesmacht uit Zuid-Libanon weg hebben. Zo lang er nog geen regeling is, moet het Unifil-mandaat ver lengd worden. Want al lijken de 7000 VN-soldaten eeen beetje doelloos op wacht te staan bin nen het door Israël bezette ge bied, zij zijn in feite de plaatsver vangers van het wettige Libane se gezag. Als zij verdwijnen, wordt hun plaats ingenomen door een onwettig Libanees ge zag: dat van Hadad, en dan komt Libanon in nog grotere proble- lijkheid met zich meebrengt en hij daarom 24 uur bedenktijd no dig heeft om bij zichzelf te rade te gaan alvorens te antwoorden", zo zegt SNA. Herrenberg, die vanaf half novem ber zijn land in Den Haag verte genwoordigde, vertrok op 19 de cember weer naar Paramaribo. Officieel heette het dat hij "voor besprekingen in verband met re cente gebeurtenissen in zijn land" was teruggegaan. De Suri naamse ambassade deelde niet mee hoe lang hij in Suriname zou blijven. De regering in Paramaribo diende 9 december, een dag na de exe cutie van 15 vooraanstaande Su- rinamers, haar ontslag in bij het militaire gezag. Tot nu toe is het militaire gezag er nog niet in ge slaagd een nieuwe regering te vormen. Dit ondanks het feit dat Bouterse half december zei dat Suriname "waarschijnlijk het enige land ter wereld is waar re geringen binnen één of twee we ken worden geformeerd". Het vragen van Herrenberg voor de informatie lijkt te bevestigen dat het niet meevalt een kabinet te vinden dat bereid zal zijn "het land te helpen besturen naar de vastgestelde beleidslijnen". Tegenoffensief in El Salvador SAN SALVADOR (AP) - Het Sal vadoraanse regeringsleger is met 4.200 militairen een offensief be gonnen tegen guerrillastrijders in het noordoosten van het land, aldus het ministerie van defen sie. Langs de grens met de pro vincie Morazan zijn Hondurese troepen samengetrokken om te voorkomen dat de guerrillastrij ders over de grens vluchten. De Salvadoraanse troepen worden geleid door commando's van de elite-bataljons Atonal en Ramon Belloso, aldus een officier in de provincie San Miquel, van waar uit de operatie wordt onderno- MILWAUKEE - Economische crisis in de Verenigde Staten, duizenden werklozen staan in de rij voor een fabriek, die tweehonderd banen te vergeven had. Ondanks het grote aantal gegadigden slaagde de directie er volgens een woordvoerder niet in alle beschikbare banen goed te bezet ten. Zwarte doos Turks toestel teruggevonden ANKARA (AP) - Tussen de gebla kerde resten van het zondag by de landing op het vliegveld Esen- boga van Ankara verongelukte Turkse verkeersvliegtuig is gis teren de zwarte doos met cock- pit-gesprekken en technische vluchtgegevens teruggevonden. Uit deze gegevens hoopt men de oorzaak te kunnen achterhalen van het ongeluk, dat aan 45 inzit tenden het leven heeft gekost Tweeëntwintig mensen raakten gewond. De Boeing-727 stortte tijdens een sneeuwstorm bij het begin van de landingsbaan neer en brak in tweèen. De cockpit raakte los van het passagierscomparti ment, dat onmiddellijk in brand vloog. Het identificeren van de li chamen verloopt moeizaam, al dus de staatsradio. Eerder was meegedeeld, dat 46 mensen bij het ongeluk de dood hadden gevonden. Later bleek een stoffelijk overschot te zijn meegeteld dat in het vrachtruim werd vervoerd. Onder de doden bevinden zich twee Britten - een militair van de NAVO en een 53-jarige mi lieu-adviseur van de Turkse re gering. Een Joegoslavische en een Zweeds zakenman zijn even eens om het leven gekomen. Alle bemanningsleden hebben de ramp overleefd. De piloot raakte ernstig gewond en kon nog met worden gehoord. De sneeuwtoestand in het Al pengebied is. als gevolg van langdurige sneeuwval tydens het weekeinde, aanzienlijk verbeterd. De wintersport mogelijkheden in het Alpen gebied zijn op dit moment goed tot zeer goed te noemen. De wintersportmogelijkhe den „dicht bij huis" zijn ech ter beperkt. Hieronder volgt een kort overzicht per land. De vermelde sneeuwhoogten zijn gemiddelden in centime ters. Belgie: Ardennen geen mogelijkheden. Duitsland: Harz ca. 20 cm. Zeer beperkte mogelijkheden Sauerland ca. 30 cm. Beperkte mogelijkheden. Eifel: geen mogelijkheden. Duitse Alpen ca. 100 cm. Frankrijk: Savoie-Haute Savoie: lage pis tes 60. hoge pistes 180 cm Alpes du Sud. lage pistes 30, hoge pistes 120 cm. Oostenrijk: Vorarlberg: lage pistes 55, hoge pistes 130 cm. Tirol: lage pistes 50. hoge pistes 125 cm Salzburgerland: lage pistes 50, hoge pistes 175 cm. Kannthic lage pistes 40. hoge pistes 105 cm. Zwitserland: Berner Oberland: lage pistes 30. hoge pistes 70 cm. Graubuenden: lage pistes 85, hoge pistes 150 cm. Wallis lage pistes 75, hoge pis tes 130 cm. Noord-Italié: Zuid-Tirol: lage pistes 20, hoge pistes 85 cm Weersverwachting: Vandaag droog weer, het nul- gradcnniveau zal liggen tussen de 1800 en 2000 meter. Morgen wordt er sneeuw verwacht en de vorstgrens zal dalen tot een niveau van ca. 1200 meter. Sjtsjaranski JERUZALEM (AFP) - De opper rabbijnen van Israèl, Obadia Yosscf en Shlomo Goren. heb ben de joodse Sowjeldissident Anatoli Sjtsjaranski plechtig op geroepen zijn hongerstaking te beëindigen 'om zijn leven met in gevaar te brengen'. Sjtsjaranski, m 1978 tot 13 jaar dwangarbeid veroordeeld we gens 'spionage' voor de Verenig de Staten, is sinds september in hongerstaking uit protest tegen zijn isolatie. Slechte economie remt gezamenlijk beleid BRUSSEL - Minister Braks van landbouw heeft goede hoop dat de nieuwe Europese landbouw prijzen voor het seizoen 1983-'84 nog voor 1 april rond kunnen zijn. De minister toonde zich re delijk optimistisch na de eerste onderhandelingsronde tussen de landbouwministers van de EG- landen, die gisteren in Brussel plaatshad. door Ferry Mingelen Basis voor die onderhandelingen is het voorstel van de Europese Commissie voor een gemiddelde prijsstijging voor de landbouw van 5,5 procent. Zuideuropese landen, waar de inflatie hoog is, willen meer prijsstijging. De meeste noordelijke EG-landen wijzen dat echter af, omdat dit de Europese landbouwprijzen te ver zou doen afwijken van de we reldmarkt, en omdat het land bouwbeleid dan te veel van het EG-budget zou opslokken. Het Gemeenschappelijke land bouwbeleid wordt zeer bemoei lijkt door de uiteenlopende eco nomische situatie in de verschil lende lidstaten. Dat constateert de Europese Commissie ook in het gisteren verschenen verslag over de Europese landbouw in 1982. De geldontwaarding ver schilt bijvoorbeeld van 6,2 pro cent in Nederland tot 21,7 pro cent in Griekenland. Volgens het verslag zijn er in de EG 14 mil joen mensen geheel of gedeelte lijk afhankelijk van de land bouwinkomens en dus van de hoogte van de nieuwe landbouw prijzen. Die afhankelijkheid is het sterkst in Italié en Grieken land, waar meer dan de helft van alle in de EG werkzame landbou wers en hun medewerkers wo- Volgens het jaarverslag heeft de toenemende werkloosheid in de Europese industrie een remmen de invloed op de verdere rationa lisering van de landbouw. Toen het economisch nog goed ging, konden veel mensen van het platteland werk krijgen bij de in dustrieën in de steden. Nu dat niet meer het geval is, blijven de ze werkzoekers op de landbouw bedrijven en worden zo rationali sering en daardoor betere pro- duktie en verlaging van de pro- duktieprijzen afgeremd. In het jaarverslag toont de Europe se Commissie zich bezorgd over een andere prijsverhogende fac tor in de landbouw, de energie kosten. De Europese Commissie meent dat daarop zo'n 20 procent bespaard kan worden door ge richte maatregelen, zoals toepas sing van isolatietechnieken en gebruik van energie uit landbou- wafval. De Commissie vraagt zich af of de dure, energie vretende produktie van groenten en fruit in kassen (zoals bijvoorbeeld in het West- land) op den duur niet moet wor den beëindigd ten gunste van de groenten- en fruitteelt in de zuidelijke Europese landen met een beter klimaat. „Men kan zich afvragen of het niet beter is deze produkten met de goedkoopste vorm van energie, de zon, te la ten groeien", zei een EG-dcskun- digc maandag in Brussel Volgens minister Braks is het ech ter nog lang niet zeker dat die land- en tuinbouw in de zuidelij ke landen echt goedkoper zou zijn dan in het Westland ..In de Nederlandse tuinbouw is al voor 20 procent aan energie uiiiv n bespaard en daarmee is de tuin bouw een van de energievriende lijkste sectoren geworden. Als je meetelt dat het transport vanuit die zuidelijke landen naar Noord-Europa ook energie kost, dan kunnen we in Nederland re delijk goed tegen die zonneéner- gie op concurreren", aldus Braks BONN (DPA/GPD) - De Sowjet- Unie zal haar rakettenarsenaal op Europees grondgebied uit breiden, als de zogeheten Inf-on- derhandelingen in Genève mis lukken en de NAVO dan over gaat tot de voorgenomen plaat sing van kruis- en pershingraket- ten in Europa. Dit heeft de Russi sche minister van buitenlandse zaken, Andrei Gromyko, giste ren in Bonn gezegd. In zijn tafelrede bij het diner dat zijn Westduitse collega, Hans- Dietnch Genscher, hem ter gele genheid van zijn bezoek aan de Westduitse hoofdstad aanbood, verklaarde Gromyko dat het "evenwicht (tussen de Verenigde Staten en de Sowjet-Unie) hoe dan ook zal zijn gewaarborgd, maar op een hoger niveau dan nu het geval is". De Russische minister zei voorts dat de Sowjet-Unie niet het feit kan negeren dat de Bondsrepu bliek het enige land is waar ra ketten van het type Pershing-2 komen te staan die in enkele mi nuten strategisch doelen diep in de Sowjet-Unie kunnen berei ken. "We zeggen ronduit dat dat niet onze keus is. We geven dan ook de voorkeur aan een ak koord over de verlaging van het niveau van de militaire confron tatie en hoe verder die gaat hoe beter", aldus Gromyko. Genscher, zei dat het lidmaatschap van de Europese Gemeenschap en het Noordatlantisch bondge nootschap de beste basis is voor contacten tussen de Bondsrepu bliek Duitsland en de Sowjet- Unie. Genscher banadrukte dat er geen sprake kan zijn van een bijzondere verhouding tussen Moskou en Bonn. Dat is ook de opvatting van bondskanselier Helmut Kohl Op de eerste dag van zijn officiële bezoek aan de Bondsrepubliek heeft Gromyko twee keer uitge breid met Genscher gesproken. De eerste bijeenkomst was met name gewijd aan de bilaterale betrekingen tussen Duitsland en de Sowjet-Unie Beide politici stelden vast dat er eigenlijk geen zwaarwegende problemen wa ren. De economische betrekkin gen zijn relatief goed en ook op het gebied van sport en cultuur bestaan er geen grote moeilijkhe den. De Westduitse minister van buitenlandse zaken Hans Dietrich Genscher bereidde zijn Russische collega en gast Andrej Gromyko gisteravond m Bonn een receptie. In het midden links, Gromyko's dochter Emilia en rechts Genschers vrouw Barbara. (Foto AP) Aardschok rond Ionische zee ATHENE (AFP) - Een krachtige aardbeving heeft zich gistermiddag voorgedaan in Italië, Griekenland, Joegoslavië en Albanië Er waren geen slachtoffers maar er brak op verscheidene plaatsen paniek uit vooral in Zuid-Italië waar bij een aardbeving in november 1980 bijna 3000 mensen om het leven kwamen. De aardbeving had een kracht van 6,5 op de schaal van Richter (die tot 9 gaat) en het epicentrum lag in de Ionische Zee by het eiland Kcphalli- nia ten westen van het Griekse vasteland. Slechts een aantal huizen op het eiland Zantc werd licht beschadigd In de Italiaanse plaatsen Bari, Brindisi, Lecee. en Tarente in de "hak" van Italië renden de mensen in paniek uit hun huizen. De aardbeving vond om kwart voor twee plaats en duurde ongeveer vijf seconden Een reeks van lichtere bevingen die daarop volgden duurde vijf minuten Griekenland en Italië bevinden zich in een van actieve aurdbcvingsgebie- den en worden regelmatig opgeschrikt door aardschokken BAGDAD (Reuter) Iraakse ge vechtsvliegtuigen hebben giste ren het Iraanse olielaadstation op het eiland Kharg in de Perzi sche Golf aangevallen en gebom bardeerd. Ook gasinstallaties in de Zuidiraanse stad Ahwaz wer den geraakt. Volgens het Iraakse opperbevel, die een en ander meedeelde, hadden de luchtaan vallen omstreeks 10.00 uur plaat selijke tijd (08.00 uur Nederland se tijd) plaats In een uitvoerig legercommuniqué werd evenwel van Iraanse zyde met geen woord gerept over de eventuele luchtaanvallen De toestellen troffen accuraat en effectief doel op Kharg en op een gasproduktie en -scheidingsfa- bnek ten noorden van Ahwaz. In het Iraakse legercommuniqué stond ook dat de aanvallen ver geldingsacties waren voor Iraan se beschietingen van Iraakse ste den. Verder werd gemeld dat de Iraakse luchtmacht maandag 83 aanval len heeft gedaan op Iraanse troe penconcentraties in het centrale frontgebied in Misan. Alle vlieg tuigen keerden zonder schade op hun basis terug, aldus het opper bevel in Bagdad Een woordvoerder van het Iraanse persbureau Irna zei desgevraagd dat Irna niets wist van aanvallen op Kharg of Ahwaz. In zijn eigen frontcommuniqué meldde Irna eerder Iraakse luchtaanvallen op de stad Dehloran in dc Iraanse grensprovincie Ham en op woon wyken in de zuidelijke oliestad A bad an.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1983 | | pagina 11