c
Schort dubbelbesluit op
T oekomstauto"
is nu al te koop
Kabinet besluit tot
bijna-vacaturestop
Afgestudeerden tegen
miniimun inschakelen
"Derde wereld moet
juist in recessie
worden gesteund"
"Seksuele
geaardheid
opgeven?
Suggestie Wamke verdeelt regeringspartijen
99
ZATERDAG 15 JANUARI 1983
Binnenland
Auto-RAI 83
99
AMSTERDAM (GPD) - „Toe
komst Nu" wordt het thema
van de tentoonstelling van
personenauto's die van 3 tot
en met 13 februari wordt ge
houden in de Amsterdamse
Rai. Minister Smit-Kroes
(verkeer) opent de show. Het
motto komt tot uitdrukking
in de presentatie van een
reeks auto's waarin de indus
trie, aangespoord door de
sterk afgenomen vraag, tech
nologie heeft verwerkt waar
van de introductie tot voor
kort pas tegen 1990 werd ver
wacht.
„Twee jaar geleden had ik niet
durven zeggen dat deze au
to's al in 1983 te koop zouden
zijn", aldus voorzitter W. M.
de Grefte van de Rai-afdeling
auto's. Kenmerken van deze
nog niet zo lang geleden futu
ristisch genoemde auto's zijn
zuinig brandstofgebruik,
minder onderhoud en ruime
re toepassing van elektroni
ca, om te bereiken dat de ko
per meer waar krijgt voor zijn
geld.
Verhoging van de brandstof
economie is een van de op
vallendste verbeteringen.
Verscheidene autobouwers
hebben dit bereikt door ver
hoging van het motorrende
ment, vermindering van de
rijweerstanden, betere af
stemming van het geleverde
motorvermogen op de ver
mogensbehoefte.
Dit laatste kwam voornamelijk
tot stand door verbeteringen
van de transmissies, zelfs de
automatische. De elektronica
heeft bijgedragen tot verho
ging van de veiligheid.
Op een aantal stands wordt een
terugblik gegeven in de vorm
van geëxposeerde auto's die
op een of andere manier
vooruitstrevend waren toen
zij op de markt kwamen.
Hiertoe behoren onder meer
de Studebaker van 1948, die
de eerste was met een lange
koffer, en de Citroen DS 19.
Voorzitter De Grefte wist nog
bekend te maken dat het pre
cieze aantal verkochte perso
nenauto's in Nederland vorig
jaar 406.704 heeft bedragen.
Dat betekent een stijging ten
opzichte van 1981, toen het er
389.390 waren.
Als voornaamste oorzaken van
dit herstel noemde De Grefte
de daling van de rente, her
stellend vertrouwen in de
toekomst „na de paniek van
de jaren ervoor", de dalende
benzineprijs en de invloed
van adverteren; een activiteit
die de autohandel heeft ge
deeld met wat De Grefte
noemde „de grootgrutters".
Kamerleden:
DEN HAAG (GPD) - De PvdA-
kamerleden Dales en Haas-
Berger vragen zich af of het
niet beter is om in het vervolg
ook de gewenste seksuele ge
aardheid bij vacatures op te
geven. In nadere vragen aan
het kabinet stellen zij dit voor
als reactie op de mededeling
dat in sommige gevallen een
homoseksuele geaardheid bij
het sollicitatiegesprek niet
verzwegen behoort te wor
den.
De beide PvdA-kamerleden
willen verder antwoord heb
ben op de vraag of de opstel
ling van het kabinet niet in
strijd is met de bepalingen
van de Wet Gelijke Behande
ling. Volgens Dales en Haas-
Berger laten de artikelen van
de wet geen ruimte voor de
uitleg die het kabinet eraan
heeft gegeven.
De vragen zijn een reactie op
het als onvoldoende ervaren
antwoord van het kabinet
naar aanleiding van het geval
van een homoseksueel, die
om zijn seksuele geaardheid
niet bij het hof van de konin
gin aangenomen werd. Dales
en Haas-Berger willen dan
ook weten welke wijzigingen
het kabinet in de bepalingen
van de wet denkt aan te bren
gen voor dergelijke gevallen.
Ook willen de PvdA'ers weten
wanneer er volgens de be
windslieden sprake is van
„opzettelijke" verzwijging
van de geaardheid, zoals de
desbetreffende sollicitant
wordt voorgeworpen. Daar
bij willen zij weten of de mi
nisters ook vinden dat er
sprake is van „opzettelijke
verzwijging" indien de werk
gever tijdens de sollicitatie
procedure niet naar de aard
van de seksuele gerichtheid
gevraagd heeft.
Ten slotte willen zij weten wel
ke juridische grond een
werkgever heeft om vragen
te stellen naar de geaardheid,
of andere zo nauw de per
soonlijke levenssfeer raken
de zaken.
99
DEN HAAG (GPD) - Tussen de regeringspartijen tekent
zich een meningsverschil af over de suggestie van Paul
Warnke, om het dubbelbesluit van de Navo op te schor
ten wanneer de Sowjet-Unie met een aanzienlijke ver
mindering van het aantal SS-20's komt. Het probleem
zou dan verder in het kader van de START-onderhande-
lingen over de strategische kernwapens moeten worden
aangepakt. Het CDA heeft, evenals de PvdA, wel oren
naar dit idee, terwijl de WD afwijzend reageert.
Warnke, onder president Carter
toponderhandelaar op het ge
bied van vermindering van stra
tegische kernwapens (toen
SALT, nu START), opperde dit
idee vrijdag tijdens de tweedaag
se hoorzitting in de Tweede Ka
mer over de strategie van de NA
VO. Op de hoorzitting verscheen
ook de NAVO-top, in de perso
nen van generaal Rogers en se
cretaris-generaal Luns, alsmede
enkele buitenlandse deskundi
gen. In maart vindt waarschijn
lijk een tweede deel plaats, waar
bij Nederlandse experts zullen
worden gehoord door de leden
van de vaste kamercommissies
van buitenlandse zaken en de
fensie.
Druk
WD-woordvoerder prof. Joris
Voorhoeve was duidelijk weinig
ingenomen met de voorstellen
van Paul Warnke. Hij denkt dat
de Sowjet-Unie alleen maar tot
vergaande concessies gebracht
kan worden wanneer er
werkelijk met plaatsing wordt
begonnen, rond het eind van dit
jaar. De recente verschuiving in
het Sowjet-standpunt haalt
Voorhoeve aan als bewijs dat de
ze druk nu al werkt. Maar de ech
te concessies komen pas om vijf
voor twaalf, zo verwacht de libe
rale woordvoerder.
Zijn collega van de andere rege
ringspartij, Joep de Boer (CDA),
stond meer open voor Warnkes
suggesties. Hij wil nog wel zover
gaan om een „symbolisch" aan
tal Amerikaanse kruisraketten in
West-Europa toe te laten, waarbij
hij een pleidooi houdt om deze
drinkbeker dan aan Nederland
voorbij te laten gaan. De Britten
hebben minder moeite met die
dingen, aldus De Boer, want zij
hebben ook nu al soortgelijke
systemen in de vorm van (verou
derde) bommenwerpers. Voor
hen is het dus niet zoveel nieuws
om kruisraketten te stationeren.
Verbaasd was De Boer over de
reactie van NAVO-secretaris
Luns donderdag op zijn vraag
hoe het er met de zogenoemde
'shift-studie' voorstond. Luns
bleek niet helemaal te weten
waar hij op doelde, terwijl deze
studie in de Nederlandse politiek
altijd een grote rol heeft ge
speeld. Navraag door De Boer bij
defensieminister De Ruiter wees
uit dat ook die niet begreep
waarom Luns zich zo vergeet
achtig had getoond.
Afschrikking
De 'shiftstudie' is indertijd gestart
om te bekijken of een geloof
waardige afschrikking mogelijk
is met minder en veiliger kern
wapens, in de praktijk door het
aantal korte-drachts kernwa
pens voor het slagveld sterk te
verminderen. De toch al bestaan
de indruk dat de NAVO hier al
leen in naam mee bezig is, onder
meer om Nederland te gerieven,
is door het optreden van Luns al
leen maar versterkt.
Alle deskundigen die op de hoor
zitting spraken bleken voorstan
der van het versterken van de
conventionele defensie van de
NAVO, om zo de dreiging van
snelle inzet van atoomwapens te
verminderen. Maar niet iedereen
bleek daaraan dezelfde kosten te
verbinden. NAVO-bevelhebber
Rogers achtte een verhoging van
vier procent nodig van de defen
siebegrotingen, de Britse defen
sie-expert kolonel Alford meen
de dat zes procent meer pas ge
noeg zou zijn, terwijl adviseur
Steven Canby uit Amerika de op
lossing zag in een efficientere be
steding van de bestaande bud
getten. Paul Warnke wees in dit
verband op het gevaar dat de
zwakte van de NAVO ten opzich
te van het Warschaupact in het
algemeen sterk wordt overdre-
Volgens Paul Warnke is een oplos
sing voor het vraagstuk van de
middellange afstandsraketten in
Europa alleen mogelijk binnen
het bredere kader van de
START-onderhandelingen over
intercontinentale raketten. Het is
dan eenvoudiger om ongelijkhe
den op verschillende terreinen
(Amerika heeft bijvoorbeeld
meer intercontinentale kernkop
pen, Rusland meer Eurostrategi-
sche) tegen elkaar weg te stre
pen.
Akkoord
Voorlopig zou dan een interim-ak
koord kunnen worden gesloten,
dat zou inhouden dat de NAVO
het plaatsingsbesluit opschort,
en de Sowjet-Unie van haar kant
instemt met een flinke vermin
dering (door vernietiging, en niet
door verplaatsing) van de SS-20-
raketten. Volgens Warnke moet
grondig worden onderzocht of
de voorstellen die onlangs zijh
gedaan door Sowjet-partijleider
Andropov, voldoende aankno
pingspunten bieden om deze
weg te kunnen bewandelen.
Links Paul Warnke, naast hem Relus ter Beek.
Werkloosheid
nu 615.700
DEN HAAG (ANP) - Het voor
seizoensinvloeden gecorri
geerde werkloosheidscijfer is
eind december op 615.700 ge
komen, een stijging met
14.400 ten opzichte van no
vember. De stijging is groter
dan op grond van seizoensin
vloeden verwacht mocht
worden. Dat blijkt uit de vrij
dag gepubliceerde voorlopi
ge werkloosheidscijfers van
het ministerie van sociale za
ken en werkgelegenheid.
Bij de arbeidsbureaus stonden
in december 644.200 mensen
ingeschreven, 32.600 meer
dan een maand eerder. Zou
de nieuwe definitie voor de
werkloosheid die per 1 janua
ri van toepassing is geworden
in december al zijn gehan
teerd, dan bedroeg de geregi
streerde werkloosheid die
maand 764.000.
Het aantal banen in de kaarten
bakken van de arbeidsbu
reaus bedroeg eind december
8200, tegen 9100 een maand
eerder. Gecorrigeerd voor het
seizoen lagen die cijfers op
9200 eind december tegen
9800 eind november.
DEN HAAG (GPD) - De overheid
zal zich de komende tijd „buiten
gewoon terughoudend" opstel
len bij de vervulling van vacatu
res. Hiermee wordt vooruitgelo
pen op het verminderen van het
aantal rijksambtenaren met 1
procent per jaar. Minister-presi
dent Lubbers deelde dit vrijdag
mee na afloop van de minister
raad.
In het regeerakkoord is afgespro
ken dat het aantal rijksambtena
ren met gemiddeld 1 procent per
jaar moet worden verminderd.
Dit betekent ongeveer 7500 ar
beidsplaatsen per jaar minder.
Minister Rietkerk (binnenlandse
zaken) heeft aan de ministerraad
een voorstel gedaan over de ver
deling van de pijn over de depar
tementen. In sommige gevallen
hoeven de overheidsdiensten
minder in te leveren, maar daar
door andere sectoren weer meer
dan 1 procent. Zo zullen waar
schijnlijk onder meer de politie,
de belastingdienst en de militai-
Plan ministerie uitgelekt
DEN HAAG (GPD) - Op het minis
terie van onderwijs en weten
schappen circuleert een plan om
afgestudeerde studenten tegen
betaling van het minimumloon
in te schakelen bij onderwijs en
onderzoek dat plaatsvindt bij
wetenschappelijke instellingen.
Op die manier zouden- op den
duur ongeveer 6000 arbeidsplaat
sen meer bij het wetenschappe
lijk onderwijs ter beschikking
komen.
Het uitgelekte plan, bij het minis
terie „de notitie Beiaard" ge
noemd, heeft onder andere een
structurele bezuiniging in het
wetenschappelijk onderwijs als
uitgangspunt. Hoe meer gezellen
bij het wetenschappelijk perso
neel worden opgenomen, des te
groter zullen de extra besparin
gen zijn die men via deze goed
kope arbeidskrachten kan reali
seren.
In de notitie probeert een hoge
ambtenaar op het ministerie van
onderwijs en wetenschappen de
samenhang te versterken tussen
de vier grote operaties die op het
ogenblik in het wetenschappe
lijk onderwijs gaande zijn. Dat
zijn de invoering van de twee-fa-
senstructuur, de voorwaardelij
ke onderzoeksfinanciering, de
herstructurering van het weten
schappelijk personeel en het pro
ces van landelijke taakverdeling
en concentratie.
De gezel, zoals de minimumloon
wetenschapper in de notitie
wordt genoemd, is een afgestu
deerde uit de eerste fase die na
een sollicitatie door de universi
teit in dienst wordt genomen
voor beperkte tijd. Het is de be
doeling dat de afgestudeerde op
die manier al doende het onder
zoeksvak en het geven van on
derwijs onder de knie krijgt.
Het is de bedoeling dat sommige
gezellen na een jaar zullen ver
trekken en dat het merendeel de
voor de tweede fase maximaal
toegestane vier jaar zullen blij
ven. Zij kunnen in die periode
dan meteen hun promotie afron
den.
ren voorlopig buiten schot blij
ven, vanwege het belang dat het
kabinet aan deze onderdelen van
de overheidstaak toekent.
Het voorstel van de bewindsman is
vrijdag besproken door de minis
terraad, maar er zijn nog geen be
slissingen genomen, aldus Lub
bers. De knoop zal worden door
gehakt in samenhang met de be
slissingen die binnenkort moe
ten worden genomen over de 2,4
miljard gulden bezuinigingen
voor de periode 1983, waarover
nog geen harde afspraken zijn
gemaakt.
Omroepraad:
als straf
geen reclame
meer maken
DEN HAAG (ANP) - Verbied een
omroep een tijd lang reclame
voor zichzelf te maken. Deze
nieuwe straf stelt de Omroe
praad voor aan minister Brink
man van wvc, die anders na een
berisping geen andere tucht
maatregel heeft dan intrekking
van zendtijd.
Er zijn sinds juli 1976 regels voor
het in beperkte mate maken van
reclame voor eigen omroep. De
bewindsman wilde van de Om
roepraad weten in hoeverre en
hoe omroepen die zich aan teveel
reclame schuldig maken, in het
gareel kunnen worden gebracht.
Het nemen van een tuchtmaatregel
bij overschrijding van de gren
zen is niet steeds gemakkelijk,
beaamt de raad. Hij stelt dat bij
overschrijding van de grenzen de
ernst ervan moet worden beke
ken. Daarbij zullen subjectieve
maatstaven mede een rol spelen.
Met de voorgestelde nieuwe straf
maatregel wordt de moeilijkheid
verkleind van het toepassen van
de intrekking van zendtijd. Het
is een minder verstrekkende,
miir voor een overtreder toch
gevoelige maatregel, als de Om
roepraad.
Hein Roethof, nieuwe
voorzitter van NCO:
„Het is juist in een periode van
economische teruggang ont
zettend belangrijk de belang
stelling voor en de voorlichting
over ontwikkelingssamenwer
king gaande te houden. Te sti
muleren. Juist nu moeten we
voorkomen dat er maatregelen
worden genomen die ten koste
gaan van de ontwikkelingssa
menwerking. Juist in een re
cessie moeten we de belangen
van de derde wereld onder
steunen".
door
Rian van Kuppenveld
De kersverse voorzitter van de
Nationale Commissie Voor
lichting en Bewustwording
Ontwikkelingssamenwerking
(NCO), dr. H. J. Roethof, heeft
zin er hard tegenaan te gaan.
De 'rasparlementariér' Hein
Roethof is op 61-jarige leeftijd
aangeland in een 'nieuwe fase'
van zijn leven. „Ik heb altnd
Roethof: grote belangstelling
grote belangstelling gehad
voor ontwikkelingssamenwer
king, maar de laatste jaar, tij
dens myn kamerlidmaatschap,
heb ik er niets meer aan kun
nen doen".
Op de eettafel staat een prachtig
boeket bloemen. Geschonken
door de PvdA-fractic in de
Tweede Kamer, ter gelegen
heid van Roethofs benoeming
tot voorzitter van de NCO, een
deeltijdbaan. Dertien jaar lang
zette hij zich met hart en ziel in
voor die fractie. Tot plotseling
vorig jaar het gewest Utrecht
van de PvdA hem op een on
verkiesbare plaats zette. On
dank is 's werelds loon.
Achter eigen
staart aan
De justitiespecialist en onver
moeibare strijder voor legalise
ring van de abortus werd door
vrouwen in zyn partij naar het
tweede plan geschoven. Het
heeft even geduurd voordat
Roethof zich kon verzoenen
met het idee geen eigen plaats
meer te hebben in de groene
bankjes van de Tweede Ka
mer, maar nu: „Ik heb mijzelf
altijd een rasparlementariér
genoemd, maar vaak was je
toch ook wel als een hond da-
achter zijn eigen staart aan
rent. Je moest je bezig houden
met duizend en een dingen,
zonder dat je je echt kon ver
diepen in één zaak. Daarmee
zeg ik niets ten nadele van
myn collega's, maar dat is nu
eemaal het lot van een parle
mentariër. Er komt nu een
nieuwe fase in mijn leven: ik
kan mij helemaal gaan inzetten
voor een terrein dat mijn be
lang inboezemt".
Voordat Roethof voor de PvdA
in de Kamer kwam, werkte hg
van 1964 tot 1969 als hoofd van
het Bureau Beleidszaken
Technische Hulp Ontwikke
lingssamenwerking van h i t
ministerie van buitenlandse
zaken. Ook was hij jaren be
stuurslid van de Vereniging
voor Ontwik kelings samen wrr-
king, Novib en van het Huma
nistisch Verbond Dat moest
hij in zijn kamerjaren allemaal
laten schieten
Politiek
De politiek is Roethof overigens
bepaald niet uit. „Het voorzit
terschap van de NCO is een
functie die ruim in de politieke
belangstelling staat"
Het was voor Roethof een uitda
ging de functie te aanvaarden
en hu deed het met graagte
„Ze hebben me verzocht te sol
liciteren. Uiteindelijk bon ik
onder applaus door de plenaire
vergadering (het hoogste or
gaan van de NCO) als eerste op
de voordracht geplaatst. Minis
ter Schoo van ontwikkelings
samenwerking volgde die
voordracht". En daarmee het
advies van Roethofs collega
Schelto Patijn die, toen zeker
was dat Roethof niet in de Ka
mer zou terugkeren, zei dat hy
de aangewezen man was om
voorzitter te worden van een
belangrijk adviesorgaan
De voorzitter van de NCO vindt
dat het tijd wordt dat deze club
(die, zoals Roethof met nadruk
stelt, „door mijn voorganger
Dolf Coppes op uitstekende
wijze is geleid") de bakens wat
gaat verzetten. Meegaat met de
tijd. En du- tijd dreigt er voor te
zorgen dat ontwikkelingssa
menwerking een stiefkindje
wordt. Onder druk van de eco
nomische recessie.
Ruzie
De NCO is een organisatie met
een welhaast tragisch verle
den. Als de club in het nieuws
was, en dat kwam in haar 12-
jang bestaan nogal eens voor,
dan was dat voornameluk ne
gatief. Relletjes over steun aan
projecten. Ruzie met de minis
tens). Negatieve rapporten
over het funtionercn en ga
maar door Uiteindelijk kwam
er onder minister Van Dyk een
nieuwe structuur tot stand. Zo
werd het aantal leden van de
voltallige vergadering terugge
bracht van 55 naar 28 Eruit
gingen kleine ontwikkelings
organisaties en vertegenwoor
digers van onder andere onder
wijsorganisaties, media en vor
mingsinstituten.
Roethof: „In de voltallige verga
dering zitten nu organisaties
die, zoals dat heet, een breed
draagvlak hebben Vertegen
woordigers van de vakbonden,
en de kerken bijvoorbeeld. Ik
beschouw dat als winst. Tot
hun achterban behm. n dlfl
mensen die een oppervlakkige
belangstelling hebben voor
ontwikkelingssamenwerking.
En dat is cigenlyk de hele Ne
derlandse bevolking In de toe
komst moet de NCO zich rich
ten op een verdieping van die
belangstelling Ervoor zorgen
dat die niet verflauwt, dat is ze
ker in deze tijd zo belangrijk
Je moet het bewustwordings
proces gaande houden".
"Bevoogding"
Eén van de punten waar de vori
ge NCO hard over viel (en ook
even languit op de grond lag),
was de eis van minister Van
Dijk dat projecten niet in strud
mogen zyn met het Nederland
se. buitenlandse- en/of ontwik
kelingsbeleid. „Bevoogding",
zo werd er geroepen Uiteinde
lyk werd besloten dat in geval
van twijfel de minister wordt
ingeschakeld Het definitieve
besluit over al dan niet goed
keuren van een project ligt bu
de voltalligen vergadering Wel
is het zo dat de minister een
permanente vertegenwoordi
ger in het dagelijkse bestuur
heeft. die ook zyn twyfcl kan
melden aan zyn baas
Roethof „Op het eerste gezicht
is het criterium 'in strijd met'
een vaag criterium Uit de
praktijk /al moeten blijken wat
dat precies inhoudt Ik vind
I hter dat je je daar Bk BI P
tief tegenover moet opstellen.
Dat geldt ook ten aanzien van
de nunistenéle vertegenwoor
diger Je moet hem niet met
een zien als een soort waak
hond. Ik hoop dat we tot een
bevredigende samenwerking
kunnen komen Ik denk dat
zo'n man er ook voor kan zor
gen dat de betrokkenheid van
de minister groter wordt, zodat
zy anders gaat denken over
een aantal zaken".
