c
De aardige dingen in
het leven verdwijnen"
Verkeersgedrag
scholieren:
kijken hoe ver je kunt gaan
Bij stands vrouwen
zijn het beu:
acties op komst
Arbeidsplaatsen universiteit op de tocht
Excursie
ZATERDAG 15 JANUARI 1983
Leiden
J-
LEIDEN - Voor de aanbiedingen van hot naar her;
de verwarming een paar graden lager; geen uitstap
jes meer; de kinderen van de sportclub en mu
ziekles af; wat minder of helemaal geen vlees meer
op tafel; hopen dat de wasmachine het niet begeeft
want geld voor een nieuwe is er niet. Dat is nog
maar een greep uit de problemen die vrouwen in de
bijstand dagelijks bezig houden.
400 gulden per maand erbij.
Met behulp van cijfers van het
Sociaal Cultureel Planbureau
en het CBS rekenden de vrou
wen namelijk uit dat zij 400
gulden per maand tekort ko
men om een redelijk inkomen
te bereiken.
Dat is nog maar een greep uit de
problemen die vrouwen in de
bijstand dagelijks bezig hou
den. De 'bijstandsvrouwen'
blijken in deze tijd van bezui
nigingen steeds meer in het
verdomhoekje te worden ge
drukt. Kortingen op uitkerin
gen en kinderbijslag en de
stijgende energiekosten en
woonlasten drukken het
zwaarst op deze toch al slecht
bedeelde groep.
In Leiden wonen ongeveer 1200
vrouwen die onder de noemer
'bijstandsmoeder' vallen. Zij
leven, met hun kinderen, van
een uitkering van precies
1302,35 gulden per maand. Vo
rig jaar was die uitkering nog
ruim 1306 gulden, niet veel
meer maar wel ging de uitke
ring voor het eerst in de ge
schiedenis omlaag. Daarmee
zitten veel van die vrouwen on
der het bestaansminimum, zo
rekende het Sociaal Cultureel
Planbureau vorig jaar uit. Het
FIOM, bureau voor alleen
staande ouders en hun kinde
ren, onderzocht wat dit in de
praktijk betekent. 'De aardige
dingen in het leven verdwij
nen, schulden lopen op en de
moeders uiten dat door depres
siviteit, vereenzaming, uit
zichtloosheid en schuldgevoe
lens tegenover de kinderen'.
Maat vol
De nieuwste plannen van de re
gering, die een korting op de
bijverdiensten inhouden,
maakten voor de bijstands
vrouwen de maat vol. In plaats
van een derde zouden ze nog
maar een kwart van hun bijver
diensten zonder gevolgen voor
de uitkering mogen houden.
Deze maand voeren de actieco
mités Vrouwen in de Bijstand
acties met als eisen: geen kor
ting op de bijverdiensten; geen
kostwinnersbeginsel; onder
wijs met behoud van uitke
ring; de woonlasten omlaag;
In Leiden zullen de acties zich
rond zaterdag 29 januari afspe
len: met een versierde bakfiets
wil het Leidse comité aandacht
trekken voor de problemen
van bijstandvrouwen. Ook
wordt een boekje samenge
steld met ervaringen van de
vrouwen en de wethouder kan
een 'inleverpakket' vol oude
rommel, het enige dat de bij
standsvrouwen nog in te leve
ren hebben, verwachten. Op
deze manier wil het actiecomi
té laten zien hoe het met vrou
wen in de bijstand gesteld is en
dat het zo niet langer kan.
Comité
Het twee jaar oude Leidse comi
té voor Vrouwen in de Bijstand
houdt iedere woensdagoch
tend van tien tot twaalf uur
spreekuur in buurthuis 't
Spoortje aan de Bernhardka-
de. Vrouwen met een bij
standsuitkering kunnen er te
recht met vragen en proble
men en geven elkaar adviezen.
Wanneer een vrouw moeilijk
heden heeft met de sociale
dienst, gaat het comité bemid
delen. Ook voor heel gewone
zaken kunnen vrouwen bij het
comité terecht: de wasmachine
is kapot en er is geen geld voor
een nieuwe. Welke mogelijkhe
den zijn er om geld te lenen en
hoe moet ik dat aanpakken?
Kan ik een opleiding volgen of
is er kinderopvang?
Margriet Vreuls van het comité:
"Het eerste jaar in de bijstand
gaat voor de meesten nog weL
Maar dan loop je toch al snel
tegen de problemen op. Met
vrouwen die in dezelfde positie
zitten kun je daar beter over
praten dan met bijvoorbeeld
Tegen sluitingsuur inkopen doen op de markt, omdat het dan goedkoper is. Zo moeten bijstandsvrouwen de touwtjes c
de buren. Veel vrouwen scha
men zich toch nog voor hun
uitkering. Samen sta je ook
sterker tegenover de sociale
dienst, waar veel vrouwen toch
bang voor zijn. Ze vinden de
dienst eng, omdat ze er zo af
hankelijk van zijn en kwets
baar. Sommige ambtenaren
geven je ook het gevoel dat je
erg dankbaar moet zijn voor de
uitkering, dat je daarvoor wel
precies moet doen wat zij zeg
gen".
Vrouwen die van hun uitkering
en kinderbijslag nog maar zo'n
600 gulden per maand over
houden om van te eten en kle
ren te kopen, zijn beslist geen
uitzondering. De vaste lasten
als huur, energie, verzekerin
gen en schoolkosten hakken er
stevig in. Margriet Vreuls:
"Van die uitkering is gewoon
geen menswaardig bestaan te
leiden. Je kunt geen stap meer
doen. Het vakantiegeld gaat op
aan onbetaalde rekeningen of
er wordt alvast een winterjas
gekocht. Voor kleding zijn bij
standsvrouwen vaak afhanke
lijk, van 'krijgertjes' en het eten
wordt zo goedkoop mogelijk
gekocht. Bijvoorbeeld op de
markt tegen het sluitingsuur
wanneer alles goedkoop weg
gaat. En dan hoeft er maar één
ding kapot te gaan of het is
mis. Veel vrouwen zitten tot
over hun nek in de schulden,
waarvan de aflossing nog eens
van hun uitkering afgaat. Ze
moeten het ene gat met het an
dere stoppen".
Niets extra
Ambtenaar C. Driessen van de
sociale dienst bevestigt dat
veel bijstandsvrouwen zich in
de schulden hebben moeten
steken om de noodzakelijke
dingen aan te schaffen. "Wan
neer ze met de problemen naar
ons komen kunnen we daar ei
genlijk niet zo heel veel bij hel
pen. We proberen wel om,
wanneer dat nodig is, mensen
beter met geld te leren om
gaan. Daar wordt het geld met
meer van, maar het kan het le
ven wel draaglijker maken.
Ook bemiddelen wel met
schuldeisers wanneer de men
sen bijvoorbeeld de huur niet
hebben kunnen betalen omdat
die wasmachine er moest ko-
door
Conny Smits
men. Maar extra bijstand ge
ven om schulden in te lossen,
mogen we in principe niet
eens".
Daarom beweert ook Driessen
dat de nieuwe plannen, korten
op de bijverdiensten, voor veel
vrouwen een grote klap bete
kenen. Naar zijn schatting zijn
er in Leiden ongeveer 250 350
vrouwen die er door deze
maatregel ruim 72 gulden op
achteruit gaan. "Dat lijkt niet
zoveel en de maatregel wordt
ook in vier fasen van een half
jaar uitgevoerd zodat de men
sen met gelyk het hele bedrag
hoeven te missen. Er is gewen
ning. Maar voor iemand die ge
wend is aan dat voordeel, er
ook op rekent, betekent dit een
enorme tegenvaller".
Geluk
Ook mevrouw Schrama van het
FIOM krijgt vaak te maken
met alleenstaande ouders die
met grote financiële proble
men kampen. Zij zegt steeds
weer verbaasd te staan, wan
neer van bijstandsvrouwen
wordt verwacht dat ze nog in
kunnen leveren. "De mensen
hebben tegenwoordig zo wei
nig ruimte meer om keuzes te
maken. Vroeger kon je kiezen
tussen losse en flessenmelk,
kon je nog hout sprokkelen, te
genwoordig hebben de huizen
niet eens meer schoorstenen.
Je mag dit jaar nog van geluk
spreken dat het zo'n zachte
winter is. De vaste lasten zijn
erg hoog en dus kunnen vrou
wen alleen nog maar kiezen
wat ze eten, of ze wel of niet
een WA-verzekering nemen en
of de kinderen wel of niet op
een sportclub gaan. Sommige
vrouwen proberen het nog te
redden door wat bij te verdie
nen, wat op te scharrelen, maar
wanneer ze daarna niet worden
geholpen gaat het gegaran
deerd mis".
Mensen die zelf niet met deze
problemen in aanraking ko
men weten vaak niet wat het
betekent een 'bijstandsmoe
der' te zijn Daarom is het vol
gens Schrama goed dat de bij
standsvrouwen hun proble
men nu met acties duidelijk
maken. "De regenng probeer
de de nieuwe plannen geruis
loos door te voeren, maar dat
lukt nu toch net niet. Als de
bouwvakkers zoiets zou over
komen stond er een vakbond
op die voor hun rechten op
kwam. Het probleem van de
vrouwen is dat ze geen plat
form hebben. Wanneer zij een
paar dagen gaan staken komt
de kinderbescherming de kin
deren weghalen".
Politie wil strenger optreden
LEIDEN - In navolging
van de Amersfoortse poli
tie wil de Leidse politie
strenger gaan optreden te
gen scholieren die de ver
keersregels overtreden.
Ook andere politiekorp
sen, waaronder het Al-
phense, juichen een ver
scherpt optreden toe.
Voorwaarde is wel dat het
verbaliseren vereenvou
digd wordt.
Volgens de politie is nonchalant
verkeersgedrag van schoolgaan
de jeugd de oorzaak van talloze
(levens)gevaarlijke situaties in
het verkeer. Gaat het daarbij om
scholieren die jonger zijn dan
zestien jaar, dan kan de politie
niet veel uitrichten. Op hen is im
mers het kinderstrafrecht van
toepassing en dan wordt vol
staan met een berisping.
In Amersfoort is dat sinds deze
week anders geregeld. Met in
stemming van het openbaar mi
nisterie in Utrecht mag de 'Keis-
tedelijke' verkeerspolitie th^s
Vrachtauto
botst tegen
lantaarnpaal
LEIDEN - Een 53-jarige Hage
naar is gisteren met zijn vracht
wagen tegen een lantaarnpaal
aan de Haagweg gebotst. De
man, die vanaf de Haagweg de
Rijndijk op wilde rijden moest in
de bocht remmen. Waarschijnlijk
zorgde de zware regenval ervoor
dat de rempoging niet geheel luk
te en de vrachtwagen pas tegen
de paal tot stilstand kwam. De
chauffeur raakte niet gewond.
Wel liepen de vrachtwagen en
lantaarnpaal schade op. Bij
gaande foto geeft daar een in
druk van.
ook scholieren beneden de zes
tien jaar bekeuren. In overleg
met de Utrechtse verkeersschout
C. van Ginkel is daartoe een ver
eenvoudigd proces-verbaal ont
worpen, dat veel administratieve
rompslomp bespaart. Een ver-
keersovertreder die minimaal
twaalf, maar nog geen zestien
jaar is, moet nu rekenen op een
boete van ongeveer vijftien gul
den.
Initiatiefnemer tot deze strengere
aanpak is adjudant A.F. van Hu-
nenstijn. Uitdrukkelijk zegt hij
geen heksenjacht te willen ont
ketenen, maar „slechts de ver
keersveiligheid van met name de
jeugd" te willen dienen. „We
controleren per definitie niet bij
die verkeerslichten, die vragen
om overtredingen. Als een fietser
door rood licht rijdt, bekeuren
we alleen wanneer hij daarmee
andere verkeersdeelnemers in
gevaar brengt."
Geen voorrang
Volgens de adjudant werden
aanrijdingen mee, die ons niet
worden gemeld. Dat zijn er vier
tot vijf keer zoveel."
door
Sjak Jansen
Van Hunenstijn zegt geen hoge
dunk te hebben van de mate
waarin de circa 23.000 school
gaande fietsers in Amersfoort de
verkeersregels in acht nemen.
Niet zelden worden naar zijn me
ning alle verkeersregels overtre
den. De fietsers zouden in talloze
gevallen geen voorrang verlenen,
door rood licht of in verboden
richting rijden, of een flink deel
van de rijweg in beslag nemen.
Pogingen om dit slechte ver
keersgedrag te verbeteren heb
ben volgens Van Hunenstijn tot
nog toe gefaald. En niet alleen in
Amersfoort.
Het gedrag van jonge verkeers
deelnemers vormt voor bijna alle
politiekorpsen een probleem.
Het vormt ook een vast punt op
de agenda van de centrale poli-
HHHH L„ tieverkeerscommissie.
Amersfoort alleen al vorig jaar Onderwerp van gesprek is het al
tweehonderd aanrijdingen met
jeugdige wielrijders geregi
streerd. „En dan reken ik niet de
evenzeer bij de Leidse politie.
Woordvoerder D. Graveland:
„We zouden er graag strenger te
gen optreden, maar omdat wij
prioriteiten moeten stellen komt
er niet veel van. Met elk geschre
ven verbaal zijn we een uur
kwijt. Dat stimuleert niet. Waar
we behoefte aan hebben, is een
werkbesparende methode opdat
een eenvoudiger verbalisering
van strafrechtelijke minderjari
gen mogelijk wordt. In Amers
foort is die er nu."
Marathonzitting
„Maar die zou eigenlijk in elke ge
meente moeten gelden", meent
woordvoerder Molenaar van de
Alphense politie. „Anders krijg
je scheve ogen. Dan zeggen de
mensen: in de ene gemeente zegt
de politie er niets van en in de
andere word je meteen op de bon
geslingerd. Daarom zeggen wij:
prima die regeling, maar dan wel
overal en anders liever helemaal
niet."
De Venlose kantonrechter me
vrouw mr. E.J. Smits deed vori
ge week een extra duit in het zak
je door een marathonzitting te
besteden aan 166 jeugdige ver-
keersovertreders in leeftijd va
riërend van twaalf tot zeventien
jaar. In totaal waren 245 kinde
ren gedagvaard.
In overleg met justitie besloot de
Venlose politie bij wijze van af
schrikking geen schikkingen
meer te treffen maar massaal te
dagvaarden. Op de zitting had
mr. Smits stellig de indruk ge
kregen dat de overtredingen
over het geheel genomen niet uit
onwil waren begaan, „maar veel
eer uit onverschilligheid".
De Leidse criminoloog dr. A.F
Hauber klinkt dit vertrouwd in
de oren. Niet zo lang geleden
Politie-agenten bekeuren een jeugdige fietster op het Kort Rapenburg
Elk geschreven verbaal kost de politie nu een werk.
(foto Holvast)
dat de jeugdige verkeersovertre-
ders, die deze week in Amers
foort werden bekeurd, dat over
het algemeen tamelijk sportief
hebben opgevat. Volgens zijn be
vindingen vragen de jeugdige
overtreders om een consequcn
tere aanpak. „Ze vinden het
vreemd dat er meestal niks ge
beurt. Ze willen dan ook dat de
politie zich duidelijker opstelt,
zodat ze weten: als ik dit of dat
doe, kan ik worden gepakt."
De Leidse criminoloog verwacht
het nodige heil van het in Amers
foort getoonde initiatief. ..Maar
er moet slechts dan worden inge
grepen, als in het verkeer echt
gevaar wordt veroorzaakt. En
wel zodanig, dat de verbaliseerde
zelf zal inzien dat het redelijk is
dat hij is bekeurd. Dan heeft het
effect. Dan kan er een preventie
ve werking van uitgaan".
heeft hij onderzoek gedaan naar
ons verkeersgedrag en de bewee
gredenen van jongeren om over
tredingen te begaan. „En dan zie
je dat het vaak alleen maar een
roep om aandacht is."
Sportief
.Meestal zitten die kinderen nog in
de puberteit. Als je in die levens
fase verkeert, ben je geneigd te
kijken tot hoever je kunt gaan.
Vanuit die gedachte fietst zo'n
kind veelal door rood licht."
„Daarbij komt dat de één niet
graag voor de ander wil onder
doen en datje als fietser vr\j ano
niem bent. Je hebt geen kente
ken dat kan worden genoteerd
Als je dus niet gesnapt wordt,
hoef je verder nauwelijks bang te
zijn. Kinderen putten daar extra
lef uit
Hauber verbaast het nauwelijks
LEIDEN - Het Instituut voor Na-
tuurbeschermingseducatie
houdt zondag een excursie. In
het Heem park van Leiden kun
nen belangstellenden tussen
twee en vier uur op onderzoek
uit. Er worden allerhande op-
drachtjes verstrekt, die handelen
over het weer tot en met vogels,
knoppen en bomen meten. Het
centrum van de excursie, waar
de opdrachten worden gegeven
en IVN-gidsen aanwezig zijn, is
het "hutje oftewel één van de
schuren vlakby de ingang Voor
meer informaUe: 071-214996 of
142360
LEIDEN - In het Vrouwenhuis
wordt maandagavond een the
ma-avond gehouden. Onderwerp
van bespreking is 'actievormcn
in de vrouwenbeweging'. Strate
gie en manieren van actievoeren
komen ter sprake. Aanvang is
acht uur, adres Hooigracht 79
Bij faculteit sociale wetenschappen
LEIDEN - Enkele tientallen ar
beidsplaatsen voor zowel weten
schappelijk als technisch en ad
ministratief personeel zullen er
waarschijnlijk verdwijnen bij de
faculteit sociale wetenschappen
van de Leidse universiteit Dit
meldt het Leidse universiteits-
weekblad Mare.
Eind januari, zo schrijft Mare. zal
het bestuur van de faculteit naar
verwachting de eerste gesprek
ken voeren met de besturen van
de vier subfaculteiten
Binnen het faculteitsbestuur zou
den plannen leven om de vier
subfaculteiten terug te brengen
tot twee: een sociaal- culturele en
sche.
pedagogisch-psyehologi-
Het technisch en adminstratief
personeel zou wellicht kunnen
worden verminderd met twintig
volledige arbeidsplaatsen De ge
volgen voor het wetenschappe
lijk personeel zijn nog niet dui
delijk.
In Mare vertelt het facultcitsbe-
stuurlid drs. G Vermunt dat de
plannen inmiddels in een ver
gevorderd stadium verkeren Als
alles goed gaat. zo stelt hij, dan
kunnen de raden van de subfa
culleiten zich medio februari
over het plan buigen.