Kinderen worden de dupe"
!§jllt
Met gedekten hoofde in het Huis Gods
Dominees
leveren in
Geestelijk leven
Ruud de Gooij er over het ontslag van de catecheet
ZATERDAG 15 JANUARI 1983
LEIDEN - Ruud de Gooijer (29)
heeft in juli 1981 een mooie pro
motie bij de gemeente Rotter
dam laten schieten voor een
baan bij het openbaar onder
wijs in Leiden. Hij was boek
houder, maar had in zijn vrije
tijd voor 'catecheet' (godsdien
stonderwijzer) gestudeerd.
Toen de kerkelijke commissie
voor het godsdienstonderwijs
op de openbare scholen in Lei
den zo iemand vroeg - als op
volger van Anton Christ
greep hij die kans. In september
1981 begon hij zijn nieuwe baan.
Zijn wens om nog eens bij het
onderwijs te komen was ver
vuld.
Maar al na een maand hoorde hij
tot zijn schrik, dat het gemeen
tebestuur van Leiden aan de
subsidie voor dit onderwijs zat
te morrelen. Bezuiniging was
het wachtwoord. In het sollici
tatiegesprek van De Gooijer
met de kerkelijke commissie
was daarvan niets gebleken.
Die commissie was toen nog on
kundig van de gemeentelijke
bedoelingen. Anders had De
Gooijer - gehuwd, twee kinde
ren - zich nog wel twee keer be
dacht.
De gemeente pakte de zaak dras
tisch aan. De hele subsidie -
waarvan het salaris van Ruud
de Gooijer werd betaald - ging
eraan. En aangezien de kerk tot
dusverre niet bij machte blijkt
te zijn dit gat van jaar tot jaar
te stoppen, moet de enige vaste
man voor het godsdienstvak op
alle openbare scholen in Leiden
weg. De commissie heeft hem
met ingang van 1 september dit
jaar ontslag aangezegd.
"Zowel voor het werk als voor mij
zelf wel heel triest", zegt Ruud
de Gooijer. "Het is logisch, dat er
op alle fronten wordt bezuinigd.
Maar dit kan je geen bezuiniging
meer noemen. Dit is liquidatie".
Ruud vindt het funest voor het
openbaar onderwijs als dit vak
zou sneuvelen.
"Dan krijg je een schooltype zon
der geestelijke achtergrond. Al
sta ik dan in dienst van de kerk,
op school voel ik me toch hele
maal in dienst van dit onderwijs.
Je probeert met je lessen aan te
sluiten bij de belevingswereld
van de kinderen en bij het onder
wijspakket van de school".
Informatie
"Om een voorbeeld te noemen: als
in een klas India ter sprake
komt, kan ik wat vertellen over
het boeddhisme. En als het over
de Turken in ons land gaat, komt
mijn verhaal over de islam goed
van pas. Onze alledaagse taal zit
vol uitdrukkingen die aankno
pingspunten geven om de kinde
ren iets van het christendom, het
jodendom en de bijbel door te
geven. Denk maar aan gezegden
als 'zo arm als Job', 'zo oud als
Methusalem', 'met iemands kalf
ploegen' en 'waar het hart vol
van is loopt de mond van over'.
Allemaal uitdrukkingen die
rechtstreeks uit de bijbel komen.
En over begrippen als geweld,
discriminatie, verdraagzaam
heid, naastenliefde, tempel, sy
nagoge en kerk valt vanuit de bij
bel ook wel wat zinnigs te zeg
gen".
"Als kinderen over bijbel en gods
dienst op deze informatieve ma
nier niets meer aan de weet ko
men, lopen ze cultureel een ach
terstand op. Dat is ook nadelig
als ze later naar de middelbare
school gaan. Ze weten dan van
niets. Een verhaal uit een kinder
bijbel voorlezen is geen kunst.
De kinderen hebben behoefte
aan informatie. Dat is ook de be
doeling van dit vak. En daarom
wil geen schoolhoofd het graag
kwijt. Ook de schoolraad van het
openbaar onderwijs pleit voor
handhaving".
Conclusie van Ruud de Gooijer:
"De kinderen worden de dupe"
Erg goedkoop
Het gaat hier om pakweg een be
drag van f 60.000 per jaar.
"Er komen nu wel losse bijdragen
binnen, ook van ouders, maar
daarmee geef je dit werk natuur
lijk geen stevige basis voorjaren.
Als nu de kerken en de gemeente
beide eens de helft voor hun re
kening namen. Dat moet op ba
sis van argumenten en principes
toch mogelijk zijn".
"De grote vraag is, ook voor de
kerk, waar je je prioriteiten legt.
Als kerk stel je je op déze manier
wel erg goedkoop op. Waar blijf
RUUD DE GOOIJER
..."Dit is geen bezuiniging.
Dit is liquidatie"...
je kan met je verantwoordelijk
heid in en voor de samenleving?
Daar praten we toch zo druk
over? Ruim 1200 kinderen op 24
scholen zijn met dit onderwijs ge
diend; 95 procent van de ouders
wil het voor zijn kinderen".
Ruud de Gooijer werkt op dit
ogenblik met dertien vrijwilli
gers. Allemaal bevoegd om on
derwijs te geven. Zy krijgen geen
cent voor hun diensten. Behalve
dat hij zelf op een aantal scholen
les geeft, is hij de organisator van
het werk en hun begeleider.
Hij vreest, dat als hij straks weg
moet de zaak 'binnen de kortste
keren' is afgelopen. Niet dat zijn
medewerkers dit werk niet graag
doen, maar ze willen er wel bij
geholpen worden. Met materiaal,
instructie en persoonlijke advie
zen. Ook de schoolhoofden hech
ten aan een vast contact".
"Als ik ermee ophoud, heb je zeker
26 mensen nodig. Laat niemand
denken dat je die gemakkelijk
vindt. Zeker niet als de vaste
kracht ontbreekt op wie ze kun
nen terugvallen. Het zou er ook
niet goedkoper door worden. De
ze mensen moeten dan wel alle
maal stuk voor stuk van het nodi
ge materiaal worden voorzien.
Vraag niet wat dót kost. Ik sten
cil veel en bepraat veel met ze.
Dat werkt sterk kostenbespa
rend".
Toekomst...
Ruud zit bever niet in de WW.
"Dan moet je ook leven van de ge
meenschap. en dat kost even
goed geld. Ik kan niet zomaar an
der werk krijgen".
Hij hoopt nog steeds, dat het goed
komt. De landelijke kerk moet er
ook maar eens wat aan doen. Het
speelt niet alleen in Leiden De
kerk kan. nu het erop aan komt,
niet volstaan met de uitspraak
dat dit werk belangrijk is en
moet blqven Op 19 januari
houdt Ruud de Gooijer in de
maandelijkse vergadering VM de
Leidse Raad van Kerken een
praatje over wat hij en zyn mede
werkers op de scholen doen. De
raad is vooral geïnteresseerd in
zijn visie op de toekomst van het
godsdienstonderwijs
Dat lijkt een wrang grapje, nu het
dreigt te verdwijnen. Het zal al
leen toekomst hebben als de ker
ken de handen ineenslaan om de
ze post te sparen en als de plaat
selijke overheid de kwaliteit van
het onderwijs waarvoor zij ver
antwoordelijkheid draagt ook op
dit punt wil bewaken
Bij gemeenschappelijke inspan
ning van kerken, overheid en ou
ders zijn de kosten toch niet on
overkomelijk.
Het tergt je gevoel voor rechtvaar
digheid, als iets waarvan vrijwel
iedereen het belang onderkent
en dat naar verhouding zo voor-
debg werkt met één slag wordt
weggevaagd.
Samenstelling
van deze pagina:
S. J. de Groot
PAGINA U
De twee Oegstgeester gerefor
meerde predikanten. Heems
kerk en Vegter. zijn van harte
akkoord gegaan met een niet
onbelangrijke verlaging van
hun inkomen om het tekort in
de plaatselijke kerkelijke be
groting weg te werken. Was het
tekort vorig jaar f. 4200, dit jaar
moet bij ongewijzigde inkom
sten met een tekort van f. 10.000
rekening worden gehouden, ter
wijl de meeste posten te weinig
mogelijkheden tot reele bezui
niging bieden.
Na overleg tussen de voorzitter van
de commissie van beheer (finan
ciën), de voorzitter en secretaris
van de kerkeraad algemene za
ken en de beide predikanten
kwam de commissie van beheer
bij de kerkeraad met het voorstel
om de predikantstraktementen,
volgens landelijk opgestelde
richtlijnen, aan te passen aan het
tegenwoordige zielental van de
plaatselijke kerk De kerkeraad
ging unaniem hiermee akkoord.
Deze maatregel en nog een paar
andere bezuinigingen maken een
sluitende begroting weer moge
lijk.
De commissie van beheer heeft
buitengewone waardering voor
de bereidheid van de predikan
ten om op deze manier het finan
ciële probleem op te lossen. Toch
zal op langere termijn een nadere
bezinning op de financiële posi
tie van de plaatselijke kerk nodig
zijn, omdat zich in de toekomst,
naar wordt verwacht, opnieuw
tekorten zullen aandienen. Ds.
Vegter heeft de commissie van
beheer bedankt voor haar zorg
vuldige berekeningen
Van de twee Oegstgeester domi
nees was al bekend, dat zij ver
mindering van de predikant
straktementen voorstaan
Beroepen. Hervormde Kerk: be
roepen te Hendrik Ido Ambacht
E. Kronenburg Krimpen aan de
IJssel, te Ooltgensplaat M. Goud-
riaan Ouderkerk aan de IJssel;
aangenomen naar Staphorst K.
Veldman Leerbroek, bedankt
voor Gouda J Smit Hilversum.
Gereformeerde Kerken Vrijge
maakt: beroepen te Drachten J.
Slotman ftuchidc Gerefor
meerde Gemeenten: bedankt
voor Leerdam en voor Kapelle-
Biezelinge R. Boogaard Leiden,
voor Barneveld J Weststrate 's
Gravenpolder
Valkenburg (ZH). Ds. S. Oege-
ma, sinds 1962 vloot predikant,
wonend te Oegstgeest, wordt
predikant in gedeeltelijke dienst
van de gereformeerde kerk in
Valkenburg. Per 1 mei verl.i.it hij
de dienst wegens functioneel
leeftijdsontslag. In april wordt
ds. Oegema 55 jaar. Hu bfijft in
Oegstgeest wonen
Toga. Predikanten ran de Evan
gelische Kerk in Rijnland (West-
Duitslandmogen ioortaan ook
een lichtgrijze of beige toga dra
gen, al of niet met stola m liturgi
sche kleur. Wel moeten zij oan le
ttoren hun kerkeraad ervan in
kennis stellen
Als mijn overzicht klopt en ik
twijfel in dit geval niet dan
is hervormd Katwijk aan Zee
de enige kerkelijke gemeente in
het hele verschijningsgebied
van deze krant waar dominees
de kerkgangers nog openlijk
aanspreken op hun kleding.
Een doop of avondmaal is voor
een paar predikanten - die
ook doordeweek zelf in het
ambtelijk zwart gaan het ge
schikte ogenblik om er de
mensen met klem aan te herin
neren, dat de 'heilige eredienst'
gepaste kledij van hen vordert.
Meestal doen ze dat met een alge
mene opwekking in de kerkbo
de, een blad dat qua vorm en
inhoud een voorbeeld is van
rechtzinnige degelijkheid. Zo
van: "geef nauwlettend acht op
uzelf als u het Huis Gods bin
nengaat". Een goed verstaan
der heeft aan zo'n zin genoeg
om te weten, welke kleren die
dag in de kast moeten blijven.
Soms geeft de dominee ook con
crete aanwijzingen hoe hij het
hebben wil, en die betreffen
dan vooral de manier waarop
de vrouwen in het Huis des Ge-
beds dienen te verschijnen.
Van hen wordt vooral ver
wacht, dat ze een hoed dragen.
In gedragen kerkbode-taal
heet dat: 'met gedekten
hoofde'. Het past de vrouw
niet, blootshoofds ter kerke te
gaan, zeker niet als daar een sa
crament wordt bediend.
Als het badseizoen is begonnen,
komt in zulke stukjes soms
ook het vrouwelijke broekpak
ter sprake, dit met het oog op
kerkgaande gasten die er min
der nauwe normen op nahou
den. Een broekpak is al geen
waardige dracht, maar in de
kerk is het helemaal uit den
boze.
Om te onderstrepen, dat het hier
maar niet om een willekeurig
verzoek van een kleergevoeli-
ge dominee gaat, versterkte
een predikant onlangs zijn ver
maning met de mededeling dat
de hele kerkeraad van hetzelf
de gevoelen was. Geen pasto
raal stokpaardje dus.
Houding
Wie mocht denken, dat de 'kle
ding in de kerk' een volslagen
onbelangrijk iets is, waar al
leen verstarde orthodoxen nog
een kwestie van maken, vindt
de gereformeerde godsdienstso
cioloog dr. G. Dekker (Vrije
Universiteit) toch niet aan zijn
kant.
Achter het verdwijnen van de
'zondagse kleren' en de op
komst van de 'vrijetijds-kle-
ding' in de kerk vermoedt Dek
ker diepere oorzaken. Hij
schrijft daarover in het blad
'Voorlopig' (evangelisch com
mentaar bij de tijd) van deze
week.
"Met onze kleding drukken wij
iets uit van onze houding te
genover de omgeving waarin
wij ons bevinden", zo begint
hij. "Onze kleding in de kerk
dienst zegt dus ook iets over
onze houding tegenover de
kerk en over de manier waarop
wij de dienst beleven".
"Voor ons werk kleden we ons
op een bepaalde wijze. Daar
voor gelden nu eenmaal regels,
en daar schikken we ons naar.
Dat gold vroeger ook voor de
kerkdienst. Maar nu hoeft dat
kennelijk niet meer. Nu kleden
we ons in de kerk zoals we ons
thuis en op onze visites kleden.
Mensen die zich in andere sec
toren van het publieke leven
nog laten voorschrijven wat ze
moeten dragen, voelen zich, als
ze naar de kerk gaan, volko
men vrij om aan te trekken wat
ze willen".
Dat kan er, volgens Dekker, op
wijzen, dat de kerk in de bele
ving van de mensen verschuift
van de publieke wereld naar
het privé-leven, en dat de kerk
dienst, de kerk en in het alge
meen zelfs de godsdienst min
der dan vroeger een wereld
zijn die wij met anderen delen.
"Met onze vrije kleding plaatsen
wij de kerkdienst in onze ei
gen, persoonlijke wereld,
i wij zélf bepalen hoe we
ons leven inrichten. Kortom:
de kerkdienst verliest zijn pu
blieke karakter".
Hetzelfde geldt voor de zondag.
Die is niet meer primair de 'eer
ste dag van de week', de 'rust
dag', maar veeleer een onder
deel van 'het weekend'. "We
spreken dan ook niet meer over
dé zondag maar over óns week
end. We bepalen niet alleen
zelf, of we wel of niet naar de
kerkdienst zullen gaan, maar
ook naar wót of nog beter naar
wié we zullen gaan. Het is im
mers ónze zaak om dat uit te
maken. We gebruiken kerk en
kerkdienst voorzover deze van
betekenis zijn voor en passen in
ónze wereld".
Particulier
Dekker noemt dan nog drie ver
schijnselen die daarmee ver
band houden.
Ten eerste: het wordt steeds
moeilijker, in de kerkdiensten
bepaalde publieke zaken aan
de orde te stellen; immers, we
zijn op tal van punten geen ge
lijkgezinden meer en némen
het niet als bepaalde dingen
gedaan of gezegd worden die
niet stroken met onze particu
liere opvattingen of behoeften.
Twee: velen voelen zich door de
ze ontwikkeling nog maar wei
nig betrokken op het publieke
optreden van de kerk in de sa
menleving; dat gebeurt dan
ook steeds meer in speciaal
daarvoor opgerichte organen
en instellingen, maar die staan
veelal los van wat in ons per
soonlijk leven aan de orde is en
van wat in de kerkdiensten aan
de orde kan worden gesteld.
Drie: de kerkdienst was vroeger
een deel van het hele kerkelij
ke gebeuren, maar komt nu
steeds meer onder het beslag
van het particuliere leven van
de mensen; hij kan niet meer
die belangrijke functie vervul
len die hü vroeger wel heeft ge
had.
Conclusie van dr. Dekker: "Ker
kelijke leiders moeten wel we
ten, wat zij doen als zij nog
steeds aan de kerkdienst zo'n
centrale plaats toekennenhet
gaat lijken op het wedden op
het verkeerde paard". "Men
mag deze ontwikkeling betreu
ren zoveel men wil, maar men
zal er wel rekening mee moeten
houden".
Dam
Tegen het licht van Dekkers uit
eenzetting is de kleding-regel
van die Katwijkse predikanten
zo ouderwets nog niet Zij voe
len heel ftjn aan, dat 'leer' en
'kleer' met elkaar te maken
hebben. Met de kleding veran
deren ook bepaalde waarden
Als herder-en-leraars voelen zij
zich dan geroepen, daartegen
een dam op te werpen.
Een ouderling-van-dienst die op
het kerkpodium in slobber-
broek en trui het eerste lied
aankondigt, zoals ik onlangs
zag gebeuren, hoeft voor mij
ook niet. Er kwam een gevoel
van ergernis boven. Zo'n man
mist gewoon gevoel voor stijl.
Maar het is wel de vraag, of je
met traditionele voorschriften
innerlijke verandering kan te
genhouden. 'Gepaste' kleding
kan ook dingen verbergen en
tot farizeïsme leiden. En waar
om moet elke verandering al
tijd negatief worden uitge
legd?
Zijn en schijn is twee.
LEIDEN: Herv. Gem. Hoogl. kerk 10 ds.
Pannekoek. 11.45 oecum. dienst;
Marekerk 10 dr. Balke, Den Ham, 5 ds.
Koelewijn, Woubrugge;
Maranathak (L. Morsweg) 10 ds. Kra-
Regenboog (Merenwijk) 9.30 prof. dr.
De Jonge en pastoor v. Well, 11.15 ds. v.
Leeuwen;
Bethlehemk. (Driftstr.) 10 ds. De Mey;
Bevrijdingsk. (Montgomerystr.) 10 ds.
Sterringa, 5 gebedsdienst voor eenheid;
Vredesk. (Burggravenl.) 10 ds. Horten-
Waalse kerk (Breestr.) 10.30 ds. Ribs.
Acad. Ziekenhuis 10.15 ds. Bakker
Diakonessenhuis 10.30 ds. Hemmes en
ds. Van 't Hof, ha, zat. 22 jan. 10.30 H.
Delemarre.
Endegeest: zie Oegstgeest.
Geref. Kerk: Zuiderk. (Lammen-
schansw.) zie Vredeskerk;
Petrak. (Surinamestr.) 10 ds. Veenstra;
Oude Vest 10 ds. Koolstra, 5 ds. Horten-
Maranathak. (L. Morsw.) zie herv. gerri.
Bevrijdingsk. (Montgomerystr.) zie
herv. gem.;
bejaardenhuis Groenhoven 10 ds. Bou-
ma, Noordwijk.
Geref. K. Vrijg. (Herengr.): 10 en 5 prof.
Ohmann.
Chr. Geref. K. (Steenschuur): 10 en 5 ds.
Den Hertog.
Geref. Gem. (N. Rijn): 10 en 4.30 ds.
Boogaard.
Geref. Gem. in Ned. (Bethl.kerk
Driftstr.): 11.30 en 5.30.
Evang.-Luth. Gem (Hoogl. Kerkgr
10.15 ds. Hage. A.dam.
Doopsgez.-Remonstr. Gem. (Lokhorstk.
Pieterskerkstr.). 10.30 ds. Brüsewitz,
Bunnik.
Baptistengem. (Oude Rijn 3): 10 ds. Bos
veld.
Evang. Christengem. (Middelstegr. 3):
10 br. Dikkes.
Middernachtsroep (Zoeterw.singel 21):
5 hr. De Leeuw.
Evangeliecentrum (Zijlsingel 2): zo. 10
en di. 8 hr. Zijlstra. vr. 8 jeugdsam
Pinkstergem. (O. Vest 13). 10 hr. Elker-
Leger des Heils (Hooigr.): 10 heiligings-
dienst, 5 vcrlossingssam.
Nieuw-Apost. Kerk (H. Rijnd. 24): 9.30
Haarl.straat zat. 7, zo. 9.30, 10.45
12.15;
H. Rijndijk (zie Zoeterwoude).
AARLANDERVEEN Herv. Gem. 10
ds. v. Hoegee, 7 ds. Haakman.
Geref. K.: 10 en 6.30 ds. Warner, Utrecht.
Chr. Geref. K.: 9.30 dienst, 7 ds. Boiten,
Schiedam.
Rk Kerk: zat. 7. zo. 10.30.
ALPHEN AAN DEN RIJN Herv. Gem.
Adventskerk 10 ds. v.d. Broeck, Bode
graven. 6.30 ds. Richter, Bodegraven,
opendeurdienst; Kruisk 10 ds. Sam-
som, R.dam; Opst.kerk 10 ds. v.d. Hei
den, 6.30 ds. Blenk, Oudewater;
G. Herderk. 10 ds. Verheul, 6.30 ds.
Moll; De Bron 9 en 10.30 ds. Oosthoek,
6.30 ds Verheul; Albanianae (Dia-
mantstr.) 10 ds. Moll; Ashram (Mars
diep) 10 ds. Mulder; Oudsh.kerk 10 ds
Geref. K Mar.kerk 10 ds. Vree, 6.30 ds.
Modderaar, ha; Salv.kerk 10 ds. Lamme.
6.30 ds. Vree, ha. Zie ook herv. gem.
Geref. K. Vrijg.(Rijnstroom): 9.30 en 5
Oud-Geref. Gem. (Hooftstr. 240): 9.30 en
4.
Bapt.gem. (Molenwerfstr 1): 10 en 6.30
ds. Koekkoek
Bapt.gem. Noord (school Kalkovenw.
62); 10 hr. v.d. Brink
Volle-evang.gem. (techn. school Bos-
parkweg): 10 hr. v.d. Hoorn.
Pinkstergem (school Batenstein 16): 10
Leger des H. (Corn, de Vlamingstr.): 10
en 6.30.
Remonstr. Kring geen dienst
Rk Kerk: Bonifaciusk. zat. 7, zo. 9.45 en
11.30.
dienst
Christian Science (Steensch. 6): 10.30.
Kerk van J Chr. v.d. Heiligen der L. Da
gen (Brahmsl 9.30, 10.30 en 11.20.
Oud-Kath. K (Zoeterw.singel): 10
Church of England: 5
k. Zoeterw.singel.
Rooms-Kath. K.: Haagweg zat. 7, zo.
9.30 en 11;
Herensingel zat. 7, zo. 9 en 10.45;
Rijndijk (Leiden-V.schoten) zat. 7. zo.
Steenschuur zat. 7, zo. 8.30, 10, 11.30, 6
en 7 (lof).
BENTHUIZEN Herv. Gem 9.30 en 6
ds. Exalto.
Geref. Gem. 9.30 en 6 ds. Vogelaar.
BODEGRAVEN Herv Gem. Dorps
kerk 10 ds. v.d. Hoef. 6.30 hr. v: Ginkel,
Waarder,
Salv.kerk 10 ds. Sirag. R.dam, 6.30 ds.
oud-kath. v.d. Hoef;
Bethl.kerk 10 ds. Richter, 6.30 ds. De
Pater, Haastrecht.
Geref. K.: 9.30 ds. Elderman, 6.30 ds.
v.d. Berg.
Geref K. Vrijg. 9-30 ds- Meilof. 5 stud.
De Vries.
BOSKOOP Herv Gem. Dorpskerk 9.30
dr. Haitsma, 6.30 ds. Vlasblom,
De Stek 9.30 ds. Vlasblom.
Geref. K.: 9.30 ds. v. 't Hoff, 5 ds. Knot-
ters, Z.meer.
Chr. Geref. K.: 9.30 en 5 stud. ir. Slag
boom.
Geref Gem 9.30 dienst, 7 ds. Harinck
Rk Kerk: zat. 5.30 (De Stek) en 7, zo. 9.30
Rk Kerk dorp zat 7. zo. 9.30 en 11.30;
Anker zat. 7, zo. 8.45 en 11.15;
Rijndijk zo. 10.
HILLEGOM: Herv. Gem. 10 ds. Kris
pijn, jeugddienst. Zie ook geref.
Geref K: 10 ds. v.d. Wal, 5 oecum. ge
bedsdienst.
Chr. Geref. K.: 10 en 5 ds. Biesma.
HOOG MADE Herv. Gem. 10 ds. v.d.
Hoek, ha
Rk Kerk: zat. 7. zo. 10.
DE KAAG: Herv. Gem. 10 hr. Smit,
Rk Kerk: zat; 7, zo. 10.
KATWIJK AAN DEN RIJN Herv.
Gem. Dorpsk. 10 en 6 ds. Aarents, ha;
Ontm.kerk 10 en 6.30 ds. Gebraad, ha.
Ver. ter voorbereiding van een herv.
deelgemeente 'De Rank' te Katwijk (au
la P. Groen-college): zie Katwijk aan
Zee.
KATWIJK AAN ZEE Herv. Gem. N.
Kerk 10 ds. Schuurman, ha, 6 ds. v. Slie-
dregt, ha,
O. Kerk 10 ds. Visser, ha, 6 ds. v. Roon,
Pniélk. 9.30 ds. v. Roon, ha, 6 ds. Visser,
ha;
Bestevaer-mavo (Rijnsoever) 10 ds. De
Jong; De Hoeksteen 10 dovendienst;
Overduin 2.15 ds. Baas.
Ver. ter voorbereiding van een herv.
deelgemeente 'De Rank' te Katwijk (au
la P. Groen-college): 10 prof. dr. Ver
donk, O.geest.
Geref K.: Vr.kerk 10 ds. v.d. Veen,
A.foort, 5 ds. Kersten;
Triumfatork. 10 ds. Koster.
Geref. K. Vrijg.. 10.15 leesd., 3.30 ds.
Heida.
Ned Geref. K: 8.45 ds. Janse, 7 ds. De
Chr Geref. K.: 10 en 5 ds. Slagboom.
Vrije Chr. Geref. Gem. (Unizaal): 10 en 5
ds. v.d. Belt.
Geref Gem. (Remisestr 10 en 5 leesd.,
wo. 19 jan. 7.30 ds. Meeuse.
Volle-evang.gem. (Tripodia'): 9.45.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN: Herv Rk Kerk
Gem. 10 ds. Lapré, ha. 7 zie geref
Geref. K.: 10 dr. Bade, ha, 7 ds. Lapré.
Waagmeester.
Chr. Geref K: 10 en 4.30 ds v Dyken.
Geref. Gem.: 10 en 4 ds. Hakkenberg
Rk Kerk: Agathakerk zat. 7. zo. 10 en
1130;
Poelpolder zat. 7, zo. 9 en 11.30;
Manakerk zat. 7. zo. 8 30, 10 en 11 45.
Engelbew. zat 7. zo 9 30, 11 en 5 45
Geref. K.: 9.30 ds Ferwerda, S.heim,
6 30 ds. De Zwart, V schoten.
Chr. Geref. K: 9.30 dienst 2.15 Blom
Remonstr. Gem.: 10 mevr ds. In t Veld.
Rk Kerk: zat 7, zo. 9 en 10.45.
NIEUWVEEN: Herv. Gem. 9 30 kand.
Paul, 6 30 ds Stelwagen, Den Haag.
jeugddienst
Geref. K.: 9.30 hr. Schreuder, 7 ds Hart
kamp.
i 11.
ha.
LEIDERDORP Herv Gem. en Geref.
K. Dorpsk 10 ds. v.d. Bom. 6.30 ds
Doesburg.
Hoofdstr 10 ds. v. Loenen,
Scheppingsk. 9 en 10.30 ds. Doesburg.
Elis ziekenhuis 10 rector Vyfligschild.
Bapt gem. (wijkgeb. Zijlkw.): 10 hr. De
Vries
Rk Kerk: zat. 7. zo. 9.10.30 en 12.
LEIMUIDEN: Herv. Gem. 9 30 en 7 ds.
Schalk
Geref. K 9.30 ds. v.d. Berg, 7 ds. Elder
man, beiden Bodegraven
Rk Kerk: zat. 7, zo. 7.30, 9.30 en 11.15.
LISSE: Herv. Gem. Dorpskerk 10 en 7
ds. 't Hooft, ha,
Pauluskerk 10 ds. De Gelder
Geref. K 10 en 7 ds. Boswijk.
Geref. K. Vrijg.: 8 45 ds. De Putter, 3 ds.
NIEUW-VENNEP: Herv. Gem. 9.30 en 7
ds. Goverts, ha.
Geref. K.: 9.30 en 4.30 ds Wijngaarden.
NOORDEN: Herv Gem. 9 30 en 7 kand.
Den Toom
Geref. K.(W. Verlaat): 10 en 7 ds. Fern-
NOORDWIJK: Herv Gem. Voorstr-
.(Binnen) 10 ds. v.d. Lee, ha. 5 ds. Ver-
welius, Wadd.veen, 7 hr v Duin;
Hoofdstr (Zee) 10 ds. Keuning, Buurt
kerk 5 ds. Keuning; Sole Mio 9 ds. v.d.
Lee,
De Rank (Golfbaan) 10 ds. v. Eyk, Gou
da.
Geref. K.: Hoofdstr (Zee) 10 hr. Brou
wer, 5 ds. Keuning, Vinkenl. (Binnen)
9 30 ds Kuiper.
Stichtingskerk 11 ds. Kuiper
Kk Kerk. Zee zat 7. zo 9.30 en 11.
Binnen zat 7. zo 8. 10 en 11 30
NOORDW1JKERHOUT Dorpsk. 10 ds
Rothfusz,
De Zilk 10 hr. Bakker. Katwijk.
Rk Kerk: Victork. zat 7, zo. 9.30 en 11;
Jozefk. zat 7, zo. 10 en 11.30.
Vliet;
Pauluskerk 9 30 ds Ter Linden.
Gemeentecentrum (Lytw 10.30 ds. De
Nie, A.dam, 7 hr. Schwencke.
Geref. K 10 ds. Heemskerk
Geref. K. Vrijg.: 10.30 en 4.30 ds. De Put-
Ned. Geref. K (Gem centrum) 8.45 ds.
De Lange, 4 ds. v. Leeuwen. Vlaardin-
gen
Van Wijckerslooth 4 ds. Kooman.
Endegeest: 9.30 ds. Fnedench
VoUe-evangeliegem (Gem centrum) 4
Rk Kerk Wül kerk zat 7. zo 9 en 10.30
OUDE EN NIEUWE WETERING
Herv. Gem 9 30 ds De Korte
Geref. K. 9 30 kand De Vos. 5 ds v.d.
Hoek, Hoogmade, jeugddienst
Rk Kerk zat. 7. zo 9 30 en 11 30
ROELOFARENDSVEEN Rk Kerk
Mar Pres. zat. 7. zo 9 en 11.
Petrus-B. zat 7, zo 9 30 en 11.30.
RIJNSBURG Herv Gem Laurentius-
kerk 9 30 ds Romein. 5 ds Smaling
Bethelkerk 9 30 ds Smaling, ha
Geref. K. Petrak. 9 30 en 5 ds Baaycn.
Imm kerk 9 en 10 30 ds Damsma. 5 dr
V Ovrrrn.
Mar kerk 9 30 en 5 ds. Snel.
Geref K Vryg 10 en 5.15.
Chr Geref K: 9 30 en 5 ds v Sorgc
Evang Christengem (aula mavo) 10
evang v Reyn, Venlo, 7 30 zending»
avond op Katw\jkerweg 15
Rk Kerk zat 7.30, zo. 10 30
SASSENHEIM Herv Gem 9 en 10.30
ds. Germans, 7 ds Hemmes
Geref. K.: 10 ds. Baas, 5 ds. Ferwerda.
Geref. K.: 10 en 6.30 ds. Broer.
Rk Kerk Aardam zo 9 cn 12.
kerk Langeraar zat 7. zo 9 30 en 11 30
VALKENBURG Herv Gem 10 ds.
Vermeulen. 6.30 hr Hoffenaar
Geref K 9 30 ds v d Wcrff. 6 30 dr v.
VOORHOUT Herv Gem. 10 hr Hoffe
Rk Kerk zat 7. zo. 9. 10 30 en 11 45
VOORSCHOTEN Hen Gem Dorps
kerk 10 ds Blanken. 5 ds v d Schoot,
zang dienst,
De Ontmoeting (Noordhofland) 10 ds.
v.d. Schoot.
Hulp en Heil (Schakenbosch) 10 ds
Lentz, ha.
Geref K 10 dg. De Zwart
Geref K Vryg.: 10 en 5 ds. Blokland
Aulagemeenschap Noordhofland 10 30
gespreksdienst ('Het feest van het Ie
11.30.
10
WADDINXVEEN Hen Gem Brugk
9.30 ds. Maasland, 5 ds. Roetman.
Hoeksteen 9.30 ds Roetman, 6 30 da.
Cuperus, Nieuwerkerk ad IJsar).
Beth elk 9 30 ds T als ma. Den Haag. 5
ds Vergunst, Slikkerveer
Imm kerk 10 en 5 ds Hulst
Geref. Kerk Kruisk 10 ds. v.d. Berg. 5
WARMOND Herv Gem. 10 ds. Broker
hof, 5 ds Hemstede, L dorp
Rk Kerk zat 7. zo. 8 30. 10 en 11.30
WASSENAAR Herv Gem Dorpsk 10
en 7 ds Steenstra. 4 30 ds Wolters.
Kievietk. 10 prof vd Beek. V alken-
Messiask 10 ds. v Waas bergen.
Dorpscentrum 9.30 ds Wieman. Bode
graven
Geref K: Zy liaan 10 en 5 ds. v.d. Meu-
len, ha;
Zuid (Bloem camp laan) 10 ds v.d.
Kamp.
Ned Prot Bond (Kerkdam) 1030hr C
W Maas
WOUBRUGGE Herv Gem 930en 6 30
ds Koelewijn. ha
Geref K 9 30 rn 6 30 ds Aalders ha
Ned. Prot Bond (De WykJ: 7 nam pater
ZEVENHOVEN: Herv Gem 930 da
Molenaar. 7 ds v Doorn. Alphen
Geref K 930 ds Rang. 7 hr Vermeer
ZOETERWOUDE Herv Gem 10 ds.
Wolthaus
Rk Kerk St Jan zo 9 30 en 11
Chr Dirnaark zat 7. zo 10.
H Rijndijk zat 7, zo 10 cn II 30
Geref. K 10 en 630 ds. Verdoorn
Remonstr. Gem. 10 dr Meyenng,
