Het deksel als communicatiemiddel
Winkelcentrum
Mussenplaats
Lezers schrijven
Een kano in de golven ga met mij naar bed
Controle brandweer
op honderden panden
Gewapende
overval
op kiosk
"Cijfers over
resultaten
politiewerk
betrekkelijk"
Een krab met scharen en een zieke met een muts op Betekenis: een zieke met een muts op is niet ziek, maar pas Een vrouw die zich opheft om haar kussen te laten schudden. Gezegde: wanneer je geen verwanten meer hebt,
jij maar op: m'n familie is machtig en helpt mij wel. wie zal dan je kussen opschudden. Betekenis: ik heb geen verwanten meer die me tegen jou kunnen verdedigen.
LEIDEN Als een vrouw uit Ca-
binda, een enclave in Angola,
iets in der minne wilde schikken
met haar man, dan maakte ze ge
bruik van een spreekwoorden
deksel. Op het pannetje eten werd
een deksel gedaan waarop een
bepaalde voorstelling was ge
beeldhouwd. Bijvoorbeeld een
kano in de golven. Wie een kano
koopt wil er mee varen, is het
spreekwoord, maar de echtge
noot, die samen met andere man
nen zat te wachten op zijn eten,
wist dat de vrouw bedoelde:
Waarom ben je met mij getrouwd
als je toch niet met mij naar bed
gaat
In der minne schikken, is de titel
van de tentoonstelling die tot be
gin juü is te zien in het museum
voor volkenkunde aan de Steen
straat. De tentoonstelling is op
gezet door de conservator Afrika,
R. Munneke. Hij vertelt dat het
i al sinds de jaren vijftig
door
Wim Brands
in het bezit is van de sprekende
deksels. "Ik liep dan ook al een
tijd rond met het idee om een
tentoonstelling te maken. Waar
om dat niet eerder is gebeurd?
Ja...je moet natuurlijk niet verge
ten dat een museum ook nog wel
andere taken heeft dan tentoon
stellen. Verzamelingen conserve
ren is ook een taak".
Koorts
De deksels zijn bijna allemaal af
komstig uit de verzameling van
de Nederlandse pater Jan Vis
sers, die als missionaris van de
Congregatie van de Heilige
Geest, na de Tweede Wereldoor
log naar Cabinda vertrok om
daar missie-werk te verrichten.
In de Bode van de Heilige Geest
van 1948 schrijft Vissers dat er
een ware koorts in hem is geva
ren; hij wil zoveel mogelijk dek
sels verzamelen, want alles wijst
er volgens hem op dat er over
vijftig jaar geen deksels meer
zullen zijn.
Hij schrijft: "Zoals in Holland de
nationale klederdrachten steeds
meer verdwijnen voor de 'der-
nier cri de Paris', zoals in Hol
land alleen nog maar de oude
garde steeds een massa spreek
woorden bij de hand heeft om er
gesprekken mee te doorspekken
en te verlevendigen, zo dringt
ook hier de moderne geest steeds
meer door, en verlaat men eeu
wenoude gebruiken". Even
derop verzucht hij: "Slechts ou
de moedertjes bewaren en ge
bruiken nog sprekende deksels'
De essentie van de deksels kun je
simpelweg samenvatten als: een
conflict tussen een man en een
vrouw beslechten. Dat herstellen
van de harmonie is overigens
geen aangelegenheid van alleen
de betrokken man en vrouw,
nee, ook anderen bemoeien zich
ermee, want de dorpelingen zijn
als de dood dat er een ruzie zal
onstaan tussen twee groepen
verwanten. Niet voor niets luidt
een bekend spreekwoord: "Een
conflict in een gemeenschap is
als een brand in een bos!"
Bosbrand
In het boekje dat het museum
heeft uitgegeven over de deksels
wordt dit als volgt verwoord: "Er
is dan ook geen sprake van één
beklaagde; in wezen heeft men te
maken met een geval van collec
tieve schuld, zodat de ander het
recht niet toekomt achter zijn
hand te gniffelen en zich buiten
schot te houden. Om te voorko
men dat een conflict uitgroeit tot
een bosbrand die de groep ver
teert moest er gehandeld wor
den".
De deksels gingen van moeder op
dochter over; in sommige geval
len zal een boze of droevige
vrouw ook wel eent bepaalde
deksel hebben geleend bij een
buurvrouw. Je kon ook een dek
sel met een speciale boodschap
laten vervaardigen door een
houtsnijder.
Een bijzondere deksel! riepen alle
mannen dan voor het eten uit. En
er zat voor de zondebok niets an
ders op dan te vertellen wat hij
op zijn geweten had. Hield hij
zich op de vlakte, dan werd de
houtsnijder er bij gehaald of de
nkotikuanda, een groot deskun
dige op het gebied van spreek
woorden. En ja hoor: uiteindelijk
kwam dan de aap wel uit de
de deksels. Vindt Munneke dat
jammer? "Een beetje wel, want
er is niets anders voor in de
plaats gekomen. Maar aan de an
dere kant: je moet realistisch
zijn, niet toegeven aan nostalgi
sche gevoelens, verhaaltjes over
die goeie, ouwe tijd. Het leuke
van deze tentoonstelling is na
tuurlijk dat veel mensen ver
baasd zijn. Als ze de woorden
Afrikaanse neger horen denken
ze: zwetende hoofden, geroffel
op boomstammen! Terwijl deze
deksels toch van een grote be
schaving getuigen. Die mensen
worden nog eens met de neus op
de feiten gedrukt: je mag niet zo
maar onze beschaving met ande
re vergelijken".
Tijdens de rondleiding komt Mun
neke nog één keer terug op de
vraag wat er nu eigenlijk precies
voor dit verschijnsel in de plaats
is gekomen. Hij zegt: "Deksels
van roestvrij staal".
LEIDEN - De Leidse brandweer
gaat de komende jaren 455 pan
den in de stad controlereh op de
brandveiligheid. Het gaat om zo
geheten verblijfsinrichtingen:
hotels, kamerverhuurbedrijven,
pensions, restaurants, café's en
dergelijke.
De raadscommissie voor de brand
weer ging gisteravond akkoord
met de vaststelling van een nieu
we verordening op de brandpre
ventie. De brandpreventie was
jaren een onoplosbaar probleem,
omdat uitvoering van de veror
dening (een model van de Ver
eniging Nederlandse Gemeen
ten) een forse uitbreiding van de
brandweer noodzakelijk zou ma
ken. Het geld hiervoor ont
breekt.
Nu heeft men besloten om de
brandpreventie gefaseerd aan te
pakken. De lijst met 455 panden
is een urgentielijst en kan door
één brandweerman, samen met
ambtenaren van bouw- en wo-
In een ambtelijke notitie wordt er
op gewezen dat het inwerking
treden van de verordening ingrij
pende bouwkundige maatrege
len tot gevolg zal kunnen heb
ben. "De slachtoffers, de eigena
ren van de inrichtingen, zullen
niet enthousiast zijn over de ver
ordening en in de meeste geval
len geen spontane medewerking
verlenen aan het treffen van de
noodzakelijke maatregelen.
Zorgvuldig en tactisch optreden
zal vereist zijn".
De verordening kent daarom rui
me overgangstermijnen en de in
voering zal met de nodige voor
lichting gepaard gaan. De bouw
kundige ingrepen zullen onder
meer bestaan uit het maken van
goede vluchtwegen (nooduitgan
gen, brandtrappen) en het ver
wijderen van brandgevaarlijke
constructies.
LEIDEN - Deze tekening geeft
een indruk van het toekomstig
winkelcentrum met horecavesti
ging, dat ten zuiden van de Mus
senplacds in de Merenwi k ge
bouwd zal worden. De Spar heeft
bij de gemeente dit plan inge
diend.
Nog onduidelijk is overigens
neer de bouw van het winkelcen
trum zal kunnen beginnen. De
beslissing daarover zal door Ge
deputeerde Staten (het provin
ciaal bestuur) en eventueel de
Raad van State moeten worden
genomen. Er zijn bij de Kroon
beroepschriften ingediend tegen
Theeceremonie
De Japanse theemeester Koet
Miura geeft donderdagmid
dag- en avond voorstellingen
van een Japanse theeceremonie
in het museum voor volkenkun
de aan de Steenstraat. Dr. G D.
nan Wengen. hoofd van de edu
catieve dienst van het museum,
houdt er een inleiding bij. Aan
vang half drie en acht uur.
Voeding
In de Helianth een winkel voor
biologisch-dyunamische pro-
dukten, Herenstraat 5c, wordt
donderdagavond een lezing ge
houden over de voeding van de
mens. Spreker is voedingsdes
kundige Diet Pistoriusaan
vang kwart over acht
Wiskunde
K&O geeft een cursus wiskunde,
waarvan aanstaande donder
dagavond de eerste les is. De
cursus is speciaal opgezet voor
ouders die hun kinderen op de
middelbare school willen bege
leiden. Cursusleidster is me
vrouw Van Ingen Schenau. In
lichtingen: K&O, Oude Vest 45,
tel 141141.
Literaire avond
De Haagse dichter Bart Chabot
treedt donderdagavond op in
café Scarabee aan de Pieters-
kerchoorsteeg. Chabot wordt
beschouwd als een produkt van
de punkbeweging. Hij treedt
meestal op tijdens muziek
avonden. Bekend werd hij on
der meer met een voordracht in
1981 tijdens het Holland Festi
val in Carré. Aanvang donder
dag ongeveer tien uur.
Theosofie
In de Openbare Bbiliotheek aan
de Nieuwstraat begint woens
dag een tentoonstelling van het
Theosofisch Genootschap. Een
stand van drie panelen en een
kijk-of leestafel bevat informa
tie over de theosofie of esoteri
sche wijsbegeerte en het genoot
schap Boeken van vooraan
staande theosofen liggen ter in
zage, zoals 'De Bhagavad Gi-
ta', 'De Stem van de Stilte', 'Het
Grote Misverstand' en de né-
gendelige serie 'Theosofische
Fragmenten'. De tentoonstel
ling is er ter ondersteuning van
de openbare voordrachten die
het genootschap maandelijks
in Leiden houdt. De tentoon
stelling duurt tot 1 februari.
Hengelsport (1)
Hengelsportvereniging Zuid-
West viste haar negende wed
strijd in de Ringvaart. Uitslag:
1 W. Moenen 6550 gram-45
stuks, 2 H. Moenen 3680-47,3 A.
Ruis 2890-39, 4 J. Mazurel 2400-
31,5 J. Boeff 2260-25, 6 P. Har-
teveldt 2220-24, 7 H. v.d. Laan
1460-15, 8 D. Molenaar 670-10.
Hengelsport (2)
DVS viste een competitiewed
strijd met het volgende resul
taat: 1 B. Heemskerk 8175
gram-34 stuks, 2 C. Hoppen
brouwer 7700-27,3 W. Schouten
6900-28, 4 W. van Berkel 6835-
23, 5 J. Moenen 6175-23, 6 M.
Bronmeijer 5240-20, 7 H. van
Loon 4735-16. 8 J. van Rijn
4425-25, 9 J. Helverstein 4250-
27, 10 T. Hoppenbrouwer. M.
Bronmeijer van deze vereni
ging deed, zo laat het bestuur
weten, een unieke vangst in de
Ringvaart te Badhoevedorp:
een regenboogforel van 900
gram en een lengte van 42 cen
timeter.
Hengelsport (3)
De Forel hield de elfde competi
tiewedstrijd in de Ringvaart.
Uitslag 1 A Ooijendijk 5070
gram-59 stuks, 2 W. Rijsdam
3000-40,3 G Lxgtvoet 2060-29, 4
H. Ooijendijk 1700-15, 5 L. Dis-
seveld 1090-11, 6 Th v.d. Holst
720-6, 7 C Manjt 250-2. Twee
vissers vingen niets.
het bestemmingsplan voor de
Merenwijk, dat in oktober 1980
door de gemeenteraad werd vast
gesteld. De bezwaren betreffen
onder meer het buurtwinkelcen
trum op het open terrein bij de
Mussenplaats.
Het bouwplan is in overeenstem
ming met het bestemmingsplan
voor zover dat is goedgekeurd
door Gedeputeerde Staten. Vol
gens het plan mag er een winkel
centrum komen van bescheiden
omvang (maximale verkoopop
pervlak vierhonderd vierkante
meter) in de sector voedings- en
genotmiddelen, met een goot-
hoogte van maximaal drie meter.
Het horecagedeelte mag een ma
ximale vloeroppervlak van 125
vierkante meter hebben.
De gemeente houdt morgen twee
voorlichtingsbijeenkomsten
voor omwonenden, waarop ook
de architect van het bouwplan en
de toekomstig exploitant van het
centrum (Arkensteijn) aanwezig
zullen zijn. De bijeenkomsten
worden gehouden in het kerke
lijk centrum De Regenboog, Wa
termolen 1, 's middags van drie
tot vijf uur en 's avonds van half
acht tot half tien.
LEIDEN - Een onbekende man
heeft gisteravond even na zes
uur een overval gepleegd op de
bloemenkiosk aan het Wagner-
plein. Hij dwong een klant onder
bedreiging van een vuurwapen
en een mes al het geld uit de kas
sa aan hem te geven. Dit was on
geveer een bedrag van duizend
gulden.
Net toen de 25-jarige verkoopster
even naar een ruimte achter de
winkel was gegaan om een boe
ket bloemen op te maken kwam
de man de kiosk binnen. Nadat
hij geld in ontvangst had geno
men troonde hij de klant, een 21-
jarig meisje, ook mee naar achte
ren en sloot beide dames op in
het toilet door de deur te barrica
deren. Vervolgens sneed hij de
bedrading van de telefoon door
en sloeg op de vlucht.
Toen de vrouwen na enige minu
ten alarm konden slaan heeft de
Leidse recherche onmiddellijk
de omgeving uitgekamd. De da
der was in geen velden of wegen
meer te bekennen. Het onder
zoek wordt voortgezet.
Volgens de vrouwen ging het om
een blonde jongen van ongeveer
twintig jaar en één meter tachtig
lang. Hij sprak uitstekend Ne
derlands met een Engels accent.
LEIDEN "De cijfers over het
percentage opgeloste misdrijven
zijn allemaal betrekkelijk. Het
geeft een vertekend beeld als er
in een jaar door een jeugdbende
in één klap honderd misdrijven
worden bekend. De veiligheid in
Leiden wordt er niet groter
door".
Dit zei plaatsvervangend-commis-
saris Mostert gisteravond in de
raadscommissie voor politie-za-
ken. Enkele gemeenteraadsle
den toonden zich verontrust
door de afname van het percen
tage misdrijven dat wordt opge
lost.
Mostert zei dat het niet het enige
doel van de*politie is om zoveel
mogelijk misdrijven op te lossen.
Er worden ook manschappen in
gezet om misdrijven te voorko
men. "Dat is een kwestie van af
wegen", aldus Mostert.
Hij voegde eraan toe dat de cijfers
ook in het politiekorps een scho
keffect teweeg hadden gebracht.
De komende week zal er een on
derzoek naar de oorzaken van
het dalend oplossingspercentage
worden ingesteld.
Een van de oorzaken werd al door
de burgemeester genoemd tij
dens zijn nieuwjaarsrede: de be
perking van het aantal overuren
van de politie. Goekoop wees er
op dat de invoering van drie
roostervrije dagen voor ambte
naren ook effect zal hebben op
de slagvaardigheid van de poli
tie.
LEIDEN - De Curacaostraat en
het gedeelte van de Antillen-
straat tussen de Sumatrastraat
en de Curacaostraat krijgen een
nieuwe indeling, hier en daar een
voetgangersoversteekplaats en
verkeersdrempels. De gemeente
heeft plannen gemaakt die
maandagavond in buurtcentrum
De Kooi met de bewoners wor
den besproken.
De Eendracht (5)
Het bestuur van woningbouwver
eniging De Eendracht wordt ge
controleerd door o.a. de leden
raad en de Raad van Commissa
rissen. Deze ledenraad heeft een
aantal vergaderingen per jaar sa
men met het bestuur en de Raad
van Commissarissen. Wat blijkt
nu. In de ledenraad zitten enkele
heren die alleen maar de bedoe
ling hebben het bestuur onderuit
te halen. De namen van deze "he
ren"; natuurlijk u raadt het al, de
heren Kooien, Dop en Brands.
Zij vertegenwoordigen de me
ning van nog geen 10% van de le
denraad. Het is dus duidelijk dat
wij als andersdenkende leden
raadsleden onze stem wel eens
willen laten horen, omdat wij af
geschilderd worden als onvol
waardige figuren die heulen met
het bestuur en zich zelfs laten
omkopen. U begrijpt nu wel dat
drie mensen nooit uit kunnen
maken wat 35 anderen denken of
willen. Zij hebben in deze krant
dat wel gesuggereerd. Natuurlijk
is het ook jammer dat een krant
als deze eenzijdige informatie als
waarheid aanneemt en, nog er
ger, ook publiceert. Dit schaadt
het vertrouwen van veel mensen.
Wanneer de agenda van onze ver
gadering voor deze opposanten
weinig of geen punten omvat
waarop zij eens lekker te keer
kunnen gaan, blijven zij weg. Het
gevolg is dat de vergadering dan
een goed en rustig karakter
heeft.
Wij hebben van deze leden meege
maakt dat zij niets anders te
doen hebben dan de notulen of
verslagen uit te pluizen, om het
bestuur dan aan te vallen over
een verkeerd gezette komma,
een niet zo duidelijke zin. Zij be
zitten een negatieve instelling
met als doel anderen te kwetsen
of te kleineren. Opbouwende kri
tiek of een compliment voor het
vele werk hebben wij van deze
mensen nimmer gehoord. Ge
zond verstand en een positieve
instelling is het enige dat ons in
deze moeilijke tijden overeind
houdt. Wanneer u een persoon
lijk probleem met een van de be
stuurders hebt, is het ook moge
lijk dit in besloten kring te be
spreken met de daarbij behoren
de fatsoensnormen. Schoppen
kunnen we allemaal. Samenwer
ken is iets anders. Met elkaar iets
goeds opbouwen of behouden is
een heel andere zaak. Daarvoor
heb je mensen nodig die weten
hoe zij zich dienen te gedragen,
zeker ten opzichte van mede
mensen.
Tot slot ons advies aan deze "mede
collega's".
Steek uw hand eens in eigen boe
zem en wij denken dat hij er ook
niet onbevlekt uit komt.
Aan alle leden van de woning
bouwvereniging willen wij nog
zeggen dat wij in de toekomst
moeten uitkijken voor dergelijke
figuren en onze krachten moeten
bundelen om deze mensen zo
snel mogelijk op een zijspoor te
zetten.
Deze brief wordt ondersteund door
zeven ledenraadsleden van wo
ningbouwvereniging De Een
dracht.
A. Plezier
G. de Jong
T. de Water
S. Paats
H. F. Prins
G. Bergman
P. van Griensveen
p/a Lombokstraat 13
Leiden
De Eendracht (6)
De planbegeleidingsgroep de
Kooi, een samenwerkingsver
band voor Kooibewoners, direc
tie volkshuisvesting gemeente
Leiden en Stichting Welzijn Lei
den, die sinds de renovatie in on
ze wijk bestaat en goed functio
neert, betreurt de onrust die in
de wijk is ontstaan bij de renova
tie van plan II van woningbouw
vereniging De Eendracht.
Het verbeteren van de woningen
en het wegwerken van het ach
terstallige onderhoud kan nu
nog gebeuren en is van groot be
lang om onze wijk voor verkrot
ting en kaalslag te behoeden. Dat
het renoveren voor oudere wijk
bewoners zeer ingrijpend is, is
bij de planbegeleidingsgroep de
Kooi eem gevoelige zaak.
Zij heeft er het volste vertrouwen
in dat de woningbouwverenigin
gen, huisvesting en Stichting
Welzijn dit voor de ouderen zo
goed mogelijk zullen oplossen.
Dat gaat nu wat beter dan bij de
eerste renovaties. Toen was het
heel moeilijk om in één keer
mensen over de plaatsen. De ou
deren werden dan zo intensief
mogelijk geholpen.
Wij moeten met alle Kooibewoners
werken aan een vernieuwde wijk
die ook geschikt is voor een nieu
we generatie jongeren en oude
ren. die meer behoefte zullen
hebben aan wooncomfort dan
een een verouderde woning met
een lage huur. Er kan natuurlijk
nog meer geschreven worden,
maar laten we tot elkaar komen,
dat lijkt mij verstandiger.
Namens de planbegeleidings
groep,
Herman Heetveld
plv. voorzitter
Voorstraat 13
Leiden
