„VS hebben alleen
oog voor raketten
3
Paul Warnke, onderhandelaar bij
Salt-besprekingen onder Carter:
DINSDAG 11 JANUARI 1983
Varia
Alles stroomt. Dingen verdwijnen
en keren terug op de golfslag der
tijden. Heel lang geleden, toen
niemand nog van film dorst te
dromen, laat staan van televisie,
raakte het tableau vivant in
zwang. Heren en dames dosten
zich uit in passende kleren en
stelden zich, omringd door attri
buten, op een dusdanige wijze op
dat zij een sprekende gelijkenis
met een bekend schilderij ver
toonden. Ik heb daar al over ge
schreven naar aanleiding van
het tableau vivant van Limburgs
gezelschap van de Nachtwacht
bij Willem Ruys en van een
bloeiende traditie van tableaux
vivants in Californië.
^Naar aanleiding daarvan kreeg ik
een briefkaart van de heer Stef-
fens uit Utrecht die mij opmerk
zaam maakte op het boek 'Die
Wahlverwandtschaften' van Jo-
hann Wolfgang Goethe. Goethe
(beroemd!) schreef deze symboli
sche roman in 1809, dus nu al
weer 173 jaar geleden. In deel II
hoofdstuk 5 beschrijft hij een
voorstelling van tableaux vi
vants, op initiatief van meneer
de graaf:
„Ik tref hier zoveel personen aan
met een goed figuur, die er stellig
in slagen, schilderachtige bewe
gingen en houdingen na te boot
sen. Zouden ze nog niet gepro
beerd hebben werkelijke, bekende
schilderijen uit te beelden? Een
dergelijke imitatie vereist welis
waar heel wat moeizame voorbe
reiding, maar daar staat tegen
over dat hij ongelooflijk bekoor
lijk is".
Ik citeer nu uit 'Natuurlijke ver
wantschap', de vertaling van
Pim Lukkenaer in de Prisma
Klassieken. Goethe vertelt dat
men uitging van kopergravures
naar bekende schilderijen. Als
eerste tableau vivant werd 'Beli-
sarius' van Anthony van Dyck
gekozen. De architect kreeg enke
le aanwijzingen betreffende de
manier van ensceneren, bouwde
er meteen een toneel voor en nam
de nodige maatregelen voor de
belichting. Luciane, de hoofdper
sonen, liet bijna haar hele garde
robe verknippen om in de ver
schillende kostuums te voorzien,
en expressieve muziek deed de
rest. „De figuren waren zo goed
gekozen, de kleuren zo gelukkig
verdeeld, de belichting zo kunst
ig, dat men waarlijk meende in
een andere wereld te zijn, zij het
dat er een soort benauwd gevoel
ontstond doordat de schijn had
plaatsgemaakt voor werkelijk
heid. Het doek viel en werd op
verzoek nog meer dan eens opge
haald".
Er volgt een muzikaal tussenspel,
daarna wordt 'Poussins bekende
schilderij Ahasverus en Esther'
uitgebeeld ('zodat dit beeld
werkelijk een onvergelijkelijke
volmaaktheid bereikte'), daarna
volgt de zogenaamde Vaderlijke
Vermaning van Terborch. „En
wie kent niet de schitterende ko
pergravure van onze Wille naar
dit schilderij!", schrijft Goethe.
Want kleurenprodukties had
men natuurlijk nog niet in die
tijd.
„Met de rechtervoet op de knie van
het linkerbeen zit een edele, rid
derlijke vader en schijnt dat zijn
dochter die voor hem staat op
haar gemoed te werken. De laat
ste, een prachtige gestalte, in een
rijkgeplooid witzijden gewaad,
ziet men weliswaar slechts op de
rug, maar haar hele houding
schijnt aan te duiden dat zij zich
beheerst. Dat de vermaning ech
ter niet streng en beschamend is,
leest men aan het gezicht en ge
baar van de vader af; en wat de
moeder betreft, die schijnt te wil
len verbergen dat zij wat verle
gen is met de situatie door in een
glas wijn te kijken dat ze op het
punt staat leeg te drinken".
,JBij deze gelegenheid nu zou Lu
ciane in haar grootste glans ver
schijnen. Haar vlechten, de vorm
van haar hoofd, hals en nek wa
ren onbeschrijfelijk mooi, en
haar taille - waarvan bij de mo
derne antiquiserende vrou
wenkleding weinig te bespeuren
is - hoogst elegant, slank en teer,
werkte in het ouderwetse gewaad
dat zij droeg, zeer in haar voor
deel, en de architect had ervoor
gezorgd de rijke plooien in de
witte zijde met de middelen van
de kunst zo natuurlijk te doen
vallen, dat zonder enige twijfel
de levende uitbeelding het origi
neel verre overtrof en allen in
verrukking bracht. Er kwam
geen einde aan het bis-geroep, en
de maar al te natuurlijke wens
om van een zo mooi iemand, die
men lang genoeg van achteren
had gezien, nu ook het gezicht te
aanschouwen, nam zozeer de
overhand, dat een montere, onge
duldige vogel de woorden die
men vaak onder aan een bladzij
de schrijft: 'Tournez s'il vous
plait', luidkeels uitriep en alge
mene bijval oogstte. Maar de spe
lers wisten te goed waar hun
voordeel lag en hadden de bedoe
ling van deze kunstwerkjes te
goed begrepen om aan de alge
mene oproep gehoor te geven. De
beschaamd lijkende dochter bleef
rustig staan zonder de toeschou
wers een blik op haar gezicht te
gunnen; de vader bleef tn zijn
vermanende houding zitten, en
de moeder hield neus en blik in
doorzichtige glas, waarin, al
scheen zij te drinken, de wijn niet
verminderde. Wat zouden we nog
moeten vertellen over de hierna
vertoonde tafereeltjes, waarvoor
men Hollandse café- en jaar
marktscènes had gekozen!"
door
Henk Kolb
WASHINGTON - „Graaf een
gat, leg er een paar deuren
over en gooi er dan een meter
aarde op... die aarde doet het
hem... als er genoeg schoppen
zijn voor iedereen, zullen ze
er allemaal doorheen ko
men". Aldus T. K. Jones,
plaatsvervangend ondermi
nister van Defensie voor Stra
tegische en Middenafstands
kernwapens over maatrege
len die voor de burgerbevol
king een kernoorlog overleef-
baar zouden moeten maken.
De veronderstelling dat niet
alleen het grootste deel van de
bevolking, maar ook de be
langrijkste industrieën uit
een dergelijke krachtmeting
nog geschikt tot voortbestaan
te voorschijn zouden komen,
ligt aan de wortel van de ge
dachten over een nucleaire
strijd van langere duur, die
gewonnen moet kunnen wor
den. De Amerikanen, die pre
sident Reagan in zijn rege
ringsapparaat heeft gehaald,
zeggen dat de Russen zo rede
neren en zij hebben daaruit
de conclusie getrokken, dat
het maar beter is dan ook zelf
daarop voorbereid te zijn.
De schrille tonen, die uit het
Pentagon opklinken en bij
tijden ook nog wel eens ont
snappen aan de muren van
het Witte Huis, worden geor
kestreerd door heren uit de
'Commissie voor het Heden
daags Gevaar' (anno 1976 op
gericht door Paul Nitze) - in
hogere en opperste sferen te
vinden in Reagans' apparaat
voor beleidsvorming. „Zij
zijn", schrijft Robert Scheer
van de Los Angeles Times in
zijn boek 'Met genoeg schop
pen: Reagan, Bush en kern
oorlog', „geobsedeerd door
een strategie van confronta
tie, die erop is gericht de Rus
sen te dwingen hun impe
rium in te krimpen en hun sa
menleving fundamenteel te
veranderen".
In zijn, niet zonder oog voor
enig pompeus detail samen
gestelde, juristenburcht zit
Paul Warnke, voormalig
SALT-onderhandelaar voor
president Carter en thans fir
mant van het kantoor 'Clif
ford en Warnke' welgemutst
achter een enorme stapel,
netjes gerangschikte dagbla
den. Hij mist de krant kenne
lijk geen dag. Zowel in de
ontvangstruimte als voor alle
vensters op één na, in zijn
kantoor, zijn de jaloezieën
omlaag, hoewel het een stra
lende dag is. Over het 'ven
ster van kwetsbaarheid' be
ginnen dan maar, waarover
Reagan het altijd heeft en
waarvan niemand zeker weet
of het bestaat.
Warnke: „Over dat 'venster van
kwetsbaarheid' wordt nu al
een aantal jaren gesproken.
En het weerspiegelt het feit
dat welk vast doel dan ook,
op den duur in theorie kwets
baar wordt vanwege de toe
nemende nauwkeurigheid
der kernwapens aan beide
kanten. Wij hebben afwisse
ling gebracht in onze voor
vergelding bestemde nucleai
re wapens, zodat nu meer dan
vijftig procent van onze kern
macht is opgesteld in onder
zeeërs. Dit elimineert enig
venster van kwetsbaarheid,
want zelfs al zou de Sotojet-
Unie er enigszins op kunnen
rekenen het grootste aantal
van onze raketten te land te
vernietigen, dan zouden zij
nóg staan tegenover meer
dan twee-derde van ons tota
le aantal vergëldingswapens.
En dit maakt zo'n aanval voor
iedereen tot een krankzinnig
besluit".
Anno 1981 had Reagan het over
de 'periode van twijfel aan
zichzelf die Amerika inmid
dels achter de rug heet te heb
ben. Heeft hij die twijfel niet
vooral zelf uitgevonden als
werktuig om de bewapening
op gang te brengen. Moet de
herbewapening zo ver gaan
als nu het geval is. En: in hoe
verre zijn die 'Europese kern
wapens' werkelijk nodig?
Warnke: „Laat ik allereerst zeg
gen, dat ik er absoluut van
overtuigd ben, dat we in stra
tegisch opzicht een gewaar
borgde vergeldingsmacht
hebben. Wy maken die nog
betrouwbaarder met enkele
wapensystemen, die ik goed
vind: de kruisraketten aan
boord van strategische bom
menwerpers bijvoorbeeld.
Die verzekeren het vermogen
van die poot van de afschrik
kingswapens om Sowjet-doe-
len te bereiken. Die kruisra
ketten in de lucht -voldoen
bovendien aan de criteria
voor een stabiliserend wa
pensysteem: ze hebben een
grote overlevingskans en vor
men geen ingrediënt voor
een verrassingsaanval".
„Ik ben het ook eens met de
Trident 1-raket voor de on
derzeeërs, want die heeft een
Paul Warnke stond, ten tijde van president Carter, aan bet hoofd
van bet Amerikaanse Bureau voor Wapenbeheersing: en Ont
wapening en leidde de onderhandelingen over het zogenaam
de SALT Il-akkoord met de Sowjet-Unie. Dat ontwerpverdrag
is nooit in de Amerikaanse Senaat bekrachtigd, vanwege de
Russische inval in A fghanistan maar vooral omdat weerstand
groeide in de Verenigde Staten, mede aangeblazen door Euge
ne V. Rostow, nu opvolger van Warnke onder president Rea
gan en Paul Nitze, onderhandelaar te Genève over de moge
lijkheden om Europa alle kernwapens voor de middellange
afstand te besparen.
De jurist Warnke is evenzeer een vertegenwoordiger van de At
lantisch denkende, gevestigde politieke machten op het ge
bied van .Amerikaans buitenlands beleid, als bijvoorbeeld zijn
voormalige minister van buitenlandse zaken Cyrus Vance.
Een Democraat, gestaald in politieke campagnes van presi
dentskandidaten, voorzitter onder meer van de 'Commissie
voor de Nationale Veiligheid', die zoals vele andere privé-
groeperingen, alternatieven formuleert voor Reagans rege
ringsbeleid. Een van de belangrijke wachtenden bij de draai
deur van de Amerikaanse politiek.
Vrijdag komt Warnke naar Den Haag om tijdens een hoorzitting
van de Tweede Kamer, zijn visie op het kernwapenbeleid van
de VS en de NAVO te geven. De Nederlandse volksvertegen
woordiging wacht een ontmoeting met een Amerikaan, die
bijtijden brute vaststellingen in dwingende teksten verpakt.
In een exclusief gesprek met onze correspondent in Washington,
Henk Kolb, komt bij tot onder meer deze conclusies:
- de Europese NAVO-landen zouden, zonder door de FS onder
druk te worden gezet, zelf moeten beslissen of zij de nieuwe
kruisraketten en Pershings wel willen hebben op hun grond
gebied;
- deze kernwapens voor de middenafstand zijn géén NAVO-wa-
pens maar Amerikaanse wapens;
- de huidige Amerikaanse regering beeft méér belangstelling
voor de MX-raket, de kruisraketten en de Pershings, dan voor
een wapenovereenkomst met de Sowjet-Unie, die zou mee
brengen dat die wapens worden opgegeven.
Paul Warnke
bereik van 4000 zeemijlen, te
genover de 2000 van de Po
seidon" (De veel nauwkeuri
ger Trident 2 zou wél voor
een 'eerste aanval' bruikbaar
zijn). „Maar ik denk dat de
MX geen noodzakelijk onder
deel is (van de kernmacht) en
niet voldoet aan de criteria
die ik aanduidde voor stabili
serende wapens. Het wapen
heeft niet meer overlevings
kansen dan de huidige 'Minu-
teman' (de voornaamste van
de te land opgestelde inter
continentale raketten)".
„De Europese wapens zijn
meer politiek dan militair;
een politiek antwoord, op
wat destijds werd gezien alc
een politiek probleem, mili
tair zijn die raketten niet eens
belangrijk. Het gaat om nóg
572 kernkoppen, die doelen
kunnen treffen waartegen wij
al zo'n negenduizend strate
gische kernkoppen kunnen
afschieten. Dus, de theorie
dat die Europese wapens de
afschrikking vergroten be
rust op een hoogst bedenke
lijke redenering. Namelijk
dat de Russen zouden aanne
men, dat wij eerder een van
Europese grond gelanceerde
kruisraket of Pershing 2 zou
den afvuren om Sowjet-doe-
len te treffen, dan een wapen,
dat opgesteld staat in de
Amerikaanse vlakten of in
een onderzeeër. Dit is een
hoogst aanvechtbare stelling,
want zij zouden tevens weten
dat deze wapens Amerikaan
se wapens zijn en bij Ameri
kaanse beslissing gelanceerd.
De vergelding zou zich denk
ik tegen de VS richten in
plaats van tegen Europa.
Doch als de Russen inder
daad hun vergelding op
West-Europa richten, denk ik
dat de Europeanen de opstel
ling van die wapens een heel
slecht idee zouden moeten
vinden".
„De NAVO", zo redeneert men,
„heeft wapens nodig, die een
antwoord zijn op de Russi
sche SS-20. Welnu, dit zijn
geen NAVO-wapens. Zij
staan niet onder NAVO-be-
heer, zij zijn onder uitsluiten
de controle van de VS. Het
hele idee, dat dit een ant
woord is op de SS-20 houdt
voor mij geen steek".
„De gedachte, dat wij de Rus
sen op de een of andere ma
nier zoveel angst kunnen
aanjagen, dat zij toegeven, of
onze superieure economi
sche macht kunnen gebrui
ken om hen te laten doen wat
wij willen, berust op een mis
leide en^eheel ongefundeer
de verwachting".
Waarom blijkt dit dan niet
meer uit de benadering van
de regering-Reagan?
Warnke: „O, ten dele omdat zij
heel slecht onderlegd is op
het gebied van de wereldpoli
tiek. President Reagan is ze
ker geen expert op het terrein
van buitenlands beleid; hij
heeft een adviseur voor natio
nale veiligheid, die ook al
niet veel achtergrond mee
brengt; zij hebben zich voor
heen uitsluitend met binnen
landse zaken bemoeid. En tot
op zekere hoogte vind je bij
Californiërs niet dezelfde ge
voeligheid voor de Europese
situatie als bij mensen van de
Oostkust. Het is geen bijzon
der indrukwekkende rege
ring als het aankomt op enige
deskundigheid in buiten
landse zaken".
In Genève zijn onderhande
lingen met de Sowjet-Unie
gaande, over twee soorten
kernwapens, die op een zeker
moment moeten samen
vloeien. Onderhandelaar Ed
ward Rowny heeft onlangs
opnieuw gezegd dat in 1983
een goede kans bestaat op
succes bij de gesprekken over
strategische wapens. Kan dat
zonder gelijktijdige overeen
stemming wat de 'Europese'
wapens aangaat?
Warnke: „Nee, dat kan niet. Er
zouden nooit twee separate
onderhandelingen hebben
moeten zijn. Het gaat maar
om één probleem. Als wij in
juni 1978 in staat waren ge
weest om volgens de ver
wachting door te gaan met
SALT 3, dan hadden we met
de SS-20 te maken gekregen,
toen die nog in een zeer vroeg
stadium van opstelling ver-
Jceerde".
„Hoe kunnen we nu nog ge
noeg kracht bij zetten aan de
onderhandelingen over wa
pens voor de middenafstand
als we naar dat feestje niks
hebben mee te brengen? Be
halve de mogelijke opstelling
van 572 raketten waarover al
belangrijke politieke tegen
stellingen zijn gerezen. Wy
benadelen onze eigen onder
handelingspositie".
Grammofoonplaat
In Genève zou volgens het
Witte Huis, onderhandelaar
Nitze zijn mandaat hebben
overschreden, door de moge
lijkheden van de Russische
proefballonnetjes te onder
zoeken.
Warnke: „Dat was een belache
lijke reactie van het Witte
Huis. Als ze willen dat hij al
leen maar aan tafel gaat zitten
om te roepen 'Nul-optie, nul
optie', drie keer per week,
dan kunnen ze net zo goed
een grammofoonplaat stu-
Als de regering geen toenade
ring toont, wil dit dan niet
zeggen dat zij helemaal geen
overeenkomst nastreeft
Warnke: „Dat is juist".
Toch bereidt het ministerie
van buitenlandse zaken nu
een compromis voor?
Warnke: „Ik ben er tamelijk ze
ker van dat binnen de rege
ring steun bestaat voor het
een of andere compromis. En
vooral bij het State Depart
ment, waar men zich reali
seert dat het zeer dwaas zou
zijn de NAVO te verdelen
over een onnodig twistpunt"
Is zo'n compromis al niet veel
meer dan werd verwacht toen
deze mensen voor de onder
handelingen werden aange
wezen? En waarom lijken de
VS nu wél bereid hun stand
punt te verzachten?
Warnke: „Om te beginnen om
dat het een groter begrip
toont voor de realiteit dan het
sterk ideologische, starre
standpunt van mensen als
president Reagan, veilig
heidsadviseur Clark, minis
ter Weinberger, onderminis
ter van defensie Perle, de
burgerfunctionarissen in het
kantoor van de minister van
defensie De ideologen zeg
gen eerst 'nee' en dan komen
de realisten. En die zijn er in
deze regering. Minister van
buitenlandse zaken Shultz
bijvoorbeeld, onderministers
Eagleburger en Burt. Het zyn
mensen met wie ik dikwijls
vam mening verschil, maar ik
beschouw hen in elk geval
niet als van lotje getikt"
„Ik veronderstel dat president
Reagan en sommige van zyn
collega's dachten aan de
macht te zyn gekomen met
een mandaat om de wapen
beheersing verder te verge
ten en aan een massale mili
taire opbouw te beginnen.
Dat was hun mandaat hele
maal niet Volgens mij werd
Reagan gekozen ondanks
zijn oorlogszuchtige uitspra
ken. Maar dat heeft hy zich
niet gerealiseerd".
Kan men deze mensen dan
wel de zorg voor de nationale
veiligheid, voor de wereldvre
de toevertrouwen?
Warnke: „Ik geloof niet dat ze
daarmee belast zullen blyven
en je moet tevens vaststellen
dat ze tot nu toe niets onher
roepelijks fout hebben ge
daan. Ik zie niet dat onder de
ze regering grote vooruitgang
wordt gemaakt, maar ik denk
niet dat de wereld behoeft te
vrezen voor het scheppen
van een ramp".
Denkt u dat de Sowjet-Unie.
die niet eens in staat is zijn
oogsten van de akkers te ha
len, bij machte moet worden
geacht zijn bevolking tijdig
in veiligheid te brengen7
Warnke: „Degenen die daar
over hebben nagedacht we
ten dat geen bescherming
van de bevolking mogelijk is,
ongeacht de vraag hoe ver de
samenleving zich heeft ont
wikkeld. Wy hebben een be
tere kans onze steden te eva
cueren. vanwege de wegen
die we hebben en het grotere
aantal auto's. We hebben
plaatsen waar we naar toe
kunnen. Maar waar moet je
heen als je Leningrad, of
Moskou of Minsk wil ontrui-
men1 Zodra je vijf kilometer
buiten de stad bent sta je op
een karrepad. Moet je de
mensen dan een schep geven
en zeggen 'Graaf maar een
g.jf' H-t Ma Idaa va ba
scherming tegen een massale
aanval is belachelyk. Hoe
meer zij spreken over be
scherming van de bevolking,
des te meer zullen de mensen
denken 'Die heden zyn gek
geworden'. Dat is een van de
dmgen geweest waaruit de
beweging voor de bevriezing
van de kern wapenarsenalen
is voortgekomen".
Wat heen en weer pratend over
de kansen top oorlog, laat
Warnke los „De vitale belan
gen van Oost en West zyn
niet per definitie onverenig
baar. Coëxistentie is een zeer
aanvaardbare status voor bei
de kanten. Het probleem is
dat wc elkaar niet vertrou
wen Het risico schuilt in het
overwegen van de vraag of de
ene party er misschien op uit
is de andere in te pakken.
Dan kan er uit paniek, uit
wanhoop, een oorlog ont
staan".
De 'Europese kernwapens'
kunnen dus m de Sowjet-
Unie de mogelijke paniek al
leen maar vergroten7
Warnke: „Dat is wat my dwars
zit. Met de SS-20's, de kruis
raketten en de Pershing-2's
hebben beide kanten meer
grond voor argwaan. Die ra
ketten kunnen hun doelen in
vyf, zes, zeven minuten berei
ken. Daarom is het voor my
een tragedie dat wy niet in
staat zijn geweest juist die
ontwikkeling in de wedyver
op het gebied van de kernbe
wapening te vermyden. Wy
moeten in dit stadium een
manier vinden om het terug
te draaien.
Waf stellen die onderhande
lingen voor als de Britten en
Fransen, met eigen kernwa
pens er niet aan deelnemen7
Warnke: „Ze behoeven niet
deel te nemen als wy maar
beseffen dat de Russen het
bestaan van de Britse en
Franse strijdkrachten niet
zullen negeren. Die nul-optie
is een aardig opzetje om mee
te beginnen, maar geen aan
vaardbare oplossing en heeft
nooit kans gemaakt dat wél
te worden".
Kan Reagan zijn standpunt
wijzigen?
Warnke „Ik ben er niet zeker
van dat in de komende paar
jaar iets zeer produktiefs zal
gebeuren omdat er zulke
sterke tegenstanders zijn van
wapenbeheersing én redely-
ke betrekkingen met de Sow
jet-Unie. Maar ik denk wel
dat groeiend verzet in het
Congres tegen bepaalde de
len van zyn beleid en toene
mende belangstelling en ken
nis van het Amerikaanse volk
zullen voorkomen dat er iets
ergs geschiedt".
Indien de VS het nemen i
een aanloop na
stemming te lang uitstellen,
kan dit voor vele landen tn
Europa grote politieke pro
blemen meebrengen. Die zou
den diepe bressen kunnen
slaan en de NAVO meer kun
nen schaden, dan het afzien
van de nieuwe kernwapens
Warnke: „Dat maakt voor my
deze problemen juist zo
waanzinnig. Het idee van de
ze wapens uit de gryze zone,
die voor de middenafstand, is
van oorsprong Europees. My
dunkt, dat wy nu dan ook de
Europeanen maar zelf moe
ten laten besluiten of zy die
wapens nog willen, zonder
hun onder druk te zetten.
What the heil heeft het voor
zin om de mogelykheid op te
geven dat de dreiging voor
West-Europa wordt vermin
derd? Is West-Europa beter
af met 600 kernkoppen min
der op zich gencht, dan met
572 meer wapens gencht op
de Sowjet-Unie en géén ver
minderde dreiging? Er is
maar één manier om die drei
ging te beperken. Die eist dat
de Sowjet-Unie iets onder
neemt. Eenzydig kunnen wy
niets doen. Het moet by over
eenkomst Dus als je blyft
zeggen 'Nee, dat is met ge
noeg, we willen datje ook die
resterende 480 kernkoppen
nog wegdoet', dan zeggen zy
'Nee' En dan zetten wij die
572 wapens neer en gaan zy
verder met hun SS-20's. Dat
is zinloos".
Kunnen die wapens gegeven
alle politieke complicaties
nog wel in Europa worden ge
plaatst?
Warnke: „Het kan alléén wan
neer wy kunnen aantonen
dat de Russen een overeen
komst in de weg staan. Zo
lang het twyfelachtig is, wie
de vooruitgang tegenhoudt,
is het denkelijk politiek niet
haalbaar En dan is de situa
tie nog veel erger geworden,
want dan hebben we de Rus
sen een veto gegeven, we
hebben ons van de bondge
noten vervreemd en de Sow
jet-Unie de grootste politieke
zegepraal geschonken sedert
de Tweede Wereldoorlog".
En dan zegt Warnke. wat bitter:
„Het probleem is dat de rege
ring méér belangstelling
heeft voor de Pershings. voor
de kruisraketten en voor de
MX. dan voor een wapen-
overeenkomst, die zou mee
brengen, dat die moeten wor
den opgegeven. Ik denk dat
zy zich vergissendat zy hun
prioriteiten niet goed op een
ry hebben staan"