c
y
Woedende reactie
in Buenos Aires
Explosieve situatie leger El Salvador
Begins belofte aan flarden
"Economie Sowjet-
Unie beter dan
het Westen denkt
Dreigementen rebellerende kolonel
Thatcher bezoekt Falklands
Vietnam wil
bemiddeling
België in
conflict met
Cambodja
MAANDAG 10 JANUARI 1983
Buitenland
MEXICO-STAD De Salvado-
riaanse generaal José Guillermo
Garcia heeft gisteravond her
haald dat hij weigert af te treden
als minister van defensie. Garcia
wees op die manier in feite het
bemiddelingsvoorstel van inte
rim-president Alvaro Magana af,
dat volgens betrouwbare bron
nen inhield dat zowel hij als de
opstandige kolonel Sigfrido
Ochoa zijn functie zou moeten
neerleggen.
De situatie binnen het leger van El
Salvador is als gevolg van de op
stelling van Garcia uiterst explo
sief geworden. De rebellerende
Ochoa waarschuwde president
Magana eerder dit weekeinde dat
hij snel aan zijn wensen tege
moet moet komen, omdat hij an
ders ook hem de oorlog zal ver
klaren. Verwacht wordt dat
Ochoa wellicht vandaag nog
Cabanas, de noordelijke provin
cie waar hij militair bevelhebber
is, tot bevrijd gebied zal uitroe
pen.
door
Rob Sprenkels
Garcia verklaarde gisteravond dat
alle militaire bevelhebbers op
zijn hand zijn. Ochoa zegt daar
entegen behalve op zijn eigen
manschappen ook te kunnen re
kenen op de steun van het Ato-
nal-bataljon, een speciale een
heid van 1200 in de VS opgeleide
commando's, en op de lucht
macht, die behalve morele steun
„ons ook een ander soort hulp
zou kunnen bieden", aldus de
woorden van Ochoa.
Sommige waarnemers geloven
zelfs dat Ochoa op veel meer re
gimenten kan rekenen dan hij
zelf zegt. In elk geval hebben
veel militaire commandanten
verklaard 'neutraal' te zijn in het
conflict Garcia-Ochoa. En vol
gens een onder Ochoa ressorte
rende kapitein betekent dat 'neu
traal' zijn in feite dat vrijwel nie
mand bereid is mee te doen aan
een aanval op de stellingen van
Ochoa in Cabanas.
Ondertussen heeft Ochoa gezegd
dat het niet gaat om een door de
ultra-rechtse leider Roberto
d'Aubuisson geinspireerde op
stand tegen Garcia. d'Aubuisson,
op het ogenblik voorzitter van de
Grondwetgevende Raad, en Gar
cia hadden elkaar de afgelopen
maanden verschillende malen in
de haren gezeten. En zowel Ame
rikaanse bronnen als de Salvado-
riaanse guerrilla beschuldigden
Ochoa ervan een nauwe band
met d'Aubuisson te onderhou
den. Ochoa zegt nu slechts be
vriend te zijn met d'Aubuisson,
„maar we hebben verschillende
ideologieën".
Ook is er dit weekeinde gespecu
leerd dat Ochoa uit zou zijn op
het ministerie van defensie.
Ochoa zegt wat dat betreft echter
dat het wellicht beter zou zijn om
een burger op dat ministerie te
benoemen. „Het is vooral een po
litieke post en geen militaire", al
dus zijn redenering.
Wat wil de opstandige kolonel dan
wel? De achtergrond van zijn ac
tie werd wellicht duidelijk op
een recente ondersteuningsbij
eenkomst in Sensuntepeque. de
provinciehoofdstad van Caba
nas. „Garcia heeft de oorlog ver
lengd, daar hij geen andere dan
militaire oplossingen heeft ge
zocht. Hij is totaal vergeten dat
er ook sociale en politieke oplos
singen mogelijk zijn", zo sprak
Ochoa voor 5000 r
De rebellerende Salvadoriaanse kolonel Ochoa schudt een van ziin aan
hangsters de hand. (Foto ANP/UPI)
LONDEN - Argentinië heeft zeer verbitterd gereageerd op het onverwachte bezoek van
de Britse premier mevrouw Thatcher aan de Falklandeilanden, waar zij zaterdag is
aangekomen. Een officiële reactie spreekt over een 'ernstige schending van de Argen
tijnse souvereine rechten'.
De Britse premier Thatcher bezocht ook de luchtmachtbasis op Port Stanley.
Wijndieven
Een dievenbende die bekend
staat om haar goede wijnken
nis heeft in de wijstreek Bor
deaux weer eens haar slag ge
slagen. Uit Chateau Timber-
lay zijn flessen wijn gestolen
ter waarde van een ton. De
bende heeft de afgelopen
twee jaar al 50.000 flessen
wijn buitgemaakt. Volgens
de politie nemen de wijndie
ven ook de certificaten mee
waarmee zij de wijn op legale
wijze aan de man kunnen
brengen.
Actie
Een Vlaamse actiegroep, het
Taal Aktie Komitee (TAK),
wil dat de Belgische spoor
wegen worden opgesplitst in
een Vlaamse en een Waalse
maatschappij. TAK waakt
over een goede toepassing
van de Belgische taalwetten
en propageert het gebruik
van het Nederlands. Volgens
de actiegroep wordt Vlaande
ren "schromelijk achterge
steld bij het vervoersaan
bod". Ook zouden, volgens
TAK, veel functies bij de
spoorwegennaar Fransspre
kenden gaan.
Weg
De volkscommunes, die in Chi
na onder Mao Zedong hevig
bloeiden, gaan steeds meer
verdwijnen. In 69 districten
in het hele land is het politie
ke werk van de communes
bij wijze van experiment
overgenomen door "gemeen
ten". Volgens de nieuwe be
stuurswijze, krijgen de land
bouwers meer gelegenheid
hun eigen beslissingen te ne-
Marihuana
In de Amerikaanse stad Dodge
City heeft de politie tien ton
marihuana gevonden aan
boord van een vrachtvlieg
tuig. De drugs hebben een
geschatte marktwaarde van
26 miljoen gulden. Zij zijn
vermoedelijk uit Colombia
afkomstig.
„Als de vijandelijkheden opnieuw
oplaaien, is dat het gevolg van
Engeland's hooghartige en
kwetsende houding", aldus deze
via het Argentijnse persagent
schap Telam verspreide reactie,
waarin verder wordt gesproken
over „een nieuwe daad van Brit
se agressie,,, en „een belediging
voor de slachtoffers van de oor
log".
de
lan
den, Port Stanley, de Argentijnse
reacties direct naast zich neerge
legd. „Het zou juist erg vreemd
zijn als ik niet naar de Falklan
deilanden was gekomen. Dat zou
erg vreemd zijn", zo zei ze.
door
Henk Dam
Hartelijk
De bevolking van Port Stanley
heeft de Britse premier, aan wie
het in hoofdzaak te danken is dat
Verrassing
Het bezoek van de Britse premier
aan de eilanden, die zeven maan
den geleden op Argentinië wer
den heroverd, is voor iedereen
Oproer in de
"Sing Sing"
OSSINING (AFP/UPI) - Gevange
nen in de strafgevangenis van
Ossining hebben zaterdag na het
avondeten zestien bewakers ge
gijzeld. Dit heeft een woordvoer
der van de gevangenis, de vroe
gere Sing Sing gezegd.
Er werd in de loop van de nacht
een, ongedeerde, bewaker vrijge
laten in ruil voor medicijnen. De
gevangenen zijn bewapend met
wapenstokken en bezemstelen.
Volgens functionarissen waren
de opstandige gevangenen niet
erg gewelddadig. Over eventuele
eisen is nog niets bekend.
WASHINGTON (Reuter) - De
CIA, de Amerikaanse geheime
dienst, heeft westelijke regerin
gen ervoor gewaarschuwd niet
de fout te maken door de kracht
van de Russische economie te
onderschatten. De waarschu
wing was vervat in een geheim
rapport voor de gemengde com
missie voor economische zaken
van het Amerikaanse congres
dat zaterdag werd vrijgegeven.
"We geven een economische ineen
storting - een onverwachte en
langdurige daling van het bruto
nationaal produkt zelfs niet de
minste kans", zo verklaarde CIA-
topman Henry Rowen tegenover
de commissie. Zijn dienst gaf vo
rige week ook al een rapport uit
waarvan de strekking net als' het
nu uitgebrachte stuk luidt dat de
Russische economie over het al
gemeen zelfvoorzienend is en
groeit, ofschoon in een lager tem
po dan in de laatste jaren.
Rowen legde een verklaring af op
verzoek van senator William
Proxmire. Deze was van mening
dat het CIA-rapport aantoont dat
de Sowjet-Unie "wellicht het
best zich kan bedruipen van alle
industrielanden". In tegenstel
ling tot de CIA-deskundigen op
het gebied van de Sowjet-Unie is
de regering-Reagan van oordeel
dat dit land weliswaar militair
sterk is maar economisch wan
kelt. Rowen gaf ook toe dat de
rapporten "ongebruikelijk veel
verwarring" in regeringskringen
Vijf doden bij
aankomst van
Chinese premier
HARARE (AP) - Vijf vrouwen zijn
in het gedrang omgekomen en 64
mensen zijn gewond geraakt
toen een mensenmenigte zich
door een toegangshek tot het
vliegveld van Harare wrong om
de Chinese premier Zao Ziyang
te verwelkomen. Twee gewon
den, onder wie een klein meisje,
zijn in een ziekenhuis opgeno
men. De meeste andere konden
na behandeling weer naar huis.
De meeste doden zijn vertrapt bij
het enorme gedrang voor de toe
gangspoort van het vliegveld. Er
waren zeker tienduizend mensen
op het vliegveld aanwezig. Som
migen voerden spandoeken mee
met de tekst "China is onze be
vrijder", wat sloeg op de steun
die Peking altijd heeft gegeven
aan de guerrillastrijders van pre
mier Moegabe in de zevenjarige
onafhankelijkheidsoorlog van
Zimbabwe.
en bij het publiek hebben ge
zaaid over de kracht en de zwak
tes van de Sowjet-Unie.
Rowen haalde westelijke waarne
mers aan volgens wie de Russi
sche economie verslechterde bij
een snelle opbouw van de defen
sie ondanks voortdurende eco
nomische groei. Een CIA-voor-
spelling uit 1975 bleef daarbij on
vermeld dat de Sowjet-Unie in
de jaren '80 van een olie-export
land tot een netto-importeur van
olie zou worden. Een voorspel
ling overigens die de CIA na 1980
volledig links laat liggen.
De CIA heeft het idee dat de Russi
sche economie een langzame
maar positieve groei zal doorma
ken tot een jaarlijkse groei van
één tot twee procent "in de af
zienbare toekomst", aldus Ro
wen. Vanaf 1950 tot en met 1980
bedroeg die groei gemiddeld 4,6
procent per jaar, vergeleken met
een economische groei van jaar
lijks 3,4 procent in de Verenigde
Staten, aldus de CIA. Sinds 1978
is de Russische economie min
der sterk gegroeid, hetgeen blijkt
uit een groei van 1,5 procent in
1981. De westelijke industrielan
den vertoonden overigens een
zelfde tragere economische ont
wikkeling.
i complete verrassing ge
komen. Uit veiligheidsoverwe
gingen was van te voren geen
ruchtbaarheid aan de reis van
mevrouw Thatcher en haar echt
genoot gegeven.
Wel is de afgelopen weken in de
Britse kranten uitgebreid gespe
culeerd over de mogelijkheid dat
mevrouw Thatcher naar de Falk
landeilanden zou afreizen, in ver
band met het feit dat het deze
maand 150 jaar geleden is dat de
eilanden in Brits bezit kwamen.
Maar de meeste kranten hielden
het erop, dat ze wel niet zou
gaan, om niet het risico te lopen
dat de Latijnsamerikaanse lan
den, die tijdens de Falklandoor-
log 'en bloc' achter Argentinië
hebben gestaan, zich nog verder
van Engeland afkeren.
De Britse premier heeft zich daar
over klaarblijkelijk weinig zor
gen gemaakt. Zij vertrok vrijdag
avond van een luchtmachtbasis
in Oxfordshire en kwam na een
vlucht, die inclusief een tussen
landing op Ascension Island 23
uur duurde, zaterdagavond op
het vliegveld bij Port Stanley
Bouterse
verbood
blussen
DEN HAAG (ANP) - De Suri
naamse legerleider Desi Bou
terse heeft in de nacht van 7
op 8 december verboden de
branden te blussen in het ge-
bouw van de Moederbond en
r de radiostations ABC en Ra-
dika. Dat blijkt uit een band
opname die gistermiddag
werd uitgezonden in het
NOS-programma voor Sun-
namers. Zorg en Hoop. Uit de
bandopname blijkt boven
dien dat de gebouwen door
de militairen zelf in brand
zijn gestoken.
De bandopname geeft de mobi
lofoongesprekken weer
sen politie, brand wee rw a
gens en de brandweercom
mandant in de brandweerka
zerne. Tijdens de gesprekken
is de stem te horen van de po-
litiecentrale die opdracht
geeft aan de brandweercom
mandant de brandweerlieden
bij het gebouw van radio-
ABC het volgende door te ge
ven: "Namens de bevelheb
ber, de brand mag niet ge
blust worden". De brand
weercommandant bevestigt
even later dat de brandweer
inderdaad is teruggetrokken.
Kort na 8 december had Bou
terse een diepgaand onder
zoek beloofd naar de bran
den. Later is hierover niet:.
de Falklandeilanden nu nog
Brits bezit zijn, met de grootst
mogelijke hartelijkheid ontvan
gen. Na van de eerste verbazing
bekomen te zijn, liep vrijwel het
hele stadje uit om mevrouw
Thatcher te begroeten. Veel
mensen konden hun emoties
nauwelijks de baas.
De premier heeft gisteren het
grootste deel van de dag besteed
aan het bezoeken van legereen
heden op de eilanden. Zij heeft
zich onder meer het verloop van
de strijd tegen de Argentijnen la
ten uitleggen, en heeft barakken
en een van de vele mijnenvelden
rond Port Stanley bekeken.
De Labour-parlementarier Tam
Dalyell heeft inmiddels het be
zoek van de premier aan de Falk
landeilanden veroordeeld. „Het
bezoek zal door de Latijnsamen-
kaanse wereld ongetwijfeld wor
den uitgelegd a.'s een daad van
koloniale overheersing", aldus
dit Lagerhuis-lid.
Hij zei het bezoek bovendien uit
veiligheidsoverwegingen „on
verstandig" te vinden. Uit die
zelfde overwegingen is niet be
kend, wanneer mevrouw That
cher de terugreis zal aanvaarden.
Politie-inval
Winnie Mandela
JOHANNESBURG (UPI) - De
Zuidafrikaanse politie heeft vrij
dag een inval gedaan in het huis
van Winnie Mandela, de vrouw
van de gevangen dissident Nel
son Mandela. Een politiewoord
voerder zei dat er boeken, docu
menten en een beddesprei in be
slag zijn genomen. Nelson Man
dela, oud-voorzitter van het in
Zuid-Afrika verboden ANC, is
tot levenslang veroordeeld we
gens sabotagedaden.
Winnie Mandela is 'geband' wat
onder meer wil zeggen dat ze
haar woonplaats niet mag verla
ten en niet meer dan één persoon
tegelijk mag spreken. Ze had
vrijdag bezoek van twee leden
van de Progressieve Federale
Partij, mevrouw Helen Suzman
en Peter Soal Daarop kwam po
litie aan de deur.
Terreur PLO verstoort droom
JERUZALEM - Voor het eerst in
zeven jaar is er in Tel Aviv een
terreurdaad gepleegd door Pale
stijnse commando's. Er werden
zaterdagavond twee handgrana
ten naar een autobus gegooid,
waarbij twaalf mensen gewond
werden. Het was de eerste aan
slag van betekenis sinds de oor
log in Libanon. Het was ook de
eerste keer dat Palestijnse guer
rilla's ter plaatse waren en geen
bommen met afstandsbediening
gebruikten.
De Israëlische veiligheidsautoritei
ten nemen de zaak heel ernstig
op. Nog ernstiger is het voor pre
mier Begin, die het volk beloofd
had dat als gevolg van de oorlog
in Libanon Israël in de toekomst
terreurvrij zou zijn. Dat was im
mers het hoofddoel van het ver
jagen van de PLO uit Libanon.
Nu blijkt dat de 'internationale ter
reur' nog steeds springlevend is,
en zich weer van middelen en
methodes bedient die de afgelo
pen jaren niet meer voorgeko
men waren. Verbazingwekkend
is dat niet. want critici van de re
gering hadden al lang voorspeld
dat de PLO weer tot klassieke
terreur zou overgaan als het geen
basis meer heeft om vanuit te
opereren. Immers, terreur kan
met kleine eenheden worden uit
gevoerd zonder een al te grote or
ganisatie, ook tegen een opper
machtige vijand.
door
Jaap van Wesel
Volgens Israëlische zegslieden be
perkt de terreur zich niet tot Is
rael, maar is er ook sprake van
een opleving van Palestijnse ter
reur in Libanon, waar geen dag
voorbij gaat zonder dat er Israëli
sche soldaten gedood of gewond
worden. Het ernstigste incident
was er vrijdagmiddag, toen een
bus met soldaten werd aangeval
len met als resultaat 21 gewon
den. Sinds de onderhandelingen
met Libanon begonnen, zijn er
twee doden en enkele tientallen
gewonden gevallen, ook een dui
delijk opwaartse lijn van geweld.
De onderhandelingen tussen Israël
en Libanon worden vandaag in
Chalde, ten zuiden van Beiroet
hervat Er zal een Amerikaans
compromis-voorstel behandeld
worden over de agenda, hetgeen
erop neerkomt dat er inhoudelijk
over 'normalisering' van de be
trekkingen tussen Israël en Liba
non in de toekomst wordt ge
sproken, zonder dat het woord
gebruikt wordt De Israëlische
regering gaat in beginsel ak
koord, maar wil 'enkele wijzigin
gen' aanbrengen.
De Libanezen gaan eveneens ak
koord, maar interpreteren de
woorden „in de toekomst" als
een toevoeging die nu tot niets
verplicht Op grond van de woor
den „in de toekomst" wil Liba
non de normalisering van be
trekkingen koppelen aan de uit
voering van het Reagan-plan. Li
banon wil met andere woorden
de uitvoering van zo'n normali
seringsakkoord koppelen aan
vredesonderhandelingen tussen
Israël en de andere Arabische
landen, en dat is nu net iets wat
de Israëli's beslist niet willen
Het plan-Reagan heeft de regering
in Jeruzalem met zoveel woor
den verworpen. Het is dus nog
zeer twy felaehtig of het diploma
tieke gegoochel vandaag inder
daad iets concreets oplevert, of
dat het om een schijngevecht
gaat, waarbij de partijen slagen
van de tegenpartij proberen te
ontwijken.
Het schijnt dat voor Libanon op
het moment de zeer kntieke si
tuatie in Tri poli voorrang heeft.
Premier Shafiq el Wazan ging za
terdag naar Damascus om met
president Assad te praten. Er is
een zoveelste bestand gesloten,
maar dat werd onmiddellijk
weer geschonden, met tientallen
doden en gewonden als resul
taat
BANGKOK (AFP/ANP) -
Vietnam heeft België bena
derd met het verzoek een ont
moeting te organiseren tus
sen pnns Norodom Sihanouk
en Vietnamese vertegen
woordigers. Dit is gisteren
vernomen van Thailand se
functionarissen en westerse
diplomatieke kringen in
Bangkok.
Thailand is. volgens een hoge
functionaris van het ministe
rie van buitenlandse zaken in
Bangkok, ervan op de hoogte
gebracht dat Vietnam is geïn
teresseerd in een ontmoeting
en besprekingen met de
prins. Prins Sihanouk staat
aan het hoofd van een anti-
Vietnamese coalitie ter be
vrijding van Cambodja. De
Vietnamese autoriteiten be
naderden met dit verlangen
de Belgische ambassade in
Hanoi, omdat de betrekkin
gen tussen België en Viet
nam relatief goed zijn. Bo
vendien, zo zei deze functio
naris. verklaarde de Belgi
sche minister van buiten
landse zaken, Leo Tin de-
mans, dat hy een bewonde
raar is van Sihanouk. Tinde-
mans maakt een rondreis
door Azie en waarnemers
verwachten dat deze Vietna
mese stap de besprekingen
zal domineren die hij met de
Thailandse premier Prem
Tinsulanonda en zijn ambt
genoot Sithi Sawetsila zal
hebben.
Geruchten
Het Vietnamese aanbod komt
na de aankondiging van Siha
nouk dat hij met meer naar
de gebieden in West-Cam-
bodja gaat die onder controle
van zijn tripartite coalitie
staan. Sihanouk was hier in
juli om zijn regering te instal
leren. Er gaan in verschillen
de Aziatische hoofdsteden al
enig tyd geruchten dat Siha
nouk uiteindelijk bereid zal
blijken tot onderhandelingen
met Vietnam over Cambodja
en dat hy uit de anti-Vietna-
mese coalitie zou willen stap
pen. Sihanouk zelf zinspeel
de hier op in een brief aan
zijn landgenoten
Hanoi spaarde in zyn kritiek op
de coalitie de prins. Volgens
bepaalde diplomatieke krin
gen verwachtte Sihanouk de
jongste Vietnamese zet en
moet hieruit de vermindering
van zijn diplomatieke activi
teit worden verklaard
De mogelykheid van een Belgi
sche bemiddeling werd voor
het eerst geopperd op 23 de
cember vorig jaar toen de
Singaporese premier Lee
Kuan Yew een bezoek bracht
aan Tinsulanonda in Bang
kok. Sithi Sawetsila verklaar
de toen dat er rollen waren
weggelegd voor Belgie.
Frankrijk en Roemenie Siha
nouk verklaarde dat hy voor
stellen van de Roemeense
president Ceaucescu realis
tisch vond maar weigerde op
de inhoud ervan in te gaan
Een Belgisch initiatief zou
nu, zo zei de functionaris, het
interessantst zijn.
Druk
De anti Vietnam»
kwam in juni vorig jaar tot
stand na veel diplomatieke
druk van China, het westen
en de landen van de Asean
(Thailand, Maleisië, Singapo
re, Indonesië. Filippynen)
Het conservatieve FNLPK
van oud-premier Son Sann
en de Moulinaka van de prins
vrttdi n IscM i mal tegensta
samenwerken met de Rode
Khmer van Pol Pot en Khieu
Samphan, de beweging die
beschikt over de grootste
strydmacht en die door Chi
na werd bewapend
Al kort na de totstandkoming
van de coalitie viel Sihanouk
zyn medestanders aan de lin
ker- en rechterkant aan. Hoge
Vietnamese functionarissen
verklaarden volgens het ge
zaghebbende Hongkongse
weekblad Far Eastern Econo
mie Review dat als Sihanouk
uit de coalitie zou stappen,
"de toekomst aan hem is".
De Rode Khmer oefende in
Cambodja van 1975 tot 1979
een schrikbewind uit waarby
miljoenen mensen omkwa
men Na de Vietnamese inva
sie in december 1978 werd in
januari 1979 onder Heng
Samnn een nieuw bewind
gclstalleerd dat nauwe ban
den heeft met Hanoi. Sinds
dien wordt Vietnam ervan
beschuldigd het feitelyke ge
zag m Cambodja uit te oefe-
