Prijsstijging ongekend laag
Meer aandacht
voor fraude-
en milieuzaken
'Griepgolf lijkt
over hoogtepunt
Soldatenbonden
strijden om eer
Baan voor
Roethof
C
Levensonderhoud vorig jaar 4,3 procent duurder
'Dit wordt
slechtste
bouwjaar'
LERARENOPLEIDING D'WITTE LELI
voorlichtingsdag
Reclassering moet
flink bezuinigen
Rechtbank formeert
speciaal team
ZATERDAG 8 JANUARI 1983
DEN HAAG (ANP) - Minister
Schoo van Ontwikkelingssa
menwerking heeft dr. H.J.
Roethof (61) benoemd tot
voorzitter van de nationale
commissie voorlichting en
bewustwording ontwikke
lingssamenwerking (NCO).
Hij volgt Dolf Coppes op. De
minister heeft de voor
dracht gevolgd van de ple
naire commissie van de NCO
die uit enige kandidaten die
beschikbaar waren, onder
wie Coppes, Roethof koos.
Roethof was van 1969 tot 1982
lid van de Tweede Kamer
voor de Partij van de Ar
beid. Bij de laatste kamer
verkiezingen werd hij ech
ter door zijn partijdistrict
op een onverkiesbare plaats
gezet.
DEN HAAG (GPD) - Er is in ons
land wel sprake van een „griep
golf', maar niet van een epide
mie. Dat blijkt uit de cijfers die
het ministerie van welzijn, volks
gezondheid en cultuur heeft ver
zameld. Overigens lijkt deze golf
al weer over zijn hoogtepunt
heen. De meeste zieken (gemid
deld 40 per 10.000 inwoners) wa
ren er in de week die met de
kerstdagen eindigde.
De statistische waarnemingen, aan
de hand waarvan het voorkomen
van zoals dat officieel heet een
„influenza-achtig ziektebeeld"
wordt gevolgd, gebeuren in zoge
noemde peilstations. Dat zijn on
geveer zestig huisartsenpraktij
ken door het hele land. Hier telt
men de ervaren griepgevallen,
naar aangenomen mag worden
de ernstigste. Uiteraard kan
daarmee het absolute getal zie
ken niet worden geteld.
De „griepgolf' begon omstreeks
de Sinterklaasweek. De statis
tiek laat zien dat het gemiddeld
getelde aantal griepgevallen toen
plotseling van 9 per 10.000 inwo
ners naar 27 sprong. Tot aan de
jaarwisseling was het verloop
Binnenland
per week verder als volgt: 33, 40
en 37. Met de aantekening dat
het nog om voorlopige cijfers
gaat, zodat het juiste verloop nog
niet is vastgesteld.
Op het hoogtepunt waren er dus
bijna 55.000 griepgevallen ge
teld: nog geen half procent van
de bevolking (14,3 miljoen). Dui
delijk is wel dat er meer griep
heerst dan voorgaande jaren, dat
bleek al in november. De statis
tieken laten ook zien dat onge
veer om de vier jaar de griep in
verhevigde mate toeslaat. Een
oorzaak daarvan is dat de antis
toffen dan zijn verdwenen.
Na vier tot vijf jaar is de weerstand
onder de bevolking in het alge
meen verminderd, zodat de kans
op besmetting groter wordt.
Niettemin bieden de huisartsen
elk jaar aan groepen met veel ri
sico, zoals bejaarden, long-, sui
ker- en hartpatiënten, de gele
genheid tot inenting. Ook grote
bedrijven en instellingen houden
inentingscampagnes, zodat veel
mensen voortdurend bescher
ming bezitten.
Volksgezondheid spreekt pas van
een epidemie als het aantal ge
melde griepgevallen boven de 50
tot 60 per 10.000 uitkomt en ze
ker als de tendens verder op
waarts is. Dan kan men spreken
van honderdduizenden mensen
die een week of langer het bed
moeten houden of in elk geval
thuis moeten blijven. De cijfers
van december 1982 zijn wel ho
ger dan die van de golf die zich
eind 1977 voordeed.
Uit de statistieken blykt ook dat er
grote verschillen bestaan tussen
plattelandsgebieden, verstede
lijkte gebieden en grootstedelij
ke regio's. In de grote steden,
waar uiteraard de besmettings
kans groter is, kan men spreken
van een verloop dat dicht tegen
„epidemisch" aan ligt.
den haag )gpd) - Het jaar 1982 heeft zich gekenmerkt door
een sedert vele jaren ongekend lage prijsstijging. Vol
gens het CBS stegen de kosten van levensonderhoud
tussen december 1981 en december 1982 met 4,3 procent,
tegen 7,2 procent in het daaraan voorafgaande jaar. Vori
ge maand daalde het prijsindexcijfer zelfs; dat was sedert
juni 1980 niet meer voorgekomen. Ook de inflatiegraad
blijft inmiddels nog steeds dalen.
Mede afgaand op de omlaagspira-
lende prijzen in een nog steeds
neerslachtige economie wordt
voor dit jaar een gemiddelde toe
neming van het prijspeil van
slechts 3 procent verwacht. Voor
de stijging van de kosten van le
vensonderhoud wordt in 1983
een zelfde percentage verwacht
DEN HAAG (ANP) - Het zo
juist begonnen jaar zal voor
de bouw het slechtste wor
den sinds 1945. Voorzitter
G. J. Tiemstra van de werkge
versorganisatie Algemeen
Verbond Bouwbedrijf AVBB
schrijft dit in het gisteren ver
schenen weekblad van zijn
verbond.
Tiemstra zegt in het artikel dat
het ministerie van volkshuis
vesting de problemen in de
bouw onderschat. Volgens
AVBB-prognoses zal de pro-
duktie van woningen, kanto
ren/fabrieken en waterwer
ken/wegen het komende jaar
met een waarde van 5,7 mil
jard gulden dalen ten opzich
te van 1982, wat al een zwaar
jaar was voor de bouw. Dit
zal een verdere stijging van
de werkloosheid in de gehele
bouwnijverheid en toeleve
rende bedrijfstakken tot ge
volg hebben tot naar schat
ting 345.000 mensen, voor
spelt Tiemstra. Op het ogen
blik zijn ongeveer 100.000
bouwvakkers werkloos (van
de 350.000) enongeveer
150.000 werknemers in de
aanverwante ondernemings-
takken.
De prognose van de overheid
luidt, dat er dit jaar 21.000 ba
nen verloren zullen gaan. De
produktiedaling raamt zij op
2,6 miljard gulden, nog niet
de helft van wat het AVBB
verwacht. Met het oog op de
verslechterende situatie
roept Tiemstra in het blad
zijn collega-werkgevers op
tot bezinning op wat hun vol
gens hem uit de malaise moet
helpen: investeren en bou
wen tegen de woningnood.
volgens de nieuwste ramingen.
Dat komt ook doordat rekening
wordt gehouden met een daling
van 2 procent van de gemiddelde
invoerprijzen.
Inflatie
Hef inflatietempo dat aan het be
gin van 1982 nog bijna 7 procent
bedroeg, is inmiddels tot 6 ge
zakt en verdere daling is waar
schijnlijk. Het prijsindexcijfer,
dat de gemiddelde kosten van le
vensonderhoud weerspiegelt,
daalde tussen half november en
half december 1982 met 0,3 pro
cent. Stijgingen werden geno
teerd by eieren en ziekenhuista
rieven, in totaal 0,2 procent.
De geregistreerde dalingen be
droeden totaal 0,5 procent. Hier
bij ging het om kleding, benzine
en verse groenten. Maar ook de
zogenoemde kerstboter en bloe
men en planten droegen tot ver
laging van het prijspeil bij. Het
CBS noteerde dat kerstbomen in
december 1982 acht procent
goedkoper waren dan in het jaar
daarvoor. De gemiddelde prijs
stijging in 1982 was 6 procent, te
gen 6,7 in het voorgaande jaar.
De stijging per onderdeel van het
pakket „kosten van levensonder
houd" ziet er als volgt uit: voe
ding 5,7; woning 8; kleding en
schoeisel 3,8; hygiëne en medi
sche verzorging 6,2; ontwikke
ling, ontspanning, roken, ver
keer 4,7; en particuliere verzeke
ringen -0,2 procent.
Gas
Bij indeling van de goederen en
diensten, waarvan de prijzen
worden geregistreerd, blijkt dat
de tarieven van overheidsdien
sten in 1982 het sterkst stegen:
12,2 procent. Daarbij spelen de
tarieven van gas, elektriciteit en
openbaar vervoer de belangrijk
ste rol (gas 16,4; elektriciteit 9,6;
water 6,9 en vervoer 10,6; com
municatie (telefoon, omroep e.d.)
1,1 procent).
Ook de woninghuren (8,6 procent)
en medische verzorging (6,6 pro
cent) stegen meer dan gemiddeld
in prijs. Produkten uit voorna
melijk agrarische grondstoffen
en particuliere dienstverlening
vertoonden een prijsontwikke
ling gelijk aan de gemiddelde
prijsstijging. De prijzen van agra
rische produkten en vis (4,9 pro
cent) en van overige industriële
produkten (3,9 procent) bleven
achter op de gemiddelde stij
ging.
ADVERTENTIE
In Utrecht is gisteren begonnen met het verwijderen van de giftige grond uit het Griftpark. De in totaal 65.000
m3 gifgrond zal in Utrecht worden gereinigd in een zogenaamde uitgloei-installatie, die daarvoor speciaal is
gebouwd.
Ministers
mogen niks
uitgeven
DEN HAAG (GPD) - Het kabi
net Lubbers heeft zichzelf
een tijdelijke uitga venstop
opgelegd. Zolang de voorge
nomen bezuinigingen voor
de komende jaren nog niet
volledig zijn ingevuld, mogen
de ministers geen nieuwe fi
nanciële verplichtingen aan
gaan.
Binnen enkele weken wil het
kabinet beslissen hoe de res
terende 2,4 miljard gulden
aan ombuigingen de volgen
de drie jaar wordt verwezen
lijkt.
Minister-president Lubbers
maakte de verplichtingen
stop gisteren bekend na af
loop van het wekelijkse kabi
netsberaad. De maatregel
moet voorkomen dat het aan
tal ombuigingsmogelijkhe
den wordt verkleind door het
aangaan van nieuwe financië
le verplichtingen door depar
tementen. Volgens Lubbers
zal de stop een aantal weken
gelden.
DEN HAAG (GPD) - De soldatenvakbond AVNM is „uiterst verbaasd"
over de concurrerende WDM, die volgens haar met andermans veren
loopt te pronken. Beide organisaties claimen het succes van een nieu
we paraatheidsregeling voor Nederlandse soldaten in West-Duitsland.
Volgens de AVNM is een proef met een nieuwe regeling het rechtstreekse
gevolg van acties die deze vereniging de afgelopen maanden heeft ge
voerd. In juli haalde de AVNM (Algemene Vereniging van Nederlandse
Militairen) 1300 handtekeningen op, waarna onderhandelingen volg
den met de legertop.
In het bondsblad Twintig stelt de WDM (Vereniging Van Dienstplichti
ge Militairen) echter dat de proefneming het resultaat is van WDM-
acties. De AVNM zegt verontwaardigd dat de WDM zich juist afzijdig
heeft gehouden. Beide verenigingen zijn in een hevige concurrentie
slag gewikkeld. De AVNM is sinds kort met 10.000 leden de grootste, de
WDM heeft er 8.000.
De proef met een nieuwe regeling voor het paraatheidsappèl tijdens de
weekeinden geldt voor drie maanden in drie Westduitse legerplaatsen.
De soldaten die daar gelegerd zijn, kunnen voortaan kiezen tussen een
appèl om half tien 's avonds en een om twee uur in de nacht. Daardoor
hebben ze meer gelegenheid op zaterdagavond uit te gaan dan onder de
oude regeling.
Heroïnesmokkel: hoge eis
Instituut voor de opleiding van leraren vanwege de Stichting Nutsseminarium aan
de Universiteit van Amsterdam, Nieuwe Spiegelstraat 17. 1017 DB Amsterdam.
D'Witte Leli is één van de tien Nieuwe
Lerarenopleidingen (NLO), die opleiden
tot leraar voor het tweede- en derde
graads onderwijs, zoals Lager en
Middelbaar Beroepsonderwijs, MAVO
en onderbouw HAVO.
De volledige dagopleiding bestaat uit
een studie van twee vakken,
gecombineerd met een theoretische en
praktische beroepsvoorbereiding
D'Witte Leli biedt de mogelijkheid be
paalde combinaties te kiezen uit de
vakken: Nederlands. Frans, Duits,
Engels, aardrijkskunde, geschiedenis,
wiskunde, natuurkunde, biologie,
gezondheidskunde, huishoudkunde,
textiele werkvormen, handvaardigheid
en tekenen. De combinaties staan ver
meld in de prospectus, te verkrijgen
op onderstaand adres.
Als toelatingseis geldt het bezit van ten
minste het HAVO-diploma of een daar
mee gelijk te stellen diploma. Degenen,
die 25 jaar of ouder zijn, kunnen onder
bepaalde voorwaarden zonder diploma
worden toegelaten.
D'Witte Leli organiseert op zaterdag 15 januari 1983 een
10.30 uur algemene voorlichting in
het universiteitsgebouw Oudeman-
huispoort 4 (zaal D 008), Amsterdam
12.00 uur - 14 45 uur: vakgerichte
voorlichting in het gebouw Nieuwe
Spiegelstraat 17. Amsterdam
Op deze dag zullen ook de data bekend worden gemaakt, waarop de vakken
"open huis" zullen houden voor belangstellenden.
Voor nadere informatie, prospectus en aanmeldingsformulier kunt u zich wenden
tot net studentensecretariaat. Nieuwe Spiegelstraat 17, 1017 DB Amsterdam
Tel (020) 25 75 86 of 22 54 96. toestel 26/27
DEN HAAG (ANP) - Mr. H A
Holthuis, officier van justitie bij
de rechtbank in Den Haag, heeft
gisteren wegens heroïnesmokkel
langdurige gevangenisstraffen
geëist tegen in Nederland wo
nende Chinezen. De zwaarste
straffen vorderde hij tegen een
23- en een 28-jarige Chinees, die
respectievelijk dertien en twaalf
jaar tegen zich hoorden eisen.
Mr. Holthuis eiste tegen vier an
dere cnuiezen straiten, varië
rend van drie tot negen jaar on
voorwaardelijke gevangenis
straf.
Het openbaar ministerie heeft deze
week een begin gemaakt met de
berechting van elf Chinezen, die
deel uitmaakten van een interna
tionale organisatie welke zich be
zighield met de import, afleve
ring en verkoop van heroïne in
Nederland. Uitspraak op 21 ja-
DEN HAAG (GPD) - De komende jaren moet ruim veertig miljoen gul
den op het reclasseringswerk worden bezuinigd. Voorstellen van de
Algemene Reclasseringsvereniging en de afdeling reclassering van het
Leger des Heils om minder te korten zodat alleen de organisatiestruc
tuur verandert in plaats van het uitvoerend werk, zyn afgewezen
Volgens de reclassenngsinstellingen betekent dertig miljoen mieveren
een snel verlies van arbeidsplaatsen; zestien a zeventien arbeidsplaat
sen per ingeleverd miljoen. In hoeverre gedwongen ontslagen nodig
zijn, is nog onduidelijk.
De Algemene Reclasseringsvereniging (ARV) in Den Bosch en het Leger
des Heils in Amsterdam waar resp. 900 cn 170 mensen werken. hebU n
deze maand hun belangen bepleit in een gesprek met staatssecretaris
Korte-van Hemel (justitie). De ARV en het Leger des Heils willen sa
mengaan in een federatie waarin ook alle rijksambtenaren voor de re
classering kunnen worden opgenomen. Op die manier kan 10 procent
op hun uitgaven worden bespaard, omdat allerlei overlegorganen en
bureauwerk overbodig worden. Beide instellingen vragen de staatsse
cretaris genoegen te nemen met de vrijwillige inperking van de uitge
dijde bureaucratie op hun bureaus en af te zien van verdere kortingen,
zodat het eigenlijke praktijkwerk, het begeleiden van gedetineerden en
verdachten, onverminderd door kan gaan.
Op het departement wordt nu gunstig gereageerd op die voorstellen, zy
het dat het pleidooi om totaal minder te bezuinigingen geen gehoor
vindt. „Het bedrag moet gehaald worden", aldus een woordvoerster.
„Het moet ergens vandaan komen. Als het niet van dc reclassering
komt, dan gaat het ten koste van iets anders, by voorbeeld de kinderbe
scherming terwijl die net zo goed moeten inleveren"
De vraag op welke schaal in Ne
derland fraude wordt gepleegd
is vermoedelyk even moeilijk
te beantwoorden als de vraag
hoeveel zwart geld er in om
loop is. Harde cijfers zyn er
niet. Maar wel staat vast dat so
ciale en fiscale fraude en ook
milieu-fraude de afgelopen ja
ren hand over hand zijn toege-
Justitie maakt een en ander op
uit het groeiend aantal aangif
ten in deze categorie. En om
daar wat aan te doen is deze
week in het Haagse paleis van
justitie een team van officieren
van justitie geformeerd, dat
zich met ingang van heden
speciaal gaat bezighouden met
deze delicten.
De aandacht van de vijf officie
ren zal vooral uitgaan naar eco
nomische delicten, milieu- en
steunfraudezaken, zwendel
met belastingen en met (lege)
besloten vennootschappen
(bv's) en stichtingen in het
Haagse arrondissement, waar
onder ook Leiden en Alphen
ressorteren.
Eens temeer een teken van het
openbaar ministerie, dat het 't
belang van dit soort strafzaken
niet onderschat. Een jaar gele
den maakte het eenzelfde ge
baar, toen het besloot in het
Haagse arrondissement stren
ger te gaan optreden tegen
fraude met lege bv's. Economi
sche delicten en strafzaken
waarin nv's en bv's een rol spe
len, worden sedertdien door
gespecialiseerde officieren be
handeld. En de straffen die in
dergelijke zaken worden
geëist, zijn vanaf die tijd hoger
dan gebruikelyk.
Slimme jongens
Om de witte-boordencriminali-
teit beter te kunnen bestryden
werd tezelfdertijd een zoge
naamd fraude-overleg gestart.
In dat overleg zitten afgevaar
digden van onder andere het
openbaar ministerie, de be
drijfsverenigingen, de politie
en de belastingdienst. Doel er
van is gegevens uit te wisselen,
opdat reeds in een vroeg sta
dium kan worden vastgesteld
of een bepaalde zaak nader on
derzoek verdient.
„Daarbij komt", zegt mevrouw
Klopper, „dat ook curatoren
eerder aangifte doen. Vroeger
was men geneigd het faillisse
ment gewoon op te heffen bij
gebrek aan baten, maar nu de
wegen meer bekend zyn gaat
men thans eerst kyken of de
ondernemer niet strafrechte
lijk vervolgd kan worden."
Niettemin lijdt het nauwelijks
twijfel of veel fraude blyft on
ontdekt. Miljarden guldens
gaan er in om, maar deson
danks is er sinds 1980 voor nog
geen twee miljard aan fraude
zaken vervolgd.
En dan zijn er de bezuinigingen
die de niet van amb t.'
speende fraude-bestryding
fiks in de wielen ryden. Meer
dan eens" heeft mr. De Doelder
gezegd „hier helemaal eng van
te worden. Terwijl iedereen
kan weten dat een opgeloste
fraudezaak per saldo aan te
rugvorderingen meer oplevert
dan het aan onderzoek heeft
gekost En dan tel ik de gunsti
ge preventieve neveneffecten
nog niet mee, want ook die
brengen geld in het laatje."
Somber stemt hem ook de trage
rechtsgang by dit soort zaken.
De Doelder maakt zich dan
ook al enige tyd sterk voor ver
ruiming van de mogelijkheid
om verdachten van zwendel
met premies cn belastingen in
voorlopige hechtenis te ne
men.
door
Sjak Jansen
Bepaalde fraudezaken zullen
daarmee eerder aan het licht
komen en de officieren mr.
J.Th. de Wit en mr. I.E. Klop-
per-Gerretsen, beiden deel uit
makend van het Haagse frau
de-team, zeggen dat een ver
heugende ontwikkeling te vin
den.
Waar de Rotterdamse - speciaal
met fraude-zaken belaste - of
ficier van justitie mr. H. de
Doelder al zegt dat het fraude
probleem niet met strafrecht is
op te lossen („De wetgever
moet er iets anders aan doen"),
daar denken de officieren De
Wit en Klopper aan onze wet
geving nog voldoende houvast
te hebben.
En waar de eveneens Maasstede-
lyke officier mr J. Schoonaard
haast wanhopig verklaart „dat
we aan de echt slimme jongens
nog niet toekomen; die verzin
nen heus wel weer wat
nieuws", daar zien de twee
Haagse officieren de toekomst
nog met vertrouwen tegemoet
En niet zonder reden.
Bezuinigingen
Op steeds meer fronten wordt
immers almaar hechter tegen
fraude gestreden. Niet alleen is
er de Fiscale Inlichtingen- en
Opsporingsdienst (FIOD), de
Economische Controledienst
(ECD) en de Loontechnische
Unit (LTD), ook sociale
fondsen en sommige politie
korpsen zitten steeds meer op
het vinketouw.
Stil zit evenmin de speciale frau
decentrale van de Centrale Re
cherche Informatiedienst
(CRI). „En", zegt mr. Dc Wit
„door onder andere publiciteit
wordt fraude ook voor de bur
gers steeds meer herkenbaar
Zo krygt het opsporingsappa
raat aanmerkelijk meer tips
dan voorheen
Pakkans
Niettegenstaande de bezuinigin
gen zeggen de officieren De
Wit en Klopper goede hoop te
hebben meer fraudezaken te
kunnen aanpakken, al was het
maar vanwege de slechter wor
dende economie die het con
troleren van mogelyke frau
deurs steeds dringender
maakt.
Steun is er in elk geval van de
interdepartementale stuur
groep misbruik en oneigenlyk
gebruik (ISMO), die al Mf0B
tijd bezig is dc omvang van
fraude in Nederland in kaart te
brengen. Tot nog toe in ventan-
seerde deze ambtelijke werk
groep vierhonderd verschillen
de soorten van geknoei met
zestig afwykendc regelingen.
Wat veel mensen tot fraude ver
leidt, is volgens de officieren
De Wit en KJopper „de grote
kans dat het veel geld oplevert
en de kleine kans dat je wordt
gepakt. En voorts natuurlyk de
verminderde bereidheid om
solidair met elkaar te zijn. De
relatie burger-overheid is nog
al verstoord
Voor het plegen van milieu-frau
de kunnen weer heel andere
beweegredenen van toepas
sing zyn. Hoopvol zegt De Wit
het idee van minister Winse-
mius (milieu) te vinden om zo
genaamde milieu-accountants
op fabrieken af te sturen met
de vraag: 'jy maakt dit en dat.
laat maar eens zien w.i.ir J-' met
je afvalstoffen bent gebleven'.
Nog afgezien van het feit dat het
vaak om enorme bedragen
gaat, schuilt het kwaad van
fraude vooral ook in de verzie
kende uitwerking op onze sa
menleving als geheel. „Dat het
zo demoraliserend werkt", zegt
De Wit, „is voor ons een reden
temeer om deze delicten in het
Haagse arrondissement hard
aan te pakken
