c Veranderde tarieven belastingen in 1983 Bankcrisis schept chaos in paar uur Weg vrij voor discontoverlaging Beursweek Inkomstenbelasting en loonbelasting Belastingwijzigingen Aftrekken van groot onderhoud eigen woning ZATERDAG 8 JANUARI 1983 Extra DEN HAAG (ANP) - Het ministerie van financiën heeft vorige week het overzicht gepubliceerd van de wijzigingen in de belastingheffing zoals die met ingang van 1 januari 1983 van kracht worden. Hier onder volgt een overzicht: Voor de vaststelling van de tarieven loon- en inkomstenbelas ting 1983 is uitgegaan van het tarief voor 1982, exclusief soli- darteitsheffïng, met een tot 80 procent beperkte inflatiecor rectie. Tariefgroep 1 (werkende gehuwde vrouwen) 2.549 (2.421). Tarief groep 2 (ongehuwden tot 35 jaar) 7.381 (7.010). Tariefgroep 3 (onge huwden van 35 jaar en ouder en ongehuwden die gehuwd zijn geweest of recht hebben op kinderbijslag, of als geen recht op kinderbijslag bestaat, aftrek wegens buitengewone lasten hebben voor uitgaven ter voorziening is het levensonderhoud van een kind dat jonger is dan 27 jaar) 9.921 (9.423). Tariefgroep 4 (gehuwde mannen) 12.716 (12.078). Maximum van de bijzondere aftrek voor gezinnen met één ouder (indien deze ouder buiten het huishouden werkzaamheden ver richt en voor een kind dat bij de aahvang van het kalenderjaar jonger is dan 16 jaar recht heeft op kinderbijslag of, als er geen recht op kinderbijslag bestaat, aftrek wegens buitengewone lasten heeft voor uitgaven ter voorziening in het levensonderhoud van eèn kind dat jonger is dan 27 jaar) 4.076 (3.871). Extra aftrek voor de alleenstaande (ouder) die recht heeft op kin derbijslag of, als geen recht op kinderbijslag bestaat, aftrek we gens buitengewone lasten heeft voor uitgaven ter voorziening in het levensonderhoud van een kind dat jonger is dan 27 jaar 2.795 (2.655). Bejaarden- en arbeidsongeschiktheidsaftrekken. De bejaarden- en arbeidsongeschiktheidsaftrekken zijn afge schaft. In verband hiermee zijn de grijze loonbelastingtabellen vervallen. Belastingwijzigingen in de loop van 1983. Belastingen op inkomen, winst en vermogen; inkomstenbelasting en loonbelasting. In een brief aan de Tweede Kamer van 9 december 1982 hebben de ministers van sociale zaken en werkgelegenheid, van financiën en van economische zaken meegedeeld dat het kabinet een maatre gel in de sfeer van de loon- en inkomstenbelasting overweegt per 1 april 1983 in de volgende vorm: - inkorting van de 17 procent-schijf met 650 gulden. - verhoging van het 40 procent- t/m 59 procent-tarief met een procentpunt. - verhoging van het 64 procent- en 67 procent-tarief van twee procentpunten. - voeging van de oude 70 procent-schijf bij de nieuwe 69 procent schijf. Voorts overweegt het kabinet een maatregel te nemen voor de zogenaamde twee-verdieners teneinde een gedeelte van het ver schil in belasting tussen alleenverdieners en tweeverdieners te verkleinen. Voor de loonbelasting zouden de voorstellen bij inwerkingtreding op 1 april 1983 leiden tot het volgende tarief: Een-oudergezinnen De kosten van gezinshulp in een ouder-gezinnen met jonge kinde ren komen voor aftrek in aanmerking voor zover zij meer bedra gen dan: 10 pet van het onzuivere inkomen (c.q. voor de loonbe lasting het geschatte jaarloon) indien het onzuivere inkomen (c.q. geschatte jaarloon) 105.000 gulden (1982: 98.000) of minder bedraagt. 10.500 (1982: 9.800) indien het onzuivere inkomen (c.q. geschatte jaarloon) meer dan 105.000 bedraagt. De aftrek be draagt ten hoogste 31.500 (1982: 29.400). Belasting percentage toe te pas sen op de belastbare som totaal belasting bij opvol- totaal opvol gende gende inko- inkomens- mensschijven schijven 32% 41% 51% 60% over de eerste 9.109 over de volgende 6.773 over de volgende 13.471 over de volgende 11.849 over de volgende 18.732 over de volgende 24.046 over de volgende 26.884 over de volgende 99.251 over elke volgende gulden 9.109 15.882 29.353 41.202 59.934 83.980 110.864 210.115 1.548 3.308 7.618 12.476 22.029 36.456 54.199 122.682 Voor de inkomstenbelasting zal de belasting worden berekend voor 1/4 op basis van het per 1 januari 1983 geldende tarief en voor 3/4 op basis van het nieuwe tarief. ingehouden loonbelasting en premies De grens voor teruggaaf op verzoek van ingehouden loonbelasting (T-biljet) wordt 124 gulden (1982: 117). Voor teruggaaf van pre mies volksverzekeringen wordt deze grens eveneens 124 (1982: 117). Aanslaggrens voor de inkomstenbelasting. De aanslaggrens voor de inkomstenbelasting wordt 55.600 gulden (1982: 51.500). Buitengewone-lastenaftrek voor kinderen voor wie geen kinder bijslag wordt ontvangen. Belastingplichtigen die geen recht hebben op kinderbijslag inge volge de algemene kinderbijslagwet (akw) of dat recht wegens gemoedsbezwaren of in verband met regels ter voorkoming van samenloop niet geldend (kunnen) maken kunnen onder bepaal de voorwaarden aanspraak maken op buitengewone-lastenaf trek voor kosten van levensonderhoud voor kinderen jonger dan 27 jaar. Als de kosten van levensonderhoud in belangrijke mate op de belastingplichtige drukken, komen deze voor aftrek in aanmerking tot een bedrag van: a. 570 gulden per kalenderkwartaal indien het kind jonger dan 6 jaar is; b. 600 per kalenderkwartaal indien het kind 6 jaar of ouder doch jonger dan 12 jaar is; c. 635 per kalenderkwartaal indien het kind 12 jaar of ouder doch jonger dan 18 jaar is; d. 600 per kalenderkwartaal indien het kind 18 jaar of ouder is. Een kind wordt geacht in belangrijke mate te zijn onderhouden indien de belastingplichtige ten minste 56 gulden (1982: 54) per week voor het levensonderhoud van het kind betaalt. Bedragen de totale kosten van het levensonderhoud van het kind minder dan 112 gulden (1982: 108) per week, dan is voldoende dat meer dan de helft van de totale kosten wordt betaald. In het onder d. bedoelde geval wordt het aftrekbedrag verhoogd tot 1200 gulden er kalenderkwartaal, indien de^ kosten van on derhoud van het kind grotendeels op de belastingplichtige be hoort en de kosten van onderhoud van het kind geheel of nage noeg geheel op de belastingplichtige drukken. - de algemeen erkende feestdagen; - de verjaardag en andere persoonlijke feestdagen van de werkne- - een zakelijk jubileum van de werkgever. De hiervoor vermelde geschenken zijn vrijgesteld tot een bedrag van 90 gulden per gelegenheid, doch met ingang van 1 januari 1983 met een maximum van 450 gulden per jaar. Regeling voor degene die meewerkt in de onderneming van de echtgenoot. - Aan degene die zijn of haar tijd geheel of nagenoeg geheel (ten minste 1750 uren) besteedt aan de onderneming van de echtge noot, wordt toegerekend 1/3 van de winst met een minimum van 2.521 gulden (1982: 2.394) en een maximum van 30.196 gulden (1982: 28.681). - Aan degene die zijn of haar tijd grotendeels (ten minste 875 uren) aan de onderneming van de echtgenoot besteedt, wordt toegerekend 1/5 van de winst met een minimum van 2.521 gul den (1982: 2.394) en een maximum van 18.121 (1982: 17.212). - Aan degene die zijn of haar tijd in belangrijke mate (ten minste 525 uren) aan de onderneming van de echtgenoot besteedt, wordt toegerekend 1/9 van de winst met een minimum van 2.521 gulden (1982: 2.394) en een maximum van 6.046 (1982: 5.742). In de eerste week van het nieuwe jaar zette de Amsterdamse ef fectenbeurs zijn beste beentje voor. Het begon allemaal niet zo fraai, want Wall Street die de laatste dagen van het oude jaar nogal in mineurstemming was, bleek ook op de eerste beursdag van het nieuwe jaar nog niet positief gestemd te zijn. De koersdalingen namen zelfs scherpere vormen aan en de bekende Dow Jones-index voor 30 vooraanstaande aande len liet niet minder dan 20 pun ten vallen, waardoor de 1000 weer in zicht kwam. Maar toen dinsdag dit verlies radicaal kon worden weggewerkt, was het woensdag op vele beurzen weer feest. Tokio bijvoorbeeld beleefde een haussedag als nimmer te voren en ook in Am sterdam liepen de noteringen met sprongen omhoog. De terugval in Wall Street van 1070 als hoogste top in de ge schiedenis even na de kerstda gen tot 1027 als laagste begin deze week, hing samen met de grootste zorg die Amerika mo menteel heeft, namelijk de rammelende staatsbegroting. Toen in december de eerste veronderstellingen de ronde gingen doen dat de lopende be groting tot 1 oktober aanstaan de in plaats van de geraamde 120 miljard dollar een tekort gaat opleveren van 200 miljard dollar, dachten veel Amerika nen nog dat dit een grapje was. Maar gaandeweg werden de ge ruchten hardnekkiger en ook beter gefundeerd en tijdens de jaarwisseling was de veronder stelling tot een vaststaand feit uitgegroeid. Het leidde boven dien binnenskamers in de re gering tot wilde tonelen en vooral de conservatieve vleu gel van de republikeinen stond op zijn kop. President Reagan kon er niet meer onderuit om een grote persconferentie aan te kondigen om precies te zeg gen hoe de zaak in elkaar zat. Wall Street's zorg gold natuurlijk de kwalijke invloed die zulk een gigantisch tekort op de rente-ontwikkeling kan heb ben en de wijze waarop de re gering dit tekort zou willen dekken. Om die reden bleven ook de meeste banken zeer te rughoudend in het navolgen van een hunner de rente van 11,5 procent op 11 procent te rug te brengen. Men wilde dui delijk de kat uit de boom kij ken en wachtte eveneens op Reagan's reactie. Dat Wall Street evenwel toch eer der fors opveerde en dinsdag al met een sprong van 20 punten hetzelfde verlies van maandag ophief, hield verband met ge ruchten dat Reagan nieuwe be zuinigingen zou aankondigen en de belastingen zou willen verhogen. Behalve het zeer forse koersher- stel deze week woensdag was ook de blijvende hausse op de obligatiemarkt een belangrijk beursgegeven voor Amster dam. De obligatie-index be steeg nieuwe toppen, nog in de hand gewerkt door de aankon diging van een nieuwe staatsle ning tegen een coupon van 7,5 procent. Dat is de laagste le ning na 1978, toen nog eenmaal een staatslening tegen 7,25 pro cent kon worden geplaatst. Aangezien de nieuwe lening bovendien nog een korte loop tijd zal krijgen, staat een suc ces bij voorbaat vast. De hoogst rentende lening van 12,75 procent steeg deze week niet minder dan 3 punten tot een ongekende top van 135 procent. De laatste lening met een coupon van 7,75 procent kwam deze week op 102,3 pro cent tegen nog 100,9 procent eind vorige week. Door het feit dat de gulden ook De regeling voor de aftrekbaar heid van het zogenaamde groot onderhoud van een ei gen huis is voor het jaar 1983 verruimd. Het huidige begrip groot onderhoud wordt ge handhaafd. Daaronder wordt verstaan het repareren of ver nieuwen van: daken, muren, riolering, kozijnen, elektri sche bedrading, waterlei ding, enzovoorts. Hieraan kan worden toegevoegd, "thermische isolatie" mits deze verband houdt met de reparatiewerkzaamheden. Dat wil zeggen: thermische isolatie is alleen aftrekbaar als het een onderdeel is van bijvoorbeeld het vernieuwen van een gevel of dak. Het aan brengen van isolatie op zich is niet aftrekbaar. De voorwaarde voor aftrek baarheid is, dat het nalaten van de reparatie of vernieu wing het "voortbestaan van de woning in gevaar zou brengen De drempel be draagt 2V% maal de netto- huurwaardebijtelling, met een minimum van ƒ2000, en een maximum van ƒ20.000, De woning moet tenministe één jaar als hoofdverblijf hebben gediend. Deze bepa ling bestaat om oneigenlijk gebruik (kopen-opknappen verkopen) te voorkomen. De nieuwe regeling groot onder houd is geldig tot 1 januari 1986. De reparatie moet bin nen die termijn uitgevoerd en betaald zijn. De belasting plichtige zal de omvang en aard van de aftrekposten moeten kunnen aantonen aan de hand van facturen Op Broad Street nummer 100 in New York staat een onopvallend gebouw waar vijftig mensen werken die het als eersten in de gaten zullen hebben wanneer er een internationale bankcrisis uitbreekt. Daar is namelijk CHIPS gevestigd, het Clearing Hou se Interbank Payment System, een computer waar de 100 groot ste banken ter wereld hun internationale betalingen over laten lopen. Deze computer verwerkt per maand een bedrag van meer dan 200 miljard dollar Ter illustratie dat is tweeeneenhalf maal het jaarinkomen van alle mensen en ondernemingen in Neder land bij elkaar. Daar houden de grote banken rekeningen aan voor het geld dat ze namens hun cliënten aan elkaar over moeten maken Iedere dag moeten de afrekeningen kloppen. De gezamenlijke banken moeten elkaar evenveel betaald hebben als ze hebben ontvam gen. Vorige maand was dat drie keer achter elkaar niet het geval. De Banco do Brasil, de grootste bank van Brazilië, kon honderden miljoenen dollars die andere banken tegoed hadden met beta len. Eenvoudigweg omdat Brazilië dat geld niet heeft. Het is bijzonder ernstig als een bank zijn verplichtingen aan CHIPS niet kan nakomen. Het betekent dat de andere banken 's avonds merken dat ze minder geld hebben gekregen dan waar ze op gerekend hadden. En omdat het om zulke grote bedragen gaat. betekent dat voor iedere bank vrijwel onmiddellijk de nekslag Ze houden veel te weinig geld in kas over. Ze moeten dat geld dan heel snel by andere banken lenen, maar die zullen dat met gauw doen als ze weten dat er problemen zijn. Wie weet krijgen zij de volgende dag het geld niet waar ze op gerekend hadden. Zo kan binnen enkele uren een bankcrisis uitbreken, die zich over de hele wereld verspreidt Geen enkele bank zal meer geld naar een andere bank over willen maken. De banken gaan dicht en de paniek laait op. Vorige maand is de boel stilletjes gered De grote Amenkaanse banken namen gezamenlijk de verplichtingen van de Banco do Brasil over en ook de Amenkaanse regering schynt te hebben geholpen. Het is echter wel tekenend voor hoe nskant de situa tie is. Want het kwam nog niet eens onverwacht dat de Banco do Brasil te weinig geld zou hebben. Toen de Braziliaanse regering met oudejaar aankondigde in 1983 geen aflossingen meer op de bui tenlandse schuld te zullen betalen, keek niemand in de financië le wereld vreemd op Iedereen was al lang blij dat een snelle actie van het Internationale Monetaire Fonds ervoor had ge zorgd dat landen als Brazilië, maar ook Mexico, Argentinië, Zai re, Turkije, Soedan, Joegoslavië, Hongarye, de rij wordt steeds langer, voorlopig nog de rente op hun schuld betalen. Al moeten ze om dat te doen dan ook nieuw geld lenen. Als ze het van tevoren weten vinden bankiers het nooit zo erg als een land zyn schuld niet terugbetaalt. Dan lenen ze dat land gewoon nieuw geld om de oude schuld af te lossen en staat in hun eigen boeken nog steeds een keurige lening geregistreerd. Als er maar rente wordt betaald. Want als de rente niet komt zakt de winst van de bank verschrikkelijk snel in. En als de winst daalt, vermindert het vertrouwen in de bank. De mensen zetten hun geld dan liever ergens anders en een grotere nacht merrie is voor een bankier niet denkbaar. De grote vraag is of alle ontwikkelingslanden die gezamenlijk meer dan 300 miljard dollar van de banken hebben geleend in 1983 de rente nog wel kunnen betalen. Het ziet er somber uit als de cijfers over vorig jaar aangeven dat een land als Brazilië 40% van zijn exportopbrengsten alleen al moest gebruiken om die rente op de buitenlandse schuld te betalen. Er blijft dan weinig over voor de invoer van voedsel, olie en andere noodzakelijke dingen. Veel bankiers spraken bij hun nieuwjaarsspeeches echter gerust stellende woorden. Zij zeiden dat de crisis bezworen was. Snel ingrijpen van het Internationale Monetaire Fonds heeft de zaak gered zo zeiden ze. Die rente komt wel. ook al wisten ze dat die landen nu al nieuw geld hebben moeten lenen tegen een nog hogere rente dan eerst, om hun verplichtingen over vorig jaar na te komen, zodat de financiële lasten in 1983 alleen al daardoor nog hoger worden. Bovendien kwam de OESO. de economische studieclub van de ryke landen, onlangs met de mededeling dat de ontwikkelings landen om hun eigen begrotingen te financieren dit jaar voor 30 miljard dollar nieuw krediet nodig hebben. En daarbij zijn dan nog niet eens de bedragen geteld die ze moeten lenen om rente en aflossing op de bestaande schuld te betalen, als dat al ge beurd. Er staat geen bankier te dringen om deze klanten nu nieuw krediet te geven. Daarom kijken alle bankiers nu naar het Internationale Monetaire Fonds. Dat IMF, waarin alle westerse landen geld hebben gestort om de wereldeconomie goed te laten functione ren, moet de zaken maar voor hen opknappen vinden ze. Dat is dezelfde houding die banken innemen als in Nederland een groot bedrijf failliet dreigt te gaan. Dan moet de overheid maar steun verlenen. Nu er allemaal landen failliet dreigen te gaan. moet het IMF dat dus maar doen. De vraag is of dat lukt. Het IMF heeft maar 10 miljard dollar vry ter beschikking. Bij lange na niet genoeg dus. Er is minstens 30 miljard nodig en waarschijnlijk veel meer. De westerse landen, ook steeds minder ryk, gaan in het voorjaar wel praten over verruiming van het fonds. Maar daarvan valt voorlopig geen re sultaat te verwachten Daarom zijn er dit weekeinde twee directeuren van het IMF in Saoedi-Arabic te vinden. Ze willen daar extra geld zien te lenen De Saoedies hebben het IMF al eens eerder uit de brand gehol pen. Nu de olieprijzen zo laag zyn en waarschijnlijk nog verder zullen dalen, zullen zy dat echter niet zo graag een tweede keer doen Laat de westerse landen dat maar doen. Hun banken zijn toch in de problemen9 En zo bestaat het gevaar dat ze in de problemen blyven en 1984 niet zonder kleerscheuren zullen halen. door C. Wagenaar als valuta zeer vast ügt en daar door veel ruimte op de geld markt creëert heeft de Neder landsche Bank de handen vry voor verdere discontoverlagin gen. Vooral ook tegen de dol lar, die deze week beneden dc f 2,60 zakte, ligt de gulden zeei goed Dat deze ontwikkeling gunstig voor de rente in ons land is, bleek dezer dagen dooi de nieuwe golf van hypothee krenteverlagingen, die door de verzekeringswereld op gang werd gebracht. Vele bank- en pandbrieven werden of inge trokken. of in prijs verhoogd. De radicale omslag van dinsdag wiste met alleen eerder opgelo pen koersschade weg op de aandelenmarkt, maar verleen de de beurs nieuw elan. De hausse kwam zo hard aan. dat het algemeen gemiddelde er met minder dan 3 punten door omhoog schoot. Het gevolg was dat zowel de lokale indus trie als het algemeen gemiddel de deze week nieuwe hoogtere cords vestigden sedert de- hausse eind augustus vong jaar in beweging kwam. Het meest in trek waren een paar toppers van de laatste maan den, waarvan goed meuws be kend werd. Zo kon Ahold op het bericht dat vorig jaar byna 25 procent meer is omgezet en de winst tegen dc 20 procent is gestegen opklimmen van f 119 tot een meuwe koerstop van f 135. Dit deed Gist-Brocades, die eind december al gunstige bedryfs berichten wereld kun dig had gemaakt, nog eens f 5 oplopen tot een meuwe top van rond f 125. Ocë-Van der Grinten schoot f 10 door naar een recordstand van ruim f 180. Ook Unilever en dc KLM waren weer van de party, dank zy hernieuwde buiten landse aankopen. U rul ever klom daarby naar dc f200 en KLM naar de f150 Tien gul den meer werd er betaald voor Nont en Schuitema en f20 meer voor Verenigde Glas Nu- tricia daarentegen moest van f 70 op circa f 65 terug wegens een terughoudend winstbe- richt

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1983 | | pagina 21